Eisenhower weigert „beledigende én heftige nota" van Kroesjtsjef WEERBERICHT Gesprek van half uur over de toestand bij Formosa met Britse minister van Buitenlandse Zaken C.N.V.: „Nog geen oordeel over loon- en prijspolitiek van thans" Een der oudste dekenfabrieken van Leiden met sluiting bedreigd Zeister politie vond het dat naar de moordenaar spoor, leidde 97ste jaargang MAANDAG 22 SEPTEMBER 1958 No. 29550 LEIDSCH DAGBL Directeur: J. W Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 „Welverdiende reprimande President Eisenhower heeft de jongste nota van de Sovjetrussische premier Kroesjtsjef aan de afzonder terug laten sturen. Hy noemde deze nota „beledigend en heftig", vol met valse beschuldigingen en ontoelaatbare bedreigingen. De Amerikaanse zaakgelastigde in Moskou kreeg opdracht de nota weer aan de Sovjetrussische regering terug te geven. Dit is de eerste keer, dat de Amerikaanse regering een Sovjetrussische nota niet heeft willen aannemen. In Westelijke diplomatieke kringen in Washington was men algemeen van oordeel, dat pre sident Eisenhower geen andere keuze had en dat Kroesjtsjef een „welverdiende reprimande" had gekregen. Kroesjtsjefs nota was gesteld in bewoordingen, die scherper waren dan in enig ander diplomatiek stuk sedert de tweede wereldoorlog. Gisteren heeft president Eisenhower in Newport een half uur gesproken met de Britse minister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd. Het onderwerp was Formosa. Zowel de Amerikaanse als de Britse pers zyn het volkomen eens met de hou ding van Eisenhower en zijn weigering de nota te aanvaarden. De „Daily Herald" vreest intussen dat Groot-Brittannië een „hulpeloze schietschijf" zal zijn als de Ver. Staten en de Sovjet-Unie door de flaters die zij begaan van een scheldparty op grote schaal over het Verre Oosten terechtkomen in een oorlog met water stofbommen. Het is nu de tijd om dit te voorkomen, aldus het blad. nationalisten 45 vijandelijke kanonnen, vier munitiedepots, vijf vrachtwagens en twee landingsboten vernield. Op Quemoy zijn in die tijd 63 burgers om het leven gekomen en 159 gewond: 3719 huizen zijn door communistische granaten ge troffen en 1918 ervan geheel verwoest. De beschieting van Quemoy was gis teren heviger dan in de vorige week. Bij Matsoe hebben nationalistische schepen zondag een communistische kanonneerboot tot zinken gebracht, de tweede in twee dagen tijds. Een tweede kanonneerboot wewrd zondag bescha digd. Een hoge functionaris van het natio nalistische ministerie van Defensie deelde gisteren op een bijeenkomst van de Kwomintangparty in Taipeh mede, dat de communisten 650.000 man troe pen aan de kust van Zuidoost-China hebben bijeengebracht voor een actie tegen Formosa. In dit gebied hebben de communisten voorts een derde van hun vloot en 250 tot 300 straaljagers gecon centreerd. Ook beschikken zij over 90 Iljosjin-bommenwerpers. Een functionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde, dat de nationalisten de communistische vliegvelden en kustbatteryen niet heb ben gebombardeerd omdat zij geen in ternationaal conflict willen veroorzaken. „Gewetenloze daad", Rood-Cliina zegt De voornaamste punten uit de nota van Kroesjtsjef zyn: de aankondiging, dat een aanval op Rood-China gelijk staat met een aanval op de Sovjet- Unie; de eis, dat alle Amerikaanse strijdkrachten uit het gebied van For mosa worden teruggetrokken. „Als de Ver. Staten dit niet doen, zou er voor China niets anders overblijven dan de indringers uit zijn gebied te verdrijven. Er moet eens en vooral een einde komen aan de inmenging in de binnen landse aangelegenheden van de Volks republiek". „Chantage met kernwapens kan China noch de Sovjet-Unie intimi deren", aldus de scherpe nota, waarin verder gesproken werd over „de agres sieve politiek