C. BRILMAN nam afscheid van
Leidse Ambachtsschool
Sublieme zang van Pilgrimnazaten
FILMS
Blijft ook „in ruste" nog actief
voor nijverheidsonderwijs
Hoge stand van techniek en geest
bij Amerikaans studenlenkoor
97ste jaargang
Zaterdag 19 juli 1958
Tweede blad no.
Na ruim 40 jaar
De heer C. Brilman, die ruim veertij jaar - „aarvan een groot aantal jaren als
directeur - a«n gaven van hoofd en hart aan de Leidse Ambachtsschool en daar
mede tevens aan het technisch onderwijs In de Sleutelstad heeft gegeven nam
gisteren in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd afscheid
als directeur van de L.A.S.
Tijdens een gistermiddag in het schoolgebouw gehouden en zeer druk bezochte
afscheidsbijeenkomst hebben vele sprekers het licht laten vallen op de bijzondere
verdiensten van de heer Brilman voor het nijverheidsonderwijs in het algemeen
en die voor de Ambachtsschool in het bijzonder. Velen schonk het grote voldoe
ning, dat de heer Brilman, wiens werkkracht nog ongebroken is en wiens visie
op de vele problemen bij het klimmen der jaren nog niets aan frisheid heeft in
geboet, ook „in ruste" het nijverheidsonderwijs trouw blijft, zodat men in deze
kring nog lang van zijn deskundige adviezen hoopt te profiteren.
De voorzitter van de Vereniging „De
Ambachtsschool", ir. J. J. G. van Hoek,
die de ry der sprekers opende, achtte het
uittreden van de heer Brilman uit de
actieve dienst een groot verlies voor de
school. Aangezien spreker het vorig jaar
ter gelegenheid van het 40-jarig jubi
leum van de heer Brilman reeds uitvoe
rig op diens kwaliteiten als leerkracht
er. directeur was ingegaan, meende hij
daaraan thans voorbij te kunnen gaan.
Volop en met enthousiasme hebt gy, al
dus ir. Van Hoek, medegewerkt aan de
vernieuwing van het technisch onder
wijs, waarbij wij vele malen van Uw des
kundige adviezen hebben geprofiteerd.
Heb ik, aldus spreker, de leerlingen by
de diplomauitreiking voorgehouden „dat I
zy iets meer moeten doen dan van hen
gevraagd wordt", ik had ze ook U ten
voorbeeld kunnen stellen. In Uw functie
hebt gij meer gedaan, dan wat des di
recteurs was. Dat gij, ook na Uw pen
sionering, het bestuur nog met Uw ad
viezen terzijde wilt blijven staan, stemt
ons tot grote dankbaarheid. Als tastbaar
blijk voor al deze waardering bood ir.
Van Hoek de scheidende directeur na
mens het bestuur een akten tas aan.
GEEN NUMMERS
De burgemeester, jhr. mr. F. H. van
Kinschot, die eveneens zeer veel waar
dering had voor de capaciteiten van de
heer Brilman, wees er o.m. op, dat de
aan zijn zorgen toevertrouwde leerlingen
voor hem geen nummers waren. Aan de
vorming van hun persoonlijkheid hebt
gy veel gelegen laten liggen. Het tech
nisch onderwijs in Leiden hebt gij vorm
en inhoud gegeven. Leiden is U daar
dankbaar voor.
De onder-directeur, de heer J. Marks,
die namens het personeel en de gepen
sioneerden een woord van afscheid en
hulde sprak, zeide dat er een innig men
selijk contact bestond tussen de directeur
en de docenten en dat de heer Brilman
erin was geslaagd een hechte eenheid te
vormen onder de leerkrachten. In U, al
dus spreker, zagen wij een pleitbezorger
bij bestuur en departement zo het onze
redelijke verlangens betrof. Gelet op de
werklust van de scheidende directeur en
diens ernstig voornemen om ook na zijn
pensionering zich voor het N.O. te blij
ven interesseren, werd namens docen
ten en oud-personeel een daarvoor zeer
geëigend geschenk aangebodeneen
schrijfmachine.
