Redevoeringen van twee vorstinnen
tijdens galadiner te Amsterdam
Koningin Juliana: &Hoe heter
vuurhoe sterker schakels
Koningin ElizabethHoop
op een nieuwe
geest
97ste jaargang
Woensdag 26 maart 1958
Derde blad no. 29401
Tijdens het gala-diner dat gisteravond
in het Koninklijk Paleis te Amsterdam
is gehouden heeft Koningin Juliana in
het Engels een rede uitgesproken,
waaraan wij het volgende ontlenen:
„Majesteit, het is met grote vreugde
dat mijn man en ik Uwe Majesteit en
Uwe Koninklijke Hoogheid in ons mid
den welkom heten uit naam van het
Nederlandse volk. Wij groeten U als de
eerste vertegenwoordigers van het Brit
se Gemenebest, waarvan Uwe Majesteit
het hoofd is. In uw persoon begroeten wij
vele volkeren, waarmee Nederland door
duizend vriendschapsbanden, of zelfs
door een gemeenschappelijk lot verbon
den is. Britten en Nederlanders koeste
ren dezelfde idealen en hebben er voor
gestaan en er voor geleden. Steeds weer
hebben wij bewezen aarts-ontdekkings
reizigers te zijn, en hoe het oordeel der
geschiedenis ook moge luiden, wij bezit
ten datzelfde soort van wereldburger
schap, dat maakt dat wij ons overal
thuis voelen. Dit liet ons d® zeven zeeën
bevaren en de lucht van heel de wereld
bevliegen. Het liet ons niet alleen de
onbekende delen der aarde verkennen,
maar ook die van de geest.
„Aan de overkant van het water ligt
het moederland van het Gemenebest.
Sinds mensenheugenis zijn wij overburen
geweest aan de Noordzee naaste bu
ren. want de zee brengt nader. Zoals
ieder zeevarend land heel goed weet. Hoe
wij het eens of oneens geweest zijn in
het verleden, hoe fel aan de ene kant
wij met elkander gewedijverd en zelfs
gevochten hebben of anderszijds de
hechtste verbonden hebben gesloten
buren zijn wij en daarom voorbestemd
goede vrienden te wezen, hoe we ook
door de eeuwen heen de draak met el
kaar gestoken hebben, zodat in uw taal
allerlei rare en gekke dingen met
..dutch" worden bestempeld toch was
Groot-Brittannie in tijd van oorlog het
natuurlijke toevluchtsoord en de veilige
haven die Koningin en regering en vele
landgenoten opzoohten, een tweede
tehuis en de basis ter voorbereiding van
terugkeer en bevrijding. Gij in Groot-
Brittannie moogt het vanzelfsprekend
gevonden hebben, ons al dit te bieden en
zelfs nog meer, maar wij zullen het al
tijd in de diepste dankbaarheid geden
ken. Hoe heter vuur, hoe sterker scha
kels daarin worden gesmeed. Gesmeed
door de gezamenlijke strijd met zovelen
van overal uit het Gemenebest en bo
venal door hen, die het hoogste offer
brachten door hun leven te geven. Vele
zonen van Groot-Brittannie en Canada
rusten hier in onze aarde en blijven in
onze harten, voor altijd".
De Koningin vervolgde: „Het feit dat
Uwe Majesteit en Uwe Koninklijke
Hoogheid zich bij uw bezoek aan Neder
land wilden doen vergezellen door gene
raal Crerar. was een vriendelijk door
dacht gebaar, dat voor ons vol van bete
kenis is en ons daarom diep heeft ge
troffen. De generaal moet vandaag le
vendig zijn herinnerd aan zijn zegetocht
bij de Nederlanders, als hun bevrijder,
waar hij hier ook als bevelhebber van
Uwer Majesteits Canadese troepen
kwam. Zij bevrijdden het grootste deel
van ons land. Sindsdien kwam Canada
ons bijzonder na aan 't hart te liggen.
Gaarne zou ik hier de persoonlijke her
innering willen ophalen die ik heb aan
de grote, indrukwekkende gastvrijheid die
ons gezin daar genoten heeft-, in het
bijzonder toen ons derde kind er gebo
ren werd. Na de oorlog zijn duizenden
Nederlanders in Canada geimmigreerd,
waardoor zij geleidelijk deel van het
land uit gaan maken.
