luimere kapitaalmarkt, maar een blijvende kapitaalnood Strop in haringvisserij voor Noren, was meevaller voor Nederlanders Een wonderkind 8 t 1 DUFFGORDON SHERRY cit nodig isblijft vrome wens POLYCOLOR Kleurshampoo w Waarom hield de Sloe-haring zich niet aan de spelregels? h 0 4 dmwaek ward een dfk% streep onder da winter getet an maakten we wear xxtvoor ie Staten... blokjes yocd voor.... Provincial !n Lelden ging ket dievengilde op pad welja. sr waren lezingen over paaswrsTarïtt- gfch(voorjong en oud) is ter avond gaf temonds Fanïare- Imtitdtvomng... 'ste jaargang Zaterdag 29 maart 1958 Zesde blad no. 29404 (Van onze financiële medewerker) let wil op de effectenbeurzen maar niet vlotten. Af en toe krijgt men de Iruk dat ze over het dode punt heen zijn, maar tot dusver volgt er op elk be- ieiden koersherstel een nieuwe inzinking, hier zowel als in New York, waar •n van een flink economisch herstel in de loop van dit jaar nog allerminst ;er is. Wat de Amsterdamse beurs betreft mag het als een bewijs van grote jthie en immuniteit worden genoemd dat de prachtige jaarcijfers van Philips de koers van de aandelen niet de minste invloed hebben uitgeoefend, ook al •nt hierbij te worden bedacht dat de gewone aandelen sinds het begin van dit ir reeds ca. 40 zijn gestegen. )ok de discontoverlaging door de Ne- landsche Bank heeft het spiegelvlak de beurs nauwelijks beroerd, althans de aandelenmarkt betreft. De igatiemarkt toont reeds geruime tijd enen van een toenemend aanbod van >itaal, hoewel het vermoedelijk beter te zeggen dat de ruimere kapitaal- rkt minder een gevolg is van een nemend aanbod dan van een vermin de vraag. )e maatregelen, welke van hogerhand genomen tot beperking van de be dingen hebben in zoverre resultaat md dat de Nederlandse betalings- ans weer een overschot aanwijst en goud- en deviezenvoorraad bij de d. Bank in ruim een halfjaar tijds t weinig minder dan f IV2 miljard is stegen. Dat men hierover op de beurs en in le kringen van het bedrijfsleven geen root enthousiasme aan de dag legt loudt verband met het feit dat de be- tedingsbeperking niet in de eerste ilaats de overheidsuitgaven en de ge- insproduktie treft, maar. zoals ook oor de directie van Philips in haar conomische beschouwingen wordt op- emerkt, de investeringen in gevaar rengt, welke op de export zjjn ge- icht en die dus het evenwicht in de etalingsbalans bjj een hoog niveau an bedrijvigheid moeten waarborgen. Er is op dit punt in de kringen van Nederlandse bedrijfsleven bepaald ge onrust te bespeuren, niet het nst met het oog op de Euromarkt, lke naar de mening van de meeste ptains of industry" voor ons land verscherping van de concurrentie betekenen. Ir. Van Leeuwen (Kon. d. Gist- en Spiritusfabriek) heeft het uitgedrukt dat wij voor elke klap die denken te kunnen uitdelen, gerede is lopen er tenminste een terug te Igen. Op zichzelf is het trouwens al rijpelijk dat de verflauwing van de isse tot een verscherping van de in- nationale concurrentie en dus tot een noeilyking van de Nederlandse export- .itie aanleiding zal geven. Vandaar dat men in de kringen van ndel en bedrijf de overigens wel ge riste verbetering van de betalings lans en de deviezenvoorraad niet met roelens van onvermengde vreugde be kt. omdat men er van overtuigd is dat met name de verminderde indus- ele investeringen en de intering op nationale voorraden zijn, welke die betering tot dusverre hebben veroor- ikt. Maar evenzeer is men ervan irtuigd dat de investeringen in ons id. zowel in de breedte als in de pte, op een hoog niveau zullen moe- 