JAARLIJKSE JACHT OP EERSTE HOLLANDSE NIEUWE
P.y.cl.A.-fractie in de Eerste Kamer
voelt zich mede schuldig
lr 4J bemanning en ook voor lezerskring
Over enkele dagen
i weike katwijkse logger wint i Prijzen voor rederij, schipper en
HARING VOOR DE RADIO
Verzwakte Nederlandse positie
97ste jaargang
Woensdag 14 mei 1958
Derde blad no. 29440
dit jaar L.D.-wisselplaquette? i 1 11'
Zaterdagmiddag begint weer de jacht op de „Hollandse
Nieuwe": de jaarlykse haringrace. Wie zal dit jaar de j*
eerste zijn, die dit zeebanket in IJmuiden aan de wal
brengt?
Twee jaar geleden stelden wij voor de rederij van de
eerste KATWIJKSE logger, die aan de Tegeltjesmarkt te
IJmuiden meerde, een bronzen wisselplaquette beschik
baar. De schipper ontvangt een klein model als blijvende
herinnering, terwijl voor de gehele bemanning een bedrag
van f. 200 door de directie van ons blad ter beschikking
is gesteld, door de schipper naar billijkheid te verdelen.
In 1956 ging de prys naar de IJm. 75 „Gorredijk", met
als schipper Piet Guyt, van de N.V. Rederij voorheen
J. C. Pronk te IJmuiden. Hoewel dit schip een IJmuidens
nummer droeg, kon het toch als een echt Katwijks schip
worden aangemerkt. De rederij heeft vorig jaar de wissel-
prijs moeten afstaan aan de Katwijkse rederij Meerburg's
Noordzeevis- en Haringexp. N. V. De KW 7 „Arend" van
deze rederij met schippér J. van der Bent op de brug
meerde als eerste Katwijkse logger aan de Tegeltjesmarkt.
Zoals gewoonlijk zal er dit jaar weer een zware strijd
worden geleverd om de eerste Hollandse Nieuwe aan te
voeren. Behalve de reeds lang bestaande strijd om de eer,
komt daar ook dit jaar weer de stryd om onze wissel
plaquette by. De schippers zullen dus wel hun uiterste
best doen zo vlug mogelijk naar IJmuiden te stomen. Er
wacht een spannende strijd!
In 1956 en 1957 schreven wy ook een prijsvraag uit
voor de lezerskring, en gezien het succes van deze prijs
vragen, stellen wy ook dit jaar onze lezers de vraag:
Welke KATWIJKSE jager (of welk schip dat als
Katwijks schip moet worden beschouwd) voert de
eerste Hollandse Nieuwe aan en hoe laat zal dit
schip meren aan de Tegeltjesmarkt te IJmuiden
(uitgedrukt in datum, uur en minuten)?
Voor hen, die het werkelijke tijdstip raden of het het
dichtst benaderen stelt de directie van ons blad de vol
gende prijzen beschikbaar:
lste-prijs f50.
2de-prijs f 25.—
3de-prijs f 20.
5 prijzen van f 10.
10 prijzen van f 5.
De inzendingen, voorzien van het opschrift „Haring-
race" en van de naam en het adres van de inzender,
dienen uiterlijk maandagmorgen 19 mei om 12 uur in ons
bezit te zijn. Voor de prijzen komen uitsluitend abonnees
in aanmerking, zomede zij, die op dit ogenblik een proef
abonnement ontvangen.
Over de uitslag kan geen correspondentie worden
gevoerd.
Volledigheidshalve laten wij hieronder nogmaals de
samenstelling der Katwijkse combinaties volgen. Uit deze
schepen zal men dus een keuze moeten doen. Schepen,
die niet in deze lyst voorkomen, kunnen niet als Katwijks
schip worden aangemerkt.
De volgende combinaties zijn dan gevormd:
Combinatie I KW 25, KW 138, KW 147. IJM 7,
IJM 283, KW 2, KW 5 en KW 6.
Combinatie II KW 48. KW 18, KW 86, KW 67, KW 183,
KW 130 en KW 151.
Combinatie III KW 15, KW 43, KW 110, KW 97, KW 20,
KW 40, KW 41, KW 78, KW 22, KW 175.
