kiest de Eroflzijde, kiest de EBBImVe PANG
de beste voeding voor Uw
kinderen - voor Uw gezin!
Nieuwe industrie te Delfzijl voorziet
n behoefte binnenland
Nieuwe helikopter-luchtbus voor
vijftig passagiers in Engeland
rinnxrrroxmxr»xrrrmxrrrmxr»xrrmxrgTaToxcx»xcYmxaxrmxr»xmx»xmTrmx8xrrrmxmx»xr»TrrmmTrrff!
Fabriekscomplex sodaproduktie
thans in bedrijf gesteld
Kerkelijk L
even
7ste jaargang
Donderdag 5 juni 1958
Vierde blad no. 29457
l>ee [oto's van de Fairey Roto-
ne een vliegtuigdat de moge-
heden van de helikopter en een
gewoon vliegtuig combineert. In het
toestel kunnen 48 passagiers wor
den vervoerd of vijf ton goederen.
Jaarlijkse A.N.W.B.-prijs
jublikatie toerisme
Ter gelegenheid van zijn 75-jarig be
staan heeft de ANWB besloten tot de
instelling van een jaarlijkse ANWB-
prijs met het doel, daarmede waar
dering tot uiting te brengen voor op
vallend goede publicistische prestaties
zullen zowel de letteren en de journa
listiek als de film, radio en televisie
omvatten.
De te bekronen werken dienen een bij
zondere stimulans te vormen voor Ne
derlandse toerisme in binnen- en bui
tenland en uit te munten of door hun
cultureel niveau of doordat zij buiten de
platgetreden paden gaan of doordat zij
op andere wijze de kwalificatie „opval
lend goed" verdienen.
De toekenning zal jaarlijks geschieden
en verband houden met in het afgelopen
kalenderjaar in de openbaarheid naar
voren gekomen werk. eventueel tegen de
achtergrond van reeds eerder verschenen
oeuvre.
De prijs zal bestaan uit een penning
nen ten hoogste drie prijzen worden toe-
en een bedrag in geld. telkenjare kun -
gekend. Bij voorkeur zal telkenjare ten
minste een prijs worden bestemd voor
journalistiek werk.
Voor de toekenning is een adviescom
missie ingesteld, onder voorzitterschap
van dr. H. J. Prakke, met als leden de
Prijsverlaging
van een margarinemerk
Over het besluit van de Unilever-
directie tot verlaging met 10 cent per
pakje van haar margarinemerk „Rama"
deelt de minister van Economische Za
ken, de heer Zijlstra mede, dat de
fabrikant van deze margarine desge
vraagd heeft medegedeeld, dat genoem
de prijsverlaging deels het gevolg is van
grondstofprijsdaling, deels van vereen
voudiging van de verpakking, waarin dit
artikel aanvankelijk bij wijze van intro
ductie aan de winkelier werd geleverd.
Het Tweede Kamerlid, de heer Borst,
had hem hierover schriftelijke vragen
gesteld.
De fabrikant heeft ook medegedeeld,
dat tevens commerciële overwegingen,
welke verband houden met de recente
boterprijsverlaging hierbij een rol spelen.
heren: P. Beishuizen. B. J. Bertina, mr.
J. Winkler.
E. Elias. B. van Eysselsteijn, D. Verel en
De toekenning zal voor de eerste maal
geschieden in 1958 over werk van de
laatste vijf jaren. De toekenning wordt
bekend gemaakt op de a.s. algemene ver
gadering van de Bond. op zaterdag 14
juni 's middags te 2 uur in het Kurhaus
te Scheveningen.
Jubileumnummer
„De Kampioen"
Voorwoord van Prins Bernhard
Ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan van de ANWB, is het officiële
bondsorgaan de „Kampioen", versche
nen in 'n oplage van ruim 400.000 exem
plaren.
Dit jubileumnummer, dat wordt toe
gezonden aan alle leden, heeft een om
slag in kleurendruk en een geschakeerde
inhoud, waarin alle facetten van het
moderne Bondswerk worden belicht.
In zijn voorwoord tot deze jubileum -
kampioen" schrijft Prins Bernhard. die
ere-voorziter van de ANWB is, onder
meer: ..Reizen is in de huidige wereld,
die. steeds kleiner wordt door de zoveel
betere en snelle verbindingen, één van
de belangrijkste middelen om de men
sen tot elkaar te brengen. Wie vreemde
landen .vreemde werelddelen bezoekt en
daarbij een open oog heeft voor de pres
taties va nandere volkeren, andere ras
sen. zal zijn vooroordelen kwijt raken en
inzien, dat ook die andere iets kunnen
presteren, dat zij op het ene punt mis
schien achter bij ons zijn. maar in an
der opzicht een voorsprong hebben. Rei
zen verruimt onze horizon en verrijkt
onze geest, mits het reizen op de juiste
manier gebeurt".