1 ligggen om een verlaging van de iduktiekosten en een stijging van de jort mogelijk te maken, welke thans er dan ooit nodig is om de toeneming de werkloosheid binnen de perken houden. Men heeft de laatste jaren wel eens iritiek geoefend op de ook van rege ringszijde bevorderde emigratie, maar sis men de publikaties en de beschou- ringen leest over de bevolkingsgroei in Nederland, schijnt die kritiek aller minst gewettigd. Want op dit punt streven wij nagenoeg alle landen van ons werelddeel voorbij. In een brochure dezer dagen door de Amsterdamsche Bank uitgegeven, waarin ter verster king van Nederlands positie op de wereldmarkten een pleidooi wordt ge leverd voor concurrentie van tot dus ver zelfstandige bedrijven, komt een grafiek voor, welke zegt dat tot 1970 onze beroepsbevolking door natuurlijke oorzaken met 15 r'c zal stijgen, terwijl ze in West-Duitsland en Frankrijk in die tijd slechts met 4 zal toenemen en in België zelfs in het geheel niet. Deze sterke stijging van de beroeps bevolking noopt tot maatregelen om de werkgelegenheid in ons land zoveel mogelijk te bevorderen en dit wordt, naar veler mening en ook blijkens de beschouwingen van de Philipsdirectie in ons land nu juist niet gedaan. Zou men er zich toe willen beperken de werkloosheid te bestrijden door het uitvoeren van openbare werken (het geen thans immers geschiedt) dan j zou men, zo zegt de Philipsdirectie,1 slechts de gevolgen en niet de oorzaak van het kwaad wegnemen en daardoor het juiste moment voor een ombuiging van het actuele investeringsbeleid la ten verstrijken. zekere hoogte een geforceerd karakter draagt. De directie van Philips is met betrekking tot de mogelijkheden om de voor Nederland noodzakelijk geachte in vesteringen op gezonde wijze te finan cieren, voorshands dan ook pessimistisch gestemd. En hiervoor is inderdaad wel reden. Want die mogelijkheden worden niet alleen door de positie van de kapi taalmarkt bepaald, maar ook door het vertrouwen in het resultaat van nieuwe industriële en commerciële activiteiten, zowel bij de ondernemers als by hen. die daarvoor het kapitaal moeten ver schaffen. Het financieel en fiscaal beleid in ons land is thans nog zodanig dat dit vertrouwen er door wordt versterkt'en dit is mede een van de oorzaken waar om bij een ruimere kapitaalmarkt toch de belangstelling van de belegger voor de aandelenmarkt uitermate gering blijft. Ir. Van Leeuwen heeft het nog eens weer gezegd wat we hier in Neder land allereerst nodig hebben, n.l. her stel van de vervroegde afschrijvingen, verlaging van de vennootschapsbe lasting. vastlegging van het fiscale winstbegrip, een belastingvrij prima dividend en afschaffing van het regi stratierecht bij nieuwe emissies. Helaas zullen dit vooreerst wel vrome wensen blijven!.... Als men van de onrust over het toe komstig economisch verloop en het hui dig economisch beleid kennis neemt, komt men tot de conclusie dat de ver ruiming van de geld- en kapitaalmarkt niet enkel als een verblijvend symp toom moet worden gezien, maar tot op T.b.c. onder musici Overijssels Orkest (Speciale berichtgeving) Het bestuur van het Overijssels Phil- harmonisch Orkest heeft zich tot zijn grote spijt genoodzaakt gezien tot nader order alle uitvoeringen en repetities stop te zetten. Men heeft dit besluit genomen op advies van medische zijde, aldus een communiqué van het O. Ph. O.