Zonder investeringsbeperking van overheid weer inflatiegevaar Mozaieken sieren de Bollenstreek T oor bedrijven investeringen echter wel noodzakelijk Zulks met het oog op de toekomst Prins Bernhard op weg naar Canada Vele „schilders met bloemen" moesten vannacht doorwerken „Waarom werd van advies afgeweken?'" Thans een omgekeerde Suezcrisis deze weak kagon. mat een koude nat te bollen zondag. CkrHist .Jon geren hadden eentemg over radïo+televbk. circus Strassbur - ger bracht bedoek Inleiden ?7ste jaargang Zaterdag 3 mei 1958 Derde blad no. 29431 vullende werken uitgevoerd, welke gro tendeels via de Bank voor Ned. Gemeen ten worden gefinancierd. Als thans kan (Van onze financiële medewerker) Wie met de president van de Ned. Bank een rondvlucht maakt boven de wereld van economie en financiën ziet zich met grote duidelijkheid de oorzaken aange wezen van een aantal verschijnselen, dat voor de naaste toekomst een grote mate van onzekerheid heeft teweeggebracht. Het is niet zo dat het verslag van de Ned. Bank op de toestand en de moeilijkheden waarin ons land verkeert, een bepaald nieuw licht werpt, maar het analyseert die moeilijkheden met grote scherpte. Van verschillende kanten is reeds geruime tijd betoogd dat het in het algemeen de overbesteding is, waardoor het evenwicht tussen nationaal inkomen en natio naal verbruik is verbroken en ook in zijn vorig verslag heeft dr. Holtrop daarop gewezen. Ditmaal wordt echter met een overvloed van cijfermateriaal aangetoond, dat het met name de overheidsinvesteringen zijn, welke de thans aan de orde zijnde problemen in het leven hebben geroepen. Zeker, ook de z.g. consumptieve uitgaven van overheid en particulieren zijn in 1956 en 1957 te groot geweest, deze zijn toch lang niet in die mate gestegen als de bruto investeringen. In vergelijking met de evenwichtstoe stand. welke in 1954/55 bestond, is het nationaal inkomen van ons land met 19%% vooruitgegaan, de consumptieve bestedingen met 21%. de bruto-inves- teringen echter met 33,6%. Ten aanzien van de investeringen in dé woningbouw van de lagere overheid bedraagt de toe- mening niet minder dan 96%, tengevol ge waarvan de totale bruto-investeringen in 1957 28.9% van het bruto nationaal inkomen uitmaakten, dat is 3% meer dan de bij evenwichtige verhoudingen geldende norm, gelijkstaande met een bedrag van f. 1 miljard. Het is dus geen wonder dat de finan ciering van de investeringen in het af gelopen jaar met inflatoire middelen moest geschieden doordat de gemeenten hun uitgaven, ook voor de woningbouw, dekten door het aangaan van vlottende schulden zonder dat ze enige zekerheid hadden deze op korte termijn weer te kunnen aflossen. Voor de dekking van de gemeentelijke kapitaalsuitgaven was er in 1956 een financieringstekort van f. 460 miljoen, in 1957 van f. 910 miljoen en de totale vlottende schuld van de gemeenten is dan ook, zoals bekend is, tegen het einde van het jaar tot boven f. 2 miljard opgelopen. Hier blijkt uit, dat men ter beoordeling van de financiële positie van ons land niet kan volstaan met de cijfers van de Rijksbegroting, maar dat, nu vooral sinds de oorlog aan de gemeenten allerlei ta ken met name die van de woningbouw, zijn toegewezen, ook de ontwikkeling van de gemeentefinancien daarvoor een niet te verwaarlozen factor is. De mi nister van Financien heeft in zijn be grotingen van de laatste twee jaar een mooi gebaar gemaakt door te verkla ren dat het Rijk op de kapitaalmarkt geen beroep zal doen, als de gemeenten echter tegelijkertijd op een te groot deel van het nationale inkomen beslag leg gen, wordt uiteraard het noodzakelijke evenwicht tussen inkomen en bestedin gen eveneens verbroken. Dat de president van de Ned. Bank de overbesteding