van de Verenigde Staten, welke tot de huidige bijzonder gespan- nx toestand in het Verre Oosten heeft geleid". Het officiële persbureau van commu- nistisch-China, „Hsinhoea", heeft presi dent Eisenhower er vandaag van be schuldigd, dat hy „alle internationale hoffelijkheid heeft genegeerd door zijn toevlucht te nemen tot de gewetenloze daad, die het verwerpen van Kroesjets- jefs jongste brief over de crisis in het Verre-Oosten is". Het persbureau voegt hieraan toe, dat Eisenhower de feiten en waarheid, vervat in Kroesjtsjefs brief, kennelijk niet heeft kunnen weg redeneren. Het officiële Russische persbureau Tass zegt naar aanleiding van president Eisenhowers besluit Kroesjtsjefs brief over Formosa terug te sturen, dat daar uit blijkt, dat Amerika net niet bereid is naar rede te luisteren. „Wat de Sovjet- regering betreft", aldus het persbureau, „zy zal blyven trachten de vrede te handhaven". Nog twee „waarschuwingen" Het ministerie van Buitenlandse Za ken van communistisch-China heeft zaterdag en zondag een achtste en negende „ernstige waarschuwing" tot de regering van de Verenigde Staten ge richt. Volgens communistisch-China hebben zaterdag vijf Amerikaanse oor logsschepen de Chinese territoriale wateren by Goekien geschonden. Een der vaartuigen was diep doorgedrongen in de zone van de eilanden Matsoe en Paisjoean. Vier Amerikaanse jagers zouden het „Chinese luchtruim" in de sector van de eilanden Amoy en Quemoy hebben ge schonden. Volgens officiële berichten heeft de nationalistische artillerie op Quemoy zondag in een vuurgevecht met commu nistische kustbatterijen op Amoy negen kanonnen van de communisten buiten werking gesteld. Sedert de communisten een maand geleden met hun bombarde ment van de nationalistische eilandjes voor de kust begonnen, hebben de Enkele buien De Bilt verwacht tot morgenavond: enkele regen- of onweersbuien, vooral in de kustprovincies, maar ook opkla ringen. Overwegend matige wind tussen west en zuidwest. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur). 23 SEPTEMBER Zon op: 6.26 uur; onder: 18.38 uur. Maan op: 16.32 uur; onder: 1.42 uur. Hoogwater te Katwijk te 12.19 uur. Laagwater te 7.36 en 20.05 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's tonen aan, dat zolang Quemoy en Mat soe niet zyn bezet, het gevaar voor het vasteland en de kustgebieden zal voort duren. Over het voorstel tot staken van het vuren zei Tsjen-ji, dat er niet gevoch ten wordt tussen Amerikanen en Chi nezen, zodat dit voorstel op niets slaat. Wat de strjjd van het „Chinese volk" tegen de kliek van Tsjang Kai-sjek be treft, deze heeft steeds voortgeduurd en is een zaak die alleen de Chinezen aangaat en die nooit internationale spanning heeft veroorzaakt. De kwestie waar het nu omgaat is, dat de Verenigde Staten met vuur spe len, doordat zij zich in de strijd hebben gemengd om Quemoy, Matsoe en andere eilanden onder hun militair beheer te krijgen en ze te maken tot „een spring plank voor agressie tegen het Chinese vasteland", aldus Tsjen-ji. Geen macht ter wereld kan ons tegenhouden Het Chinese volk is in een staat van grote woede gebracht door Dulles' rede voering in de algemene vergadering van de Verenigde Naties, aldus verklaarde de communistisch-Chinese minister van Buitenlandse Zaken Tsjen-ji zaterdag. Volgens Tsjen-ji heeft de Chinese regering vertrouwen in de huidige Ame- rikaans-Chinese besprekingen in War schau, maar Dulles heeft gezegd de ge- sdhillen tussen de twee landen voor de Verenigde Naties te zullen brengen. Het Chinese volk is vastbesloten Quemoy en Matsoe te bezetten ..en geen macht ter wereld kan het tegenhouden", aldus de Chinese minister. De feiten Geen pessimisme over P.B.O. De minister van Binnenlandse Zaken wil zich in de memorie van toelichting op zijn begroting voor 1959 