Bezielde Neumark doorbrak met het
Residentie-Orkest de geluidsbarrière
Leidse brandweer liad drukke dag
Het ivas weer als vroeger
Jrt werknauw aan hem verwant
TELEVISIE
Diësviering begint
31
januari
GOED ZEEUWS, GOED ROND
96»te jaargang
Vrijdag 10 januari 1958
Tweede blad no. 29337
Krebbers veroverde weer zijn gehoor
De sympathieke gastdirigent Ignace Neumark, van 1922 tot 1953
de getrouwe Kurhausleider van het Residentie-Orkest, „muzikant" in
hart en nieren, bewees gisteravond, dat hij er nog „is" en zijn man
netjes te kunnen staan!
Ondanks zijn 70 jaren iemand, die het orkest graag bezield, warm
en sonoor laat „klinken en zingen" en deze doelstelling ten volle weet
te verwezenlijken, mede door de aard der gekozen werken, die hem
als „op het lijf" geschreven zijn: Glinka's ouverture „Roeslan en
Loedmilla" (een van diens twee opera's), Antonin Dvorak's vioolcon
cert met Herman Krebbers als solist van internationale allure en
Borodiens „Tweede Symfonie".
Men moet zich bij dit alles wel meer
malen verdedigen, ja, teweerstellen tegen
het overmatig ontketenen van klank in
de Stadsgehoorzaal met haar overgevoe
lige akoestiek, waarbij het leek alsof het
zwaar bezette orkest meermalen de ge
luidsbarrière doorbrak
Maar anderzijds was het toch werkelijk
een prettige ervaring de by uitstek ro
mantisch ingestelde Neumark met ver
jongd, bruisend élan aan het werk te
zien en te constateren, hoe hij met op
geheven vinger het orkest, dat hem zo
graag volgt, zijn wil dwingend opleggt.
Of voor zijn lessenaar ïykt in te krim
pen tot een heel klein figuurtje, wanneer
hij het geluid plotseling afdempt.
Neumark schroomt niet voor excessen,
maar zyn hart loopt dan ook over van
„muziek" en hij legt zyn gevoel liever geen
beperkingen op!
Dat was al onmiddeliyk frappant by
de hevig exploderende inzet der Glinka-
ouverture.
Glinka, wiens invloed op andere Rus
sen enorm was en als zodanig van grote
musicologische betekenis is en die met
zyn .muziek voor koetsiers de Russen
zo sterk en bewogen aansprak.
Glinka's na'tionaal-russlsche opera:
„Het leven voor de Tsaar" is, mede dank
zij het daarin gebezigde volksidioom
gebleven, „Roeslan en Loedmilla" niet.
Wij kunnen ons dar, afgaande op deze
bijzonder dik geïnstrumenteerde ouver
ture, ook wel indenken
Herman Krebbers kwam enover
won, voor de zoveelste maal!
Hü oogstte enorme dank met zijn
vertolking van het in 1879 aan Joachim
De strijd tegen de
winkeldiefstallen
STRENGER OPTREDEN VAN POLITIE
Reeds vele jaren voeren de midden
stand en in het bijzonder de directies
van het groot winkelbedrijf, een strijd
te^en de winkeldiefstallen. Werd in het
verleden, gelet op de omstandigheden,
waaronder een dergelijk misdrijf werd
begaan, nog wel eens iets door de vin-
gu-s gezien, sinds korte tyd wordt by
eixe diefstal, waarvan de dader (es) be
kend is, de politie ingeschakeld. De er
varing heeft n.l. geleerd, dat by een
ca-iischijnlijk geringe diefstal, in de
wang van de delinquent een depen-
u. ice van een warenhuis werd aange-
L „xten. Zo is het onlangs voorgekomen,
u„t het ontvreemden van een artikel,
met een winkelwaarde van f 0.50, leidde
tot opsporing van een bedrag van ruim
f 1800.— aan de meest uiteenlopende
goederen. Komen de jeugddiefstallen het
meeste voor, ook vrouwen, in leeftijd en
maatschappelijke stand sterk uiteenlo
pend, maken zich hieraan schuldig. Liet
men in het verleden de beoordeling of
al dan niet aangifte zou worden gedaan
veelal over aan de directie, die soms een
cliënt wilde sparen, in het vervolg zal
direct contact met de recherche worden
opgenomen. Met alle gevolgen van
dien....
