Thans hevige strijd op Halmaheira
WEERBERICHT
Buitenlanders zouden rol spelen
President Worosjilofs bezoek aan
Tito is niet doorgegaan
Botsing te Waddinxveen eiste
2 doden en 3 zwaar gewonden
97»te jaargang
MAANDAG 12 MEI 1958
No. 29438
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro n
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Soemoeal vraagt Aziatische landen hulp
Er woeden thans hevige gevechten op de eilandengroep Halmaheira,
waar regeringstroepen een groot offensief zijn begonnen tegen sterkten
van de opstandelingen, aldus heeft een woordvoerder van het Indone-
sische leger gisteravond te Djakarta verklaard. De eilanden liggen
ongeveer 480 km. ten oosten van het opstandelingencentrum Menado
op Noord-Celebes.
Voorts wordt in een communiqué der centrale regering gezegd, dat
buitenlanders een rol spelen in de opstand op Celebes. Ook zou wor
den samengewerkt met opstandelingen van der Republiek der Zuid-
Molukken. Een gearresteerde opstandeling, aldus het communiqué,
verklaarde, dat hij in Menado twee Formosaanse kolonels had gezien.
Netl. pamfletten?
In het communiqué wordt voorts be
weerd, dat „een schip onder Neder
landse vlag opstandelingenstrijdkrach
ten had vervoerd, welke een regerings
post in het Oostindonesische gebied
moesten aanvallen".
In het communiqué wordt voort ge
zegd, dat de opstandelingen in het
Nederlands gestelde pamfletten hadden
uitgeworpen boven de Zuid-Molukken
en West-Irian. De inhoud daarvan luid
de: „Wij willen jullie niet in de lucht
ontmoeten, ook niet de andere vliegers.
Deze strijd ,is tegen de weermachtslei
ding, zyn kliek en zijn vliegtuigen. Jullie
zijn ons zeer na aan het hart". „De
pamfletten waren bedoeld om twee
dracht onder ons te zaaien", aldus ver
klaarde de woordvoerder van het leger.
Kü zei. verder, dat tijdens het offen
sief op 'Halmaheira gloednieuwe wa
pens met de aanduiding „USA" waren
buitgemaakt. Tien opstandelingen die in
oen zeilboot zaten, verdronken, aldus
Pirngadie, de woordvoerder van de cen
trale regering.
2500 vrijwilligers
Volgens het Indonesische persbureau
Antara helpen op het ogenblik ongeveer
2.500 nationalistisch-Chinese en Philip-
pijnse vrijwilligers de opstandelingen op
Celebes. Op 5 mei was reeds een pro
testnota naar de Philippijnse regering
gezonden.
Antara zegt, dat deze vrijwilligers heb
ben deelgenomen aan de aanval van de
opstandelingen in het noorden van de
Molukken en op de basis Morotai.
De vrijwilligers hadden zich resp. op
24 en 27 april in het geheim op Formosa
en de Fhilippijnen ingescheept en wa
ren 29 april in de haven van Kema op
Celebes aangekomen. Het zenden der
soldaten was de Philippijnse minister
van Defensie, Vargas, bekend. Hij in
specteerde hen te Davao, aldus het pers
bureau.
De vrijwilligers zouden zijn gelegerd
i in kuststellingen en zouden deel uit
maken van luohtdoeleenheden. Hun of-
Ificieren werden instructeurs. De sche
pen die het vervoerden, hadden geen
nationale kentekenen en' waren verge
zeld van twee bommenwerpers van het
'type „B-26". aldus Antara.
Verklaring der tegenregering
De regering van de opstandelingen in
Indonesië heeft zaterdag haar „diepe
leedwezen" uitgesproken over het verlies
van mensenlevens en de schade veroor
zaakt door het bombarderen van vracht
schepen. Zij zegt evenwel, dat de ope
raties tegen strategisch belangrijke doe
len zullen worden voortgezet. In een
door radio-Menado uitgezonden en in
Manilla opgevangen verklaring, zegt de
regering der opstandelingen het te be
treuren, dat de operaties gepaard moe
ten gaan met acties tegen een aantal
buitenlandse vrachtschepen. Maar de
tegenregering wil duidelijk doen uitko
men, dat operaties tegen doelen van
strategisch, militair of economisch be
lang in gebieden van Indonesië „die in
naam onder het gezag van het bewind
van Soekarno staan" zullen worden
voortgezet, aldus de verklaring.
