Het weer van a.s. zondag
►...dus bierweer!
Boerenwoning „Berendrecht" te
llplieii aan den Rijn wordt kantoor
Euromarkt dwingt ook Nederlandse
metaalindustrie tot samenwerking
fase
lil
lange
historie
Poging om onkreukbaarheid van
Amerika's Congres te bevorderen
Beter industrieel klimaat nodig
Nieuwe Amerikaanse uitvindingen
7ste jaargang
Donderdag 22 mei 1958
Vijfde blad no. 29446
boerenwoning „Berendrecht" aan de Raadhuisstraat te Alphen
den Rijn zal dezer dagen door de eigenaar, de heer D. Binnendijk,
verlaten en tegelijk aan het boerenbedrijf worden onttrokken,
ortaan zal hierin het kantoor van de betonfabriek P. van Dijk jr.
gehuisvest. De terreinen van deze fabriek grenzen aan de hofstede
rendrecht en deze zullen er één geheel mee gaan vormen. Enkele
|en geleden wilde men het grachtje rondom het eilandje voor het
enkele meters gaan verleggen, doch men moest dit voornemen
«dig opgeven, omdat men op een muur van bijna een meter dikte
itte. Het was de fundering van het voormalige kasteel Berendrecht,
ongeveer 3.50 meter diep in de bodem zat. Men heeft de sloot toen
maar iets verder verlegd, omdat het vrijwel onmogelijk was de
ir te slopen.
deze vondst blijkt dus wel dat
mdrecht" een lange geschiedenis
sr de rug heeft, en in de archieven
lar nog heel wat over te vinden,
in het verleden meerdere huizen
Rijnstreek bekend waren onder de
„Poelgeest", zo waren er ook
tillende buitens bekend onder de
..Berendrecht". Zo was er een te
rdorp, later nog een onder Aar-
rveen tegenwoordig Raadhuis-
te Alphen) en ook het huis te
onder Zoeterwoude werd met deze
aangeduid.
Voorloper
wel we het in dit artikel speciaal
en hebben over het Aarlander-
nse huis. moeten we eerst iets ver
over het Berendrecht, dat onder
derdorp was gelegen. Dit was
lelijk min of meer een voorloper
het Aarlanderveense „Beren-
cht".
het begin van de 16de eeuw be-
het huis met 19 morgen land toe
nr. Willem van Berendrecht en zijn
Joost van Berendrecht, ieder voor
lft. Het huwelijk van Willem met
ra Coppier bleef kinderloos, ter-
»k het huweljjk van Joost met
van Roon niet met kinderen werd
ind. Beiden vermaakten hun deel
et bezit aan de zuster van Joost,
van Berendrecht, die getrouwd
iet Prank Pietersz van der Meer,
raanstaand persoon in Delftse
agskringen. Uit dit huwelijk wer-
tel kinderen geboren, onder wie
cn Willem.
deze tijd is weinig bekend over dit
Tdorpse huis, maar wel staat vast,
ft tijdens het beleg van Leiden
geheel werd verwoest. In 1646
het huis dan in bezit te zyn van
'rank van der Meer van Beren-
een kleinzoon van Willem, de
fan Clara en Frank van der Meer.
beeg in 1646 toestemming van de
rsohap van Holland en West-
ind de landerijen van het vervai
ns onder Leiderdorp van de leen-
te ontheffen. Het goed was
ik leenroerig aan de Abdij van
urg. In de plaats daarvan zou dan
uis onder Aarlanderveen, dat 18
a land omvatte, leenroerig worden
ïze Abdij.
Kasteelachtig gebouw
nieuwe huis onder Aarlanderveen,
1 Gouwsluis, was een fraai, kas-
ichtig gebouw. Er zijn verschillcn-
'fbeeldingen hiervan bewaard ge
in, waarvan een uit 1714, die wij
tij afbeelden. Hoe fraai het huis
uk uitzag, minder fraai was de
nciële positie van de eigenaar,
herhaaldelijk leende hij geld-
n, met „Berendrecht" als on-
ind. Bij zijn dood ging het land-
over aan zijn zoon Johan van
Meer, van wie het in 1688 weer
iing op zijn zuster Clara, die
'uwd was met Johan Arnout van
«r, heer van Villeers, Lens,
'is en Berendrecht. Met Johan
'stiaan van Ypelaer stierf in 1752
geslacht uit.
