Bernard Buffet Daarvoor dienden ze te L! Unieke amusementsafdelmg op de Wereldtentoonstelling 1958 JONG SCHILDER IN P, Beroemde toren van Pisa hangt nu al vijf nieter uit het lood... BEWONDERD EN VERS VARIA ZATERDAG 1 MAART PAGINA 4 Twaalf meter brede wegen, omdat men met overiveldigend bezoek rekening houdt (Van onze De maatschappil, die de concessie heeft ver kregen voor het organi seren van een amuse mentspark op de We reldtentoonstelling heeft opdracht attracties te tonen welke nog nooit op vorige tentoonstellin gen zijn gezien! Op het terrein van de tentoon stelling merkt men op het ogenblik nog niet veel van het werk der heren van het „park dei- attracties" en sommigen vragen zich af, of zij tijdig klaar zullen ko men. Maar zelfs de grootste staalconstruc ties, zoals de draaimo lens met de jetvliegtui gen. worden in enkele weken tijds in elkaar ge zet. En men wil het sensationele er al niet bij voorbaat laten afkij ken. Buiten het terrein van de tentoonstelling zullen eveneens allerlei attracties te zien zijn. In de eerste plaats Sam Snyder's waterfollles, naar het heet de groot ste watershow in de Ver enigde Staten. Er komt verder een écht Hawai- aans dorp. De beste Po lynesische danseressen komen naar Brussel en zullen er dansen in een 4000 vierkante meter groot dorp. Bernard Lorjou schilderde voor het amusementspark een groot fresco van 75 meter dat het leven van Rei- naert de Vos voorstelt en er zal een Nederlands cabaret zijn, dat ln mo- Brusselse correspondent) deme decors de Jordaan zal voorstellen. Treintjes voor 26 perso nen zullen op een hon derd meter lange baan van vrij grote hoogte een overzicht van het park bieden en wie met de interplanetaire raket 'n reisje wil maken, zal van die raket uit door tele- scopischekijk gaten Mars en de Melkweg kunnen zien. Voor de Expo werd een radio-radar-televi sietoestel gebouwd, dat men eveneens in de ra ket zal kunnen zien. Eén van de clou's van de amusementsafdeling wordt de 80 meter hoge panoramische toren. Er komt een autoweg met twee verdiepingen. Men zal er in moderne auto's een race kunnen mee maken. Sensaties zullen verder de „round up" en de „Boomerang" worden. De round-up is een hy draulische. luchtledige constructie: zonder steun zullen de 35 passagiers tegen de lichtgevende wand worden geplakt, waar zij worden vastge houden door de middel puntvliedende kracht. In een gekleurde draai kolk zien zij plotseling de gezichten van de toe schouwers op de begane grond De round-up is nooit in Europa gezien De ..Boomerang" schijnt de attractie te worden van de ware liefhebbers van sensatie: vier ronde wagens draaien rond een centrale as. Wanneer zij een grote snelheid berei ken, schieten zij plotse ling los en vliegen een tunnel binnen. Aan een grote draaimolen hangen vliegtuigjes van het jet type, waarin men als een echte piloot bewe gingen kan uitvoeren tot op twaalf meter hoogte gehoorzamen de instrumenten van het vliegtuigjeIn de „swing-o-plane' kan men trouwens alle sensaties van de loopings en on der meer een horizontale vlucht over twaalf meter op de rug meemaken. De vermoeide bezoeker zal kunnen uitrusten in de Oberbayem of in het Rome-Wenencafé, in Trianon of in het Zwit sers chalet. Men kan ook gaan kijken in de schiet tent oftewel schietbio- scoop!: een wit doek waarop een vluchtend wild zwijn, vos of hert te zien is. De dieren aar zelen een ogenblik op hun wilde tocht door het woud. Dan verschijnt een cirkeltje op hun schouder en men heeft net de tijd om op het witte doek te vuren. Schiet men raak dan houdt de film op. Om rekening te hou den met de grote toeloop en het feit dat zo'n be zoek spoedig vermoeit, zijn de wegen twaalf meter breed gemaakt, wat nog niet betekent, dat het een rustig hoek je wordt! Prof. Donato wil nog verder