President Heuss verzekert Amerika
dat West-Duitsland „anders" is
Dolle geestdrift voor De Gaulle,
achter zijn rug: weerspannigheid
Penseel
Niet langer een onrustig volk
maar betrouwbare bondgenoot
- Geen avontuurtjes met Moskou
Chantage en woordbreuk van de
leden van het Welzijnscomiié
WEERBERICHT
Strauss (Amerikaanse commissie
voor atoomenergie) afgetreden
97ste jaargang
VRIJDAG 6 JUNI 1958
No. 29458
(Van onze correspondent in Bonn)
De Amerikaanse reis van de Westduitse president, prof. Heuss, die zo rustig in
Canada begon, bereikte gisteren een hoogtepunt met de rede van het Duitse
staatshoofd voor het Congres te Washington. Amerika ziet met Heuss een „andere
Duitser", niet een strijdlustige a la Adenauer, niet een vakman als Erhard en
Von Brentano, maar een rustige liberale intellectueel, een politicus, wars van alle
franje. Dat verhinderde prof. Heuss overigens niet om gisteren een uitgesproken
politieke rede te houden. Voor de Duitsers, zo zei hü o.m., bestaat er geen
neutraliteit. Zij weten waartoe zij behoren. Zij zijn ook niet imperialistisch, omdat
zij teruggekeerd zijn op de wereldmarkt. En hij riep de Amerikanen op, zich af
te keren van de cliché-gedachte, dat de Duitsers nog altijd een onrustig volk
zouden vormen. Ook wees Heuss de gedachte van de hand volgens welke West-
Duitsland zoals kort na de eerste wereldoorlog onverwacht in Rapallo ge
schiedde wel eens heimelijk met Sovjet-Rusland tot overeenstemming zou
kunnen komen. Duitsland heeft de oprechte wil een goede en betrouwbare bond
genoot te zijn.
schenken in de politieke koers van Bonn,
dat voor de Verenigde Staten een hoek
steen is voor de NAVO en waarvan men
niets zo zeer zou vrezen als experimen
ten en avontuurtjes.
Het is hierom, dat in de Westduitse
pers ietwat grimmig is gevraagd of het
Amerikaanse vertrouwen in Bonn eigen
lijk alleen berust op de persoonlijke
goodwill van Adenauer, Erhard e.a. en
dus niet op het geloof in de Duitse
geestesgesteldheid van na 1945. Niet
voor niets heeft Heuss daar gisteren
reeds extra op gewezen. Uit zijn rede
klonk de bezwerende roep dat „West-
Duitsland anders is", dat men geloof en
vertrouwen in het nieuwe West-Duits
land moet hebben.
De Amerikanen, voor het eerst in hun
geschiedenis geconfronteerd met het be
zoek van een Duits staatshoofd, zullen
Heuss' verzekering dat West-Duitsland
„anders" geworden is, ongetwijfeld heb
ben geaccepteerd als afkomstig van een
integer man, maar overigens, getuige de
kritiek van „Newsweek", niet bereid zyn
een blanco-volmacht voor de verre toe
komst aan de Westduitse democratie te
geven, welk vertrouwen men in het hui
dige bewind politiek en economisch ook
mag hebben.
Maar Washington niet
bereid tot blanco-
volmacht aan Bonn
Van Amerikaanse zijde, zo verneemt
men te Bonn, wordt Heuss' bezoek niet
slechts gezien als de bevestiging van de
zo goede Amerikaans-Duitse verstand
houding, maar ook eveneens dat dit be
zoek ertoe zal bijdragen dat Heuss en
Von Brentano doordrongen worden van
PRESIDENT HEUSS
wars van franje
de Amerikaanse wens, dat Bonn zijn
economische samenwerking met Frank
rijk zal versterken en daardoor De
Gaulle de weg naar de Europese een
heid zal vergemakkelijken.
Men is er zich in West-Duitsland wel
van bewust, dat de uiterlijk zo fraaie
ontvangst van Heuss gisteren te Was
hington een routinekwestie is welke
reeds zovele staatshoofden is ten deel
gevallen. Wat telt is het feit dat men
te Bonn weet, dat Heuss in Washington
gezien wordt als de vertegenwoordiger
van een land, waarmee de Verenigde
Staten betere betrekkingen dan ooit
hebben. Deze politieke harmonie wordt
hier algemeen gezien al hèt succes van
Adenauers politiek. Men was er dezer
dagen te Bonn dan ook als de kippen
bij om een bericht in het Amerikaanse
«weekblad „Newsweek", waarin gespro-
'ken wordt over een tegenstelling tussen
de opvattingen van minister Dulles én
Adenauer op het stuk van de hereni
gingskwestie, tegen te spreken.
