FaIMITJfllyfs8 /li5 [r* w o
Noodzakelijke exportvergroting
vraagt krediet-financiering
T.v.-kijkers vereniging
groeit thans gestadig
Ook verlichting fiscale druk
IVOROL:Tanden rein-Adem fris
Hutspot-autopuzzelrit van liet
Leidsch Dagblad
97ste jaargang
Zaterdag 6 september 1958
Derde blad no. 29537
(Advertentie)
ZATERDAG F^^^Ê%PNDAZ MAANDAG Mmfml CfINSDAG WOENSDAG ^^^^UDONOEODAQ
'■f W StPTZMURf JitPjeMBikg ^SpPTEMn.Rg PTfMSEK^^ _JsEPTEMBEH g SeUCMBEf^^^ MslPTEMBEK
Bedrijven wachten gespannen begroting af
(Van onze financiële medewerker)
Het is deze week wel weer gebleken dat het Nederlandse bedrijfsleven de
tekenen der tijden weet te verstaan. Onder auspiciën van de Stichting Vertegen
woordiging van de Nederlandse Industrie voor Internationale Belangen, waarbij
tal van grote bedrijven in ons land zijn aangesloten, is gelijk gemeld een
grote vergadering gehouden, waarin de noodzaak van een verdere stijging van de
Nederlandse export in alle toonaarden is bezongen. Ook Prins Bernhard, die daar
o.m. het woord voerde, heeft geen onzeker geluid laten horen. Vooral uit zijn
mond was het opmerkelijk een pleidooi te horen voor een nog actievere regerings-
politiek ten aanzien van de export, ook al is bij de regering dan ook de goede
wil aanwezig. Het is nu eenmaal zo in de wereld van vandaag dat bij de pogin
gen om voor de Nederlandse industrie nieuwe afzetgebieden te vinden, ook de
steun en de medewerking van de overheid niet kan worden gemist, te minder
omdat deze in het buitenland aan de eigen ondernemingen niet zelden prefe
rentiële rechten, dan wel fiscale faciliteiten verleent.
Hoezeer het ook de bedoeling van ge
noemde Stichting moge zijn geweest
door onderlinge uitwisseling van gedach
ten de industrie-leiders van ons land tot
nieuwe en grotere actie op het gebied
van de export te prikkelen, het neven
doel was ongetwijfeld de regering ervan
te doordringen, dat zij in de strijd voor
een versterking van Nederlands positie
op de wereldmarkten, niet het minst ook
in het kader van de Euromarkt, een
eigen taak heeft en hieraan in de eerst
komende tijden volle aandacht zal moe
ten schenken.
Want uit de besprekingen op de Haag
se exportvergadering is duidelijk naar vo
ren gekomen dat aan een vergroting van
de Nederlandse export geen geringe ri
sico's zijn verbonden. En als deze risi
co's, tengevolge van een te zware belas
tingdruk, dan wel door andere overheids
bemoeiingen, in de winstmogelijkheden
van de exporttransacties geen voldoende
compensatie vinden, kan men van een
onderneming niet verwachten dat zij tijd
en kracht en geld voor het winnen van
nieuwe exportgebieden inzet. Het is im
mers volkomen begrijpelijk dat, zolang
de produktie in het binnenland, dan wel
dicht bjj huis tegen lonende prijzen kan
worden verkocht, men niet licht geneigd
is zich de soesa en de risico's van een
export op de hals te halen. Dat in 1957
de betalingsbalans zich ten nadele van
ons land ontwikkelde en een bestedings
beperking nodig was, vormde het bewijs
dat een te groot deel van de produktie
voor eigen gebruik werd aangewend en
dat, om het welvaartspeil in ons land bij
een groeiende bevolking te handhaven,
een vergroting van de export noodzake
lijk is.
