MOLLETS VERSLAG VAN GESPREK MET
DE GAULLE MAAKT GUNSTIGE INDRUK
Socialisten kwamen nog niet tot
besluit, maar velen zwaaiden om
WEERBERICHT
Treffen met betogers in Parijs
H. Walenkamp Zn
Nieuwe, hevige gevechten in de
Noordlibanese havenstad Tripoli
97ste jaargang
ZATERDAG 31 MEI 1958
No. 2945S
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro n
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Ofschoon de Franse socialisten ook heden
ochtend nog geen besluit ten gunste van generaal
De Gaulle hadden genomen, zag het er toch naar
uit, dat zij langzaam maar zeker bezig zijn om te
zwaaien. Bij de huidige stand van zaken schijnt
het moeilijk te zijn, dat de Nationale Vergadering
zich nog voor zondag over De Gaulle's kabinets
formatie zal uitspreken. De generaal vertrok gis
teravond met zijn echtgenote naar Parijs nadat
hij in zijn landhuis te Colombey-les-deux-Eglises
enige vooraanstaande socialisten had ontvangen.
Dat waren achtereenvolgens oud-president Vin
cent Auriol en de secretaris-generaal Guy Mollet
met de fractieleider Maurice Deixonne. Laatst-
Ook de radicaal-socialisten, die aanvankelijk eveneens zeer vijandig tegenover
de generaal stonden, wijzigen thans hun koers. ZU willen op bepaalde punten
nog nadere inlichtingen van De Gaulle hebben. Waarschijnlijk zou oud-premier
Daladier de generaal vandaag ontmoeten. Deze kan thans op vrijwel alle stemmen
van de uiterst rechtse, de conservatieve en de centrumpartijen, alsmede op het
merendeel van, zo niet op alle 78 stemmen van de (r.-k.) MRP rekenen. Van de
socialisten staan er nu al zeker 25 tot dertig aan zijn kant. Dit betekent dat de
voorstanders van De Gaulle ruim 325 in getal zijn. De generaal wil echter de
steun van vrijwel alle 444 niet-communistische leden der Nationale Vergadering.
De communisten met hun fractie van 148 leden en enkele steeds met hen
stemmende „progressieven" zijn fel tegen de kabinetsformatie van de generaal
gekant, hetgeen zij o.a. door stakingen willen demonstreren. Deze acties, georga
niseerd door het vakverbond C.G.T., hebben echter over het algemeen zowel in
Parijs als in de provincie weinig succes. Het stakingsparool, voor gisteren uit
gegeven door de onafhankelijke Federatie van Onderwijspersoneel, is daarentegen
vooral door de onderwijzers, op grote schaal gevolgd. Een treffen van linkse en
rechtse betogers met de politie, gisteravond op de Champs Elysées, heeft tot een
aantal arrestaties geleid. Drie mensen zouden ernstig gewond zijn.
fT,. li i* 99 Jaar of ouder zijn, geen „onterende"
I 1P11 ..neskundlffen .veroordeling op Zijn naam hebben staan
O en niet behoren tot een politieke partij,
9
genoemden waren in een sportvliegtuig gear
riveerd. Zij hadden tot taak nadere inlichtingen
te verkrijgen omtrent de plannen van de generaal.
In de loop van de nacht nog brachten zij verslag
uit over hun bevindingen. Als de partij na dit
rapport van Mollet en Deixonne zou besluiten, dat
de leden van de fractie in de Nationale Vergade
ring een honderdtal naar eigen inzicht
mogen stemmen, zal naar men verwacht twee
derde ten gunste van de generaal stemmen, om
dat de meeste socialisten voor het alternatief
samengaan met de communisten in een Volks
front terugschrikken.
in nieuwe regering
Volgens gewoonlijk betrouwbare bron
nen te Parijs zal De Gaulle's kabinet uit
14 parlementariërs en tien technische
deskundigen bestaan. De namen van
Pinay, Pflimlin, Mollet en Houphouet-
Boigny (Afrikaanse Democratische Unie)
worden in dit verband als parlementaire
ministers of „politieke adviseurs" ge
noemd. Over het tijdstip waarop De
Gaulle gereed zal zijn met de formering
is niets bekend.
