Bezoek aan Wereldtentoonstelling
in Brussel is groter dan ooit....
Zondag verkiezingen in voormalig
„armenhuis" van de Bondsrepubliek
Bijna de norm bereikt van de
35 miljoen, die nodig zijn om
de kosten van de Expo te dekken
Ook in Sleesivijk-Holstein is
kans op twee-partijensysteem
Vroegere adjudant van Adenauer
wegens corruptie gearresteerd
97ste jaargang
Dinsdag 23 september 1958
Derde blad no. 29551
(Van onze correspondent in Brussel)
Wü hebben met een oude rot in het vak, de Nederlandse directeur van een
groot internationaal reisbureau, over de Wereldtentoonstelling gesproken. HU
heeft al heel wat wereldtentoonstellingen in zün leven meegemaakt, maar nog
nóóit een, die zoveel succes heeft als deze. En nu, in deze mooie septembermaand,
is het drukker dan ooit. In de hotels, die tot dusverre voor 95 procent bezet
waren, vindt men thans slechts met veel moeite een onderkomen! En zelfs de
motels, die overigens een flinke tegenvaller zün geworden, zijn voorzover zü
niet te ver van de Expo liggen aardig in trek. Een van de grootste (330 kamers
en vlak tegenover de Expo gelegen) is nu büna elke nacht geheel bezet. Doch
zeker niet, omdat de prüzen er zo laag zün! Men vraagt namelyk büna f55.
per nacht (Inclusief ontbüt) voor een tweepersoonskamer
In het algemeen zün de motels te duur. Oorzaak: men wilde de bouwkosten
in zes maanden afschrüven. Dat liet natuurlek de bezoekers Siberisch koud en de
regering, die de bezetting van de motels voor 80 procent heeft gegarandeerd, moet
nu op zün minst 150 miljoen franken büpassen! Men had dat bedrag beter kun
nen bestemmen om met lagere prüzen meer tevreden bezoekers te trekken
Prachtige injectie
voor toerisme in
België (en Nederland)
Maar vergissingen zijn bü een reus
achtige onderneming als een wereld
tentoonstelling nu eenmaal onvermijde
lijk. Dat hebben ook veel hotels en
andere seizoenbedrij ven in de provin
cie moeten ondervinden, die gouden
bergen van de Expo hebben verwacht.
Er wordt thans door een economisch
comité, dat geregeld in het Neder
landse paviljoen samenkomt, gewerkt
om de balans van deze tentoonstelling
op te maken. Het zal interessant zijn
om te zien, in hoeverre de profeten
gelijk hebben gehad. Er zijn hotelhou
ders, die nu steen en been klagen
omdat de fiscus ook meeluistert?
maar een vooronderzoek heeft destijds
al uitgewezen, dat de bezoekers, die
binnen een straal van 200 km. rondom
Brussel wonen, 's avonds naar huis
zouden gaan. In werkelijkheid is het
daarmee zelfs nog meegevallen. Vooral
de Duitsers zijn in groten getale komen
opdagen en bleven meestentijds een
dag of drie. Ook heel wat Nederlanders
verlengden hun bezoek, al werkte het
transport ertoe mede om hen hier niec
alleen vlug te brengen maar ook om
ze weer snel naar huis af te voeren,
bijv. met de talrijke voortreffelijke
extra-treinen van en naar Nederland
en niet te vergeten de autobussen.
Rendez-vous der groten
Maar zü, die niet eens een nachtje
overblijven of althans 's avonds de
Expo bezoeken, missen juist veel. Want
tegen de avond, wanneer het wat min
der druk wordt en de verlichting aan
gaat, is de Expo misschien wel op zijn
mooist. Wie had overigens kunnen ver
wachten dat mede aangelokt door
het mooie weer het bezoek in sep
tember nog zo groot zou zijn, al is het
nu enigszins van karakter veranderd?
