Conjunctuur nog altijd op retour
Sterke mensen zijn nodig!
D1
D'
HE
ZWAARDEMAKER
seviila orange marmelade
Nog tegenstrijdige maatregelen
opvangen repatrianten
geeft zeer grote moeilijkheden
96ste jaargang
Zaterdag 1 februari 1958
Derde blad no. 29356
(Advertentie)
I neemt
J**~ (5.
i vaker
Regeringen tussen twee vuren!
De paardjes lopen altijd achter de wagen
(Van onze financiële medewerker)
Men kan het de beurzen niet euvel duiden dat zij gevoelig blijven voor de nog
altijd weinig bemoedigende berichten uit de wereld van handel en bedrijf. Over
het algemeen zijn de totale resultaten van 1957 in Amerika en in ons land nog
niet zo slecht geweest, maar met name het vierde kwartaal heeft in vele ge
vallen een achteruitgang te zien gegeven, welke in de loop van januari 1958 een
nieuw accent kreeg.- De industriële produktic is in deze maand verder terugge
lopen, het prijspeil op de grondstoffenmarkt toont geen herstel en de werkloos
heid neemt toe. Ook al is men over het algemeen nog van mening dat we, wat
deze verschijnselen betreft, niet met het begin van een ernstige economische
crisis te doen hebben, ze worden toch met grote bezorgdheid gadegeslagen.
Het is nu eenmaal een psychologisch
verschijnsel, dat in een tijd van oplopen
de prijzen en grote bedrijfsactiviteit een
verdere opgang verwacht wordt en om
gekeerd in een tijd van malaise de vrees
voor een verdere achteruitgang een grote
rol speelt. Deze vrees leidt ook bij de
massa tot een zekere terughoudendheid,
welke de laatste tijd ook in 'de detail
handel en de consumptiebedrijven ge
voeld wordt. De verminderde bedrijvig
heid in de ene onderneming heeft een
teruggang van de orderportefeuille in de
andere onderneming tot gevolg en deze
kettingreacties planten zich over het
gehele bedrijfsleven voort. Een voorbeeld
hiervan is de verminderde vraag naar
handelsdrukwerk en het ontslag van
personeel in de z.g. toelevei-ingsbedrijven
en het is dan ook niet in de eerste plaats
de huidige omvang van de werkloosheid,
waarover de regering en ook de drie
vakbonden zich bezorgd maken, maar
het tempo, waarin deze werkloosheid de
laatste weken toeneemt.
Zoals wij reeds eerder hebben geschre
ven, staan de regeringen, welke met
haar maatregelen sinds het einde van
de oorlog immers het bedrijfsleven in
sterke mate beïnvloeden, feitelijk tus
sen twee vuren. Aan de ene kant de
vrees voor een te kwistig gebruik van
het geld, dat tot inflatie moet leiden,
aan de andere kant de vrees voor een
zodanige doorwerking van de inflatie,
dat het van jaar tot jaar1 gestegen
geldelijk inkomen der bevolking ern
stig wordt bedreigd. Zo is het ook te
verklaren, dat de Nederlandse regering
maatregelen neemt, welke innerlijk
tegenstrijdig zijn door aan de ene kant
de bestedingsbeperking te handhaven
en door een verzwaring van de belas
tingdruk op de bedrijven nog te ver
sterken. maar aan de andere kant
thans de uitvoering van openbare wer
ken te bevorderen en de credietverle-
ning via een discontoverlaging te ver
ruimen. In de V.S. is men feitelijk
reeds overstag gegaan met een her
haalde discontoverlaging en een ver
laagd dekkingspercentage voor de
niet-contante affaires op de New
Yorkse effectenbeurs, welke laatste tot
dusver haar effect heeft gemist.
Ogenschijnlijk is het ook tegenstrijdig
dat de regering in ons land enerzijds het
rentegamma voor de gemeenten hand
haaft, maar geen bezwaar blijkt te heb
ben tegen een Amsterdamse lening van
15 miljoen 5 1/4% obligaties in de V.S.
98%, hoewel te verwachten is, dat het
voor een goed deel de Nederlandse be-
In land met vrije pers stond
ik niet voor rechter
De zeventigjarige Bogdan Krekic, voor
de oorlog een der leiders van de Joego
slavische socialistische partij, die thans
te Belgrado terecht staat op beschuldi
ging van „samenzwering, ter omverwer
ping van de regering-Tito". verklaarde
gisteren inderdaad de opsteller van ge
schriften te zijn, waarin het communis
me wordt aangevallen. „Indien deze ge
schriften het licht hadden gezien in een
land met een vrije pers, zou ik niet voor
de rechter zijn gedaagd", zei hij.
