Eerste Kamer is niet eensgezind
over liet probleem Indonesië
weerbericht:
Er is een muur van wanbegrip
Grootste bezorgdheid door
schaduwen over twee landen
Rijksweg 4A op 11 februari open
96ste jaargang
WOENSDAG 29 JANUARI 1958
No. 29353
LEIDSCH
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f 0.59 per week
DAGBLAD
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Pratenof ,niet praten
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer heeft de heer Kolff (CHU) gisteren stevig
gepleit voor een krachtiger optreden tegen Indonesië. Daarentegen
waarschuwde de heer In 't Veld (P. v. d. A.) voor te sterke emoties
en hij drong aan op een open gesprek met Indonesië onder leiding van
een neutrale instantie, b.v. de V.N.
Tussen deze twee uitersten namen de heren Kropman (KVP) en
prof. Molenaar (VVD) een middenpositie in. Zij vonden het moment
niet geschikt om het probleem Nieuw-Guinea diepgaand te bespreken,
omdat het geladen is met wederzijdse wrok en discussie voorbarig en
bedenkelijk kan zijn. Het tijdstip om te praten met Indonesië wilden
zij overlaten aan de regering. In ieder geval valt niet te praten
over overdracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië, zei de heer
Ruppert (AR).
Pleidooi van P.v.d.A. voor „open gesprek"
„De tijd van geduldige welwillendheid en vriendelijkheid tegenover Indonesië
is thans voorbij", zei de heer Kolff (CHU). Protesten helpen niet en daarom is
het nu tijd geworden voor daden. Een daad zou kunnen zijn de erkenning van
de Republiek der Zuid-Molukken en het convoyeren van Nederlandse schepen
in de Indische wateren. Elke overeenkomst met Indonesië is waardeloos gebleken
en daarom vroeg de heer Kolff van minister-president Drees de toezegging, dat
met deze Indonesische regering niet zal worden onderhandeld. Voorts vroeg hij
de verklaring, dat Nieuw-Guinea behoorlijk verdedigd kan worden, te land, ter
zee en in de lucht, want van de Indonesiërs is alles te verwachten. Alle vriende
lijkheid van onze kant wekt slechts de indruk, dat we bang zijn. Daarom is nu
een krachtiger optreden geboden.
wicht zou een programmapunt zijn, ook
al hadden we Nieuw-Guinea overgedra
gen. Maar de vraag is of het conflict
met Indonesië zo scherp zou zijn als nu.
Soekarno heeft daardoor jarenlang op
het aambeeld Nieuw-Guinea kunnen
slaan. Nooit is gebleken, dat Nederland
aan een oplossing van het probleem
Nieuw-Guinea heeft willen meewerken".
Slot op pag. 2
„We moeten ons hoeden voor te sterke
emotie", stelde de heer In 't Veld <P. v.
d. A.) hier tegenover. De wijze, waarop
de Indonesiërs optreden, veroordelen wij
evenzeer als de regering en dat maakt
het moeilijk om tot een oplossing te
komen. We moeten er echter begrip
voor hebben, wat er in de Indonesiërs
omgaat. Er zit bij hen nog veel oud
zeer. Wij spreken schande van de ver
nederingen, die dp Nederlanders moeten
ondergaan, „maar de Indonesiërs heb
ben al drie eeuwen verneringen onder
vonden". Is het dan wonder, dat zij van
Nederland ook economisch onafhankelijk
willen zijn?
„Wij willen aannemen", aldus de heer
In 't Veld, „dat Nieuw-Guinea eigenlijk
niet zo'n grote rol speelt. Het breken
van het Nederlandse economische over-
Arrestatie in verband met
overval te Hilversum
(Speciale berichtgeving)
De Hilversumse recherche is er met
assistentie van de Amsterdamse politie
in geslaagd de zaak van de gewapende
roofoverval op de apotheker J. C. Ver
boom, nagenoeg tot klaarheid te bren
gen. Bepaalde aanwijzingen waarover
men beschikte, hebben er toe geleid,
dat gisteravond in Amsterdam enige
arrestaties konden worden verricht.