Na de massale intocht van juli en
augustus kan men thans op doorde
weekse dagen vrij rustig op de Expo
wandelen en genieten van de mooie
kleuren van de herfstbloemen en de
boompartijen, voorzover men zich hier
voor althans de tijd gunt tussen de be
zoeken van de paviljoens door. Soms
kan het gebeuren, dat men daar een
beroemd iemand treft. Want het lijkt
wel of allen, die naam hebben, elkaar
deze herfst in Brussel rendez-vous
hebben gegeven: Mevrouw Roosevelt, de
Prinsessen van Denemarken, de vorsten
van Griekenland, aartshertog Jan van
Luxemburg en de in Beligë zo popu
laire Josephine Charlotte, dochter van
Koning Leopold III en wijlen Koningin
Astrid, de ontdekkingsreiziger Fuchs en
wie al niet meer
Het Tsjechische paviljoen, dat
naar men voorspelt de eerste prijs
onder de buitenlandse deelnemers zal
krijgen, is nog steeds een grote trek
pleister. Vooral de „toverlantaarn",
waarvoor men reeds 's morgens vroeg
kaarten moet nemen om een kleine
kans te hebben op toegang, vormt nog
steeds een grote attractie. Ook de be
langstelling voor de twee reuzen, de
Russen en Amerikanen, verslapt niet.
Op het plein tussen deze twee pavil
joens is het steeds druk. Maar bij ons
Nederlanders blijft het eveneens storm
lopen. En 's avonds wordt er gespeeld,
gezongen en gedanst in het groot-audi
torium, het Amerikaanse theater
waarvan iedereen betreurt dat deze
allermodernst ingerichte schouwburg
gedoemd is te verdwijnen het ver-
maakcentrum, waarvan het bezoek niet
is meegevallen en Vrolijk België, dat nu
juist wèl veel succes heeft.
Het schijnt dat de schooljeugd zó ge
ïnteresseerd is in wat moderne techniek
en wetenschap hier bieden, dat zij op
vrije middagen naar de paviljoens
terugkeert in plaats van zich te ver
maken op rutsch-banen en carrousels.
Amelandse redder overleden
Gisteren is de 57-jarige Klaas
Bruin, bemanningslid van de te Hol-
lum op Ameland gestationeerde red
dingboot „Dr. H. W. van Rietschoten",
bq het schoonmaken van de motor
van deze boot, om het leven gekomen.
Vermoedelük is hü gestikt in benzine
dampen, aangezien hü de motoron
derdelen met behulp van benzine rei
nigde.
De heer Bruin, rechterhand van
schipper Botte Ney van de reddingboot,
was de boot samen met de schipper aan
het schoonmaken, met het oog op de
opvolging van schipper Ney op 25 sep
tember door schipper Jan de Jong.
Schipper Ney vond Klaas Bruin
omstreeks halfzes in bewusteloze
toestand in de machinekamer, doch
hoewel de onmiddellijk geroepen arts
nog geruime tijd kunstmatige ademha
ling toepaste, bleek alle hulp tevergeefs.
Klaas Bruin behoorde tot de vaste be
manning van de reddingboot en heeft
vele reddingen meegemaakt.
Geen uitstel der sluiting
De internationale kunsttentoonstel
ling, die een overzicht geeft van de
laatste vijftig jaren, trekt de belang
stelling van velen, maar het is jammer,
dat er niet méér mensen komen op de
Belgische kunsttentoonstelling in paleis
VII. Zelden zagen wij namelijk zulk
een mooie verzameling van de grote
Belgische kunstenaars bijeen.
Er zijn reeds stemmen opgegaan om
de tentoonstelling te verlengen en dus
niet op 19 oktober a.s. te sluiten. Na
dat de commissaris-generaal, baron
Moens de Fernig, met de eerste minis
ter en de burgemeester van Brussel
heeft beraadslaagd, is echter de slui
tingsdatum onherroepelijk op zondag
19 oktober vastgesteld
De voorstanders van de verlenging
hebben er op gewezen dat de tentoon
stelling van 1935, die maar half zo
groot was als deze, even lang heeft ge
duurd en dat men dus thans niet alles
op zijn gemak heeft kunnen zien, maar
de regering is van mening dat er voor
alles een tijd is van komen en gaan
en zo wacht het bestuur van de Expo
reeds op de liquidatie-voorstellen van
alle betrokkenen. Want, zo voert men
van deze zijde aan, de paviljoens zijn
niet zodanig gebouwd, dat zij ook tegen
de herfstgrillen van ons klimaat be
stand zijn. Het publiek zal trouwens
wegblijven als eenmaal de herfststor
men en regens beginnen.
