Franse premier Gaillard struikelt
(321-255) over Tunesische kwestie
Misplaatste
grap
WEERBERICHT
Binnen- en buitenlandse omstandigheden maken
snelle beëindiging van crisis noodzakelijk
Geen koers als een liniaal
dat iemand voet aan
Straaljager
verongelukt
wal zette
ontspanning
NEUROTONIC
97ste jaargang
WOENSDAG 16 APRIL 1958
No. 29417
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: j w aencj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wltt*si°ge,f I'..Leld™ Z
Hoofdredacteur: J Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; t.OJ» per week Telefoon Directie en Administratie: 26041. Redactie 21507
LDERS in dit Blad kan men lezen
"P"1 dat een aantal Leidse studenten ge-
meend heeft met een eigen kandi
datenlijst te moeten deelnemen aan de
aanstaande verkiezingen voor de ge
meenteraad op 28 mei e.k., zulks ten
einde een betere bevordering van de spe
cifieke studentenbelangen te verkrijgen.
Hoewel de lijstaanvoerder ons heden
morgen het advies gaf „deze actie voor
al niet al te serieus op te nemen" en wij
ons vleien met de gedachte niet geheel
en al gespeend te zijn van gevoel voor
humor, kunnen wij toch met de beste
wil van de wereld in de bovenvermelde
daad niets ontdekken wat wij een ge
slaagde studentengrap zouden kunnen
noemen.
Integendeel: wij achten dit een spel
met democratische rechten, dat vol
strekt ontoelaatbaar moet heten. Wan
neer men weet, dat bij de verkiezingen
de kiesdeler zo om en nabij de 1350 zal
liggen, wil dit dus zeggen, dat de zgn.
Tera-lijst (Totale Eensgezinde Radicale
Actie) een zelfde aantal geldige stem
men moet trekken om althans voor één
zetel in aanmerking te komen.
HET aantal in Leiden studerenden
mag worden geschat op ongeveer
4500, maar slechts een deel daar
van - en vermoedelijk zelfs een minder
heid - is als Leids ingezetene ingeschre
ven en komt dus op de kiezerslijst voor.
Ongeveer een derde deel van het aan
tal Leidse studenten is spoorstudent; een
ander deel woont in Leiden op kamers,
doch blijft in het ouderlijk huis elders
gedomicilieerd; nog een ander deel
woont in Oegstgeest, Leiderdorp of een
andere naburige gemeente. Wij achten
onze raming aan de hoge kant, wanneer
wij het aantal in Leiden wonende stude
renden tenslotte op 2000 stellen. Maar
dit zijn dan bij lange na niet allen ook
kiesgerechtigde studenten, want daar
voor moet men de 23-jarige leeftijd heb
ben bereikt! Het lijkt geenszins overdre
ven om aan te nemen, dat meer dan de
helft beneden deze leeftijdsgrens blijft,
zodat er in het gunstigste geval, wan
neer inderdaad èlle kiesgerechtigde stu
denten hun stem op de Tera-lijst zouden
uitbrengen, een lijsttotaal van plm. 1000
kan worden bereikt.
T—|EN dergelijk onzinnig vermorsen van
1- waardevolle democratische rechten
lijkt ons in geen enkel opzicht ver
antwoord, het minste wanneer dit ge
schiedt door een bevolkingsgroep, welke
door haar academische vorming is voor
bestemd om t.z.t. leidende posities in
staat en maatschappij in te nemen.
Er is overigens nóg een bedenkelijk
facet aan deze farce. De kandidatenlijst
van de Tera bevat slechts drie namen,
n.l. van lieden, die ingevolge de kieswet
allen 23 jaar of ouder moeten zijn. Waar
tie gemeenteraad voor een periode van
vier jaar wordt gekozen, is het dus alles
zins waarschijnlijk, dat de drie kandida
ten aan het einde van deze 4-jarige pe
riode zullen zijn afgestudeerd, m.a.w. dat
de lijst zal zijn uitgeput.
Het dwaze geval zou zich dan voor
doen dat deze vakatures onvervuld zou
den moeten blijven, omdat de Kieswet
in een dergelijke onvoorstelbare situatie
niet voorziet!
Op grond van al de bovenstaande
overwegingen achten wij de kandidaat
stelling door de Tera niet alleen een on
zinnige, maar in politiek opzicht zelfs
misdadige onderneming, waaraan geen
student, die zich zijn rechten en plich
ten als Nederlands staatsburger bewust
is, mag deelnemen.
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Vannacht om het vriespunt
De Bilt verwacht tot morgenavond: j
Aanvankelijk plaatselijk enkele buien,
maar ook opklaringen. Later weer toe- I
nemende bewolking met enige regen of
motregen. Vannacht in het binnenland j
temperaturen om het vriespunt, mor-
genmiddag ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag. Overwegend matige
wind tussen noord en west. (Opgemaakt
te 11.15 uur).