Om verdere onnodige verliezen te ver
mijden, geeft de „revolutionaire rege
ring" buitenlandse reders de raad geen
Indonesische havens aan te doen tenzij
zij speciale vergunningen hebben van de
„revolutionaire regering van de Repu
bliek Indonesië". Binnenkort zouden
richtlijnen uitgegeven worden over de
wjjze om deze vergunningen te verkrij
gen.
Een van de leiders van de opstand,
kolonel Ventje Soemoeal. heeft voor
radio-Menado verzocht om vrijwilligers
uit andere Aziatische landen, aldus is
door luisterposten te Manilla gemeld.
Soemoeal had vrijdag „alle vrijheids
lievende Aziaten" om hun steun ver
zocht en gevraagd, zich bij de opstande
lingen aan te sluiten „om ons land en
misschien het uwe van de overheersing
van internationale communisten te
redden"
Boodschap van Sjafroeddin
Een onbekend radiostation van de op
standelingen heeft zaterdag een bood
schap luidende „ik zal terugkeren", van
Sjafroeddin, die premier van de tegen
regering in Boekit Tinggi was, uitge
zonden. „De bezetting van Boekit Ting
gi, Padang en andere steden in Midden-
Sumatra door strijdkrachten van Dja
karta betekent niet dat onze troepen
verzwakt zijn of vernietigd", aldus de
boodschap. „Wij zullen deze steden weer
bezetten als de tijd daar is". De troe
pen van Djakarta konden Padang en
Boekit Tinggi slechts nemen omdat zy
steun hadden van bommenwerpers met
communistische piloten. Als deze vlieg
tuigen waren gevlogen door Indonesische
piloten, dan zouden Padang en Boekit
Tinggi nooit zyn gevallen, aldus de
boodschap.
In de boodschap werd verder gezegd:
„De bevolking is bevreesd om in steden
te wonen, die de troepen van Soekarno
bezet hebben, omdat deze steden het
doelwit zullen zijn van aanvallen door
troepen van de opstandelingen. Wij
dragen de bevolking op uit deze steden
te blijven tot deze opnieuw bezet wor
den. De bezetting van enkele steden be
tekent niet dat het gebied van de re
volutionaire regering afneemt. Ons ge
bied wordt groter. In Midden-Sumatra
hebben wij de provincie behalve enkele
steden. En wij zullen spoedig Oost-
Sumatra nemen. De agressie van Soe
karno staat voor een mislukking" aldus
werd verklaard.
Nederlanders uit
Zuid-Bandoeng?
Volgens het Indonesische persbureau
Antara zouden alle Nederlanders in het
zuiden van de provincie Bandoeng op
dracht gekregen hebben dit gebied bin
nen 48 uur te verlaten.
Tot deze maatregel, die 69 Neder
landers treft zou uit veiligheidsover
wegingen besloten zijn. De betrokkenen
zouden 8 mei van het besluit in kennis
gesteld zijn.
Precaire rijstsituatie
De Indonesisohe minister van Handel,
prof. Soenardjo, heeft zaterdag mede
gedeeld. dat de regering voor 1958 700.000
ton rijst moet importeren om in de bin
nenlandse behoeften te kunnen voor
zien. Tot dusver werden contracten voor
de invoer van 454.000 ton gesloten.
Voor opvoering van de binnenlandse
rijst produktie is een bedrag van 26 mil
joen roepiah uit getrokken.
Als oorzaken van de onbeheerste stij
ging der rijstprijzen op de binnenlandse
markt noemde de minister slechte
oogsten, de stijging van het prijspeil in
het algemeen, de verbroken in ter-
insulaire verbindingen en de verwarde
bepalingen in verschillende districten.
De sombere toestand van 's lands finan
cien. aldus de minister verder, heeft de
regering genoopt de prijs van de door de
regering onder haar ambtenaren en be
paalde groepen der bevolking gedistri
bueerde rijst te verdubbelen.
Advertentie
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Tamelijk koud weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met plaatselijk en
kele buien. Matige, tijdelijk vrij krach
tige wind tussen zuidwest en west. Vrij
koud. (Opgemaakt te 11.15 uur)
13 MEI.
Zon op: 4.50 uur; onder: 20.23 uurr.
Maan op: 2.39 uur; onder: 14.59 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.44 uur.
Laagwater te 6.59 en 19.53 uur.
