Grindwinning noodzakelijk,docli ook nadelig voor landschap en landbouw Aardige staaltjes van Italiaanse speculatie op de goedgelovigheid Jovanda nylons het" cadeau voor moederdagP HUIS Verlies van goede cultuurgrond Italianen zijn echter heus niet minder eerlijk dan Nederlanders Foto „LUX" nylons naar maat BUFFETJUFFROUW SCHOONMAAK! dagmeisje net meisje Brieven op advertenties onder nummer Grauwe gaten in Maasvallei WOENSDAG 7 MEI 1958 (Van onze correspondent) Van de rond acht miljoen ton grind, welke Nederland per jaar nodig heeft voor de bouwnijverheid en wegenaanleg, levert Limburg thans meer dan 7YZ miljoen ton. Verwacht wordt bovendien dat deze 95 procent dek king van de nationale grindbehoefte in de komende jaren nog hoger zal worden en zelfs de volle honderd procent gaat benaderen. Vroeger werd het nodige grind uit de grote rivieren, Rijn, Waal en Maas gebaggerd. De voorraden hiervan waren echter beperkt en zijn thans praktisch uitgeput. Maar de Limburgse Maas-uitenvaarden bevatten bijna onbeperkte hoe veelheden grind, dat vooral in het gebied tussen Stevensweert en Neer van uitstekende kwaliteit is. minister van Economische Zaken, in principe tot het akkoord gekomen, dat de grindprijs met 40 cent per ton zal kunnen worden verhoogd. Deze verho ging zou dan afgedragen worden aan een te vormen gewestelijke stichting, welke de zorg voor de aanvulling der grindgaten centraal kan organiseren en aoen uitvoeren. Lelijke steenbergen kunnen verdwijnen Vooral na 1945 heeft de ontgrinding der Limburgse Maasuiterwaarden dan ook een grote omvang gekregen: jaar lijks worden hier nu 75 tot 80 hectaren grond uitgegraven en In totaal zijn nu al rond 850 ha. ontgrind. De grindwinning langs de Limburgse Maas is uiteraard een voornaam eco nomisch belang. Een schaduwzijde is echter, dat de ontgrinding van jaar tot jaar gemiddeld zestig hectaren goede landbouwgrond verloren doet gaan. De exploitanten der grindwinning heb ben in de na-oorlogse. jaren de uitgra vingen slechts voor een derde deel aan gevuld en aan hun bestemming terugge geven. Op advies van een reeds in 1948 inge stelde commissie voor agrarische belan gen verbonden Ged. Staten van Lim burg vorig jaar aan de, op grond ener provinciale verordening op afgravingen in Limburg vereiste, vergunning als voorwaarde dat de ontgrinde terreinen weer aangevuld en in cultuur gebracht dienen te worden. Tegen deze voorwaar de zijn de ontgrinders echter scherp in verzet gekomen De betrokken maatschappijen uit Limburg en Gelderland (langs de grote rivieren o.a. te Sliedrecht en Nijmegen) hebben in het beroep bij de Kroon erop gewezen dat de door de regering vast gestelde grindpiijzen niet toelaten de winningskosten belangrijk te verzwaren door hoge kosten van aanvulling der grindgaten. Zeer duur Dat het verzet der ontgrinders begrij pelijk is blijkt wel uit de kostenbecijfe- rmgen der aanvulling van één hectare grindgat f31.300. Sociaal-economisch wordt dit kosten- bedrag intussen wegens de ermede ver worven winst van toch al schaarse cul tuurgrond maatschappelijk wel verant woord geacht. Van overheidswege worden de ernstige bedenkingen van de grind-exploitanten intussen blijkbaar erkend, want pas on langs is men, bij besprekingen met de Uitkomst Vulling van de grindgaten is technisch geen probleem meer. Reeds enkele jaren lang is de afvalsteen van de Maurits ge bruikt om de grindkuilen in de Midden- Limburgse Maasvallei te vullen, terwijl verder afvalslib van deze mijn naar de ontgrinding wordt geperst. Per jaar wordt op deze manier