De heer W. Heringa, voorzitter van de
Stichting tot Bevordering van het Tex-
tielonderwys in Leiden, releveerde het
belangrijke aandeel, dat de heer Bril
man heeft gehad bij de totstandkoming
van de plannen, welke de oprichting van
een Textieldagschool beogen. Terloops
deelde spreker mede, dat de verwezenlij
king van deze plannen er momenteel iets
beter voorstaat.
Nadat de heer J. Veerens erop gewe
zen had, dat de heer Brilman ook in de
kring van de Ver. van directeuren bij
het N.O. een zeer geziene figuur is,
schonk de heer F. de Vries aandacht aan
de plaats, welke de heer Brilman in de
kring van de afdeling Leiden van de
Ned. Bond van leerkrachten by het N.O.
inneemt. Beiden wezen erop, dat de heer
Brilman op het uitgestrekte terrein van
het nijverheidsonderwijs onuitsprekelijk
veel heeft gepresteerd. Een zelfde geluid
liet de heer A. Kooiman namens de Vak
groep Bouwkunde van de de Ned. Bond
van leerkrachten bij het N.O. horen. Dat
de scheidende directeur niet alleen veel
voor „zyn" leerlingen deed, doch ook
voor hen, die, de school verlieten, zette
de voorzitter van de Vola, de heer J. P.
Zwanenburg, uiteen. De heer D. de Hart,
sprekende namens de Volleybalclub
„Blyf Fit", wist aan te tonen, dat het
cijfer 3 in velerlei variaties in het leven
van de heer Brilman een rol heeft ge
speeld. De heer G. N. Meurs, die met de
heer Brilman in tal van organisaties zit
ting heeft, schonk het vreugde, dat dit
afscheid voor deze organisaties geen af
scheid betekent. Wij hopen, aldus spre
ker, ook in de toekomst nog veel van Uw
helder en deskundig inzicht in tal van
problemen te profiteren.
Jhr. mr. W. C. S. Laman Trip, direc
teur van de Stichting Vakopleiding
Bouwbedrijf, was vol lof over de wijze,
waarop de heer Brilman steeds het leer
lingenstelsel behartigde. Het „Leidse"
stelsel, dat zo zeer is afgestemd op het
inzicht van de heer Brilman, werkt als
een bezielend voorbeeld voor andere
plaatsen, aldus spreker.
ERE-PENNING
De heer J. R. van Blom, voorzitter van
de Bond van Verenigingen tot het geven
van Nijverheidsonderwijs, die de lange
rij van sprekers sloot, herinnerde aan
het aandeel, dat de heer Brilman heeft
ir. de werkzaamheden van de Commis
sie Onderwijsvernieuwing; een commis
sie, waarin zijn oordeel op hoge prijs
wordt gesteld. Daarnaast gaat zijn aan-
dacht over tal van aangelegenheden, gedaan.
welke met de ontwikkeling van het N.O.
in zyn brede samenstelling verband hou
den.
Spreker deelde mede, dat de Bond op
grond van de vele verdiensten van de
heer Brilman voor het nijverheidsonder
wijs, besloten heeft hem de ere-pen-
ning van de Bond aan te bieden.
GEEN BEHOEFTE AAN RUSTIGE
LEVENSAVOND
De scheidende directeur, die zeer ge
troffen was door deze hulde en dank
baar voor de vele geschenken, welke wa
ren aangeboden, dankte het bestuur voor
de prettige samenwerking en het lera
renkorps voor de steun en medewerking
hem steeds bij de uitoefening van zijn
taak zo royaal geschonken. Ik had, al
dus spreker, een prachtig team van leer
krachten. Ook na dit afscheid hoop ik
nog veel in het belang van het N.O. te
kunnen doen. Aan een rustige levens
avond - hij moge dan prettig zijn - heb
ik nog geen behoefte.
Na dit dankwoord werden de vele aan
wezigen, o.w. de wethouders J. C. van
Schaik en A. J. Jongeleen en talrijke
vertegenwoordigers uit de kringen van
het Nijverheidsonderwijs en daarmede
sympathiserende lichamen, in de gele
genheid gesteld om van de heer Brilman
en diens echtgenote afscheid te nemen.
Reeds eerder hadden dit de klasseverte
genwoordigers van de Ambachtsschool
De gaande en komende man. I sprek met zijn opvolger, de heer
De heer C. Brilman (rechts) in ge-\ D. Hartog.