In de nacht van zaterdag 18 op zon
dag 19 januari meldde zich, zoals bekend,
bij de apotheek Verboom, aan de Ka-
merlingh Onnesweg te Hilversum, die
geopend was, een klant voor zuiverings
zout, waarna de apotheker bedreigd
werd en vier of vijf schoten op hem ge
lost werden. Drie mannen wisten toen
met een in de nabijheid geparkeerde
auto te ontkomen.
Een van de thans aangehouden Am
sterdammers is de man, die staande in
de deuropening, de apotheker met een
pistool zou hebben bedreigd en door deze
is nagezeten.
Daar het onderzoek nog in volle gang
is, kon de politie hedenmorgen nog geen
gedetailleerde mededelingen over de
arrestanten verstrekken.
Samenwerking
DuitslandIndonesië
Het Indonesische kabinet heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de tekst van
een technische en economische overeen
komst tussen Indonesië en de Duitse
Bondsrepubliek, welke in augustus vorig
jaar in Djakarta werd geparafeerd.
Op basis van deze overeenkomst zul
len beide landen samenwerken bij plan
nen en projecten, die bij afzonderlijke
afspraken zullen worden gemaakt.
(Advertentie)
SOLEX bromfietsen
H. Walenkamp Zn
TURFMARKT 5
Van Beinum komt naar huis
De Nederlandse dirigent Eduard van
Beinum zal zijn Amerikaanse concert
serie a.s. vrijdagavond afsluiten met een
Beethoven-concert in het „Shrine Audi
torium te Los Angeles. De negende
symfonie van Beethoven staat op het
program.
Onmiddellijk na dit concert zal Van
Beinum naar Amsterdam reizen. Op
advies van de geneesheren, zal hij een Naties voor de vluchtelingen, dr.
Drie Russen verzocht
land te verlaten
Het ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft vanochtend verklaard,
dat drie leden van de Russische
ambassade in Den Haag is ver
zocht het land te verlaten. Verdere
bijzonderheden werden niet ver
strekt. Wel werd nog meegedeeld,
dat het verzoek „een dezer dagen
zal worden geëffectueerd".
Naar w(j van niet-officiële züde ver
nemen betreft het verzoek ons land te
verlaten de 42-jarige kolonel L. I. Tcher-
now, die in maart 1955 in Den Haag
arriveerde in de functie van adjunct-
militair- en luchtvaartattaché, de 33-
jarige adjunct-marine-attaché kapitein
ter zee V. S. Zenn en de 34-jarige Rus
sische tolk G. N. Soechatsjow, welke
laatste twee eveneens in de eerste maan
den van 1955 in Nederland aankwamen.
Z(j zyn allen vergezeld van hun gezin.
Hoewel van officiële zijde geen enkele
mededeling wordt gedaan over de aan
leiding tot het verzoek ons land te ver
laten, wordt aangenomen, dat het ver
band houdt met pogingen om inlichtin
gen te verkrijgen vooral van eenvoudige
mensen, waarbij niet op geld werd ge
keken.
Moeilijk probleem in zeer
korte tijd opgelost
Het Hongaarse vluchtelingenprobleem
in Joego-Slavië is opgelost: Gisteren
zyn in Belgrado visa uitgereikt aan de
laatste nog in Joego-Slavië verblijvende
gevluchte Hongaren die wensten te emi
greren. Het waren er 97, van wie 88 een
visum voor België en 9 een visum voor
Zwitserland kregen. In iets meer dan
een jaar zijn alle 19.781 Hongaren, die
na de mislukte opstand naar Joego-
Slavië vluchtten, gekomen op de be
stemming die zij zichzelf hebben ge
wenst: 16.374 hunner zijn naar andere
landen in en buiten Europa geëmigreerd,
2.773 hunner zijn vrijwillig naar Hon
garije teruggekeerd en 634 zijn blijvend
in Joego-Slavië opgenomen.
De hoge commissaris der Verenigde I
A. R.
De heer Van Meeleren voorzitter K.v.K.)
Zijn de noodlottige consequenties van liet
conflict Nieuiv-Guinea te rechtvaardigen?
