MOGELIJKHEID VERRASSENDE OVERVAL STERK TOEGENOMEN Aanpassing bij nieuwe techniek ONZE BESTE VRIEND OLIESTOOK Neiging tot verzwakking van „het schild" der N.A.V.O. afgenomen Stijgende Nederlandse bijdrage aan N.A.V.O.-zeestrij dkrachten Ruim driekwart der loontrekkers heeft eigen - pensioenvoorziening Weduwe- en wezenverzekering zal niet lang op zich laten wachten 97ste jaargang Vrijdag 19 september 1958 Vierde blad no. 29548 Het defensiebeleid in 1959 Het doel van onze defensie is en blijft in de eerste plaats het voor komen van een oorlog door het handhaven van een afschrikwekkend verdedigingsapparaat. Dat zegt minister Staf in de toelichting op zijn begroting voor Oorlog en Marine voor 1959. Voor de Landmacht, Luchtmacht en Marine is weer ongeveer 1650 miljoen gulden uitge trokken, zoals was overeengekomen tijdens de kabinetsformatie in 1956. Wegens de noodzakelijkheid de overheidsuitgaven zoveel moge lijk te beperken, zullen de werkelijke uitgaven (kasuitgaven) voor de defensie lager zijn dan in de oorspronkelijke opzet in 1956 was voorzien. Bepaalde voorzieningen zullen worden uitgesteld en op exploitatiekosten zal worden bezuinigd. Alarmsysteem met België en Duitsland De internationale politieke verhou dingen bieden nog allerminst uitzich ten, die enige vermindering van de defensie-inspanning zouden recht vaardigen, schrijft minister Staf. De revolutionaire technische ontwikkelin gen, zoals de zeer grote toeneming van de snelheid en het hoogtebereik van vliegtuigen, de voortschrijdende per fectionering van raketten, de ontwik keling van een verscheidenheid van atoomwapenen voor strategisch en tactisch gebruik en het gebruik van atoomkracht voor voortstuwing van schepen, hebben tot gevolg een sterk vergrote mogelijkheid van een verras sende overval met zeer grote vernie tigende uitwerking. Dat vereist onmiddellajke gevechtege reedheid (paraatheid) voor alle strijd krachten en organisatorische en andere voorzieningen, die ten doel hebben de kwetsbaarheid van strijdkrachten en in stallaties te verminderen door grotere spreiding en beweeglijkheid. In de eerst volgende vijf jaar zullen de organisaties van de strijdkrachten geheel moeten worden aangepast aan de als gevolg van de nieuwe technische ontwikkelingen gewijzigde omstandigheden. Een begin is al gemaakt. Urgentie Wegens de sterk vergrote mogelijk heid van een verrassende overval is aan de opbouw van doeltreffende waar schuwingssystemen een bijzondere ur gentie gegeven. Een luchtverdediging met supersonische jachtvliegtuigen en luchtdoelraketten zal alleen doeltref fend kunnen zijn wanneer het meldings- en gevechtsleidingsstelsel is geautoma tiseerd. Daar hierbij een zeer ver gaande eenwording met de nabuurlan- Probleemgebieden thans aangewezen Bevordering werkgelegenheid Het aanmoedigen, met premies, tot de oprichting van nieuwe fabrieken, is totnutoe beperkt gebleven tot stre ken, waar grote en blijvende werk loosheid heerst. De maatregelen tot stimulering van de industrialisatie zullen zich voortaan echter ook uit strekken tot gbieden, waar de werk loosheid gering is doordat een deel van de bevolking noodgedwongen wegtrekt naar elders om werk te vinden. Dit zijn de zogenaamde expulsiege- bieden. Aan de hand van uitkomsten van onderzoekingen zijn voorlopig de volgende streken als probleemgebieden aangetekend: de provincies Groningen, Friesland, Drente, Zeeland, het noord oostelijk deel van Overijssel, West- Friesland en de Wieringermeer in Noord-Holland, het oostelijk deel van Noord-Brabant niet uitzondering van Eindhoven en Helmond. In Limburg zijn het noorden en midden ten westen van de Maas probleemgebieden. In de toelichting op