(Foto L.D./Van Vliet)
leidse sleuteltjes voor radio
en televisie
Henk Franke's kinderkoor „De Leidse
Sleuteltjes" is in de komende tyd weer
zeer actief. Het koor verleent medewer
king aan een viertal uitzendingen van
de VPRO, en wel op de zondagen 20 juli,
3 augustus, 17 augustus en 31 augustus,
telkens van 's morgens 10-10.30 uur.
Deze uitzendingen worden begeleid door
de pianist Henk Briër. Honderd jaar ge
leden werd Catharina van Rennes gebo
ren. Een aantal van haar beroemdste lie
deren zingen de Sleuteltjes in een uit
zending van de AVRO op zondag 3
augustus om 20.00 uur. Pierre Palla zal
op het orgel begeleiden.
Ook werden er weer grammofoonpla
ten opgenomen: de vierde (met liedjes
yan Henk Franke op teksten van Annie
M. G. Schmidt) in juli, de vijfde in sep
tember.
Op zaterdag 6 september organiseert
de VARA televisie een uitzending ter
gelegenheid van het tienjarig bestaan
van „De Leidse Sleuteltjes". Dit wordt
een programma vol verrassingen l
Historisch evenement in Pieterskerk
Een „historisch" evenement in de Pieterskerk: nazaten van de Pil-
grimfathers, verenigd in het „Pilgrim Fellowship Choir" van de
Congregational Church van Manhasset (V.S.) zongen in de Pieters
kerk, waar hun voorvader, de beroemde John Robinson, die de
overtocht van de „Mayflower" organiseerde, in 1625 begraven werd.
Een „historisch" evenement dus voor deze 50 jeugdige zangeressen
en zangers, doch ook in zekere zin voor de toehoorders, als.voor
de Pieterskerk zelf.
Indien men tevoren geweten had, wat hier geboden zou worden,
ware deze Pieterskerk volgestroomd. Nu was de belangstelling matig,
al viel zij ons nog mee.
Onder de hoogstaande, vakkundige
directie van Robley Lawson immers
zong dit koor, dat thans een tournee
door Europa maakt en vrij onverwacht
onze stad „aandeed", een verheffende
keuze uit een uitgelezen repertoire, dac
het ter beschikking heeft voor de zon
dagavonddiensten. welke regelmatig
door honderden collega-studenten wor
den bijgewoond.
Het is welhaast onbegrijpelijk, dat
hier amateurs zingen, zó uitzonderlij k
gedisciplineerd, in volstrekte homogeni
teit en met een losse, soepele en vol
maakt onbezwaarde toongeving wordt
hier gezongen, zowel in geestelijke zan
gen van Scarlatti, Gabrieli, Palestrina.
Pergolesi en J. S. Bach, als in die van
modernen: o.a. de Engelse componist
Gustav Holst, de Russische componist
Balakiref (zangen uit de Russisch-or-
thodoxe kerk) en ten slotte in enkele
spirituals.
Naast de uitzonderlijke zangtechniek,
welke hier tot openbaring komt (spe
ciaal de sopranen zijn zeldzaam van ge
halte), wordt men getroffen door de ho
ge geestelijke satnd van deze zang. waar
bij de rijke inhoud van de teksten haar
absolute verwezenlijking vindt.
Gevolg ook van eeuwenoude, overge-
erfde traditie?
Wie tevoren door ervaring wijs ge
worden, met enige achterdocht de komst
van dit koor uit Amerika tegemoet ge
zien had en kennis nam van juichende
kritieken van overzee, kon die achter
docht van de inzet af wel van zich af
schudden: onmiddellijk herkende men
hier een ongewone graad van perfectie
en tevens in de loop van de middag een
al even ongewoon veelzijdig kunnen in
een interessant repertoire, dat een ont
roerend hoogtepunt in Bach's „Crucifi-
xus" uit de „Hohe Messe" vond.