-bestuur. Onder de musici is namelijk een vijftal gevallen van t.b.c. ontdekt. De musici die lessen geven, hebben deze afgezegd, tot van medische zijde tegen hervatting daarvan geen bezwaar meer bestaat. wast de winter uit uw krullen! Uw haar had het in de winter hard te verduren! Geen nood! Was het thuis met POLYCOLOR Kleurshampoo en het glanst weer, glinsterend in de lentezon, zacht en soepel met een mooie, volle tint. Uw éigen tint of een nieuwe, modieuze kleurschakering. Doe het thuis, doe het vandaag! (En geen spoor meer van dat enkele grijze haartje!) POLYCOLOR kleurshampoo Tintgevende haaruassing Advertentie a handige, grote tube voor 2 wassingen f. 1.95 t"T1 bij alle drogisten en parfumerie-zaken. Onze schaakrubriek In verschillende bladen heeft men kunnen lezen, dat in Amerika een jong ïaakgenic naar voren is gekomen. Het is de 14-jarige Bobby Fischer. Men emt hem een wonderkind gelijk Reshewsky er een was maar deze be- eling vinden wij ietwat overdrachtelijk. Op deze leeftijd is de geest „levendig" om aan de een of andere studie te be nen, maar men kan nooit vooruit bepalen of de opkomende ster zich in de (komst zal weten te handhaven. Een sprekend voorbeeld is het Spaanse „wonderkind" Pomar, die in het begin heel wat in staat bleek te zijn. maar al spoedig in het vergeetboek raakte. |\Vat wel frappant is, is dat Bobby Fischer het kampioenschap van de Ver- igde Staten won, vóór grootheden als Reshewsky, Lombardv (wereldjeugdkam- oen), Bisguier en Denker. Voorts won hij een tweekamp tegen Cardoso met ■2. Deze successen houden een belofte in voor de toekomst' 36Pd4t; 37. Tf3 Txf3; 38. Txd4 Txh3tt; 39. Kgl Dhl+; 40 Kf2 Tf8+: 41 iTf4 Dh2t en wit gaf het op Ook dit jaar onderzoek Blodenvisserij Het is een opvallend verschijnsel, dat er de laatste maanden regelmatig zoveel verse haring wordt aangevoerd, in tegenstelling tot andere jaren, waarin de periode van januari tot juli als haring-arm bekend staat. Het is begonnen met ruime vangsten gedurende enige weken in de Ierse Zee en nadien hebben de treilers op 62 graden noorderbreedte grote scholen zogenaamde Sloe-haring aan getroffen. Dit laatste is des te opmerkelijker, waar de Noren, die in de eerste maanden van het jaar een ruime haringvisserij voor de Noorse kust plegen te vinden, dit jaar steen en been klagen over de slechte vangsten. Er zit haast geen haring. Maar wanneer men de zeekaart bekijkt en constateert, dat de Hollanders de haringen wel vangen, doch aanzienlijk verder uit de Noorse kust, dan is de veronderstelling gewettigd, dat de Sloe-haring deze keer veel verder van de kust vandaan is gebleven. Door welke oorzaken? De biologen kunnen er nog geen antwoord op geven. Het is een strop voor de Noren, waarvan wjj Nederlanders dankbaar profiteren .Waarbij het overigens nog een open vraag is of de winst aan Nederlandse zijde wel gelijk is aan het verlies dat de Noren lijden. De ver liespost zal waarschijnlijk wei aanzienlijk groter zijn. Vij laten hier twee partijen van de gdige Fischer volgen. Zijn stijl is itrekkelijk. Men lette op de slotfases aeide partijen. Pit: Donald Byrne. -wart: Bobby Fischer. Pf3 Pf6; 2. c4 g6; 3. b3 Lg7; 4. Lb2 0; 5. e3d66. Le2 e5; 7. 0—0; Pbd7; >c3 Te8; 9. Tel e4. >oor het achterwege laten van d4 ïft zwart reeds een sterke voorpost op gekregen. 0. Pel Pe5 11. d3 Lf5; 12. dxe4 Pxe4; Pxe4 Lxe4; 14. Lc3 f5; 15. b4 Pit tracht op de damevleugel tot enspel te komen, maar zoals het ver- 2 laat zien is de aanval van Bobby cher op de koningsvleugel veel drasti- ler. 5b6; 16. Db3 De7; 17. c5t Kh8; c6? len valletje (Lxc6, Lxe5. Lxe5, Txe6). aanmerking kwam 18. cxd6 Dxd6; 19. 1. gevolgd door Pd3 enz. 8De6; 19. Db2 Df7; 20. b5 g5; a4 f4! Iet begin van een doorbraak. 