met betrek king tot de Publiekrechtelijke Bedrijfs organisatie niet aan pessimisme over geven. Hij is trouwens van oordeel, dat daarvoor geen reden is. Enige tiental len publiekrechtelijke bedrijfslichamen functioneren op bevredigende wijze en niet zelden zelfs meer dan dat. Naast de maatschappelijke en internationale ontwikkeling geeft mede de omstandig heid, dat de bestaande bedrijfslichamen zich consolideren en hun weg weten te vinden, naar de mening van de minister aanleiding te mogen verwachten, dat op de duur een verbetering in de toestand zal intreden. „Besnoei tie defensie voor de minder ontwikkelde landen" De Brit Lord Boyd-Orr. win naar van de Nobelprijs voor de vrede, heeft zaterdag in Wenen het denkbeeld geopperd, dat alle landen hun uitgaven voor defensie met tien procent besnoeien en de aldus bespaarde gelden (naar Boyd-Orrs schatting veertig mil jard gulden per jaar) in een fonds te storten voor de ontwikkeling van de minder ontwikkelde lan den. Dit zou moeten geschieden onder auspiciën van de Verenigde Naties. Nederlands Spanje paar m verongelukt Een ernstige autobotsing in de Spaan se plaats Casteldefells nabij Barcelona heeft zaterdag het leven gekost aan mevrouw M. Brackel-De Bont uit Am sterdam. Zij was in Spanje op vakantie met haar echtgenoot de 65-jarige ac countant dr. G. Brackel, die bij het on geval zeer ernstig werd gewond. Een zware vrachtauto botste met gro te kracht tegen een andere wagen, juist op het moment dat de Nederlandse auto met het echtpaar Brackel naderde. De vrachtauto schoof door de kracht van de botsing over de weg en duwde de Nederlandse wagen van de rijbaan op een lager gelegen kade. De vrachtwagen stortte eveneens van de weg, juist boven op de personenauto, die totaal werd vernield. Uit Barcelona ontboden brandweerlieden hebben het echtpaar met snijbranders uit de verwrongen de len van de auto moeten halen. Regering handelde juist door de S.E.R. om advies te vragen inzake huur en melk Het CNV-bestuur heeft ons des gevraagd naar aanleiding van mededelingen in de Rijksbegro ting ten aanzien van de huidige prijs- en loonpolitiek medegedeeld, dat het nog niet mogelijk is, een definitief oordeel over de situatie te geven. De verbondsraad van het CNV is vandaag in vergadering bijeen geroepen om zich te beraden op de mededelingen, die van rege ringszijde zijn gedaan. Voorts vestigde men er van de zyde van het CNV-bestuur de aandacht op, dat de regering advies aan de SER heeft gevraagd. Op grond van het be paalde in de wet op de bedrijfsorga nisatie is de regering verplicht, het advies van de SER in te winnen om trent alle belangrijke maatregelen op sociaal of economisch gebied, welke zij voornemens is te treffen. De rege ring heeft derhalve juist gehandeld door aan de SER advies te vragen over haar voornemens met betrekking tot de melksubsidies en de huur politiek. In het komende SER-overleg zullen bovendien aan de orde komen: de ver lenging van de tydelyke toeslag op de kinderbijslag, de verwerking van de huurbijslag in de collectieve contracten en loonregelingen, eventuele verhoging van de ziekenfondspremie, de invoering van de weduwen- en wezenpensioenver zekering, van een nieuwe invaliditeits verzekering en van een algemene kin derbijslagvoorziening. Ook het alge mene vraagstuk van de loonpolitiek is hiermee tegelijkertijd in het geding. Daarmee is naar het oordeel van het CNV-bestuur het gehele sociaal-econo mische beleid aan de orde. Naar de mening van dit bestuur is het thans nog niet mogelijk, daarover een definitief oordeel te geven. (Eenzelfde standpunt wordt ook door de KAB ingenomen). Wel kan het CNV-bestuur thans reeds verklaren, dat oplossing van de hiervoren genoemde problemen onbe reikbaar is, wanneer de regering haar mededeling in de memorie van toelich ting op de begroting van Sociale Zaken en Volksgezondheid handhaaft, dat „rust op loongebied noodzakelijk is". Het CNV-bestuur is ten volle bereid, aan verantwoorde oplossingen mede te werken, doch zal in het komende overleg drie eisen onverkort hand haven. 