In het centrum van de aandacht ston
den de hier drie onbekende motetten
van de hedendaagse Amerikaanse com
ponist Vittorio Giannini, gebaseerd op
de geboorte, de kruisiging en de opstan
ding van Christus. Gehouden in een mo
dern idioom, waarbij een schaars doch
des te treffender gebruik gemaakt
werd van hobo en trompet, dat tot in
dringende effecten aanleiding gaf, von
den deze motetten en schitterende be
kroning in een vloeiend geschreven, fu-
gatische bewerking van het „Een vaste
burcht is onze God". Ook het orgel, su
bliem bespeeld door de echtgenote van
de dirigent, mrs. Lawson. vervulde hier
een magistraal opklinkende functie.
Wat het koor in de spirituals (negro
tn white), o.a. in "Steel awav to Jesus"
en "I wonder as I wander", met een on
beschrijfelijk serene sopraansolo, ten
gehore bracht, overtrof onze reeds
hooggestemde vorwachitngen.
De plastisch gebarende Lawson is dan
ook een meester in het vak: met zijn
aan duidelijkheid geen twijfel overlaten
de intenties slaagt hij er in het koor zó
te laten zingen, dat, zonder verwaarlo
zing van het détail, toch een totaalbeeld
wordt opgeroepen, waarvan telkenmale
een levendig gespannen suggestie uit
gaat. Het oplichtende karakter van het
geheel is evident.
Dit te bereiken met zulk jeugdige
krachten is een wonder op zichzelf. Een
wonder in het algemeen voltrok zich op
dit concert: het wonder van een zich
openbarende nobele geest, waardoor de
schone klank gedragen werd. Een won
der temeer, omdat dit koor uit Amerika
naar ons kwam. Amerika, dat wij hier
dikwijls te zeer met velerlei ontaardin
gen identificeren.
Wij nemen aan. dat hier een selectie
uit de vele stemmen, die de dirigent ter
beschikking staan, aanwezig was: een
selectie, die qua muzikale intelligentie de
hoogste top bereikte en daarvan, door
drongen van een diep religieus besef,
getuigde, in samenwerking met en ex
cellerende orgar.iste. met wie slechts
een enkele zweving intrad.
Dit koor verdient dan ook onze hoge
lof
Mocht het nog eens terugkeren in
augustus gaat men weer naar huis te-
Hef Pilgrim Fellowship Choir"
rug dan zou de Pieterskerk te klein
dienen te zijn, om de belangstelling te
verwerken.
Bovendien: hoe vele van onze koren
zouden hiervan kunnen leren hoe het
móet!
Staande en onder diepe stilte heeft
men na afloop de. in grijze toga's met
paars lint gekler de en van hoge
ernst vervulde koorleden, zijn hulde
gebracht.
En bovenal de dirigent, die dit cultu
rele niveau met hen wist te bereiken!
Gelukkig over wat Amerika aan gees
telijke rijkdom brengen kan, zyn wij
huiswaarts gegaan.
Het is daarmee blijkbaar toch gans
anders gesteld dan velen dachten
H.
Tevoren heeft het koor een bezoek ge
bracht aan het onlangs geopende Pil-
grimfathershuisje. dat vanzelfsprekend
de grotste belangstelling trok.
Hartstocht in de tropen
Spanning en liefde
Lido Dokter Wisdom is een Engelse
arts, die in het vaderland niet kon aar
den en naar India is vertrokken, waar
hy in eeti klein plaatsje de scepter
zwaait over een hospitaal. Door zijn on
stuimig karakter is hethem te enen
male onmogelijk zich louter en alleen
te verdiepen in de medische belangen
van de bevolking, hij heeft ook meer dan
normale belangstelling voor de sociale
aspecten van haar bestaan. Met het
noodlottige gevolg, dat hij niet alleen
verstrikt raakt in. maar zelfs het mid
delpunt wordt vaci allerlei politieke ver
wikkelingen. Daar komt nog bij, dat zijn
vrouw na enkele jaren scheiding zich
onverwacht en onwelkom by hem
voegt. Stof genoeg dus voor een boeiend
verhaal., hetgeen het ongetwijfeld ook
geworden is, mede door de sterke regie
van Ronald Neame. Peter Finche speelt
op knappe wijze de rol van de arts, die
niet alleen door zijn verstand, maar ook
en niet altijd terecht door zijn ge
voel. Mary Ure geeft een gevoelige ver
tolking van de figuur van zijn vrouw
Lee, die zo uit het drukke stadsleven
van Londen in de eenzaamheid van de
binnenlanden stapt, maar door haar
liefde vóórhaar man deze moeilijkheden
weet te overwinnen.
