WEERBERICHT
Penseel
Staking bij Britse spoorwegen
kan misschien worden voorkomen
De Amerikaanse ambassadeur in
Djakarta in moeilijke positie
Franse kabinetscrisis toch nog
op laatste ogenblik verlengd
97«ta jaargang
VRIJDAG 9 MEI 1958
No. 29438
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro n"
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Regering ging overstagvakbondleiders
gaan praten met de minister van Arbeid
(Van onze correspondent in Londen)
In de Londense busstaking is de toestand ongewijzigd gebleven, maar als gevolg
van een dramatische koersverandering van de Engelse regering bestaat er nu een
redelijke kans, dat een staking bij de spoorwegen althans kan worden afgewend.
Gisteren, kort voor het Lagerhuis-debat over de transportcrisis ging de regering
namelijk overstag: zij kondigde aan, dat de leiders van de vakbonden in het
spoorwegbedrijf voor hedenmiddag zijn uitgenodigd voor een bespreking met de
minister van Arbeid, Macleod. De bonden aanvaardden deze invitatie en besloten
hun gezamenlijke bijeenkomst, die over de staking beslissen zou, uit te stellen.
De regering durft het, ondanks druk uit eigen kring, niet op een spoorwegstaking
te laten aankomen. Dè algemene verwachting is, dat het spoorwegpersoneel nu in
juli al vast een kleine verhoging zal ontvangen, gelijk het verlangt.
„Stakingen zijn beter dan een
nieuwe inflatiegolf"
De woordvoerder van het onverzette
lijk deel der conservatieven was Peter
Thorneycroft, wiens thema was dat sta
kingen beter zijn dan een nieuwe infla
tiegolf. De leidende figuren in de rege
ring durfden deze riskante politiek
echter niet aan, maar wel bleven zij
aarzelen over de te volgen weg. De
bus-staking en andere industriële moei
lijkheden zijn een rechtstreeks gevolg
van de nog steeds heersende verwarring
in de boezem van de regering.
Het Lagerhuisdebat heeft, wat het
busconflict betreft, geen verandering in
de toestand gebracht. Regering en oppo
sitie stonden fel tegenover elkaar. Het
besluit van de minister om de spoor
wegleider bij zich te roepen, werd toe
gejuicht. Hij bleef echter hardnekkig
weigeren zich nu reeds te mengen in
het busconflict omdat hij wachten wil
op het psychologisch juiste ogenblik,
zodat iets positiefs kan worden bereikt.
Vorige stakingen, ook die tijdens de
Labour-regering, hebben aangetoond dat
geduld het recept is.
Gaitskell, de leider de oppositie, die
Macleods woede had opgewekt, omdat
hij dit onnodige debat had geforceerd,
stelde daar tegenover, dat de geringe
werkelijke verschillen tussen de ver
voersonderneming en de busmannen een
onmiddellijk ingrijpen van de minister
rechtvaardigt. De oppositie waarschuw
de dat, wanneer zulks niet snel gebeurt,
de staking naar andere bedrijven zal
overslaan.
Dat Macleod wel bereid was iets te
doen in de spoorwegkwestie en niet in
het busconflict, kwam omdat bij de
spoorwegen het beginsel van een arbi
trage-uitspraak niet in het geding is.
Macleod hield een gloedvol betoog om
aan te tonen, dat hij vol goede wil
boven de partijen staat, maar hij kon
de oppositie daar niet van overtuigen.
Minister-president Macmillan deed
zijn best alle tegen de regering gerichte
beschuldigingen te ontzenuwen, doch de
indruk bleef dat de conservatieven nog
altijd verdeeld zijn over de anti-inflatie-
politiek en het al of niet aannemen van
een fellere houding tegenover de vak
bonden.
Nieuwe dreiging
Een nieuwe stakingsdreiging komt in
tussen van de zesduizend arbeiders op
de Londense vleesmarkten, die met in
gang van zondagnacht het werk willen
neerleggen uit protest tegen de weige
ring om het loon van 2300 chauffeurs
van vleesauto's te verhogen. Een sta
king zou de vleesvoorziening voor mil
joenen mensen in Londen en omgeving
in gevaar brengen.
Nog geen beslissing over
Noordzeekanaal-tunnels
In het Kabinet is de kwestie van de
tunnels onder het Noordzeekanaal niet
opnieuw aan de orde geweest. De re
gering heeft dus geen standpunt ge
formuleerd noch een beslissing op het
punt dezer tunnels genomen, aldus
heeft de minister-president dr. W.