Advertentie
ZONNIGE PERIODEN
„Ultimatum" van Moskou aan Belgrado
Zoals in diplomatieke kringen reeds verwacht werd, is het voorgenomen bezoek
van de Sovjetrussische president Worosjilof van tien dagen aan Joego-Slavië
uitgesteld. Dit werd gisteren in Belgrado bekendgemaakt, twee uur nadat het
Sovjetrussische staatshoofd in de Joegoslavische hoofdstad had moeten aan
komen. Het uitstel houdt verband met het oplaaien van de ideologische stryd
tussen Joego-Slavië en de andere communistische landen onder de Sovjet-Unie
en Rood-China. Volgens welingelichte kringen in Belgrado heeft de Sovjetrus
sische ambassadeur, die zaterdag uit Moskou naar zyn standplaats terugkeerde,
aan de regering van Tito een „ultimatum" overhandigd, d.w.z. een waarschuwing,
dat de betrekkingen tussen de twee staten gespannen zouden worden, tenzy de
Joegoslavische communisten hun uitgesproken „rvevisionistische" politiek herzien.
kennelfjk Mao Tse-Toeng staat afge
beeld die met boze blikken kijkt naar
een bloem, die opzij van een groepje van
acht bloemen staat te bloeien. Met die
ene bloem wordt Joego-Slavië bedoeld,
terwijl de andere acht de overige Oost-
europese communistische landen moeten
voorstellen. Mao Tse-toeng was de ont
werper van de leuze „laat honderd
bloemen bloeien, laat honderd filoso
fische scholen met elkaar wedijveren".
Economische hulp van de
Russen wordt ingetrokken
De Sovjet-Unie zou hebben meege
deeld, dat de Sovjetrussische commu
nistische partij had getracht de Joego
slavische communisten voor fouten te
waarschuwen en dat Moskou thans
niets meer te zeggen had. Verdere be
sprekingen zouden „onzinnig" zijn, om
dat het thans van de Joegoslaven zou
afhangen hun politiek te wijzigen
Joego-Slavië zou geen werkelijk „socia
listisch" (bedoeld wordt: communistisch)
land kunnen blijven, indien het weigert
de mening van de meerderheid der com
munistische partijen te aanvaarden.
Volgens genoemde kringen zou er in
het door Zamtsjefski overhandigde
schrijven de nadruk op worden gelegd,
dat het „normaal" zou zijn te verwach
ten, dat ideologische verschillen hun
weerslag zouden hebben op de betrek
kingen tussen beide staten.
Waarnemers te Belgrado zeggen, dat
het „ultimatum" schijnt te betekenen^
dat de Joegoslaven waarschijnlijk eco
nomische hulp ter waarde van ongeveer
driehonderd miljoen dollar van de zijde
der Sovjet-Unie en andere communis
tische landen zullen verliezen, indien zij
hun houding niet wijzigen.
Dreigement
Intussen heeft de Prawda, het orgaan
van de Sovjetrussische communistische
partij, zondag een artikel van het Alba
nese partijblad „Zeru i Popullit" over
genomen, waarin o.a. wordt gezegd, dat
de politieke stromingen in Joego-Slavië
gelijken op die in Hongarije in 1956
„en de gehele wereld heeft duidelijk ge
zien waarheen zij in Hongarije hebben
geleid". De Joegoslavische communis
tische leiders wordt anti-marxistische
denkbeelden verweten. De Joegoslavische
communistische partij heeft in haar or
gaan „Politika" op de aanvallen van de
zijde der andere communistische landen
gereageerd met een spotprent, kaarop
een figuur in een Chinese kimono
Gomoelka (in Hongarije)
plaatst zich achter Kadar
Gomoelka, de leider van de Poolse
communistische partij, heeft zaterdag in
Boedapest op een bijeenkomst van Hon
gaarse communisiten verklaard, dat de
Sovjet-Unie juist heeft gehandeld toen
zij in 1956 de Hongaarse opstand neer
sloeg. De Russen waren, internationaal
gezien, verplicht om te handelen in het
belang van het Hongaarse volk, de vrede
en alle socialistische landen, aldus Go
moelka. Hy wees er voorts op, dat Polen
die Hongaren, die in 1956 onder Kadar
bereid waren voor het Hongaarse volk
te vechten, heeft gesteund. Het is be
treurenswaardig geweest, dat de bewe
ging in Hongarije, die begon met „het
herstellen van fouten", uitgelopen is op
een open „contra-revolutie", aldus Go
moelka, die er de nadruk op legde dat
het gevaar niet alleen voor Hongarije,
maar ook voor andere landen groot is
geweest.
het goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Schietpartij tussen
India en Pakistan
Pakistaanse troepen hebben heden
ochtend langs de grens met India by
Mandapoer op Indiase plantage-arbei
ders geschoten. Indiase grenspolitie be
antwoordde het vuur. Het incident
betekent een -schending van de wapen
stilstandsovereenkomst, die onlangs na
maandenlange onderhandelingen over
grenskwesties in dit gebied tot stand was
gekomen.
