Verdrag Benelux Economische Unie
vandaag in Ridderzaal ondertekend
Egypte en Syrië sinds zaterdag in
een federale nnie samengevoegd
WEERBERICHT
Prinses Beatrix op vliegveld van
Curacao hartelijk begroet
Tegen-unie van JordaniëIrak
en Ara bi
AMERIKAANSE KUNSTMAAN
BLIJFT JAREN IN HEELAL
Terugkeer niet meer mogelijk
96ste jaargang
MAANDAG 3 FEBRUARI 1958
No. 29357
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J W Henns DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte Slngel L' Lelden Glr0 nc 57055
Hoofdredacteur; J. Brouwer f.M0 pet twartaal: J.2.55 per maand; 10.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De minister-president bracht in zijn
toespraak dank aan allen, die hun
krachten hebben gegeven aan de ontwik
keling van het initiatief en hij somde
nog eens de moeilijkheden op, die daar
bij zijn gerezen.
Kort na de oorlog, toen België en
Luxemburg reeds geruime tijd bevrijd
waren en Nederland de bittere beker
van oorlogsellende tot de laatste drup
pel had moeten ledigen en in een schier
hopeloze economische positie leek te ver
keren, had het er veel van, dat er niets
zou komen van het besluit tot opricn-
ting van een douane unie, dat in Londen
reeds door de regeringen was genomen.
Maar «Joch werd doorgezet. De douane
unie trad 1 januari 1948 in werking en
op dit verdrag werd voortgebouwd tot
de economische unie, die dan nu een
feit gaat worden.
Minister Drees wees erop, dat weer
een periode in de Beneluxontwikkeling
is afgesloten. Deze ondertekening luidt
meteen een nieuwe fase in. De Bene
lux is er, doch zij vertoont nog onvol
komenheden, die op basis van dit ver
drag moeten worden verzet. „Ik zou de
nadruk willen leggen op moeten, want
een terugtreden op de Beneluxweg is
thans niet meer mogelijk". Economisch
gezien hebben onze landen reeds een
mate van vervlechting bereikt, die niet
meer ongedaan kan wordeh gemaakt,
zonder schade aan onze economie toe te
brengen.
,,Wü moeten doorgaan tot het eind
doel volledig is bereikt: een volledige
gemeenschappelijke markt-, waarin goe
deren, diensten, arbeid en kapitaal vrij
kunnen circuleren, waardoor wij allen
het hoogst mogelijke profijt kunnen
hebben van onze hulpbronnen en van
onze arbeid. Wij zullen echter niet lou
ter onze blik naar binnen mogen keren.
Onze samenwerking nu krijgt eerst volle
waarde, wanneer onze betrekkingen met
derde landen zich gunstig kunnen blij
ven ontwikkelen". Voor het groothertog
dom Luxemburg werd het woord ge
voerd door premier Joseph Bech. Ook de
Belgische pfemier Achiel van Acker
hield een rede.
Monetaire unie
Onze Brusselse correspondent tekent
hierbij aan, dat men er ook te Brussel
nadrukkelijk op wijst, dat de Benelux
nog niet op zijn eindpunt is gekomen.
Na de goedkeuring van het verdrag en
van de overgangsovereenkomst door de
drie parlementen, moeten de Benelux-
instellingen meteen aan het werk gaan
om een nieuwe fase van de Benelux te
bestuderen. In vele opzichten staat de
Benelux nog slechts op papier, daar
overgangsmaatregelen de werkelijke be
tekenis en mogelijke invloed van heel
wat bepalingen van het verdrag neu
traliseren of zelfs ongedaan maken.
Zware fabrieksbrand
te Breda
Vannacht heeft een felle brand de
magazijnen Electron van de machine
fabriek Breda v/h Backer en Rueb ge
heel verwoest. Met 12 waterstralen heeft
de brandweer het vuur bedwongen. De
schade wordt geschat op f. 100.000. In
deze afdeling werkten 30 mensen.
Prijs van f 30.000
In de 538ste staatsloterij, tweede
klasse, eerste lijst, is een prijs van
f. 30.000 gevallen op no. 6547.
