Woeste taferelen in Parijs, terwijl
De Gaulle pleitte voor de grondwet
Eenzijdig besluit van Rood-China:
uitbreiding territoriale wateren
WEERBERICHT
Geen erkenning van deze nieuwe
grens door Amerika en Engeland
Waarschuwing van Eisenhower
KONINGIN OPENT NIEUWE
HAVENS VAN DORDRECHT
Maison ZURLOH
Knap geregisseerde plechtigheid
97ste jaargang
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1958
No. 29536
TATENG El
QUEMO
KI. E QUEMOX
Foton
Sjangpoe
FORMOSA
Swatow
PESCADORES
De regering van Rood-China heeft gisteren
medegedeeld, dat zij de territoriale wateren uit
breidt tot twaalf mijl. Deze maatregel betekent,
dat Quemoy en Matsoe, de door de nationalis
tische Chinezen bezette eilanden voor de kust,
welke de laatste tijd door de communisten zwaar
zijn beschoten, binnen de territoriale wateren
komen te liggen. In de Chinese verklaring wordt
nog gezegd, dat geen enkel buitenlands oorlogs
schip of militair vliegtuig in het gebied van de
territoriale wateren mag komen. De Amerikaanse
strijdkrachten, die Formosa en de naburige Pen-
ghoe-eilanden „bezetten", maken inbreuk op de
territoriale onschendbaarheid en soevereiniteit
van de Chinese volksrepubliek, zo wordt in de
verklaring van Peking gezegd. Van Amerikaanse
zijde is terstond stelling genomen tegen dit een
zijdige besluit van de Chinese communisten:
Amerikaanse oorlogsschepen zullen voortgaan
nationalistisch-Chinese schepen tot drie mijl van
de kust te escorteren, aldus een hooggeplaatste
regeringsfunctionaris. Engeland zal de uitbreiding
tot twaalf mijl niet erkennen, daar dit een een
zijdig besluit is, dat „geen geldigheid heeft op
grond van het internationale recht".
%Toengan Anhaim
CHINA
Loengkt
het Verre Oosten, wordt deze in de
kranten betiteld als een ernstige waar
schuwing aan communistisch-China.
Niettemin vermijdt iedere hooggeplaat
ste Amerikaan een uitspraak te doen,
die eerst werkelijk een ernstige waar-
scthuwing zou zijn. Ook gisteren heb
ben Eisenhower en Dulles niet ronduit
verklaard, dat Amerika zal vechten, in
dien Quemoy wordt aangevallen.
Hoewel Dulles in andere situaties her
haaldelijk heeft betoogd, dat het, ter
voorkoming van ongelukken, goed is,
indien de tegenstander weet waar hij
aan toe is, verkondigt de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken inzake
Quemoy sinds jaren dat het nuttig is
om de tegenstander te laten gissen!
Uiteraard hopen de Amerikanen de
communisten dermate te intimideren,
dat deze laatsten de kusteilanden niet
zullen aanvallen. Verovering van die
eilanden door communistisoh-China zou
immers een groot prestigeverlies voor
Amerika in Azië betekenen, terwijl de
communisten in aanzien zouden stijgen.
Doch daaruit volgt nog niet onomstote
lijk dat Amerika om Quemoy een oor
log zal beginnen.
De openbare mening komt in toene
mende mate in verzet tegen een even
tueel Amerikaans ingrijpen ten bate
van Quemoy, doch men mag niet verge
ten dat de openbare mening snel kan
omslaan. Zouden de communisten bij
voorbeeld een Amerikaans oorlogsschip
tot zinken brengen dan kan de aan
drang op de regering om krachtig te
reageren plotseling heel sterk worden.
En een aotie tegen Amerikaanse oor
logsschepen behoort zeker tot de mo
gelijkheden, nu China zijn territoriale
wateren aanzienlijk heeft verbreed, ter-
wijk Amerika die uitbreiding niet wenst
te erkennen.
Dordtse vlag ging lioog in top
Juichende Merivestad begroette vorstin
Twee kikvorsmannen van de Genie uit
Geertruidenberg doken vanmiddag
omstreeks half drie op uit een van de
drie nieuwe industriehavens van Dor
drecht om aan Hare Majesteit dc Ko
ningin een in plastic verpakte Dordtse
vlag aan te bieden. De Koningin nam
de vlag van hen aan en overhandigde
haar vervolgens aan een bootsman,
die haar met gezwinde spoed hoog in
een vlaggemast hees. Op het moment
waarop het Dordtse rood-wit-rr/>d op
het hoogste punt was gekomen en zich
vrolijk ontplooide gingen er talloze
andere vlaggen omhoog en lieten dc
in de havens liggende schepen hun
signalen horen in een oorverdovend
concert.