Dit geldt te meer, omdat na de oorlog
de opbrengst van onze kapitaalbeleggin
gen in het buitenland aanmerkelijk is
teruggelopen. Maakte die in 1938/39 nog
14 van de Nederlandse invoer uit,
thans wordt deze voor niet meer dan 2
a 3 door de kapitaalopbrengsten ge
dekt. Voor het lopende jaar en vermoe
delijk ook voor de eerstvolgende jaren
komt daar nog bij dat als gevolg van de
sterk verlaagde vrachtprijzen, ook de in
komsten uit de scheepvaart aanmerke
lijk lager zullen zjjn dan in de voor
gaande jaren. Een en ander stelt dus de
noodzaak van een grotere export duide
lijk in het licht.
Gelijk boven opgemerkt, zal men het
de Nederlandse industrie niet euvel
kunnen duiden dat zij in haar exportpo-
litiek de lijn van de zwakste weerstand
heeft gevolgd. Vandaar het verschijnsel
dat de exportdrang zich de laatste jaren
in de eerste plaats op de landen van
West-Europa richtte, zodat het aandeel
hiervan in het totaal van de export van
64.6 in het eerste semester van 1956
tot 68 in de eerste helft van 1958 is
toegenomen. Eenzelfde gedragslijn werd
echter door andere landen gevolgd,
waardoor de concurrentie op de Euro
pese wereldmarkten groter is geworden
en een verdere toeneming van de Neder
landse export naar de landen van West-
Europa op steeds grotere weerstanden
stuit.
Vandaar dat thans de aandacht op
andere delen van de wereld moet wor
den gericht.
De vorige week konden wij erop wijzen
dat de Nederlandse uitvoer naar de
Arabische landen sinds kort een zodani
ge vooruitgang toont, dat de verminde
ring van de uitvoer naar Indonesië
daardoor reeds wordt goed gemaakt. Ook
naar de landen van Latijns Amerika -
de Zuidamerikaanse staten - valt een
verblijdende exportstijging te constate
ren, n.l. van 3.7 in het eerste half
jaar van 1957 tot 4.3 in die periode
van het lopende jaar. Hier ligt echter,
zoals uit de besprekingen op de verga
dering te Den Haag wel is gebleken, nog
een groot terrein braak, terwijl tevens
in de landen van het Nabije-, het Mid
den- en het Verre Oosten, welke alle nog
in het beginstadium van hun economi
sche ontwikkeling verkeren, ook voor ons
land nieuwe exportmogelijkheden aan
wezig zijn.
Hier doet zich echter het grote bezwaar
voor dat in die landen de commerciële
integriteit en de rechtszekerheid wel
wat te wensen overlaten en zij boven
dien met de kinderziekten van een poli
tieke bewustwording te kampen hebben.
Betekent dit op zich zelf reeds een ver
groting van het exportrisico, het feit dat
deze landen merendeels aan kapitaalge
brek lijden, vormt een niet minder grote
hinderpaal op de weg naar een uitbrei
ding van de Nederlandse export in die
richting. Het vraagstuk van de export
financiering is daarom reeds geruime
tijd aan de orde en ook de Prins heeft
op de vergadering in Den Haag een lans
gebroken voor een verruiming van de
exportkredieten op langere termijn met
behulp van de overheid, omdat de hier
aan verbonden risico's niet uitsluitend
door de exporterende ondernemingen
kunnen worden gedragen.
Een gelukkige omstandigheid is dat
allengs de voornaamste voorwaarde van
exportkredieten weer aanwezig is, name
lijk een verruiming van de kapitaal
markt en minister Zijlstra heeft dan ook
reeds de toezegging gedaan dat de Ex
port Financiering Maatschappij dit jaar
voor nieuwe kredieten weer open zal
staan. De omvang van de vooreerst no
dige exportkredieten wordt op rond
f. 200 miljoen per jaar aangenomen, een
bedrag dat vermoedelijk op de kapitaal
markt wel zal kunnen worden gevonden,
mits aan de kapitaalverschaffers een re
delijke zekerheid voor de door hen ver
strekte gelden kan worden geboden.