bij de gemeenten signa leert als een van de belangrijkste oor zaken van de financiële en monetaire moeilijkheden, is begrijpelijk, maar even begrijpelijk is dat de gemeentebesturen zich tegen de op hen uitgeoefende kri tiek te weer stellen. Ook in het verslag van de Ned. Bank wordt toegegeven, dat de woningbouw een sociaal belang is van de eerste orde en men zal het de gemeenten dan ook niet euvel kunnen duiden dat zij op dit punt grote activiteit aan de dag hebben gelegd. Men kan nog in het midden laten of, zoals vele gemeentebesturen betogen, de Rijksuitkeringen aan de ge meenten in verband met de aan hen toevertrouwde taken niet te gering zijn. Maar zeker is dat zij door het van ho gerhand opgelegde rentegamma in een dwangpositie werden gebracht. Zulk een rentegamma biedt, zoals dr. Holtrop op merkt, geen waarborg voor het voorko men van een rentestijging als ook tege lijkertijd niet de investeringen worden tegengehouden. Maar dit heeft de cen trale overheid niet gedaan en doordat de financiering met kasgeld werd vrij gelaten, werden de gemeenten derhalve aangemoedigd tot een verderfelijke wijze van financieren, waarmee, zo zegt de president tenslotte, èn staatsfinanciën èn de munt in gevaar zijn gebracht. Het is dus zeker niet zo. dat de schuld uitsluitend bij de gemeenten moet wor den gezocht, ook al heeft men hier en daar ongetwijfeld uit een te royale hand geleefd. De schuld van de centrale over heid is even groot. Het rentegamma heeft de kapitaalrente kunstmatig laag ge houden en verhinderd dat tussen vraag en aanbod op de kapitaalmarkt een natuurlijk evenwicht ontstond, dat de gemeenten tot beperking van hun ka pitaalsuitgaven zou hebben gedwongen. Dat in het verslag van de Ned. Bank de gemeentelijke financiering als de voornaamste oorzaak van kapitaal- schaarste, ongunstige ontwikkeling van de betalingsbalans, verlies van goud en deviezen en valuta-onrust wordt aange wezen, zegt reeds dat de schuld niet. gelijk men hier en daar meent, bjj het bedrijfsleven moet worden gezocht. Ook in de particuliere sector zijn uit gaven gedaan, welke op het beschik baar komen van duurzame financie ringsmiddelen vooruitliepen, er zjjn ech ter volgens de president geen aanwij zingen dat in het algemeen het niveau der particuliere investeringen in ons land de werkelijke behoefte te boven zou gaan. De zorg om niet verder te springen dan de polsstok lang is, is in de particu liere sector van nature groter en on danks de grote bevolkingsaanwas'heeft de stijging van het volume der industriele produktie in Nederland eerder de nei ging bjj die der andere O.E.E.C.-landen ten achter te geraken dan daarop voor uit te lopen. Onder die omstandigheden kan een doelbewuste beperking der par ticuliere investeringen ten gunste van de investeringen van de lagere overheid, zelfs wanneer die de woningbouw ten goede zou komen, nauwelijks overweging verdienen, aldus het oordeel van de president. worden geconstateerd dat de kapitaals- schaarste is verminderd, moet dit gro tendeels aan de geringere investeringen bij het bedrijfsleven worden toegeschre ven. In de meeste jaarverslagen wordt van verminderde kapitaalsuitgaven mel ding gemaakt, zowel bij de grote con cerns, Philips. Aku. Unilever, als bij tal van kleinere ondernemingen. Gelet op het feit dat wij, wat het volume onzer investeringen betreft, bjj andere landen ten achter staan en de tot standkoming van de E.E.C. nieuwe eisen stelt aan (kwaliteitsverbetering en aanpassingsver mogen in het algemeen, schuilt in de investeringsbeperking bij de bedrijven ongetwijfeld een gevaar. Uit het betoog van dr. Holtrop wordt duidelijk dat hij een beperking van de investeringen bjj de overheid, de cen trale zowel als de lagere, het meest