Ondergang
endrecht" werd -toen verkocht aan
tor Muller uit Haarlem, die reeds
was van de buitenplaats
aan de overzijde van de Rijn
Alphen. Lang heeft hij zijn bezit
'houden, want in 1767 verkocht
buiten weer aan Barend en
Vergunst, steen- en pottenbak
en de Lage Zijde van de Rijn
Aarlanderveen. Zij interesseerden
tor „Berendreoht" omdat er goede
m potaarde voorkwam in de lan-
1 die bij het buiten behoorden. Dit
'de de ondergang van het kasteel,
jrd afgebroken en de landen wer-
gekleid. De naast het kasteel
e boerderij overleefde het hoofd-
1 echter en borg in zich nog de
'ring aan het kasteel, waarvan
'Pensteen in de gevel werd ge-
522 brak door onbekende oorzaak
bit in de oude boerenwoning,
tor deze geheel in as werd gelegd,
ontstond in de hooiberg en
men vermoedde, dat kwaadwillende
elementen aan het werk waren geweest.
De gevelsteen echter overleefde de
brand en kreeg weer een plaatsje in de
herbouw in 1923 Deze woning heeft tot
Het kasteel, zoals het er in 1714
moet hebben uitgezien.
iheden als zodanig dienst gedaan. In
1940 werd zij wel besohadigd door bom
inslag. maar de schade kon ook weer
hersteld worden. De gevelsteen werd
zij het enigszins beschadigd overge
bracht naar het Alphens museum.
Nieuwe fase
Nu begint een nieuwe fase voor
„Berendrecht"., want onmiddellijk na
Pinsteren gaat de heer Binnendijk,
wiens vader en grootvader deze boer
derij ook reeds bewoonden, „Beren
drecht" verlaten.
Van kasteel is het buiten, via
boerderij, nu een kantoor geworden.
En slechts de herinnering aan een
groots verleden blijft.
De oude stal wordt gedeeltelijk ge
sloopt. de woning wordt verbouwd tot
kantoor en het eilandje by het huis
wordt een tuin.
Moge „Berendreoht" ook in de toe
komst een nuttige functie vervullen!
Bij de grondwerkzaamheden stuitte men op de oude fundering
Fonds van tachtig miljoen dollar om
alle kandidaten in campagne te steunen
Goed idee van uitgever van
Washington Post
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Philip L. Graham, de uitgever van de
Washington Post, heeft een goed idee
gelanceerd teneinde de onkreukbaar
heid te bevorderen van het Ameri
kaanse Congres.
Als gevolg daarvan is er een actie op
touw gezet om tachtig miljoen dollar
bijeen te brengen, en het liefst ontvan
gen de organisatoren kleine bijdragen
van een zo groot mogelijk aantal Ameri
kanen. Die tachtig miljoen wil men ver
delen onder de kandidaten voor de Con
gres-verkiezingen van deze herfst en
men zal daarbij geen onderscheid ma
ken tussen Democraten en Republikei
nen. Op die manier wil men aan alle
kandidaten de middelen verschaffen om
een verkiezingscampagne te voeren en
voor het gel'd. dat de kandidaten op
deze manier ontvangen, behoeven zy
zich achteraf tegenover niemand ver
plicht te voelen. Op dit laatste komt
het aan. Hierin ligt de grote betekenis
van deze actie
Of zij zal slagen, kan men thans nog
niet zeggen, maar in elk geval krügen
vele Amerikanen, die tot dusverre alleen
maar schamper deden over bepaalde
praktyken bij verkiezingen, thans een
kans om de campagnes te saneren en
om de integriteit van de volksvertegen
woordiging te verbeteren.
Tot dusverre waren de verkiezings
kandidaten als zij zelf geen geld had
den voor hun campagne-fondsen
hoofdzakelyk aangewezen op bijdragen
van vrienden of van hen, die zich hun
vrienden noemden Dit bracht een con
greslid, na het winnen van een kies-
stryd, dikwijls in een afhankelijke po
sitie Zo'n Congreslid had maar al te
vaak veel verplichtingen aan zijn geld
schieters en de campagne-bij dragen wa
ren dikwijls alleen geschonken, omdat
de gever hoopte op die manier een
zekere invloed te venverven in het Con
gres.