verzakken voorkomen door een bedvan beton Niet algemeen bekend is, dat de beroemde toren van Plsa reeds van het begin af scheef is geweest: de bodem bleek te toren niet te kunnen dragen en van het einde van de twaalfde eeuw ging het bouwwerk steeds meer hellen. Steeds schever zakte de toren, die in 1830 reeds vier meter 65 cm. uit het lood stond en thans ongeveer vijf meter! Al een halve eeuw lang zijn er onderzoekings commissies in de weer geweest om de toren te redden en herhaaldelijk zijn de grondvesten van de toren versterkt, maar dat alles nam niet weg, dat de toren „in beweging" bleef. Elk jaar wordt de helling thans 7 mm groter. Slaagt men er niet in dit proces te verhinderen, dan heeft de toren over een of twee eeuwen geen toekomst meer. Sommige deskundigen houden het erop dat de toren niet zal omvallen, maar wel zal afbrokkelen tot ongeveer de helft van zijn hoogte, die 55 meter bedraagt. Veel geld voor grijze doeken Maatregelen nodig, anders is het spoedig afgelopen IN onze werkwaardige con- heidswereld trekt alleen het uitzonderlijke nog aandacht. Het is al confectie, waarin de „topmannen" van vandaag ge kleed gaan, het is al dezelfde wagen, waarin het volk rijdt, het is één zoete, weke melodie, waaraan elk „song-festival" mank gaat, een melodie, welke moeilijk te verenigen valt met de hardheid van de tijd, maar die het oor als constrastwerking te smachtender streelt. We wonen bijna allen onder dezelfde daken, luisteren op het zelfde moment naar het nieuwste nieuws, rennen naar dezelfde wedstrijden en kruipen bijna allen op hetzelfde moment in bed of rollen er alwéér bijna op hetzelfde uur uit. Want Holland is een regelma tig land. dat zich. behalve in Carnavalstijd en dan alleen in het „duistere" zuiden, niet aan uitzonderlijke buitenissigheden te buiten gaat. Als U in Leiden, na twaalven, door de Steenstraat rijdt, la er bijna geen fatsoenlijk mens meer te bekennen ALLEEN het „Uitzonderlijke" heeft dus kans 't oog te trekken. Nu is het 't voorrecht van de fotograaf om als een detective te speuren, naar datgene, wat een ander niet of nauwelijks ziet. Het zou kunnen zijn, dat hij op de korrel neemt, wanneer U met een feestneus op door de Breestraat wandelt, wat ieder eerbaar mens wel eens overko men kan. mogelijk schiet hij ook een plaatje, als U het rode licht voor een groen aanziet en dus de verkeersagent bij de Gijse- laarsbank in de luren legt, maar zéker is hij er als de kippen bij, als er in deze moderne tijd nog van een paard sprake is. Shakespeare zei al: „Een Koninkrijk voor een paard" en dat in een tijd, toen er nog paarden te kust en te keur wa ren. Zoveel te meer dus de foto graaf in een eeuw, waarin de auto het trouwe, goede paard meer en meer verdringt, zodat zijn gehinnik steeds zwakker wegsterft NU zoudt ge U kunner in denken, dat U die „één P.K-er" ontmoette op een stille, rustieke landweg, maar zeker niet in een van onze tun nels, waarin de scheppingskracht van de modernste architecten zich kon uitleven. Het paard, door de eeuwen heen onze vier voetige. rustige metgezel, laat zich eenvoudig niet verdringen en handhaaft zich zolang het kan, tot in de burchten van de nieuwste zakelijkheid. Het wit-zwart accentueert te sterker zijn aanwezigheid. De voerman is er wè,t trots op, dat zyn vriend van zoveel jaren geen krimp geeft e zijn vracht jes nog van de een naar de ander blijft brengen, tot het voorgoed het (moede) hoofd moet neerleggen, als tragisch slachtoffer van de vooruitgang. Duizenden verdringen zich dagelijks voor het werk van deze „apostel der wanhoop" In Parijs pleegt de uitgaande wereld van de ene „rage" naar de andere te leven. De jongste gebeurtenisis de ten toonstelling van schilderijen van de apostel der wanhoop" Bernard Buffet, wiens werk enorme belangstelling