TEGENREGERING IN HIDDEN-SUMATRA Economische en financiële blokkade WEERBERICHT Rieuwe ministers beschuldigd van hoogverraad Eisenhower aanvaardde ontsla" ontwapeningsadviseur Stassen 96ste jaargang MAANDAG 17 FEBRUARI 1958 No. 29369 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.750 per kwartaal; f.255 per maand; f.059 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Nieuwe ontwikkelingen in Indonesië Hetgeen reeds lang was aangekondigd, is zater dagavond te Padang (Midden-Sumatra) een feit geworden: luitenant-kolonel Ahmad Hoessein heeft uitvoerig een nieuwe onafhankelijke rege ring voor Indonesië geproclameerd. Deze procla matie werd gedaan na het aflopen van het ultima tum van vijf dagen aan de centrale regering, dat eiste dat president Soekarno en premier Djocanda zouden aftreden. Als eerste besluit heeft de nieuwe regering de „financiële en economische oorlog" aan Djakarta verklaard. De nieuwe premier, Sjaffroeddin Prawiranegara sprak zaterdagavond te Padang een menigte van duizenden enthousiaste toehoorders toe en ver klaarde dat zij ten doel heeft het kabinet-Djoeanda tot aftreden te dwingen en president Soekarno te Plinten van buitenlands beleid Sjafroeddin beschuldigde in zijn rede, welke hij hield voor het huis van de voormalige Nederlandse gouverneur te Padang, de regering van corruptie. HU vatte de buitenlandse politiek van zijn regering als volgt tezamen: 1. Aanknopen van diplomatieke betrekkingen met alle landen ter wereld. 2. Het handelen naar de beginselen van het Handvest van de V.N. 3. Strijd voor de terugkeer van Ned. Nieuw-Guinea bij Indonesië. 4. Samenwerking met de Nederlanders, mits de kwestie Nieuw-Guinea wordt geregeld, maar overeenkomstig een tevoren opgesteld plan. Voorts heeft hij toegezegd, dat alle bezittingen van buitenlanders in Indonesië door de regering te Padang gegarandeerd zullen worden en maande hy alle bui tenlanders aan de nieuwe regering te gehoorzamen, belovend, dat het leven van de buitenlanders beschermd zal worden. Overigens verzocht hij het buitenland zich niet met de binnenlandse aangele genheden van Indonesië te willen bemoeien. De minister van Defensie in het nieuwe kabinet-Simbolon heeft alle gewapende strydkrachten van de centrale regering gemaand hun wapens over te geven aan de revolutionaire regering. Premier Sjafroeddin eiste "an de regering te Djakarta het overdragen van al haar gelden, bezittingen en buitenlandse valuta-reserves aan de tegenregering. In een officiële verklaring wordt ge zegd. dat een bataljon militairen het vliegveld op 11 februari heeft aangeval, len en bezet had. De verdediging be stond uit ongeveer 50 manschappen al dus de bekendmaking van de Indone- sissche luchtmacht. Voorts wordt nog medegedeeld dat de troepen van Hoessein de landingsbaan hebben gebarricadeerd om het landen van vliegtuigen te voorkomen. bewegen zijn programma van „geleide democratie" prijs te geven. Voorts heeft premier Sjafroeddin de buiten landse banken opdracht gegeven, alle verbindin gen met Djakarta te verbreken en hun transacties voortaan via de revolutionaire regering te doen. Ook de Indonesische ambassades in het buiten land hebben per radio dezelfde instructies gekre gen. Sumatra levert 70 van de door Indonesië verdiende buitenlandse valuta en men meent dan ook in Padang, dat Java het geen drie maanden kan volhouden, indien de campagne wordt door gezet. Intussen heeft generaal Nasoetion, enkele uren na aankomst van Soekarno uit Tokio in Djakarta een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Sjafroed din en de ministers van diens kabinet. Zij wor den beschuldigd van hoogverraad. de reis van Soemoeal van Singapore naar Padang. Majoor Pantouw deelde niet mede. wanneer de bijeenkomst zal worden gehouden, op een vraag over de revolutionaire regering antwoordde Pantouw. er op te vertrouwen, dat zij zich zal kunnen handhaven". Wij heb ben", zeide hij, „genoeg getrainde men sen om haar in stand te houden". Hij zeide, samen met Soemoeal te zullen vertrekken, „te eniger tijd" in de ko- i mende week. I Wij wensen allen eenheid HET NIEUWE KABINET De samenstelling van het revo lutionaire kabinet, dat te Boekit Tinggi op .Midden-Sumatra is in gesteld, luidt als volgt: Minister-president en minister van Financiën: SJAFROEDDIN 'afkomstig van West-Java); Buitenlandse Zaken: SIMBOLON afkomstig van Noord-Sumatra) Binnenlandse Zaken: kol. DJ AM BER; Defensie en Justitie a.l.: IIARA 1IAP (afkomstig van Tapanoeli); Handel en Economie: dr. SOE- MITRO; Onderwijs. Cultuur en Volksge zondheid: Moh. SJAFEI (invloed rijk man in de Menang-Kebau I Wederopbouw en Industrie: kol WA ROUW (afkomstig van Makas sar): Landbouw en Arbeid a.l.: SAROEMPAIT (Midden-Sumatra) Voorlichting: luit.