Maar ook als op dit punt de moeilijk
heden voor een uitbreiding van de Ne
derlandse export zullen kunnen worden
weggenomen, zullen de Nederlandse on
dernemingen nog voor de vraag staan of
die uitbreiding voldoende commerciële
mogelijkheden oplevert. Want een ver
groting van de export betekent in vele
gevallen de noodzaak van nieuwe inves
teringen, ten aanzien waarvan de laat
ste tijd juist een teruggang valt te con
stateren. Van f. 2.104 miljoen in het
vierde kwartaal 1957 en f. 2.105 miljoen
in het eerste kwartaal van 1957, zijn de
totale investeringen in ons land gedu
rende de eerste drie maanden van het
lopende jaar tot f. 1.833 miljoen gedaald
en ook de Nederlandse industrie heeft in
deze vermindering haar aandeel gehad.
In het tweede kwartaalsbericht van de
Nederlandsche Handel Maatschappij
wordt dan ook op de wenselijkheid van
omvangrijker investeringen dan door het
Centraal Planbureau als taak is gesteld,
gewezen. De regering heeft, als bekend,
voor investeringen na 20 mei 1958 de in
vesteringsaftrek, zij het dan tot een ver
laagd percentagetweemaal 8 inplaats
van viermaal 5 doen herleven, gelet
op de ongunstige ontwikkeling van de
staatsfinanciën - men spreekt reeds van
een tekort van f. 1% miljard - zal er
ernstig aan moeten worden getwijfeld
of de in 1957 met 4% verhoogde ven
nootschapsbelasting voor het volgende
jaar zal kunnen worden verlaagd en de
temporisering van de vervroegde af
schrijving, waartoe in 1955 werd beslo
ten, ongedaan zal kunnen worden ge
maakt.
Door de zware belastingdruk is de ka
pitaal intensiteit van de Nederlandse
produktie geringer dan die van de om
liggende landen, terwijl het duidelijk is
dat hogere lonen, dan wel een verkorting
van de werkweek, waarvoor wordt ge
ijverd, alleen mogelijk wordt als ze door
een grotere kapitaalsintensiteit worden
gecompenseerd.
Een en ander verklaart de spanning,
waarmee de komende staatsbegroting
door het het bedrijfsleven wordt afge
wacht.
ijniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Op zaterdag 27 september a.s.
De puzzelritien of auto-raliy s nebben zich de laatste jaren ten grote
populariteit verworven. Dit heeft ons ertoe doen besluiten om op de
laatste zaterdag voor de komende 3 oktoberviering, dus op zaterdag
27 september a.s. een Hutspot-puzzelrit voor personenauto's te orga
niseren, een en ander onder de wedstrijdbepalingen van de Kon. Ned.
Motorsportvereniging.
De deelneming aan deze sportieve kamp staat open voor alle bezitters
van een personenauto, die de wens daartoe kenbaar kunnen maken door
de invulling en inzending van het hierbij afgedrukte inschrijvings
formulier.
Daaruit blijkt dat de deelnemers worden Ingedeeld in twee categorieën:
een A-klasse, waarin zij thuis horen, die op dit gebied reeds over enige
routine beschikken en een B-klasse voor hen, die slechts zelden of nog
nooit aan een dergelijke wedstrijd hebben deelgenomen.
De in totaal te rijden afstand bedraagt ongeveer 90 kilometer en de
gemiddelde uursnelheid 30 kilometer, zodat de eerste deelnemer, die om
klokke 2 uur uit de Rooseveltstraat in Leiden vertrekt, omstreeks 5 uur
terug kan zijn. Er vertrekken telkens twee deelnemers tegelijk met tus
senpozen van één minuut.
Op verscheidene plaatsen langs het parkoers zijn tijdscontroles inge
steld. Teneinde „jakkeren" te voorkomen, delen wij bij voorbaat mede
dat verloren tijd niet kan worden ingehaald. Arriveert men dus aan een
bepaalde controlepost te laat, dan krijgt men daarvoor strafpunten, doch
begint tegelijk met een schone lei aan de volgende etappe, zodat de een
maal gepleegde tijdsoverschrijding zich niet tot het eindpunt blijft
wreken.