wen selijk acht. maar hij betwijfelt terecht of voor een oplossing in die richting een parlementaire meerderheid zal worden gevonden. Daarom acht hij het gevaar groot dat de weg van de geringste weer stand zal worden gevolgd, die bestaat in bet handhaven van een te hoog niveau van de investeringen door financiering daarvan met inflatoire middelen. Men kan er de president van de Ned. Bank slechts dankbaar voor zijn, dat hij zo vrijmoedig is geweest met grote na druk op dit gevaar te wijzen! Prins Bernhard spreekt op Bondsdag C.B.T.B. De Christelijke Boeren- en Tuinders- bond, die 40 jaar bestaat, houdt op 4, 5 en 6 juni jubileumbondsdagen in Utrecht. In de middagvergadering op 5 juni zullen spreken Prins Bernhard, de minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, dr. A. Vondeling, de Commissaris der Koningin in Utrecht, mr. C. Th. E. Graaf van Lynden van Sandenburg en prof. dr. W. Rip. Prijsverlaging aardolieprodukten Met ingang van maandag 5 mei a.». zullen de prijzen voor enkele aardolie produkten opnieuw worden verlaagd. Autobenzine wordt 0.3 cent per liter, lichtpetroleum 0.26 cent per liter goed koper. De prijzen voor huisbrandolie, autogasolie en andere gasolieën worden met 50 cent per 100 liter verlaagd. Deze wijzigingen houden verband met recente dalingen van de wereldmarktnoteringen. Hartelijk afscheid van de Koningin De beide rechtermotoren van de DC-7C „Zwarte Zee" draaiden al, toen Prins Bernhard gisteravond op Schiphol in de deuropening van het KLM -toestel ver scheen om nogmaals wuivend afscheid te nemen van Koningin Juliana en Prinses Beatrix en de vele andere gasten en belangstellenden, die op deze frisse vrijdag avond op het platform van Schiphol tezamen waren gekomen om de Prins voor zijn reis naar Canada en de V.S. uitgeleide te doen. Om kwart over elf kreeg ge zagvoerder Richard John Rose. Canadese vierbander van de KLM, die met ge zagvoerder Hoefeit als co-pilot het commando van het toestel heeft het teken om weg te taxiën en nog een kwartier later verhief de „Zwarte Zee" zich met 38 passagiers aan boord van de baan om zonder tussenlanding naar Montreal te vliegen, waarvoor een vliegtijd van 13 uur en 15 minuten was aangegeven op een gemiddelde hoogte van 18.000 voet. Om even voor half elf waren de Ko ningin, de Prins, Prinses Beatrix, die vergezeld was van haar vriendin René Röell, uit Soestdijk op de Amsterdamse luchthaven aangekomen. In de speciale wachtkamer, waar vele autoriteiten aanwezig waren vond Prins Bernhard zijn drie reisgenoten: de am- Vandaag is het de dag van de mozaieken, die door de gehele Bol lenstreek verspreid liggen. In Hillegom, Lisse, Sassenheim, Voorhout, Noordwijk, overal kan men deze schilderijen van bloemen vinden. Zij zijn een sieraad voor de streek, die in deze tijd toch reeds zo mooi is. Het koude voorjaar heeft er voor gezorgd, dat nu alle bloemen tegelijk uitkomen: narcissen (al zijn die nu bijna uitgebloeid), hyacinten en vroege tulpen. De vooral voor de buitenlanders zo bezienswaardige streek, heeft er nu in de mozaieken weer vele trekpleisters bij. Vandaag heeft de keuring van de mo zaieken plaats en dat betekende dus. dat men in ieder geval vanmorgen vroeg klaar moest komen. In vele gevallen was dat nog een grote opgave, want er moet heel wat werk verzet worden eer een mozaiek gereed is. Dit spreekt temeer, wanneer men weet dat vele blocmschil- derijen gelegd worden door vrijwilligers, die hun vrije tijd daarvoor beschikbaar stellen. Wil men een mozaiek mooi heb ben tijdens de keuring dan moet het niet lang van te voren gereed zijn. en dat wil dus zeggen dat er in vele gevallen vannacht doorgewerkt is. VEEL WERK Een goede indruk van de hoeveelheid werk. die verzet is. kregen wij