Vele medewerkers hebben ertoe bijge
dragen dat dit jubileumnummer een
Ons volk geestelijk weerbaar
maken
Op het vijfde congres van de nationale
federatieve raad van het voormalig ver
zet Nederland dat vrijdag en zater
dag a.s. in Amsterdam wordt gehouden
komt een voorstel der Amsterdamse
afdeling aan de orde inhoudend: dat
zowel de jeugd als het gehele Neder
landse volk geestelijk weerbaar dient te
worden gemaakt tegen het dreigend ge
vaar van het communisme en tegen elke
vorm van dictatuur. Het hoofdbestuur
wordt gevraagd middelen en wegen te
zoeken om deze actie, in overeenstem
ming, zoveel mogelijk, met alle daarvoor
in aanmerking komende organisaties,
met alle kracht te gaan voeren.
Ook behoort volgens het voorstel
de jeugd te worden ingelicht waarom in
de iaren 19401945 verzet werd geboden.
20.000 MARK VOOR
ANNE FRANKSTICHTING.
De gemeenteraad van Frankfort heeft
20 000 mark geschonken aan de Anne
Frankstichting als bijdrage voor restau
ratie van het „Achterhuis" aan de
Prinsengracht te Amsterdam.
overzicht geeft van de buitengewone
vlucht die verkeer en toerisme de laatste
decennia hebben genomen, en van de
daarmee parallel gaande groei en ont
wikkeling van de ANWB.
loivel horizontale als verticale beweging
- Niet elegant, maar wel zeer nuttig
,raiding op betonnen
irkel van 40 nieter
Mnsdag was er in Engeland iets
uws in de lucht: de Fairy-Rotodyne,
arvan beweerd wordt dat het 't eerste
vliegtuig ter wereld is, dat verticaal
gt en daalt, maar zich verder als een
■maal toestel horizontaal voortbe-
sgt. Het is een kruising tussen een
sachtige helikopter en een kort en
Irongen lijnvliegtuig. De Rotodyne
it sierlijkheid, maar is een uiterst
ktische luchtbus, welke 48 passagiers
in het hart van de steden kan hren-
l Dit pionier-toestel, dat in novem-
vorig jaar zjjn eerste- proefvlucht
akte en dinsdag aan het publiek werd
oond, kan vijf ton vracht vervoeren,
h dan zonder passagiers,
oor verticale vlucht en in de lucht
idderen" zorgen twee Napier Eland
prop-straalmotoren (tezamen 7000 pk.)
welke samengeperste lucht brengen naar
kleine straalmotoren in de uiteinden
van de vier rotorbladen. De diameter
van deze „molen"-wieken bedraagt ruim
dertig meter. Bij horizontale vlucht
wordt het toestel voortbewogen door
een tweebladige schroef, terwijl de wie
ken op eigen kracht blijven draaien.
De testpiloot verklaarde, dat het
uiterst gemakkelijk is om met dit toestel
te dalen op een betonnen cirkel van
40 meter doorsnee.
De Rotodyne zal in de aanloopperiode
f3.750.000 kosten. Er zijn echter nog
tachtig tot honderd miljoen gulden no
dig voor de verdere ontwikkeling van
deze machine. De Rotodyne heeft reeds
89 vluchten gemaakt, maar pas twee
maanden geleden slaagde men erin de
overschakeling van verticaal naar hori
zontaal voortbewegen zonder hoogte-
verlies te doen geschieden. Het maximale
vliegbereik is 720 km.
Spaart U plaatjes voor het al-1
bum „De bonte droom van het
circus" f Omdat de vraag naar
plaatjes voor dit prachtige album
overstelpend groot is. hebben wtf
besloten de geldigheidsduur van de
plaatjes te verlengen t/m 31 dec.
1958. Let wel, op de thans zo goed
kope roomboter treft U de rqks-
boiermerken aan. die U nodig
heeft om het album te completeren.