„In onze tijd hebben diepgaande
contacten van Europa met Aziatische
natiën zich ontwikkeld, waardoor een
samenwerking tot stand kwam die wij
hogelijk waarderen: in dit verband denk
ik aan onze veelbelovende betrekkingen
met India, met Pakistan, en met Ceylon
waar nieuwe banden toegevoegd zijn aan
historische. Dit is ook het geval ten op
zichte van Malakka, zowel als van Gha
na".
..Hoe uitgestrekt het Gemenebest ook
is - om vanuit het moederland hierheen
te komen behoefdet gij alleen de smalle
Noordzee over te steken. Het moge tref
fend zijn hoe dicht de landen van Eu
ropa bijeen liggen, toch geloof ik dat de
volkeren van Europa nog sterker getrof
fen zullen worden, in een niet te verre
toekomst, door hun eigen onderlinge
toenadering. Hoe bemoedigend in dit op
zicht was de oprechte warmte die ons
tijdens ons staatsbezoek in Londen te
gemoet kwam!
De Europese naties zullen elkaar op
nieuw dienen te ontdekken. Zij leven
allen tesamen in een naar verhouding
klein deel van een grote wereld, die
zelf klein geworden is. Het is het deel
vanwaar de Westerse beschaving af
komstig is. Die beschaving is vaak
over-, maar ook onderschat. Ze is
nooit goed - of liever uitputtend -
omschreven door enig Europeaan.
Geen familie kan zichzelf naar waar
heid karakteriseren. Maar hier bete
kenen de ongesproken woorden: ver
wantschap.
Zelfs is nooit het menselijk geslacht
door enig mens begrepen, en toch wonen
wij allen op dezelfde aarde, die een goe
de plaats zou kunnen bieden aan een
ieder, en wij weten dat wij zijn bestemd
om elkanders broeders en zusters te zijn.
Ik besef dat gij beiden iets van de
polsslag van het Nederlandse volk wilt
beluisteren en begrijpen. Hoewel gij ook
zelve U bewust zijt van de tijdsbeper
king van een staatsbezoek, toch doen wij
wat" wij kunnen om U het kloppen te
vertonen van enkele onzer levensade
ren".
„Gij wilt verstaan wat ons beweegt,
zoals ook wij willen verstaan wat onze
overburen van over de Noordzee beweegt,
evenals alle volkeren van het Gemene
best. wij willen hen kennen zoals zij
werkelijk zijn.
H. M. de Koningin besloot: ..In een
geest van begrip en echte vriendschap
zou ik mijn glas willen heffen - ter ere
van Uwe Majesteit en Uwe Koninklijke
Hoogheid als onze charmante gasten en
van Uw lieve kinderen - maar ook ter
ere van de symbolische verpersoonlijking
van de vele'natiën aaneengeschakeld in
het Britse Gemenebest, en ter ere van
alle mensen die ertoe behoren".
Hierop sprak Koningin Elizabeth als
volgt:
Majesteit.
Onze beide landen, tegenover elkaar
gelegen met de Noordzee daartussen, zijn
altijd ten nauwste by eikaars geschiede
nis betrokken geweest. Soms zijn wij
tegenstanders geweest maar thans, en
reeds sedert vele jaren, is de wederzijdse
verstandhouding tussen ons een voor
beeld en een aanmoediging geweest voor
de gehele samenleving van vredelievende
en vooruitstrevende volken
Daarom is het, dat ik en mijn echtge
noot U en het Nederlandse volk dank
zeggen voor uw schitterende ontvangst.
De woorden van Uwe Majesteit hebben
vele herinneringen in mij opgeroepen.
De ervaring van dit bezoek en de
vriendschap van uw volk zal ons nog
vele andere herinneringen schenken.
De vriendschap tussen onze volken
komt natuurlijk voort uit wederzijdse
eerbied voor de commerciële en mili
taire prestaties van onze landen.