Na een vermoeiende, geslaagde vliegtocht
Prinses Beatrix, die zaterdagmiddag
van Schiphol naar Suriname en de
Ned. Antillen is vertrokken en daar
uitgeleide werd gedaan door de
Koningin en de Prinsessen Margriet
en Marijke, is na een tussenlanding in
Lissabon, gisteravond met de „Pegasus"
op het vliegveld van Curacao aange
komen, waar zjj verwelkomd werd door
de gouverneur, de heer Speekenhrink,
de eerste minister de heer Jonckheer.
de gezaghebber van Curacao, de heer
Gorsira en de commandant van de
Marine-eenheden, commandeur Goos-
sens.
Na aankomst begaven Prinses Beatrix,
haar gevolg en de autoriteiten zich
naar het Gouvernementshuis, vandaar
naar „Fort Amsterdam".
Na aankomst van de Prinses op het
vliegveld, bood een klein meisje. Mazita.
de Prinses bloemen aan. Toestellen van
de Manneluchtvaartdienst hadden in de
lucht boven de dr. Albert Plesman haven
Prinses Beatrix reeds een eerste groet
gebracht. Toen het toestel gedaald was
en de Prinses glimlachend naar buiten
trad, stond de erewacht der mariniers
stram en weerklonk het Wilhelmus.
Daarna kwam de Prinses het trapje af
en volgde de hartelijke begroeting door
de autoriteiten.
De Prinses inspecteerde hierop de ere
wacht.
De Prinses en haar gevolg reden in
auto's naar het Gouvernementshuis.
Tijdens deze rit kreeg zij een eerste
indruk van Curacao. In langzaam
tempo ging het naar Willemstad. Het
eerste deel van de weg ging het langs
een schaarse behuizing, doch naar
mate men dichter bij de Schottegat-
weg kwam. werd het aantal vlagden
en de belangstelling groter. Langs Rio
Canario. Emmasiad en het Stuvve-
sant-CoMege ging het naar de Riiks-
ecnheidsboulcvard en verder via. Pnrera
en de berg Altena langs het Waaigat
en de Ruyterkade naar het Gouverne
mentsplein. Overal stonden juichende
mensen en wapperden grote en kleine
j vlaggen en overal waren verheugde
gezichten.
I Ook de jeugd was ruim vertegenwoor
digd. Het hoogtepunt kwam echter op
het Gouvernementsplein, het plein voor
het paleis van de Gouverneur, waar
I honderden samengestroomd waren en de
I auto's slechts stapvoets konden passeren.
I Het „Biba Prinses", „Leve de Prinses",
was niet van de lucht. Voor het paleis
van de Gouverneur werd Prinses Beatrix
begroet door haar gastvrouwen, mevr.
Speekenbrink en mevrouw Jonckheer,
echtgenote van de premier en mevrouw
Gorsira, de echtgenote van de gezag
hebber. Gezamenlijk ging men door de
poort het paleis binnen en enkele ogen
blikken later verscheen de Prinses met
de gouverneur, de eerste minister en de
leden van het gevolg op de hoek van de
tuin van het paleis, waar het Gouverne
mentsplein en de Breedestraat tezamen
komen. Het gejuich zwol weer aan en
vriendelijk wuivend en groetend bleef de
Prinses enkele ogenblikken staan om
deze spontane hulde over zich te laten
komen.
Toen trad zij terug het paleis in om
na de vermoeiende intocht en de even
eens vermoeiende vliegtocht wat uit te
rusten.
Aubade van de jeugd voor
Prinses Beatrix maakte vóór haar met de bemanning van het KLM- hand van de stewardess, mej. E. M.
vertrek met de ..Pegasus' kennisI toestel. Op deze foto drukt zij de I G. Drinkenburg.
da Prinses
Aan Prinses Beatrix is vanmorgen
door de schooljeugd in het Fort Amster
dam te Willemstad een aubade gebracht,
in het bijzijn van vele autoriteiten.
Frater Fidelius was der traditie getrouw
de dirigent van deze aubade. De jeugd
van Curacao zong de Prinses toe. met
tot besluit het Wilhelmus. Vanmiddag
maakte zij per auto een rondrit door de
stad.