Het schyint, dat men in Engeland
wetten heeft, die een dergelyk „kopen"
van invloed in het parlement uiterst
moeilyik maken. In Amerika waren de
beperkingen, die het Congres vaststelde,
nooit erg reëel. De Congresleden waren
te zeer afhankelijk van dergelijke steun,
voor velen zou het politieke zelfmoord
betekend hebben om daar paal en perk
aan te stellen. Het fonds dat men thans
wil vormen ten bate van alle kandida
ten, zou natuurlyk geen afdoend mid-
Moord op vrouw te
Amsterdam
Vannacht is in de Olofsteeg 3 te
Amsterdam, gelegen tussen Warmoes
straat en Zeedyk, een vrouw dood
aangetroffen; zy bleek vermoord te
zijn. De recherche heeft de pleger van
de moord gearresteerd. H(j bleek een
noorse zeeman te zijn, met wie de
vrouw gisteravond was gezien.
Het slachtoffer is met een Neder
lander gehuwd geweest en later van
hem gescheiden. Het slachtoffer is met
een mes gedood. Borst en hals toon
den zware verwondingen, toen omwo
nenden haar op een steigertje aan
de achterkant van haar woning, boven
het water van de Oudezijds Kolk, aan
troffen.
De moordenaar moet na het plegen
van zijn daad het raam van de kamer
op de tweede verdieping, waarin de
vrouw woonde, geopend hebben en ge
probeerd hebben het lyk van 2 hoog
in het water van de Oudezyds Kolk te
werpen. Het kwam echter op het stei
gertje terecht.
De vrouw woonde in een uit toeris
tisch oogpunt bezien zeer bekend en
fraai huis, dat op het Kolkje uitziet en j
duizenden malen is gefotografeerd, ge
tekend of geschilderd.
Vanochtend vroeg arriveerde dr. J.
Zeldenrust van het Gerechtelijk Labo-
ratorium te Leiden voor het verrichten
van de sectie.
Weerdienst
IMCOS
London seint
komende
dagen
voornamelijk
droog
met
lange
zonnige
perioden
en
langzaam
oplopende
temperatuur.
Een service van de
gezamenlijke
brouwers van het
beste Nederlandse
bier
Win binnen 8 dagen I Schrijf op
briefkaart hoeveel mm neerslag en hoeveel
uur zonneschijn u voor a.s. zondag verwacht.
Stuur aan 'Het bier is weer best'.
Postbus 2200, Amsterdam. Briefkaarten
moeten uiterlijk vrijdag gepost zijn.
Wie het dichtst komt bij meting De Bilt
(gemeten te De Bilt) wint 1000 gulden
vakantiereis. (Bij meer goede voorspellingen
wordt deze prijs gedeeld). Bovendien zijn
er 100 troostprijzen (doosjes bierglazen).
Vorige zondag. 1.9 mm neerslag. 0.3 uur zon.
Prijswinnaar:
Hr. Zonnenberg, Parkweg 9. Almelo
WAT IS IMCOS 7
Deze International Metereological Consultant
Services worden geleid door
de RAF weerkundigen, die destijds het weer
voor de geallieerde operaties voorspelden
VAN ONZE REIZENDE ROELAND
New York Volgens de Amerikaanse
statistieken is Nederland hier op een na de
grootste buitenlandse bierleverancier
'Dutch beer' is weer best. is wereld-bestl
BIER IS BEST VOOR BEIDEN
Hij 'Er zit lipstick op mijn bierglasl'
Zij 'Egoïst, bestel dan ook een glas voor ml|._'
1 dn spijker tot chemische fabriek (I)
(Van een speciale medewerker)
De Nederlandse metaalindustrie,
een der belangrijkste kurken, waar
onze nationale economie op drijft,
kan niet zonder meer, onvoorbe
reid dus, de Euromarkt binnen
treden. Zowel op organisatorisch
als op financieel vlak dient er nog
heel wat ondernomen te worden,
voordat men goed uitgerust de
komende (felle) concurrentie zal
kunnen doorstaan. Eenvoudige
zaken zijn dit bepaald niet. Het
zal veel visie, durf, ondernemings
geest, studie en berekening vergen.
