Maatregelen in Frankrijk tegen de
terreur van Algerijnse rebellen
WEERBERICHT
Oprichting interneringskampen
en tijdelijke actieve dienst
van 15.000 reserve-gendarmes
Libanees dr. Malik nu voorzitter
Algemene Vergadering der V.N.
TRUMAN steunt politiek van
Eisenhower inzake Verre Oosten
97ste jaargang
WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1958
No. 29546
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
In Frankrijk overweegt de regering energieke stappen om krachtens de nood-
volmachten in De Gaulles nieuwe grondwet te kunnen optreden tegen de terreur
van de Algerijnse nationalisten op Frans grondgebied. Het gaat om de volgende
maatregelen:
oprichting van interneringskampen voor Algerijnse terroristen;
het terugroepen in tijdelijke actieve dienst voor ongeveer 15.000 reserve-
gendarmes;
legering in belangrijke streken van Frankrijk van zekere militaire politie-
eenheden welke thans in Duitsland gelegerd zijn;
oprichting van speciale anti-terreurbrigades van de politie, onder leiding van
Franse of mohammedaanse veteranen van de vroegere Franse politie in Marokko
en Tunis. Deze veteranen zouden gekozen worden omdat hun de mohammedaanse
mentaliteit bekend is.
tot li 1 Ook wordt gedacht aan snelle be-
W CFKlOZC elementen rechting van agenten van de Algerijnse
verzetsbeweging door speciale militaire
veroorzaken onrust wÊSS"'la pIaats ïan d00r clviele
Andere maatregelen in overweging
zijn:
sterker politie-patrouilles overdag en
's nachts in Parijs en andere steden,
plus aanzienlijk sterker bewaking voor
hoge regeringsfunctionarissen; voortdu
rend gadeslaan van de ongeveer 100.000
Algerijnen in Parijs, die werkloos zijn of
geen volle dagtaak hebben; de overigen
van de 300.000 Algerijnen in Parijs heb
ben een volle dagtaak en worden over
het algemeen als vredelievend be
schouwd.
De reeds genomen maatregelen, zoals
het gereedhouden van machinegeweren
in de politiebureaus, de wegversperringen
en de militaire bewaking voor olie
opslagplaatsen en belangrijke fabrieken,
zouden gehandhaafd worden.
Schip vergaan in de
Indische Oceaan
Meer dan honderd doden?
In de Indische Oceaan, op ongeveer
90 mül ten zuiden van Kaap Ras al
Hadd, is een schip met tweehonderd op
varenden gezonken. De ramp is door
het Britse tankschip „British Vigilance"
dat het vaartuig (de „Almowaffak") te
hulp kwam, naar Bahrein geseind. Ra
dio-Aden meldde gisteren, dat het tank
schip „Nefala" zondag 82 opvarenden
van de Almowaffak aan boord heeft ge
nomen. Niet duidelijk is, of met de Ne
fala hetzelfde schip bedoeld is als de
British Vigilance of dat hier sprake is
van twee verschillende schepen, die te
hulp zijn gesneld. In het laatste geval
is er kans op redding van een groot
deel der opvarenden. Anders zouden er
dus ongeveer honderd en twintig perso
nen in de golven zijn omgekomen. Een
uit Bahrein uitgezonden vliegtuig heeft
geen wrak noch overlevenden van de
Almowaffak kunnen ontdekken.
Waarom
„Prinsjesdag'
Misschien is het meerderen ge
gaan als ons toen wij ons gisteren
afvroegen: „Waarom heet het
vandaag eigenlijk Prinsjesdag?" en
op die vraag het antwoord moes
ten schuldig blijven.
Uiteraard hebben wij naar een
verklaring gezocht. Een blik in een
encyclopedie leerde ons, dat de
Prinsjesdag oudtijds de verjaardag
was van de Prins-Stadhouder, in
het bijzonder van Prins Willem V,
die op 8 maart jarig was. Tijdens
de Patriottentijd werd deze ver
jaardag aangegrepen voor het or
ganiseren van demonstraties van
Oranjegezindheid. Waar het uit
rijden van de Koninklijke familie in
de gouden koets ieder jaar grote
belangstelling trekt uit alle delen
van het land, is deze benaming ge
leidelijk overgegaan op de derde
dinsdag van september, wanneer
het nieuwe zittingsjaar der Staten-
generaal plechtig wordt geopend.
