HEES
PUZZEL
Vertrouwen in regeringsbeleid
ten aanzien van Indonesië
Nederland protesteert
bij de Verenigde Naties
SATELLIET
WEERBERICHT
H1
Verontwaardigde Tweede Kamer
Een commissie van overleg over repatriëring
GRATIS KOOPUUR
Wie wind zaait, zal storm oogsten
).dz
96ste Jaargang DINSDAG 24 DECEMBER 1957 No. 29325
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wi'te Stagel
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie. 250
(Van onze parlementaire redacteur)
Na de regeringsverklaring over Indonesië
gisteren nog door ons gepubliceerd heeft de
Tweede Kamer, met uitzondering van de commu
nisten, zich aangesloten bij de gevoelens van ver
ontwaardiging over de grove schendingen van
recht en wet, waarvan Nederland en de Neder
landers de dupe zijn en waarvan de vrije wereld,
als zij niet op haar tellen past, de dupe wordt.
Men sprak vertrouwen uit in het beleid van de
regering. Ingesteld is een speciale Kamercommissie
van dertien leden voor het onderhouden van
voortdurend overleg met de regering over de repa-
Voorschotregeling soepel van toepassing
De overgrote meerderheid van de Kamer had er begrip voor dat de regering
aan de Nederlanders in Indonesië geen advies heeft gegeven omtrent blijven of
vertrekken. Wat de voorschotregeling betreft maakte prof. Romme erop attent
dat de omstandigheden geheel anders zijn dan die, welke gelden voor de reeds
jaren bestaande voorschotregeling. Omtrent de verwarrende berichtgeving van
Indonesische zjjde had hij de indruk dat hierbü de tactiek een rol speelt.
friëring. Op aandrang van de Kamer verklaarde
minister Luns dat de regering de voorschotrege
ling voor de overtocht van Singapore naar Neder
land loyaal en soepel zal toepassen. Van de
aangekondigde uitbreiding van het Indonesische
zeegebied zal Nederland zich in de praktijk niets
aantrekken. Opmerkelijk was dat de heren Romme
(KVP), Oud (VVD) en Tilanus (CHU) niet
alleen getuigden van hun medeleven met de Ne
derlanders in Indonesië, maar ook met de Indo
nesiërs zelf, die misschien het ergst slachtoffer
dreigen te worden.
waren gebleven. Zo'n internationale ar
gumentatie zal onze mensen in Indo
nesië meer helpen dan nationaal zelf
beklag.
(D Slot op pag. 2
Alvorens het debat in de V.N. begon
over Nieuw-Guinea. heeft premier
Djoeanda aangekondigd dat maatrege
len zouden worden genomen, waarvan
de wereld versteld zou staan, indien de
V.N. Indonesië zouden teleurstellen. In
het licht van hetgeen is gebeurd en nog
gaande is. he^ft hij niet teveel gezegd,
aldus prof. Romme, maar het is be
schamend voor zijn land. Overigens
wordt zijn land door de maatregelen
het ergst getroffen en daarheen gaat
onze bezorgdheid tevens uit.
Aan de Indonesische Nieuw-Guinea-
politiek als vrijheidspolitiek heeft prof.
Romme nooit geloofd. Die politiek is
alleen een instrument voor een anti-
Nederlandse politiek en die is weer een
instrument voor de binnenlandse poli
tieke machtsstrijd. Hij eindigde met
het uitspreken van de drievoudige bede,
dat God Indonesië moge beschermen en
haar leiders tot bezinning moge bren
gen. dat wijsheid wordt geschonken aan
de leiders van de vrije wereld en dat de
Nederlandse regering kalmte en beza
digdheid zal paren aan onverzettelijk
heid.
Kokend bloed
Voor de rustige en beheerste rege
ringsverklaring had prof. Oud grote
waardering, want het is een zaak die
bij een mens zijn bloed aan het koken
zou kunnen brengen. Het beeld van
de gebeurtenissen in Indonesië na de
soevereiniteitsoverdracht is een beeld
van voortdurende rechtsschendingen.