Krekic verklaarde verder geen „pro
gramma van actie" te hebben ontworpen
doch slechts theoretische denkbeelden te
hebben neergelegd in een brief, die hu
had gezonden aan de voormalige eerste
minister van de vroegere Joegoslavische
regering in ballingschap, Jovanovic, die
nog te Lqnden woont.
Krekic zei onomwonden, dat er geen
sprake van was dat alle Joegoslavische
uitgewekenen vijanden van hun land
waren.
„Sommigen keuren slechts de politiek
der huidige Joegoslavische regering af.
Doch de regering-Tito is nog nooit door
acties van buitenaf in gevaar gebracht.
Zij kan alleen van binnenuit worden
bedreigd", aldus Bogdan Krekic.
In de tenlastelegging, worden Krekic
en zijn drie medebeschuldigden „vergif
tigende denkbeelden verspreidende en
door haat verblinde vijanden" van
Joego-Slavië" genoemd. De openbare
aanklager heeft de strengst mogelijke
straffen" geëist.
Een der beklaagden, de 56-jarige voor
malige professor in de godgeleerdheid
Dragoslav Stranjakovic, staat afzonder
lijk terecht, omdat hij lijdt aan een
leverkwaal.
Het is voor het eerst sinds verschei
dene jaren, dat in Joego-Slavië een
openbaar politiek proces tegen meer dan
een beklaagde tegelijk wordt gevoerd.
Ook de doodstraf kan tegen de beschul
digden worden uitgesproken.
EEN TWEEDE RATTENVANGER
Maastricht telt sedert enige tijd twee
rattenvangers.
In navolging van de heer J. Olischla-
ger is nu ook de heer J. Brummer be
gonnen met een harnekkig offensief
tegen de ratten, ondermeer in het dorp
Huissen bij Arnhem. Het offensief daar
heeft acht dagen geduurd. Er werden
ruim 1100 dode ratten geteld, terwijl nog
vele in hun onderaardse nesten de dood
moeten hebben gevongen.
leggers zullen zijn, die ze zullen kopen
omdat velen nog altijd aan dollarfond
sen de voorkeur geven. Deze aankopen
moeten echter met effectendollars wor
den betaald uit de opbrengst van hier
verkochte Amerikaanse fondsen, zodat
dergelijke aankopen onze deviezenpositie
niet nadelig beïnvloeden en een derge
lijke lening derhalve geen beslag legt op
Nederlands kapitaal, waartoe de rege
ring aan de gemeenten de gelegenheid
nog niet wil geven, ook al hebben ze dan
een vlottende schuld van f. 1.9 miljard.
Dat de Nederlandse regering overigens
bezig is zich allengs- bij de kapitaal
schaarste aan te passen, kan ook blijken
uit de voorgestelde wijziging van de
leningwet. waardoor het mogelijk wordt
om leningen in buitenlandse valuta te
sluiten met de bepaling, dat ze niet ver
vroegd mogen worden afgelost. Het is
begrijpelijk, dat de belegger, nu obliga
ties tegen 6 en 5%% worden uitgegeven,
aan een dergelijke bepaling grote waarde
hecht. Hij houdt uiteraard rekening met
de mogelijkheid, dat de rentestand na
verloop van tijd tot een normaal niveau
terugvalt, waarvan de geldnemers dan
gebruik maken om hun schuld vervroegd
af te lossen of in een lening met een
lagere rentevoet te converteren. In de
jaren 1922/24 werden bijv. een aantal
6% Staatsleningen uitgegeven, welke
Letterkundige opdrachten
De Staatssecretaris van O. K. en W.
heeft aan de volgende letterkundigen
een letterkundige opdracht verleend: 1.
mej. Ellen Warmond te Rotterdam; 2.
Albert Besnard te Bloemendaal; 3. Ger-
rit Kouwenaar te Amsterdam; 4. A.
Marja te 's-Gravenhage; 5. Adriaan
Morrien te Amsterdam; 6. Jos Panhuij-
sen te 's-Gravenhage; 7. Paul Rodenko
te Warnsveld; 8. Ben Stroman te Am
sterdam; 9. Theo van der Wal te Bergen.
Aan de volgende literatuur-historici is
een opdracht van litterair-historische
aard verleend: 1. mej. dr. M. E. Kluit te
Amsterdam; 2. mej. M. H. Schenkeveld
te Alkmaar: 3. J. Das te Amsterdam; 4.
dr. P. J. H. Vermeeren te 's-Graven
hage; 5. dr. J. D. P. Warners te Amster
dam.
over het algemeen slechte een kort leven
hadden.