onge veer twintig hectare gedempt. Daarmee wordt dan echter slechts ongeveer een vierde deel van de door grindwinning verloren gegane landbouwgrond terug gewonnen. Vulling op grotere schaal via ae Mauri ts wordt dan ook overwogen: er zijn plannen voor transport met zelf- varende onderlossers. Voorontwerpen betreffende vervoer van afvalsteen per kabelbaan worden bestudeerd, en een belanghebbende firma heeft zelfs 'n idee aan de hand gedaan om het transport van afvalstenen van mijn naar grind winning op te lossen met een lopende- bandinstallatie. De methode van vulling met afvalsteen en slib van de mijnen is echter slechts mogelijk voor transporten over beperkte afstanden, b.v. tot Ste vensweert, Maasbracht en Wessem. Voor de ontgrindingen de meer noordelijke streek, van Heel tot Haelen, overweegt men aanvulling met zand, dat van de hier in de nabijheid aanwezige nogere gronden verkregen kan worden. Intussen kan het gebruik van afval steen der Maurlts (later wellicht .ook van de nieuwe mijn Beatrix bij Vlodrop) tot gevolg hebben dat de landschapontsierende en voor het be houd van landbouwgrond ook schade lijke steenbergen bij de Limburgse mijnen niet meer toenemen. Behoud van landschap De zorg om de grinduitgravingen te vullen is dan ook niet alleen agrarisch- economisch, maar ook landschappelijk voor Limburg van groot belang. statig zeewaarts vloeit" gelijk het Limburgse volkslied de schoonheid van het gewest zo romantisch bezingt ont stonden door de grinduitgravingen over al grauwe, vol water gelopen gaten, die een onooglijk merengebied vormen. En van jaar tot jaar wordt deze schending van de schoonheid van de Limburgse Maasvallei groter, happen de graafma chines steeds meer uit de uiterwaarden. Dit alles is weliswaar de tol, welke Limburg moet betalen aan het voorrecht van het bezit van belangrijke bodem- riikdommen aan zand, grind en mergel. Het grind is nu eenmaal nodig voor de nationale bouwnijverheid, en deze bouw stof is elders voorshands niet exploi teerbaar. Men zal dus met de landschap- ontsierende ontgrinding genoegen moe ten nemen. Zelfs zal Limburg er reke ning mee moeten houden dat deze grindwinning langs de Limburgse Maas zich in de komende jaren nog gaat uit breiden. Hoewel voor de eerstkomende tijd in de streek tussen Stevensweert en Neer een voldoende areaal voor grindwinning aanwezig is, gaat nu al de aandacht uit naar exploitatie van meer zuidelijk ge legen Maasoevergebieden bij Beek en Geleen. De kwaliteit van het grind is daar misschien niet zo hoog als die van de meer noordelijke vindplaatsen, maar ze ligt voor transport vrij gunstig. De Rijkswaterstaat, welke het toe zicht op de Maas en de zorg voor het doorstromingsprofiel van de rivier uit oefent, heeft nu reeds aandacht voor de mogelijkheden van meer zuidelijke grindwinningen. Om het transport over de rivier te vergemakkelijken, denkt men aan de mogelijkheden tot het bou wen van een aantal kleine sluizen in de Maas. zodat de grindschuiten de be staande gronddrempels in deze stroom ongehinderd kunnen passeren. De ver wezenlijking van deze plannen kan ech ter nog wel jaren op zich laten wachten. Hoe het zij, de mijnontglnnlng en de grindwinning in Limburg, twee be langrijke hoekstenen van het Lim burgse economisch bestaan, kunnen hier elkaar de helpende hand reiken: de steenbergen bij de mijnen kunnen verdwijnen in de grindgaten van de Maasvallei. Limburg is en blijft de enige produ cent van grind voor de Nederlandse bouwnijverheid. Het zal deze bijdragen aan de Nederlandse welvaart moeten