in Hille gom, waar leden van christelijke werk nemersorganisaties een groot mozaiek van het Chr. Nat. Vakverbond legden. Vragen aan dr. Drees Het lid van de Tweede Kamer, de heer maenen (K.V.P.) heeft aan de minister president, dr. Drees, de volgende vragen schriftelijk gesteld: 1. Is het juist, dat de looncommissie van de Stichting van de Arbeid be houdens een onderdeel zich heeft ak koord verklaard met de voorstellen tot wijziging van de arbeidsvoorwaarden van het personeel der Nederlandse poorwe- het personeel der Nederlandse Spoorwe gen, waarover in het overleg tussen de directie der N. S. en de bonden van het spoorwegpersoneel overeenstemming werd bereikt, en dat ook het College van Rijksbemiddelaars zich met dit stand punt van voornoemde looncommissie aanvankelijk heeft verenigd? 2. Indien het antwoord op de eerste vraag geheel of gedeeltelijk bevestigend luidt, wil de regering dan een uitvoerige uiteenzetting geven van de redenen, die ertoe hebben geleid om van deze advie zen af te wijken en een beslissing te nemen, die tot gevolg zal hebben, dat de tussen de directie en de bonden van spoorwegpersoneel bereikte overeenstem ming voor een belangrijk deel teniet wordt gedaan? 3. Is bij het nemen van de beslissing voldoende aandacht geschonken aan de vraag, of deze voor de N. S. praktisch ook uitvoerbaar is, met name of de sala risverhoudingen in het spoorwegbedrijf daardoor niet in ernstige mate worden verstoord? De oplossing van het probleem is dan 4 Is de regering van oordeel, dat de ook zeker niet gemakkelijk Het is thans procedure, die tot de regenngsbeshssmg zo dat aan de investeringen door ge- heeft geleid, juist en bevredigend moet meenten aan de ene kant paal en perk worden geacht, mede in verband met is gesteld aan de andere kant worden het feit, dat aan het spoorwegpersoneel ter bestrijding van de werkloosheid aan* geen stakingsrecht toekomt? Het is een stuk van 63 m2. dat gelegd wordt voor het jeugdhuis Weltevreden aan de Van den Endelaan. Een 25 tal personen heeft in zijn vrije tijd ruim 100 manden hyacintennagels en ongeveer 40 manden volledige hyacintenbloemen ver werkt. Dat kost bij elkaar 250 manuren! Nadat de tekening is gemaakt, wordt deze overgebracht op grote repen papier, die op de houten onderbouw worden ge legd. Aan de hand hiervan kan men het mozaiek gaan leggen. Wanneer een mo zaiek iets schuin ligt wordt in vele ge vallen de zijkant keurig afgewerkt met hyacinten, die in rietmatten worden ge stoken. VELE ONDERWERPEN Men heeft weer vele onderwerpen ver werkt in deze kunststukjes van bloemen. Een van de vele mozaieken in de bollenstreek. Dit eenvoudige, maar sprekend mozaiek ligt voor het V.V.V. kantoor te Hillegom. (Foto L.D./Van Vliet) De lente is natuurlijk een dankbaar on derwerp. en verder treft men aan myto- logische voorstellingen, kerkelijke voor stellingen. zoals o.m. het embleem van de kerkdag van de classis Leiden der Ned. Herv. Kerk. die tweede pinksterdag in Leiden wordt gehouden, leuke voor stellingen met dieren en verder tal van onderwerpen, die op een of andere wijze verband houden met de teelt en de ex port van bollen. Tenslotte treft men vrij veel reclame- mozaieken aan. FEESTKLEED De bollenstreek is thans wel op zijn mooist, en de mozaieken „doen er nog een schepje op". De Bollenstreek heeft zich in haar mooiste kleed gestoken om het feest van de lente mee te vieren. Wanneer morgen het weer een beetje zomers is zullen talloze binnen- en bui tenlanders een bezoek brengen aan ..de bollen". Zij zullen 's avonds blij huis waarts keren, want het zien van dit feestelijke gewaad móét de mensen wel blij maken. De mozaieken dragen daar niet weinig toe bij! Makatita verklaart: Dalles zon meer voor ons trillen