Ten aanzien van het af te leggen parkoers moeten wij voor het ogen
blik volstaan met de mededeling, dat de route voert door het westelijk
en noordwestelijk deel van ons verschijningsgebied. De juiste rout moet
men aan de hand van de gegevens, weike kort voor de start aan de deel
nemers worden uitgereikt, uiteraard zelf uitzoeken. Alleen willen wij nog
verklappen, dat de finish is gelegen aan de Houtlaan te Leiden.
De prijsuitreiking vindt nog dezelfde avond te 8 uur plaats in cafe
„De Grote Vink" te Voorschoten nabij de spoorkruising de Vink.
Het inschrijvingsgeld bedraagt vijf gulden per auto, ongeacht het
aantal inzittenden
Het aantal prijzen stellen wij afhankelijk van het aantal deelnemers,
doch in ieder geval stellen wij een radiotoestel, een fototoestel en diverse
auto-accessoires beschikbaar Bij voldoende deelneming overwegen wy
van deze L.D.-Hutspotrit een jaax-lijks terugkerende gebeurtenis te maken,
waarbij ook de instelling van een wisselprijs tot de mogelijkheden behoort.
Als aandenken aan deze eerste wedstrijd ontvangt elke equipe een
aardig, stenen hutspotje met toepasselijk opschrift.
De inschrijvingen moeten uiterlijk maandag 22 september in ons bezit
zijn. Wij wachten met belangstelling het resultaat af.
Na ontvangst van het hiernaast afgedrukte en ingevulde inschrijvings
formulier, worden aan de deelnemers nadere gegevens betreffende start
en finish, startnummer en wedstrijdreglement toegezonden.
Handelaar verkocht
slechte bloembollen
Dezer dagen zijn een bloembollenhan
delaar uit Bergen en een collega uit
Anna Paulowna gearresteerd en voor de
Officier van Justitie te Alkmaar geleid
op beschuldiging van oplichting door de
verkoop van ondeugdelijke krokus-bol
len. Vorig jaar zomer zocht hij mensen
in het noorden van Groningen en Fries
land op en wist hem met grote welbe
spraaktheid te overreden op lapjes
grond, die gedurende de wintermaan
den toch niet gebruikt werden, krokus-
bollen te gaan telen. Over de afzet van
de oogst behoefde men zich geen zor
gen te maken. De handelaar verklaarde
zich bereid de bollen tegen verkoopprijs
(in de meeste gevallen f3 50 per 100
stuks) terug te nemen. Voorlichting en
controle, daar zou hij nog wel eens voor
langs komen. Velen schraapten de
spaarduitjes bijeen om zo nog iets ex
tra's te kunnen verdienen. Ze hadden
immers niets te verliezen! Maar de
adspirant-bollenkwekers werden met
een harde klap in de werkelijkheid te
ruggezet. toen ambtenaren van de keu
ringsdienst deze maand de gewassen
kwam keuren en vrijwel alle partijen
afkeurden wegens besmetting met virus
ziekte. Prompt vroeg men zich ook af,
waarom de handelaren niet meer waren
langs gekomen. De politie werd in de
arm genomen en het onderzoek wees
uit, dat de beide handelaren ook in
Zeeuwsch-Vlaanderen met bollen de
boer waren op geweest. Kort daarop
werden de arrestaties verricht.
Beneluxdag op de Expo
Gisterochtend is ter gelegenheid van
de officiële Beneluxdag van de Brusselse
wereldtentoonstelling op het Belgiëpleiin
de Benluxvlag aan de eremast ge
hesen.
In het paleis van de legatie werd een
middagmaal aangeboden aan o.a. leden
van de Belgische, Nederlandse en Lu
xemburgse regeringen, Nederlandse
staatssecretarissen, de diplomatieke ver
tegenwoordigers van de drie landen in
de drie hoofdsteden, en Belgische, Ne
derlandse en Luxemburgse parlements
leden.