Advertentie
Advertentie
JÜLO^JALO^^^^^^^JUÜUÜULajIJLIULILILlUüUÜUUlJUÜUUUÜULOJLLOJLO.JUULIULiiJULLIULIÜUL ao o o n o oooqqooqooo o 00000001
RANG, een product van de Kingfabrieken
C—RANG. een nrodurt van de Kincrfah
(Speciale berichtgeving)
^Vandaag is een nieuw produkt toegevoegd aan het Nederlandse
let van grondstoffen, waarmee een wezenlijke bijdrage is geleverd
11 de economische ontwikkeling van ons land". Met deze woorden
0on vanmiddag president-commissaris H. H. Wemmers zijn rede
gelegenheid van de opening der N.V. Ned. Soda-industrie te
ilfzijl, die o.m. werd bijgewoond door Koningin Juliana en de
nister van Economische Zaken, prof. Zijlstra. Naast de winning van
lenkool in Zuid-Limburg, van olie door de Nederlandse Aardolie
Batschappij en van zout o.a. in en rond Hengelo heeft thans dus ook
produktie van soda, naast chloor en natron de belangrijkste basis-
Dndstof, die uit zout wordt bereid, een aanvang genomen.
lit heeft overigens wel enige voeten in
aarde gehad. Reeds sedert tientallen
in bestonden er namelijk in ons land
Unen om tot een dergelijke fabricage
geraken. Deze ideeën werden ten-
fe verwezenlijkt door de oprichting
25 augustus 1954 van de N.V. Neder-
dse Soda Industrie te Delfzijl, wat
lelijk was na het aanboren van het
Mj de zee gelegen zoutvoorkomen in
Irdoost-Gronmgen. Het ontbreken
f de mogelijkheid om de belangrijke
(veelheden schadelijke afvalvloeistof
de soda-produktie met zich mee-
bgt op verantwoorde wijze af te voe-
L heeft altijd het voornaamste strui-
blok gevormd voor vestiging in Twen-
pe thans in gebruik genomen indus-
rcerreinen liggen, vlak bij de zee, dan
aanzienlijk gunstiger.
Srote bedragen waren nodig
let ammoniak-soda-proces, dat bui-
gewoon moeilijk is en alleen bjj een
langrijke produktie met moderne ap-
htuur lonend kan zijn, vergt grote
[ragen. Een aandelenkapitaal van 30
Ijoen gulden werd hiervoor nodig
icht en bijeengebracht door de Kon.
f. Zout industrie, de Staatsmijnen in
Limburg, de Kon. Zwavelzuurfa brieken
v/h Ketjen en de Maatschappij tot ex
ploitatie van kooksovengassen (Mekog)
Bovendien werden voor een bedrag van
21 miljoen gulden leningen gesloten,
waarvan de staat rente en aflossing
garandeerde.
Het terrein van deze nieuwe Neder
landse industrie is 18 ha groot en werd
in drie jaar tijd bouwrijp gemaakt. Het
ligt aan een binnen- en een buitenhaven,
heeft goede wegverbindingen en een
eigen spooraansluiting. De bodem echter,
die de zware transporten en het grote
gewicht der fabrieksinstallaties zou
moeten dragen, was weinig geschikt door
een wisselvallige structuur. Het heeft
bijna een jaar geduurd alvorens het ter
rein, dat met meer dan een half mil
joen kubieke meter zeezand 2% meter
moest worden opgehoogd, voor bebou
wing gereed was. Voor fundering van de
installaties en gebouwen waarvan de
totale bouwkosten de 40 miljoen gulden
belopen werden 1500 betonpalen met
een gezamenlijke lengte van 22 kilome
ter in de grond geheid, sommigen tot
zeven, anderen tot 24 meter diep. In
ditzelfde tijdsbestek werd door Rijks- en
Provinciale Waterstaat een indrukwek
kend complex van civieltechnische wer
ken tot stand gebracht in de vorm van
bruggen havens, wegen, sluizen, kana
len enz. Dit alles was op bijzondere
fraaie wijze afgestemd op de gelijktijdige
gereedkoming van de verscnillende
fasen van de bouw van de fabriek.
In september 1956 kon met de boven
bouw van de fabriek en de montage der
installaties worden begonnen. In no
vember 1957 werd de fabriek. Overeen
komstig de plannen, in bedrijf gesteld en
nog voor het begin van het nieuwe jaar
werd een normale, regelmatige produktie
verkregen. Dit is mede te danken aan de
experts van de Diamond Alkali Company
te Cleveland, Ohio, V.S. die hulp ver
leenden bij het ontwerpen der installa
ties en bereid waren het toekomstige Ne
derlandse personeel te trainen.
Soda voor de huisvrouw
Soda wordt gefabriceerd uit zout en
kalksteen, terwijl voorts cokes en ammo
niak nodig zijn. Het zout voor de indus
trie te Delfzijl komt uit de „Zouthorst"
bij Heiligerlee, een zeer grote onder
aardse zoutberg, die door de Kon. Ned.