Algerijnse rebellen
pogen aandacht af te
leiden, zegt „Times"
„De mislukte aanslag op minister
Soustelle en andere overeenkomstige in
cidenten schijnen erop te wqzen, dat
het „Algerijnse Nationale Bevrijdings-
front" deze aanslagen op touw heeft ge
zet, om de aandacht af te leiden van het
feit. dat het in Algerije geen succes weet
te boeken.
Het afsluiten van de Algerqns-Tune-
sische grens en de verhoging van het
moreel der Franse troepen in Algerije
als gevolg van het aan de macht komen
van generaal De Gaulle, hebben een om
mekeer ten gunste van Frankrijk
in de militaire toestand in Algerije te
weeg gebracht", aldus verklaart het ge
zaghebbende Britse dagblad „Times" in
een hoofdartikel
Van officiële Franse zijde is gisteren
in Algiers bekendgemaakt, dat in de
week van 8 tot 15 september 746 Alge
rijnse opstandelingen zijn gedood en 222
gevangen genomen.
Na een felle strijd
De Algemene Vergadering der V.N.
heeft bq de aanvang van haar der
tiende gewone zitting de Libanese mi
nister van Buitenlandse Zaken, dr.
Charles Malik tot voorzitter gekozen.
De 52-jarige Libanees dr. Malik, heeft
in de laatste dertien jaar een rol ge
speeld in de politiek van zqn land.
Hij, zoon^ van een dorpsdokter, stu
deerde wis- en natuurkunde aan de
Amerikaanse universiteit te Beiroet.
Later ging hjj naar de Verenigde Sta
ten, waar hij aan de Harvard Univer
siteit promoveerde tot doctor in de fi
losofie.
Malik kreeg bij de eerste stemming al
45 stemmen tegen zijn Soedanese ambt
genoot Mohamed Mahgoeb 31 stemmen.
De vereiste meerderheid was 39 stem
men. De Soedanese minister kreeg de
stemmen van de negen communistische
landen, doordat de Tsjechoslowaakse de
legatie de kandidatuur van de Tsjechi
sche minister van Buitenlandse Zaken
Jiri Nosek vóór de opening der vergade
ring ten behoeve van de Soedanese mi
nister had ingetrokken.
Vorig jaar was dr. Malik ook al kan
didaat geweest maar hij had zich toen
ten gunste van de Nieuwzeelander Sir
Leslie Munro teruggetrokken.
Aanvankelijk had hij de steun van de
landen der Arabische Liga, maar deze
staten gaven later de voorkeur aan mi
nister Mahgoeb.
Er werd geapplaudisseerd toen Malik
naar voren liep om de leiding van Sir
Leslie Munro over te nemen.
De verkiezing van Malik betekende
een duidelijke nederlaag voor de Afri
kaans-Aziatische groep, die alles in het
werk had gesteld om de verkiezing van
een vertegenwoordiger van het bewind
van president Sjam oen van Libanon t*
I verhinderen. Nog nooit in de geschiede
nis van de volkerenorganisatie heeft de
keuze van voorzitter der Algemene Ver
gadering een zo felle strijd te zien gege
ven.
In Westelijke kringen van de V.N.
werd de verkiezing van Malik met in
stemming begroet, niet alleen omdat
deze keuze een nederlaag betekende
voor het z.g. „neutralistische kamp",
maar ook omdat Malik zeer gewaar
deerd wordt om zijn werkzaamheden
in de V.N.
Sir Leslie Munro gaat de diplomatieke
dienst verlaten. Als vertegenwoordiger
van Nieuw-Zeeland wordt hij opge
volgd door Foss Shanahan.
Nieuwe Canadese
ambassadeur
De Canadese regering heeft de benoe
ming bekend gemaakt van de heer
Charles Hébert tot Canadese ambas
sadeur in Den Haag. Hij volgt de heer
Thomas A. Stone op, die, na zes jaar
in Den Haag te zijn geweest, is be
noemd tot ambassadeur in Mexico.