Dit is ook de reden waarom het ren
dement van de z.g. perpetuele leningen
waarvoor geen aflossingsbepalingen
bestaan, zoveel lager ligt dan dat van
leningen met een korte looptijd. Deze
laatste leveren thans nog een rende
ment op van ca. 5%, terwijl dat van
eerstgenoemde niet meer dan 3.8
bedraagt, waarvan men dan ook voor
onbepaalde tijd verzekerd is.
Begrijpelijk is ook. dat nu van obliga
ties een hoge rente valt te maken en
de vooruitzichten van het bedrijfsleven
op zijn minst onzeker zijn, de belegger i
aan obligaties boven aandelen de voor- i VI pfl "3 l"|
keur geeft, hoewel deze over het
algemeen een scherpe koersdaling
achter de rug hebben. Van de ge
daalde rentestand heeft de aandelen
markt dan ook nog niet geprofiteerd.
Een van de redenen hiervoor is, dat de
regering tot dusver haar financiële en
monetaire moeilijkheden grotendeels
heeft afgewenteld op de bedrijven door
opheffing van de vervroegde investe
ringsaftrek en een verhoging van de
belastingen. En het is wel opmerkelijk,
dat de vakbonden, hoewel zij de ver
hoogde belastingen willen handhaven,
thans de ook door hen noodzakelijk ge
achte vergroting van de export willen
bevorderen door een verruiming van de
kredietverlening en „eventueel" door een
herleving van de investeringsaftrek. Men
is in die kringen blijkbaar ook tot de
overtuiging gekomen dat alleen door
vestiging van nieuwe en uitbreiding van
bestaande industrieën een blijvende ver
betering van de betalingsbalans en een
duurzame werkgelegenheid kan worden
verkregen.
Deze industriële expansie, zomede de
vernieuwing en de verbetering van
arbeidsmethoden kan echter niet wor
den bereikt als de overheid aan de
bedrijven steeds zwaardere lasten op
legt. De regering van West-Duitsland,
waar de conjunctuur ook over haar
hoogtepunt heen is, heeft dit onmid
dellijk ingezien cn door een sinds mei
1956 van 5!i tot 314 pet. verlaagd dis
conto, zomede door een verlaging van
belastingen, aan de bedrijven een
grotere bewegingsvrijheid gegeven.
Maar hier lopen de regeringspaardjes
nog altijd achter de wagen!
Zeer voorzichtig
emigratiebeleid
(Speciale berichtgeving)
Ter nadere toelichting op de berichten
over emigratie-mogelijkheden voor uit
Indonesië repatriërenden vernamen
wij, dat het door de regeringen der
Immigratie-landen gevoerde beleid ten
aanzien van de zogenaamde Indische
Nederlanders nog altijd zeer voorzich
tig is. In het algemeen kan worden
gezegd, dat de Australische, Canadese
en Nieuw-Zeelandse immigratie-auto
riteiten in Indo-Europese gezinnen,
die naar hun respectievelijke landen
willen vertrekken, geval voor geval
met de grootste zorg beoordelen, wat
betreft huidskleur, afkomst, vakkennis
van de man en financiële draagkracht.
Wat Zuid-Afrika aangaat, deelde men
ons mede, dat de afwijzende houding
van de regering ten aanzien van per-
.sonen van Aziatische afkomst onvermin
derd gehandhaafd blijft.
Als bijzonder geschikte immigratie
landen voor deze categorie van land
genoten noemde men ons Brazilië en
Amerika. Naar men verwacht zullen de
VB. in de naaste toekomst weer speciale
regelingen treffen voor de toelating van
uit Indonesië verdrevenen. Voor Brazilië
meent men het voorbehoud te moeten
maken enige elementaire kennis van de
landstaal, het Portugees, te vereisen.
Tot dusver in ordelijke banen geleid
(Speciale berichtgeving)
Al jarenlang heeft ons land een voortdurende stroom van repatrierenden op te
vangen gehad, maar deze repatriëring ging geordend. Voor een schip in Dja
karta afvoer, waren de mensen gecontroleerd en was met name bekend wie er
ziek waren, in elke mate en waaraan. Op dit ogenblik doet zich een heel andere
situatie voor. Nu komen er grote groepen mensen in kort tijdsbestek over, zonder
dat w\j iets van hen afweten. Het enige waar wij zeker van kunnen zijn, is dat
zij zich psychisch in een zeer onstabiele toestand zullen bevinden, dat de voe
dingstoestand vaak onvoldoende is en voorts natuurlijk dat er onvermijdelijk
zieken onder zullen zijn. Het laat zich horen dat het medisch opvangen van deze
groepen repatrierenden grote moeilijkheden geeft.