de begroting van Economische Zaken voor 1959 vestigt minister Zijlstra er de aandacht op, dat bij de toepassing van bijzondere stimu lerende maatregelen in de betreffende probleemgebieden een welbewuste sa mentrekking van de zorg op een zo be perkt mogelijk aantal plaatsen moet worden nagestreefd. De minister heeft zich ten aanzien van de keuze van de plaatsen, die als ontwikkelingskern zouden moeten worden aangewezen, gericht tot de provinciale besturen met het verzoek hem dienaangaande voorstellen te doen. Het ligt in zijn voornemen, wanneer alle betreffende voorstellen zijn ontvangen, deze ter behandeling in de raad voor de ruimtelijke orde ning (een deel van de ministerraad) te brengen, waarna het mogelijk zal zijn de definitieve keuze te bepalen. den onontbeerlijk is, is op Nederlands initiatief een samenwerking aangegaan met de Belgische en West-Duitse lucht macht teneinde te trachten voor deze landen een uniform stelsel te verkrij gen. Eenwording van de gehele lucht verdediging in Europa moet de volgende stap zijn. Met voldoening maakt minister Staf gewag van de vooruitgang in de laatste maanden bij de internationale samen werking op het gebied van de produktie van militair materieel waartoe de Spoet niks de stoot hebben gegeven. De NAVO- landen staan voor het begin van een nieuw tijdperk wat betreft de uitrusting van hun strijdkrachten. Raketwapenen Na de ontwikkeling in Amerika en Engeland! van nieuwe raketwapenen, nadert thans het ogenblik waarop deze moderne wapenen operationeel bruik baar zijn en in serieprodufctie kunnen worden vervaardigd. De onafwendbare eis om de Weste- lijke defensie op een kwalitatief zo hoog mogelijk peil te houden, brengt mee dat ook de strijdkrachten van de continen tale Europese landen zo spoedig moge lijk uitgerust moeten worden met ra ketten en andere moderne wapenen. Deze nieuwe wapenen zijn echter zo kostbaar en ingewikkeld, dat vrijwel geen enkele van deze landen in staat moet worden geacht tot zelfstandige ontwikkeling en produktie daarvan. Op dit gebied bestaan in Europa geen „ge vestigde belangen", zodat de samenwer king bij de produktie in dat opzicht geen belemmering ondervindt Van groot belang is voorts de over eenstemming die enige maanden ge leden werd bereikt met betrekking tot het vraagstuk van de voorziening der Europese NAVO-strijdkrachten met onderdelen en verwisselstukken. in het bijzonder voor het materiëel, dat met Amerikaanse hulp werd ont vangen. Onderhoud en vernieuwing van de grote hoeveelheden defensie materieel legde een zware last op Nederland (en andere Europese landen). Intensief onderzoek naar cadeaustelsel Wet op afbetaling In de toelichting op de begroting van Economische Zaken voor 1959 zegt mi nister Zijlstra, dat in weerwil van de bestedingsbeperking de gang van zaken in bijna alle branches van de midden stand in 1957 niet onbevredigend kan worden geacht. Een speciale commissie van het hoofdbedrijfschap detailhandel stelt thans een uitgebreid onderzoek in naar het cadeaustelsel in het algemeen en naar het zogenaamde bijbetalings systeem in het bijzonder. Voorts wordt een onderzoek ingesteld naar de vraag of de rechtspositie van de huurders van bedrijfsruimte verbe tering behoeft. Overleg wordt gepleegd over een voorlopige regeling van het midden- standsonderwijs. Op het Ministerie van Onderwijs is een aparte werkeenheid in gesteld voor het middenstandsonderwijs. Een inspecteur zal met het toezicht op dit onderwijs worden belast. Op korte termijn is bij de Tweede Kamer de indiening te verwachten van een wet op het afbetalingsstelsel als mede van een wet betreffende het accountantswezen. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM Meer subsidie voor het vreemdelingenverkeer Het subsidie ten behoeve van het Vreemdelingenverkeer is voor 1959 op de begroting van Economische Zaken 100.000 gulden hoger ge raamd' ter versteviging van de pro paganda voor de bevordering van het vreemdelingenverkeer. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIDIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIH U kiest Uw vrienden met zorg, doe dit ook met Uw verwarming. Kiest de aller beste en betrouwbaarste,- kiest eer Ontdek zijn goede eigenschappen opge bouwd uit 60 jaar ervaring in: het technisch af zijn het ideale dubbel warmte- spreidingssysteem. Frontale stralingswarmte gekoppeld aan gelijkmatige warmte-circulatie in elk deel van de kamer - ook en vooral over de vloer en langs de ramen. de stijlvolle moderne uitvoering In kleurrijke schakering met o.a. kook plaat en zichtbaar vlammenspel. het uniek zuinige verbrandingssysteem door de beroemde Coleman lage trekbrander. de sterke service door fabrieken overal ter wereld (ook in Nederland)» de lage prijzen: 'n Coleman topkiasser reeds vanaf f 335.-. in céc&ttév/sr Bij elkgoede handelaar verkrijgbaar MARKT Co. (IMP.) LTD.. KI1ZBRSGRACHT I. AMST1RDAM» In Europa dertig divisies nodig Amerika en Engeland vormen,het zwaard' De Nederlandse defensie moet niet afzonderlijk worden bezien, maar in NAVO-verband. In de toe lichting op de begroting van Defen sie zet minister Staf nog eens uit een, dat de Nederlandse strijdkrach ten, samen met die van de andere N.A.V.O-landen in Europa, „het schild" vormen, dat tot taak heeft bij een Russische aanval als bar rière te fungeren en zo een beletsel te vormen voor gebiedsaantastingen die (nog) niet een algehele over rompeling van de verdediging ten doel hebben. Tevens dient „het schild" een stootblok te zijn, waar op een grootscheepse aanval kan worden opgevangen, terwijl met een strategische tegenaanval „het zwaard") van Amerika en Engeland de vijand in de bronnen van zijn oorlogspotentieel wordt aangetast. De technische ontwikkeling vergroot de mogelijkheid van een Russische verrassingsaanval, gesteund door ra ketten. In dit verband schrijft minis ter Staf in de toelichting op de defen siebegroting voor 1959, dat vliegkamp schepen, zover als menselijkerwijs vooruitgezien kan worden, hun grote waarde zullen blijven behouden als beweeglijke basis voor bemande vlieg tuigen, voor praetisch alle taken (aanval, verdediging verkenning, transport), welke taken door raketten nog niet of onvoldoende vervuld kun nen worden. Raketten missen immers soepelheid tijdens het gebruik. Voor herhaaldelijke, snelle afwijkingen van de koers is de aanwezigheid van menselijke piloten on ontbeerlijk. Behalve hierin, is de waarde van het viiegkampschip vooral gelegen in zijn praktische onkwetsbaarheid voor verrassingsaanvallen met lange af- etandsraketten, gevolg van zijn beweeg lijkheid De aanwezigheid op de binnenkort te verwachten komst van met raketten uitgeruste onderzeeboten, zal de strate gische betekenis van de zeegebieden in aanzienlijke mate doen toenemen. Ener zijds vereist deze ontwikkeling inten sivering van de onderzeebootbestrijding doch anderzijds zal de met raketten be wapende onderzeeboot door haar be weeglijkheid en onzichtbaarheid een be langrijke versterking betekenen van de Westerse strategische slagkracht en daarmee van de afschrikwekkende wer king van de westelijke verdediging. Tot de meest doeltreffende middelen om Russische onderzeeboten op te spo ren zullen blijven behoren de gecom bineerde patrouilles van vliegtuigen en schepen, terwijl voorts de ontwikkeling van een speciaal voor onderzeebootbe strijding