Schermutselingen tussen
Ind. en Ned. jongelui
Zaterdagavond en gisteravond
het in Den Haag rumoerig geweest
door schermutselingen tussen Indone
sische en Nederlandse jongelui. Za
terdagavond in de omgeving van de
Weimarstraat, de Koningin Emma-
kade en het Koningsplein, gister
avond op de hoek van de Laan van
Meerdervoort en de Goudenregen-
straat. Gisteravond waren op de hoek
van de Goudenregenstraat naar schat
ting een 80 Indonesische jongelui bij
een, die het de voorbijgangers lastig
maakten en hen aanvielen met stuk
ken ijzer, bierflessen en zelfs met
messen.
Drie personen, dis toevallig passeer
den en er niets mee te. maken hadden,
werden gewond, namelijk een 18-jarige
scholier, een 18-jarige militair en een
16-jarige scholier. De laatste kreeg een
messteek in het hoofd en moest in het
ziekenhuis Zuidwal worden opgenomen.
De militair kreeg een hoofdwond en
een messteek in de handpalm en de
andere scholier verwondingen aan de
benen. Toen de politie arriveerde, namen
de jongelui de benen.
Een van de mooiste praalwagens
van de tientallen juweeltjes van
wagen „Sluierstaarten" van de
Eell-Oranjeljnen, waarvan deze
van ae ueniaiien juu/tzciijcs van l ti
rijdende bloemstukken die zaterdag foto een detail toont. Sierlijk van
als het bollencorso door de bollen-vorm. voortreffelijk van kleur, deze
streek trokken was de imposante I kwaliteiten werden met een eerste
prijs en de wisselbeker voor de
mooiste kleurencombinatie be~
kroond. Elders in dit blad geven wij
een uitvoerige reportage over dit
bijzonder geslaagde corso.
(Foto L.D./Van Vliet)
Auto vloog in brand
Vanmorgen even na negen uur Is op
de Rijksweg UtrechtDen Haag onder
de gemeente Waddinxveen tussen de
de Gouwe en de Winterdijk een per
sonenauto, komende uit de richting
Utrecht door een heg van de midden
berm gereden en op een tegenligger
gevlogen. Dit ongeluk heeft twee doden
en drie gewonden geëist.
Het ongeval gebeurde enkele honder
den meters voorbij de Gouwebrug in de
richting Utrecht. Uit de richting
Utrecht kwam een volkswagen, die door
nog onbekende oorzaak over de midden
berm schoot en op de rijbaan van het
tegemoet komende verkeer kwam. Daar
volgde met grote kracht een botsing met
Prof. mr. R. P. Cleveringa
benoemd tot staatsraad
Bij K. B. is met ging van 15 juni op
zyn verzoek eervol ontslag verleend aan
de heer F. C. baron van Aerssen
Beyeren van Voshol als lid van de Raad
van State met dankbetuiging voor de
gewichtige diensten in die functie aan
den lande bewezen.
In deze vacature is voorzien door de
benoeming van prof. mr. R. P. Cleve
ringa, hoogleraar te Leiden, die tegely-
ringa, hoogleraar te Leiden, die gelyk-
tydig eervol ontslag heeft gekregen als i
Staatsraad in buitengewone dienst. i
een andere personenauto. De volkswagen
kwam op zijn kop 'te staan, schoot toen
door en rolde de enkele meters hoge
berm af. Ran de slootkant tegen hét
struikgewas vloog het voertuig als in een
flits in brand.
Toegesnelde automobilisten slaagden
er in een inzittende, die ernstig ge
wond bleek te zijn, uit de brandende
auto te bevrijden.
Een dame, die in de auto zat, moet
bekneld zijn geraakt. Zij is in de vlam
men omgekomen. De aangereden auto
bleek aan de voorzijde geheel vernield.
Van de inzittenden was een dame over
leden. Twee andere personen waren ge
wond, één ernstig, één minder ernstig.
Onmiddellijk snelde hulp van alle kan
ten toe. De brandweer van Waddinxveen
was er vlug bij om de brandende auto
te blussen. Zij loste pompbedienden van
twee benzinestations aan de Rijksweg af,
die al met snelblussers en verbandtrom-
mels waren toegesneld. De ziekenauto
uit Gouda en de materiaalwagen van de
Goudse politie rukten eveneens uit.