In Cairo is zaterdag de eerste stap gezet naar de verwezenlijking van president
Nassers grootste ambitie: een pan-Arabische unie, toen namelijk de fusie van
Egypte en Syrië tot een federale unie werd geproclameerd. Deze unie wordt be
schouwd als een inleiding tot een Arabische natie, welke zich over het gehele
Midden-Oosten zou moeten uitstrekken. Goedkeuring van de proclamatie van
zaterdag door de Egyptische en Syrische parlementen staat bij voorbaat
vast. Dan zal de unie een natie zijn met ruim 26 miljoen inwoners en
een oppervlakte, die een zesde deel is van het gebied der Verenigde Staten.
Negentig procent van de olievoorziening van het Westen zal door deze unie (via
Suezkanaal en de pijpleidingen in Syrië) worden beheerst. Er is intussen sprake
van, dat ook een derde Arabische staat, namelijk Jemen, zich bjj de unie zal
aansluiten, maar in Londen wilde men zich niet druk maken over dit laatste
bericht, omdat er de laatste dagen in Cairo heel wat onbetrouwbaar nieuws is
gespuid. De nieuwe Verenigde Arabische Republiek (Egypte-Syrië) zal één pre
sident, één leger en één vlag hebben. Ook komt er één wetgevende vergadering.
Irak. Militaire deskundigen in Israël
maken zich geen zorgen over de samen
voeging /an de legers van Egypte en
Syrië.
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
-TÜRFMA.HKT 5
Lichte vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen, overwegend
lichte vorst, weinig wind en plaatselijk
mist. Morgen in de loop van de dag
toenemende bewolking, overwegend
droog weer. Zwakke tot matige zuidwes
telijke wind. Iets lagere middagtempera-
turen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
4 februari
Zon op: 8.17 uur; onder: 17.32 uur.
Maan op: 18.19 uur; onder: 7.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.14 en 15.25
uur. Laagwater te 11.19 en 23.40 uur.
Koningin Juliana en de Prinsessen I ses Beatrix vaarwel bij haar vertrek
DH nummer bestaat uit 12 pagina's. Margriet en Marijke wuiven Prm-| van Schiphol naar de West.
Vage verwezenlijking van
oude droom, zegt Londen
Politieke waarnemers in de Jordaanse
hoofdstad Amman zijn van mening, dat
er spoedig een unie tussen Jordanië.
Irak en Saoedi-Arabië. zal worden ge- j
sloten. In Israëlische kringen was
men van mening, dat Jordanië snel
moet kiezen tussen de druk van
president Nasser of een unie met
Natsir beschuldigt:
Groter plan van Soekarno
De voorzitter van de „Masjoemi",
Natsir. heeft vandaag het „regime van
president Soekarno" ervan beschul
digd te streven naar het „afsnijden
van de banden met de Westerse de
mocratieën en het gebruiken van de
economische ontreddering in het lan
als argument om zich aan te sluiten
bij het Russische blok".
Natsir verklaarde, dat het duidelijk
was, dat het geschil over West-Irian
slechts een „springplank" was, die door
het „Soekarno-regime" wordt gebruikt
voor een ander, groter plan.
Natsir zegt o.a., dat het optreden van
Soebandrio in de algemene vergadering
der V. N. Indonesië vele vrienden heeft
doen verliezen, en dat het overnemen
van Nederlandse bedrijven tot gevolg
heeft gehad, dat 30 tot 40% van de In
donesische economie werd verlamd, ter
wijl de Nederlanders een verlies van
slechts 3 van hun nationale inkomen
leden.
Ons land werd nog meer van het
Westen vervreemd, aldus Natsir toen
Soebandrio waarschuwde, dat Indonesië
onconventionele en ontraditionele han
delswegen zou inslaan. Tegelijkertijd
werden missies gezonden naar Tsjecho-
Slowakije en Joego-Slavië voor het ko
pen van wapens, met het argument dat
van deze landen betere voorwaarden
konden worden verkregen.