uitgerust hefschroefvliegtuig bijzondere aandacht heeft. Een vliegtuig is immers, in tegenstelling tot het schip, vooralsnog onkwetsbaar voor een onder gedoken onderzeeboot. De toenemende strategische beteke- kenis van het zeegebied maakt dat in standhouding en vervolmaking van de bijdrage, die Nederland aan de pa rate zeestrijdkrachten van de NAVO levert, van stijgende betekenis Zeestrijdkrachten zijn door hun be weeglijkheid minder kwetsbaar voor verrassingsaanvallen. Om deze rol ite kunnen vervullen moet jhet schdld" homogeen sterk zijn en mag net geen gaten of zwakke plekken ver tonen. Dan vervult het zijn afschrikwek kende werking. Van het grootste be lang is daarbij dat de schildstrijd- krachten algemeen op de grote vuur kracht van de meest moderne wapenen kunnen rekenen. Dat zal het geval zijn, zodra uitvoering zal zijn gegeven aan de door de Atlantische Raad reeds ge nomen beslissingen om de NAVO-schdld- strijdkrachten uit te rusten met tac tische nucleaire wapenen (atoomgrana ten) en aan de geallieerde opperbevel hebber in Europa raketten voor de middelbare afstand ter beschikking te stellen. Op korte termijn zullen van Amerika eenheden Honest John-raketten voor het legerkorps en de divisies worden verkregen, waarmee aan de eis van krachtiger vuursteun zal worden vol daan. Op wat langere termijn is voorts nog toevoeging aan de legerkorpsartil lerie te verwachten van een eenheid raketten met groter bereik dan dat van de Honest John. GEEN RUSTPUNT Wel verre van tot een rustpunt te komen ontwikkelt de oorlogstechniek zich nog voortdurend sterk op velerlei terreinen. De divisie blijft ook onder de nieuwe omstandigheden de juiste organisatievorm voor de landstrijd krachten. De divisieorganisatie zal ech ter een aantal gevechtsgroepen moeten omvatten, die zo nodig zelfstandig kun nen optreden Daarom moet in de divisie een wapen zijn opgenomen, dat tactische nucleaire vuursteun kan geven aan de voorste eenheden. Op het hogere echelon is een nucleaire vuursteun ver eist voor meer algemene gevechtson dersteuning en om het gevechtsterrein de nodige diepte te geven. Het aantal zo georganiseerde divisies, dat nodig is om „het schild" de ten minste vereiste dichtheid te geven, i, voor de centrale sector van Europa be cijferd op ongeveer dertig, ongeacht een verder aantal eerste en tweede echelons reserve-divisies en een strate gische reserve, die aan de parate een heden de nodige ruggesteun moeten geven. VERSTERKING Met voldoening- verklaart minister Staf, dat de eertijds kenbare neiging tot verzwakking van „het schild" is afgenomen en heeft plaats gemaakt voor een streven juist tot versterking van de hiervoor benodigde parate strijdkrachten. Hei gevaar van een te Aartsbisschop Makarios in ge- sprek met mej. Barbara Castle, die als vertegenwoordigster van de Britse Labourpartij in Athene een onderhoud met hem had over de kwestie-Cyprus. Worden pensioenen ivaardevastgemaakt? Het aantal deelnemers, via bedrij ven, aan een particuliere pensioen voorziening, bedraagt in ons land on geveer 1.502.000. Dat is ruim 77 van het totaal aantal mannelijke loon trekkers van 18 tot en met 64 jaar. De sterke toeneming van het aantal be drijfspensioenregelingen, als aanvul ling op de A.O.W., heeft de vraag doen rflzen of de hieraan te ontlenen pensioenen „waardevast" kunnen wor den gemaakt, zoals met de A.O.W. het geval is, en dus bij waardever mindering van de gulden zouden stij gen met de lonen. Dit probleem is onlangs voorgelegd aan de Sociaal-Economische Raad. Het Modernisering kleinere Nederlandse Luchtmacht Mede in verband met de gelei- delijke invoering bij de NAVO- 1 strijdkrachten van raketten tegen 1 