2. f3 Lf5; 23. e4 Le6. )e stelling heeft een grote verande- g ondergaan. Weliswaar is de zwarte ion geblokkeerd, doch nu dreigt het aar langs de g-lijn. Op de damevleu- is wit reeds uitgepraat! 4. Pc2 Dg6; 25. Pd4 Tf8; 26. a5 Tae8; axb6 axb6; 28. Tal g4! Iet juiste moment gekozen. 9. fxg4 Dxe430 Tael Dd5; 31. h3 8; 32. Pxe6 Dxe6; 33 Db4 Dd5; 34 il f3! 'raai gespeeld! Wit, die het grootste 'aar te boven scheen te zijn, wordt tseling verrast door een subtiele nbinatie. Deze is een van de sterke enschappen van de Jonge Bobby! 5 gxf3 Pxf3; 36. Tdl Iet is duidelijk, dat het slaan op g7 weinig lucht verschaft. Thans doet witte raadsheer nog even defensief rk. Waarom heeft de Sloe-haring zich niet aan de „spel"-regels gehouden? Het is een van de vele vragen, die de weten schap bezig houdt. Want van het gedrag der vissoorten weet men nog maar wei nig af. Omstreeks 1900 kon al wel ge sproken worden van serieuze onderzoe kingen. maar een werkelijk intensief onderzoek in internationaal verband dateert toch eigenlijk pas van de laatste tien jaar. Ook Nederland neemt hieraan deel. In de tweede helft van het jaar worden de gegevens op zee verzameld en de eerste helft van het volgende jaar heeft men dan hard nodig om ze te verwerken. De haring is een interessante, maar ook lastige vis. Lastig, omdat er in de Noordzee verschillende groepen haring zijn, die. volgens Nederlandse weten schappelijke opvatting, afzonderlijk be keken moeten worden. In de zomer maanden komen de groepen gemengd voor, maar in de paaitijd gaan de groe pen uit elkaar, zoeken ieder hun eigen paaiplaats op en op die paaiplaatsen kunnen de biologen dan monsters ne men en zo hun gegevens verzamelen. opmerkelijk toegenomen. Is dat nu En gelse Wal-haring, die niet op zijn basis is teruggekeerd? By het centraal vis serij-laboratorium in IJmuiden meent men van niet. Men grondt deze mening op een overeenkomstig geval bij Dun- more, waar het vorig jaar plotseling een j I goede haringvisserij was, maar waarvan I toen direct duidelijk kon worden aan- getoond, dat men hier in geen geval te maken had met haring van de Engelse Wal Naar Nederlandse begrippen zijn er wel argumenten te vinden, die een sterkere bevissing als oorzaak mogelijk maken. Gelijk met de toegenomen sterfte van de haring onder de Engelse Wal is de vangst per schot in dit ge bied afgenomen. Toch werd de totale haringvangst hier groter en dat kan dus niet anders dan een gevolg zijn van een sterkere bevissing door een groter aantal schepen. afstand voor de vissersschepen niet ren dabel zijn. GEEN ROOFBOUW Vandaar, dat men probeert een vinger achter de feiten te krijgen. De biolo gen zoeken naar de weg om de Noord zee goed te bevissen. Niet de roofbouw, zoals in de vooroorlogse jaren bij de bodemvis min of meer is toegepast, maar een effectieve bevissing, die het kapitaal in de zee onaangetast laat. Hel onderzoek zal zich binnenkort ook gaan uitstrekken tot de netten met het oogmerk meer te vangen. Want dat men de haring volledig zou kunnen uitroeien door bevissing wordt als onmogelijk beschouwd. Wel is het zo, dat veel schepen op het ogenblik tegen hun economisch minimum werken. JONGE HARING In haringvisserijkringen maakt men zich ook zorgen over de zogenaamde Blodenvisserij. de visserij op jonge haring in het gebied ten westen van Denemarken. In de herfst van 1956 werd besloten tot een internationaal onder zoek, waarbij een van de vraagstukken was welk gedeelte van de jonge haring weggevangen wordt, terwijl een tweede vraag was. waar deze jonge haring naar toe trekt. Het onderzoek heeft uitgewe zen. dat in 1957 ongeveer 15 procent van de aanwezige jonge haring in dit gebied weggevangen is. De bedoeling is komende zomer opnieuw dit gebied onder de loep te nemen, beter opgezet nog dan vorte jaar. Wit: Bobby Fischer Zwart; Cardoso Siciliaans 1. e4 c5; 2 Pf3 d6; 3. d4 cxa4; 4. Pxd4 Pf6; 5. Pc3 a6; 6. Lc4 e6; 7. 