In Turkije begon vergadering van
de landen van Verdrag van Bagdad
deze Indonesische regering
kan men geen gesprek gaan voeren
WEERBERICHT
Engeland zou hebben ingestemd
met verdeling van Cyprus
Prins Bernhard kreeg geschenken
voor de Prinsessen
In het bijzonder niet over Nieuw-Guinea
Kadar treedt af
96ste jaargang
MAANDAG 27 JANUARI 1958
No. 29351
LEIDSCH
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.255 per maand; f 0.59 per week
DAGBLAD
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
van
organisatie) kan aanduiden en dat de schakel vormt tussen de NAVO in het
westen en de ZO AVO (Zuidoostaziatische Verdragsorganisatie) in het Verre
Oosten. De Turkse premier, Menderes, keerde zaterdag in de hoofdstad terug na
een kort bezoek aan Irak. Na zjjn terugkomst had hij een gesprek met de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd. Ook de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Dulles, vertoeft in Ankara, ofschoon Amerika slechts
betrekkelijk losjes met de landen van het Verdrag van Bagdad is verbonden.
Dulles is, op weg naar Ankara, enkele dagen in de Perzische hoofdstad Teheran
geweest voor overleg met de Perzische regering.
Intussen heeft de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Zorloe, gisteren op
een persconferentie aangekondigd, dat Turkije de aanleg op zijn gebied van raket-
lanceerbases heeft aanvaard, „omdat het ervan overtuigd is, dat het bezit van
raketten een middel is om zijn veiligheid te vergroten".
Engeland heeft zijn nieuwe politiek
ten aanzien van Cyprus, welke tijdens
het jongste bezoek van Sir Hugh aan
Londen werd geformuleerd, nog niet be
kend gemaakt, maar men denkt alge
meen, dat zij voorziet in een periode
van zelfbestuur voor het eiland waarna
de Griekse en Turkse gemeenschappen
het recht van zelfbeschikking zouden
hebben. De Griekse gemeenschap eist
zelfbeschikking en wenst vereniging met
Griekenland, maar de Turken zfjn hier
tegen en wensen verdeling van het
eiland tussen beide gemeenschappen.
Lloyd tracht thans in Ankara de ver
schillende standpunten met elkaar te
verzoenen.
De Turkse minister van Buitenlandse
Zaken deelde gisteren op een perscon
ferentie mede, dat de Britse regering
heeft ingestemd met het denkbeeld
Cyprus tussen zjjn Griekse en Turkse
bewoners te verdelen.
Hfj zei dat de Britse minister van
Koloniën, Lennox Boyd, dit beginsel in
een verklaring had aanvaard.
een aanwijzing is, dat zich gedurende de
Turks-Britse besprekingen over de toe
komstige status van Cyprus moeilijk
heden hebben voorgedaan.
Vandaag is in de Turkse hoofdstad Ankara de ministersconferentie begonnen 7„„ Tono,1e,. efllAnnn
tan het Verdrag van Bagdad, dat men ook als MOVO (Middenoosteljjke Verdrags- JdpdIISC It jit ll
Toch nog moeilijkheden
Sir Hugh Foot, de gouverneur van
Cyprus, is gisteren naar Ankara gevlo
gen voor overleg met de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd,
die daar met de Turkse leiders bespre
kingen voert over het vraagstuk-Cyprus.
Lloyd sprak zaterdag met de Turkse
minister van Buitenlandse Zaken, Zor
loe, over nieuwe Britse voorstellen voor
oploësing van het probleem-Cyprus.
Indonesië heeft
geen haast
Regering houdt de
bevrijdingscampagne in
eigen hand
De Indonesische minister--presi
dent Djoeanda heeft vandaag ver
klaard: „De Indonesische regering
heeft geen Bijzondere haast om met
Nederland in onderhandelingen te
treden".
In een regeringsverklaring voor
het parlement over „de strijd om
West-Irian" zeide de premier, dat de
regering Bereid is zodanige politieke
ontwikkelingen in Nederland af te
wachten, „die een gezonde politiek
tegenover Indonesië kunnen teweeg
Brengen, een politiek die in staat
is vooruit te zien en niet geBaseerd
is op tijdelijke winst, een politiek
die de grondslagen zal leggen voor
zodanige Betrekkingen, die op de
lange duur tot wederzijds voordeel
zullen zijn".