gronddoelen, zal overeenkomstig de aanbevelingen van de geallieerde i opperbevelhebber in Europa het i aantal tactische squadrons van de i Nederlandse Luchtmacht in 1959 weer met één squadron worden verminderd. Een gedeelte van de resterende 1 squadrons zal worden uitgerust 1 voor het gebruik van wapenen met 1 een veel grotere slagkracht, zodat I het offensieve potentiëel van de i tactische luchtstrijdkrachten niet i zal verminderen. Dit deelt minis- i ter Staf mee in de toelichting op i de begroting van defensie voor 1959. Naar het zich laat aanzien, kan de indiening bij de Tweede Kamer van het wetsontwerp tot invoe ring van een algemene weduwe- en wezenverzekering binnenkort worden tegemcrtètgezien. Aldus deelt minister Suurhoff mee in de toelichting op de begroting van Sociale Zaken voor 1959. Ofschoon het parlement sterk op ceze voorziening heeft aangedrongen, zal het toch geruime tijd duren alvorens de Tweede Kamer en de Eerste Kamer het wetsontwerp hebben aangenomen en eenzijdige militaire inspanning^ dia zou kunnen leiden tot een te 'snelle inzet van middelen, waarnaar pas in het uiterste geval mag worden ge grepen, is hierdoor verminderd. Vorig jaar is besloten tot de vorming van twee (in plaats van één) parate divisies, omdat de technische ontwikke ling de mogelijkheid van een verras sende overval heeft vergroot. De reor ganisatie van de 4e (parate) divisie is in de loop van 1958 begonnen. In de eerste helft van 1959 zal de opbouw van de nieuwe parate divisie zijn voltooid. Als gevolg van beperkingen die de lich'tingssterkte, de duur der eerste oefe ning en ook het gebrek aan voldoende oefenterreinen aan de parate sterkte stellen, is het niet mogelijk gebleken beide divisies geheel paraat te verwe zenlijken. Enkele eenheden dezer divisies werden noodgedwongen mobilisabel ge steld. De verdere reorganisatie van de Landmacht in het kader van het nieuwe legerplan vindt gestadig voortgang De reorganisatie van de parate legerkorp sen en divisie-eenheden is nagenoeg voltooid. De reorganisatie van de mo bilisabele legerkorpstroepen en divisie eenheden is in volle gang en zal wat het personeel betreft naar verwachting in 1961 zijn voltooid. De reorganisatie van de eenheden in de nationale sector zal pas in 1960.1961 volledig zijn beslag hebben gekregen. dan zal het tijdstip van inwerkingstre- ding van de wet nog afhangen van de economische omstandigheden en van de vraag of de algemene kinderbijslagver- zekering (indien de Staten-Generaal daarmee akkoord zouden gaan) moet voorgaan. Van diverse kanten is in het parlement reeds aangedrongen op voor rang voor de weduwe- en wezenverzeke ring, maar de belanghebbende weduwen zullen in ieder geval nog geruime tijd geduld moeten hebben en door de aan kondiging van minister Suurhoff nog niet te snel moeten juichen. Minister Suurhoff deelt voorts mee, dat hü er wel naar zal streven, nog in de zittingsperiode van dit kabinet (normaal tot midden 1960) een wets ontwerp inzake een nieuwe invalidi teitsverzekering bij de Tweede Kamer in te dienen. niet de bedoeling, dat de overheid in enigerlei vorm financiële steun zou ver lenen. Het aantal verplichte pensioenfond sen is thans op 32 gekomen. Er zijn thans 55 bedrijfspensioenfondsen met 947 deelnemers, 1950 ondernemingspen sioenfondsen met 426.000 deelnemers, ongeveer 14.000 ondememingsregelingen met 120.000 deelnemers met losse po lissen en 40 ondememingsspaarfondsen met 9000 deelnemers. Sinds de inwerkingtreding van de al gemene ouderdomswet is het aantal be drijfspensioenfondsen niet onbelangrijk toegenomen. Minister Suurhoff trekt in de toelichting op zijn begroting voor 1959 hieruit de conclusie, dat de