De voorzitter van de Nederlandse Kamer van Koophandel in Indo
nesië, de heer P. van Meeteren, directeur van de Verzekeringsmaat
schappij „Nederlanden van 1845" in Djakarta, stelde vandaag de
vraag of de noodlottige consequenties van het conflict tussen
Nederland en Indonesië op grond van zijn oorzaak: het geschil over
Westelijk Nieuw-Guinea, ooit door een der partijen zullen worden
gerechtvaardigd.
De heer Van Meeteren zei: „Ik ben geen politicus, mijn mening over
dit conflict is niet van belang. Ik zie alleen maar de schaduwen van
zulke grote wolken boven beide landen, dat deze vraag onvermijde
lijk lijkt".
jaar verlof nemen als dirigent van het Lindt heeft naar aanleiding hiervan
Los Angeles Philharmonic Orchestra. j verklaard, dat dit de eerste maal is ge-
Gast-dirigenten, onder wie de Oosten- weest, dat een probleem van dergelijke
rijker Karl Böhm. zullen de rest van het j omvang in een zo korte tijd volledig is
seizoen 1957—'58 vullen. 1 opgelost.
Dit was onvoorzien i
In een gesprek met de correspondent
van het ANP zeide de heer Van
Meeteren het begrijpelijk te achten, j
dat noch de Nederlandse, noch de In
donesische regering de consequenties
van hun politiek hebben voorzien.
„Dit is in Indonesië openlijk verklaard,
hoewel het vanzelf spreekt, dat de betreuren! dat* de openbare mening in
verantwoordelijke regeringsleiders der- j beide landen op onverantwoordelijke
gelijke beweringen van de hand heb- wjjze d0or de dagbladen werd beïnvloed,
ben gewezen". Hij merkte op. dat ook jn bepaalde groepen van zowel de Ne-
in Nederland stemmen kunnen wor- derlandse als de Indonesische pers ko-
den gehoord, die kritiek leveren op de men dagelijks sensaties, verkeerde in-
regeringspolitiek, in verband met haar j terpretaties. leugens en laster voor", al-
onaanvaardbare consequenties. dus beweerde de heer Van Meeteren.
duizenden repatriëren. In Indonesië
neemt het aantal werklozen dagelijks
en in alarmerende mate toe, als ge
volg van de plotselinge vermindering
in de economische activiteit als on
middellijke consequenties van een aan
tal maatregelen tegen de Nederlandse
belangen".
De heer Van Meeteren zeide het te
„Het vreemde feit doet zich voor, dat j
de Indonesische regering, na duidelijk j
te hebben verklaard, dat alle Nederlan-
ders het land moesten verlaten, thans
I betoogt nooit de tegenwoordige massa- j
repatriate te hebben bedoeld en in het i
geheel niet ingenomen schijnt te zijn
met het vertrek van zoveel experts. In
particuliere gesprekken stelden Indone
siërs herhaaldelijk de vraag: „We ho
pen dat U toch niet allemaal weggaat?"
Tegelijkertijd kon de Nederlandse ge
meenschap in Indonesië de vrij ontmoe
digende verklaring voor de radio van de
Nederlandse premier horen, waarin hij
min of meer zeide te hopen dat zij niet
allen zouden repatriëren'.
Alarmerend
De situatie samenvattend, zeide de
heer Van Meeteren: „De bodem van
de Indonesische schatkist is duidelijk
zichtbaar. De gevolgen van de terug- i
lopende handel met Indonesië en de
repatriëring van zovele landgenoten
worden in Nederland met toenemende j
bezorgdheid gade geslagen. Er is alle j
reden voor deze bezorgdheid. Vele ge-
repatrieerden zullen ten laste komen I
van de regering.
De werkloosheid in Neder- j
land is nog niet alarmerend, doch in
de komende maanden zullen nog vele
Niet enkele rijke zakenlieden
Kennelijk doelend op een recente ver
klaring van het Nederlandse Kamerlid
Frans Goedhart, zei de heer Van Mee
teren nog: „Het is ongelofelijk, dat een
politieke schrijver van hoge standing kan
beweren, dat alleen een paar rijke za
kenlieden zich tegen de regeringspoli-
tiek verzetten. Ik zou deze schrijver de
suggestie willen doen eens te gaan kijken
bij de debarkatie van één der vele sche
pen met repatrianten.