0—0 Le7; 8. Le3 0—0; 9. Lb3 Pc6; 10 f4 Pa5; 11. Df3 Dc7; 12. g4 Pxb3; 13. axb3 Tb8: 14. g5 Pd715. f5 Pe5; 16. Dg3 Kh8; 17. Pf3! Pxft; 18 Txf3 b5: 19. Dh4 exf5; 20. exf5 Dc6; 21. Tafl Lb7; 22. Ld4 b4; 23. Lxg7t (Goed berekend!) Kxg7; 24. Dh6t Kh8; |25. g6 Dc5t; 26. Tlf2! fxg6; 27. fxg6 Dg5*28. Dxg5 Lxg5; 29 Txf8+ Txf8; 30. Txf8* Kg7; 31. gxh7 en zwart gaf het op Bobby Fischer is. door zijn ove ning in het Rosewald-toernooi, gerech tigd uit te komen in het Interzonale Toernooi dat in Portoroz wordt gehou den en meetelt voor de volgende strijd om het wereldkampioenschap. JERRY BEIJ. 1 m i 1 A SS 6 1 B H De onderzoekingen gaan voorlopig vooral om de vraag naar het sterfte cijfer. Men heeft al achterhaald, dat per jaar ongeveer 50 procent van de haring 1 sterft. Men heeft ook wel enig idee van de omvang der natuurlijke sterfte, maar dat beeld is niet volledig. En zodoende I ontbreken ook de wetenschappelijk ver antwoorde gegevens omtrent het aan deel. dat de visserij heeft in de sterfte. Een typisch voorbeeld heeft men aan de zogenaamde Engelse Walvisserij. De sterfte door de visserij en door natuur lijke oorzaken is er in de na-oorlogse jaren regelmatig toegenomen. Dit kan veroorzaakt zijn door een toenemen van de natuurlijke sterfte, maar tot nu toe heeft men voor deze redenering nog geen steekhoudend argument kunnen ontdekken. In het geval de natuurlijke sterfte niet is toegenomen blijven er twee andere mogelijkheden over. De eerste is een sterfte als gevolg van een sterkere be vissing. De andere mogelijkheid is, dat er helemaal geen toename van de sterfte is. maar dat de vermindering van de haringvoorraad in dit gebied een gevolg is van het niet terugkomen van haring in het gebied. VERMINDERING VANGSTEN Over dit laatste zijn de meningen onder de biologen verdeeld. Er is een aantal visserij-instituten, waar men ge neigd is het niet terugkeren van haring in het „eigen gebied" als een juiste hypothese te aanvaarden. Deze institu ten vindt men vooral in Duitsland en Schotland. Maar andere instituten, zoals Engeland. Nederland en Frankrijk, hel len meer over naar de veronderstelling, dat een sterkere bevissing de oorzaak is. De laatste jaren is de haringvisserij in de Noordzee ter hoogte van Aberdeen 1 Dit laatste domweg vaststellen aan de hand van uitvarende schepen is uiter- I mate moeilijk en wetenschappelijk niet verantwoord, omdat de onderzoekingen doorkruist worden door de op haring STERFTECIJFER vissende treilers temidden van de vleet- loggers MOEILIJK TE VOLGEN De haring is by zijn omzwervingen door de Noordzee niet gemakkelijk te volgen. Men kan grote aantallen harin gen merken, maar het is een kostbare zaak. Zweden en Schotland hebben er vooral veel aan gedaan De Schotten hebben grote hoeveelheden snel gemerkt, maar slechts drie procent werd terugge meld. De Zweden deden het veel secuur der op een geringer aantal en kregen veel meer terugmeldingen De merkproe- ven hebben intussen wel duidelijk aan getoond, dat er in de Noordzee verschil lende haringgroepen zijn. die ieder hun eigen weg gaan. Bij het centraal visserylaboratorium te IJmuiden neemt men als werkhypo these aan, dat de haring om te paaien terugkeert naar de plaats, waar hy ge- b en is. Hiervoor pleit het argument, dat