17 april
Zon op: 5.41 uur; onder: 19.40 uur;
Maan op: 4.56 uur; onder: 18.12 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.37 en 14.52
uur. Laagwater te 10.32 en 22.53 uur.
Om half een vannacht is de Franse radicale
minister-president Felix Gaillard ten val gebracht
naar aanleiding van de Tunesische kwestie, waar
voor de regering het parlement speciaal van zijn
paasreces naar Parijs had teruggeroepen. Een
meerderheid van 321 tegen 255 stemmen sprak
zich uit tegen de jonge minister-president, die nu
ruim vijf maanden aan het bewind is geweest.
Ofschoon Gaillard de vertrouwenskwestie niet
uitdrukkelijk aan de stemming had verbonden,
aanvaardde president René Coty om kwart voor
een in de nacht toch zijn ontslag. Lijkbleek en op
(Van onze Parijse correspondent)
van vermoeidheid sprak Gaillard, na zijn bezoek
aan het staatshoofd, de traditionele woorden bij
dergelijke gelegenheden uit. De binnenlandse cn
buitenlandse omstandigheden maken het, aldus de
jonge ex-premier, noodzakelijk, dat aan deze i
crisis zo spoedig mogelijk een einde wordt ge- j
maakt. Helaas ziet nog niemand langs welke weg.
Men neemt in diplomatieke kringen aan, dat door
de val van het kabinet nu automatisch ook een
einde is gekomen aan de goede diensten'' der j
Anglo-Amerikaanse bemiddelaars Murphy en
Beeley.
I nu al aangelegenheden van internatio-
naai beraad geworden, zodat de crisis in
Parijs de Franse invloed alleen nog
maar extra zal kunnen verzwakken. De
vraag is aldus of de hartstochten, ver
oorzaakt door het zwaar gekneusde ge
Geprikkelde
stemming
Neen, Gaillard zat niet op rozen. Om
de meerderheid te ontzien, wier inzich
ten hij tot dusver altijd consequent ge
deeld had, kon hij zijn rechtervleugel
Van de opening van de zitting 's middags om drie uur af, wist men dat het lot
van Gaillard evenals dat van zijn voorganger Bourgès-Maunoury een klein half
jaar geleden afhankelijk zou zijn van een veertig a vijftig afgevaardigden van
de conservatieve banken. De situatie van de regering was in hoge mate precair
en in de wandelgangen werden voor Gaillards toekomst weinig franken meer
gegeven. De rechtse woordvoerders somden de verschillende tegenstrijdigheden in
het Noordafrikaanse beleid van de regering op en inderdaad is het moeilijk vol
te houden, dat Gaillard de laatste weken een koers, recht als een liniaal, heeft
gevolgd. Nadat hij de kwestie van de grenscontrole herhaaldelijk essentieel voor
Frankrijk had genoemd, werd de capitulatie voor Bourguiba op dit punt onder
de persoonlijke druk van president Eisenhower blykbaar plotseling van secondair
belang geacht!
gisteren op een gespannen voet met de
logica. Gaillard hield de Kamer voor,
dat er geen andere keus was dan tussen
oorlog met Tunesië of onderhandelen,
zonder evenwel te kunnen erkennen, dat1
hij met Sakiet al op het verkeerde
paard had gewed. En bovendien was de I
premier ter wille van de Franse waar
digheid wel verplicht de beslissende I
pressie van Washington met de mantel
der liefde te bedekken, terwijl Eisen
howers brief in de hele wereldpers uit-1
voerig van commentaar was voorzien
Deze uiterst ongemakkelijke positie moet
de intelligente en anders zo beheerste
Gaillard zichzelf in de eerste plaats wel
bewust zijn geweest en zijn zichtbaar
geprikkelde stemming, die hem zelfs
enige malen tot nijdige uitvallen tegen
de Gaullist Soustelle verleidde, mocht
wel uit die omstandigheid worden ver
klaard.