De socialisten zijn vannacht zonder
een besluit over haar houding tegenover
De Gaulle uiteengegaan om zich van
daag mèt Auriol opnieuw te beraden.
Mollets gesprek over het gesprek met de
generaal maakte zichtbaar een gunstige
indruk op de vergaderde parlementariërs,
die luid applaudiseerden na zyn uiteen
zetting. Mollets gedetailleerde verslag
van De Gaulle's plannen ten aanzien
van Algerije en de grondwetswijziging
alsook de mededeling, dat de generaal
het parlement wil raadplegen omtrent
de beginselen van zijn grondwetswijzi- j
ging alvorens het volk er, bij referen
dum, over te laten oordelen, zouden vele
tegenstanders hebben doen omzwaaien.
In Algiers blijft men intussen waak
zaam „met het oog op een eventuele
afwijzing van De Gaulle door de Natio
nale Vergadering". Dit werd meegedeeld
door het hoofd van de voorlichtings
dienst. Hij achtte het optreden van een
kabinet onder De Gaulle echter naby.
In Algiers heerste gisteren al een fees
telijke stemming. Het comité voor open
baar welzijn in deze stad nam een motie
aan, waarin de leden wordt verzocht,
ingeval zij lid van een politieke partij zijn,
voor dit lidmaatschap te bedanken. Het
lid-zijn van een comité voor openbaar
welzijn is een eer, waarvoor men aan
vier voorwaarden moet voldoen: de
Franse nationaliteit bezitten, achttien
SOLEX bromfietsen
TURFMARKT 5
Overwegend zonnig
De Bilt verwacht tot morgenavond.
Het komende weekeinde zal in ons land
de wind overwegend zuidelijk tot zuid
oostelijk blijven.
Voor morgen wordt daarom overwe
gend zonnig en vrij warm weer ver
wacht. De kans op onweer is klein.
1 JUNI
Zon op: 4.26 uur; onder: 2050 uur.
Maan op: 21.22 uur; onder: 5.12 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.23 en 14 53 u.
Laagwater te 10-32 en 23.06 uur.
(2/6 hoogwater te 3.12 en 15.41 uur;
laagwater te 11.23 en 2348 uur).
zo werd in de motie gezegd. Op de leden
van de andere comité's in Algerije werd
een beroep gedaan om ook uit politieke
partijen te treden.
Van rust aan het front is overigens
geen sprake. Het Franse leger in Algerije
deelde gisteravond mee, dat Franse
troepen, gesteund door bommenwerpers
en jachtvliegtuigen, bij een operatie in
het gebied van Constantine in Oost-
Algerije 67 opstandelingen hebben ge
dood of gevangen genomen. De operatie
begon donderdag en eindigde gisteren.
De eerste en tweede editie van het
Parijse communistische dagblad l'Hu-
manité zyn gisteren door de politie in
beslag genomen. Een woordvoerder van
het blad zei, dat de censuur geen, maar
de politie wel bezwaren had tegen een
bericht, dat de generaal van de lucht
macht Lionel Chassin plannen zou heb
ben om een militair vliegveld met ge
weld in handen te krijgen.
Dit bericht stond niet in de derde j
editie van l'Humanité, die wel mocht
verschijnen.
Corsica viert feest
Op Corsica wordt sedert het be-j
kend worden van het nieuws, dat gene- j
raai De Gaulle president Coty's verzoek
om een regering te vormen heeft aan
vaard, feest gevierd. Donderdagavond
reeds kwam het tot pro-Gaullistische
manifestaties en men ging gisteren
daarmee voort. In Ajaccio vormden zich
verscheidene stoeten zingende Corsica-
nen. De feestvreugde ging gepaard met
het ontsteken van vuurwerk.
De regeringsraad van het Franse
eiland Madagascar (voor de oost
kust van Afrika) heeft een boodschap
naar Parys gezonden, waarin wordt ge
zegd, dat Madagascar, als generaal De
Gaulle op wettige wijze wordt gekozen
als hoofd van de regering voor open
baar welzijn „ter verdediging van de re
publiek tegen de dictatuur", vertrouwen
in de generaal zal hebben.
