Uitbreiding der Ned.-Australische
samenwerking inzake Nieuw-Guinea
werkverruimi ng
Honderd vijf tii
voor
miljoen
WEERBERICHT
Ambtenaren naar Port Moresby
Topconferentie
in Genève?
De financiering nog een vraag
BLIKGROENTEN
Nu héél goedkoop!
Tegenstrijdige berichten over
de ontwikkeling in Polen
DAMESSWEATERS
96ste jaargang
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1958
No. 29379
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: j w Hermy DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witw 8meei Lelden Ouo no 67055
HoofdredacteurJ. Brouwer f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.059 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Gemeenschappelijk bestuursplan
Van officiële zijde wordt bekend gemaakt:
„In overleg met de Australische regering is be
sloten de volgende maatregelen te nemen ter uit
breiding van de Nederlands-Australische samen
werking t.a.v. Nieuw-Guinea:
a. Nederlandse en Australische liaison-ambte
naren zullen resp. te Port Moresby en Hollandia
worden gestationeerd.
b. Aan Harer Majesteits ambassade te Canberra
zal een attaché worden verbonden, die speciaal
belast zal zijn met de behandeling van Nieuw-
Guinea-aangelegenheden. Hiertoe zal een ambte
naar van het ministerie van Zaken Overzee
worden aangewezen.
c. Naast het gebruikelijke diplomatieke overleg
tussen beide regeringen over Nieuw-Guinea-
aangelegenheden zullen regelmatig besprekingen
worden gehouden tussen ambtenaren uit Neder
lands-, resp. Australisch Nieuw-Guinea (Papoea)
en vertegenwoordigers van de departementen van
beide landen, die bij het beleid inzake Nieuw-
Guinea zijn betrokken. De eerste bespreking zal
medio dit jaar worden gehouden.
Ongevaarlijke reactor
Het Westduitse verbond van onder
nemingen op chemisch gebied heeft in
Bonn bekendgemaakt dat professor
Friedrich Henglein een nieuw type
atoomreactor heeft ontworpen dat de
„gevaarlijke factoren", welke het onge
luk in Windscale (Engeland) hebben
veroorzaakt, uitschakelt.
Beheerste kernfusie in Rusland
De Sovjet-Unie heeft vandaag gemeld,
een beheerste kernfusie tot stand ge
bracht te hebben in een proef waarbij
een temperatuur van „meer dan een
miljoen graden celsius" werd bereikt.
Naar
beslissing
over
eigen
toekomst
Alls voetbalwedstrijden
afgelast
'Speciale berichtgeving)
De KNVB heeft alle voor zondag
vastgestelde wedstrijden, zowel in de j
sectie betaald voetbal als amateur
voetbal, afgelast. Het gehele pro
gramma wordt één week verschoven.
Bovenbedoelde maatregelen zün gebaseerd op de gemeenschappelijke Nederlands-
Australische verklaring van 6 november 1957. Hierin hebben de beide regeringen
zich uitgesproken voor voortzetting en versterking van de bestaande samenwer
king t.a.v. het bestuur van Nieuw-Guinea. In deze gemeenschappelijke verklaring
hebben de regeringen voorts, uitgaande van de geografische en etnologische
verwantschap van de bevolkingen van de Nederlandse en Australische delen van
Nieuw-Guinea, enige gezamenlijke richtlijnen van bestuursbeleid bekend gemaakt.
Doelstelling van dit beleid is een zodanige vooruitgang en ontwikkeling van de
betrokken gebieden te bereiken, dat de inwoners in staat zullen zijn over hun
eigen toekomst te beslissen".
Engeland verwacht
overleg in jxdi a-s.
Uit gezaghebbende bron te Lon
den verneemt het Amerikaanse
persbureau United Press, dat de
Engelse regering de verwachting
koestert, dat de „conferentie op
het hoogste niveau", waarvan
reeds geruime tijd sprake is, in de
maand juli te Genève zal worden
gehouden.
Engeland voorziet de deelneming
van Sovjet-Rusland, de Verenigde
Staten, Frankrijk en Engeland aan
deze conferentie. Maar er wordt
rekening mee gehouden, dat het
aantal deelnemers groter zal zijn
in geval Sovjet-Rusland vasthoudt
aan gelijkheid met het Westen.