Alleen Adenauers goodwill?
Er is in de Duitse pers ter gelegen
heid van Heuss' Amerikaanse reis ge
sproken over de Amerikaanse mening,
dat West-Duitsland een soort „super
leerling" der Amerikanen is. Men zou te
Washington meer dan ooit vertrouwen
TWEKA LASTEX
DAMES BADKOSTUUM
19.95
TWEKA LASTEX
BADBROEKJES
vanaf 4.95
Te kust en te keur bij
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZABONNEN
voor onze cliënten.
Amerika schonk al
62 miljard dollar
De Verenigde Staten hebben sedert
de tweede wereldoorlog 62.1 miljard dol
lar aan schenkingen en leningen aan
buitenlandse regeringen en internatio
nale organisaties gedaan. Van dit totaal
beliepen de rechtstreekse schenkingen
(excl. terugbetalingen in de een of an
dere vorm) 50.948 miljoen dollar.
Volgens het rapport van het ministe
rie van Handel, waarin dit wordt mede
gedeeld, was de Export-Import Bank de
belangrykste kredietverstrekster met
een voorschot van bijna 5.5 miljard dol
lar. Onder de belangrijke kredieten van
de bank was een na-oorlogse lening aan
Engeland van 3.75 miljard dollar. Enge
land en de van dat land afhankelijke
gebieden ontvingen het grootste netto
bedrag aan schenkingen of leningen; 7
miljard dollar. Frankrijk kreeg 5.5 mil
jard dollar, West-Duitsland bijna 4 mil
jard dollar. Japan 2.8 miljard dollar en
Joego-Slavië 811 miljoen dollar.
(Van onze Reisredacteur)
ALGIERS. Generaal De Gaulle heeft gisteren zijn merkwaardige zegetocht
door Algerije voortgezet met een bezoek aan de twee voornaamste Oostalgerynse
steden, Constantine en Bone. Een merkwaardige zegetocht inderdaad, want terwijl
van geestdrift dol geworden menigten alle afzettingen verbraken om de generaal
juichend te omstuwen, legden vooraanstaande leden van het Comité van open
baar welzijn verklaringen af, die grensden aan politieke en militaire insubor
dinatie jegens de sterke man, die zij zo graag aan de macht wilden zien.
Verklaringen ook, waarin men zonder veel moeite chantage en woordbreuk kon
aanwijzen.
De Gaulle zei in Bone'en Constantine vrijwel woordelijk hetzelfde als eergiste
ren in Algiers. Hij prees de bevolking, loofde het leger en zweeg over de comité's
van openbaar welzijn. Hij eiste waarmaking van de belofte tot gelijke rechten
voor alle inwoners van Algerije en verklaarde nogmaals, dat hij de strijd van
de rebellen een moedige strijd achtte. Maar de woordvoerders van het Comité
van openbaar welzijn zeiden gisteren iets heel anders dan zy vorige week ver
klaarden. Waar Jacques Soustelle mij vorige week persoonlijk zei, dat na het aan
de macht komen van De Gaulle de beweging voor openbaar welzijn vanzelf zou
verdwijnen, daar lieten leden van het comité gisteren overduidelijk blijken, dat
zij van plan zijn de beweging in Algerije in stand te houden en haar ook tot
Frankrijk uit te breiden!
steunen en zei, met een vermoedelij
ke verwijzing naar Soustelle en ge
neraal Massu, dat die prijs tenminste
de aanwezigheid van twee vertegen
woordigers in de regering be
draagt
Inmiddels nebben dozijnen politieke
commentators zich gebogen over de ver
klaringen van De Gaulle in de afgelo
pen dagen, verklaringen, die zo gelijk
luidend waren, dat de generaal zijn
woorden wel op een goudschaaltje moet
hebben gewogen. Die verklaringen schij
nen op het eerste oog zo helder als glas,
dat zijn zy ook: zo helder als matglas
dan wel te verstaan.