Zwaar gekneusd gevoel van
Franse eigenwaarde
Het was dus weer eens een dubbeltje
op -zijn kant. Er was zeker gerede aan
leiding Gaillard zware verwijten over
zijn Noordafrikaanse politiek te doen en
hem zijn gerechte straf met te onthou
den. Maar anderzijds waren de Alge
rijnse en Tunesische problemen in feite
voel van Franse eigenwaarde, waartoe
vooral president Eisenhowers brief veel
heeft bijgedragen, uiteindelijk beheerst
zouden kunnen worden door de redelijke
overweging, dat enkel door een zeer om
zichtig beleid en vooral door een onmid
dellijk herstel van het directe contact
met Bourguiba Parijs tenminste zo lang
mogelijk nog een of meer vingers in de
Tunesische pap zou kunnen houden. De
hartstocht van het nationalisme, dat
vooral door de rechtse Gaullist Jacques
Soustelle met weinig kieskeurige midde
len gistermiddag werd aangewakkerd, i
heeft evenwel opnieuw gezegevierd.
fb Slot op pag. 2
iwwfrit' m-n~w
Geen slechte dag voor opstandelingen
Invasiedatum verstreek zonder
FELIX GAILLARD
nu geen glimlach meer
moeilijk voor de voeten werpen, dat het
hele huidige drama met Tunesië begon
nen was met het bombardement op
Sakiet, dat de premier, al weer onder
Vlieger omgekomen
Gisterochtend om kwart over elf is
een F-84-Thunderstreak van de vlieg
basis Eindhoven tussen Straatsburg en
Freudenstadt in West-Duitsland ver
ongelukt.
Het toestel was bezig met een laag
vliegoefening en heeft daarbij de grond
geraakt, waarna het is geëxplodeerd. De
vlieger verloor hierbij het leven. De aan
gerichte schade is nog onbekend
De omgekomen vlieger is de 26-jarige
vertrokken
Djakarta's „vloot" is weer
(Van onze reisredacteur)
Singapore, 15 april. Nadat Djakarta's vloot gisteren uit Padangs
gezichtsveld was vertrokken en de wekenlang genoemde invasiedatum
verstreek zonder dat iemand voet aan wal op Sumatra zette, kraaide
Radio-Padang gisteravond triomfantelijk victorie. Volgens Radio-
Padang is de grote aanval, die de regeringstroepen zouden inzetten
„verkeerd gegaan". Hoewel berichten die opstandelingen over imagi
naire bomaanvallen op Bandoeng en het eiland Tandjoeng Pinoeng in
de Riouw-Archipel minstens zeer voorbarig zijn, valt niet te ontkennen
dat Djakarta aarzelt, en de opstandelingen inmiddels op het politieke
en diplomatieke front uiterst actief zijn.
Hoewel immigratie-ambtenaren in Singapore zulks ontkennen, ver
luidt dat zeven top-leiders der opstandelingen gisteren in of bij Singa
pore in het geheim hebben geconfereerd.
voorkomen, hebben tenminste zes le-
I den van de 40 man omvattende staf
besloten de kant der opstandelingen te
kiezen.
drang van de rechtervleugel, officieel op reserve eerste luitenant-vlieger-waar-
de rekening van Frankrijk geschreven.'nemer J M. Kalis uit Eindhoven. Hij
had. Daardoor verkeerde zyn pleidooi was gehuwd en had een kind
Andere diplomaten'
Onder hen zouden de nieuwe be
noemde opperbevelhebber, generaal-
majoor Alex Kawilarang, kolonel
Ventje Soemoeal, overste YVarouw en
de zo juist overgegane militaire at
taché in Singapore, majoor Noerdin,
zich bevonden hebben. Een van de
besproken onderwerpen zou de om
schakeling van diplomatieke posten in
het buitenland zijn. Deze zullen wor
den bemand met militaire attaché's
cn jonge diplomaten, die hun trouw
aan Djakarta opzeggen. Hoewel de
tweede man van het consulaat-gene
raal in Singapore Amin Azhari, een
familielid van Barlian, door Djakarta
tijdig is teruggeroepen om desertie te
De Hillerlabrieken hebben op
een Frans vliegveld demonstraties
gegeven met een zeer lichte een
persoons helikopter, die zeer ge
makkelijk te bedienen is. Van mili
taire zijde bestaat grote belangstel
ling voor dit merkwaardige toestel
letje.
Internationale Federatie van
Margarinefabrikanten
In Den Haag is opgericht een inter
nationale federatie van margarinefa
brikanten. de „International federation
of margarine manufacturers associa
tions. IFMA" Den Haag wordt ook ze
tel van de organisatie, waarbij Neder
land, België, West-Duitsland, Noorwe
gen, Zweden, Denemarken, Engeland.
Frankrijk, Italië en Zwitserland zijn
aangesloten. Tot voorzitter van de fede
ratie is benoemd de Nederlander A.
Bakker president van de Nederlands©
Federatie van Margarinefabrikanten:
tot secretaris de heer M. C. J. Hymans,
eveneens Nederlander.
Het doel van de organisatie ligt niet in
het commerciële vlak, maar op het ge
bied van de samenwerking bij de ge
meenschappelijke problemen van d©
margarine-industrie de research en de
uitwisseling van de resultaten daarvan.