Ook op de markt, waar diefstallen al
evenmin tot de uitzonderingen behoren,
zal deze gedragslyn worden gevolgd. In
de meeste gevallen waren de ontvreem
de artikelen van betrekkelyk geringe
waarde en bleek de opzet tot stelen
geenszins aanwezig te zyn geweest.
Meestal waren de daders of daderessen
plotseling voor de verleiding bezweken
zonder zich ook weer in het minst re
kenschap te geven van de droevige ge
volgen van hun daad voor zich persoon-
lyk en veelal voor het gehele gezins
leven.
De mededeling, dat in het vervolg by
elke geconstateerde poging tot diefstal
het politionele en justitionele apparaat
onmiddellijk in werking wordt gesteld,
moge tot bezinning stemmen. Een uit
weg of minnelyke schikking is dan niet
meer mogelijk
„De Jeugdspelers" onder leiding
van Tonny Verwey geven a.s. zondag
middag in de Schouwburg een enkele
voorstelling van „Dik Trom en zyn aap".
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Robert Cornells Petrus, zn van A. H.
Knynenburg en A. E. C. van Leeuwen,
Maria Anna Elvira, dr van L. J. H. Bos en
M F S. Vorstenbosch, Jansje, dr van P.
van der Blom en R. Huygens. Gijsbertha
Maria Monica, dr van J. P. de Groot en
CAM. van Winden. Jacobus Pleter Cor
nells, zn van C. Sentel en L. S. van der
Veen, Maria Johanna, dr van T. W. van
Haestregt en M. J. A. van Klink.
GETROUWD
J. T. van Oosten en F. A. M. Llgtvoet,
W. F. van der Vlist en J. A. Sloos, H.
Danser en A. Stam.
OVERLEDEN
M W. Vesseur. 73 Jaar, wed. van J. van
Anken. H. H. Moerkens, 2 jaar dochter.
D van Kampen, 49 Jaar. man, N. Kok. 79
Jaar echtgenote van A. Groeneweg. M.
Lut. 90 Jaar. wed. van N. Tegelaar. J. L.
Duivenvoorden, 8 maanden, zoon, C. Ta-
venler. 95 Jaar echtgenote van J. de Moo\J
D. Hofkes. 45 Jaar. man, A. M. F. Beretta.
7l jaar, weduwe van P. R. C. Oomens. H.
H. van Dobben. 32 Jaar. man.
opgedragen, sterk improviserend Dvorak-
concert. Volkomen begrypelyk!
Krebbers immers heeft zich ontwikkeld
tot een der meest prominente violisten,
wiens techniek briljant, wiens opvatting
warmbloedig en effectrijk is.
Vroegere reserves heeft hy, vermoe-
delyk ook door zyn veelvuldig optreden
in Italië, laten varen en dat kwam in
dit concert goed van pas.
Hy gaat dynamisch te werk en al had
wellicht de verbysterend moeilijke finale
nog speelser allure kunnen verdragen,
ongetwijfeld van de zijde van het wat
log spelende orkest, waarmee de samen
werking wel eens rammelde, toch trok
Krebbers bij voortduring de aandacht
door zijn virtuoos meesterschap.
De ovaties barstten los na deze feno
menale en soepele prestatie. Daarin liet
Krebbers Neumark en het orkest ten
volle delen, al zal hy zich soms in zyn
vryheid geremd gevoeld hebben.
De tweede Symphonie van de weinig
gehoorde Borodien, een der beroemde
leden van de „Groep van Vijf" (Het
machtige hoopje) verwierf minder be
kendheid dan zijn „Vorst Igor" met de be
roemde Polowe'tzerdansen. Ook hier zijn,
ondanks breedsprakigheid en een te lang
voortborduren op de thema's boeiende
en coloristisch suggestieve fragmenten
aan te wyzen. Speciaal ook de zoetvloei
ende melodieusiteit in het Andante be
zit voor veler oog nog haar grote beko
ring. „Spontaan" is deze muziek in hoge
mate. In dit opzicht bezit zij het element
der verrassing, welke hoog opgevoerd
werd in de bewogen finale, waaraan
Neumark, wiens warme muzikaliteit zich
reeds in het Andante terdege manifes
teerde, alle denkbare expressiviteit ver
leende, met aan het slot der symfonie
een formidabele tubaklank, die de zaal
omver leek te willen blazen
Maar Neumark groeit in zulke klank
uitbarstingen
Ook aan deze Borodien voelt hij zich
blijkbaar nauw verwant. Of Borodien,
althans die van déze symfonie, echter de
tand des tyds zal overleven, is naar ons
gevoel zeer problematisch.