Premier Djoeanda bracht in herinne
ring, dat verschillende groepen, organi
saties en prominente politieke figuren
de suggestie hadden gedaan tot vorming
van een West-Irian-divisie en het ver
breken der diplomatieke betrekkingen
met Nederland.
.Hoewel de regering deze gedachte
gang kan volgen, kan zij aan al deze
wensen niet zonder meer haar goed
keuring hechten".
„Teneinde te voorkomen, dat acties
worden ondernomen, die niet in over
eenstemming zijn met haar politiek en
dat het volk zijn hartstochten niet in
bedwang zou kunnen houden, heeft de
regering besloten de leiding van de
campagne tot bevrijding van West-Irian
in eigen handen te nemen", aldus de
premier.
Soekarno naar Bangkok
President Soekarno is gisteren uit
Rangoon naar Bangkok vertrokken. In
een gezamenlijke verklaring van hem en
de premier van Burma, Oe-noe, keren
zij zich tegen het kolonialisme, in welke
vorm zich dit ook moge manifesteren en
wordt gepleit voor toelating van com
munistisch China tot de V.N. Beide
staatslieden wijzen verder op de gevaren
van de internationale spanningen en
op het risico van een oorlog. Zij doen
op alle staten een beroep om steun te
verlenen aan de V.N. voor het hand
haven van de vrede en het wegnemen
van de oorzaken der spanningen in de
wereld.
(Advertentie)
Zorloe, die dit mededeelde in een
commentaar op nieuwe Britse voorstel
len inzake Cyprus, welke Selwyn Lloyd
aan de Turkse leiders zou hebben ge
daan, verklaarde in antwoord op een
vraag nog: „Groot-Brittannië en Turkije
hebben het vraagstuk-Cyprus „tot nu
toe" in volledig vertrouwen en weder
zijds begrip besproken. Er zal geen
definitief besluit over dit probleem wor
den genomen, zonder dat Groot-Brittan
nië Turkije tevoren heeft geraadpleegd".
Diplomatieke waarnemers te Ankara
zijn van mening dat het gebruik door
minister Zorloe van de woorden „tot nu
toe" (in de op een na laatste zinsnede)
gezonken: 20i) doden
De 470 ton metende Janmse veerboot
„Nankai Marso" is met 126 passagiers en
30 bemanningsleden aan boord vergaan.
Het schip zonk in een hevige storm. Na
dat men noodseinen van de veerboot
had opgevangen, werd niets meer van
het vaartuig vernomen. De „Nankai
Maroe" onderhield een dienst tussen de
stad Wakajama op Honsjioe en het ei
land Komatsoe.
Het 900 ton metende .Japanse schip
„Sjofoekoe Maroe 3" is tengevolge van
de storm drie kilometer ten zuiden van
het eiland Sjikoekoe gezonken. Van de
27 opvarenden zijn er vijf gered. De ove
rigen worden vermist.
Ook zijn in de storm vier vissersvaar
tuigen gezonken. Aangenomen wordt,
dat de twintig opvarenden van deze
schepen zijn verdronken.
Stafchef Israëlische leger
Mosje Dajan afgetreden
Generaal Mosje Dajan. chef van de
Israëlische generale staf, is afgetreden.
Tot zijn opvolger is benoemd generaal
Haim Laskof, bevelhebber van de zui
delijke zone van Israël. Generaal Las
kof is dertig jaar oud. Hij studeerde
economie in Oxford, maar koos later
een militaire loopbaan. Over het motief
van Dajans aftreden lopen de menin
gen sterk uiteen. Sommigen zeggen, dat
hij een politieke rol wil gaan spelen bij
de verkiezingen, welke in 1959 gehouden
zullen worden. Maar anderen zeggen,
dat hij weer wil gaan studeren aan de
Hebreeuwse universiteit. Hij had zijn
studie destijds moeten afbreken, omdat
hij in actieve militaire dienst trad. In
december 1953 werd hij benoemd tot
chef van de generale staf. Hij raakte één
oog kwijt, toen hij tijdens de tweede
wereldoorlog in Syrië aan de zijde van
de Britten vocht tegen de Fransen van
het Vichy-regime. Dat hij een kundig
en energiek man is, werd bewezen tij
dens te campagne tegen Egypte in ok
tober 1956. Onder zijn leiding rukten de
Israëlische troepen snel op in de woes
tijn van Sinai. Mosje Dajan is getrouwd
heeft drie kinderen en woont in Tel
Aviv.