Combinatie IV: KW 16, KW 19, KW 54, KW 47, KW 70,
KW 168, KW 170.
De wisselplaquette van ons blad, waarvan de rederij het grote model en de schipper een
verkleind model ontvangt, bij het winnen van de „Katwijkse haringrace.
De haringrace is niet alleen een belangrijk feit voor de vissers
plaatsen. doch voor het gehele land. In de kustprovincies leeft
dit jaarlijks gebeuren misschien iets meer dan in het oosten van
het land, maar ook daar zal men op de hoogte worden gehouden
van de stand van zaken. De radio en de televisie besteden
uitvoerig aandacht aan de jacht op de Hollandse Nieuwe. Hier
onder volgt een overzicht van de verschillende uitzendingen.
15 mei: (Hilversum I, tussen 20.0020.20 uur).
Radiokrant. „Vandaag was het Vlaggetjesdag".
(Hilv>jm II, 21.5022.00 uur).
A.V.RRadiojournaal. Vlaggetjesdag.
M mei: (Hilversum I, tussen 9.40—10.05 uur).
KRO-krant voor Schoolland. „Zo de ouden zongen"....
Gesprekken in de Katwijkse Visserijschool.
(Hilversum II, 21.2521.55 uur).
Klankbeeld over de haringvisserij.
17 mei: (Hilversum II, 14.0014.30 uur).
Buisjesdag. De haringvloot kiest zee. Directe uitzending uit
Scheveningen.
(Hilversum II, tussen 17.3018.00 uur).
De week draait door. Flitsen van het vertrek der haringvloot.
18 mei: (Hilversum II, 13.2014.00 uur).
„Even bijdraaien". Ditmaal: een programma voor en over
hen die gisteren ter haring voeren. Samenstelling: Roel Balten.
(Hilversum I, 20.45 uur).
„Dat denkt de gewone man er van" (van de maatjes).
W mei: (Hilversum I, tussen 20.0020.20 uur).
Radiokrant. Reportage van zee. De vloot aan de vleet.
M mei: (Hilversum I, 11.0011.30 uur). „Onder Ons".
1. Vissersvrouwen houden haar stand op. Vijf Scheveningse
en vijf Katwijkse vrouwen jagen op prijzen van Neder
lands fabrikaat.
2. Vrouwen van vissers.
(Hilversum I, 12.55 uur).
„Echo". Reportage van zee over de jagerij.
(Hilversum II, tussen 20.0522.00 uur).
Hoteldoradio serveert ook (komende) maatjes.
(Hilversum I, 20.3020.45 uur).
„Echo". Tweede reportage van zee over de jagerij.
K mei: (Hilversum I, 8.15 uur).
Extra-editie Radiokrant. Jagers naderen het Vaderland.
(Hilversum II).
De maatjes zyn erReportage van aanvoer *n verkoop
van de eerste Hollandse Nieuwe (tijdstip van uitzending
afhankelijk van binnenkomst).
94 meit (Hilversum I, tussen 20.49—22.00 uur)
Tierelantijnen. „Weet Je veelover de haringvisserij.
Radiospel onder leiding van Leo Nelissen, met Gabriël Smit
als vragensteller. Ditmaal: varen, vissen, vangen.
26 mei: (Hilversum I, 21.05 uur),
„Wegwijs". In 't cabaret op rolletjes: De vaatjes met maatjes
gaan weer rollen. Regie Jan de Cler.
1761 meit (Hilversum I en II, nieuws). De speciale correspondent
meldt.
Bijzondere omstandigheden voorbehouden geeft het NTS-journaal op 15
en 22 mei respectievelijk: „Vlaggetjesdag" en „Varen, vissen, jagen".
De gebeurtenissen in Indonesië
Dr. Drees gegriefd door mateloze ontrouw
(Van onze parlementaire redacteur)
Uit de kring van de P, v. d. A. in de Eerste Kamer is bij herhaling
gezegd, dat Nederland mede schuld draagt aan de ontwikkelingen in
Indonesië. Na de schuldbelijdenissen van prof. Schermerhorn, mej.