Enorme goodwill
Daarom vindt men het maar beter,
dat de Expo „in schoonheid sterft."
En zo hebben de diverse buitenlandse
deelnemers de uitnodiging gekregen om
overeenkomstig hun contract de grond
weer in haar oorspronkelijke staat te
brengen na verwij dering van de pavil
joens. Dat schijnt echter niet zulk een
eenvoudige zaak te zijn en sommige
geven er dan ook de voorkeur aan om
het paviljoen te laten staan en weg te
schenken. Een cadeau, dit echter niet
altijd zonder voorbehoud door de Bel
gen wordt geaccepteerd. Sommige pa
viljoens zijn overigens reeds naar het
buitenland verkocht, of hebben reeds
een nieuwe bestemming gekregen. Zo
zal het Duitse als schoolgebouw in
Duitsland gaan dienen, terwijl het Rus
sische naar Leningrad gaat. De Expo
is thans echter nog in volle gang en
wacht op de 33-miljoenste bezoeker!
Men is dus niet ver meer van de 35
miljoen, die het bestuur als norm voor
ogen had om de kosten te kunnen
dekken. Maar mag men de baten van
de wereldtentoonstelling eigenlijk alleen
in cijfers uitmeten? De goodwill, die
België zich geschapen heeft, is enorm
en het toerisme zal daarvan in de ko
mende jaren zeker profiteren. Voor het
buurland Nederland heeft dat zeker ook
zijn voordelen. Reeds thans gaan er
vele autobussen met vreemdelingen
naar ons land, die naast de Expo ook
bij ons eens een kijkje willen nemen...
Een grote menigte omringde gene
raal De Gaulle om hem de hand te
drukken, toen hij dezer dagen tij
dens zijn rondreis door Frankrijk
in Rennes arriveerde, de hoofdstad
van Bretagne.
Meer belangstelling voor
de Rijkspolitie
Hoewel een toename van het aantal
sollicitanten voor dienstneming bü het
Korps Rijkspolitie valt te constateren,
is het gehalte van de kandidaten niet
van dien aard, dat het bestaande perso-
neeltekort kan worden ingelopen. Ook
dit jaar zal getracht worden, onder
meer door het organiseren van enige
intensieve wervingsacties, het aantrek
ken van jong personeel zoveel mogelijk
te bevorderen, aldus minister Samkal-
den in zyn memorie van toelichting.
Advertentie
io hebt er met één de smaak van te pakken.
In de toasted Princeton komen de aromavolle Burley- tabakken geheel tot hun recht
Land van prachtige meren en oude steden
(Van onze correspondent in Bonn)
In de noordelykste deelstaat van West-Duitsland, Sleeswijk-Holstein, vinden
op zondag 28 september a.s. de verkiezingen plaats voor de 69 zetels van de
Landdag. Daarmee begint de tweede etappe van de lange reeks verkiezingen in
diverse Westduitse deelstaten. Nummer één was Noordrijn-Westfalen, waar
duidelyk de tendens van de algemene verkiezingen naar een twee partijen
systeem werd doorgetrokken. De verwachting is dat ook in Sleeswyk-Holstein deze
neiging scherp aan de dag zal treden, ten koste van de kleine partijen.
Het is een zonderling verschijnsel, dat slechts weinig Nederlanders dit prach
tige Sleeswijk-Holstein kennen. Want het is mooier dan de kale autoweg van
Hamburg naar de Deense grens, die zo velen wèl kennen. Er liggen in het gebied
rond twee prachtige meren kleine stadjes, zoals men ze nergens vindt: Eutin,
Malente en Plön. Ook Ratzeburg, Liibeck en Kiel zijn stuk voor stuk juwelen
van bouwkunstige schoonheid. Dwalend door het merengebied rond Plön en Eutin
kan men zich in vorige eeuwen wanen. De realiteit dringt zich pas weer op in
Kiel met zijn grote scheepswerven, met zijn fraaie inham en zijn kanaal naar
de Noordzee, dat zo goed bekend is bij kustvaarders uit ons land. Tegenover dit
ryke leven van een deel van Sleeswyk-Holstein staan veel stervende dingen:
Liibeck, fraai herbouwd, maar met een haven die niet wil floreren en het gebied
langs de Oostduitse grens, waar men dagelyks wordt geconfronteerd met het
communistische systeem
thans nog slechts een schaduw van acht
jaar geleden: de vluchtelingen van toen
zijn gezeten burgers geworden. Velen
zijn naar de grote steden in het zuiden
getrokken. De B.H.E. kwijnt en verloor
dan ook de laatste maanden vijf van
haar landdagzetels aan andere partijen.