Drees verklaard. Geruchten te Am
sterdam, dat de regering wel een be
slissing zou hebben genomen over
volgorde en eventuele financiering van
de bouw der IJ-, Coen-, en Hem
(spoorweg)tunnels werden daarmede
ten stelligste weerlegd.
De kwestie der tunnels onder het
Noordzeekanaal is nog steeds een punt
van overleg tussen de gemeente Amster
dam en de Rijkswaterstaat. Een rapport
over dit overleg heeft de regering niet
bereikt, zodat het tunnel vraagstuk in
het Kabinet niet opnieuw aan de orde
is geweest en geen Kabinetsstandpunt
wordt ingenomen, aldus dr. Drees.
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Kouder
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk veel bewolking met plaat
selijk enkele buitjes. Morgen verspreide
opklaringen. Matige later af en toe
krachtige naar west-noordwest ruimende
wind. Aanvankelijk nog zacht, morgen
overdag daling van temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
10 mei
Zon op: 4.56 uur; onder: 20.18 uur.
Maan op: 1.29 uur; onder: 11.46 uur
(E.K.)
Hoogwater te Katwijk te 8.21 en 20.56
uur. Laagwater te 3.50 en 16.09 um-.
Dit nummer bestaat alt 16 pagina'4
Ook vierduizend arbeiders, die voor
het onderhoud van de ondergrondse
zorgen, zijn ontevreden. Hun eis tot
loonsverhoging is n.l. afgewezen.
Te York heeft het vakverbond van
metaalarbeiders in de scheepsbouw- en
andere industrieën besloten looneisen te
stellen ten behoeve van zijn drie miljoen
leden.
In Birmingham zijn al zevenduizend
arbeiders van een autofabriek in staking
voor hogere lonen.
Advertentie
Tenminste honderd
doden bij treinramp
in Rio de Janeiro
In een der voorsteden van de Brazi
liaanse hoofdstad Rio de Janeiro zijn
gisteren bij een spoorwegongeluk ten
minste honderd mensen om het leven
gekomen en tweehonderd gewond.
In de namiddag botste een stamp
volle personentrein op een lege trein.
Men vreest dat het aantal doden zal
stijgen tot 140. Meer dan 200 gewonden
zijn uit de wrakstukken gehaald; de
toestand van vijftig van hen is ernstig.
President Kubitschek en kardinaal
Camara hebben zich onmiddellijk naar
de plaats van de ramp begeven. De
radio-omroep van de stad heeft dok
ters en verplegers opgeroepen te ko
men helpen. Ook riep de radio de bur
gers op bloed af te staan voor de ge
wonden, van wie er velen ter plaatse ge
opereerd moesten worden.
Het ongeluk zou zijn veroorzaakt door
een fout in het seinstelsel. De seinen
hebben niet aangegeven, dat er een per
sonentrein was binnengekomen, waar
door een andere (lege) trein doorreed,
toen hij bij de baan van de overvolle
personentrein kwam. Alleen reeds in de
wrakstukken van het eerste rijtuig van
de volle trein heeft men tachtig lijken
gevonden.
Commissie onderzoek
militair aankoopbeleid
Naar wij vernemen zal de bijzondere
commissie uit de Tweede Kamer, wel
ke ingevolge de door de Kamer aan
vaarde motie-Vermeer is ingesteld, ge
naamd zijn commissie onderzoek mili
tair aankoopbeleid. Als voorzitter de
zer commissie zal optreden de heer
Th. D. J. M. Koersen. De heer Koersen
is vice-voorzitter van de Kamercom
missie voor de industrie. Hjj is na mr.
Donker voorzitter van de parlemen
taire enquêtecommissie regeringsbe
leid 1940-1945 geweest.
Eerste ondervoorzitter zal zijn mr. Th.
A. Versteeg, die lid van de Kamercom
missie voor privaat- en strafrecht is en
tweede ondervoorzitter kolonel b.a W
Wierda. Mr. G. M. A. M. Huigens. com
mies-griffier van de Tweede Kamer, zal
als griffier der commissie optreden. Mr
Huigens is griffier van de parlementaire
enquêtecommissie regeringsbeleid ge
weest.
De commisie onderzoek militair aan
koopbeleid zal a.s dinsdag haar eerste
vergadering houden.