de paaiplaatsen byzonder sterk ge fixeerd zijn. Men kan ze nagenoeg met een strakke lyn op de kaart aangeven. Internationaal wordt nu gezocht naar specifieke kenmerken van de verschil lende groepen. By IJsland is dat gelukt met twee haringgroepen. waarvan er één in het voorjaar, de ander in het najaar paait. Het verschil tussen beide haring groepen is aan het gehoorsteentje duide lijk te zien. Het haringonderzoek loopt in wezen achter de feiten aan. Men zou natuurlijk kunnen proberen voor de visserij uit te werken, maar men kan wel als vast staand aannemen, dat in de Noordzee geen nieuwe haringgrond te vinden is. Elders haringgronden zoeken is niet een voudig, omdat men daarvoor te weinig onderzoekingsvaartuigen heeft om met effect te kunnen werken en bovendien zouden die vangplaatsen door de grote Westduits verzet tegen de uitrusting met atoomwapens (Van onze correspondent in West-Dujtsland) Overal in ue Westduitse Bondsrepu- Dl.ek wordt het verzet tegen de dezer aagen in de Bondsdag besloten uitrus ting van het Westduitse leger met atoomwapens voortgezet. In Hamburg werd uit naam van 936 artsen, onder wie professoren, op het stadhuis een schrijven afgegeven, waar in zij tegen die bewapening protesteren. Gelykluidende documenten werden aan de voorzitter van de Westduitse Bonds dag, dr. Gerstenmaier, in Bonn, en aan het presidium van de Westduitse artsen in K uitn, gestuura Er wordt 111 dat stuK op gewezen, dat zelfs het gebruik maken van kernenergie voor vredelie-. vende doeleinden al radio-actieve in vloed op het menselijk lichaam uit oefent. De geneesheren worden daar door met uiterst moeilyke problemen geconfronteerd. Het effect van de stra len kan de ernstigste gevolgen met zich meebrengen, waaronder ook nog het nageslacht te lyden kan hebben. Er be staat geen afdoende bescherming tegen. Zelfs wanneer men aanzienlijke finan ciële middelen ter beschiking zou stel len. zou de bevolking in een atoom oorlog toch niet voldoende kunnen wor den beveiligd Enkele honderden havenarbeiders hebben in Hamburg als protest tegen de atoombewapening een halfuur gestaakt. De georganiseerde metaalbewerkers van de „Duitse werf" in Hamburg, heb ben ook met een staking gedreigd. Meer dan vyfhonderd studenten van de Ingenieursschool in Hamburg gaven te kennen tegen de atoombewapening te zijn door ongeveer een uur lang zwij gend in een optocht, door de straten van de binnenstad te trekken. Zy droegen borden met opschriften als „Denk aan Hirosjima" en „Nog is het niet te laat" by zich. De vertegenwoordigers van studen tenorganisaties van twaalf Westduitse universiteiten en hogescholen, o a. die van München. West-iBerlyn en Mainz, waaraan in het geheel circa 48 000 jonge mensen studeren, hebben zich bij de verklaring van de studenten van de Jo- han Wolfgang Goethe Universiteit, in Frankfort am Main, aangesloten Deze hadden daarin oa het staken van alle experimenten met kernwapens en het verbod van alle atoomwapens geëist. MET HET GELD VAN DE „BAAS" OP STAP! In Amsterdam is aangehouden een 19-jarige magazijnbediende uit Rotter dam. De dag daarvoor was hij door zijn werkgeefster uit Rotterdam, met oen bedrag van f. 1700 naar de bank ge stuurd om het te storten Hij ging echter naar Amsterdam, waar hij zich van „zijn kapitaal" een mooi geborduurd vest met bijpassende broek kocht, alsmede een dolkmes. 's Avonds bezocht hy er een aantal snackbars en tenslotte nam hij zijn intrek in een hotelletje. Van het geld was bij zijn arrestatie nog bijna f. 1500 over.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 17