Redevoeringen van twee vorstinnen tijdens galadiner te Amsterdam Koningin Juliana: &Hoe heter vuurhoe sterker schakels Koningin ElizabethHoop op een nieuwe geest 97ste jaargang Woensdag 26 maart 1958 Derde blad no. 29401 Tijdens het gala-diner dat gisteravond in het Koninklijk Paleis te Amsterdam is gehouden heeft Koningin Juliana in het Engels een rede uitgesproken, waaraan wij het volgende ontlenen: „Majesteit, het is met grote vreugde dat mijn man en ik Uwe Majesteit en Uwe Koninklijke Hoogheid in ons mid den welkom heten uit naam van het Nederlandse volk. Wij groeten U als de eerste vertegenwoordigers van het Brit se Gemenebest, waarvan Uwe Majesteit het hoofd is. In uw persoon begroeten wij vele volkeren, waarmee Nederland door duizend vriendschapsbanden, of zelfs door een gemeenschappelijk lot verbon den is. Britten en Nederlanders koeste ren dezelfde idealen en hebben er voor gestaan en er voor geleden. Steeds weer hebben wij bewezen aarts-ontdekkings reizigers te zijn, en hoe het oordeel der geschiedenis ook moge luiden, wij bezit ten datzelfde soort van wereldburger schap, dat maakt dat wij ons overal thuis voelen. Dit liet ons d® zeven zeeën bevaren en de lucht van heel de wereld bevliegen. Het liet ons niet alleen de onbekende delen der aarde verkennen, maar ook die van de geest. „Aan de overkant van het water ligt het moederland van het Gemenebest. Sinds mensenheugenis zijn wij overburen geweest aan de Noordzee naaste bu ren. want de zee brengt nader. Zoals ieder zeevarend land heel goed weet. Hoe wij het eens of oneens geweest zijn in het verleden, hoe fel aan de ene kant wij met elkander gewedijverd en zelfs gevochten hebben of anderszijds de hechtste verbonden hebben gesloten buren zijn wij en daarom voorbestemd goede vrienden te wezen, hoe we ook door de eeuwen heen de draak met el kaar gestoken hebben, zodat in uw taal allerlei rare en gekke dingen met ..dutch" worden bestempeld toch was Groot-Brittannie in tijd van oorlog het natuurlijke toevluchtsoord en de veilige haven die Koningin en regering en vele landgenoten opzoohten, een tweede tehuis en de basis ter voorbereiding van terugkeer en bevrijding. Gij in Groot- Brittannie moogt het vanzelfsprekend gevonden hebben, ons al dit te bieden en zelfs nog meer, maar wij zullen het al tijd in de diepste dankbaarheid geden ken. Hoe heter vuur, hoe sterker scha kels daarin worden gesmeed. Gesmeed door de gezamenlijke strijd met zovelen van overal uit het Gemenebest en bo venal door hen, die het hoogste offer brachten door hun leven te geven. Vele zonen van Groot-Brittannie en Canada rusten hier in onze aarde en blijven in onze harten, voor altijd". De Koningin vervolgde: „Het feit dat Uwe Majesteit en Uwe Koninklijke Hoogheid zich bij uw bezoek aan Neder land wilden doen vergezellen door gene raal Crerar. was een vriendelijk door dacht gebaar, dat voor ons vol van bete kenis is en ons daarom diep heeft ge troffen. De generaal moet vandaag le vendig zijn herinnerd aan zijn zegetocht bij de Nederlanders, als hun bevrijder, waar hij hier ook als bevelhebber van Uwer Majesteits Canadese troepen kwam. Zij bevrijdden het grootste deel van ons land. Sindsdien kwam Canada ons bijzonder na aan 't hart te liggen. Gaarne zou ik hier de persoonlijke her innering willen ophalen die ik heb aan de grote, indrukwekkende gastvrijheid die ons gezin daar genoten heeft-, in het bijzonder toen ons derde kind er gebo ren werd. Na de oorlog zijn duizenden Nederlanders in Canada geimmigreerd, waardoor zij