Het is echter een dwingende noodzaak,
wil de Nederlandse metaalindustrie,
welke 10 procent van de arbeidende be
volking werkgelegenheid biedt en een
grote variëteit van goederen produceert:
van schoenspykertje tot volledige chemi
sche fabrieken, niet straks „met de
verklaarde tydens een rondreis langs
enkele Nederlandse metaalbedrijven, een
reis. welke georganiseerd was om een
globaal beeld te geven van de veel
zijdige problematiek, waarvoor deze tak
van industrie in de E.E.G. gesteld zal
worden.
Dat in de strijd enkele zwakke broe
ders waarschynlijk wel zullen sneuve
len, achtte prof. ir. D. Dresden, voor
zitter nyverheidsorganisatie T.N.O., niet
van al te groot belang, daar dit voor
's lands economie als geheel van
weinig of geen betekenis is. Het gaat
om de Nederlandse (metaal)industrie in
haar totaliteit.
Concurrentie op hoger
niveau
De Euromarkt zal er toe leiden, dat
de concurrentie zich op hoger niveau zal
gaan bewegen. Men zal beter bewapend
de economische stryd moeten voeren. In
vele gevallen zal dit samenwerking tus
sen gelijksoortige of elkaar aanvullende
bedrijven vereisen, benevens een speur
werk, dat aan hoge eisen zal dienen te
voldoen. De grote potentiële markt van
straks zal echter dingen lonend maken,
die dit voorheen niet zijn geweest.
Leidt samenwerking in vrij los ver
band. op betrekkelijk smal vlak, breder
georiënteerd of in de vorm van een fusie
tot een efficiënter gebruik van de
produktiemiddelen, tot groter financiële
stootkracht, tot hechtere weerbaarheid,
speurwerk dat zéér kostbaar kan zijn
kan het produkt verbeteren, werk
methoden goedkoper en betrouwbaarder
maken, kortom: het bedrijf op steviger
fundamenten plaatsen. En dat de fun
damenten van Nederlands industrie
hechter zullen dienen te worden in het
groter verband van de E.E.G. is buiten
kijf. Anders zal niet tegen de Europese
stroom op te roeien zijn. In het kort
gezegdhet industriële klimaat dient ver
beterd te worden.
Samenbundeling
Het zyn waarlijk niet uitsluitend de
kleine en middel-grote bedryven, die
hun activiteiten dienen samen te bun
delen. Ook de grootste bedryven zoeken
(en vonden reeds) coördinatie. Zo wer
ken bijv. de Koninklijke Machinefabriek
gebr. Stork en Co N.V. (met haar doch
terondernemingen) en Werkspoor NV.
samen in de Verenigde Machinefabrie
ken N.V. (V.M.F.), waardoor de felle
onderlinge concurrentie omgebogen kon
worden in een gezamenlijke stootkracht.
Een moeilyk probleem vormt verder de
financiering van de export, dat te
moeilyker wordt indien onze E.E.G.-
partners verder voortgaan met hun niet
meer zakelijk-gezonde verlening van
export-faciliteiten.
Werd zo van de zyde van de V.M.F.
naar voren gebracht, dat export-finan
ciering eigenlijk niet de taak van de
onderneming is (deze beloopt bij dit con
cern tientallen miljoenen), zodat ande
ren hierbij moeten inspringen, in be
paalde middel-grote bedryven viel een
ander geluid op te vangen. Daar werd
niet of minder nadrukkelijk op steun bij
de exportfinanciering aangedrongen.
De Euromarkt, welke thans in
opbouw is, plaatst de Neder
landse industrie voor een aantal
problemenwelke men niet te
licht mag opvatten.
Wil het industrieland Neder
land straks niet het loodje leg
gen, dan zal er hard aangepakt
moeten worden. Veel zal er bij
voorbeeld moeten gebeuren op
het gebied van speurwerk en
samenwerking, in welk verband
dan ook.