Intussen bleek ook deze muziek, ge
hoord het applaus, byzonder in de
smaak te vallen, mede door het fas
cinerende licht, dat Neumark, even
Officiële publikaties
KIEZERSREGISTER
De Burgemeester van Lelden brengt ter
openbare kennis, dat van heden af een
leder kosteloos Inlichtingen uit het kle-
zersregister kan verkrijgen, waaruit hy
kan opmaken, of hy zelf of een ander
daarin al dan niet of niet behooriyk 1-
opgenomen.
LEIDEN, 10 Januari 1958.
De Burgemeester voornoemd.
F. H. VAN KINSCHOT
IGNACE NEUMARK
vitaal en fris als in vroeger Jaren, er
op wierp.
Benydenswaardig voor hem om op
de leeftijd der sterken, nog zó sterk
in zijn schoenen te staan en een ganse
zaal nog zó levendig tot geestdrift te
kunnen brengen!
Neumark: dirigent van de „oude
school"?
Ja: maar die „oude school" wil er
by tyd en wijle nog bést in!
H.
(Advertentie*
I deskundige voorlichting
ruime keuze
1e klas service
een zaak van
vertrouwen
A. ZWART
HOOIGRACHT 18
TEL. 23951 - LEIDEN
Koninklijke Nederlandse
Natuurhistorische Ver.
hield jaarvergadering
AFD. LEIDEN TELT 65 LEDEN
De afdeling Leiden van de Kon. Ned.
Natuurhistorische Vereniging hield gis
teravond in het Ryksherbarium haar
jaarvergadering. De voorzitter, dr. S. J.
Ooststroom, leidde de byeenkomst. Uit
het jaarverslag van de secretaresse, dr.
A. S. Timmermans, bleek, dat het aan
tal leden thans 65 bedraagt. Er zyn in
het afgelopen jaar 20 excursies en 9
byeenkomsten gehouden. Het bestuur
heeft zich dus wel zeer actief getoond!
Penningmeester J. A. W. Lucas deelde
mede. dat er een bedrag van f. 54.91 als
voordelig saldo beschouwd kan worden.
Zyn financieel overzicht liet aan duide
lijkheid niets te wensen over. Tot leden
van de kascommissie werden benoemd
de heren A. J. S. van Alphen en J.
Moerkerk. Met het voorstel om nieuwe
leden te werven ging de vergadering
vanzelfsprekend akkoord. De secreta
resse, die aan de beurt van aftreden
was, werd later op de avond met alge
mene stemmen als bestuurslid herkozen.
Op het programma voor de komende
maanden staan weer heel wat excursies
vermeld. Na de pauze kregen de leden
gelegenheid om aan de hand van mee
gebracht materiaal het een en ander
over de liefhebbery te vertellen. Velen
maakten daarvan dankbaar gebruik.
Ook drie K.V.P.-leden keren
niet in raad terug
Behalve een aantal leden van de P.
v. d. A -raadsfractie, keren ook mej. M.
M. J. Noordman en de heren J. A. E.
Aalders en F. C. de Hosson na de ver
kiezingen in de nieuwe Leidse raad niet
terug. Het zyn voornamelijk drukke
werkzaamheden, die voor deze raadsle
den aanleiding waren zich niet voor
een nieuwe kandidatuur beschikbaar
te stellen.
In het zo prachtig gerestaureerde
boter huis van de Waag vond he
denochtend de eerste kaasmarkt
plaats. Hiermede heeft Leiden, na
27 jaar: toen de kaasmarkt naar
het Kaasmarktterrein werd ver
plaatst. weer een overdekte markt.