Het merkwaardige is, dat de generaal
dingen heeft gezegd, waarvoor men
iedere andere Franse premier alhier de
hele Algerijnse eierproduktie naar het
hoofd zou hebben geslingerd, zoals ge
lijke rechten en plichten voor alle in
woners van Algerije! De Fransen in
Algerije hebben die kreet de laatste we
ken tot de hunne gemaakt. De Gaulle
heeft die nu herhaald. Maar welk een
verschil! Het komt er in Algerije niet op
aan wat men zegt, maar wie het zegt.
De grote gok
Helder als matglas
De vice-president van het comité,
Leon Delbecque, een ras-echte fas
cist, ging het verst. Na een huichel
achtig eerbetoon aan De Gaulle zei
hij gisteren in Algiers, dat een be
weging voor openbaar welzijn pas
haar eerste etappe heeft doorlopen.
Delbecque zei, dat in Frankrijk zelf
de comité's voor openbaar welzijn
uit de clandestiniteit zijn getreden
om hun taak van burgerzin en pro
paganda aan 'te vangen. Hij dreigde,
dat het comité niet bereid is tot
iedere prijs de regering-De Gaulle te
Hogere temperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog weer met
zonnige perioden. Overwegend matige
wind tussen oost en zuidoost. Hogere
temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
7 JUNI.
Zon op: 4.22 uur; onder: 20.55 uur.
Maan op: -:- uur; onder: 10.36 uur
Hoogwater te Katwijk te 6.59 en 19.23 u.
Laagwater: te 2.38 en 14.55 uur.
Dit nummer bestaat alt 14 pagina'*,
Dit is de 72-jarige heer H J. Colsen
uit Sluiskil, een bekendfiguur in I
geheel Zeeun>sch-Vlaanderen die\
benoemd is tot voorzitter van
het comité voor de vrije veren Hij
wordt de leider van de thans in I
voorbereiding zijnde Zeeuwsch-
Vlaamse protestrit naar Den Haag.
waartoe besloten werd in verband
met de voorgenomen verhoging van
de tarieven voor de veerdienst over
de Westerschelde,
Het lijkt nu alsof De Gaulle besloten
heeft de grote gok te wagen van de in
tegratie, de volkomen versmelting van
Frankrijk en Algerije. De Gaulle heeft
het woord integratie echter niet ge
noemd. Hjj impliceerde slechts de grond
beginselen ervan, vermeed echter zich
vast te leggen op woorden of slagzinnen.
Wel beloofde hy dat alle Algerijnen,
zelfs de rebellen, binnen drie maanden
op voet van gelijkheid mee mogen stem
men in een referendum, dat een nieuwe
basis voor Frankrijks politieke toekomst
moet leggen, dat zy net als alle andere
Fransen hun afgevaardigden naar Parijs
mogen sturen om er hun wensen ken
baar te maken. Op deze belofte volgde
de in alle drie redevoeringen herhaalde
sleutelzinmet die gekozen vertegen
woordigers zullen wy zien hoe wy de
rest zuilen klaren. Daarmede houdt De
Gaulle de weg volkomen open, ook voor
een oplossing in federale zin. Kan hy de
Fransen in Algerije aan hun overhaaste
belofte van gelijke rechten houden, de
meerderheid van de mohammedanen be
reid vinden Franse staatsburgers te
worden, welnu, des te beter. Lukt dat
niet. dan heeft hy in de vry gekozen
vertegenwoordigers wezenlyke gespreks
partners om een nieuwe status voor
Algerye te vinden.
Herculische taak
De Gaulle's verwyzing naar de uit
wanhoop geboren moedige stryd der re
bellen, een verklaring, die de Fransen
hier als lood op de maag ligt, is een
duidelyke uitnodiging aan de rebellen
om met opgeheven hoofd uit hun berg-
forten te komen. Ook dit is een gewel
dige politieke gok. Maar uit de chaos
der Franse politiek in Algerije kan men
niet meer zonder grot* politieke
een uitweg vinden. De Gaulle moet nu
de Franse extremisten weer in het gelid
brengen, zonder het vertrouwen van de
Franse bevolking en het leger in Algerije
te verliezen. Hij moet zijn republikeinse
tegenstanders in Frankryk zelf tot mede
werking bewegen, hy moet de steun van
de mohammedaanse bevolking winnen,
terwijl zijn troepen tegelijkertijd een
niets ontziende campagne voerqn tegen
de rebellen, die hy meer dan wie ook
tot ander inzicht moet zien te brengen.
