L
J
Arabische resolutie in Assemblee
met algemene voldoening aanvaard
IEMCO 1
Oostduitse huisvrouwenbrigades
moeten in fabrieken werken
FRIGID AIRE
Wezenlijke verbetering in de
Nederlandse handelsbalans
Slotzitting boter tot de boom
- „Liga'' voor het eerst sterke
organisatie geworden
WEERBERICHT
Ook
Engelse
wapenleveranties
f
97ste jaargang
/RIJDAG 22 AUGUSTUS 1958
No. 29524
Rocle terreur treft vrouwen en kinderen
Kinder-exploitatie op bevel van partij
Opvoeding tot socialistisch bewustzijn"'
(Van onze correspondent in Bonn)
Het Oostduitse communistische regime is overgegaan tot krasse maatregelen
teneinde het vluchten van allerlei bevolkingsgroepen naar het Westen stop te
zetten. Zo is thans een reisverbod voor Oostduitse artsen afgekondigd. Voorts zijn
beloningen van 50 mark uitgeloofd voor hen, die de politie inlichten over mensen,
die naar het Westen willen vluchten!!
De miljoenen mensen, die de laatste jaren uit Oost-Duitsland zyn gevlucht,
hebben in dit land een groot tekort aan arbeidskrachten veroorzaakt. Vandaar
dat men thans strenger dan ooit optreedt om dergelijke vluchten te voorkomen.
Beloning van vijftig mark
voor verraderswerk
Het lid van het centrale comité van de
Oostduitse communistische partij, Axen,
deelde gisteren in Oost-Berlijn mede,
dat artsen in het vervolg niet meer mo
gen deelnemen aan wetenschappelijke
congressen in West-Duitsland. Pas als
er een wijziging in de politieke situatie
in de Bondsrepubliek tot stand is geko
men en als er een statenbond tussen
Oost- en West-Duitsland zal zijn ge
schapen. zal dit verbod worden opgehe
ven, aldus Axen.
Het tekort aan arbeidskrachten heeft
er toe geleid, dat thans op grote schaal
scholieren en huisvrouwen verplicht
worden om deel te nemen aan werk
zaamheden voor de oogst in de industrie
en in winkels! Ook wil men de 45-urige
werkweek voor bouwvakarbeiders weer
opheffen, daar er een groeiend tekort
aan dergelijke mensen bestaat.
Op 1 september wordt voor alle scho
lieren de zogenaamde „polytechnische
opvoeding" ingevoerd, waarbij duizenden
kinderen in de toekomst verplicht zul
len worden één dag per week tenminste
vier uur te werken in de landbouw of
in de fabriek. Van de zijde van de ouders
zijn hiertegen reeds protesten geuit.
Men maakte de communistische heersers
het verwijt, dat zij de kinderarbeid weer
willen invoeren, maar de agitators van
de partij zeggen dat het hier gaat om
opvoeding tot het „socialistische be
wustzijn". (bedoeld wordt: communis
tisch bewustzijn).
Wat de huisvrouwen aangaat: men
vormt thans in verscheidene steden zo
genaamde huisvrouwen-brigades, die in
conservenfabrieken moeten werken, zo
genaamd „voor de eer en geheel vrijwil
lig" en om de oogst te redden
Deze grote druk op de bevolking, waar
over men iedere dag iets kan horen, ver
klaart de enorme toeneming van het
aantal vluchtenden uit Oost-Duitsland.
In juli vluchtte bijna 36% meer mensen
dan in juni en deze maand zullen het
er zeker weer veel meer zijn dan in juli!
Het Nederlandsche Roode Kruis is
door het Oostenrijkse Roode Kruis
onderscheiden met de gouden me
daille, wegens de hulp, welke het
Nederlandsche Roode Kruis heeft
gegeven aan de Hongaarse vluchte
lingen in Oostenrijk. De zaakge
lastigde van de Oostenrijkse am
bassadeur in ons land, dr. E. M.
Smidt (links), overhandigt de gou
den medaille aan de vice-voorzitter
van het Nederlandsche Roode Kruis,
generaal b. d. A. G. J. Af. F. v. d.
Kroon. Rechts generaal P. Alons
en tweede van rechts de heer Van
Embden, directeur van het Roode
Kruis.