Vermoedelijk zal de heer Stone eind
november Nederland verlaten en zal
de heer Hébert begin december hier
aankomen.
De heer Hébert is in 1945 en 1946
militair attaché geweest bij de Canadese
ambassades in Nederland en België.
Sinds 1954 is hij ambassadeur in België
en gezant in Luxemburg.
De heer Hébert is in 1899 te Montreal
geboren.
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met wisselende bewolking.
In de nacht en vroege ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot matige noord
oostelijke tot oostelijke wind. Dezelfde
of iets hogere temperaturen als van
daag. (Opgemaakt te 11.15 uur).
18 SEPTEMBER
Zon op: 6.18 uur; onder: 18.50 uur.
Maan op: 12.40 uur; ouder: 21.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.22 en
18.45 uur.
Laagwater te 2.16 en 14.29 uur.
rekingeii Ind.
Bespi
Nationale Planraad
Naar geleide democratie?
Het Indonesische Parlement heeft van
daag een aanvang gemaakt met de be
handeling van het wetsontwerp tot in
stelling van een nationale planraad.
Deze raad vormt een onderdeel van
president Soekarno's plannen tot invoe
ring van een geleide democratie.
In een toelichting op het wetsontwerp
verklaarde premier Djoeanda, dat de
leden van de raad, t.w. vertegenwoor
digers van de „functionele groepen", tot
taak zullen krijgen het ontwerpen van
een ontwikkelingsprogramma op elk
gebied.
De linkse parlementsleden eisten, dat
de raad onder leiding zal komen te
staan van president Soekarno en dat
slechts personen, die zijn plan voor ge
leide democratie steunen, tot lid van de
raad zullen worden benoemd.
De leiders der fracties, die tegen een
geleide democratie zijn, verklaarden te
vrezen, dat de bevoegdheden van de
raad onbegrensd zullen zijn, niettegen
staande het feit dat hij formeel bedoeld
is als een instantie, die de ministerraad
moet bijstaan. Verder spraken zij er hun
afkeuring over uit dat vertegenwoordi
gers van de functionele groepen in de
raad worden opgenomen. Naar hun oor
deel behoren slechts deskundigen daarin
te worden benoemd
Tenslotte stelden deze leden voor, dat
de voorzitter zal worden gekozen uit een
door het Parlement op te stellen voor
dracht.
Faubus vervroegt de
volksstemming
Faubus, de gouverneur van de Ameri
kaanse staat Arkansas, die voorstander
is van de scheiding van blank en zwart
op scholen, heeft gisteren het tijdstip
van een plaatselijke volksstemming over
de vraag of scholen uitsluitend voor
blanken ook voor negers opengesteld
moeten worden, van 7 oktober tot 27 sep
tember vervroegd.
Waarnemers geloven, dat de gouver
neur het besluit genomen heeft omdat
hij zich onder druk gesteld gevoelt van
blanke leerlingen, die de vier betrokken
scholen niet kunnen bezoeken en de
ouders van deze leerlingen. Tot deze
vier scholen behoort de centrale middel
bare school die de gouverneur heeft la
ten sluiten,' opdat geen negers kunnen
worden toegelaten zoals door het .Ame
rikaanse Hooggerechtshof is bevolen.
In zijn aankondiging van de vervroe
ging van de volksstemming hekelt Fau
bus het schoolbestuur van de centrale
middelbare school te Little Rock van
wege het afgelasten van wedstrijden en
andere buiten de schooluren in school
verband georganiseerde activiteit. Fau
bus zegt, dat het schoolbestuur nog
steeds naar integratie (gemeenschap
pelijk schoolgaan van blanken en neger
kinderen) streeft, zoals het altijd ge
daan heeft. Het schoolbestuur, aldus
Faubus, gebruikt de kinderen in zijn
eigen campagne tot het uitoefenen van
druk in deze koude oorlog voor inte
gratie.
Ernstig meningsverschil onder Democraten
Er is in de Amerikaanse democratische partij een groot meningsverschil aan
de dag getreden over president Eisenhowers politiek in het Verre Oosten.