Daarmee werd uiting gegeven aan de
vreugde, die er in Dordrecht lieerst
over de totstandkoming van de uitbrei
ding van het zeehavencomplex en over
het feit. dat ÏI.M. de Koningin zelf
haar officieel in gebruik wilde stellen.
De opening van de nieuwe industrie-
havens was het hoogtepunt van het
koninklijk bezoek aan Dordrecht, dat
feestelijk versierd dc landsvrouwe
binnen zijn wallen inhaalde en haar
op indrukwekkende wijze zijn hulde
betuigde. De Koningin toefde van 's
morgens kwart over tien tot 's mid
dag Iaat in de Merwestad-
Bij de ontvangst van H.M. de Konin
gin, in de raadzaal van het stadhuis,
hield de burgemeester, mr. J. A. H. J.
van der Dussen, een redevoering, waarin
hij zeide er trots op te zijn de Konin
gin iets te kunnen laten zien van de
wijze, waarop Dordrecht leeft en werkt
en hoe het bouwt aan zijn toekomst.
Ir. R. A. Jas. voorzitter van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor
Dordrecht en omstreken, verklaarde
ciaarna 't belang van handel en scheep
vaart voor Dordrecht. Zij spelen wel
niet meer die rol als in de eerste eeu
wen van haar bestaan, maar ei is
vooral de laatste jaren toch een verheu
gende opleving in deze tak van bedrijf
President Eisenhower zal niet aarzelen Amerikaanse strijdkrachten te gebruiken
voor de verdediging van de nationalistische eilanden voor de kust van commu
nistisch-China, als hjj dat nodig acht voor de veiligheid van Formosa. Dit heeft
minister Foster Dulles gisteren verklaard te Newport (Rhode Island), waar de
president met vakantie is. Dulles legde zijn verklaring af met machtiging van
de president, nadat hij meer dan anderhalf uur met hem had geconfereerd.
De Ver. Staten hebben ondanks het uitgesproken voornemen van de commu
nisten om Quemoy aan te vallen nog niet de hoop opgegeven, dat Peking niet j
de vredeswil van de mensheid zal willen trotseren.
„De president en ik hopen oprecht, dat het Chinese communistische regime j
niet weer, zoals in Korea, de grondbeginselen zal tarten waarvan de wereldorde I
afhangt, n.l. dat strijdkrachten niet gebruikt dienen te worden om territoriale
verlangens te bevredigen", aldus Dulles.
Een functionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde in 1
Washington, dat de Ver. Staten snel zullen handelen als zij zouden menen, dat
de toestand in de Straat van Formosa uit de hand was gelopen en de nationa
listische strijdkrachten zouden menen dat zij de zaak niet alleen aankonden.
Op de vraag van een journalist of de verklaring van Eisenhower gezien moet
worden als een waarschuwing zonder meer aan communistisch China, antwoordde
deze functionaris, dat hij, als hij in de plaats van de communistische macht
hebbers stond, zeker de gevolgen van wat hij noemde „verdere agressie" zou
wegen.
Warm weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend zonnig en warm weer met
een matige zuidoostelijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
6 SEPTEMBER
Zon op: 5.58 uur; onder: 19.18 uur.
Maan op: 23.12 uur; onder: 14.17 uur.
Hoogwater "^wijk te 7.59 en
20.23 uur.
Laagwater te 3.34 en 15.47 uur.
<.u.erlentle
RECTIFICATIE
Bewezen betere regenkleding.
Verkrijgbaar bij
Dit nummer bestaat nit 14 pagina's
Ook jongste woorden
van president zijn
nog veel te vaag
De communistische batterijen hebben
vanmorgen een zestigtal granaten op
klein-Quemoy afgevuurd.
Volgens rapporten van de inlichtin
gendienst op Formosa is de groep van
communistische patrouilleschepen bij
Amoy en Soeateoe met 24 torpedoboten
versterkt en twee regimenten mariniers.
Bovendien zouden in het gebied van
Amoy 800 jonken zijn samengetrokken.
De communistische troepen zouden niet
belangrijk versterkt zijn. Wel zou een
groot aantal kanonnen toegevoegd zijn
aan de batterijen in de eerste linie.