geleidelijk deel van het land uit gaan maken. „In onze tijd hebben diepgaande contacten van Europa met Aziatische natiën zich ontwikkeld, waardoor een samenwerking tot stand kwam die wij hogelijk waarderen: in dit verband denk ik aan onze veelbelovende betrekkingen met India, met Pakistan, en met Ceylon waar nieuwe banden toegevoegd zijn aan historische. Dit is ook het geval ten op zichte van Malakka, zowel als van Gha na". ..Hoe uitgestrekt het Gemenebest ook is - om vanuit het moederland hierheen te komen behoefdet gij alleen de smalle Noordzee over te steken. Het moge tref fend zijn hoe dicht de landen van Eu ropa bijeen liggen, toch geloof ik dat de volkeren van Europa nog sterker getrof fen zullen worden, in een niet te verre toekomst, door hun eigen onderlinge toenadering. Hoe bemoedigend in dit op zicht was de oprechte warmte die ons tijdens ons staatsbezoek in Londen te gemoet kwam! De Europese naties zullen elkaar op nieuw dienen te ontdekken. Zij leven allen tesamen in een naar verhouding klein deel van een grote wereld, die zelf klein geworden is. Het is het deel vanwaar de Westerse beschaving af komstig is. Die beschaving is vaak over-, maar ook onderschat. Ze is nooit goed - of liever uitputtend - omschreven door enig Europeaan. Geen familie kan zichzelf naar waar heid karakteriseren. Maar hier bete kenen de ongesproken woorden: ver wantschap. Zelfs is nooit het menselijk geslacht door enig mens begrepen, en toch wonen wij allen op dezelfde aarde, die een goe de plaats zou kunnen bieden aan een ieder, en wij weten dat wij zijn bestemd om elkanders broeders en zusters te zijn. Ik besef dat gij beiden iets van de polsslag van het Nederlandse volk wilt beluisteren en begrijpen. Hoewel gij ook zelve U bewust zijt van de tijdsbeper king van een staatsbezoek, toch doen wij wat" wij kunnen om U het kloppen te vertonen van enkele onzer levensade ren". „Gij wilt verstaan wat ons beweegt, zoals ook wij willen verstaan wat onze overburen van over de Noordzee beweegt, evenals alle volkeren van het Gemene best. wij willen hen kennen zoals zij werkelijk zijn. H. M. de Koningin besloot: ..In een geest van begrip en echte vriendschap zou ik mijn glas willen heffen - ter ere van Uwe Majesteit en Uwe Koninklijke Hoogheid als onze charmante gasten en van Uw lieve kinderen - maar ook ter ere van de symbolische verpersoonlijking van de vele'natiën aaneengeschakeld in het Britse Gemenebest, en ter ere van alle mensen die ertoe behoren". Hierop sprak Koningin Elizabeth als volgt: Majesteit. Onze beide landen, tegenover elkaar gelegen met de Noordzee daartussen, zijn altijd ten nauwste by eikaars geschiede nis betrokken geweest. Soms zijn wij tegenstanders geweest maar thans, en reeds sedert vele jaren, is de wederzijdse verstandhouding tussen ons een voor beeld en een aanmoediging geweest voor de gehele samenleving van vredelievende en vooruitstrevende volken Daarom is het, dat ik en mijn echtge noot U en het Nederlandse volk dank zeggen voor uw schitterende ontvangst. De woorden van Uwe Majesteit hebben vele herinneringen in mij opgeroepen. De ervaring van dit bezoek en de vriendschap van uw volk zal ons nog vele andere herinneringen schenken. De vriendschap tussen onze volken komt natuurlijk voort uit wederzijdse eerbied voor de commerciële en mili taire prestaties van onze landen. Deze vriendschap komt tevens voort uit de diepere gevoelens voor de on afhankelijkheid van onze landen en voor de vrijheid van het individu, welke wij, zoals Uwe Majesteit heeft