Zoutindustrie wordt geëxploiteerd. In
de vorm van pekel wordt het zout door
een 23 km lange pijpleiding naar Delf-
zyl gepompt. De kalksteen moet uit Bel
gië of Duitsland worden aangevoerd.
Cokes en ammoniak zijn in voldoende
mate in Nederland voorhanden Als af
valstof ontstaat er een calciumchloride
oplossing, die na verdunning door een
pijpleiding naar zee wordt afgevoerd.
Voor de produktie van 1000 kg soda is
circa 1500 kg zout en circa 1250 kg kalk
steen nodig. Als afval ontstaat dan ruim
1000 kg calciumchloride. Soda wordt
voor 75in de industrie, voor het ove
rige na bij andere fabrieken veredeld
te zijn door de huisvrouw gebruikt. De
produktie te Delfzijl is ruimschoots vol
doende om in de gehele binnenlandse
behoefte te voorzien. Voorts wordt ver
wacht dat ook een gedeelte zal kunnen
worden geëxporteerd.
Van het fabrieksterrein is zes ha be
stemd voor twee nieuwe bedrijven van
de KNZ: een elektrolysebedrijf en een
zoutfabriek. Het elektrolysebedrijf is in
middels gereedgekomen. Het produceert
natronloog en vloeibaar chloor uit ver
zadigde zout oplossingen. De zoutfabriek
zal begin 1959 gereed zijn. Beide fabrie
ken ontvangen hun warmte en elektri
sche stroom gedeeltelijk van de centrale
van de sodafabriek. Zo kunnen er dus in
het Noord-Groningse havenstadje zout,
chloor, natronloog en soda in voldoende
hoeveelheden voor de binnenlandse be
hoefte worden geproduceerd.
Wil het bedrijf zijn functie goed kun
nen blijven vervullen, zo verklaarde van
middag ir. H. M. van Mourik Broekman,
president-directeur van de NSI, dan
moet aan een centrale voorwaarde wor
den voldaan, namelijk een verzekerde
aanvoer van brandstof en elektriciteit
tegen stabiele prijzen. Het belang hier
van werd in het afgelopen jaar duide
lijk, toen de jonge industrie door de in
ternationale toestand geconfronteerd
werd met een ver van stabiel niveau.
Opening door de Koningin
Om twaalf uur vanmiddag haalde Ko
ningin Juliana te Delfzijl een handel
over. waardoor de fabriekssirenes gin
gen loeien, de afsluitbomen over de
toegangswegen tot het fabrieksterrein
en die over de spoorbaan open gingen.
De N.V. Nederlandse Soda industrie
was officieel geopend.
Over de geopende spoorbaan trok een
versierde diesel-locomotief tien versier
de wagens, gevuld met zakken soda van
het fabrieksterrein naar het station
Delfzijl.
Koningin Juliana was ontvangen door
burgemeester J. A. F. Roele. waarna de
top-leiding van de nieuwe fabriek aan
haar werd voorgesteld. Toen Koningin
Juliana de sodafabrieken weer verliet
om naar Appingedam te gaan. waar in
hotel Ekestein de lunch werd gebruikt
werd nog gestopt bij de nieuwe Eems-
kan aalsluizen.
Begeleid door ir. Van Mourik Broek
man bezocht de Koningin na de lunch
nog het Schathuis. waar tal van geno
digden de lunch werd aangeboden.
Langs het raadhuis in Appingedam en
verder door de dorpen Siddeburen. Hel
ium. Slogteren en Kolham werd naar
Haren gereden. Op de Rijksweg naar
Assen nam de Commissaris van de Ko
ningin in Groningen afscheid van de
hoge gaste.
VOORSCHOTEN
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Theodorus J.. zn. van Th. J.
van Kampen en M. F. v .d. Poel; Adrlana
H., dr. van J. G. Treffers en A. A. Louw-
man; Cornells J. zn. van C. Th. v. d.
Meer en J. P. Bijlemeer; Suzanna F. L..
dr. van F. L. Coertse en L. v. d. Vlekkert.
Ondertrouwd: G. H. Konings en W. M.
Zoetemelk.
Getrouwd: J. C. Luijnenburg en R. Riet
bergen j F. Fllippo en M. Kesseler.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Kockengen J. J. Poort,
legerpredikant te Tilburg; te Hansweert
(toez.) J. Bronsgeest, vicaris te Den Haag.
Aangenomen naar Zoetermeer (1ste pred -
Sl.) A. Pletersma te Enter. Benoemd tot
ulppredlker te Amsterdam-noord-oost F.
Gerorandy, kand. aldaar.
GEREF. KERKEN
Tweetal te Utrecht-west (3de pred.pl.)