De slachtoffers zijn naar het Van
Iterson Ziekenhuis en het St.-Jozef Pa
viljoen te Gouda overgebracht.
Er ontstond een opstopping van enkele
honderden auto's. Het verkeer werd
korte tijd over één baan geleid.
Van de vier passagiers uit de aan
gereden auto werd mevrouw Roebert-
De Nie uit de Hobbemaslraat in Den
Haag gedood. Haar man, de 71-jarige
boekhandelaar A. J. Roebert, kreeg
ernstige wonden aan het hoofd. De be
stuurder van de auto, de 46-jarige
boekhandelaar M. J. A. I. Oomens uit
de Riouwstraat in Den Haag, kreeg
een gebroken been en kneuzingen. Hy
kon na te zijn behandeld, naar huis
worden vervoerd. De vierde inzittende
bleef ongedeerd.
Het viertal maakte met een aantal
andere boekhandelaren uit Den Haag
een uitstapje.
In de volkswagen zat de heer Teu-
nissen Bruggink uit Nijmegen. Hy
werd ernstig gewond en kon nog niet
worden gehoord.
De andere dame, die is omgekomen,
kon nog niet worden geïdentificeerd.
zegt:
Onze regering
,Geen hulp verleend'
Bevoegde kringen in Den Haag
hebben desgevraagd categorisch de
juistheid ontkend van diverse be
richten uit Indonesische bron, als
zou de Nederlandse Marine steun
verlenen aan de acties der opstan
delingen in Indonesië. Deze ge
ruchten, aldus bevoegde zegslie
den, zijn volledig uit de lucht
gegrepen.
Simbolon
gesneuveld
Het linkse dagblad „Pemoeda" in Dja
karta heeft vandaag gemeld, dat kolo
nel Maloedin Simbolon, de minister
van Buitenlandse Zaken der revolu
tionaire regering, klaarblijkelijk ge
sneuveld is tijdens een gevecht tegen
troepen der centrale regering, die Ko-
rintji, in Midden-Sumatra, binnen
trokken.
Kroesjtsjef nu wat
toeschietelijker
Canadese premier wijst op
Russische dubbelzinnigheid
De Sovjetrussische premier. Kroesj
tsjef heeft president Eisenhower meege
deeld. dat de Sovjet-Unie ermee instemt,
dat deskundigen de technische bijzon
derheden bestuderen van controle op de
naleving van een overeenkomst over
stopzetting der kernproeven. Zij is hier
toe bereid, omdat de president groot be
lang hecht aan een dergelijke bestude
ring en ondanks het feit, dat de Sovjet-
Unie zelf ernstig twijfelt aan het nut er
van.
Dit staat in het antwoord van de pre
mier op de brief van president Eisenho
wer van 28 april j.l.
Kroesjtsjef dringt erop aan, dat zo
spoedig mogelijk deskundigen worden
aangewezen, die in zo kort mogelijke tijd
en binnen een vooraf vastgestelde ter
mijn hun werk dienen te voltooien.
De Canadese regering heeft het ant
woord van minister-president Diefenba-
ker op een brief van de Russische pre
mier Kroesjtsjef gepubliceerd, waarin
laatstgenoemde zijn Canadese ambtge
noot verzoekt er bij de regeringen van
Groot-Brittannië en de Ver. Staten op
aan te dringen, dat zij de proefnemingen
met kernwapens zullen doen staken.
„Eenzijdige en voorwaardelijke op
schorting van proefnemingen met kern
wapens kan niet in de plaats treden van
een desbetreffende internationale over
eenkomst. Ik ben teleurgesteld en ver
ontrust over het veto, dat de Sovjetrus
sische vertegenwoordiging in de Veilig
heidsraad heeft uitgebracht, om aan
vaarding van het Amerikaanse voorstel
tot het instellen van een luchtinspectie
in het Noordpoolgebied te verhinderen.
Ik begryp niet dat, indien de Sovjet-
Unie zich werkelijk ongerust maakt over
de ontwikkelingen in het Noordpoolge
bied en zy de mogelijkheid van een ver
rassingsaanval. met gebruikmaking van
dit gebied, wil uitschakelen, de Sovjet-
regering een voorstel verwerpt, dat ten
doel heeft de wederzydse veiligheid in
deze streken te verhogen", aldus Dle-
fenbakers antwoord.