De Belgische minister van Buiten
landse Zaken Wigny en zijn Nederlandse
en Luxemburgse collega's brachten een
heildronk uit op de vorsten van de drie
landen.
Negerleerlingen in Buren
klagen over plagerijen
Geen van de 13 negerleerlingen, die
zijn ingeschreven voor de middelbare
school van de Amerikaanse stad Van
Buren (genoemd naar een vroegere pre
sident), is gisteren in de school ver
schenen. Een 16-jarige negerjongen in
deze plaats, welke evenals Little Rock
in Arkansas ligt, had donderdag reeds
gezegd, dat hij en zeven anderen niet
meer naar school zouden gaan. Het ge
plaag en de beledigingen, die zij in de
klassen kregen te verwerken, waren on
draaglijk geworden.
Tienduizendste lid in aantocht
Doorbreken van het gewraakte systeem
Bij ons over ons doch zonder ons
99
(Van onze correspondent)
Met de Algemene Nederlandse Ver
eniging van Televisiekijkers - opge
richt 20 juni van dit jaar - gaat het
crescendo. De hond, die de belangen
van zijn leden met betrekking tot
het gebruik, dat van de TV-kanalen
wordt gemaakt, wil behartigen op
even algemene en even nationale
wijze als de ANWB de belangen be
hartigt van de gebruikers van de
verkeerskanalen, wordt steeds alge
mener. Kon men medio juni in Am
sterdam namelijk reeds een 800 le
den noteren, tot voor kort was het
bestuur al zeer ingenomen met de
ruim 5000 leden, die op dat moment
geregistreerd stonden.
De verschillende consuls van de ver
eniging hebben echter zulk een activiteit
ontplooid dat zeer binnenkort reeds het
10.000e lid bij het secretariaat aan de
Julianaweg 10 te Zandvoort ingeschre
ven zal kunnen worden. De ruim 300.000
Nederlandse tv-kijkers beginnen dus
warm te lopen voor de vereniging, die
het „bij ons, over ons, zonder ons"-
systeem wil doorbreken.
Vooral de ontwikkeling van de laatste
dagen, zo vertelden ons voorzitter J. H.
A. Hardeman en secretaris Louis Fop
pen Hz, tonen wel aan. welk een belang
rijke rol de vereniging', die de tv-kijkers
in hun algemeenheid wil gaan repre
senteren, kan spelen. Men verlangt na
melijk van degenen, die de beslissingen
hebben te nemen, dat ook naar de stem
van de kijkers wordt geluisterd, vooral
nu de gedachte van commerciële tele
visie door de voorzitter van de raad van
bestuur van de Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs dr. G. van der Wal, nog eens
een extra forse duw naar boven is ge
geven. De televisiekijkers de consu
menten dus van de uitgezonden pro
gramma's dienen gekend te worden in
mogelijke veranderingen, welke in het
bestel aangebracht zouden kunnen wor
den. Het dreigende gevaar, dat dit niet
zal geschieden, wil men doorbreken. Niet
natuurlijk omdat men meent alleen en
uitsluitend de wijsheid in pacht te heb
ben, maar omdat men het een eis van
rechtvaardigheid vindt, dat de kijkers
die drie honderd miljoen gulden in hun
tv-apparatuur hebben geïnvesteerd en
per jaar bijna tien miljoen gulden aan
kijkgelden opbrengen medezeggen
schap krijgen, Men wenst als eenheid
van tv-kijkers bij de besprekingen be
trokken te worden en in alle belangrijke
beslissingen gekend te worden
NIET GENOEGZAAM
Via de omroep-verenigingen waar
van de kijkers, die zich abonneerden op
een programmablad, automatisoh en
zonder dat er om verzocht werd. lid zijn
geworden acht men de belangen niet
genoegzaam te behartigen daar men als
gevolg van het vijf-zuilen systeem ver
deeld is.