Advertentie
AL EEN ECHTE
voor f 725.
bij de electro-speciaalzaak
Advertentie
Het betrouwbaarste
adres voor
RADIO en
1
TELEVISIE
NIEUWE RIJN 30-32
LEIDEN - TEL: 24244
Koningin en Prinsessen
weer te Soestdijk
De Duitse televisiester en quiz
master" Hans foachim Kulen-
kampff en nog enige andere Duitse
artiesten traden dezer dagen op in
het Scheveningse Kurhaus. - Foto:
v. r. n. Gerard Wendland, Maria
Mucke en Hans foachim Kulen-
kampff op de boulevard in Scheve-
ningen.
Oliebedrijven in Indonesië
Waarom zetel in Den Haag?
De afdeling Economische Zaken van
het Indonesische Parlement heeft het
vandaag „ongepast" genoemd, dat het
aan in Indonesië werkende buiten
landse olie-ondernemingen nog steeds
is toegestaan haar zetel in Nederland
te hebben, „in het bijzonder gezien de
opzegging van de RTC-overeenkom-
stcn tussen Indonesië en Nederland".
Er werken vier grote oliebedrijven in
de Indonesische Archipel: de Konink
lijke Shell-groep B P.M., de Amerikaan
se Caltex, de Amerikaanse Standard
Vacuum en de N.I A M. Deze laatste is
een gemengd Nederlands-Indonesisch
bedrijf. Al deze maatschappijen hebben
hun zetel in Den Haag op grond van de
oude mijnwetgeving, welke dateert uit
de dagen van het vroegere Nederlands-
Indische bestuur.
Tijdens een bijeenkomst met premier
Djoeanda en de ministers van Handel
en van Financiën, uitten de leden van
de economische afdeling van het Par
lement de hoop, dat de „koloniale"
mijnwet spoedig zal worden vervangen
door een nationale mijnwet.
De regering is reeds sedert 1950 doen
de met het opstellen van een nieuwe
wet op het mijnwezen, doch is er nog
steeds niet in geslaagd een ontwerp aan
het Parlement voor te leggen.
H.M. de Koningin en de vier Prinses
sen zijn gistermiddag tegen zes uur per
vliegtuig van de vakantietocht op de
Middellandse Zee te Soestdijk terugge-
Fa. J. P. V. Berge Henegouwen .keerd. Prins Bernhard zal de terugtocht
«„„«ttutt TUT Per auto maken daar ha eerst nog een
AALMARKT 4 - TEL. 32176 I bezoek zal brengen aan de Ferrari-
Zeer prettige betalingscondities. fabrieken in Modena.
(Speciale berichtgeving)
Thans valt een zeer wezenlijke verbetering in de Nederlandse handelsbalans
ten opzichte van verleden jaar te constateren. Rekening houdende met de index
cijfers van de in- en uitvoerprijzen, steeg het volume van de uitvoer in het
tweede kwartaal 1958, vergeleken met de overeenkomstige periode van 1957, met
ruim 7 terwijl dat van de invoer met ongeveer 12 verminderde.
Hierbij dient echter niet uit het oog
verloren, dat de lage invoer veroorzaakt
werd door een samenspel van diverse
factoren, zoals de bestedingsbeperking,
de afbouw van in het najaar 1957 onder
invloed van de valutacrisis opgebouwde
voorraden, de verminderde liquiditeit
van het bedrijfsleven en de minder goede
vooruitzichten in het conjunctuurver
loop Het bedrag van het invoer-over-
sohot verminderde van f. 1.246 miljoen
in het tweede kwartaal van 1957 tot
f. 513 miljoen in 1958. Over het eerste
halfjaar was het negatieve saldo van de
handelsbalans f. 1.559 miljoen geringer
dan een jaar tevoren.
Het dekkingstekort, dat over het
tweede kwartaal van 1957 29% beliep,
verminderde in het afgelopen kwartaal
tot 15% (over het gehele eerste half
jaar van 1958: 13.5% tegenover onge
veer 30% in het eerste halfjaar van
1957. 22% in 1956. 18 procent in 1955 en
13.8% in het gunstige jaar 1954. Bij de
uitvoer valt overigens een zekere stag
nerende tendens waar te nemen, aldus
het Centraal Orgaan voor de economi
sche betrekkingen met het buitenland.