De bedelaars
Drie problemen
Kortom, Sleeswijk-Holstein. hoewel
nauwelüks gekend, is een van de meest
fascinerende Westduitse deelstaten:
landschappelijk en politiek. Het land
tussen Noord- en Oostzee, tussen de we
reldstad Hamburg en de Deense grens,
kent 3 problemen van de eerste rang: 1.
de vluchtelingen. 2- de armoede; 3. de
Deense minderheid. De vluchtelingen
stroomden hier na 1945 binnen in die
mate, dat de oorspronkelijke bewoners
ongerust werden. Op een bevolking van
2,25 miljoen inwoners kende men in 1957
niet minder dan 1,2 miljoen vluchtelin
gen, dat is een bevolkingstoeneming in
tijd van achttien jaar met 42 procent!!
Het was hier ook. dat de vluchtelingen-
partij. de B.H.E. (Bund der Heimatver-
triebenen und Entrechteten) in 1950
werd opgericht, al direct grote successen
boekte en zelfs ministers in het kabinet-
Adenauer opleverde. De B.H.E., die een
rechtsradicaal element in zich droeg, ie
Probleem no. 2 van Sleeswijk-Holstein,
de armoede, is kordaat en succesvol be
streden. Die armoede was, mede door de
vluchtelingenstroom, aanzienlijk. Men
sprak niet voor niets van Sleeswijk-
Holstein als van het armenhuis van de
BondsrepubliekSteeds weer ver
schenen er ministers uit Kiel te Bonn
teneinde om subsidies te bedelen. Die
tijd is voorbij, ook aan Sleeswijk-Hol
stein is het Duitse „Wirtschaftswunder"
niet voorbijgegaan, al zyn er ook thans
nog armzalige toestanden waar te
nemen.
Het Deense probleem van Sleeswijk-
Holstein dateert uit de vroegere eeuwen.
Sleeswijk behoorde reeds in de dertiende
eeuw aan Denemarken, maar Holstein
was altijd DuitsDe boeiende ge
schiedenis van het vorstenhuis Slees-
wykHolstein - Sonderburg - Glücksburg
(met hedendaagse takken in Denemar
ken: Koning Frederik, in Noorwegen:
Koning Olaf. Giekenland en Engeland)
spreekt boekdelen. De vorige eeuw zag
een Sleeswük-Holstein onder Deens be
wind, maar na de Deens-Pruisische oor
log werd het toch Duits in 1864.
Nog in 1920 besliste een plebisciet dat
een deel van Sleeswijk bij Denemarken
kwam. Ook thans is er een Deens ele
ment en is er een party van de Deense
minderheid, de Zuidsleeswijkse kiezers-
bond. die op grond van een Deens-West-
duitse overeenkomst bijzondere rechten
geniet.
Van bekende fabriek kreeg hij dure auto's
„te leen" in de hoop op mooie orders
(Van onze correspondent in Bonn)
De 48-jarige vroegere persoonlyke „reverend" (adjudant) van de Westduitse
Bondskanselier Adenauer, Hans Kilb, is dezer dagen in Bonn gearresteerd. Het
betreft hier een van de vele corruptiegevallen waarmee de Bonner Justitie zich
reeds maanden bezig houdt. Kilb was niet de eerste de beste in het Bonner
ambtenarenkorps. Van 1949 tot 1951 was hij de persoonlijke adjudant van de
staatssecretaris in het Westduitse ministerie voor het plan-Marshall. Van 1951
tot het voorjaar van 1958 bekleedde hü die functie bij Adenauer zelf. In laatst
genoemd ambt, waarin hü dus büna zes jaar gold als een soort secretaris van
de Bondskanselier, hebben zich de corruptiegevallen voorgedaan, waarvoor hij
thans gearresteerd is.
Schaduwzijden van Deutsche
Wirtschaftswunder
Het gaat hier om een van die corrup
tiegevallen, waarover het Hamburgse
weekblad „Der Spiegel" de laatste
maanden geregeld op het oog ongeloof
waardige mededelingen heeft gedaan.