Niet de rijke zakenmensen, doch de
Indo-Europeaan, die zijn geboorteland
moest verlaten, de ontslagen planter,
de winkelier die zijn levenswerk ach
ter liet. de employé's die in Nederland
zullen worden ontslagen, werklozen die
werkten in fabrieken waar goederen
Tijdens het officiële bezoek van
Z.K.H. Prins Bernhard aan Liberia,
ontving hij ui: handen van de mi~
nister van Binnenlandse Zaken van
Liberia een staf. welke Z.K.H.
Prins de waardigheid van ere-stam-
hoofd verleent.
Z.K.H. de Prins gekleed in
ceremonieel gewaad ontvangt
van de minister de staf.
L.D.-PUZZELSATELLIET
Een enkele puzzelaar van de ve
len. die hun krachten hebben ge
wijd aan onze omstreeks Kerstmis
gepubliceerde Puzzelsatelliet begint
ongeduldig te worden en informeert
belangstellend naar het tijdstip,
waarop de oplossing zal worden be
kendgemaakt.
Wij mogen er aan herinneren, dat
de inzendingen aanvankelijk in een
traag tempo binnenkwamen.
Eerst tegen het tijdstip van slui
ting begon de stroom rijkelijk te
vloeien en van dat ogenblik af aan
is onze puzzel-redacteur bezig zich
door de stapel heen te werken.
Dank zij het feit, dat hfj aan deze
bezigheid zelfs een deel van zijn
nachtrust opoffert, komt zo lang
zamerhand het einde in zicht, zij
het ook nog niet op een termijn van
een of twee dagen.
Behoudens onvoorziene omstan
digheden hopen wij de volledige
uitslag omstreeks het midden van
de volgende week te publiceren.
voor Indonesië werden geproduceerd,
en in Indonesië de werkloze havenar
beiders, de hongerende landbouwers,
dat zijn de slachtoffers van het con
flict".
De heer Van Meeteren merkte op, dat
de wereld in het algemeen ervan over
tuigd is ,dat in geval van een oorlog
met kernwapens er alleen maar verlie
zers zullen zijn.
„Het schijnt dat in elk geval Neder
land en Indonesië nog niet overtuigd
zijn, dat er ook alleen maar verliezers
zullen zijn in dit slepende politieke con
flict, dat de beide landen verdeeld
houdt".
Omtrent de toekomst van de enorme
zakelijke belangen in Indonesië zei de
heer Van Meeteren, dat die niet te
voorspellen valt. Maar de Nederlandse
zakenleiders zijn het erover eens. dat
zij de toekomst met de „grootste be
zorgdheid" moeten inzien.
Weinig wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met hier en
daar mist of laaghangende bewolking
maar vooral in de oostelijke helft van
het land aanvankelijk nog flinke opkla
ringen. Weinig wind en ongeveer dezelf
de temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
30 JANUARI
Zon op: 8.25 uur; onder: 17.23 uur.
Maan op: 12.45 uur; onder: 3.50 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.43 uur en
23.27 uur.
Laagwater te 5.58 uur en 18.38 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Vijf jaar geleden, na de waters
noodramp. welke ons land in de
nacht van 31 januari op 1 februari
1953 heeft getroffen, zag een straat,
in het dorp Oude Tongc op het
eiland Goeree-Overflakkee eruit
zoals de bovenste foto laat zien. De
onderste foto toont hoe het er nu is.
Panden, die in 1953 half werden
I verwoest, zijn hersteld, er zijn nog
I gaten in de gevelrij op plaatsen
I waar gebouwen geheel werden ver-
I meld, op lege plaatsen kwamen
nieuwe huizen Er wordt nog ge-
I bouwd. maar de landelijke rust is
weergekeerd. Voor een uitvoerig
I artikel over de watersnood zie men
I elders in dit Blad.