Aldus ongeveer leidde dr. P. C. Broek- I den besmettelijke ziekten geconstateerd.
hoff. medisch adviseur van het ministe
rie van Maatschappelijk Werk. een ge
sprek in. waarin hij zeer globaal en
voorlopig de medische toestand van de
repatriërenden belichtte.
Verplegend personeel
dringend nodig
Over het geheel genomen kon dr.
Broekhoff meedelen dat het ziektebeeld
van de repatriërenden alleszins meevalt.
De mensen houden zich goed. hoewel zij
psychisch zeer hebben geleden. Er wor-
EEN van m'n vriendjes is een
klein ventje. Zo'n mannetje
van niks, welgeteld, hoog
stens zes. zeven jaar.
Die kleine mannetjes hebben
ook hun „helden", maar 't zijn
anderen dan vroeger.
Mag ik verklappen, wie hij
zijn held noemt?
Dat is de Utrechtse judomees-
ter Anton Geesink, die met z'n
assistenten de héle Utrechtse
jeugd met zijn grepen op stelten
zet
Massa's kleine mannetjes staan
onder hun invloed: ze „vloeren"
je binnen de seconde, zonder dat
je er erg in hebt pats. daar
lig je.
Het ventje, dat ik ken. heeft
sterke armpjes en beentjes.
Hij ziet er geen been in je op
te tillen, alsof je een veertje
bent!
6tralend van het lachen aan, als
je 't loodje hebt gelegd
Want in de grond zijn 't góede
kereltjes, die geen vlieg kwaad
zullen doen
Het is alleen maar hun uit
bundige levenskracht, die zich
uiten wil en die door 's heren
Anton Geesinks wijze adviezen
in de „juiste banen" geleid
wordt.
kunnen we goed gebruiken, om
uiteindelijk tot werkelijk vriend
schappelijke verhoudingen te
komen.
r EB ik U al niet eerder ge
zegd, dat kinderen van nu
héél anders zijn dan die
van toén?
Dit is alweer een voorbeeld:
ze judoën en jiu-jitsuën als
slimme Japannertjes en ze laten
geen twijfel aan hun jonge
kracht, waarmee ze graag de
ouderen overrompelen.
Ze lopen iemand zó maar van
de sokken, denkend, dat ze op de
Judomat stam Ze kijken je nog
EZE wereld heeft stérke
mensen nodig!
Wéér sterke mensen, want
wie de teleivsie-uitzending met
Jan Fabricius (86). Rika Hopper
(80) en Man „n Warmelo (91)
heeft gezien, beseft terdege, hóe
sterk een vorige generatie was,
„geestelijk" sterk wel te ver
staan.
Daarom hoop ik, dat die Judo
mannetjes héél. héél sterk zullen
staan in het leven: niet alleen
met die armpjes en beentjes van
hen. maar ook met hun hersens,
omdat er in de toekomst nog
veel van hen geëist zal worden
en ons land over zó-en-zóveel
jaren best een stel flinke minis
ters en andere leiders nodig
heeft.
We zijn er met de wereld nog
lang niet en een paar stevige
vechtersbazen, die zich de kaas
niet van het brood laten eten,
EZE Judo-kaboutertjes krij-
ken alvast een uitnemende
leerschool.
Want behalve lichaamskracht
komt er een dosis handigheid
aan te pas, die een ieder zich
graag eigen wil maken, om niet
het onderspit te delven.
Slappelingen zijn niet geboren
om een wereld te leiden en mis
schien zijn we er nu zo ellendig
aan toe, omdat de tegenwoordi
ge machthebbers de Judosport
nog niet kenden.
Zo'n plaatje als dit ziet er op
het eerste gezicht niet erg ver
heffend uit. maar deze jongelui
weten tenminste waar Abraham
de-mosterd-haalt en zullen heus
niet gauw voor anderen „een
straatje-om" gaan.
Ik geloof, dat het zo gek niet
is. als ouders hun kinderen een
beetje Spartaans opvoeden: ze
hebben er zélf het grootste ple
zier in, ze stalen hun spieren en
zijn een ander altijd een slag
vóór.
Vooral tegen al wat kwaad wil
en kwaad dóet in onze gistende
maatschappij
FANTASIO.
maar niet van die aard en omvang, dat
epidemische uitbreiding niet zou kun
nen worden voorkomen en voor dege
nen. die verpleging behoeven, kon tot
dusver, zij het soms pas om ,.vijf voor
twaalf" een passend onderkomen worden
gevonden.