Een scheuring in het „State Department
De betrekkingen van Indonesië met het Westen zjjn op het ogenblik gespannen
aldus de UP-correspondent te Singapore.
De Westerse ambassadeurs, vooral de Amerikaan Howard Jones, hebben bjj
wijze van spreken hun tenten opgeslagen in het kantoor van de minister van
Buitenlandse Zaken, Soebandrio. Jones, alsmede de Britse ambassadeur Mcdermot
en de Australische ambassadeur Mcintyre, hebben tot nog toe weinig meer
gedaan dan toegeluisterd bjj de vele uiteenzettingen van Soebandrio over de
buitenlandse interventie en de „bewijzen" die hjj daarvoor aanvoert.
Vooral Jones verkeert in een moeilijke
positie.
Want achter zijn rug schijnt in het
"State Department" een scheuring te
zijn ontstaan. Binnen de Amerikaanse
diplomatieke dienst zijn krachtige stem
men opgegaan die pleiten voor steun
verlening aan het leger van de Centrale
regering, in het bijzonder door lichte
wapens te leveren, waaraan een drin
gende behoefte bestaat. Deze groep is
van oordeel dat de trouw van het In
donesische leger afhangt van zijn be
voorrading, waarvoor men zich reeds
tot de communistische landen heeft ge
wend.
De opstandelingen hebben tegelijker
tijd getoond over een onverwachte grote
hóeveelheid wapens te beschikken Dat
de meeste van Atnerikaanse makelij zijn
hoeft niet te bewijzen dat ze door Ame
rika geleverd zijn. Maar toch duiken te
Singapore steeds weer berichten op vol
gens welke Amerikaanse agenten bij
tenminste enkele gevallen van wapen
leveranties betrokken zijn.
En alsof dat niet voldoende is zijn de
opstandelingen voor de dag gekomen
met een luchtmacht, die sterk en des
kundig genoeg is om Oost-Indonesie
voor de buitenlandse scheepvaart te
isoleren en zelfs de Engelse verbin
dingslijn met Australië in gevaar te
brengen. Er schijnt weinig twijfel aan
te bestaan dat de piloten van de rlieg-
Gisteren is de nieuwe gouverneur
van Nederlands Nieuw Guinea, dr.
P. Platteel door de Koningin be-
èdigd. Dr. Platteel en zijn echtge
note verlaten het Paleis Soestdijk
na de plechtigheid.
tuigen der opstandelingen buitenlan
ders zijn. Enkele Amerikanen niet uit
gesloten. En zelfs kan men op Oost-
Borneo vernemen dat de opstandelin
gen gebruik maken van vliegvelden op
de Philippijnen.
Al deze berichten maken de taak van
de Amerikaanse ambassadeur niet ge
makkelijk en hebben hun onvermqde
lijke terugslag op de diplomatieke ver
tegenwoordigingen van andere Wes
terse landen.
Vliegveld Ambon
aangevallen
Radio Menado heeft gemeld dat bom
menwerpers van de opstandelingen gis
teren het vliegveld van Ambon opnieuw
hebben aangevallen. Een toestel van de
„Garoeda" dat juist wilde landen kreeg
de waarschuwing terug te keren en
voldeed daaraan. De startbaan, ver
keersgebouwen en de benzine-opslag
werden ernstig beschadigd terwijl twee
geparkeerde vliegtuigen eveneens schade
opliepen, aldus radio Menado, een zen
der van de opstandelingen.
Twee plaatsen bezet
Het legerhoofdkwartier in Djakarta
heeft ten zuiden van de Boekit Tinggi.
waar volgens eerdere berichten de lei
ders der opstandelingen zich na de val
van Boekit Tinggi zouden hebben ver
schanst, op 5 mei jongstleden door de
troepen van de Centrale regering is be
zet. Volgens het communiqué hadden de
opstandelingen de bevolking gedwongen
uit Batoe Sangkar te evacueren, zodat
de plaats geheel verlaten was, toen zij
werd bezet.
In het communiqué werd geen mel
ding gemaakt van het lot van de lei
ders der opstandelingen.
Tevens heeft het leger de bezetting
van Parigi, in Midden-Celebes bekend
gemaakt.