Had de expansie-lijn by de uitvoer zich
ook in 1958 voortgezet, dan zou de uit
voer over het eerste halfjaar 1958 een
f 200 a f. 400 miljoen groter geweest
Enige maanden geleden heeft de Shell
aangekondigd, dat de belangen van de
Koninklyke-Shell-groep in Indonesië,
die op het ogenblik geconcentreerd zyn
in de B.P.M., zullen worden overgeno
men door een nieuwe Indonesische ven
nootschap, „Shell Indonesia", die in
Djakarta zal zetelen.
moeten zyn. De vraag is thans of de
divergerende tendens een stijgende
invoer en een verminderd stijgende ex
port zioh zal blijven voorzetten.
Een stellig antwoord hier op te geven
acht het Centraal Orgaan echter een
hachelijke onderneming.
Adenauer toch naar
generaal De Gaulle
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse Bondskanselier Ade
nauer is blijkbaar over zekere protoco-
laire bezwaren heengestapt. Hy zal op
14 september naar Colombey-les-deux-
Eglises gaan, waar de Franse minister
president De Gaulle pleegt te verblijven
als hy niet in Parijs werkt. Over de ont
moeting De GaulleAdenauer is de af
gelopen maanden veel te doen geweest.
Wederzijds achtte men een dergelijk
gesprek zowel in Bonn als te Parys
noodzakelijk, omdat er enige lichte ver
schillen van mening tussen Frankrijk
en West-Duitsland aan het licht zyn ge
treden na het aan de macht komen van
De Gaulle Anderzijds vond De Gaulle
geen tyd om een bezoek aan Duitsland
te orengen, waaraan hij protocolair, in
dien hij Adenauer wilde spreken, ver
plicht was De Gaulle is namelijk korter
tijd in zijn ambt dan Adenauer en het
protocol schrijft in zo'n geval voor dat
de langer in dienst zijnde minister-pre
sident als gastheer moet optreden en dat
is in dit geval dus Adenauer.
Het zal de eerste maal zijn, dat De
Gaulle en Adenauer elkaar spreken.
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
leen bij zal winnen dat de Arabische Liga
plotseling zoveel krachtiger is geworden.
Het viel bijv. reeds op in de rede van
de vertegenwoordiger van Soedan, dat
deze spreker erop aandrong dat Ham-
marskjöld vooral moest onderhandelen
met de Arabische Liga als geheel. Wan
neer thans de Arabische Liga in kwesties
gekend zal worden, kan men er zeker
van zijn, dat Nasser plus zijn bondgeno
ten de boventoon zullen voeren.
(Van onze correspondent in New York)
Met (tachtig) algemene stemmen alleen de Dominicaanse Republiek was
afwezig en daarna een luid applaus heeft de nood-Assemblee der Verenigde
Hef belang der kleine
staten
Sensationele ommezwaai
De consolidatie van het Arabische blok
spreekt echter het sterkst uit het feit,
dat Jordanië en Libanon de landen
Onstandvastig
Boven West-Europa bevindt zich een
samengesteld lagedrukgebied, dat over
vloedige regens brengt. De afgelopen
nacht was dit vooral in West-Duitsland
het geval, waardoor by 'n aantal stations
ten zuidoosten van Hannover, regenhoe-
veelheden variërend van 15 tot 55 mm.
werden afgetapt.
Ook naby het Zwarte Woud. langs de
westkust van Frankrijk en nabij de Ita
liaanse Rivièra viel veel regen.
De hoofdkern van het lagedrukgebied
bevond zich vanmorgen boven het noor
den van Frankrijk.
Deze zal zich de komende 24 uur lang
zaam in noordoostelijke richting ver
plaatsen en morgen ten noorden van de
Waddeneilanden kunnen aankomen. Het
weer behoudt dan ook een onstandvastig
karakter. De wind zal naar het westen
draaien en in kracht toenemen.
Meer wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met enkele buien.
Weinig verandering in temparatuur.
Tot matige of vrij krachtige toenemende
wind, draaiend naar west.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
23 AUGUSTUS
Zon op: 5.35 uur; onder: 19.49 uur.
Maan op: 15.50 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee te
9.41 en 22.18 uur: laagwater te 5.04 en
17.33 uur.
Dit nummer bestaat nit 10 pagina's.