In Londen is gisteravond onder
auspiciën van het pas opgerichte „Co
mité voor de Franse democratie" een
bijeenkomst van schrijvers, journalisten
en geleerden gehouden, waarbij werd
aangedrongen op onverwijlde hulpver
lening aan de anti-Gaullisten. Er wer
den boodschappen van Jean-Paul Sartre
en Claude Bourdet voörgelezen, waarin
deze de nadruk legden op de noodzaak
van solidariteit tegenover de stroming
in de richting van een dictatuur. Er
werd geld ingezameld voor hulpverle
ning aan eventuele Fransen, die hun
land als gevolg van de crisis zouden
moeten verlaten. Aan de Franse socia
listische partij werd een telegram ge
stuurd, waarin werd aangedrongen op
steun aan „de democraten die zich tegen
de dreigende dictatuur verzetten".
De Gaulle weldra
naar Algerije?
Na zijn installatie als premier
wordt De Gaulle het voornemen
toegeschreven zo spoedig mogelijk
in Algerije zelf polshoogte te gaan
nemen. Een ontmoeting met de ge
neraals in Algerije en vooral de
leiders van het Comité voor Alge
meen Welzijn lykt inderdaad wel
tot het meest urgente noodzakelijke
te behoren. Want het wordt bij de
dag waarschijnlijker, dat De Gaulle
niet alleen de rebellen geen bijzon
der tedere gevoelend toedraagt,
maar het ook oneens is met de zo
geheten „integratie-oolitiek" die
daar sinds 13 mei j.l. in naam ge
volgd wordt. Het is waarnemers
sterk opgevallen, dat de generaal
nog nooit van „Frans Algerije"
heeft gesproken noch in dat ver
band stelselmatig de woorden „ver
bonden volkeren" gebruikt. Binnen
kort zou na Parijs dus nu ook voor
Algiers wel eens een periode van
onthutsende verrassingen kunnen
aanbreken.
Ook op het gebied der buiten
landse politiek heeft De Gaulle
door zijn omgeving laten doorsche
meren. dat van hem geen schok
kende revoluties zouden zyn te
vrezen. Het is mijn gewoonte niet,
zo heeft de generaal opgemerkt,
een gegeven woord te breken. De
verdragen die Frankrijk onderte
kende, zullen ook in de toekomst
worden gerespecteerd.
Nederland alweer
beschuldigd
In een vandaag door het legerhoofd-
kwartier in Djakarta uitgegeven com
muniqué zyn nieuwe beschuldigingen
vervat dat onder Nederlandse vlag va
rende schepen de opstandelingen in
Oost-Indonesië helpen.
Volgens het legerhoofdkwartier hebben
de opstandelingen op 8 mei Parigi, een
stad aan de Golf van Tomini, in het
zuidelijk deel van Noord-Celebes, aan
gevallen. Zy zetten vanaf vier schepen,
„waarvan er twee de Nederlandse vlag
voerden", een bataljon manschappen
aan land.
De opstandelingen slaagden erin Pa
rigi te bezetten, alsmede Toboli en Ke-
bonkopi, doch de troepen der Centrale
regering hebben deze drie plaatsen tus
sen 23 en 27 mei weer heroverd. De
schepen der opstandelingen werden door
de luchtmacht vernietigd.
Volgens het communiqué stonden de
opstandelingen in het gebied van Parigi
onder commando van de voormalige
majoor Somba. terwijl de vroegeie mili
taire commandant van Oost-Indonesië,
kolonel Ventje Soemoeal, het comman
do voert over het gebied van Gorontalo
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's,
en een Bijvoegsel
Er hebben zich gisteren nieuwe, hevige
gevechten tussen regeringstroepen en
opstandelingen voorgedaan in de
Noordlibanese stad Tripoli. Het leger
zou hierbij van pantserwagens gebruik
hebben gemaakt.
Volgens 's avonds te Beiroet ontvan
gen berichten is het leger de toestand
volkomen meester, ook al worden er
nog schermutselingen geleverd. Om
trent het aantal slachtoffers konden
nog geen betrouwbare cyfers worden
verkregen.
In de nacht van donderdag op vrijdag
heeft te Tripoli 'n felle uitwisseling van
schoten plaats gevonden tussen rege
ringstroepen en opstandelingen, die hun
stellingen in het oude stadsgedeelte
poogden te verlaten. De rebellen moes
ten terugtrekken.