Het is een herculische taak, des te reus
achtiger omdat de klok snel de laatste
uren van Frankrijks allerlaatste kans in
Noord-Afrika wegtikt. Als het De Gaulle
thans niet lukt, dan lukt het niemand
Gisteren heeft Koningin Juliana
in Delfzijl de nieuwe sodafabriek
geopend. De Koningin tijdens haar
rondgang door het enorme complex0
waarbij zij grote belangstelling voor
het produktieproces aan de dag
dag legde.
w zaki
kdoeken
Om nooit te vergeten
Zojuist ontvangen;
geheel nieuwe hollek de
kostuums
van de bekende merken
AscotSantega
Ook in lightweight en Terlenka
Aangepaste prijzen:
119*" en hoger
Haarlemmerstraat 175
Beleidsfout van wethouder
leidt tot ontslagaanvraag
Gisteren heeft de wethouder van
openbare werken van Bussum, de heer
L. Bouma, zijn ontslag ingediend als
raadslid en als wethouder. De oorzaak
van dit besluit ligt in een repara
tie, welke de heer Bouma heeft doen
uitvoeren aan zijn eigen auto in de
garage van de gemeente. Dit zou in
strijd zyn met een reeds in 1951 door
het college van B. en W. genomen be
sluit.
Er bestaat echter geen enkele reden
om te veronderstellen, dat het niet in de
bedoeling van de heer Bouma zou heb
ben gelegen de reparatie zelf te betalen.
Het gaat echter om een beleidsfout en
deze is voor de fractievoorzitters uit de
gemeenteraad aanleiding geweest een
stemmig aan te dringen op ontslag
neming door de heer Bouma.
De heer Bouma zat reeds sinds 1919
met enkele onderbrekingen in de raad
van Bussum. Hij is landelijk vooral be
kend door het lanceren van de zoge
naamde Boumawoningen. waarmede hij
byzonder, maar ook daarbuiten zeer veel
voor de woningbouw, in zijn gemeente
heeft gedaan. Hy werd in 1939 wethou
der. toen nog voor de SDAP. na de
tweede wereldoorlog voor de PvdA.
Zijn heengaan sou de weg vrijmaken voor
een akkoord over verbod van kernproeven
Lewis Strauss, voorzitter van de Amerikaanse commissie voor atoomenergie, zal
zyn functie met ingang van 30 juni neerleggen. President Eisenhower heeft zijn
ontslagaanvrage „met grote spijt" aanvaard, doch er tevens zijn voldoening over
uitgesproken, dat Strauss bereid is de nieuwe functie van speciale assistent van
de president voor bevordering van het program „atomen voor de vrede" te
aanvaarden.
Strauss is als voorzitter van de Commissie voor atoomenergie een omstreden
figuur geweest. Sommige invloedryke democratische Congresleden hebben ernstige
kritiek gehad op zijn houding ten aanzien van de ontwikkeling van atoomkracht
in de Ver. Staten. Voorts is kritiek op Strauss geleverd wegens zyn verzet tegen
voorstellen om de proeven m t kernwapens te verbieden.
Hij krijgt nieuwe functie
als Eisenhowers assistent
Strauss verklaarde steeds, dat er geen
afdoende controle op staking van kern
proeven mogelyk is. Hy was dan ook
een der voornaamste y veraars voor
voortzetting van de kemproeven, met
als doel de ontwikkeling van een
„schone" bom. Waarnemers geloven, dat
nu wellicht een ontwikkeling in de
richting van internationale overeen
stemming over een verbod van kern
proeven mogelyk is.
Invloedrijke democraten in de Con
grescommissie voor atoomenergie had
den reeds gewaarschuwd, dat zy tegen
Strauss zouden stemmen als president
Eisenhower hem voor een nieuwe ambts
periode van vyf jaar zou voordragen.
Eisenhower en Strauss zouden daardoor
tot de overtuiging zyn gekomen, dat het
geen zin zou hebben het Congres om
herbenoeming van Strauss te vragen.
Strauss zou ook met minister Foster
Dulles meningsverschillen over de kwes
tie der atoomproeven hebben gehad.
Dulles zou er voorstander van zyn, dat
de huidige Westelyke ontwapeningsvoor
stellen gewyzigd worden Hü wil de
kwestie van opschorting der kernproe
ven los maken van de steeds gestelde
eis, dat er ook overeenstemming moet
zijn over een datum voor staking van
de produktie van kernwapens. Eisen
hower zou het standpunt van Dullea
hebben overgenomen.
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Slngel i LeWcn Goflf
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
LEIDSCH
DAGBLAD