De boeren en de handel toonden
zich over deze verplaatsing van de
markt: een proef, welke, althans
voorlopig, alleen voor de winter
maanden zal gelden, zeer verheugd.
Ook enkele raadsleden kwamen
eens kijken naar „het loven en bie
den" in deze nieuwe omgeving.
(Foto L.D./Van Vliet)
Vijftiende lustrum L.S.T.
De diesviering van de Leidse Universi
teit begint dit Jaar reeds in januari.
De oud-alumnidagen worden gewooniyk
gehouden het weekeinde voor de achtste
februari het weekeinde voor de achtste
jaar op een zaterdag valt vinden die
oud-alumnidagen dit jaar een volle week
voor de dies plaats.
De viering begint met een toneelvoor
stelling van ,Des Teufels General" van
Carl Zuckmayer, onder regie van Peter
Holland op te voeren door het L.S.T. en
de T.V.S.L. op vrijdag 31 januari om 8
uur in de schouwburg.
De officiële voorstelling vindt op za
terdag 1 februari plaats. Deze voorstel
ling is in de eerste plaats bedoeld voor
oud-alumni en genodigden.
Het feit, dat het Leids Studenten
Toneel dit jaar zyn vyftiende lustrum
viert is aanleiding geworden om in het
Academisch Historisch Museum van 4
tot 14 februari een tentoonstelling in
te richten over „75 jaar Leids Studen
ten Toneel".
Zaterdag 1 februari vinden faculteits-
gewijs colleges voor oud-alumni plaats.
De diescommissie is er in geslaagd een
zeer gevarieerd voordrachtenprogramma
samen te stellen, waarin naast vele zui-
ver wetenschappelyke, ook actuele prak
tische vraagstukken worden behandeld.
Voorts vinden deze dag faculteitsgewijs
gezamenlyke maaltijden plaats.
Zondag 2 februari wordt de traditio
nele byeenkomst van de Christen Stu
denten Raad gehouden in de Zuiderkerk
aan de Lammenschansweg. Het motief
van de hierbij te houden toespraken is
„persoonlykheidsstructuur en de vorming
van een wereldbeeld". Als sprekers tre
den op prof. dr. E. A. D. E. Carp en
dr. K. H. Roessingh, beiden uit Leiden.
Na deze byeenkomst, die om 12 uur be
gint, vindt een algemene lunch plaats
in de Lakenhal.
Des. middags om 15.30 uur zal jhr.
prof. mr. W. J. M. van Eysinga in de
Stadsgehoorzaal in het studium gene
rale spreken over „Het internationale
recht in deze tijd". De oud-alumnida
gen worden daarna besloten met een
thee in de foyer van de Stadsgehoor
zaal.
Con Amore neemt
Die Jahreszeiten van Haydn
in studie
Tydens een gisteravond in gebouw
..Toonkunst" gehouden huishoudeiyke
vergadering heeft het bestuur van de
Christelijke Oratoriumvereniging „Con
Amore" bekend gemaakt, dat voor de
komende najaarsuitvoering het werk
„Die Jahreszeiten" van Jos. Haydn in
studie zal worden genomen.
De aftredende bestuursleden werden
allen herkozen, een contributieverhoging
van f. 0.25 per maand goedgekeurd, ter
wijl het punt „repetitiegelegenheid'
men denkt van Toonkunst naar het
Wykgebouw Levendaal te verhuizen
door het bestuur zal worden bestudeerd.
Tenslotte spreekt de rector magnificus
prof. dr. S. E. de Jongh op zaterdag 8
februari om 14 uur in de Pieterskerk zyn
diesrede uit.
Leidse' Zeeuwen zagen kostelijke opvoering
,En de boer ploegt deur
Zoals wy gisteren reeds in een deel
van onze oplaag hebben gemeld is
's middags omstreeks drie uur brand uit
gebroken in een opslagplaats van de fa.
Degens en Scheeren aan de Haag weg 11.