De omvang van hun verliezen is nog
niet bekend.
Het Libanese kabinet heeft gisteren
beraadslaagd over de eventuele vorming
van een nieuwe regering, onder leiding
van de Libanese opperbevelhebber, ge
neraal Tsjehab.
Het besloot vervolgens publikatie van
de te Beiroet verschijnende dagbladen
„Massa" en „Al Siassa" voor onbepaalde
tijd te verbieden. Deze bladen worden
gedrukt in stadsgedeelten die nog in de
macht der rebellen zijn.
Opstandelin n hebben gisteren te
Saida vier tankwagens in brand gesto
ken.
Libanon zal vandaag aan de Raad van
de Arabische Liga opnamen voorleggen
van uitzendingen door Radio-Cairo en
-Damascus ter ondersteuning van de
Een beeld ran de plechtige her
denking van de meer dan 8000 ge
sneuvelde Amerikaanse militairen
die op de militaire begraafplaats te
Margraten in Limburg begraven
liggen. Limburgse schoolkinderen
tooien op Memorial Day de graven
met bloemen
Libanese klacht over de inmenging van
de Verenigde Arabische Republiek in
zyn binnenlandse aangelegenheden. In
de uitzendingen hadden de omroepsta-
tions de Libanese bevolking en andere
Arabische landen tegen het land en zyn
heersers opgeruid. Men zou ook opruien
de kranteberichten overleggen en o.a.
aantonen, dat Syrische officieren Liba-
nezen het gebruik van vuurwapens en
explosieven hebben bijgebracht.. Volgens
een parlemenntslid van de Ver. Arabi
sche Republiek dienen deze aantijgingen
slechts persoonlijke doeleinden van pre
sident Sjamoen.
Prinses Dezirée van Zweden die.
op 2 juni a.s. haar twintigste ver
jaardag hoopt te vieren. Deze foto
werd gemaakt in een van de zalen
van het Koninklijk Paleis te Stock
holm.
Russisch krediet
voor de Finnen
De Sovjet-Unie heeft er in toegestema
aan Finland een langlopend krediet te
verstrekken van 450 miljoen roebel ten
behoeve van de economische expansie
van Finland, zo maakte radio-Moskou
gisteravond bekend. In de uitzending
werd het Russisch-Finse communiqué
aangehaald dat gisteren te Moskou
werd ondertekend aan het eind van het
bezoek van de Finse president, Kekkon-
nen, aan de Sovjet-Unie. De besprekin
gen zullen worden geopend, zodra de
Finse regering concrete voorstellen
daartoe zal doen. Ook werd overeenge
komen, dat besprekingen zullen worden
geopend over het sluiten van een nieuwe
handelsovereenkomst voor de jaren
1961—'65.
De Russische regering heeft Finland
tevens doorvaartrechten verleend voor
het Saiman-kanaal, dat het Saiman-
meer verbindt met de Finse Goif. Deze
rechten werden voor 50 jaar verleend.
In het communiqué wordt voorts over
de internationale politiek gesproken en
verklaard, dat beide landen de gedachte
van een zone zonder kernwapens en
raketten In Europa steunen.
De ondertekenaars zijn van mening,
dat communistisch-China tot de V.N
moet worden toegelaten. De betrekkin
gen van „goede nabuurschap" zullen nog
verder worden verstevigd.
Er komt einde aan
de textiel-koffie
Strijdbijl wordt begraven
De gezamenlijke organisaties van
kruideniers, textielkleinhandelaren en
verkopers van huishoudelijke artikelen,
glas, aardwerk enz. hebben aangekon
digd de strijdbijl in de textiel-koffie
oorlog te gaan begraven. Na afwikkeling
van contracten en het ruimen van voor
raden zal het gezamenlijk inkoopbureau
koffie- en thee van de handelaren in
textiel en huishoudelijke waren de acti
viteiten staken. Men hoopt dit binnen
twee maanden te doen.
De kruideniersorganisaties hunner
zijds zullen alle betrokken aangeslote
nen in hun branche alsook niet-aange-
slotenen, filiaal-bedrijven, coöperaties
enz. pogen te bewegen af te zien van
het tegen inkoopsprijs cadeau geven van
lakens, slopen en andere textielwaren bij
aankoop tegen vooraf bepaalde bedragen.