Tijdens een korte rondreis
langs enkele Nederlandse me
taalbedrijven en door vele ge
sprekken met ondernemers kon
den wij ons er van overtuigen
dat deze tak van industrie dui
delijk de problemen ziet, welke
de EEG oproept. Men is zelfs
reeds ijverig bezig zich er tegen
te wapenen, leder op zijn eigen
wijze.
In enkele korte beschouwin
gen zullen wij het beeld schet
sen van een bedrijfstak, welke
de uitdaging van de EEG begre
pen heeft. Een bedrijfstak, wel
ke van steeds groter belang
ivordt bovendien voor onze na
tionale industrie.
Hechtere samenwerking en beter
speurwerk, dat is het stramien, waar de
Nederlandse metaalindustrie op zal
moeten voortborduren.
In enkele volgende beschouwingen
meer hierover.
tong uit de mond achter de ontwikke
ling in het buitenland aanlopen," zoals
de voorzitter van de Vereniging van
Metaalindustrieën, dr. J. C. Hooykaas,
Prof. Zijlstra:
„Niet zonder hoop"
Het ligt in de lijn der ontwikkeling
dat wij de economische integratie niet
beperken tot de Euromarkt en de O.-
E.E.S. en het zou daarom slechts lo
gisch zyn indien ook de NAVO een
economische inhoud kreeg Een poli
tiek en militair bondgenootschap van
zulk een innig karakter als de NAVO
eist op den duur ook een nauwere eco
nomische verbondenheid. Aldus ver
klaarde nog de Nederlandse minister
van Economische Zaken prof. dr. J.
Zijlstra.
De consequentie van een meer volledi
ge integratie voor het eigen bedrijfs
leven en het open stellen van de gren
zen, zo ging prof. Zijlstra voort, betekent
de bereidheid tot aanpassing van de
eigen economische structuur en het
eigen produktieapparaat aan de buiten
landse concurrentie. Ook het Neder
landse bedrijfsleven zal zich hierop van
meet af aan moeten instellen. De or
ganen van de Euromarkt zullen een
open oog moeten hebben voor de natio
nale belangen der deelnemende landen
doch dit moet gepaard gaan met de wil
van het bedrijfsleven veranderingen aan
te brengen ook indien deze pijnlijk
mochten zijn. De economische integratie
zal dikwijls verstrekkende gevolgen heb
ben voor het economische leven en de
mogelijkheden van de overheid ir. te
grijpen zullen kleiner worden, aldus
prof. Zijlstra.
In 1958 hebben wij in tegenstelling tot
1918 niet veel illussies meer. Het ziet er
niet best uit. in de wereld, doch zonder
hoop zijn wij niet, zo besloot prof. Zijl
stra.
del zyn om kwade verkiezingspraktyken
tegen te gaan (extra-hydra gen om een
nog grootser t v.- of radio-campagne te
voeren dan de tegenstanders zouden
nog altyd welkom zijn!), maar indien
het plan van Philip Graham slaagt,
dan moet men dat toch een zeer wezen
lijke bydrage achten tot zuivering van
de verkiezings-etihiek.
Holle spiegels inplaats van een primus
en draagbare wasmachine voor op reis
chauffeur huren in Amerika. Zakenlie
den vliegen vaak naar een bepaald
vliegveld en zetten dan hun tocht voort
in een Hertz-auto, die men vrijwel over
al kan huren en reserveren. Van 26 mei
af zal de Hertz-maatschappij thans ook
vierpersoons vliegtuigjes gaan verhuren.
Zij zullen gestationeerd worden in 56
steden. De Hertz-auto's kan men huren
met of zonder chauffeur, de Hertz-vlieg-
tuigjes met of zonder piloot. Zonder
piloot bedraagt de prijs 83 dollar oe*-
dag. Men mag dan by na 400 kilometer
vliegen.
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Het is misschien niet meer zo iets
heel bijzonders om een gehoorapparaat
geheel op te nemen in het montuur van
een bril. Maar thans is er in Amerika
een gehoor-bril op de markt gebracht,
die elektriciteit ontleent aan de zon en
niet aan een batterijtje. De zonne-cel is
verstopt in de neusbrug Van een bril en
deze levert de elektriciteit, die nodig is
om goed te horen. De fabrikant verze
kert, dat het apparaat ook nog werkt
wanneer de hemel bewolkt is. Voor wie
in het donker wil fluisteren, lykt het
me echter niet aan te bevelen.