Deze vriendschap komt tevens voort
uit de diepere gevoelens voor de on
afhankelijkheid van onze landen en
voor de vrijheid van het individu,
welke wij, zoals Uwe Majesteit heeft
gememoreerd, zo vaak gezamenlijk
hebben verdedigd. In onze eigen tijd
heeft de kameraadschap in de oorlog
onze volken dichter bijeen gebracht
dan ooit tevoren in de geschiedenis.
Toen de Britse eilanden voor een in
vasie gespaard bleven en mijn volken
Wat - onder de oppervlakte - zijn de
diepe en wezenlijke verlangens en de
diepe en wezenlijke angsten van de vol
keren - van die van het gemenebest zo
wel als van die van Europa, van die van
onze gemeenschappelijke vrienden - en
van de volkeren van alle naties? Hoe
kan al wat zij hopen worden saamge-
bracht in een oplossing, die de synthese
zou moeten zijn, die aller belang het
beste dient? Hoe meet men de tijd die
dit alles nog zou vereisen? Hoeveel klei
nere belangen zouden nog moeten wor
den geofferd aan grotere? Hoeveel mis
verstanden opgehelderd. en hoeveel
vraagstukken opgelost?
Gedurende deze eeuw zijn er worste
lingen geweest: op plaatselijke, op re
gionale en op wereldschaal, tot oorlo
gen die over het grootste deel der aar
de woedden toe. Groot is het lijden
van de volkeren geweest, maar ik ge
loof dat men dat moet zien als de ge
boorteweeën voor een nieuwe wereld.
De beste uitkomsten worden dikwijls
na lijden verkregen, en wij kunnen
ons van verre voor ogen stellen hoe
deze nieuwe wereld er uit zou zien, in
zijn grootste eenvoud. Maar begrip,
harmonie en eendracht zullen alleen
naderbij komen naarmate alle kwade
machten overwonnen zullen zijn, die
tegenstellingen kweken in welke vorm
dan ook. Moge God ons de kracht ge
ven die wij nodig hebben - en open
ogen".
overal te land, ter zee en in de lucht
tegen tyrannie en agressie, en voor een
leven, dat waard was geleefd te worden,
vochten, streed uw volk op een andere
wijze.
Ondanks alle onderdrukking was de
heldhaftige strijd die hier, in Nederland,
gestreden werd een bron van voortdu
rende inspiratie. Ik weet hoevelen van
uw volk in die droeve jaren van bezet
ting betrokken waren bij dappere daden
die de hoogste vorm van moed vereisten,
dit zijn de daden die alleen worden ver
richt. zonder de hulp en de steun van
wapenbroeders. Ik en mijn echtgenoot
nemen deze gelegenheid te baat om
hulde te brengen aan uw volk en aan
de nagedachtenis van hen die stierven.
Het verheugt my te bedenken, dat
toen de tijd gekomen was. troepen uit
het Gemenebest onder veldmaarschalk
Montgomery deel namen aan de laatste
stryd voor de bevrijding.
De Guards Armoered Division in
Nijmegen, de eerste divisie luchtlan
dingstroepen in Arnhem en het eerste
Canadese leger onder generaal Crerar,
die hier vandaag aanwezig is. behoorden
tot de velen die zij aan zij met hun
Nederlandse vrienden op Nederlands
grondgebied vochten.
Vele soldaten, leden van de lucht
macht uit het Gemenebest, die hun
leven gaven voor de gemeenschappelijke
zaak van de vrijheid liggen thans in
Nederland begraven
In de wereld van vandaag, leren onze
landen de les van de oorlog en onder
vinden beide de gevolgen ervan. Wjj
hebben ons verbonden in een geza
menlijke inspanning voor de verdedi-
ging.
Wij zien in, dat het van gezamenlijk
belang is voor de landen van Europa
om hun economische leven in veel
grotere mate tot overeenstemming te
brengen dan ooit tevoren.
Uw ministers hebben de eerste plan
nen voor de Benelux Unie tijdens de
Voor het staatsiediner in het I Elizabeth, Koningin Juliana. Prins
Koninklijk Paleis: v.l.n.r. PrinsesBernhard en Prinses Irene.
Beatrix. Prins Philip. Koningin
De hervormd-gereformeerden in N.H. Kerk
Tijdens het bezoek aan Asscher's
Diamantmaatschappij leidde een
dochter van een der directeuren de
prinsessen Beatrix en Irene rond.