-kol. SALEH LAHADE (afkomstig van Makas sar); Godsdienst: MOCOTAR LIN- TANG; Sociale Welvaart: A. OSMAN. Als vertegenwoordieer in Europa is benoemd MAKATITO. KAWILARANG, thans militair attaché te Washington, zal ver moedelijk worden aangewezen als chef-staf van de strijdkrachten. Steun uit Atjeli Volgens een te Singapore van radio- Padang opgevangen bericht, heeft de revolutionaire regering te Padang gis teravond bericht ontvangen van de loyale steun" van het volk van Atjeh in Noord-Sumatra. Radio-Padang deelde mede, dat. de godsdienstige leider van het volk van Atjeh, M. Amlek, aan de revolutionaire regering een boodschap heeft gezonden, waarin trouw wordt be tuigd aan overste Hoessein als leider van de tegen de regering te Djakarta agerende militaire junta, en steun aan de „radicale maatregelen" van de revo. lutionaire regering met betrekking tot de in het land ontstane situatie. Vliegveld Padang bezet De Indonesische luchtmacht, heeft gis teren in Djakarta bekendgemaakt, dat troepen van de tegen-regering op Suma tra het vliegveld van Padang hebben bezet. (Advertentie) SOLEX bromfietsen H. Walenkamp Zn TURFMARKT 5 Sneeuw- en hagelbuien De Bilt verwacht tot morgenavond: Opklaringen, maar ook enkele hagel- of sneeuwbuien, matige tot krachtige, aan de kust aanvankelijk nog harde noordwestelijke wind. Weinig verande ring in temperatuur, maar vannacht in het binnenland lichte vorstot tempera turen om het vriespunt. (Opgemaakt te 11.15 uur). 18 FEBRUARI. Zon op: 7.51 uur: onder: 17.58 uur. Maan op: 7.18 uur; onder: 18.14 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.28 en 15.38 uur. Laagwater te 11.27 en 23.47 uur. Soemoeal deze weeh naar Sumatra Overste Ventje Soemoeal die voorbe stemd is om chef-staf te worden van de strijdkrachten van de revolutionaire regering te Pa'dang zal van Manilla ver trekken naar Singapore, op doorreis naar Sumatra, waar hij een bijeenkomst zal bijwonen van de opstandige leiders aldaar, aldus deelde gisteravond zijn ad judant mede. Majoor J. M. J. Pantouw, die per vliegtuig uit Singapore te Manilla is aangekomen, trof voorbereidingen voor Een woordvoerder van de revolutio naire regering heeft gisteravond in een uitzending van radio-Padang verklaard, dat president, Soekarno, Djoeanda en de revolutionaire minister president Sjafroeddin „allen de eenheid van de Indonesische republiek wensen te handhaven". De woordvoerder, die zijn verklaring richtte tot „broeders van een land en een republiek", zeide, dat president Soekarno echter met zijn „ge leide democratie" tegen de grondslagen van de Indonesische grondwet had ge handeld. Reagerende op het arrestatiebevel van de leden der revolutionaire regering zeide de woordvoerder: „Is dit een op dracht van de president? van de chef staf van de strijdkrachten? Kunnen wij ei-uit afleiden, dat de president niet be reid is terug te keren tot zijn positie van constitutioneel staatshoofd? Wij wach ten met spanning op een antwoord op deze vraag". Nasoetion wil oorlog Een officiële woordvoerder van de nrpmicr revo,utionai»"e regering" van Indone- linistpr sië te PadanS 'n Singapore in een vraaggesprek met U.P. verklaard, dat de staf-chef van de regering in Djakarta. Nasoetion, „oorlog wil". Hij uitte de waarschuwing, dat de revolutionairen „geweld met geweld zullen beantwoor den". Burgeroorlog Volgens waarnemers in Djakarta geeft men in verschillende politieke kringen openlijk toe dat de mogelijkheid van een bloedige burgeroorlog in Indonesië bestaat. De enige uitwee zag men in overwinning van de politieke menings verschillen die president Soekarno van zijn anti-communistische vroegere vice- president Hatta scheiden en herstel van hun eenheid. Prinses Marijke, de jongste van Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Reacties In officiële