De voorbereidingen voor deze topcon
ferentie zouden via de diplomatieke
vertegenwoordigers der deelnemende
landen in Moskou afgewerkt worden. De
ambassadeurs van Frankrijk, Engeland
en Amerika zijn gereed om met de be
sprekingen te beginnen. Tot op heden
heeft de Russische regering nog niet
geantwoord op een Westers voorstel om
met de voorbereiding van de topconfe
rentie te beginnen; er zijn echter aan
wijzingen, dat de Russische regering
bereid is om toe te stemmen in een
(voorbereidende) conferentie der minis
ters van Buitenlandse Zaken.
De Russische regering was tot nog toe
niet geneigd mede te werken aan een
conferentie der ministers van Buiten
landse Zaken. Welke aanwijzingen de
Westerse diplomaten in Moskou hebben
voor een Russische koersverandering op
dit punt, is op dit ogenblik niet bekend.
Advertentie
Unilever maakte
463 miljoen winst
De raad van bestuur van de Unilever
N.V. heeft de voorlopige resultatency-
fers over het boekjaar 1957 gepubliceerd.
Men verwacht geen verschillen van be
tekenis met de definitieve cijfers, die na
het accountantsonderzoek zullen wor
den vastgesteld, zodat vrijwel vaststaat,
dat deze Nederlandse industrie in het
vorig jaar een winst geboekt heeft van
f 463 miljoen (in 1956 f. 550 miljoen). De
naar de winst geheven belasting zal
f. 257 miljoen bedragen. De raad van
bestuur is voornemens aan de op 24
april a.s. te houden algemene vergade
ring voor te stellen over 1957 een slot-
dividend gelijk aan vorig jaar d.i. 10V4%
uit te keren op de gewone aandelen van
de Nederlandse maatschappij. Ook voor
de Engelse maatschappij Unilever Ltd.,
die in 1957 een winst van f. 445 miljoen
maakte, stelt men eenzelfde slotdividend
als vorig jaar voor nl. 11%% op het
gewone kapitaal. Met inbegrip van de
op 17 december j.l. betaalbaar gestelde
interim dividenden zal dan het totale
dividend over 1957 voor Unilever N.V.
15% en voor Unilever Ltd. 17%% be
dragen. Het ligt in de bedoeling de slot-
dividenden in mei a.s. betaalbaar te
stellen. De jaarverslagen van de beide
maatschappijen zullen in de eerste week
van april verschijnen.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Suurhoff heeft gisteren in de Tweede Kamer meegedeeld
dat de regering voor de bestrijding van de te grote werkloosheid in
bepaalde gebieden en bedrijfstakken heeft besloten tot maatregelen
die in totaal 150 miljoen gulden zullen belopen. De financiële positie
van het Rijk en de gemeenten blijft zorgelijk, zei hij voorts, en de ont
wikkeling in Indonesië zal tot een vergroting van het tekort van het
Rijk met eveneens 150 miljoen gulden of meer leiden.
De vraag welke maatregelen van financiële aard tengevolge van de
thans genomen beslissingen ter verruiming van de werkgelegenheid
nodig zijn, wordt mede in verband met de Indonesische consequenties
op korte termijn nader onder het oog gezien.
Daarmee wilde de heer Biewenga nog
niet zeggen, dat het Rijk dan maar geld
moet lenen. Men weet trouwens, dat
het Rijk de kapitaalmarkt, waar geld
kan worden geleend, wil overlaten aan
de gemeenten, die hun grote kortlo
pende schuld moeten omzetten in lang
lopende schuld. Daarop zal de aanvul
lende mededeling van minister Suur
hoff wel slaan, dat voor de financiering
van het tekort ook de ontwikkeling van
de geld- en kapitaalmarkt in de eerst
komende tijd mede in de beschouwingen
zal worden betrokken.
Misschien komt er een compromis:
een gedeelte lenen en voor de rest be
lastingverhoging.
Overigens is het eigenlijke debat over
de werkloosheid na het antwoord op de
vragen van de heer Biewenga geschorst
tot volgende week dinsdag.
..Wereldburger nummer l'\ Gary I en die zich op Capri heeft terugge-
Davis, die thans een verblijfsver- j trokken om zijn memoires te schrij-
gunning voor enige weken heeft ven. met zijn beroemd geworden
gekregen van de Italiaanse regering wereldpaspoort.
Belastingverhoging?
Na deze verklaring van minister
Suurhoff, in antwoord op vragen van
de heer Biewenga (A.-R.) óver de
werkloosheid, vroeg men zich af of er
belastingverhoging in de lucht hangt.