Natsir zeide: „Onze export is dood,
de invoeren lopen terug, het begro
tingstekort bedraagt 6'- maal de oor
spronkelijke raming, onze deviezen
reserves zijn uitgeput. Niettegenstaan
de is Nederland nog steeds niet bereid
West-Irian terug te geven. Wij ver
loren vrienden in het Westen en zelfs
India hield zich afzijdig. Het is dui
delijk, aldus Natsir. dat „Soekarno's
regime" onder de vlag van het tegen
woordige kabinet zijn eigen plannen
uitvoert, die passen in een nog groter
plan, n.l. om de macht te veroveren in
geheel Z.O.-Azië.
Dit is de krachtigste aanval, die tot
nu toe door een leidende politicus op de
centrale regering werd gedaan Natsir.
wiens echtgenote en vijf kinderen bij
hem in Ppdang zijn, keert niet naar
Djakarta terug, in verband met de
linkse en extremistische pers, die tegen
hem een intimidatie-campagne ontke
tenden.
Onze -jondense correspondent telefo
neerde nedenochtend
Londen is zeer voorzichtig in zijn
commentaar op de afgekondigde staat
kundige eenheid tussen Egypte en Syrië.
Men acht het een nog slechts vage
poging tot verwezenlijking van de oude
droom van Arabische eenheid, die na de
Turkse heerschappij verloren is gegaan.
De Times merkt op, dat dit een intern
Arabisch probleem is. Zowel Sovjet-
Rusland als het Westen zijn bij dit hu
welijk slechts toeschouwers. Geen van
beiden heeft het bevorderd. Er was een
groeiende vrees in Syrië over een te
nauwe band met Rusland. De Bath-
partij, welke zichzelf altijd als pan-
Arabisch heeft beschouwd, is zich be
wust van het communistische gevaar,
met kolonel Nasser is dit eveneens het
geval en hoewel hij eerst aarzelend
tegenover het plan stond, heeft hij er
onlangs zijn actieve steun aan verleend.
In Syrië schijnen de communisten ver
deeld. Zij steunen de Arabische eenheid,
maar voelen minder voor samengaan
met Egypte waar communisten achter
slot en grendel zitten. De unie zal vol
gens de Times daarom een sterilisatie
van de Syrische politiek betekenen en
het aan de macht blijven van de tegen
woordige nationalistische elementen, die
Nassers zienswijze delen. Een spoedige
ontbinding van de unie kan daarom
niet worden verwacht, tenzij er een re
geringswijziging in een van de beide
landen is.
Koningin Juliana in
Grindeiwald
Koningin Juliana is gisteren te Grin
deiwald in Zwitserland, aangekomen,
waar zjj twee weken met vakantie zal
verblijven.
Grootste of stand tot aarde 3200 km
De Amerikaanse kunstmaan „Explorer" of „ontdekkingsreiziger",
officieel de „1958 Alpha" geheten, zal naar verwacht wordt enige
jaren om de aarde kunnen blijven cirkelen. De radiosignalen van de
Explorer zijn door vele waarnemingsstations opgevangen.
Russische geleerden en politici hebben hun bewondering voor de
prestaties van de Amerikaanse technici cn natuurkundigen uitgespro
ken, hoewel zij daarbij wel wezen op het grote verschil in gewicht
tussen de Amerikaanse cn de Russische kunstmanen.
Vice-president Nixon heeft er nadrukkelijk op gewezen, dat de V.S.
thans niet op hun lauweren moeten gaan rusten en dat nu nogmaals
de noodzaak is gebleken om de ruimtevaart onder internationaal toe
zicht te stellen. Dit wordt steeds belangrijker naarmate het onderzoek
en uiteindelijk de beheersing van de ruimte door de mens vordert.
Vergelijking met spoetniks!