Wie in een zonnig land een picknick wil
organiseren, heeft geen primus meer te
gebruiken en geen vuurtje te stoken.
In Denver heeft iemand een soort
paraplu van aluminium in de handel
gebracht, die met holle spiegels
de zonnestralen zo op het vlees of de
worstjes kan richten, dat ze snel gaar
zyn. Men mist dan natuurlyk het lek
kere rooksmaakje van vlees, dat boven
een houtvuur is gehouden, maar geen
nood: in Amerika kan men busjes met
een poeder kopen. da<t het vlees naar
houtrook doet smaken!
Nu de zomer in aantocht is, gaat men
alom in Amerika weer denken aan
kunstmatige koeling. Doorgaans zyn de
afkoelapparaten stevig bevestigd in de
vertrekken, die koel gehouden moeten
worden, maar thans komen er ook
draagbare „air-conditionersin de han
del. Zy zien er uit als koffertjes en wie
met zo'n geval rondreist behoeft het dus
nergens te warm te krijgen, mits er
maar elektriciteit is.
In een warm klimaat heeft men meer
kleren te wassen dan elders. Welnu, ook
een wasmachientje kan men op reis
meenemen. Het weegt nog geen acht
pond en bestaat uit een elektrische
motor, die bestand is tegen water, plus
een apparaat dat het wasgoed in bewe
ging hout. Dit toestel kan "men plaatsen
in iedere gootsteen, in ieder bad, ja in
iedere emmer. Het kost ongeveer 60
dollar.
Wie snel verbrandt krygt niet ge-
makkelyk een mooie bruine kleur. Deze
zomer komen er echter pillen in de
handel die de huid bestand maken tegen
de zon. Voorlopig zullen de pillen alleen
op doktersrecept te krygen zyn, maar
welke arts zal weigeren zyn patiënten
mooi bruin te maken? Deed hy het niet.
dan kon hy zelf wel eens zwart gemaakt
I worden
j Al heel lang kan men, o.a. by de
IHertz-maatschappy, overal auto's zonder
Definitief ontwerp
Amsterdams stadhuis
Het college van burgemeester en
wethouders van Amsterdam vragen de
gemeenteraad hen te machtigen de
architectencombinatie prof. ir J F
Berghoef en ir. J. J. M. Vegter, 'op
dracht te geven hun voorlopige ont
werp voor een nieuw stadhuis op het
terrein aan de Amstel, Zwanenburg
wal en Waterlooplein uit te werken tot
een definitief ontwerp.
De bouwcommissie voor het nieuwe
stadhuis (bestaande uit leden van de
gemeenteraad) heeft na kennisneming
van dit voorlopige ontwerp, met volle
overtuiging aanbevolen de ontwerpers de
nu voorgestelde opdracht te geven, die
in ongeveer twee jaar uitgevoerd kan
zyn.
Het eigenlyke gebouw, ter lengte langs
de Amstel van circa 102 meter, ter diepte
(inclusief het binnenhof) van circa 120
meter en ter hoogte van 22 meter, kan
in vier jaar worden gebouwd na het
heien van de eerste paal. Voor de in
richting schat men dan nog twee Jaar
nodig te hebben. By het voorlopige ont
werp is uitgegaan van een bouwsom van
f39.582.000.—
De gemeente beschikt reeds over een
stadhuisfonds van f 17.784.000.—zynde
het bedrag van tien miljoen gulden uit
de verkoop van het paleis op de Dam
omstreeks 1930. Dit bedrag is sindsdien
tot ruim 17 miljoen aangegroeid.
De gemeenteraad zal in juli de gele
genheid krygen zich over een en ander
uit te spreken en te beslissen over de
door B. en W. gevraagde machtiging
voor het definitieve ontwerp. De ma
quette, fotomateriaal en tekeningen zul
len op een tentoonstelling in het Stcde-
lyk Museum voordien ook voor het
publiek te bezichtigen zyn.