Kan men bij de radio nog vluchten
naar de andere Nederlandse zender (of
een buitenlands station), bij de tv is dit
met slechts 1 kanaal niet mogelijk
(behoudens dan in het oosten en zuiden
waar Duitse en Belgische uitzendingen
ontvangen kunnen worden).
De televisie ziet men dan ook als een
algemeen instituut, zodat slechts één
grote, landelijke algemene tv-kijkers
vereniging de enig juiste bundeling van
kijkers kan vormen.
Niet, dat men het zuilen-systeem om
ver wil werpen, maar wél wil men be
reiken, da t a lthans de uit zendingen tus
sen 20 uur en 21 uur 30 een algemeen
karakter gaan dragen en dus aanvaard
baar zijn voor het gros der kijkers. Dit
acht men zonder meer een fatsoensge-
baar tegenover de kijkers.
NU CONCENTRATIE
Is eenmaal een tweede kanaal gereali
seerd, dan heeft men als kijker een uit
wijkmogelijkheid en kan men vrijer in
de programmasamenstelling zijn. Nu
dienen de uitzendingen geconcentreerd
te worden op „algemene" („neutrale"
heeft een geheel andere gevoelswaarde)
programmasontwikkeling nieuws)
ontspanning en verstrooiing. Er dient
bovendien eenheid in de programma's te
komen
Met 'betrekking tot het „plan dr. van
der Wal" zeiden de heren Hardeman en
Foppen ons, dat het bestuur hier prin
cipieel niet afwijzend tegenover staat.
Het zijn echter d« leden, die hierover te
oordelen hebben en via een enquête
(opinie-onderzoek) wil men deze straks
naar hun opvattingen peilen.
Het voor de kijkers belangrijkste as
pect van dit voorstel acht men de er aan
verbonden verruiming van de zendtijd,
temeer omdat ons land met het aantal
zenduren en de daaraan bestede gelden
(ons land: f. 3.000 per uur Duitsland
f. 10.000 en Engeland ruim f. 20.000)
maar een pover figuur slaat vergeleken
bij de nabuur-landen. De heer Harde
man noemde Nederland zelfs „een op
tv-gebied achtergebleven gebied"
Commerciële televisie zou dit kunnen
opheffen, doch de reclame-boodschappen
zélf mogen z.i. ndet te opdringend (k la
Amerika) worden.
Voor de verdere toekomst kijkt men
naar een constructie, zoals die in En
geland bestaat: commerciële tv. op het
ene kanaal en algemene tv op het an
dere. Een grote hartewens is verder ook
het „doorbreken van de dictatuur van
de sportbonden".
Aan de tv-kykers is nu het woord!
iwiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiuiiiiii»»
j Ondergetekende:
Adres:
Te: 1
g schrijft hierbij in voor de HUTSPOTRIT 1958.
A-klasse geroutineerden
H S.v.p. starten in
B-klasse (beginnelingen)
Kaartlezer(es)
Kenteken auto
Is een van beiden lid van Auto- of Motorclub? Ja/neen
op giro 57055 gestort
Het inschrijfgeld a f 5.—
gaat hierby (aantekenen; m
Leiden, september 1958
(handtekening) 1
Doorhalen wat niet van toepassing is.
alslietzówarvnis..
danqaanwevuarde
Vie^st+o.de w/Viter.,
deze week werden
niéuwe wethouders
benoemd «a .sterkte.
in Letden maak^èw
komende studenten
kennis metkriimiteit
tefdse Universiteit
krqqtsr een nieuwe
leerstoel bij
Oud Leiden besprak
vanmiddaq uïtbrei
din 95 plannen
LEIDERDORP
Medische dienst De dienst wordt
dit weekeinde waargenomen door dok
ter G. A. de Bruyne, Hoofdstraat 8, tel.
22208.
OEGSTGEEST
Medische dienst Deze wordt gedu
rende het komende weekeinde waarge
nomen door de doktoren Varekamp en
Meissner, belden tel. 21916.