In deze opslagplaats bevonden zich o.m.
hoeveelheden rubber canvas en gips. Er
is nog geen schadebedrag bekend, doch
wel is komen vast te staan, dat bij deze
brand, welke met een buitengewoon
sterke rookontwikkeling gepaard ging,
zestig m3 grondstof voor het fabriceren
van naadloze vloeren verloren ging. De
rook was zo verstikkend, dat de brand
weerlieden gebruik moesten maken van
maskers om op afdoende wijze een einde
te kunnen maken aan de gloeiing van
de canvasprodukten. Een van de man- uitrukken voor een schoorsteenbrand ln
nen raakte bedwelmd, doch nadat men
hem wat zuurstof had toegediend kon
hy zyn werk voortzetten. De brandweer
was met uitgebreid materiaal ter plaatse
en wist met vier stralen gevaar voor
uitbreiding te bezweren. De oorzaak van
de brand is broei in het rubber canvas-
snysel. Er lagen in het gebouw veel
grondstoffen opgeslagen, die by de uit
voering van een groot werk gebruikt
zouden worden. Bleven de grote voertui
gen tot acht uur in de onmiddellijke
omgeving van de brandplaats, eerst om
twee uur in de nacht was het nablus-
singswerk afgelopen. Gedurende deze
brand moest de Leidse brandweer ook
de v. d. Waalsstraat, die omstreeks zeven
uur uitbrak. De storm was er de oorzaak
van. dat de mannen van de brandweer
in de morgenuren hulp moest verlenen
aan bewoners van panden in de Stieltjes
straat, de Kapelsteeg en de Montgomery-
straat. Het betrof hier voornamelyk los
geraakte schoorstenen en dakpannen. In
de avonduren moest de brandweer, die
gisteren dus een wel zeer drukke dag
had, eveneens een enkele maal uitruk
ken.
De foto geeft een duideiyk beeld van
de hevige rookontwikkeling, waartegen
de brandweerlieden stryd moesten leve
ren.
(Foto LXL/Van Vliet).
vau
„Geen dierbaar plek voor ons op
aard, geen oor ter wereld meer ons
waard!"
Het was gisteravond weer allemaal
Zeeuws wat de klok sloeg. In een
volle Burchtzaal met „goed Zeeuws,
goed ronde" leden van de Vereniging
van Zeeuwen „Luctor et Emergo" bij
het opvoeren van een toneelspel in
Zeeuwse klederdracht, och. dan kom
je vanzelf ln de Zeeuwse sfeer!
Hoe kan een dergelijke avond anders
beginnen dan met bovengenoemde be
ginregels van het Zeeuwse volkslied, na-
tuurlyk staande gezongen door de vele
enthousiaste aanwezigen?
..En de boer ploegt deur", dit was de
titel van het toneelspel, geschreven door
René Bosch en opgevoerd door enkele
leden van „Luctor et Emergo".
He" is een misschien wat triest ver
haal wat zich afspeelt in het vervallen
boerengedoetje voor boer Markusse.
Boer Markusse en zyn vrouw Forra
zoeken een nieuw bestaan in een ar
moedig huisje op een klein lapje grond.
Maar Markusse wil. zoals een Zeeuw
dat eigen is. zyn handen uit de mou
wen steken, en door hard werken voor
zyn vrouw en kind zorgen.
Hij heeft echter veel te kampen met
moeilijkheden. Allereerst is zijn buur
man, boer Duvekot een zeer a-sociaal
mens. en probeert Markusse op allerlei
manieren het leven zo zuur mogelyk te
maken. De achtergrond van al deze
vijandigheden is echter de tot nu toe
onvervulde wens van Duvekot. nl. het
Gevangenisstraf geëist
wegens verduistering
De officier van Justitie by de Haagse
Rechtbank eiste gistermiddag acht
maanden gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest, waarvan drie maanden
voorwaardelyk en voorwaardelijke ter
beschikkingstelling van de regering met
toezicht tegen een 23-jarige machinaal
houtbewerker uit Oegstgeest. Deze had
in september j.l. als loopknecht bij een
Leidse firma een bedrag van f. 400, dat
hy geïnd had. niet afgedragen maar was
ervan in een hotel gaan logeren. De
verdachte had namelyk ruzie met zyn
ouders gehad en had het huis moeten
verlaten, zodat hy geen dak boven zijn
hoofd had.