Ouder domswet bevorderlijk is geweest aan de verdere uitbreiding van het bedrijfspen- sioenwezen. Omtrent de aanpassing van de Ouderdomswet aan de bedrijfs- en on- dememingspensioenregelingen merkt de minister op, dat deze naar zijn in druk bevredigend blijft verlopen. In sommige gevallen wordt van de ge legenheid gebruik gemaakt het totale pensioen, dat voordien wat aan de lage kant was, thans op een behoor lijk peil te brengen. In andere geval len worden de weduwen- en wezen voorzieningen opgetrokken. Sociaal contact met schippersbevolking In de toelichting op de begroting van Sociale Zaken voor 1959, vestigt minis ter Suurhoff de aandacht op de sociale activiteiten voor schippers. Aan de omstandigheden, zo schrijft hij, waar onder de schippers bij de huidige struc tuur der binnenscheepvaart him arbeid veelal moeten verrichten, kleven in sociaal opzicht ernstig bezwaren, die in het bijzonder samenhangen met het feit, dat het contact van deze schip pers en hun gezinnen met de walge- meenschap zeer beperkt is en voortdu rend naar plaats wisselt, hetgeen een zekere afzondering in de hand werkt. Overeenkomstig het advies van de enige jaren geleden door de staatssecre taris van Sociale Zaken ingestelde so ciale commissie voor binnenschippers, heeft de minister besloten tot een ver ruiming van de subsidiemogelijkheid voor de instellingen, die zich tot taak hebben gesteld door verschillende so ciale en sociaal-culturele activiteiten het nadelig effect van bovengenoemd isolement voor de schippers en him ge zinsleden zoveel mogelijk op te heffen of te verminderen. Legering Nederlandse troepen in Duitsland De noodzakelijkste bouwkundige voor zieningen, waarmee in 1959 een aan vang kan worden gemaakt, hebben betrekking op scholen, woonoorden voor Ambonezen, gevangenissen en bureaus voor de Rijkspolitie en grens posten. Volgens het bouwprogramma voor 1959 zal in dat jaar door de bouwnijverheid in totaal voor een bedrag van 3.200 mil joen gulden kunnen worden verwerkt. Rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid, dat in enkele gebieden, bijvoorbeeld het Westen des lands, de omstandigheden ertoe kunnen nopen de bouw tot de noodzakelijkste werken te beperken. In andere gebieden daarente gen zal aan werken van minder urgente aard een ruimere mate van vrijheid kunnen worden geboden. De mogelijkheid tot het oefenen van onze militairen in grotere verbanden baart nog steeds grote zorg door ge brek aan oefenterrein. Voor oefenin gen in gevechtsgroepverband is dit jaar nog gebruik gemaakt van een oefenterrein in Duitsland, maar voor de komende jaren lijkt deze mogelijk heid uitgesloten, omdat aan dit terrein meer de bestemming van schietterrein wordt gegeven. Onderhandelingen met Navo-instanties inzake het mede gebruik van andere terreinen hadden weinig succes of leidden tot te kost bare oplossingen. In de toelichting op de begroting van Oorlog deelt minister Staf thans mee. dat overleg met Duitse instanties gaan de is, waarbij enerzijds een oplossing wordt gezocht in de richting van geza menlijke oefeningen (manoeuvres) met Duitee legeronderdelen en anderzijds het legeren van een periodiek wisselen de gevechtsgroep in Duitsland onder het oog wordt gezien. Deze laatste oplossing, die ook van NAVO-zijde gaarne zou worden gezien, lijkt thans niet uitgeslo ten. In ieder geval kan worden gezegd, dat de Duitse autoriteiten hiertegenover niet principieel afwijzend staan en dat verwacht mag worden, dat zij aan het totstandkomen van een dergelijke op lossing, waar mogelijk, medewerking zullen verlenen. Verdere resultaten die nen te worden afgewacht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 13