Onze Amerikaanse correspondent tele
foneert uit Washington:
Telkens wanneer de Amerikaanse
autoriteiten de laatste weken een ver
klaring afleggen omtrent de toestand in
Nazomer
In de luchtdrukverdeling kwamen
slechts langzame veranderingen voor.
Een hogedrukgebied boven Scandinavië
handhaafde zich er nog steeds. Het kreeg
in de afgelopen dagen een versterking
in de richting van de Balkan. Aan de
noordzijde van het maximum bewoog een
tamelijk actieve depressie vrij snel naar
het oosten, maar het lagedrukgebied, dat
aan de zuidwestelijke flank wordt aan
getroffen, verplaatste zich maar weinig.
Over Spanje en Frankrijk trok een ge
bied met luchtdrukst^ gingen. tengevolge
waarvan de onweersactiviteit tijdelijk
vrjjwel geheel werd onderdrukt. Het ziet
er dan ook naar uit dat het weer onder
invloed blijft van het Scandinavische
hogedrukgebied, zodat er morgen een
warme en zonnige dag verwacht kan
worden.
Aan boord van het motorschip] -Piet Hein' in ons land terugge-ide takels van de grote drijvende
Japara" is het koninklijk ;acht keerd. Het schip in Rotterdam in I bok ..Kolossus".
Franse regering heeft offensief ingezet
Tijdens een massale en knap ge
regisseerde plechtigheid op de
Parijse Place de la Republique
heeft Frankrijks premier, generaal
Charles de Gaulle, gistermiddag
in een rede van 25 minuten zijn
grondwet voor de nieuwe repu
bliek ten overstaan van een hon
derd tot honderdvijftig duizend
Parijzenaars ten doop gehouden.
De generaal wekte zijn toehoor
ders op „ja" te zeggen op deze
nieuwe grondwet bij het referen
dum van 28 september a.s. De me
nigte op het plein gaf op luide en
enthousiaste wijze uiting aan haar
instemming met De Gaulles rede.
Maar in de omliggende straten werd
een verbitterd gevecht geleverd tussen
de Parijse politie en demonstranten, die
poogden de dikke kordons, die rondom
het plein waren samengetrokken, te door
breken. De politiemensens hadden de
handen meer dan vol. De betogers
gooiden met stenen, wierpen auto's om
ver. Hier en daar trok de poltie de
sabels of gebruikte traangas om de te
genstanders van de nieuwe grondwet te
verspreiden. Het hoofdbureau van politie
heeft echter nadrukkelijk ontkend, dat
er van vuurwapens gebruik zou zijn ge
maakt. Later werd medegedeeld, dat er
24 politiemannen in de strijd waren ge
wond, 6 moesten in een ziekenhuis wor
den opgenomen. Volgens de eerste be
richten, aldus de politie, zijn er onder
de betogers een stuk of tachtig gewon
den gevallen. Negentig werden voor iden
titeitscontrole opgebracht.
Onze Parijse correspondent voegt hier
aan toe, dat voor het enorme beeld van
de gebroeders Monce op de Place de la
Republique - dat de zinnebeeldige Franse
maagd voorstelt - een veertig meter hoog
V-teken (dat overigens ook het Romeinse
cyfer V voor Vijfde Republiek kon be
tekenen) was aangebracht.
In een half hoefijzer waren de tribunes
voor de ministers en andere hoogwaar
digheidsbekleders opgesteld, rond het
hoge spreekgestoelte, dat door de minis
ters van Nationaal Onderwijs Berthoin
en voor Culturele Zaken André Malraux
en tenslotte door de generaal persoonlijk
zou worden beklommen. Een krans van
Republikeinse Gardisten in vol ornaat
schaarde zich rond de tribune en een
ongekend sterke politiemacht was in de
omringende straten en op de daken van
de huizen samengetrokken.
Minister Berthoin had tot taak aan
een kleine honderd arbeiders hoge offi
ciële onderscheidingen uit te reiken en
Malraux, die de hele bijeenkomst gere
gisseerd had, genoot de eer de histori
sche verdienste van De Gaulle nog eens
uitvoerig en zelfs wat overdadig te be
lichten. Malraux, die speciaal de sociale
betekenis van De Gaulles optreden on
derstreepte, kondigde aan, dat er spoedig
Gisterochtend heeft Prins Bern-
hard in Den Bosch een nieuwe bier
brouwerij, de grootste van Europa,
geopend. De Prins bij zijn rond
gang door het complex.
te bespeuren. Na deze welkomstbijeen
komst begaf de Koningin zich met haat
gevolg naar het nieuwe protestants-
christelijke ziekenhuis van Dordrecht,
Refaja genaamd om kennis te nemen
\an de mogelijkheden, die deze modern
ingerichte verpleeginrichting biedt.