Vele invloedrijke democraten hebben zich met bezorgdheid en zelfs met vijan
digheid uitgelaten over Eisenhowers waarschuwing aan de Chinese communisten,
dat er geen sprake kan zijn van een München in het Verre Oosten. Oud-president
Truman daarentegen, doorgaans een van de felste bestrijders van Eisenhower,
heeft zich onvoorwaardelijk achter de waarschuwing aan de Chinese communisten
geplaatst.
In tegenstelling tot de beschuldigingen van democratische zijde, dat president
Eisenhower de Verenigde Staten aan de rand van een oorlog met communistisch-
China brengt, schrijft Truman in een artikel voor de „North American News
Alliance", dat Eisenhower geen andere keuze heeft dan aan de regering te Peking
op elk mogelijk punt het hoofd te bieden.
Dit nummer bestaat alt 10 pagina's.
De Prinsessen Beatrix en Irene tijtuig waan,i:de zij een rijtoer door
in de deuropening van het Paleis i de Residentie zouden maken.
Huis ten Bosch, wachtend op het\
Weer landingsvaartuig op
Quemoy geland
De ernst van het meningsverschil
onder de Democraten blijkt uit het feit,
dat thans voor de eerste maal Truman
en zijn vroegere minister van Buiten
landse Zaken Acheson voor het eerst
een tegengesteld standpunt hebben over
een belangrijke kwestie op het gebied
van de buitenlandse politiek.
Vóór de uitspraak van Truman had
het er de schijn van, dat de Democra
tische kandidaten de politiek in het
Verre Oosten tot een van de grote pun
ten in de huidige campagne voor de
verkiezingen voor het congres zouden
maken. Het nu gebleken meningsverschil
maakt de positie van de partij echter in
hoge mate onzeker kwetsbaar, aldus
tekent Reuter hierbij aan.
Onder bescherming van Amerikaanse
oorlogsschepen en Amerikaanse en
nationalistische jagers is het gisteren
een landingsvaartuig gelukt op Quemoy
voorraden aan land te zetten. Voorts
zijn zeven transportvliegtuigen er onder
dekking van jagers in geslaagd boven
Klein-Quemoy voorraden uit te werpen.
Op Formosa zijn Amerikaanse vlieg
tuigen aangekomen, waaronder jagers
van het type F-104, die de snelste ter
wereld heten te zijn. Tevens is bevestigd,
dat er Amerikaanse kernwapens op het
eiland zijn gearriveerd. Het verkeer tus
sen de kusteilanden is geheel ontwricht.
De kleine eilandjes als Klein-Quemoy,
Ta tan en Erhtan zijn op bevoorrading
uit de lucht aangewezen. Op Quemoy
wachten vele vrouwen, kinderen en ge
wonden op transport naar Formosa.
Het nationalistisch-Chinese ministi-rie
van Landsverdediging heeft medege
deeld, dat het communistische kustge-
schut tussen dinsdag 21.00 en heden 4.40
uur plaatselijke tijd 1.862 granaten op
de Quemoy-eilanden heeft afgevuurd.
Gaitskell hamert weer
op hetzelfde aambeeld
Hugh Gaitskell, leider van de Labour-
oppositie, heeft gisteren op een lunch
van de buitenlandse persvereniging in
Londen opnieuw gezegd, dat Engeland
Amerika moet trachten over te halen
de eilandjes voor de Chinese kust door
de nationalisten te laten ontruimen.
Amerika zou communistisch-China moe
ten erkennen, tot de V.N. toelaten en
Formosa moeten neutraliseren.
De vrees van Amerika zijn gezicht te
verliezen moest minder zwaar wegen
dan de kans op een oorlog, mogelijk
met kernwapens. Gaitskell gelooft overi
gens, dat Amerika er prestige bij zou
winnen. Hij klaagde er over. dat het
Britse standpunt in deze bij niemand
bekend is.
Amerikaanse ambassadeur
pleegt overleg
De ambassadeur van de V.S. in Ne
land, de heer Philip Young, is met het
schip „United States" gisteren te New
York aangekomen. De heer Young zal
in de V.S. in het ministerie van Bui
tenlandse Zaken besprekingen voeren
die, naar hij mededeelde, o.a. zullen
gaan over Indonesië en andere vraag
stukken met betrekking tot Nederland
en de V.S.