Wederinvoering van
mandaat bepleit
Het Verband van hervormd-gerefor-
meerde ambtsdragers in de Ned. Herv.
Kerk is gisteren in Utrecht bijeenge
komen
Ds. W L. Tukker, hervormd predikant
te Rotterdam, hield een referaat over
het onderwerp „Grenzen van het be
lijden".
Volgens hem is de kritische vraag, die
de gereformeerd gezinden in de her
vormde kerk zich hebben te stellen,
deze: betreden wij in prediking enz dit
gehele terrein van grens tot grens? Hij
noemde als tweede te stellen vraag: hoe
staan we aan de grenzen van het belij
den, met schild en zwaard of met
zwaard en fakkel?
De grenzen van het belijden markeren
tevens de ruimte der kerk. Zy beknotten
niet de gewetensvrijheid, maar binden
de enkeling in de conscientia, het
medeweten, van het geheel der kerk.
Wijkt iemand af op een bepaald punt,
dan moet worden afgewogen of en in
hoeverre dit het geheel van het belijden
raakt. Naar zijn mening zal in 1961 de
kerk, naar haar conscientia met de be
lijdenis der vaderen, met de afwijkende
hebben te handelen. Aan de grenzen dei-
kerk moeten zijn: werfkracht, waak
zaamheid en tenslotte ook liefde, die
durft zegenen en vloeken, aldus ds.
Tukker.
Ds. L. Lagerweij, hervormd predikant
te Den Haag, sprak over de „Stem der
gemeente op de classicale en bredere
vergaderingen der kerk".
KERK ONDER VOOGDIJ
Met dit onderwerp stelde hij aan de
orde de kwestie der mandaten of last
brieven, die tot 1816 de kerkeraden en
classicale vergaderingen meegaven aan
hun afgevaardigden resp. ter classicale
vergadering en synode.
In 1816 werden deze afgeschaft,
waardoor, naar de mening van ds.
Lagerweij, mede de classicale vergade
ringen van haar oorspronkelijk karak
ter werden beroofd, aangezien deze
afgevaardigden de stem der kerk niet
meer vertolkten en geen enkele ver
antwoordelijkheid meer hadden tegen
over hen, die vroeger hun „principa
len" heetten. De regeermacht van de
ambtsdragers werd z.i. uit handen ge
geven en de kerk onder de voogdij
van vaste besturen gesteld.
In de nieuwe kerkorde is veel veran
derd. aldus ds. Lagerweij, maar de last
brieven werden niet hersteld. Zo kan
het ook nu voorkomen, dat een afge
vaardigde ter synode een stem uitbrengt
in een zaak, b.v. die betreffende de
vrouw in het ambt, tegengesteld aan het
gevoelen van de vergadering, die hij in
de synode vertegenwoordigt.
Mannen als Groen van Prinsterer,
Hoedemaker en later wijlen ds. Ling-
beek en dr P. J. Kromsigt. hebben voor
herstel van de lastbrieven geijverd, aan
gezien zij dit niet zagen als een loutere
formaliteit, maar als een beginsel van
gereformeerd kerkrecht, omdat de ge-
bondenheid aan schrift en belijdenis er
mee verband houdt, aldus de referent.
Ds. Lagerweij pleitte in deze geest
voor wederinvoering van het man
daat, opdat de stem der gemeente, die
de grondslag van het presbyteriaal-
svnodale stelsel uitmaakt, zal door
klinken in de bredere vergaderingen
der kerk.
Churchills gezondheid is weer
veel beter
Winston Churchill herstelt goed van
do inzinking, die hij eind vorige week
had. Hij zal naar Engeland kunnen te
rugkeren, zodra het weer beter wordt,
zo heeft zijn secretaris, Montague-
Browne, dinsdag in Roquebrune ver
klaard. Churchills lijfarts, die maan
dag uit Londen naar Roquebrune vloog,
zal niet lang meer blijven.
oorlog in Engeland opgesteld
Nederland neemt thans deel aan een
aantal nieuwe organisaties en instel
lingen die van levensbelang zijn voor
het toekomstig welzijn van Europa.