Sissi
Nu als keizerin
Casino In de Sissi-serie is deze
week het tweede deel aan bod: „Sissi de
Karlheinz Böhm zijn de jeugdige
Karl Heinz Böhm zijn de jeugdige
hoofdfiguren in het romantische, zoete
lijke, maar altijd bekoorlijke verhaaltje
Ongetwijfeld zullen er ook nu weer velen
zijn die het jonge keizerinnetje in haar
eerste huwelijksjaren van dichtbij wil
len zien.
Westward Ho the Wagons
Walt Disney in de West
Rex Welk een onuitputtelijke bron
voor filmscenario's levert de tijd, toen
stoere en onverschrokken kerels er op
uit trokken om het westen van de
Verenigde Staten te veroveren? Legio
zyn de rolprenten, die zich in die dagen
afspelen. En nog steeds schijnt de dorst
VAN DEZE WEEK:
naar dergelijke heldhaftige verhalen
niet gelest, getuige het feit, dat steeds
weer nieuwe films vervaardigd worden.
Ook Walt Disney heeft zich op dit wilde
pad begeven en zijn grote capaciteiten
staan er borg voor, dat men er dan niet
slecht af komt wat betreft actie en span
ning. Beiden zijn volop aanwezig in deze
knappe film, waarbij Disney niet heeft
geschroomd dankbaar gebruik te maken
van te talloze kansen, die de natuur
zyn camera bood.
Chaplin en Jackie Coogan
in „The Kid"
Ze „doen" het nog best!
Luxor Een film uit de „goede" oude
tijd met Charley Chaplin en de dreumes
Jackie Coogan. De eerste is nu wit. de
tweede kaal, maar beiden leven in de
film „The Kid" (het Jochie) als vroeger
voort. De originele humor van Ohaplin
eveneens, al verheelt men zich niet, dat
er sindsdien op filmgebied ontzaglijk
veel veranderd is. De techniek ging met
reuzenschreden vooruit en wat Ohaplin
hier aan sentimentaliteit en melodrama-
tiek, ten beste geeft wordt thans niet
meer zo gemakkelijk geslikt.
Toch is het een apart genoegen hier
de originele en geen vervalste Ohaplin
aan het werk te zien, in samenwer
king met het kleine kereltje, dat één
maal de wereld veroverde.
Een „stomme" film, met als gevolg
daarvan veel expressieve „gebaren", op
ziohzelf de lachlust opwekkend schoon
indertyd zó niet bedoeld die door een
levendige en realistische muzikale illu
stratie extra spanning verkreeg.
Chaplin ontfermt zich in deze film
over de klein Jackie, de vondeling. Wat
zij samen uitspoken in huis, op
straat, als glazenmakers, in het nacht-
asiel ènz.: ach, het zijn avonturen, die
indertijd de wereld deden gieren en het
ook nu nog bést „doen" Chaplin in op
tima forma, met een diep aanhankelijk
ventje aan zijn zyVanzelfsprekend:
eind goed, al goed!
Tevoren gaat een uitvoerige repor
tage over het leven in het Franse cir
cus Medrano te Parijs, een flim van
Mare de Gastyne, zowel voor als achter
de coulissen, met tal van opnamen der
artiesten in hun veelzijdige nummers,
waarbij ook de vele dieren betrokken
zijn. kinderen zowel als ouderen zullen
zich bij dit programma wel amuseren!
„Corso-les" voor
jeugdleiders
Leerzame instructieavond
Het kindercorso dat op 31 juli in
Leiden zal worden gehouden zal dit
jaar ook al in verband met het
eerste lustrum van het Rijnsburgse
corso, waarover wij gisteren reeds
schreven geheel anders van opzet
zijn dan vorig jaar. Dit keer zullen
de kinderen zelf en hun leiders en
leidsters er nauw by betrokken wor
den.