Lang niet alle betrokkenen hebben na
deel bij deze concurrentiestrijd gehad,
zo werd namens de organisaties tijdens
een persconferentie verteld. Wel is het
zo, dat de branches elkaar geleidelijk
aan het uitmoorden waren. Omwille van
het lijfsbehoud ener gezonde midden
stand is de vrede nu getekend. Een spe
ciale commissie uit de organisaties zal
eventuele halsstarrige ondernemers, die
met de koffie-textiél-oorlog op eigen
houtje door willen gaan. bewerken om
deze achterhoede-schermutselingen te
staken.
Honger maakte een Londense
buschauffeur tot dief
(Van onze Londense correspondent)
Iedereen vraagt zich af hoe de 50 000
stakende buslieden in Londen van hun
geringe stakingsuitkering kunnen leven.
Velen hunner verdienen normaal ruim
honderd gulden per week. Thans moe
ten zy met hun gezinnen trachten rond
te komen van dertig of veertig gulden.
En losse baantjes liggen tegenwoordig
niet opgeschept. Een Londense politie
rechter had kennelijk te doen met een
van deze buschauffeurs, die voedsel ter
waarde van een rijksdaalder had gesto
len. Volgens de magistraat was dit een
tragedie: hier was een man van het
hoogste karakter die door anderen tot
staken was gedwongen. Hij heeft twee
kinderen. Was het te verwonderen, vroeg
de rechter, dat hij onder deze omstan
digheden tot diefstal werd verleid?
Zijn vrouw had hem op de dag. dat
hij wat kaas en worstjes stal, haar laat
ste geld (twee shilling) gegeven om
groenten en aardappelen te kopen. Zijn
dochtertjes hadden voor hun ontbijt
enkel een miserabel stukje vruchten
cake gehad. In de zelfbedieningszaak
riskeerde hy zijn goede naam en stak
iets van hetgeen daar voor het grijpen
lag. in zyn zak. Maar het werd onmid
dellijk ontdekt door een detective, die
moet waken tegen winkeldieven.
De politierechter verklaarde, dat hij
niet de moed had de man naar de ge
vangenis te sturen. „Ik wenste dat ik
degenen, die de oorzaak van dit alles
zyn, achter de tralies kon zetten"De
buschauffeur werd onvoorwaardelijk
vrijgesproken.
Een vrouwelijke employé van de zaak,
waar hij had getracht te stelen, had zo
met het gezin te doen. dat zij een voed
selpakket met artikelen uit de winkel
schonk
Besprekingen te elfder ure tussen pre
mier Macmillan en de betrokken vak
bondsleiders hebben er toe geleid dat
het onmiddelijk gevaar voor een gemeen
schappelijke staking van de arbeiders
in de Londense autobusbedrijven, kracht
stations en benzinevervoersondernemin
gen is afgewend. Eén dezer vakbonds
leiders, Tom Yates, verklaarde na de
byeenkomst te menen dat de besprekin
gen tussen de directies der Londense
autobusbedrijven en de vertegenwoor
digers der sinds 26 dagen stakende auto
busbestuurders zullen worden hervat.
Nederlanders doorstonden
crisis in Canada goed
De Canadees-Nederlandse Immigratie
Raad te Toronto waarin vertegen
woordigers van de verschillende Neder
landse kerkelijke emigratie-organisaties
en enkele andere personen, die een actief
aandeel hebben in het emigratiegebeu-
ren en waarvan het hoofdkwartier is ge-
vestig te Toronto heeft 'n onderzoek in
gesteld naar de wijze, waarop de Neder
landers in Canada de stijgende werk
loosheid zyn doorgekomen. De CNIC
komt tot een conclusie, welke geheel
parallel loopt met de strekking van een
artikel van onze Canadese correspon
dent. dat wij kortgeleden publiceerden
n.l. dat hoewel de werkloosheid niet
ongemerkt aan de Nederlanders is voor
bijgegaan het aantal werklozen onder
hen belangrijk mirder is dan het alge
meen gemiddelde 4n Canada zou doen
verwachten. De Nederlanders in Canada
als groep genomen, hebben de omstan
digheden boven verwachting goed door
staan.. Van een massale uittocht van
Nederlandse emigranten Is dan ook geen
sprake.