W. Griffioen te Nijkerk en A. C. Kersten
te Bodegraven. Beroepen te Avereest H.
Bade te Valthermond; te Veenwoudster-
wal E. J. Duursema te Vorden. Aangeno
men naar Utrecht-noord (3de pred.pl.) T.
Spilker te Maassluis.
GEREF. KERKEN OXDERH. ART 31 K.O.
Beroepen te Nljverdal H. Stolk. kand.
te Amstelveen.
EVANG. LUTH. KERK
Beroepen te Zwolle L. Eveleln te Enk
huizen.
Gesprek met leiders van
Russisch Orthodoxe Kerk
Thans is een definitieve beslissing
genomen over het gesprek dat de
Wereldraad van Kerken zal houden met
leiders van de Russisch-Orthodoxe
Kerk.
Reeds geruime tijd geleden had de
Wereldraad van Kerken de leiding van
deze kerk uitgenodigd voor een gesprek,
doch steeds was dit uitgesteld. Nu is
evenwel besloten, dat dit gesprek op 8.
9 en 10 augustus in Nederland zal wor
den gehouden. De plaats van samen
komst zal later bekend worden ge
maakt.
Metropoliet Nikolai, die tijdens een
bijzondere dienst in de Theologische
Academie te Zagorsk sprak zei. dat de
Russisch-Orthodoxe Kerk het thans mo
gelijk acht te voldoen aan de wens van
ae Wereldraad om tot een gesprek te
komen, dat ten doel heeft het uitwisse
len van inzichten omtrent het nut en
de vorm van een verder contact.
Vermoedelijk zal deze ontmoeting ge
leid worden door de secretaris-generaal
van de Wereldraad, dr. W. A. Visser 't
Hooft en de voorzitter van het centrale
comité van de Wereldraad dr. Fry uit
de Ver. Staten. Aan het hoofd van de
Russische delegatie zal waarschijnlijk
metropoliet Nikolai staan, die de lei
ding heeft van de afdeling voor buiten
landse aangelegenheden van het patri
archaat van Moskou.
Ontstellende leemten bij
bijbelgebruik
In het jaarverslag over 1957 van het
Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) te
Amsterdam wordt opgemerkt, dat het
steeds toenemende alfabetisme in de we
reld en de dikwijls geringe koopkracht
van degenen, die leerden lezen, ander
zijds een verhoogde vraag naar bijbels
tegen een lage prijs tengevolge hebben
gehad.
Wat deze toegenomen vraag naar bij
bels betreft vormt Indonesië geen uit
zondering. De vraag blijft daar buiten
gewoon groot.
De produktie van het NBG in het jaar
1957 omvatte behalve een groot aantal
Nederlandse bijbels en bijbelgedeelten
ook 22.000 bijbels en 32.000 Nieuwe Tes
tamenten in het Hongaars, alsmede voor
Indonesië: 20.000 Nieuwe Testamenten in
het Indonesisch. 30.000 exemplaren van
de Toba-Batakse bijbel en 25.000 exem
plaren van het Toba-Batakse Nieuwe
Testament alsmede 7800 bijbelse lees
boeken in het Simalungun-Bataks.
De omzet in Nederland van gebonden
bijbels en bijbelgedeelten was in 1957
ruim f. 5100 hoger dan in 1956.
Het is niet overdreven te zeggen, zo
wordt in het verslag opgemerkt, dat er
vele plaatsen in Nederland een nieuw
geslacht opgroeit zonder kennis van de
bijbel. Ook binnen de kerken zijn er de
laatste jaren op verschillende plaatsen
bij een onderzoek naar het bijbelgebruik
ontstellende leemten ontdekt.
Het hoofdbestuur heeft besloten in sa
menwerking met het „Comité ter bevor
dering van goed bijbelgebruik" op ver
scheidene plaatsen in ons land een on
derzoek te d en instellen naar het bij
belgebruik in de hoop. dat met de resul
taten niet alleen het NBG maar ook de
kerken, evangelisatieverenigingen enz.
hun nut zullen kunnen doen.
PREDIKANTENCONFERENTIE
CHR. GEREF. KERKEN
In ApeM-oorn is de jaarlijkse pre
dikantenconferentie van de Christelijke
Geref. Kerken gehouden onder voor
zitterschap van prof. W. Kremer. Refe
rent op deze conferenie was ds. D.
Biesma uit Utrecht, die sprak over eni
ge aspecten van de nieuw testamen-
tische openbaring betreffende de kerk.
Tijdens deze vergadering legde prof.
J. Hovius zijn functie als tweede voor
zitter neer. Hij werd opgevolgd door
prof. dr. J. van Genderen.