Tjeenk Willink en de heren In 't Veld en De Loor bij vorige gelegen
heden, zei gisteren weer de heer De Niet (P. v. d. A.), bij de behan
deling van de begroting van Buitenlandse Zaken, dat de regering niet
kan ontkennen mede verantwoordelijk te zijn voor de gebeurtenissen
in Indonesië. Naar zijn mening had de regering de resolutie in de V.N.
om met Indonesië te praten over Nieuw-Guinea, moeten aanvaarden.
Namens zijn fractie vroeg de heer De Niet zodra het even mogelijk
is het contact met Djakarta weer te herstellen en te praten, even
tueel met inschakeling van de secretaris-generaal der V.N. De
gezamenlijke verklaring met Australië over Nieuw-Guinea kon hij
niet waarderen.
te vroege soevereiniteitsoverdracht. Het
heeft geen zin op allerlei onwezenlijke
gronden verdragsbreuk goed te praten.
Moraliteit houdt de norm in van goede
trouw".
„Geen reden voor
vergiffenis"
Wanneer bij herhaling partijgenoten
van de minister-president getuigen van
schuldbesef in de Indonesische kwestie
dan verzwakt dit Nederlands interna
tionale positie, vooral nu Amerika blij
kens uitlatingen van minister Dulles
langzamerhand tot andere gedachten
komt. Om die reden herinnerde de heer
Algra (AR) er aan, dat minister-presi
dent dr. Drees het vorig jaar in de Eer
ste Kamer over de Indonesische kwestie
heeft gesproken als een gegriefd man
door de mateloze ontrouw van de Indo
nesische leiders. Hij herinnerde er voorts
aan, dat Nederland in de loop der ge
schiedenis een einde heeft gemaakt aan
dc slavenhandel, moordpartijen enz. in
Indonesië. Op 20 december 1949 zei dr.
Drees trouwens ook, in verband met de
soevereiniteitsoverdracht, dat in Indo
nesië veel groots tot stand is gebracht, al
was het alleen maar de eenheid der In
donesische volkeren.
„Wij hebben geen enkele reden vergif
fenis te vragen," zei de heer Reyers
(CHU), of het zou moeten zijn voor de
„Wat hebben schuldbelijdenissen voor
zin?", vroeg de heer van Riel (VVD).
Moreie schuldbelijdenissen hebben geen
enkele politieke betekenis. Het is een
begrip, dat in de politiek niets zegt en
het heeft daarom ook geen zin het in
politieke discussie in te voeren.
Er zitten daarentegen aan de Indo
nesische zaak praktische kanten, die
steeds sterker tot de overtuiging voeren,
dat de verdediging van Nieiiw-Guinea
een last is, die Nederland niet alleen
kan dragen Men zal daar eens overleg
over moeten plegen met onze bondgeno
ten. Is de defensie van Nieuw-Guinea,
vroeg de heer Reijers (CHU), aange
past aan de nieuwe omstandigheden?"
Wat Nieuw-Guinea betreft was ook
prof. Beaufort (KVP) het geheel eens
met het regeringsstandpunt. Wy willen
de bevolking van Nieuw-Guinea zei hij
niet uitleveren aan het regime van Soe-
karno.
„Schuld belijden opent altijd nieuwe
wegen", verklaarde de heer De Loor
(PvdA)en het komt erop aan. of wij de
wijsheid en het staatsmanschap kun
nen opbrengen het deel van onze schuld
te erkennen".
In de Tweede Kamer staan de socia
listen inzake Indonesië achter de rege
ring. Maar de heer van Riel (VVD) ver
wachtte, dat als er een nieuw kabinet
komt op grondslag van de bezitsvor
ming, dat dan ook de fractie van de
PvdA in de Tweede Kamer zich op het
standpunt zal stellen van 'haar partij
genoten in de senaat. In zoverre zou
dan blijken, zei hij, dat de Eerste Ka
mer een fijnere neus heeft gehad dan de
socialisten in de Tweede Kamer.
Tenslotte heeft de heer van Riel er
nog voor gepleit de deskundigen, die uit
Indonesië komen, niet te verspreiden,
maar met financiële steun ergens in de
wereld gezamenlijk een taak te geven.
Zo hebben b.v. verdreven Duitsers uit
het Russische gebied met hun vakken
nis in het Westen een geheel nieuwe
porseleinindustrie opgebouwd.