kringen in Den Haag was men nog niet bereid enig commentaar te geven over de gebeurtenissen in In donesië. Door de Residentie van de Indo nesische vertegenwoordiger in Wasse naar werd medegedeeld, dat de Indone sische zaakgelastigde, de heer Maramis in het buitenland vertoeft. De eerste reactie van de Centrale Re. gering in Djkarta over de „revolutio naire regering in Boekit Tinggi" was de volgende opmerking van de regerings woordvoerder: „Zü hebben haar nu ge proclameerd. Nu alles achter de rug is, rijst de vraag: „Wat zullen zy nu moe ten doen". De woordvoerder, Ganis Harsono, zeide dat deze revolutionaire regering niet wordt gesteund door andere gebieden, waarvan hij met name noemde Celebes. Zuid-Sumatra en Noord-Sumatra. De woordvoerder zeide. dat de procla matie in feite niets anders was dan po. lietieke druk op het kabinet-Djoeanda om af te treden. De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Djakarta verklaarde naar aanleiding van de vor- n \i- ming van een nieuwe regering op Su- onze vier Prinsessen, die morgen matra: „Een ding is zeker: haar elfde verjaardag viert. Djoeanda zal niet aftreden". 'Foto M°-'boomi De woordvoerder kon niet zeggen of de regering geweld zal gebruiken tegen de opstandelingen. Waarnemers ver klaarden, dat de regering onder krachtige druk staat van enkele politieke groepe ringen en ook van Zuid-Sumatra om geen geweld te gebruiken. Twee beelden van het bezoek van i steld. onder schrijdt zij door een Prinses Beatrix aan de West. erehaag van padvinders tijdens Boven worden dc notabelen van haar bezoek aan Lago Colony. St.-Maarten aan de Prinses voorge-1 premier Mr. dr. L. N. Deckers uit Raad van State Bij K B. is aan mr. dr. L. N. Deckers, op zijn verzoek, met ingang van 1 maart 1958, eervol ontslag verleend als lid van de Raad van State, met dankbetuiging voor de gewichtige diensten in die func tie aan den lande bewezen over tegenregering in Padang Soekarno (weer terug in Djakarta) zweeg angstvallig „Ik ben hersteld en nu ben tk bly, dat ik weer thuis ben en met U kan werken", zo sprak gisteren president Soekarno van Indonesië tot de jui chende menigte, die zich voor zyn paleis had verzameld na zyn terug keer uit Tokio. Het toestel, waarmede de president de reis had gemaakt, werd begeleid door vier straaljagers. Op het vliegveld werd liy begroet door staf chef Nasoetion, premier Djoeanda. ministers en diplomaten, onder wie de ambassadeurs van de Verenigde Staten. Groot-Brittannië, Rusland en Australië. In een kort welkomstwoord zeide pre- j mier Djoeanda, dat het Indonesische 1 volk verheugd was over de behouden terugkeer van de president en dankbaar voor zijn aandeel in de Indonesische strijd in het algemeen en voor de uit gebreide inlichtingen, die de president minuten, staande op de trappen van het paleis, ook met geen enkel woord over deze tegenregering. Soekarno sprak kalm en overwogen Zijn toespraak was onge woon kort. Hij zei o.a.: „Ik moet toege ven, dat, toen ik nu veertig dagen ge leden - het land verliet, mijn gezond heid my zorgen baarde, doch na mijn reis naar India, Egypte. Joego-Slavië. Syrië. Ceylon. PakL-tan, Burma, Thai land en Japan heeft God mU gezond heid teruggegeven en thans ben ik in staat myn taak wederom op mij te nemen ten dienste van volk en land". Na zyn toespraak werd de president in zijn paleis begroet met het lied „Strijd om West-Irian", nadat een meUje uit Ned. Nieuw-Guinea. genaamd Hairling. hem een boeket witte orchideeen had aangeboden. Ook de waarnemend pre sident. mr Sartono. sprak een oetroe- tingsrede uit. „Onder uw leiding zullen WÊÊ^M de problemen, waarvoor wij in de ver in het buitenla* d heeft verstrekt over schillende gewesten worden gesteld, tot de strijd voor het verkrygen van Wes- een oplossin- worden gebracht" ?o zei telyk Nieuw-Guinea Met geen woord hy maakte Djoeanda echter gewag van het IJegens kandidatuur gouverneurschap maar in feite door conflict met Dalles „Met diep leedwezen" heeft president Eisenhower het ontslag aanvaard van zyn adviseur in ontwapeningskwesties, Harold Stassen. De perschef van het Hitte Huis, Hagerty, gaf als reden, dat Stassen is afgetreden om in mei kandidaat te kunnen zijn by de Republikeinse voorverkiezingen voor het gouverneurschap van Pennsylvania. Stassens