De financiering van het extra tekort
van 300 miljoen gulden is mogelijk
door belastingverhoging, door lenen
of door inflatie. Belastingverhoging
wilde de heer Biewenga niet onder
alle omstandigheden afwijzen, maar
men moet er wel bij bedenken, dat
belastingverhoging de werkloosheid in
de hand werkt. Inflatoire financiering
met waardevermindering van de gul
den als gevolg, moet in ieder geval
worden voorkomen.
V O o
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Zachtere lucht
De Bilt verwacht tot morgenavond.
Veel bewolking met plaatselijk enige
regen. Aanvankelijk zwakke tot matige,
later matige tot vrij krachtige wind
tussen zuid en west. Langzame stijging
van temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
1 MAART
Zon op: 7.28 uur; onder: 18.18 uur.
Maan op: 13.20 uur; onder: 4.19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.18 uur.
Laagwater te 6.25 uur en 19.21 uur.
(Advertentie)
T
Dit nummer bestaat uit H pagina's.
C, Vjfèfcte>:
Welke maatregelen
De maatregelen, die minister Suurhoff
aankondigde ter verruiming van de
werkgelegenheid, zijn de volgende:
1. In de gebieden met grote werkloos
heid «in de provincies Groningen,
Friesland en Drente, alsmede gedeel
ten van Overijssel. Gelderland en
Noord-Brabant) zal op korte termijn
een aanvullend program van werken
met een normaal karakter in de over
heidssector tot uitvoering worden ge
bracht ten bedrage van 55 miljoen
gulden;
2. het bedrag voor aanvullende werken
voor tewerkstelling van werklozen zal
met tien miljoen gulden worden ver
hoogd, waardoor duurdere objecten
in uitvoering kunnen worden ge
nomen
3. boven de reeds toegewezen aantallen
zal nog subsidie worden verleend voor
3000 woningwetwoningen, die ten dele
in de betreffende gebieden zullen
worden gebouwd;
4. het goedkeuringsbeleid voor bouw
werken, andere dan woningen, in de
particuliere sector, zal ook verder af
gestemd blijven op de aanwezige
bouwcapaciteit;
5. in het kader van de bevordering van
de industrialisatie in gebieden, die in
economische ontwikkeling zijn achter
gebleven, zal de werkingssfeer van de
op dit gebied bestaande regelingen
worden verruimd. Het ligt niet in de
bedoeling het huidige subsidie in de
aanlegkosten van industrieterrein te
verruimen, maar wel zal op korte
termijn een geheel nieuwe regeling
worden getroffen voor de subsidiëring
van de industriebevordering in kern
gemeenten, welke regeling ruime mo
gelijkheden zal bieden. Inmiddels is
het bedrag voor subsidie met f250.000
verhoogd tot een miljoen gulden. Ten
behoeve van de bouw van industrie
hallen in kerngemeenten van de ont
wikkelingsgebieden zal van Rijkkswege
worden bevorderd, dat financierings
middelen worden gevonden. De pre
mieregeling voor het gebied van Etten
en Rucphen zal 1 maart herleven.
6. op korte termijn worden uitgestelde
overheidsorders tot een totaal van 25
miljoen gulden alsnog geplaatst bij
ondernemingen, die door het uitblij
ven van deze orders in bijzondere
mate waren getroffen.
Intensief overleg is gaande tussen het
Departement van Financiën en van Eco
nomische Zaken met de Maatschappij
voor Exportfinanciering over de vraag,
wat voor de bevordering van de export
kan worden gedaan.
Dit zou men een beeld van witte leid en Manchester door een glij-
wanhoop kunnen noemen. Het is j partij het verkeer vastliep en einde
een luchtopname uit Midden-Enge- j loze colonnes vervolgens insneeuw-
land, waar op een weg tussen Shef~ I den.
Koffieprijs verlaagd
Naar wg uit vakkringen vernemen is
de verkoopprijs van koffie met ingang
van 28 februari, al naar gelang de
soorten, van 12 tot 4 cent per pakje
van 250 gram verlaagd.