blijven geven. Men zal echter begrip moeten hebben voor het streven van Limburg om de nadelige gevolgen van het landschap pelijk lelijke midden Limburgse merengebied in de Maasvallei en het ermee gepaard gaande verlies van goede landbouwgronden zoveel moge lijk te ondervangen. Gewaarschuwd toerist telt voor twee (Van onze Romeinse correspondent) In een van de minder elegante hotels in de buurt van het station in Rome zagen wij dezer dagen op een zeer opvallende plaats een waar schuwing in het Engels, in het Frans en in het Duits, om op straat geen geld te wisselen, niet in te gaan op voorstellen om vulpennen, gouden horloges, antieke munten of andere oudheden, lappen stof voor een kostuum en dergelijke, te kopen. Het leek ons een verstandig ver maan en het valt slechts te betreuren, dat een soortgelijke waarschu wing niet ook in de dure en door vreemdelingen meest bezochte hotels gegeven wordt. al zien zij er heel echt uit. De derde man, die tussenbeide komt en een heel hoog bod doet, is de handlanger van degene, die de waar staat aan te prij zen. Veel werkloosheid en bittere armoe Het toeristenseizoen is weer begon nen en wÜ menen er goed aan te doen er opnieuw op te wijzen, dat men in Italië enkele voorzorgsmaatregelen in acht moet nemen. Letwel: men late zich niet afschrikken en denke vooral niet, dat dit een land van gang sters en oplichters zou zijn. Dit is be slist niet waar. De doorsnee-Italiaan is minstens even eerlijk en betrouw baar als de doorsnee-Nederlander. Maar zoals overal zijn er ook hier misdadige elementen En er is veel werkloosheid en armoe. De enorme toevloed van toeristen leidt er bijna vanzelf toe, dat lieden, die het niet al te nauw nemen, zich eer tot de argeloze vreemdeling zullen wenden dan tot de Italianen zelf, die minder goed van vertrouwen zijn. Ook zakkenrollers hebben het vaak op de vreemdeling voor zien, omdat deze, afgeleid door al het vreemde en nieuwy? dat hij om zich heen ziét, een gemakkelijker prooi vormt. Dat U op straat niet moet ingaan op een nog zo verleidelijk aanbod om waardevoorwerpen te kopen, spreekt van zelf. Al deze vulpennen, gouden horloges Want „waar de brede stroom der Maas I en antiquiteiten zijn waardeloze prullen, Knappe truc Onlangs hebben wij in Napels kennis gemaakt met een nieuwe truc, en wij stellen voorop, dat we een zekere eerbied voor het vernuft van de man, die zoiets uitdenkt, niet kunnen onderdrukken. We liepen gemoedelijk in de buurt van Castel Capuano, het Napolitaanse Paleis van Justitie, een echt gezellige pittoreske buurt. Plots zagen wij een goed geklede jongeman zich bukken en iets oprapen. Hij was twee passen voor ons. H(j stond stil en bekeek zijn vondst, een gouden ring met briljant. ,„Zou die echt zijn?" vroeg hij aan de persoon, die het dichtst bij hem was, „toevallig" een vreemdeling (in Rome ziet men in mij de vreemde ling niet meer, maar de Napolitanen zijn weer een ietsje gewiekster). Wij wonen lang genoeg in Italië om door te heb ben, dat hij de ring niet echt gevonden had, hoe meesterlijk hij zijn rol ook speelde. Ons antwoord was dan ook: „Zeker, een echt stukje glas". En de Jon geman, innemend van voorkomen, met een open eerlijk gezicht: „Ja, dat denk ik ook. Wie echte Juwelen heeft, past er wel op ze niet te verliezen. Het zou net moeten zijn, omdat hier de Bank van Lening is en iemand het ding mis schien ging verpanden of juist had teruggehaaldEen verrukkelijke zin om bij de vreemdeling twijfel te wek ken. De jongeman liep door, zijn vondst nog steeds met aandacht