gememoreerd, zo vaak gezamenlijk hebben verdedigd. In onze eigen tijd heeft de kameraadschap in de oorlog onze volken dichter bijeen gebracht dan ooit tevoren in de geschiedenis. Toen de Britse eilanden voor een in vasie gespaard bleven en mijn volken Wat - onder de oppervlakte - zijn de diepe en wezenlijke verlangens en de diepe en wezenlijke angsten van de vol keren - van die van het gemenebest zo wel als van die van Europa, van die van onze gemeenschappelijke vrienden - en van de volkeren van alle naties? Hoe kan al wat zij hopen worden saamge- bracht in een oplossing, die de synthese zou moeten zijn, die aller belang het beste dient? Hoe meet men de tijd die dit alles nog zou vereisen? Hoeveel klei nere belangen zouden nog moeten wor den geofferd aan grotere? Hoeveel mis verstanden opgehelderd. en hoeveel vraagstukken opgelost? Gedurende deze eeuw zijn er worste lingen geweest: op plaatselijke, op re gionale en op wereldschaal, tot oorlo gen die over het grootste deel der aar de woedden toe. Groot is het lijden van de volkeren geweest, maar ik ge loof dat men dat moet zien als de ge boorteweeën voor een nieuwe wereld. De beste uitkomsten worden dikwijls na lijden verkregen, en wij kunnen ons van verre voor ogen stellen hoe deze nieuwe wereld er uit zou zien, in zijn grootste eenvoud. Maar begrip, harmonie en eendracht zullen alleen naderbij komen naarmate alle kwade machten overwonnen zullen zijn, die tegenstellingen kweken in welke vorm dan ook. Moge God ons de kracht ge ven die wij nodig hebben - en open ogen". overal te land, ter zee en in de lucht tegen tyrannie en agressie, en voor een leven, dat waard was geleefd te worden, vochten, streed uw volk op een andere wijze. Ondanks alle onderdrukking was de heldhaftige strijd die hier, in Nederland, gestreden werd een bron van voortdu rende inspiratie. Ik weet hoevelen van uw volk in die droeve jaren van bezet ting betrokken waren bij dappere daden die de hoogste vorm van moed vereisten, dit zijn de daden die alleen worden ver richt. zonder de hulp en de steun van wapenbroeders. Ik en mijn echtgenoot nemen deze gelegenheid te baat om hulde te brengen aan uw volk en aan de nagedachtenis van hen die stierven. Het verheugt my te bedenken, dat toen de tijd gekomen was. troepen uit het Gemenebest onder veldmaarschalk Montgomery deel namen aan de laatste stryd voor de bevrijding. De Guards Armoered Division in Nijmegen, de eerste divisie luchtlan dingstroepen in Arnhem en het eerste Canadese leger onder generaal Crerar, die hier vandaag aanwezig is. behoorden tot de velen die zij aan zij met hun Nederlandse vrienden op Nederlands grondgebied vochten. Vele soldaten, leden van de lucht macht uit het Gemenebest, die hun leven gaven voor de gemeenschappelijke zaak van de vrijheid liggen thans in Nederland begraven In de wereld van vandaag, leren onze landen de les van de oorlog en onder vinden beide de gevolgen ervan. Wjj hebben ons verbonden in een geza menlijke inspanning voor de verdedi- ging. Wij zien in, dat het van gezamenlijk belang is voor de landen van Europa om hun economische leven in veel grotere mate tot overeenstemming te brengen dan ooit tevoren. Uw ministers hebben de eerste plan nen voor de Benelux Unie tijdens de Voor het staatsiediner in het I Elizabeth, Koningin Juliana. Prins Koninklijk Paleis: v.l.n.r. PrinsesBernhard en Prinses Irene. Beatrix. Prins Philip. Koningin De hervormd-gereformeerden in N.H. Kerk Tijdens het bezoek aan Asscher's Diamantmaatschappij leidde een dochter van een