Prins Bernhard heeft zaterdag een be
zoek gebracht aan de rubberplantages
van Firestone. Na een tocht per auto
van 80 km werd de prins, die vergezeld
werd door vice-president Tolbert en de
minister van handel en landbouw, Coo
per, ontvangen door de plaatsvervan
gende president-directeur van de Rub
bermaatschappij, de heer Wilson.
Na het middagmaal werden 35 Ne
derlandse leden van de staf met hun
gezin aan de Prins voorgesteld. Een
aantal kinderen Wendie Klinkha
mer, Joyce Verhaar, Ruudje Kriegman
en Gerry van Mourik boden ge
schenken aan voor de Prinsessen: een
oud masker van de Vai-stam voor
Prinses Beatrix, een uitgeholde oli
fantstand voor Prinses Irene, een
handgeweven lap voor Prinses Mar
griet en een kano, gebruikt door kin
deren van de Fanti-stam, voor Prinses
Marijke. De Prins onderhield zich ge
ruime tijd met de Nederlanders en met
de Amerikaanse leden der directie.
's Avonds bood de Prins de president
van Liberia en mevrouw Tubman een
diner aan, dat werd gegeven aan boord
van de „Ghanakust", een schip van de
HollandWest-Afrika Lijn onder gezag
voerder De Korver. Als een gevolg van
de beperkte ruimte zaten er slechts 24
personen aan. De Prins hield een uitvoe
rige rede, waarin hij president Tubman
en de bevolking hartelijk dank bracht
voor de betoonde gastvrijheid.
Vandaag reist Prins Bernhard met lt.-
kolonel C. C. Geertsema naar Tangajika,
om daar met prof. dr. J. F. Nuboer uit
Utrecht enige tijd op jacht te gaan.
In het begin van de maand Maart zal
de terugreis naar Nederland aanvaard
worden
SOLEX bromfi
H. Walenkamt
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met vooral
aanvankelijk op vele plaatsen mist, maar
ook verspreide opklaringen.
Zwakke tot matige wind tussen zuid
en zuid-oost. Weinig verandering in
temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
28 JANUARI
Zon op: 8.28 uur; onder: 17.19 uur.
Maan op: 11.31 uur; onder 1.44 uur
(E.K.)
Hoogwater te Katwijk te 8.32 uur en
21.01 uur.
Laagwater te 3.59 en 16.28 uur.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's.
Zaterdag ontspoorde bij Zevenaar bleef in het rechte spoor Enkele oen Hollnader (met hoed) kwam
de Roerexpress tengevolge van reizigers werden licht gewond. zich persoonlijk op de hoogte stel-
railbreuk. Alles zes de wagons lie-1 De president-directeur van de len van het gebeurde,
pen uit de rails, alleen de locomotief Nederlandse Spoorwegen, ir. F. Q.
Minister Klotnpr verklaart:
Wij mogen geen koehandel
drijven met mensen
„Kunnen wij met de huidige Indonesische regering een gesprek
voeren en met name daarbij Nieuw-Guinea betrekken? Mijn antwoord
daarop is een duidelijk: neen".
Dit heeft de minister van Maatschappelijk Werk, mej. dr. M. A. M.
Klompé zaterdagmiddag verklaard in een toespraak op het Overijssels
appèl van de KVP in Hengelo.
Minister Klompé verklaarde, dat de jongste gebeurtenissen in Indo
nesië niet hun grond vinden in het geschil om Nieuw-Guinea. Indonesië
wenst nu eenmaal de Nederlandse economische belangen geheel uit te
schakelen. „Dat het conflict over Nieuw-Guinea deze maatregelen
tegen de Nederlanders tot stand heeft gebracht is beslist niet juist.