Het ligt in de bedoeling de voer
tuigen op te maken op donderdag
morgen en dat zullen de leiders en
leidsters zelf moeten doen met behulp
van de kinderen. Dat zal geen eenvou
dige taak zijn, want de bloemsierkunst
is werkelijk een kunst, waar je wat
van 'moet weten om een verantwoord
geheel te maken. Daarom had men een
instructie-avond belegd, die werd ge
houden in het clublokaal van de speel
tuinvereniging „Westerkwartier" aan de
Ten Katestraat. Ongeveer 80 leiders
en leidsters van Leidse speeltuinen, de
R.K.-bond van vakantiebezigheden en
het Leidse Volkshuis waren bijeen om
te luisteren en te kijken naar de heer
G. Kiersch, de arrangeur van het
Rijnsburgse corso. De heer Kiersch be
gon met iets te vertellen over de
kleuren en de kleurencombinaties, die
er gemaakt kunnen worden. Deze theo
retische beschouwing moest even voor
af gaan aan het praktische werk dat de
heer Kiersch uitvoerde. Hij versierde
o.m. een fietsje en een poppenwagen
en toonde daarmede aan hoe men de
bloemenboeketten een goede vorm kan
geven. Doch niet alleen de heer
Kiersch was aan het werk, ook de aan
wezigen kregen een kans te tonen, wat
men als leek kan maken. En mocht
men aanvankelijk misschien wanhopen
aan het feit of men iets draaglijks zou
kunnen maken, na de proeve van be
kwaamheid van een der dames, zal men
de toekomst met meer vertrouwen tege
moet zien. En Leiden mag met evenveel
vertrouwen het kindercorso tegemoet
zien. Al zal het resultaat van de kinder
corso-wagens niet zo goed zijn als van
het grote corso, dat zal niet wegnemen
dat iedereen er plezier aan zal beleven:
de kinderen hebben een fijne dag
achter de rug door de voorbereidingen
en rijden trots als pauwen met hun
wagens rond. En is dat al niet een
feest op zichzelf?
Aan het eind van de avond, die
onder leiding stond van de heer P.
Flippo, konden de aanwezigen opgeven
welke ontwerpen zij hadden gemaakt.
Aan de hand hiervan wordt het aan
tal benodigde bloemen vastgesteld, die
dan woensdagmiddag op de speeltuinen
bezorgd zullen worden. Dat zullen er
heel wat zyn!
V erkeersongevalleii
in Leiden
In de periode van 11 t.e.m. 17 juli de
den zich in Leiden in totaal 39 verkeers
ongevallen voor, waarvan 23 met uitslui
tend materiële schade en 16 met licha
melijk letsel. Het totaal aanrijdingen in
dit jaar is hierdoor gestegen tot 1076.
De brug over de Kwai
Vijfde en laatste week
Trianon Deze vermaarde film
draait deze week voor het laatst. Aan
beveling is. na wat wy eerder schreven,
volstrekt overbodig, zodat wy kunnen
volstaan met te zeggen, dat wie haar
nog wil zien. deze (voorlopig) laatste
kans niet mag verzuimen.
„Opera Italiana"
in onze stad
Het gezelschap van Marisa Morel, dat
ook dit jaar Nederland in zyn Europese
tournee heeft opgenomen, zal op 1
augustus in de Stadsgehoorzaal enige
beroemde scènes laten zien en horen uit
de opera's Aida, La Traviata. La Bohe-
me, Norma, Italiana in Algeri en Pal
jas. Bovendien worden enkele geliefde
stukken uitgevoerd uit de Parelvissers en
Carmen.
De voorstellingen dragen het karak
ter van een spectacle coupé, waarin de
artiesten zullen spelen in kostuum. Deze
kostuums werden ter beschikking gesteld
door de grote Italiaanse operatheaters.
Medewerking verlenen Marisa Morel,
sopraan, Dina Soresi, dramatische so
praan, Maria Minetto, contralto. Alfredo
I Vernetti, lyrische tenor, Rolando Mas-
I saro, dramatische tenor en de bariton
I Gino Orlandini, die zo juist een serie
gastvoorstellingen van La Traviata met
1 Maria Menighini Callas in Spanje be
ëindigd heeft. Gian Carlo Bertolini is
maestro accompagnatore.
Onze stadgenoot, de heer J. Schra-
ma, is benoemd tot voorzitter der exa
mencommissie praktykexamen voor de
schoenmakerij.