trekt, met de verkoop ervan schatten verdient en er eerlijk voor uitkomt, dat hij dol is op al het geld, dat zijn kunst hem op levert. Drieduizend Parijzenaars, mensen uit de „provincie" (waaronder men in Frankrijk alles verstaat wat geen Parijs is) en buitenlanders stromen per dag naar de Galerie Char- pentier, de grootste particuliere expositie-ruimte in de Franse hoofdstad, schuin tegenover het „Palais de l'Elysée" gelegen. Reeds Is het grootste gedeelte van de honderd, meest grijze schilderstukken verkocht voor bedragen, welke variëren van een half miljoen tot 2 miljoen franken, dat wil dus zeggen tussen de vijf- en de twintig duizend gulden. Vreugdeloos werk Van het zolderkamertje in Parijs, waar Buffet in 1945 zijn carrière begon, is hij al sedert lang verhuisd naar een kasteel in het zuiden van Frankrijk. Behalve van dit kasteel is hU o.m. ook eigenaar van een prachtige auto: een magnifieke Rolls Royce van 35.000 gulden. „Michel-Angelo en ik", heeft hij zonder bescheidenheid gezegd, „houden van dezelfde dingen. Het enige verschil is, dat Michel Angelo niet van geld hield, maar dat ik er gek op ben". Buffet moge zich overigens met Michel Angelo vergelijken, zo voor de hand liggend is de vergelijking toch niet. Want zo rijk als de uitdrukkings kracht van de beroemde Italiaan is, zo arm is die van de Fransman. Overi gens beperkt hij met opzet zijn kleu renrijkdom en hij bereikt er een eigen schoonheid mee, waarvan men houden kan of niet. Blijheid zit er ln het werk van Buffet bepaald niet zoals bijv. in het werk van Renoir en trouwens van zovele andere. Ook moderne, Franse schilders - maar vreugde is nu eenmaal geen criterium in de beoorde ling van kunst. „Morsdood", legt Mauriac Vanzelfsprekend loopt het oordeel over het werk van Bernard Buffet nogal sterk uiteen. Zo schreef de be roemde Franse schrijver en criticus Francois Mauriac na een bezoek aan de huidige tentoonstelling o.m.: „Het werk van Bernard Buffet ver spreidt zich als een dode zee over een wereld, die dood ls, geestelijk mors dood". Mauriac zegt ervan overtuigd te zijn, dat de meesten van de mannen en vrouwen, die door de „Galerie Char- pentler" krioelen, het gevoel moeten hebben gehad, dat zij het luid uit zou den willen schreeuwen en zouden wil len roepen: „Nee, nee. dat is niet waar. Zo lelijk Is de wereld niet". Op een van de tentoongestelde doe ken slaagt Buffet er in van de figuur van een jong meisje, dat uit het bad stapt, een akelig, hopeloos ding te maken.. Twee naakte meisjes, die lig gen te slapen op een zachte divan, zien er uit als wezens, die in de hel leven en Buffets genadeloze kruisigings taferelen doen denken aan een beeld uit het concentratiekamp Belsen, ln het bijzonder wat de achtergrond er van betreft. Ondanks het feit, dat Buffets doeken grimmig en bewust on-schoon zijn, slaat hij toch, vooral onder de Franse Jeugd, een snaar aan, die aan het tril len ls geslagen, nadat het land zich langzamerhand is beginnen te herstel len van de vernedering va de militai re bezetting, wat zich ook uitte in het pessimisme van Jean-Paul Sartre en het existentialisme. De spichtige hand tekening van Buffet bovenaan de grote grijze doeken, werkt als een tover spreuk voor een kunstmarkt, welke bepaald hongert naar meer. Buffet, die met schilderen op oude lakens begon, toen zijn moeder stierf en hem als wees op vijftienjarige leeftijd achterliet behoort bepaald niet tot de impressio nisten: men behoeft bij zijn schilde rijen niet lang te zoeken naar wat zij Foto Will Eiselin, Rijswijk WIJ zouden nu zo graag zien, dat geen enkel paard dat lange tijd zijn plicht voor de mensheid heeft gedaan, als laatste gang die naar de paardenslager moest doen. Een paardebiefstukje mag op z'n tijd misschien héél lekker smaken, er zit tóch een vies