Integendeel: wij weten dat het bestaan van dit conflict jarenlang het
aangrijpen van de economische belangen van Nederland juist heeft
vertraagd".
„Niet toegeven aan chantage"
Voor haar ontkennend antwoord op de vraag inzake een gesprek met de
huidige Indonesische regering voerde de minister twee motieven aan. In de eerste
plaats acht zij het een slechte politiek, toe te geven aan chantage. Maar in de
tweede plaats is zij van oordeel, dat een gesprek de positie van de tegenwoordige
machthebbers in Indonesië alleen maar zou versterken ten nadele van degenen
in Indonesië, die op matiging aandringen in de actie tegen Nederland. Overigens
is de minister van oordeel, dat er ook met deze gematigde elementen, mochten
zjj aan de macht komen, niet over Nieuw-Guinea zal kunnen worden gepraat.
Dit oordeel grondt de minister op de overweging, dat de bevolking van Nieuw-
Guinea zelfbeschikkingsrecht dient te hebben.
Vlet koningin Juliana
uit sleeën!
H.M. de Koningin heeft zaterdagmid.
dag een 25-tal kinderen uit Baarn een
onvergetelijk uurtje bezorgd.
Die kinderen waren in het Baarnse
bos aan het sleeën, toen een jeep voor
bijkwam, bestuurd door een chauffeur.
In het achtergedeelte zat een dame en
achter de jeep was een slee vastgebon
den, waarop een meisje volop genoot
van de tocht over de besneeuwde paden.
De Baarnse kinderen vonden, dat die
jeep best wat meer sleeën kon trekken,
gooiden hun touwtjes uit naar het eerste
sleetje en zo vormde zich een lange
sliert.
De dame in de jeep was H.M. de Ko
ningin en het meisje op de eerste slee
Prinses Marijke. Met zichtbaar genoegen
nam de Koningin alle kleine sledevaar,
ders op sleeptouw en liet de jeep een
lange tocht door de Domeinen maken.
Deze foto. welke zaterdag gemaaktmen tegenwoordig een arrestee,
werd in de omgeving van Breukelen maar zaterdag verschenen er toch
lijkt veel op een schilderij van 100 i nog wel enkele bij de ringrijderij op
jaar geleden. Slechts zelden ziet I het landgoed Gunterstein
Uitvoerig ging de minister hierop in
op wat de Indonesische regering sinds
het sluiten van de RTC-akkoorden met
het zelfbeschikkingsrecht heeft gedaan.
„Bij de besprekingen van de RTC zijn
er groepen van de bevolking in Indo
nesië geweest ik herinner mij o.a. de
groep uit de Minahassa en met name
ook de eilanden in Oost-Indonesië die
ons gebeden en gesmeekt hebben niet de
soevereiniteit over te dragen, maar on
der Nederland en onder Oranje te mo
gen blijven. U zult begrijpen, hoe dat
voor velen van ons in die tijd in de
politiek een ernstige gewetensvraag is
geweest. Voor velen van ons was dan ook
een stem voor de RTC-verdragen slechts
mogelijk doordat hierin duidelijk was
Eisenhower milder
tegenover Moskou?
O
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Hagerty, Eisenhowers perschef, heeft
gistermiddag in een interview voor de
televisie verklaard, dat de president be
reid zou zjjn tot een topconferentie in
dien de partijen tevoren overeenstem
ming zouden hebben bereikt inzake de
agenda. Uitdrukkelijk zei Hagerty, dat
een oplossing voor de geschilpunten tus
sen Oost en West niet behoefde te wor
den gevonden alvorens een topconferen
tie mogelijk zal zijn.
Hagerty's uitspraak is vrij verrassend
want algemeen nam men in Washington
aan, dat de grondige voorbereiding, welke
tot dusverre door (ie Amerikanen als
voorwaarde voor een topconferentie was
gesteld, veel meer inhield dan een
akkoord over de agenda.
Alvorens de topconferentie van Genève
was geopend, was men het ook eens ge
worden over de agenda doch men heeft
het in dat geval juist betreurd, dat de
bijeenkomst niet in details was voorbe
reid. De uitspraak van Hagerty kan
wellicht verklaard worden uit het stre
ven der Amerikanen om in het oog van
de wereld voorstanders te lijken van
tot zelfbeschikkingsrecht zouden ver
krijgen", aldus de minister.