Economische democratisering
aangekondigd Volgt Gomoelka
stalinistische koers
De voornaamste ontwerper van economische plannen voor de Poolse regering,
Jedrychowsky, heeft decentralisering en democratisering van het economische
leven aangekondigd. Deze bekendmaking geschiedde in een toespraak tot leiding
gevende Poolse communisten, namelijk In een voltallige zitting van het centrale
comité. Directies en arbeidersraden van fabrieken zullen meer bevoegdheden
krijgen. Verder kondigde Jedrychowsky een verhoging van de ouderdomspensioenen
aan alsmede een verhoging van de huren, die nu zeer laag zjjn. Mensen, die niet
voldoende produktief werk verrichten, zullen elders te werk worden gesteld. De
boeren zullen hun gezamenlijke schuld van ruim een miljard gulden moeten
betalen, welke schuld is ontstaan, doordat de boeren de grondbelasting en andere
lasten niet hebben voldaan en niet de vereiste hoeveelheden produkten aan de
staat hebben geleverd. Het is de moeilijke taak van partijsecretaris Gomoelka,
aldus Jedrychowsky, om de boeren, die in het Stalinistische tijdperk een politiek
van passief verzet hebben gevolgd, weer tot doeltreffend werken te brengen.
„Reactie en dericalisme
op het platteland"
Uit het bovenstaande zou afgeleid
kunnen worden, dat de koers in Polen
op economisch gebied minder „stalinis
tisch" wordt dan tot dusver. Onze
Weense correspondent, prof. dr. N. Grei-
temann, bericht ons intussen het vol
gende:
Politieke waarnemers in Polen wijzen
er met bezorgdheid op, dat Gomoelka
in zijn politieke positie, in zijn ideeën
en uitdrukkingen, steeds meer overeen
komst gaat vertonen met de Stalinis
tische vleugel. Kort geleden heeft hij in 'n
redevoering een hartstochtelijk pleidooi
uitgesproken ten gunstie van de cen
trale communistische jeugdvereniging
Z.M.P., die in oktober 1956 werd opge
heven. Hij noemde het verdwijnen van
deze communistische organisatie een
grote fout. De twee jeugdorganisaties,
die daarvoor in de plaats zijn gekomen,
n.l. de socialistische en de rooms-katho-
liek getinte boerenjeugdbond moeten nu
volgens Gomoelka, in de geest van de
Z.M.P., dus meer communistisch, de op
voeding van de jeugd overnemen. Bo
vendien heeft de Poolse partij-secretaris
een principiële waardering voor de col
lectieve boerderijen uitgesproken. „De
tegenwoordige boerenjeugd is de gene
ratie, die de beslissende stap moet doen
om van het afzonderlijke werk op het
platteland over te gaan tot de collec
tieve organisatie van de gehele agra
rische produktie", aldus Gomoelka. Ten
slotte riep hij zijn partijvrienden op, om
te strijden^tegen „reactie en dericalis
me" op het platteland".
Volgens politieke waarnemers schij
nen de Poolse boeren zich nog steeds
tegen iedere, ook gematigde vorm. van
communisme te verzetten, en vooral de
boerenjeugdbond, die om begrijpelijke
redenen in nauw contact staat met de
clerus, laat geen communistische infil
tratie toe. In verband met deze koers
verandering van Gomoelka wordt het
begrijpelijk, dat hij in de laatste tijd
steeds meer het vertrouwen gaat genie
ten van Moskou, inzonderheid van
Kroesjtsjef.
Advertentie
met mouwen.
Alle moderne kleuren.
5.25
NATUURLIJK BIJ
Fransen houden in Algerije
een vliegend fort vast
In Bone (Algerije) houden de Fransen
thans een „vliegend fort" vast, dat dins,
dagavond gedwongen werd tot landen
Aan boord bevindt zich drie ton aan wa.
pens, o.a. driehonderd bazoeka's. vier
mortieren en honderd machinepistolen.
De bemanning van het toestel :s vrijge
laten. Zij bestond uit twee Amerikanen,
een Engelsman en een Israëliër. Volgens
de documenten was het toestel op weg
van Israël naar Venezuela. Volgens de
gezagvoerder zijn de wapens een ge
schenk van Israël aan Venezuela, voor
diensten, welke dat land aan Israël had
verleend."
HAARLEMMERSTRAAT
172 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZABONNEN
voor onze cliënten.
Massa-arrestaties in
Roemenië gemeld
Volgens in Wenen ontvangen berich
ten zouden in Roemenië „enkele duizen
den" voormalige grondeigenaars, officie
ren. hoge ambtenaren en mensen in
vrije beroepen gearresteerd zijn. De
politie zou nieuwe arrestaties willen
j verrichten.
Het lot van de gearresteerden Is niet
bekend, maar waarnemers in Wenen
zeggen, dat de laatste arrestaties van
vele voormalige „burgerlijke elementen"
werd verricht om arbeidskrachten te
I krijgen voor de aanleg van een kanaal
Ivan de Donau naar de Zwarte Zee. Dit
project had men later laten varen.