Hierin steunen wjj U van ganser harte.
Als lid van het Gemenebest en als
bankier voor het sterlinggebied neemt
Groot-Brittannië een nogal bijzondere
plaats in, maar wij erkennen onze ver- I
plichtingen bij de ontwikkeling van de
Europese economie en zyn vastbesloten
deze na te komen. Ik weet. dat dit alt yd j
zo in uw land is begrepen.
Wat onze beide landen aangaat, het
toenemend handelsverkeer tussen ons. in
beide richtingen, schenkt natuurlijk gro
te voldoening, maar het doet mij nog
groter genoegen te bedenken, dat er
grote industriële- en handelsonderne
mingen zijn die zijn gegrondvest op
Anglo-Nederlandse deelgenootschap
Nauwe samenwerking tussen onze twee
landen is ook regel buiten Europa. Ne
derlandse zaken-activiteiten bloeien in
het gehele Gemenebest en sedert de
oorlog hebben meer dan een kwart mil
joen mensen van Nederlandse afkomst
zich in landen van het Gemenebest ge
vestigd. voornamelijk in Canada. Austra
lië. Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Hun
vaardigheid, ondernemingsgeest, volhar
ding en karakter maken hen des te
welkomer en uw emigranten staan, ik
weet het. in al deze landen in hoog
aanzien.
ïk herinner mij, dat. to enik in 1951
door Canada reisde, de trein op het open
land van Ontario stilhield. Spoedig
daarop kwamen enkele mensen die
dichtbij op een fruitkwekerij aan het
werk waren geweest, naar ons toe en ik
vernam met grote belangstelling, dat zy
1 pas kortgeleden uit Nederland waren
I aangekomen. Zij waren gelukkig en
tevreden en ik ben er zeker van. dat zy.
als soede burgers van Nederland, spoedig
goede burgers van Canada zijn gewor-
1 den Deze trek naar nieuwe landen is
eigenlijk weinig verrassend wanneer men
bedenkt, dat uw landslieden de eersten
j waren die Australië, Tasmanië en Nieuw
Zeeland hebben ontdekt en dat zij de
eerste Europese kolonisten waren die
zich in Zuid-Afrika en Ceylon vestigden
I Eeuwen later zal het een natuurlijke
zaak zijn dat zovelen van uw landgeno-
j ter. en hun kinderen ingezetenen van de
i landen van het G®menebest zyn gewor-
den.
Op al deze manieren worden de ge
meenschappelijke belangen en de ge
meenschappelijke levensopvatting van
onze volken bevestigd en zullen, naar
ik hoop, ervoor zorgen, dat wij innige
vrienden blijven. Hoewel deze ver
standhouding ons bemoediging schenkt
■*.ijn er factoren in de wereldsituatie
lie niet zo bemoedigend zijn en daar-
im slui' ik mij aan bij uwer majesteit's
hoop. dat er een nieuwe geest zal ont
staan. De landen van de wereld moe
ten elkaar op een of andere wijze
leren te begrijpen en te verdragen,
omdat slechts op deze wtjze de vrees
en de spanningen welke deze eeuw tot
dusverre hebben gekenmerkt, kunnen
worden uitgebannen.
Uit naam van het Gemenebest en de
volken waarover ik de eer heb Konin
gin te zyn, hef ik thans mijn glas te
uwer ere en drink op de vriendschap
van onze beide landen En ik hoop ^ven-
eens, dat de gehele wereld onze persoon
lijke vriendschap, die met gelukkige
bezoeken als het huidige en met het be
zoek dat U en uw gemaal ln 1950 aan
Een bijzonder charmante foto van
Prinses Beatrix en Prins Philip bij
liet verlaten van het Paleis op dc
Dam.
I Londen brachten is bezegeld, zal be
schouwen als een symbool van het ver
langen van alle volken naar een nieuw
tijdperk van vriendschap en verstand
houding ln de gehele wereld.
Koningin Elizabeth en Koningin I koninklijke monogram, dat geheel \t.g.v. het bezoek aan Asscher s Dia-
]uliana bekijken vol inteeetst het[uit diamanten weed veevaacdigd,\mantmaatschappij.