Amerika ontwikkelt
anti-raketwapen
Het Amerikaanse leger zal in 1962 over
een wapen beschikken, dat gebruikt kan
worden als afweer tegen intercontinen
tale projectielen, die een snelheid van
25.000 km per uur kunnen bereiken. Bij
„theoretische" proeven is de bruikbaar
heid van dit nog niet bestaande afweer-
wapen. de „Zeus", bewezen.
Dit heeft generaal Daley, leider van de
dienst voor speciale wapens van het
Amerikaanse leger, onlangs verklaard
voor de commissie voor de strijdkrach
ten van het Huis van Afgevaardigden in
Washington Een model van de ..Zeus"
wordt op het ogenblik door de Douglas-
fabrieken te Santa Monica in Californië
vervaardigd.
In juni van dit jaar zal de luchtver
dediging bij vijf grote Amerikaanse
steden worden uitgerust met de zeer
moderne raketten van het type „Nike
Hercules". Deze ruim acht meter lange
raketten hebben een reikwijdte van
112 kilometer.
De betrokken steden zijn New York,
Washington, Chicago, Philadelphia en
Baltimore.
Thans staan bij deze steden' batte
rijen met raketten van het type „Nike
Ajax" opgesteld, die een reikwijdte van
48 kilometer hebben. De „Hercules"-
raketten kunnen van een atoomlading
worden voorzien en kunnen een snel
heid van 3.700 kilometer per uur berei
ken.
Vele verkeersborden worden nn geplaatst
(Van een onzer redacteuren)
De werkzaamheden aan de Rijksweg 4 A zijn thans zover gevorderd
dat de weg van Voorburg tot Hoogmade op 11 februari a.s. geopend
kan worden. Het ligt in de bedoeling dat de minister van Verkeer en
Waterstaat, mr. J. Algera, de opening zal verrichten. Op welke wijze
is thans nog niet bekend.
I vele punten worden gewijzigd. In totaal
1 zullen ruim 200 borden geplaatst of ver
anderd moeten worden.
De nieuwe borden zijn uitgevoerd in
mat geëmailleerd blauw met reflecte
rende letters
Met ingang van 11 februari zal de
route Den Haag (via Voorburg)Am
sterdam dus belangrijk verkort worden.
Zoals bekend wordt het verkeer bij
Hoogmade via de Provinciale weg 5 bis
naar Provinciale weg 5 geleid, waar het
zijn weg naar Amsterdam kan vervolgen.
In de loop van het volgende jaar gaat
het gedeelte tot Roelofarendsveen open,
en in 1960 zal men de gehele Rijksweg
4 A kunnen volgen tot Burgerveen toe,
waar aansluiting wordt verkregen op de
bestaande Rijksweg naar Amsterdam.
Inmiddels worden reeds tal van maat
regelen getroffen om het verkeer naar
de nieuwe route te leiden. Met twee
vrachtauto's van de ANWB, met elk
drie man, is men bezig borden te plaat
sen. Er zullen talrijke nieuwe borden
komen en vele reeds bestaande borden
moeten veranderd of aangevuld worden
Vooral het aantal kilometers moet op
Goml en deviezen
ver over de 4 mil jard
Een verdere groei van de deviezen
reserve, een normale uitzetting van de
circulatie, een niet verontrustende af
neming van het saldo schatkist en een
verbetering van de positie der banken,
dat zijn de voornaamste punten die
spreken uit de verkorte weekstaat van de
Ned. Bank. Terwijl de goudvoorraad
ditmaal gehandhaafd bleef op het
vofige week verhoogde niveau, bedraagt
de valutawinst ditmaal niet minder dan
f. 51 miljoen, waardoor het totaal aan
goud en deviezen verder boven de f 4
miljard is gestegen tot bijna f *100
miljoen.
Indonesië wil vrijhaven
De Indonesische regering overweegt
In Indonesië een vrijhaven te vestigen.
De Indonesische minister van Handel,
Soenardjo heeft volgens Antara ver
klaard. dat hij een rapport verwacht van
een speciale commissie die belast is met
de bestuderine van de verschillende ju
ridische en praktische aspecten van een
dergelijk project.