Baron Van Boetzelaer vraagt opheldering
(Van onze Lon dense correspondent)
Baron van Boetzelaer van Asperen, de Nederlandse zaakgelastigde in Londen,
heeft gisteren b(j het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken opheldering
gevraagd over eventuele wapenleveranties van Engeland aan Indonesië.
Nadat Amerika eerder deze week had aangekondigd de Indonesiërs lichte
wapens voor politiedoeleinden te zullen leveren, meldde een Brits persbureau
dat England zou overwegen hetzelfde te doen
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken ver-1
klaarde gisteren „dat Engeland in het
verleden verscheidene verzoeken om
wapenleveranties van Indonesië had
ontvangen en dat deze thans door de
betrokken ministeries worden overwo
gen". Baron van Boetzelaer zou, naar
verluidt, De Britse permanente Staats
secretaris van Buitenlandse Zaken Sir
Frederick Hoyer Miller, hebben gevraagd
wat het Britse standpunt was en hem
daarbij tevens hebben meegedeeld dat
de Nederlandse regering „er bezwaar
tegen heeft dat bondgnoten wapens le
veren die later eventueel in agressieve
acties tegen ons land zouden .kunnen
worden gebruikt" De Nederlandse zaak
gelastigde zou verder van de gelegenheid
gebruik hebben gemaakt met de Britse
Staatssecretaris van gedachten te wisse- i
len over de toestand in het Verre Oosten I
in het bijzonder met betrekking tot In
donesië I
Een woordvoerder van het Westduitse
minsiterie van Economische Zaken, c
vergunning moet geven voor het zenden
van Westduitse wapens naar het buiten
land, heeft gisteren verklaard, dat hem
niets bekend is over wapenzendingen
naar Indonesië
Een woordvoerder van de Belgische
„Fabrique Nationale" voor lichte wape
nen heeft gisteren te Luik medegedeeld,
dat „voor het ogenblik" de uitvoer van
in België vervaardigde wapenen naar
Indonesië is opgeschort. Aan een verte
genwoordiger van Reuter gaf hij te ken
nen, dat het „hoogst onwaarschijnlijk" is
dat m België vei-vaardigde wapenen,
waarvan een deel werd aangewend voor
de uitrusting van de Indonesische strijd
krachten toen Indonesië in 1949 onaf
hankelijk werd. in de naaste toekomst
wederom aan Indonesië zullen worden
geleverd.
De vertegenwoordiger van Israël kon
alleen voor de resolutie van de Arabi
sche Liga stemmen, omdat daarin wordt
gesproken van verplichtingen om de on
schendbaarheid van het grondgebied van
alle leden der Verenigde Naties te res
pecteren. Kennelijk dachten ook Dulles,
Selwyn Lloyd en de Nederlandse ver
tegenwoordiger, mr. C. W. A. Schürmann
aan Israël, toen zij met nadruk op de
zelfde clausule in de resolutie wezen.
Schürmann verdedigde de actie, die
Amerika en Engeland in het Midden-
Oosten hebben ondernomen. Hadden
deze staten geen gevolg gegeven aan het
verzoek om bijstand van Libanon en
Jordanië, dan zou hij dat een slecht
voorteken hebben geacht voor alle kleine
landen, die zich op een gegeven moment
in een zelfde positie als Libanon en Jor
danië zouden kunnen bevinden. Ook
Dulles onderstreepte nog eens het be
lang der kleine landen. De wereld, zo
zei hij, moet veilig worden gemaakt voor
de kleine naties.
De toekomst zal leren of, mede als
gevolg van de gebeurtenissen dezer Al
gemene Vergadering, de kleine Arabische
naties op den duur een veel grotere Ara
bische staat zullen gaan vormen. Indien
zy dit doen naar eigen vrije wil. mag
niemand daar verzet tegen aantekenen.
Wellicht is het mogelijk, dat de Verenig
de Naties en de secretaris-generaal dezer
organisatie in de komende periode er
toezicht op kunnen houden, dat de Ara
bische leden der wereldorganisatie in
derdaad zelfstandig over hun eigen lot
zullen beschikken. Althans gedurende
enige maanden verwacht men in het
Midden-Oosten geen al te wilde tafere
len. De Algemene Vergadering heeft
stellig een zekere ontspanning teweeg
gebracht. Voor de staatslieden van de
grote mogendheden behoort dit de
periode te zijn om van die ontspanning
gebruik te maken om te komen tot de
opbouw van een waarlijk hechte en be
trouwbare structuur in het Midden-
Oosten.