Correspondent- in arrest
De Amerikaan Bernard Kalb. corres
pondent van de „New York Times", is
vandaag door de militaire autoriteiten
in Djakarta aangehouden. Op het
middaguur vervoegde zich müitaire
politie op zijn kantoor in de „Ideum-
drukkerij" in de hoofdstad, en bracht
hem over naar het hoofdkwartier.
Er zijn geen mededelingen gedaan over
hetgeen aan Kalb ten laste wordt ge
legd, doch men neemt aan dat zijn ar
restatie verband houdt met zijn berich
ten over de beweerde aankomst in In
donesië van gevechtsvliegtuigen uit
communistische landen.
Beschuldiging der
opstandelingen
Een zender van de opstandelingen
heeft gisteravond de regeringsstrijd
krachten ervan beschuldigd Boekit
Tinggi te zijn binnengegaan onder dek
king van Rode-kruis-vlaggen. De uit
zending, waarin niet werd meegedeeld
waar de zender stond opgesteld, ver
meldde de beschuldiging in de vorm van
een „radiogram" aan het hoofdkwartiei
van het Internationale Rode Kruis in
Genève. „Het convooi van 25 vracht
auto's van de Centrale regering gebruik
te Rode-Kruis-vlaggen, toen het uit
Loebok Kachapi naar Boekit Tinggi
trok", aldus de radio. „De vlaggen wa
ren geplaatst op het eerste en het laat
ste voertuig. Dit was een schending van
de regels van het Internationale Rode
Kruis en wjj vestigen de aandacht van
het Internationale Rode Kruis hierop"
„Time" over valse
beschuldigingen
De beschuldigingen van de Indone
sische regering, dat de V.S. de opstan
delingen helpen, zijn „duidelijk valse
beschuldigingen", schrijft „Time" in
zjjn hoofd-artikel van heden.
Het weekblad wijst erop, dat de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse Za
ken meermalen verklaard heeft, dat de
V S. neutraal zijn en het herinnert er
aan, dat president Eisenhower daarop
met nadruk heeft gewezen en het her
innert eraan, dat de V.S. geen controle
kunnen uitoefenen over zijn avonturier
soldaten.
„Het komt altijd goed in de kraam
van een zelfbewuste, nationalistische
regering te pas om te keer te gaan
tegen „interventie van buiten af", als
er iets verkeerd gaat. Djakarta, heeft
wellicht, vanwege de levering aan het
land van vliegtuigen door de commu
nisten, een kwaad gewetqn. Maar zijn
zaak wint er niets bij beschuldigin
gen die maar al te duidelijk vals zijn
uit te spreken. Als men de V.S. te
vriend zou willen houden, is dat toch
niet de manier om dit te bereiken.
„Het is geen geheim, dat de meeste
Amerikanen weinig sympathie gevoelen
voor de ..geleide democratie" van presi
dent Soekamo en voor zijn verlangen
om communisten aan zijn regering te
doen deelnemen. Soekamo had. toen hij
hier twee jaren geleden heenkwam en
over Abraham Lincoln en Thomas Jef
ferson sprak, een goede pers. Zijn meer
recente daden hebben de illussie doen
verdwijnen, die hij toen had geschapen",
aldus Time.
In het Kurhaus te Scheveningen
vindt het twaalfde internationale
congres van christen-democraten
plaats. Op de foto van links naar
rechts de Duitse minister van Eco+
nomische Zaken. dr. Erhard in ge-*
sprek met de Nederlandse minis
ters Klompé. Zijlstra en Witte.
(Advertentie)
Ascot
"lightweight"
kostuums
nu ook in Nederland verkrijg
baar bij Pense
In Londen, New York, Rome^en
andere modecentra is het "light-
weight"-kostuum al enkele jaren
de zomerdracht bij uitstek.
Het geniet de voorkeur van de
best geklede" mannen en terecht...
De ragfijne en toch oersterke stof.
fen zijn welhaast gewichtloos (een
vierkantemeter stof weegt ca. 180
gram) en dragen daardoor zeef
comfortabel.
De tweedraads getwijnde kamga-
rens garanderen een absolute bloot-
vastheid.
De zeer chique dessins en de bui
tengemeen fraaie coupe zijn het
eigen ontwerp van Ascot.