1) De bevordering van de werkgele genheid met name ook in het noorden van het land. 2) Spoedige invoering van de wedu wen- en wezenpensioenverzekering en van de invaliditeitsverzekering. 3) Een rechtvaardige verdeling van het nationale inkomen. Liberalen verliezen bij Zweedse verkiezingen Uit de tot nu toe bekende uitslagen van de verkiezingen voor gemeente- en districtsraden in Zweden, is gebleken, dat de liberale party flinke verliezen heeft geleden. De liberale partij, verge leken met de gemeenteraadsverkiezin gen van 1954, stemmen hebben moeten afstaan aan de andere rechtse partyen: conservatieve partij en centrumpartij (voorheen boerenpartij) en aan de sociaal-democraten. Nationale kwesties en met name het plan van de sociaal-democratische rege ring tot invoering van een verplichte pensioentoeslag, vormden in hoofdzaak de inzet van de verkiezingsstrijd. De conservatieven en de centrumpartij ver zetten zich tegen dit plan. De commu nisten verloren terrein. Door de verliezen van de liberalen hebben de niet-socialistische partijen Ambtenaren van het Franse mi nisterie van Binnenlandse Zaken stapelen pakketten met afdrukken van de nieuwe grondwet op. Iedere Franse kiezer zal voor de stemming een kopie van de nieuwe grondwet ontvangen. hun meerderheid in de gemeenteraad van Stockholm verloren. Volgens de voorlopige volledige uitslag hebben de conservatieven 19.8 procent (in 1954: 15.2%) van het totaal uitge brachte aantal stemmen beihaald, de centrumpartij 13.2 (10.4% in 1954), de liberalen 15.4 (21.6%), de sociaal-demo craten .47.5 (47.8%) en de communis ten 4.5% (4.9%). Bij de parlementsver kiezingen van 1958 waren de cijfers: conservatieven 18.7, centrumpartij 10.3; liberalen 13, sociaal-democraten 46.9 en communisten 3.4. Wordt produktie begin 1959 stopgezet? Naar wy van welingelichte zyde vernemen voert de directie der N.V, Fabriek van Wollen Dekens voorheen J. Scheltema Jzn. momenteel besprekingen om te komen tot een voortzetting van dit bekende Leidse familiebedrijf in groter ver band teneinde aldus te geraken tot een verlaging van de kostprijzen. Het is niet uitgesloten, dat de produktie van de fabriek aan de Oude Singel begin 1959 zal worden gestaakt. Toen op 12 juni 1817 Jacobus Schel tema Janszoon in het perceel Oude Sin gel 56 een dekenfabriek oprichtte, telde de Sleutelstad op dat ogenblik nog twintig andere bedrijven, welke dekens produceerden, waarvan er thans, ruim honderd en veertig jaar later, nog drie zijn overgebleven: de Gebr. Van Wyk Dp zaak Wint de la Parra Zijn naam stond in zakboekje vanvriend In Goes werd dit weekeinde een praalwagen, ivelke op de groot fruitcorso gehouden. Dit is dei prijs beslag wist te leggen. (Van onze correspondent). Aan de oplossing van de moord op Wini de Ia Parra heeft de Zeister politie in de persoon van brigadier- rechercheur B. L. van der Woude een werkzaam aandeel gehad. De Utrecht se politie heeft onder een groot aan tal van zeden-delicten met minderja rigen verdachte personen de 28-jarige Utrechter, die de moordenaar bleek te zijn, met voorrang behandeld op een tip van de Zeister politie. Rechercheur Van der Woude heeft namelijk ruim twee weken geleden een in Zeist woonachtige 46-jarige onge huwde Limburger aangehouden, omdat hij bcxei.d stond als een figuur, die voor zeden-delicten met minderjarigen niet terugschrok. De man had een scoo ter waarop hij gemakkelijk een kind had kunnen meevoeren. Bij de intocht van de Zeister avond vierdaagse op 22 juni '57 was hij aan wezig geweest, sommige zeiden in ge