Een rapport vermeldde, dat verdachte
meestal met ruzie uit zijn baantjes was
vertrokken. Hy laat zich in het alge
meen niet veel zeggen. De president
wees verdachte erop. dat er tal van
mensen ondergeschikte posities bekleden
en zich wat moeten laten zeggen. Eerst
over jaren zou verdachte misschien eens
zover komen, dat hij een zelfstandige
functie zou kunnen bekleden en daarom
raadde de president hem aan deze
woorden eens te overdenken.
Verdachtes denkvermogen is traag, zo
vermeldde het rapport. Hy ls vermin
derd toerekeningsvatbaar
Zyn raadsman, jhr. mr. A. M. C.
Sandberg, schetste de omstandigheden
waaronder verdachte de feiten had ge
pleegd. Hij was huiverig voor een voor-
waardelyke terbeschikkingstelling en
wilde in elk geval het toezicht door een
man laten plaatshebben. De officier van
Justitie merkte nog op. dat in januari
vorig jaar verdachte voor soortgelyke
feiten is veroordeeld.
Uitspraak 23 januari.
huisje met het stukje grond van zyn
buurman onder zijn beheer te krijgen.
Direct komt hierdoor het probleem
van de verhouding he re boer en een pas
beginnend boertje naar voeren.
Omdat hierdoor vele oude toestanden
op de Zeeuwse eilanden wel juist ge
typeerd werden, viel dit toneelspel by
de aanwezigen zeer in de smaak.
Het boerenleven is ongetwijfeld hard
geweest, maar ondanks de slechte om
standigheden en alle narigheid daaruit
voortkomend heeft men gedacht aan
het ..Luctor et Emergo".
Dit ls dan ook de strekking van „En
de boer ploegt deur".
Het heeft weinig zin om de geschie
denis in zyn geheel te doen vermelden,
maar één ding stond gisteravond als een
paal boven water: „ondanks alle narig
heid. verliest de Zeeuw zijn humor
niet!
..En de boer ploegt deur" is geen bly-
spel. maar een stuk met een goede ten
dens. De humor ontbrak niet. daarvoor
zorgde mej. E. v. d. Graaf, als groot
moeder wel voor! Zy speelde op voor
treffelijke wijze, evenals mevr. v. Galen,
de echtgenote van Lieven Markusse.
Men heeft vermoedelijk ook de ver
houding stad en platteland eruit willen
halen, maar ondanks het spel van de
heer Rietmulder, als „de stedeling" was
dit geen overtuigend succes.
Een wat verlegen boerenmeisje was
mej. J. C. van Dalsen en het type
Zeeuwse boer werd wel uitstekend ver
tolkt door de heer N. L. v. Dalsen als
boer Duvekot. G. de Graaf die de moei
lijkste rol van allen had. heeft zeker
zijn beste beentje voorgezet. Dit zelfde
geldt voor Lein, alias de heer A Boo-
gert.
Zoals altyd was de muzikale mede
werking in de vertrouwde handen van
het Leids Kamerorkest o. 1. v. de heer J
Trouwee gelegd.
Het was een avond, waarop de Zeeuw
se vereniging „Luctor et Emergo" vol
trots op terug kan zien!
Politie zoekt niet meer naar
blauwe auto
De politie, die het onderzoek leidt
naar de moord op Marie Kriek heeft
gisteren haar verificatie van auto's die
afkomstig zyn uit het kamp van de
Amerikaanse luchtmacht by Ipswich
stopgezet.
Drie dagen lang heeft de politie van
de Amerikaanse luchtmacht en Engelse
politie een onderzoek ingesteld naar alle
auto's en vrachtauto's die uit of in het
kamp ryden.
Op het ogenblik van de moord immers
is er een blauwe auto op niet meer dan
100 meter van de bushalte gesignaleerd,
niet ver van het kamp van de lucht
macht. De reden, waarom het onderzoek
werd gestaakt, is onbekend.
Ned. Banken moeten
kredieten blijven geven
De chef-stóf van de Indonesische
Landmacht, generaal-majoor Nasoetion,
heeft in zijn functie van militair ge
zaghebber de Nederlandse banken in
Indonesië opgedragen door te gaan met
het verstrekken van kredieten aan hun
cliënten, zulks in het belang van de
binnenlandse produktic, het transport,
de distributie, en de in- en uitvoer.