„Het buitenlands- beleid moet geba
seerd zijn op het Nederlands belang" be
toogde de heer Reijers (CHU). „maar
zeker als het gaat om het behoud van
welvaartsbronnen".
Zin voor werkelijkheid
Met een sterke zin voor de werkelijk
heid. constateerde de heer van Riel
(VVD), dat wereldbelangen van grote
mogendheden on levensbelangen van
kleine landen in de V.N. niet kunnen
worden beslist bij meerderheid van stem
men te minder omdat de V.N. geen
rechtsgemeenschap zijn. Daarom zullen
landen, die op toevallige vijze in de
V.N. in de minderheid zijn, zich niet al
tijd bij besluitvorming hoeven neer te
leggen. Deze opvatting, die ook het
standpunt van de regering weergeeft,
noemde prof. Beaufort (KVP) een stap
terug op de weg naar een rechtsge
meenschap, hetgeen hij zeer betreurde.
Als kinderen van de wetenschap
achtte de heer van Riel (VVD) de ont
wikkeling van atoomwapenen niet te
stuiten. Al het gepraat over verbod van
atoombewapening, achtte hij aa«arom
van betrekkelijke waarde, dat alleen tot
het resultaat van „uitstel" van het ge
bruik kan leiden. De oplossing van dat
probleem zag hij liggen in het uiteen
groeien van de Sovjet-Unie en de Chi
nese Volksrepubliek, een proces, dat
enige tientallen jaren zal duren. Het is
niet uitgesloten dat de kaarten dan zo
worden geschud, dat een nieuw madhts-
Weer anderhalf jaar geëist
tegen brandstichter
(Van onze Haagse redactie)
De officier bij de Haagse Rechtbank
heeft gistermiddag opnieuw anderhalf
jaar gevangenisstraf met aftrek en voor
waardelijke terbeschikkingstelling van
de regering geëist tegen de 48-jarige
voormalige arbeider van de rubberfa
briek „Vredestein" aan de Haagweg te
Den Haag, die ervan wordt verdacht in
de nacht van 11 op 12 september van
het vorige jaar een reeks branden te
hebben gesticht in deze rubberfabriek.
De verdachte zou dit hebben gedaan uit
wraakzucht over 't hem aangezegde ont
slag. De branden veroorzaakten een
schade van ruim f 40.000.
Uitspraak 27 mei.
Vreemde kostganger
KAPITAAL VAN HOSPITA NAAR
WIJNTJE EN TRIJNTJE
(Speciale berichtgeving)
De Utrechtse politie heeft gisteren een
31-jarige Rotterdamse expeditieknecht
aangehouden, die 10 dagen lang een
goede sier heeft gemaakt van ander
mans geld. Op zondag 4 mei brak hij bij
zijn hospita in Rotterdam een kast
open. Uit haar tas nam hij f. 1300 weg,
waarmee hij aan de zwier ging. In Den
Haag en Leiden maakte hij een groot
deel van zijn kapitaal op. In Woerden
pleegde hij een inbraak om zijn „uit-
gaanskas" te versterken, maar in
Utrecht aangekomen besteedde hij der
mate grote bedragen aan „wijntje en
trijntje", dat hij bij zijn arrestatie niets
meer over had.
Hij is op transport gesteld naar Rot
terdam.
CLANDESTIENE ZENDER IN
BESLAG GENOMEN.
Opsporingsambtenaren van PTT heb
ben in samenwerking met de Rijkspolitie
te Wijhe de clandestiene zender „Revol-
ver-Henkie", ook ..Bandoeng" genaamd,
opgespoord en in beslag genomen. Pro-
ces-verbaal werd opgemaakt tegen een
20-jarige landarbeider te Wijhe en een
28-jarige fabrieksarbeider te Ra al te. Op
223 grammofoonplaten werd beslag ge
legd
Te Enschede werd de clandestiene
zender „Waterman" opgespoord en tn
beslag genomen. Hier werd proces-ver
baal opgemaakt tegen een 20-jarige
wever.
evenwicht ontstaat en een lange periode
van rust intreedt. Omdat alleen door
tact uitstel kan worden bereikt, kunnen
buitenstaanders beter niet roeren in de
kwestie van kernwapenen men moet dit
aan de regering overlaten, die zich be
wust is van haar bescheiden invloed.