Be heer Young zeide, dat er in de
e'stellingen van de Nederlanders en
de Amerikanen geen principieel ver
schil van opvatting bestaat.
Na de terugkeer in het Paleis
Lange Voorhout verschenen het
Koninklijk Paar en de Prinsessen
Beatrix en Irene gistermiddag op
het balkon van het Paleis om de.
menigte te begroeten.
Felle aanval van
dr. Soebandrio
„Mr. Luns persoonlijk
aansprakelijk"
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Soebandrio, heeft
vandaag een felle, persoonlijke aanval
gedaan op zijn Nederlandse collega
minister Luns, door te verklaren, dat
„de heer Luns zelf aansprakelijk zal
worden gesteld voor het aan het
Nederlandse volk toegebrachte leed".
Minister Soebandrio zeide dit in een
commentaar op een door de Neder
landse minister in New York gehouden
persgesprek, waarin hij volgens de ont
vangen berichten zou hebben gezegd,
dat de betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland het laagste punt hebben
bereikt sinds de inzet van de anti-
Nederlandse campagne in december j.l.
Minister Luns zou hebben verklaard,
dat er geen vooruitzicht op verbetering
bestaat, zolang Indonesië al zijn inter
nationale overeenkomsten met Neder
land blijft schenden en zolang het niets
doet om tot enigerlei regeling te komen
over de gestolen Nederlandse eigendom
men.
Minister Soebandrio zeide, dat In
donesië „geen haast heeft om de be
sprekingen met Nederland waarover
dan ook, te heropenen, zolang Neder
land zqn politiek met betrekking tot
westelqk Nieuw-Guinea niet veran
dert"
Minister Soebandrio merkte op. dat
minister Luns in zijn verklaringen uit
drukkingen had gebruikt, die „een mi
nister van buitenlandse zaken onwaar
dig zijn". Hij voegde daar aan toe, dat
minister Luns „berucht is om zijn ver
klaringen".
Hij vervolgde: „volk en regering van
Indonesië hebben een behoorlijke mate
van goede wil tegenover Nederland aan
de dag gelegd" vanaf 1950, toen Neder
land de soevereiniteit over de Archipel
aan Indonesië overdroeg, tot aan 1957,
toen de V.N. voor de vierde maal een
Indonesische resolutie over Westelijk
Nieuw-Guinea verwierpen. „Dit is dui
delijk gebleken in de sociale betrekkin
gen met de Nederlanders, alswel uit de
behandeling door Indonesië van de
Nederlandse belangen in dit land", al
dus Soebandrio. „De edelmoedigheid
van het Indonesische volk is zonder
weerga", zo zeide hij. „Indonesië zal
voortgaan edelmoedig te zijn tegenover
Nederland, hoewel in politiek opzicht
de beide landen gewikkeld zijn in een
ernstig conflict over Westelijk Nieuw-
Guinea".
De minister zeide er van overtuigd te
zijn, dat de tegenwoordige koers van
Indonesië in de strijd voor de terug
keer van Westelijk Nieuw-Guinea. „de
beste is voor het dienen van de Indo
nesische belangen en voor de terugkeer
van het betwiste gebied, evenals voor
het behoud van de vrede in Zuid- en
Zuid-Oost-Azië.
(Naschrift Redactie: „Tegenover
Soebandrio's „edelmoedigheid" stellen
wij Nederlands „lankmoedigheid", die
eveneens zonder weerga in de geschie
denis is. Het wordt tijd, dat Indone
sië orde in eigen huis gaat scheppen,
inplaats van zichzelf voortdurend op
de borst te kloppen. De chaos is dich
terbij dan dr. Soebandrio meent en
hij behoeft minister Luns niet tel
kens als zondebok aan te wijzen.
Daarmee kan hij zijn zaak toch niet
redden").
Weer koelhuisboter
op de markt?
(Speciale berichtgeving)
Naar wij van het Produktschap voor
Zuivel vernemen, bestaat de mogelijk
heid dat binnenkort een hoeveelheid
koelhuisboter op de binnenlandse markt
zal worden gebracht. De prijs van deze
boter zal 8 A 10 cent per pakje lager
zijn dan de prijs, waartegen thans verse
roomboter Wordt verkocht.