In het belang van de repatriërenden
zelf en van de Nederlandse bevolking
was het noodzakelijk dat de repatriëren
den onmiddellijk na aankomst medisch
werden onderzocht. Scherp werd daar
om toegezien op de pokken-vaccinaties,
een internationaal pokkencertificaat
moest in het bezit van de repatriërende
zijn Zo niet. dan kreeg uij opdracht
zich „ter beschikking te houden", het
geen neerkwam op een „onopvallende"
quarantaine. In de tweede plaats werd
streng gelet op tuberculose.
In de aankomsthallen aan de havens
I en op Schiphol zijn doorlichtingsappa-
I raten aanwezig, waar iedereen (op ba- j
sis van vrijwilligheid) wordt bekeken.
j ..Hoe onaangenaam het ook is de vaak
vermoeide repatriërenden onmiddellijk
bij aankomst met deze controleregelen
j lastig te vallen, als een tb-geval snel
I kan worden opgespoord en afgezonderd,
1 wordt daarmee veel leed voorkomen
aldus dr. Broekhoff.
In het kamp Budel wordt zeer be
langrijk medisch werk verricht om de
repatriërenden zo snel mogelijk psy
chisch en fysiek geschikt te maken voor
de zelfstandige strijd om het bestaan in
Nederland.
Geestelijke spanningen
Een groot probleem wacht de medici.
die belast zijn met het opvangen van de
zieke repatriërenden. nog in de naaste
toekomst. Binnen vier weken namelijk
worden 240 chronisch zieken verwacht.
Het is duidelijk dat de verpleging van
dergelijke patiënten bijzondere eisen
stelt. Het onderbrengen van deze men
sen zal wellicht nog lukken, maar het
tekort aan verplegend personeel is zeer
nijpend. De medisch adviseur van het
ministerie van Maatschappelijk Werk
zou daarom zeer gaarne schriftelijke
aanmeldingen ontvangen van gediplo
meerde verpleegsters, die vrijgemaakt
kunnen worden of zich beschikbaar
kunnen stellen voor dit zeer belangrijke
werk. Evenzeer wordt een beroep ge
daan op meisjes en vrouwen, die bereid
zouden zijn gedurende enige tijd de ver
pleging van geestelijk gestoorden op zich
te nemen.
De overheid neemt aan dat er nog veel
geestelijk gestoorden, vooral onder de
bejaarden zijn te verwachten. „Ik reken
het de verantwoordelijke autoriteiten in
Indonesië zeer zwaar aan, dat men ook
de bejaarden uitstootte", aldus dr.
Broekhoff. „Het verplaatsen van zeer
oude mensen uit de tropen naar een
volkomen ander klimaat roept grote
geestelijke spanningen op".
Tournée Ned. Studenten
Orkest: f 14.000
De zesde tournee van het Ned. Stu
denten Orkest is gisteravond besloten
met een gala-concert in het Concert
gebouw te Amsterdam.
Het hoogtepunt van dit concert was de
mededeling, dat de tournee 1958, die
op 20 januari te Bergen begon, een
batig saldo van f. 14.000 heeft opge
bracht. Jan Brussen, die voor het
vijfde jaar het Ned. Studenten Orkest
heeft gedirigeerd, werd door het
orkestbestuur gehuldigd.
Met de nieuwe dirigeerstok, die hy
hierbij had ontvangen, leidde hij de
paukenist toen deze 14 slagen op zijn
Instrument gaf om het bedrag van
f. 14.000 te onderstrepen Zoals bekend
is de opbrengst bestemd voor het Ned.
Studenten Sanatorium en de hulp aan
blinde studenten.
De burgemeester van Amsterdam, mr.
G. van Hall. hoogleraren en bestuursle
den van studentenorganisaties woonden
de uitvoering in de geheel gevulde grote
zaal van het Concertgebouw by.
Leuiacdocpse jaujd.
vecz.im.cULi: Speelgoed.
L'Oot jcuyd üa &Ud£l
Üiuc Club" hltld. troep
te. bi} hxiuu 10 jat ty
beshiavisdciüTt
DekokscAooi kieu)
vootqea'cKatgLi....
fö^csweckplaats voce
VdAonlwikketuui Jkei-
Afl. Jófflamds uXt
LeldsPolükc ftuzbkqe
Ziiiscvuip uüxw.-
f O S 0 0
KUids volicstais sprak
rncnover: Ion*} vetbofd