De oprichtings-bijeenkomst is bijge
woond door 47 afgevaardigden van 14
landen. Voorts waren er waarnemers uit
de V.S.. Japan en Finland.
Twee verdere kandidaten zouden de
militaire attaché's in Bonn, kolonel
Askari en luit.-kolonel Pandjaitan, zijn.
De opstandelingen maakten voorts be
kend dat de luchtmachtattaché in Ma
nilla, majoor Moeharto, in Menado is
aangekomen. Het bericht is kennelijk
bedoeld om de wind uit de zeilen te
nemen van Djakarta's aantijging, dat
de B-25 die het vliegveld van Makassar
bombardeerde, tot Tsjangs luchtmacht
behoorde. De opstandelingen kondigen
verder aan, dat hun eenmansluchtmacht
spoedig uitgebreid zal worden en dan
aanvallen op Djakarta zal kunnen on
dernemen.
Hoewel dit optimisme wat voorbarig
schijnt en de regeringstroepen op Su
matra over land nog steeds oprukken,
heeft Padang in de vreemde oorlog,
waarin méér met woorden, psycholo
gische effecten dan met kogels of gra
naten wordt geschoten, gisteren geen
slechte dag gehad!
Tapanoeli geheel bezet
Radio-Djakarta meldde gisteravond,
dat de troepen, die onder commando
staan van luitenant-kolonel Djamin
Gintings, de militaire commandant
van Noord-Sumatra, thans het gehele
gebied van de oostkust van Sumatra
in handen hebben, evenals het gebied
van Tapanoeli. In Tapanoeli zouden
de opstandige troepen in wanorde het
binnenland zijn ingevlucht.
Thans trekken de regeringstroepen
uit de richting van het Tobameer op
in de richting van Boekit Tinggi.
Greep op Padang verstevigd?
Volgens te Djakarta ontvangen berich
ten hebben de regeringstroepen hun
„greep op het gebied rond Padang ver
stevigd". De regeringstroepen krijgen
gestadig versterkingen vanuit de basis
der regeringstroepen in de Riouw-
Archipel. De opstandelingen zouden zich
thans terugtrekken op hun versterkin
gen in de Boekit Barisan. Uit Padang
zouden thans 20.000 inwoners de wijk
hebben genomen.
(Advertentie)
Geef Uw zenuwen
Geef
ze
Niet verdovend
maar genezend
He» weten*chappellik verantwoord
preparaat voor doio »i|d.
VINOBASIS N V. AMSTMDAM.
Russische lening
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Koning Boudewijn van België de in 1955 afgebrande Kon. Vlaam- aankomst werd hem door twee
heeft in Brussel de heropening van se Schouwburg bijgewoond. Bij zijn I kinderen een geschenk aangeboden
De Indonesische minister-president
Djoeanda heeft gisteren de Russische
Amerika speculeert op
Nasoetion
Volgens goed ingelichte zegslieden
te Washington rekent de Amerikaans©
regering erop, dat de opperbevelheb
ber van het Indonesische leger, gene-
raal-majoor Abdoel Haris Nasoetion,
president Soekarno zal dwingen zijn
regering te wijzigen wanneer de op
stand op Sumatra eventueel wordt
onderdrukt. Nasoetion zou de enige
zijn, die in een positie verkeert om
Soekarno ertoe te brengen wijzigingen
in de regering aan te brengen.
Nasoetion, die als zeer godsdienstig en
zeer anti-communistisch bekend staat,
heeft er reeds lang op aangedrongen dat
aan de buitengewesten meer hulp wordt
verleend en dat de regering zich onaf
hankelijk maakt van communistisch©
steun.
Dit zijn dezelfde eisen als die welke
de Sumatraanse opstandelingen hebben
gesteld, maar Nasoetion sloot zich niet
bij hen aan vanwege zijn trouw aan de
republiek, aldus de zegslieden.
Het feit, dat de V.S. op Nasoetion re
kenen verklaart de tot dusver enigszins
onbegrijpelijke houding van de Ameri
kaanse regering ten opzichte van de
ambassadeur, Dmitri Zjoekof, en twee ontwikkelingen in Indonesië, aldus de
O m hfono ran 1 'o n L) - - 1-. O i.i_
ambtenaren van de Russische Staats
bank ontvangen. Deze laatsten zyn zon
dag te Djakarta aangekomen voor be
sprekingen over financieel-technische
aangelegenheden in verband met de
Russische lening van 100 miljoen dollar
aan Indonesië.
zegslieden.
In goedingelichte kringen te Washing
ton neemt men aan. dat indien Nasoe
tion erin slaagt Soekarno tot een com
promis over te halen, de Amerikaans©
regering weer wapens en economisch#
bijstand aan Indonesië zal geven.