De minister vervolgde: „Laten wij niet
vergeten, dat er in de RTC-akkoorden
was opgenomen, dat ieder deel van het
eilandenrijk niet alleen het recht had
een eigen plaats in te nemen in de Fe
deratie maar dat zij zelfs het recht had
den te beslissen dat zij geen deel wens
ten uit te maken van de Indonesische
Federatie, maar een eigen relatie met
Nederland zouden kunnen voeren. Het
was in die tijd met name de deelstaat
Oost-Indonesië die geïnteresseerd was
in een aparte relatie met Nieuw-Guinea.
Gedachtengang was dan ook niet, dat
Nederland met een centrale staat over
Nieuw-Guinea zou onderhandelen"
De minister herinnerde er vervol
gens aan, dat twee maanden na de
soevereiniteitsoverdracht door de Indo
nesische regering een streep door het
zelfbeschikkingsrecht werd gehaald.
„Realiseren wij ons goed, welk een
schandelijk onrecht daarmee is aan
gedaan aan hele groepen van de be
volking. Ik wil gaarne daarbij speciaal
denken ook aan de Ambonezen, die
hier in Nederland aan mijn zorgen
zijn toevertrouwd".
Slot op pag. 2
Prijs van f 25.000
In de Staatsloterij is een eerste prijs
gevallen van f. 25.000 op no. 15363.
Ontsnapten met auto
gevlucht
Van de drie te Amsterdam ontvluchte
gevangenen was een juist een week
geleden tot 2'i jaar gevangenisstraf ver
oordeeld wegens een inbraak bij een
juwelier aan de Leidsestraat te Amster
dam, waar hij samen met een helper
een bedrag van f. 58.000 aan juwelen
buit maakte.
In de ontvluchtingsnacht is een expe
ditie-auto aan het Hekelveld, te Amster
dam gestolen. Men neemt als vrij moge-
onverwfjld overleg tussen Oost en West. lijk aan, dat de ontsnapten met deze
opgenomen, dat deze groepen een rechtgestolen auto verdwenen zijn.
Nasser president van
Egypte - Syrië
Koewatli vice-president
Het Britse blad „Financial Times"
schrijft van Egyptische zijde vernomen
te hebben, dat over enkele dagen de
eenwording van Egypte en Syrië zal wor
den uitgeroepen. Van deze verenigde
staat zou president Nasser van Egypte
president worden en president Koewatli
van Syrië vice-president.
President Nasser heeft gisteren te
Cairo tegenover Amerikaanse journalis
ten verklaard, dat „over de gehele linie"
overeenstemming is bereikt betreffende
het vormen van een Egyptisch-Syrische
unie. „Er moeten nog slechts bepaalde
bijzonderheden worden geregeld", ver
klaarde hij, „doch de unie zal spoedig
werkelijkheid zijn".
Nasser zei voorts, dat Egypte, door het
aanvaarden van Sovjetrussische hulp,
zich juist had beschermd tegen een af
glijden naar het communisme.
„Wanneer het volk genoeg te eten
heeft, wordt het niet communistisch",
verklaarde hij. „Wij hebben het Sovjet
russische geld juist aanvaard om het
communisme te bestrijden", beweerde hij.
De Hongaarse premier Janos
Kadar is vandaag afgetreden, aldus
een mededeling van Radio-Boeda-
pest. Kadar, die Hongarije's pre
mier is geweest sincls het mislukken
van de opstand in 1956, heeft het
parlement zijn ontslag aangeboden
om zich geheel en al aan zijn taak
als eerste secretaris van de Hon
gaarse communistische partij te
kunnen wijden.
Zuid-Afrikaanse
tulpen naarNederland
Nederland, het land van de bloemen,
importeert meer en meer bloembollen
uit Zuid-Afrika, n.l. van de populaire
Chincherinchee, een hoge plant met bos
sen witte en gele bloemen.
De export van Chincherinchee-bollen
naar Nederland. Engeland. Duitsland en
Scandinavië neemt gestadig toe.
In de afgelopen maand heeft de KLM
alleen al anderhalve ton bloembollen
naar Europa vervoerd.