De bekende fabriek van Mercedes-
auto's, Daimler-Benz, te Stuttgart heeft
men daarbü genoemd als de firma, die
de hoge Bonner ambtenaren in het by-
zonder het hoofd op hol heeft gebracht.
Zelf financieel niet in staat een auto
aan te schaffen, zouden zy onder de
verleiding van aanbiedingen van Daim
ler Benz zijn bezweken onder het aan
bod een fraaie Mercedes te „lenen"
Men spreekt in Bonn in dit verband van
passieve omkoperij, hoewel men het op
zichzelf niet zo erg vindt, dat Daimler-
Benz aan hoge ambtenaren voor een
paar dagen haar dure auto's voor re
presentatieve doeleinden uitleent.
In het geval-Kilb zou men evenwel te
ver zijn gegaan. Kilb zou, zo wist „Der
Spiegel" reeds in juli te melden, voor
representatieve doeleinden een sport
wagen van het model Mercedes 190 SL
hebben gekregen. Wat een hoge ambte
naar voor zyn representatie met een
sportwagen moet doen, is uiteraard nie
mand recht duidelijk. Van de zyde van
Daimler Benz zei men inderttjd hierover:
wanneer een dergelijke hoge ambtenaar
ons zegt. dat hij wel eens een 190 SL
zou willen beryden, dan zijn wy niet
kinderachtig
Kilb kreeg een ongeval met zyn sport
wagen en Daimler-Benz' verkoop en
public relationsorganisatie was opnieuw
niet kinderachtig. Zij verschafte Kilb
daarop een Mercedes 220 cabriolet,
waarbij een hoge Daimler Benz-func-
tionaris zei, dat dit uiteraard wel met
toestemming van Adenauer zou zijn ge
schied.
Ook koffiepakketten
Kilb liet het niet bü auto's alleen:
hy kreeg van de Deutsche Schlafwagen
und Speisewagen Gesellschaft regelma
tig „koffiepakketten" naar zyn bureau
gestuurd. Ook toen hij het afgelopen
voorjaar naar Brussel verhuisde, ver
schenen dergelijke pakketten aan zijn
vroegere bureau, dat ze naar de afzen
der terugstuurde. Kilb werd te Brussel
belast met de organisatie van de interne
politie bü de Europese atoomgemeen
schap.
Het is duidelijk dat het toesturen van
pakjes en het uitlenen in feite schen
ken van dure auto's alleen gedaan
wordt om een zogenaamd ..goed klimaat"
voor de betreffende firma's bij hoge
ambtenaren te scheppen, in de hoop dat
te zijner tijd dergelijke investeringen
zichzelf zullen betalen door grote aan
kopen door ministeries bij deze firma's.
Of men deze firma's daarvan een ver-
wyt kan maken, valt, zo meent men te
Doodgedrukt
Deze locale achtergrond van Sleeswijk-
Holstein dient thans als decor voor een
verkiezingsstrijd, waarin toch weer in de
eerste plaat-s gestreden wordt tussen
Adenauers CD.U. en de socialistische
oppositie. „Ons land heeft sociaal-demo
craten nodig" staat op de S.P.D.-aan
plakbiljetten. ,,Geen experimenten" leest
men op de C.D.U.-plakkaten. Het is de
voortgezette stryd van de grootste twee
partijen, waartussen de kleinere als de
FDP., de B.H.E., de Deutsche Partei,
de D.R.P. en dergelijke dreigen te wor
den doodgedrukt.
Halen die kleintjes geen vyf procent
van het totaal uitgebrachte stemmen,
dan krijgen ze geen zetels. De zetelver
houding is thans, na het overlopen van
vijf B.HE.-leden: CD.U 28. S.P.D. 25,
B.H.E. 5, D.P. 4 en FDP 7 zetels. De
jonge krachtige C.D.U.-leider. de 45-
jarige Kai-Uwe von Hassel, leidt zijn
land reeds sinds 1950 in een coalitiere
gering van C.D.U., B.H.E. en F D P.
De verwachting is dat de C.D.U. het
wel weer zal redden en zal komen op
het percentage dat zü reeds by de
Bondsdagverkiezingen van vorig jaar
(48,1 procent) behaalde De S P.D. zal
vermoedelijk op rond 30—35 procent
komen en de rest dreigt af te vallen.