Naties de resolutie aangenomen, die was ingediend door alle Arabische leden.
In feite betreft het hier een enigszins gewijzigde resolutie, geknipt naar het
patroon dat de Noor Engen de laatste dagen de Algemene Vergadering had aan
bevolen. De hoofdzaak in dit document is dat de Assemblee thans Hammarskjöld
heeft verzocht arrangementen te treffen teneinde de beginselen der Verenigde
Naties hoog te houden in Libanon en Jordanië en daardoor de terugtrekking van
de buitenlandse troepen uit die landen te vergemakkelijken.
Gisteren hadden de Arabieren de voorlopige tekst van hun resolutie laten
circuleren. Hierin stond in plaats van het woord „vergemakkelijken" de term
„mogelijk maken". Deze term was by Amerika en Engeland in goede aarde geval
len, daar men daaruit kon opmaken dat op dit moment terugtrekking der troepen
nog niet mogelijk zou zijn. Men kon daar zelfs de erkenning in lezen van de juist
heid van de Amerikaans-Engelse actie. De Arabieren hebben echter het onderste
uit de kan willen krijgen en zij hebben juist geschat door te veronderstellen, dat
niemand tengevolge daarvan het lid op hun fiere neus zou laten vallen. De gehele
Algemene Vergadering werd deze laatste dag als het ware gedragen op een golf
van algemene voldaanheid. Psychologisch is het in deze situatie niet meer mogelijk
verzet te bieden tegen een kleine wijziging, die voor de buitenstaander nauwelijks
belangrijk kan lijken.
Zuigkracht van het
Arabisch
nationalisme
De communistische landen hebben tot
het laatst toe de valse indruk proberen
te wekken als zou deze Algemene Ver
gadering bijeengeroepen zijn teneinde
terugtrekking der Amerikaanse en Britse
troepen te eisen. In waarheid was deze
Assemblee bedoeld om de klachten te
onderzoeken van Libanon en Jordanië
omdat deze landen hun onafhankelijk
heid bedreigd zagen. Maar voor de rest
leek alles „boter tot de boom" geduren
de deze slotzitting. Zelfs Eban, de am
bassadeur van Israël, verklaarde, dat zijn
land voor de resolutie zou stemmen, al
had Israël ook bezwaren ten aanzien van
het internationale gedrag van de Ara
bische Liga.
Wellicht zal later een historicus de
afgelopen dagen vooral van belang ach
ten, omdat deze periode voor het eerst
de Arabische Liga tot een krachtige
organisatie zag worden. Genoemde Liga
heeft bestaan sedert de laatste wereld
oorlog doch tot dusverre is zij steeds een
vrjj zwak verbond gebleken. Thans ech
ter, nu Nassers Egypte zich heeft ver
enigd met Syrië en nauwe relaties is
aangegaan met Jemen en Saoedi-Arabië
en laatstelijk met Irak, bljjkt de zuig
kracht van het nieuwe Arabische natio
nalisme bijzonder sterk. Ook Soedan
heeft bijvoorbeeld actief deelgenomen
aan het Arabische overleg gedurende de
laatste dagen en het' was de vertegen
woordiger van dit land, die tenslotte de
resolutie heeft ingediend.
die zich bedreigd noemden door hun
Arabische buren in een sensationele
ommezwaai zich in een resolutie ver
enigd hebben met hun bedreigers! Deze
bedreigers hebben thans ten overstaan
van de internationale gemeenschap ver
klaard, dat zy Libanon en Jordanië niet
met bruut geweld zullen verzwelgen. Het
gevaar is echter niet denkbeeldig, dat
men het eigen leven verliest wanneer
men broederlijk omhelsd wordt door een
nijlpaard
Over zulk een luguber tafereel werd op
deze laatste zittingsdag echter door nie
mand gerept. Men moet trouwens ook de
waarde van een zelfstandig nationaal
bestaan van een land als Jordanië niet
overdreven hoog aanslaan. Voor Liba
non liggen de zaken waarschijnlijk wat
anders doch velen in het wel zeer kunst
matig gevormde Jordanië moeten zich
meer Arabische nationalisten dan Jor
daanse staatsburgers voelen.