der directeuren de prinsessen Beatrix en Irene rond. Wederinvoering van mandaat bepleit Het Verband van hervormd-gerefor- meerde ambtsdragers in de Ned. Herv. Kerk is gisteren in Utrecht bijeenge komen Ds. W L. Tukker, hervormd predikant te Rotterdam, hield een referaat over het onderwerp „Grenzen van het be lijden". Volgens hem is de kritische vraag, die de gereformeerd gezinden in de her vormde kerk zich hebben te stellen, deze: betreden wij in prediking enz dit gehele terrein van grens tot grens? Hij noemde als tweede te stellen vraag: hoe staan we aan de grenzen van het belij den, met schild en zwaard of met zwaard en fakkel? De grenzen van het belijden markeren tevens de ruimte der kerk. Zy beknotten niet de gewetensvrijheid, maar binden de enkeling in de conscientia, het medeweten, van het geheel der kerk. Wijkt iemand af op een bepaald punt, dan moet worden afgewogen of en in hoeverre dit het geheel van het belijden raakt. Naar zijn mening zal in 1961 de kerk, naar haar conscientia met de be lijdenis der vaderen, met de afwijkende hebben te handelen. Aan de grenzen dei- kerk moeten zijn: werfkracht, waak zaamheid en tenslotte ook liefde, die durft zegenen en vloeken, aldus ds. Tukker. Ds. L. Lagerweij, hervormd predikant te Den Haag, sprak over de „Stem der gemeente op de classicale en bredere vergaderingen der kerk". KERK ONDER VOOGDIJ Met dit onderwerp stelde hij aan de orde de kwestie der mandaten of last brieven, die tot 1816 de kerkeraden en classicale vergaderingen meegaven aan hun afgevaardigden resp. ter classicale vergadering en synode. In 1816 werden deze afgeschaft, waardoor, naar de mening van ds. Lagerweij, mede de classicale vergade ringen van haar oorspronkelijk karak ter werden beroofd, aangezien deze afgevaardigden de stem der kerk niet meer vertolkten en geen enkele ver antwoordelijkheid meer hadden tegen over hen, die vroeger hun „principa len" heetten. De regeermacht van de ambtsdragers werd z.i. uit handen ge geven en de kerk onder de voogdij van vaste besturen gesteld. In de nieuwe kerkorde is veel veran derd. aldus ds. Lagerweij, maar de last brieven werden niet hersteld. Zo kan het ook nu voorkomen, dat een afge vaardigde ter synode een stem uitbrengt in een zaak, b.v. die betreffende de vrouw in het ambt, tegengesteld aan het gevoelen van de vergadering, die hij in de synode vertegenwoordigt. Mannen als Groen van Prinsterer, Hoedemaker en later wijlen ds. Ling- beek en dr P. J. Kromsigt. hebben voor herstel van de lastbrieven geijverd, aan gezien zij dit niet zagen als een loutere formaliteit, maar als een beginsel van gereformeerd kerkrecht, omdat de ge- bondenheid aan schrift en belijdenis er mee verband houdt, aldus de referent. Ds. Lagerweij pleitte in deze geest voor wederinvoering van het man daat, opdat de stem der gemeente, die de grondslag van het presbyteriaal- svnodale stelsel uitmaakt, zal door klinken in de bredere vergaderingen der kerk. Churchills gezondheid is weer veel beter Winston Churchill herstelt goed van do inzinking, die hij eind vorige week had. Hij zal naar Engeland kunnen te rugkeren, zodra het weer beter wordt, zo heeft zijn secretaris, Montague- Browne, dinsdag in Roquebrune ver klaard. Churchills lijfarts, die maan dag uit Londen naar Roquebrune vloog, zal niet lang meer blijven. oorlog in Engeland opgesteld Nederland neemt thans deel aan een aantal nieuwe organisaties en instel lingen die van levensbelang zijn voor het toekomstig welzijn van Europa. Hierin steunen wjj U van ganser harte. Als