De Amerikaanse kunstmaan is in ver-1
gelijking met de twee Russische „spoet
niks" een dwerg, maar men verwacht
dat zij veel langer in de ruimte zal
bljjven
De eerste spoetnik, die op 4 oktober
j van het vorige jaar werd gelanceerd.
hield precies drie maanden later op te
'bestaan. De tweede spoetnik zal naar
I men verwacht eind april of in mei naar
beneden komen, ongeveer een half jaar
na de lancering op 3 november. Een
deskundige van het Amerikaanse leger
op het gebied van ballistische projectie-1
len verklaarde te Cape Canaveral de
I basis waar de Amerikaanse kunstmaan
werd afgeschoten dat deze. naar men
i verwacht, twee en een half jaar tot tien
jaar om de aarde zal blijven cirkelen
De Amerikaanse kunstmaan offi
cieel „1958 Alpha" genoemd is met
haar gewicht van 13.6 kilo zeer veel
kleiner dan de Russische satellieten. De
eerste spoetnik woog 81.46 kilo en de
tweede 535.248 kilo
De snelheid van de twee spoetniks
was 29.000 km. per uur. De .1958 Alpha"
heeft een snelheid van 31.000 km per
uur De eerste spoetnik wentelde in 96
minuten en twee seconden om de aarde,
de tweede spoetnik in 103 minuten en
zeven seconden. De Amerikaanse kunst
maan doet hierover ongeveer 110 minu
ten, aldus een mededeling van het secre
tariaat-generaal van het Internationale
Geofysische Jaar te Brussel. De baan
van de spoetniks vormt een hoek van
65 graden met de evenaar, voor de Ame
rikaanse satelliet is dit een hoek van
veértig graden.
Niet zichtbaar in Nederland
De grootste hoogte van de eerste en
de tweede spoetnik was resp. duizend
km. en 1600 km. Op dit punt lopen de
mededelingen wat de Amerikaanse
kunstmaan betreft uiteen. Eerst werd
gesproken van 1700 km., maar later is
gezegd, dat de grootste hoogte 3200
km. is.
Tenslotte heeft de „1958 Alpha" even
als de twee spoetniks twee zenders.
De „1958 Alpha" beweegt zich over de
landen tussen 35 graden noorderbreedte
en 35 graden zuiderbreedte
Onder bepaalde omstandigheden zal
de kunstmaan in een ruimere strook
an ongeveer vijftig graden noorder-
t reed te tot omstreeks vijftig graden
zuiderbreedte te zien zijn. Deze strook
ordt in het noorden n.m. afgebakend
oor een lijn die van Stalingrad (oSv-
set-tTnie), via Frankfort (IVest-Duits-
land) en Le Havre (Frankrijk), loopt,
zodat de kunstmaan In ons land niet
te zien zal zjjn.
Eindpunt nog niet bereikt
„Het is mij ccn groot voorrecht u allen op deze historische plaats
welkom te heten. Wij zijn hier bijeen ter gelegenheid van de onder
tekening van het verdrag, dat de na de oorlog gegroeide economische
samenwerking tussen onze drie landen bezegelt en dat de grondslag
vormt voor een verdere verdieping van onze betrekkingen in
de toekomst. Het doel, waarnaar wij na de oorlog met overtuiging
hebben gestreefd, is thans in eerste aanleg bereikt. Het verdrag tot
oprichting van een economische unie tussen onze drie landen is er".
Zo begon vanmiddag de minister-president, dr. W. Drees in de Rid
derzaal in Den Haag de rede, welke hij uitsprak bij de plechtige
ondertekening van het verdrag tot instelling van de Benelux Econo
mische Unie.
Voor groot tleel
slechts op papier
Zo is bijvoorbeeld in het verdrag een
artikel opgenomen in verband met het
vrij kapitaalverkeer in de Beneluxlan-
den, wat meebrengt, dat de staten en
particulieren op eikaars kapitaalmarkt
leningen mogen emitteren. Maar door
een ontsnappings-clausiule kan de Bel
gische staat sedert meer dan een jaar
geen leningen meer plaatsen ter beurze
van Amsterdam
Een komende etappe van de Benelux
zou dus een monetaire unie kunnen zijn!
Hiervoor moet de economische uni-e
eerst van stapel lopen en een tijdlang
van kracht zijn.
Het is echter een feit dat een mone
taire unie tyssen de drie landen aan Be.
nelux een zeer grote voorsprong zou ge
ven op de Europese Economische Ge
meenschap en Euratom. Benelux als
monetaire unie zou een nog veel hech
tere eenheid worden dan thans het geva|
is met een nog vrij oneffen economische
unie, waar nog talrijke bescherming^-
clausules (men denke aan de landbouw)
gedurende vijf a zeven jaren van kracht
zullen blijven.