doen maar zijn bondgenoten houden hem tegen (Van onze Londense correspondent) In een onderhoud, dat wjj vandaag hadden met de heer Makatita, vertegen woordiger in Londen van de opstandelingen-regering op Sumatra, bevestigde deze dat het doel van de bombardementen is: afsnyden van de inkomsten van Dja karta. Hij stelde echter uitdrukkelijk in het licht, dat het verkeerd is het voor te stellen alsof de Sumatra-regering het gemunt zou hebben op Westelijke schepen. Zij onderneemt uitsluitend aanvallen op Indonesische havens, ongeacht welke schepen er door getroffen worden. Dat westelijke schepen vernietigd worden, valt te betreuren, zeide hij, maar er is niets aan te doen. Men acht het bij de rebel len onaanvaardbaar, dat scheepvaartmaatschappijen, welke weigeren voor de op standelingen te varen, zulks wel voor Djakarta doen. Het onmiddellijk, doch bijkomstig gevolg van de bombardementen is reeds geweest, dat de vrachtprijzen thans om hoog zijn gegaan door stijging van de verzekeringspremie. De scheepvaart maatschappijen, welke aanvankelijk vooruitbetaling eisten voor door Padang gecharterde schepen, waartegen geen bezwaar bestond, vroegen later deposito's voor bedragen ter waarde van elk schip, omdat de verzekering-maatschappijen weigerden de schepen te verzekeren. Dit bracht Padang in een moeilijke positie, omdat de vaart op Sumatra hierdoor enorm benadeeld werd. Dja karta wordt door de opstandelingen met militair-economische middelen bestre den. Het doel is, zei Makatita, de olie toevoer af te sluiten, het in handen krijgen van vliegvelden en het onmoge lijk maken van het interinsulaire scheepvaartverkeer, en van de handel in het nog door Djakarta beheerste deel van Indonesië. „Als het onze produkten wil hebben", zei Makatita, „dan Bal men voor ons moeten varen en niet voor Djakarta." Hij herhaalde opnieuw, dat het Westen weliswaar sympathie koesterde voor de zaak van de opstandelingen, maar veel te weinig voor hen doet. Over Amerika is hij in dit verband iets beter te spreken. Het ware te wensen, dat het Wes ten gezamenlijk de opstandelingen po sitief helpt zonder dat er van open lijke interventie sprake behoeft te zjjn. Nu heerst er een soort omge keerde Suez-crisis, waarbij Dulles degene is die meer wil doen voor het Sumatra-regime, terwijl hjj wordt tegengehouden door zijn Europese bondgenoten, aldus Makatita. Makatita is verder van oordeel, dat het Westen volgens het volkerenrecht Padang als opstandelingen-regering had moeten erkennen, toen Djakarta de Sumatra-kusten blokkeerde. Makatita blijft een onverstoorbare optimist wat betreft de positie van de opstandelingen-regering. bassadeur van Canada te 's-Gravenhage de heer Thomas A. Stone, die de Prins gedurende de gehele reis door Canada zal vergezellen, dr. F. A. de Graaff. de particuliere secretaris van de Prins en de hoofdcommissaris van de Rijkspolitie C. Sesink. hoofd van de veiligheidsdienst van het Koninklijk Huis. Op het platform nam de Prins harte lijk afscheid van Koningin Juliana en zijn dochter, drukte alle bekenden de hand en ging tenslotte in het toestel aan het raampje zitten, vlak achter de deur. zodat iedereen hem kon zien bij het wegtaxiën. Vlak voor het vertrek had de Canade se ambassadeur zich nog even met de wachtende journalisten onderhouden. Hij vertelde, dat het voor hem en voor alle Canadezen een zeer gewaardeerde gelegenheid was om met Prins Bern hard niet alleen naar Montreal te rei zen maar ook met de Prins verscheidene steden en streken van Canada te be zoeken. Hij hoopte, dat het programma niet te zwaar voor de Prins zou zijn. De heer Stone eindigde zijn verklaring aldus: ,,Ik zie deze reis van de Prins als een nieuw bewijs van de diepe gevoelens van vriendschap, welke reeds vele jaren tussen de volken van beide landen be staan". Op 11 mei zal de Prins in Seattle (VS) arriveren en daar begint het Amerikaan se gedeelte van zijn tournee. Zaterdagmiddag 24 mei. dus voor Pinksteren, is de Prins weer in ons land terug. Provinciale dag voor U.V.V.