lid van het Gemenebest en als bankier voor het sterlinggebied neemt Groot-Brittannië een nogal bijzondere plaats in, maar wij erkennen onze ver- I plichtingen bij de ontwikkeling van de Europese economie en zyn vastbesloten deze na te komen. Ik weet. dat dit alt yd j zo in uw land is begrepen. Wat onze beide landen aangaat, het toenemend handelsverkeer tussen ons. in beide richtingen, schenkt natuurlijk gro te voldoening, maar het doet mij nog groter genoegen te bedenken, dat er grote industriële- en handelsonderne mingen zijn die zijn gegrondvest op Anglo-Nederlandse deelgenootschap Nauwe samenwerking tussen onze twee landen is ook regel buiten Europa. Ne derlandse zaken-activiteiten bloeien in het gehele Gemenebest en sedert de oorlog hebben meer dan een kwart mil joen mensen van Nederlandse afkomst zich in landen van het Gemenebest ge vestigd. voornamelijk in Canada. Austra lië. Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Hun vaardigheid, ondernemingsgeest, volhar ding en karakter maken hen des te welkomer en uw emigranten staan, ik weet het. in al deze landen in hoog aanzien. ïk herinner mij, dat. to enik in 1951 door Canada reisde, de trein op het open land van Ontario stilhield. Spoedig daarop kwamen enkele mensen die dichtbij op een fruitkwekerij aan het werk waren geweest, naar ons toe en ik vernam met grote belangstelling, dat zy 1 pas kortgeleden uit Nederland waren I aangekomen. Zij waren gelukkig en tevreden en ik ben er zeker van. dat zy. als soede burgers van Nederland, spoedig goede burgers van Canada zijn gewor- 1 den Deze trek naar nieuwe landen is eigenlijk weinig verrassend wanneer men bedenkt, dat uw landslieden de eersten j waren die Australië, Tasmanië en Nieuw Zeeland hebben ontdekt en dat zij de eerste Europese kolonisten waren die zich in Zuid-Afrika en Ceylon vestigden I Eeuwen later zal het een natuurlijke zaak zijn dat zovelen van uw landgeno- j ter. en hun kinderen ingezetenen van de i landen van het G®menebest zyn gewor- den. Op al deze manieren worden de ge meenschappelijke belangen en de ge meenschappelijke levensopvatting van onze volken bevestigd en zullen, naar ik hoop, ervoor zorgen, dat wij innige vrienden blijven. Hoewel deze ver standhouding ons bemoediging schenkt ■*.ijn er factoren in de wereldsituatie lie niet zo bemoedigend zijn en daar- im slui' ik mij aan bij uwer majesteit's hoop. dat er een nieuwe geest zal ont staan. De landen van de wereld moe ten elkaar op een of andere wijze leren te begrijpen en te verdragen, omdat slechts op deze wtjze de vrees en de spanningen welke deze eeuw tot dusverre hebben gekenmerkt, kunnen worden uitgebannen. Uit naam van het Gemenebest en de volken waarover ik de eer heb Konin gin te zyn, hef ik thans mijn glas te uwer ere en drink op de vriendschap van onze beide landen En ik hoop ^ven- eens, dat de gehele wereld onze persoon lijke vriendschap, die met gelukkige bezoeken als het huidige en met het be zoek dat U en uw gemaal ln 1950 aan Een bijzonder charmante foto van Prinses Beatrix en Prins Philip bij liet verlaten van het Paleis op dc Dam. I Londen brachten is bezegeld, zal be schouwen als een symbool van het ver langen van alle volken naar een nieuw tijdperk van vriendschap en verstand houding ln de gehele wereld. Koningin Elizabeth en Koningin I koninklijke monogram, dat geheel \t.g.v. het bezoek aan Asscher s Dia- ]uliana bekijken vol inteeetst het[uit diamanten weed veevaacdigd,\mantmaatschappij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 5