benoeming was in maar 1955 bekendgemaakt, nadat hy een rondreis door Azië had gemaakt als hoofd van de Amerikaanse organisatie voor hulp aan het buitenland. In juli 1956 begon Stassen een campagne tegen de herverkiezing van Richard Nixon als Republikeins kandidaat voor het vice- presidentschap. Hy kreeg hiervoor speciaal verlof van Eisenhower, doch de cam pagne eindigde ermee, dat gouverneur Christian Herter, de keuze van Stassen, zelf zyn voorkeur aan Nixon gaf. Op 2 maart van het vorig jaar werd Stassen geplaatst onder gezag van minister Dulles, met wie hij evenwel van mening ver schilde over een soepeler standpunt tegenover de Sovjet-Unie, onder meer wat betreft het staken der proefnemingen met kernwapens. Preisdent Eisenhower zou zich in dit conflict aan de kant van Dulles hebben geschaard. Wat Dulles ook geslikt heeft, het is zeker niet de politiek of de taktiek van Washington Stas5"'n rewerat. Het woord taktiek lijkt dit ontslaa van ons Wat fundamentele I verschil tussen de aanpak van Stassen en die van Dulles? Stassen meende, dat men niets kon bereiken, wanneer men er naar streefde om tegelijk een groot pakket ontwapeningsvoorstellen aange nomen te krijgen door de Russen. Hy wenst te beginnen met betrekkelijk kleine, losstaande overeenkomsten en dan ge leidelijk verder te gaan. Reeds sedert Genève in 1955 heeft Amerika, onder leiding van Dulles steeds de neiging ge had om een bescheiden Russisch voor stel te „overtroeven". Indertyd schenen de Russen te Genève bereid tot een be scheiden wederzydse inspectie op de grond. Wat deden de Amerikanen? In plaats van een proef te nemen met zulk een bescheiden begin, kwam de Ameri kaanse regering voor de dag met het eclatante, doch kansloze voorstel voor onbeperkte inspectie uit de lucht. Ook de Russen hebben herhaaldelyk zulk een taktiek toegepast, indien een be scheiden voorstel hun niet zinde. Verschillende aanpak Onze correspondent telegrafeert ons over Stassen het volgende commentaar Het verdwynen van Stassen heeft Herblock, de knappe karikaturist van de Washington Post, geïnspireerd tot een van zyn beste spotprenten: men ziet daarop een leeuw met de kop van Dul les en in de muil van die leeuw ziet men Stassen verdwynen. Op de grond van de leeuwenkooi staat een medicyn- fles met de woorden „politiek van Stas sen" op het etiket. Twee mannetjes bui ten de kooi staan verschrikt toe te zien hoe Stassen wordt verzwolgen De een zegt tot de ander: „Wel, Harold is er dan toch in geslaagd om hem iets te doen slikken". uitroepen van een tegenregering Padang. President Soekarno. die gekleed was 1 in een grys marine-uniform en die op de tocht van Tokio naar Djakarta op de I hoogte was gesteld van de totstandko ming van de nieuwe revolutionaire re- I gering, repte in zyn toespraak van zes I Onder de waarnemers was er enige verrassing, dat Soekarno zweeg over de instelling van de tegenregering te Padang. Men nam aan. dat hy. alvo rens daarover een verklaring af te leggen, op de hoogte gesteld wenste te worden van alle bijzonderheden over de laatste ontwikkelingen in deze kwestie. Van het andere einde Stassen nu is de man geweest, die de zaken van het andere eind aan wilde pakken: hy wilde klein beginnen en daardoor vermyden dat het wankele roeibootje der harmonie tot zinken werd gebracht ten gevolge van de loodzware „pakketten", die Dulles aan boord wilde gooien. Maar Dulles draagt de verant woordelijkheid (onder Eisenhower) voor het buitenlandse beleid en zuiver als een zaak van beleidsvoering is het logisch, dat Stassen niet op zyn post kon blijven. Stassen, die reeds gouverneur van Minnesota is geweest, wil nu naar het heet een gooi doen naar het gouver- nerschap van Pennsylvania. Hem ont breekt daarbij de steun van de politieke partijbazen der Republikeinen. Het zal interessant zyn om na te gaan of Stas sens standpunt inzaken ontwapening de kiezers zozeer heeft geïmponeerd, dat zy hem zullen prefereren boven de tegen kandidaat waar de partijleiding zeer waarschijniyk mee zal aankomen Zou dit het geval zyn Pennsylvania is een grote en belangryke staat dan kan Dulles het zich voor gezegd houden. Dan eerst zou de verslonden Harold de leeuw zwaar op de maag komen tc liggen....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1