bekijkend. Bedriegelijk Na een paar passen stond hij weer stil, klampte ons weer aan: „Het goudmerk is echt, ziet U wel. Denkt U dat ze wel eens echt goud gebruiken voor eeh ring met een valse steen?" Hij wees op iets, dat inderdaad bedriegelijk op een keur leek. „Ik ga toch eens even in de Bank van Lening vragen of het een echte is. Daar hebben ze er heus wel verstand van. Is het erg onbeleefd als ik U vraag even mee naar binnen te gaan? U be grijpt als het ding werkelijk kostbaar is en ik kom dat daar vragen, dan zul len ze natuurlijk denken: „Hoe komt die jongen aan de dure ring?" en kunnen ze vermoeden, dat hij van diefstal af komstig is. Als U er bij is, kunt U zeg gen, dat ik hem hier heb gevonden." We hadden plezier in het geval en gin gen mee. In het pandjeshuis zat achter een loket een bejaarde man, die de ring meenam om hem te laten onderzoeken. Na vijf minuten kwam hij terug: „Een aardige briljant, een kleine slijpfout, als U hem wilt verpanden moet U de naam opgeven van de juwelier, waar hij ge kocht is. Tweede etage, loket 18. U kunt er van tweehonderd- tot tweehon derdvijftigduizend lire voor vragen." Nu was het spelletje voor ons ver ge noeg gegaan. We wensten de jongeman geluk met zijn vondst en zeiden: „Ik zou hem dan maar verpanden of anders is het een aardig cadeautje voor uw verloofde." „Maar ik weet niet bij welke juwelier hij gekocht is en verloofd ben ik nog niet," antwoordde hij. „Dan maar bewaren tot het zover is," zeiden wij en gingen weg. Tot nu toe had htf zijn rol prachtig gespeeld. Nu eerst kwam en het was ons bijna een teleurstelling de vraag: „Zou U er niet iets voor voelen?" Het is waarschijnlijk verkeerd, om dat er stellig later iemand ingetrapt is, maar wij voelden voor een kunste naar te staan en stuurden hem weg met een „Niet de minste belangstelling voor juwelen". Gevaarlijke „scippisti" Met absolute zekerheid kunnen wij zeggen, dat de jongen de ring niet had gevonden, dat het mannetje achter het loket een vriendje was en dat hij het niet zou hebben gewaagd het ding wer kelijk aan de taxateur voor edelstenen voor te leggen. Zijn enige bedoeling was het waardeloze ding van gedoubleerd lood met een stukje glas aan iemand kwijt te raken, die denken zou een koopje te doen. Deze dingen kan de verstandige toe rist zelf omzeilen. Werkelijk gevaarlijk zijn de „scippisti", jongelui gezeten op een mo'torscooter of leunend uit het open venstertje van een automobiel, die dames hun handtasje ontrukken. Dit is op het ogenblik een van de in Italië, vooral in Rome, meest voorkomende soorten diefstal. Draag dus in uw tasje nooit veel geld of voorwerpen van waarde, ook geen documenten. Het best late mijn zijn geld in het hotel en drage nooit meer bij zich dan men op een bepaalde dag nodig denkt te hebben. Voor automobilisten blijft het natuur lijk raadzaam bij het parkeren steeds alles goed af te sluiten. Verder dreigt er gevaar bij bandenpech. De truc van de bandenpech is nu al heel oud, maar er vallen nog steeds slachtoffers. Op de weg voor U rijdt bijv. een scooter, die een paar driehoeksspijkers op hét asfalt strooit, of wel U stopt ergens en een voorbijganger prikt een gaatje in een band. Straks is uw band slap en moet deze vervangen worden. Dan dagen vriendelijke helpers op en pas later be merkt U, dat zij er in geslaagd zijn uw portefeuille uit uw jaszak te halen, om dat U, met de bedoeling gemakkelijker te werken, even uw jasje had uitgetrok ken. De enige oplossing is deze: het uitgetrokken jasje in de auto leggen en die daarna hermetisch afsluiten