bijsmr ie aan, als ge bedenkt, dat een trots paardenleven zo zonder enig gerechtvaardigd pensioen ljruusk wordt afgeslo ten. Een liefhebber van paarden is misschien in dit opzicht wat sentimenteel, wat zeker niet past in een tijd, waarin de Dafjes inplaats van de paardjes langs de wegen gaan draven. Maar juist daérom is 't goed, U allen er even aan te herinne ren. dat we ons niet zó maar door èfmaken van onze vrienden kunnen afmaken. Daarvoor hebben ze de wereld tó goed gediend. FANTASH). Ernie Swain was vijftien jaar lang op passer in het leeuwenverbiyf van de Londense dierentuin geweest en in al die jaren heeft hij niet een keer een verwonding opgelopen van een van de leeuwen. Niet zodra was hij echter overgeplaatst naar het knaag dierenhuis of hU werd venijnig ge beten door een muis. Men vermoedt nu, dat Swaln kennelijk wat was gaan neerkijken op het kleine grut na zoveel jaren nauwe omgang met de koning der dieren en dat de muis dat gemerkt heeft. Hier ziet men de jonge Franse schilder Bernard Buffet bij een van zijn schilderijen: een zelfportret. voorstellen. De „waar", die hij verkoopt is diepe wanhoop: een wereld van clowns met gezichten alsof zij achter volgd worden, van mannen en vrouwen met hopeloos-trieste ogen en lelijke naakte lichamen. „Nog vijf of tien jaar" De voortekenen zijn, dat Buffet, die elke dag van twee uur 's middags tot twee uur 's nachts werkt in zijn „Chateau d'arc" (in de buurt van Aix- en-Provence, met dertig hectare grond erom heen), zijn produktie tot in het oneindige zal kunnen voortzetten. De schilder zelf is daar toch niet helemaal zeker van. „Ik kan niet aannemen, dat dit altijd maar zal voortduren", heeft hij tot zijn vrienden gezegd. „Misschien gaat de gemakkelijke verkoop van mijn werk nog een jaar of tien voort, mis schien nog maar vijf Jaar. Maar zolang men mijn schilderijen wil hebben, ga ik door met schilderen". Deze uitspraak getuigt niet van een roeping in de kunst. De vraag is, of dit nodig is. De grote Franse dichter Rimbaud heeft na zijn Jeugdjaren niets meer aan zijn kunst gedaan Intussen profiteert Bernard Buffet van de hoogconjunctuur, welke hem een fortuin oplevert. De toekomst ziet er dus somber uit voor Pisa, want zonder die beroemde toren zou het toeristenbezoek zeker met de helft verminderen, ofschoon de stad nog meer scheve torens bezit dan deze ene. De S. Nicola en de S.M. Scalzi hellen namelijk ook voorover, maar hun scheefheid haalt niet bij die van het beroemde bouwwerk. Scheef- zakken is trouwens een specialiteit van de gehele omgeving: niet alleen vele andere bouwwerken dan de genoemde torens zijn bezig te verzakken, dit geldt ook voor de spoordijk van Pisa naar Livomo, welke geregeld versterkt moet worden. De oorzaak van dit alles? De zachte, tè zachte bodem van stad en omgeving. Nu is redding voor de toren komen opdagen ln de persoon van prof. Do nato, die niet alleen de fundamenten van de toren wil versterken, maar ook het gehele grote gebied rond de toren zelf. Kosten: drie miljoen gulden.Prof. Donato wil beginnen met de toren letterlijk in de kabels te hangen en vervolgens in het omringende en on derliggende terrein difizenden metalen binten aanbrengen, waartussen dan grote hoeveelheden beton moeten wor den gestort. De toren komt dan als het ware op een enorm „bed" van beton te rusten. Daardoor zal, volgens de be rekeningen, de huidige drukvan de toren op de bodem met 40.000 kilo per vierkante meter verminderen. De „be weging" van de toren zal dan tot stil stand zijn gebracht, waardoor hij ge red is voor afbrokkelen of Instorten. Natuurlijk blijft de tegenwoordige af wijking van de loodlijn bestaan. Ge lukkig maar, want de belangen van het toerisme mogen niet geschaad worden 55 m,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 16