Een speciale aanbieding ter kennis
making met onze nieuwe kollektie:
Ascot-lighttfeigHt-Presldent,
in Rembrandiieke streep of rmt-,
dessins in midnightblue en gray
f. 149.-
Haarlemmerstraat 175
Advertentie
CIGARETTES
Pflimlin heeft de taak
van Pleven overgenomen
(Van onze Parijse correspondent)
Nog geen tien uren, nadat René Ple
ven zijn nieuwe regering gisternacht had
samengesteld, die hjj vanmiddag om
drie uur aan de Nationale Vergadering
zou presenteren, heeft de Franse ka
binetscrisis weer een nieuwe politieke
wending genomen, waardoor de forma
teur gistermiddag om twaalf uur zjjn
opdracht voor de derde en nu zeker
laatste keer aan de president der repu
bliek, René Coty, moest teruggeven.
Achtereenvolgens heeft de heer Coty, die
juist aan de Are de Triomphe met een
grote militaire parade de verjaardag van
de geallieerde overwinning vierde, de
drie radicale kopstukken, die juist tot
ministers waren benoemd of herbe
noemd, René Billères, Maurice Faure en
de senator Berthoin, ontvangen. Zjjn
verzoek de fakkel van de vorige forma
teur over te willen nemen, werd, met
verschillende argumenten, echter door
alle drie afgewezen.
Tenslotte vond het staatshoofd even
wel de voorzitter der katholieke volks
republikeinen en minister van Finan
ciën in het demissionaire kabinet, Pierre
Pflimlin, bereid een eerste kans te
wagen. Pflimlin, die een doortastend en
kundig man is met vooruitstrevende
ideeën inzake Algerije, zou vanmiddag
zijn definitieve antwoord geven aan het
Franse staatshoofd.
Dat monsieur Coty zich eerst tot de
radicale ministers wendde, was intussen
geen toeval, want het is hun partij ge
weest, die in het zicht van de haven
Plevens vaartuigje, dat zeker geen bij
zonder degelijke indruk maakte, tot
zinken heeft gebracht. De aanleiding tot
deze aanslag, waarop bijna niemand
had gerekend, vormde de dissidente
radicaal André Morice, die om zijn zeer
„kolonialistische" inzichten bekend staat
en aan wie Pleven de portefeuille van
Nationale Verdediging, die door de oor
log in Algerije nog eens extra gewicht
heeft gekregen, wenste toe te vertrou-
Vereenvoudiging van
belastingrecht
ledereen tot controle verplicht
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
zonder hoofdelijke stemming het wets
ontwerp aangenomen tot vereenvoudi
ging van het belastingrecht door de in
verschillende wetten verspreide regelin
gen samen te vatten in een enkele alge
mene wet, waardoor de wetten, op grond
waarvan de diverse belastingen worden
geheven, korter kunnen zijn.
Iedereen is verplicht voor de controle
op zijn belastingaangifte zijn admini
stratie ter inzage te stellen. Daarbij zal
hij zich niet kunnen beroepen on eniger
lei verplichting tot geheimhouding.
Voor de artsen wilde de heer Lucas
(KVP) een uitzondering maken, maar
zijn amendement werd bij zitten en op
staan verworpen, omdat hij alleen de
steun van zijn partijgenoten kreeg.
Een amendement van de heer Toxo-
peus (VVD) om de maximumstraf op
belastingfraudes te verlagen van vier
jaar tot twee jaar (in verhouding tot
straffen op andere delicten) werd met
27 tegen 72 stemmen verworpen. Voor
stemden de VVD en een aantal leden
van de KVP en de CHU. Geen enkel
amendement kon een meerderheid ver
werven. Alleen een voornamelijk tech-
nich amendement van de heer Lucas
'KVP) inzake de richtige heffing, nam
minister Hofstra over.
De Tweede Kamer is op reces gegaan
tot dinsdag 3 juni. in dit reces vallen
de Hemelvaartsdag, Pinksteren en de
verkiezingen voor de gemeenteraden od
28 mei. H
wen. Door deze keuze, die de onafhan
kelijke conservatieven Pleven hadden
opgedrongen, meenden de radicalen dat
een liberalere politiek in Algerije' bii
voorbaat tot mislukking zou moeten
worden gedoemd. Voor het eerst in hun
geschiedenis werd door de 91 leden van
het hoogste orgaan van hun partij een
unaniem, zij het dan ook afwijzend
oordeel uitgesproken. En voor het eerst
ook in de historie der Franse republiek
zag een premier zich ten val gebracht
alvorens ztfn regering nog de goedkeu
ring van het) parlement ontvangen had.