en ver der alle, ook nog zo vriendelijk aange boden, hulp even vriendelijk afwijzen. Natuurlijk vriendelijk, omdat door gaans de persoon, die zijn hulp komt aanbieden, wel degelijk een eerlijk be hulpzaam man is. Maar U kunt van zijn diensten geen gebruik maken, omdat er één keer op de honderd een boef komt opdagen, hetgeen aan zijn gezicht niet te zien is. Met een beetje oplettendheid en voorzichtigheid reist in Italië even veilig als in ons eigen vaderland. Laat U zich dus niet afschrikken door de vele verhalen, die U hoort, maar houdt er wel rekening mee. Familieberichten ontleend aan andere bladen GEBOREN: Van Voorthuysen- Brieskorn, z. (Rotterdam) Ingelse-Flinterman, 8. (Schiedam) Valkier-Doeleman, d. (Vlaardingen) Van Berckel-Hennen, d. (Sittard) Glasbergen-Duyvis, d. (Amersfoort) Samama-Polak, d. (Laren) Van Leeuwen-Burg, B. (Amstelveen) GETROUWD: R. E. Scholma en E. Wielenga (Bussum) OVERLEDEN: N. Loeser, m„ 52 J. (Amsterdam) M. Ch. Tirion- Eschauzier, vr„ 80 J. (Aerdenhout) W. L. J. A. baronesse van Boetzelaer-Von Wrangel af Lindenberg, vr„ 92 J. (Arnhem) F. A. Kakebeeke- Ochtman, vr„ 82 j. (Goes) P. C. W. Scholte- Stephan, vr„ 64 j. (Den Haag) dr. A. Schmidt, m. (Neurenberg, Duitsland) J. Ch. de Vries, m. (Amsterdam) C. G. Piekart, vr„ 70 j. (Amsterdam) 7 tlm 15 mei: Week v.d. FotografieDat Is uw kans om bU elke aankoop GRATIS het boekje „Elk Jaar beeft 12 fotomaan den" te ontvangen. Vol tips en fraaie foto's. Komt u vlug? Nti zUd er nog! I. VAN DER ZANDEN BREESTRAAT 141 Geef Jovanda'sDat zijn moeders lievelings-nylons en ze vindt het maar wat attent dat vader en de kinderen dit weten! Jovanda nylons zijn plezierig kopen. De Jovanda verkoopsters adviseren U graag... èn goed over kleur en maatl van 2.95 tot 4.95 Moeders mooiste geschenk met Moederdag! JOVANDA - DE NYLONKOUSENFABRIEK UIT HENGELO GEVRAAGD een of een JUFFROUW ter opleiding, boven de 18 jaar. Café-Restaurant „NIEUW BRITTENBURG", BOULEVARD KATWIJK AAN ZEE Wij kopen oude mahonie I meubelen zoals oude ronde tafels, canapé's, stoelen, antieke kabinetten, bureaus. Mogen beschadigd zijn of j wormgaatjes hebben. Brieven aan het bureau van dit blad onder no. 7222. Wacht niet te lang! Nu hebt U nog de eerste en de grootste keuze uit onze prach tige collectie bad pakken 't Wordt een mooie zomer en U zult veel plezier heb ben van Uw nieuwe badkleding uit de voorraad van: BreestpaatLEIDEN Mooi vrijstaand te koop met voor- en achter tuin, prima onderhouden, Veursestraatweg, Voorschoten, bij halte Blauwe Tram. Koopprijs f 20.000. Brieven aan het bureau van dit blad onder no. 5871a. Wegens huwelijk der tegen woordige vraagt mevrouw v. Randwyek per 1 of 15 juni een van 9—5 uur. Aanmelden: Laan v. Oud Poelgeest 7. Oegstgeest, tel. 21521, Leiden Valkenburg (Z.-H.) Gevraagd per half mei liefst voor hele dagen. C. VAN TOL, Broekweg 2, Valkenburg (Z.-H.). HUIZE WELMOED GROTE VOORKAMER op begane grond, terstond beschikbaar. Noordeindsplein 2b GEVRAAGD nette BEDIENDE plm. 18 jaar. SLAGERIJ v. d. ZALM Kempenaerstraat 33, Oegstgeest - Tel. 20207 Vermeldt steeds het juiste nummer Dagelijks ontvangen wi) brieven op advertenties waarop net nummer van de betreffende adver tentie ontbreekt Dit geeft aanleiding tot vee) vertraging en kan oorzaak zyn dat de inge zonden brief zi)n bestemming te laat of In het geheel niet bereikt. Men gelieve er dus voor zorg te dragen, dat het Juiste nummer dat in de advertentie voorkomt duidelijk links boven op de enveloppe wordt vermeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 4