zelschap van een kind. Met nog enkele Andere aanwijzingen zag de politie deze man als een ernstige verdachte van de moord aan. De man was zo bijvoorbeeld ook niet in staat een alibi voor 22 juni 1957 op te geven. Verder miste hij ok de riem van zijn regenjas. Naderhand bleek echter dat de gevonden riem niet paste bij zijn Jas. .Ook bleek, dat hij in de jaren '54'55 patiënt was geweest in Groot Bate met psychische afwijkingen verpleegd worden. De man was echter de dader niet, maar in zijn zakboekje Stond o.m. de naam van de Utrechter, die naderhand de moordenaar bleek te zijn. Deze had ook in „Groot Bavelaar" gezeten en de beide mannen waren bevriend geraakt. De Zeister politie tipte de Utrechter politie over deze laatste figuur. De Utrechtse politie behandelde tlaarop deze man. die ook in haar carthotheek voorkwam, met voorrang. Daarbij bleek, dat de gevonden riem wel paste bij diens regenjas. Zo begon het net zich steeds verder te sluiten. De moordenaar bekende. Zijn „vriend" zit echter ook nog in arrest, verdacht van door hem gepleegde zedenmisdrijven, die bij het onderzoek aan het licht zijn gekomen. Jongetje gestikt TRAGISCH ONGEVAL IN ZOETERWOUDE (en Heringa), de firma Zaalberg en de firma Scheltema. De oprichter werd in het jaar 1851 opgevolgd door zijn zoon Jan Scheltema, die in 1890 overleed. Laatstgenoemde werd sedert 1872 als mede-firmant ter zijde gestaan door C. Wassenaar, die reeds in 1850 als 16-jarige kantoor bediende zyn intrede in het bedrijf had gedaan en daaraan tot aan zijn dood in 1920 verbonden bleef. Evenals in zovele andere Leidse textielbedrijven, drukten ook hier de zoons de voetsporen van hun vader: J. P. en P. G. Wassenaar werden in 1906 als firmanten in het be drijf opgenomen. Eerstgenoemde trad uit in 1920, waarna een zoon van zyn compagnon, H. J. P. Wassenaar, die sedert 1912 in het bedrijf werkzaam was, naast zyn vader de opengevallen plaats kwam innemen. Toen drie jaar later de firma werd omgezet in een naamloze vennootschap, werd P. G. Wassenaar benoemd tot gedelegeerd commissaris en zijn zoon H. J. P. Was senaar tot directeur. De eerste overleed in 1949, laatstge noemde in 1955, in welk jaar hij werd opgevolgd door de huidige directeur, de heer G R. Janse van Mantgem, voor dien procuratiehouder. Ofschoon de dekenfabricage verreweg! het belangrijkste is, vervaardigt dit be drijf ook enkele nevenprodukten, zoals bekledingsvilt voor stoommangels, tocht en zeeduffels, poortlakens, natrilten e.d. In verband met de omstandigheden is het 125-jarig bestaan ln juni 1942 op bescheiden wyze en uitsluitend in in tieme kring herdacht. Het gezamenlijk personeel bood de directie bij deze gele genheid een bronzen naamplaat aan. Moge het thans aan de gang zijnde overleg er inderdaad toe leiden, dat althans het fabriekswerk der firma Scheltema, de twee gekruiste sleutels in het stadswapen, niet verdwijnt van de textielmarkt, waar het gedurende bijna anderhalve eeuw zulk een eervolle plaats heeft ingenomen. De winterdienst van de Nederlandse Spoorwegen De 8-jarige P. J. M. van Diemen uit de Stadhouderslaan in Zoeterwoude was gistermorgen op de bovenverdieping van de ouderlijke woning aan het spelen met een rubber waterpistool. Door nog onbekende oorzaak is de afsluitdop van de loop in zijn luchtpijp terecht geko men. Een onraiddelijk gewaarschuwde dokter heeft nog getracht de jongen in anderingen in de treinenloop. het leven te houden. Het kind is echter i De wijzigingen zijn voornamelijk van laar te Lunteren, waar allerlei mensen gestikt. regionale betekenis. De win terdienstregeling 1958/59 van de Nederlandse Spoorwegen, die op zondag a.s. zal worden ingevoerd en tot en met zaterdag 30 mei 1959 van kracht zal blijven, brengt geen bijzonder grote ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1