Naar zeehavencomplex
Vijf kwartier later begaf zij zien aan
boord van een gepavoiseerd vaartuig
van het veerbedrijf om daarmee naar
het zeehavencomplex te varen. In de
schilderachtige Nieuwe Haven lagen
honderden pleziervaartuigen, de een al
mooier versierd dan de ander, die zien
gereed hielden om op korte afstand het
tot koninklijk jacht gepromoveerde
vaartuig van de veerdienst te volgen.
De Koningin werd op de kade van een
der drie nieuwe havens o.a. welkom
geheten door de minister van Verkeer
en Waterstaat, mr. J. Algera, die de
regering vertegenwoordigde. Nadat de
eerste burger van Dordrecht nog een*
het belang van deze nieuwe havens
voor zjjn stad had onderstreept, krab
belden de kikvorsmannen de trap van
de steiger op ter inleiding van de of
ficiële opening.
600 personen
Terstond na de opening nam de mi
nister van Verkeer en Waterstaat, mr. J
Algera. het woord. Hij prees de onder
nemingslust van het gemeentebestuur en
uitte goede wensen ten aanzien van de
toekomst van de nieuwe navens van
Dordrecht. De heer P. Broere, een der
directeuren van de N.V. Gebrs. Broere,
voerde ook het woord. De plechtigheid
werd door bijna 600 personen bijge
woond.
Langs een route, die uiteraard ook nu
weer omzoomd was door duizenden
juichende Dordtenaren reed de Konin
gin vervolgens naar de beschutte werk
plaats van de gemeentelijke dienst vooi
sociale werkvoorziening. Om het bezoek
zo rustig mogelijk te houden en vooral
om Hare Majesteit ten volle in de gele
genheid te stellen op de hoogte te ko
men van hetgeen in dit typische bedrijf
gebeurt werden geen genodigden tot de
werkplaats toegelaten.
De wethouder onder wiens portefeuil
le de gemeentelijke dienst voor Sociale
Werkvoorziening ressorteert, de heer H.
van Es. gaf. voor de Koningin een :ond-
gang door het bedrijf maakte, een toe
lichting.
Slot op pag. 2
Nieuwe commandant
„Zeven Provinciën"
(Van onze Haagse redactie)
Kapitein ter zee M. A. Vos heeft giste
ren het commando over „De Zeven Pro
vinciën", het vlaggeschip van Smaldeel
I overgedragen aan de kapitein ter zee
P. Cool. Het commando is aan boord
van de kruiser overgedragen.
De wisseling van de bevelvoering staat
los van het feit dat „De Zeven Provin
ciën" de vorige week voor Den Helder
aan de grond liep. Het besluit
was reeds tevoren genomen.
Kolonel P. Oool was voordien hoofd
van het Bureau Bewapening van de
hoofdafdeling ma ter eel van het mi
nisterie van Marine De kapitein ter zee
Vos bljjft tijdelijk belast met het com
mando over Smaldeel I. Voor de duur,
dat kolonel Vos ter beschikking staat van
het onderzoek dat de Marineleiding in
stelt naar de stranding van ,,De Zeven
Provinciën" wordt deze functie waarge
nomen door kolonel Cool.
een verzekering tegen werkloosheid zou
worden ingesteld.
Weinig arbeiders
Overigens waren er onder het gehoor
van de generaal maar tamelijk weinig
arbeiders te onderkennen. De commu
nistische partij had de ceremonie op
deze plaats, waar zij haar demonstra
ties altijd pleegt te organiseren, als een
provocatie aan het Parijse proletariaat
opgevat en voorgesteld en derhalve tot
tegenbetogingen opgeroepen. Van ttfd toe
tijd trachtten groepen communisten on
der het geschreeuw van leuzen als
„Weg met De Gaulle" en „Het fascisme
zal niet zegevieren" naar het plein, waar
op de dag af nauwkeurig 88 jaar geleden
de Derde Republiek door Gambetta werd
uitgeroepen, op te trekken. Die pogingen
konden verijdeld worden.
Slot op pag. 2
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Peking in het voetspoor van IJsland