Vanmorgen heeft minister Luns op de
diverse beschouwingen geantwoord.
Vermaan van de wetenschap
Onderzoek van maan en planeten
vergt uiterste voorzichtigheid
Verstoor natuurlijke toestand niet door
radioactieve of biologische besmetting!
(Van een onzer redacteuren)
Alleen een onderzoek van maan en planeten met behulp van satel
lieten is uit wetenschappelijk oogpunt verantwoord. Niet gesteriliseerde
raketten en ontploffingen b.v. van naar hemellichamen gezonden
atoombommen zouden onherstelbare schade kunnen aanrichten aan de
natuurlijke omstandigheden die daar heersen. Aldus de conclusie van
de commissie ad hoe uit de te Den Haag zetelende International
Council of Scientific Unions, zoals deze gisteren tijdens een perscon
ferentie in de residentie bekend werd gemaakt.
De International Council heeft begin
maart tijdens de negentiende in Den
Haag gehouden vergadering unaniem
besloten een commissie ad hoc in het
leven te roepen naar aanleiding van een
verzoek van de Academie van Weten
schappen in de Verenigde Staten. De
Academie had er op aangedrongen, dat
de serieuze plannen voor het onderzoek
van maan en planeten zo worden uit
gevoerd en gecoördineerd, dat deze on
derzoekingen elkaar niet hinderen en
bovenal niet voorgoed kritisch weten
schappelijke onderzoekingen onmogelijk
Uitreiking „kristallen bel"
„RECLAME IS NIET DUUR".
Op grond van de redevoering, die hij
de vorige maand tijdens de algemene
vergadering van aandeelhouders heeft
gehouden, is gistermiddag aan de voor
zitter van de Raad van Bestuur van
Unilever NY. de heer F. J. Tempel, in
het Unilevergebouw de „Kristallen bel"
uitgereikt door de voorzitter van het
Genootschap voor Reclame, jhr. W. van
Andringa de Kempenaer. Deze bel sym
boliseert het wapen van dat genoot
schap.
Jrb. Van Andringa de Kempenaer
releveerde de verdiensten, die de ge
noemde jaarrede z.i. had. „Zij heeft
grote steun gegeven aan onze doel
stelling en het sprookje uit de wereld
geholpen, dat reclame de artikelen
duur zou maken".
Na het aanbieden van de bel. die voor
zien is van een inschrift met een per-
soonlijke opdracht, heeft de heer Tem- j
pel woorden van dank gesproken. 1
zullen maken. Als voorbeeld daarvan
werd gezegd, dat biologische of radio
actieve besmetting van zich in de ruimte
bevindende voorwerpen gemakkelijk zou
kunnen optreden tenzij de activiteiten in
eerste instantie zorgvuldig worden op
gezet en met buitengewone zorg geleid.
Vooral door biologen werden ernstige
bedenkingen geuit. De komst van niet
gesteriliseerde raketten of de ontploffing
van atoombommen op maan en pla
neten zouden het voor de verdere toe
komst onmogelijk maken vast te stellen
hoe de oorspronkelijke levensvormen op
hemellichamen zijn geweest.
De commissie ad hoc, die onder
voorzitterschap staat van prof. Marcel
Florkin uit Luik, heeft thans na twee
dagen vergaderen in Den Haag een
rapport opgesteld, waarin eerste on
derzoekingen met raketten inderdaad
worden veroordeeld. Slechts onder
zoek met behulp van satellieten moet
in eerste instantie verantwoord wor
den geacht. Alleen op die wyze kan
het besmetten van de natuurlijke om
standigheden van maan en planeten
worden voorkomen en kan een inzicht
worden verkregen in daar voor
komende of niet voorkomende toe
standen en stoffen waarvan men nu
weinig of niets weet.
Prof. Florkin heeft contact laten op
nemen met prof. Amalianov van de
Academie van Wetenschappen te Mos
kou teneinde ook Rusland tot deze
zienswijze over te halen. Tot dusver is
men er echter niet in geslaagd het Rus
sische standpunt ten deze te vernemen.
De conclusies van de commissie ad
hoe zullen later in dit jaar worden
voorgelegd aan de in Washington te
houden algemene vergadering van de
International Council of Scientific
Unions.