Dat is het beeld van Sleeswyk-Holstein.
waar thans een felle verkiezingsslag zou
kunnen woeden, ware het niet dat de
grote mannen Adenauer, Ollenhauer
en anderen nog wat rust nemen.
Bonn, nog te bezien. Het betreft hier
een van vele gevallen. Men verwacht
namelijk nog meer arrestaties, zowel van
ambtenaren van de Bondsregering als
van ambtenaren van de regeringen van
de deelstaten; allen zouden geschenken
hebben aangenomen. Het probleem
auto's speelt daarbü een zeer grote rol.
Het Duitse Wirtschaftswunder laat
iedere zakenman in fraaie auto's ryden,
terwijl geen ambtenaar zich uit zyn
eigen portemonnaie zelfs maar een
Volkswagen kan permitteren. De verlei
ding is dan groot een aanbod van een
grote autofabriek onder het mom van
uitlenen te accepteren. Het is een van
de vele ziekten, welke een gevolg zyn van
het befaamde Wirtsohaftswonder.
Niemand mocht meer naar
haar kijken
Zestien jaar was een 42-jarige in
woner van de Britse stad Liverpool
gelukkig getrouwd geweest. Verleden
jaar kreeg de duivel der jaloezie
echter vat op hem: geheel ten on
rechte "begon hij zijn vrouw ervan te
verdenken, dat Hij zich met andere
mannen afgaf.
Het waandenkbeeld liet hem niet
los en tenslotte kwam het zover dat
hij poogde zijn initialen met een
scheermes in het gezicht van zijn
vrouw te griffen, „want dan zal nie
mand meer naar haar kijken"
De vrouw kreeg drie aangezichts-
wonden, die met 36 hechtingen wer
den gedicht. De rechter had zijn
eigen waardering voor deze onge
wone wijze om een vrouw te waar
merken: vijf jaar gevangenisstraf.
Kunnen Russen een kunstmaan
besturen
De Sovjet-Unie heeft de technische
problemen betreffende de constructie
van een bestuurbare „Spoetnik", die
zich met een snelheid van elf km. per
seconde verplaatst en op de aarde kan
terugkeren .opgelost. Dit heeft volgens
Radio-Moskou de Russische geleerde
Dobronravof bekendgemaakt.
De snelheid van elf km. per seconde
is nodig om b.v. de maan te bereiken.
Prof. Dobronravof achtte een dergelijke
reis in de ruimte van tien dagen voor
één of misschien zelfs twee personen in
een naaste toekomst te verwezenlyken.
Gevolgen van H-bomproeven
De Amerikaanse Nobelprijswinnaar
dr. Linus Pauling heeft gisteravond in
Londen in een vergadering voor kern
ontwapening verklaard, dat de water-
stofbomproeven, die totnogtoe genomen
zijn, verantwoordelijk zullen zijn voor
de geboorte in de toekomst van 15Q.OOO
ernstig gebrekkige kinderen. Met „ern
stig gebrekkig" bedoelde hij genetische
afwijkingen, waaraan één procent van
de patiënten in de Amerikaanse tehui
zen voor geesteszieken lüdt. Deze heb
ben een intelligentiequotiënt van
slechts 20.
Wereldburgers gaan
(per post) een parlement
kiezen
De naar schatting byna duizend we
reldburgers in 42 landen gaan vrijdag per
post een parlement kiezen, dat het eer
ste van deze aard ter wereld zal zijn.
Dit is meegedeeld door de stichter van
de organisatie, de Britse schrijver en
historicus dr. Hugh Schonfield, die in
de vereniging, welke in 1956 te Cardiff
werd opgericht, een demonstratie van
wereldeenheid ziet.
De wereldburgers hebben een eigen
belastingstelsel een kwart van hun
weeksalaris per Jaar en een vlag met
rood en wit als symbolen van de rode
en witte bloedlichaampjes.
Onder de 68 kandidaten voor de veer
tig zetels in het voorgestelde wereldpar-
lement bevinden zich een voormalige
Italiaanse senator en een advocaat bij
het Indiase hooggerechtshof. Het par
lement zal in mei 1959 te Wenen voor
het eerst bijeenkomen.