-dames in Avifauna Volgende week donderdag zullen de dames van de Unie van Vrouwelijke Vrrijwilligers in de provincie Zuid- Holland in het Paviljoen Avifauna de Provinciale Dag 1958 houden. De afdelingen Alphen aan den Rijn, Aarlanderveen en Woubrugge zullen met de presidente van afdeling Alphen, me vrouw J. J. Bruins SlotPadding als gastvrouwen optreden. De dag zelf staat onder leiding van de provinciale presidente, mevr. E. A LieuwensRutgers, die na de opening om 10.30 uur aan Alphens burgemeester, de heer Z. Bruins Slot gelegenheid zal geven een welkomstwoord uit te spre ken. Om 11 uur zal mej. C. Y. V. Ru- dolphi, maatschappelijk werkster, spre ken over „Te verlenen hulp aan gere- patrieerden". Na de pauze, die van 12.30 uur tot 2 uur duurt, zal de provinciale presidente een praatje houden, waarna vertegenwoordigsters van enkele afde lingen vijf minuten-toespraken zullen houden. Huurcompensatie op Indische pensioenen De minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft in een brief aan de Tweede Kamer medegedeeld, dat de regering heeft besloten op de Indische eigen- en weduwenpensioenen een huur compensatie te verlenen, gelijk aan die, welke op de Nederlandse pensioenen zal worden gelegd. Aanvankelijk was bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Za ken voor 1958 in de Tweede Kamer mede gedeeld, dat een zodanige compensatie niet zou worden vereend, maar op aan dringen van het lid van de Tweede Ka- raei de heer Stufkens heeft de rege ring zich nader over deze kwestie be raden en daarna haar standpunt ge wijzigd. S.E.R.-lidmaatschap onverenigbaar met Kamerzetel De regering vindt het lidmaatschap van de Sociaal Economische Raad on verenigbaar met het lidmaatschap van Eerste of Tweede Kamer. Maar vooralsnog wil zij dit niet vast leggen in de wet. Aldus is de strekking van het uitvoerig betoog van de Staats secretaris van Binnenlandse Zaken. Be zitsvorming en PBO in de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer bij het in 1955 ingediende wetsontwerp tot be krachtiging van het K.B. waarin regels worden gegeven over de onverenigbaar heid van het lidmaatschap van de SER met een aantal andere werkzaamheden. Gevangene uit Huis van Bewaring ontsnapt Naar de kermis (Van onze Haagse redactie) Gisteravond om half acht heeft een 25-jarige student uit Rotterdam, die in voorarrest vertoefde in het Huis van Bewaring aan de Casuaristraat te Den Haag. kans gezien te ontsnappen. Bij het uitgaan van een sportles heeft de jongeman, samen met een andere ge detineerde, zich door in de gang te buk ken, een ogenblik kunnen onttrekken aan het oog van een bewaker. Van dat moment maakte het tweetal gebruik de binnenplaats over te rennen naar de buitenmuur. De bewaker merkte de vlucht echter onmiddellijk en loste twee schoten, waarop een der vluchtelingen zijn poging staakte en terugkeerde. De student echter wierp zich mét een lenige zwaai op de buitenmuur en verdween in het kermisgewoel aan het korte Voor hout vóór men hem had kunnen grijpen Een bezoeker van de kraamkliniek Beth lehem zag hem vluchten, doch kon ook niets doen om de vluchteling, die gekleed is in sporttenue, staande te houden. Tot nu toe heeft men hem nog niet kunnen grijpen. P». -L -J- oyn daarna. Zon overgoten da gen te gaan tellen. Uidse Amateur Totogr alen hadden ween vergadering O O O evtvoor ons allen was er een stralen de Koninginnedag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 9