Men staat helaas in de wereld zo
machteloos tegne schendingen van het
internationale recht. Het is jammer
dat wij zo weinig vertrouwen kunnen
stellen in de V.N. en het is daarom
(Advertentie)
I persoonlijke service
66 lelden - (eleloon 26500
56 K.P.M. schepen buiten
Indonesië
In de gisteren gehouden vergaderingen
der Koninklijke Java-China Pake'tvaart-
lijnen N. V. en der Kon. Ned. Paket-
vaartmaatschappij N.V. deelde de voor
zitter mede, dat 56 K.P.M.-schepen zich
thans buiten Indonesië bevinden. Ge
deeltelijk is reeds emplooi voor deze
schepen gevonden. Voor de overige sche
pen is men hiermede bezig.
Over de assurantiegelden konden nog
geen nadere mededelingen worden ver
strekt. Mocht het zover komen, dat deze
in Nederland worden ontvangen, dan zal
het bestuur zich nader beraden.
Het ligt niet in de bedoeling „de
huid van de beer te verkopen, voordat
deze geschoten is", zo deelde de voorzit
ter desgevraagd aan aandeelhouders mee.
begrijpelijk dat de regering meer
heeft verwacht van de N.A.V.O. De i
repatriëring moet men volgens prof.
Oud zo gemakkelijk mogelijk maken 1
omdat het een nationale zaak is.
Indonesië wordt bedreigd door het
verlies van de kortstondig genoten vrij
heid. Zo zag de heer Willems (P.v.d.A.)
de ontwikkeling in Indonesië. Sedert de
soevereiniteitsoverdracht hebben de
vernietigende krachten de opbouwende
krachten steeds overheerst, met het ge
volg dat de Indonesische bevolking in
een poel van ellende wordt gestort. De
geschiedenis vraagt altijd tijd voor een
vreedzame oplossing van geschillen, zo
als over Nieuw Guinea, maar de ver
nietigende krachten hebben niets nage
laten om een vreedzame ontwikkeling
te ondermijnen.
Het is nog niet te zeggen hoe en door
wie in Indonesië de orde zal worden
hersteld. Men kan volgens de heer Wil
lems geen vertrouwen stellen in een re
gering die in het parlement afhankelijk
is van de communisten. Indien echter
de opbouwende krachten de overhand
krijgen, dan vertrouwt hij dat de rege
ring tot begrip voor deze nieuwe toe
stand bereid is.
De zaken zijn inderdaad zo bescha
mend als in de regeringsverklaring is
gesteld, maar de heer Willems had te
sterk een toon van nationaal zelfbeklag
gehoord. Hij vroeg zich af of het niet
beter zou zijn de ogen van de wereld
te openen voor het gevaar van uit
breiding van het communisme in Azië
en de Pacific, die daarvan totnutoe vrij
MAANDAG
voor Rijnsburg, Katwijk en
Noordwijk
VAN 11.30—12.00 UUR
(stempel 6)
en
VAN 2.00—2.30 UUR
(stempel C).
VOOR LEIDEN
VAN 2.00—2.30 UUR
(stempel C).
ELKE DAG 1 UUR GRATIS
KOPEN.
KOOP U RIJK
Gistermiddag na afloop van de
i kerstviering in Paleis Soestdijk
i zorgden de leden van het Konink- j
I lijk gezin voor broodjes en choco-
j lade voor de aanwezigen. De Prin-
j cessen Margriet. Irene en Beatrix
druk bezig met het schenken van
de chocolade.
Leiden
Noordwijk
GOEMAAT
Katwijk - Rijnsburg
„Een uitdaging aan uw gezag
„Indonesië scliendt rechten van de mens"
Enkele opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met enkele
opklaringen. Vannacht weing wind,
plaatselijk mist en temperaturen om het
vriespunt. Morgen overdag tot matig of
krachtig toememende zuidelijke wind.
Iets kouder dan vandaag.
(Opgemaakt te 11.16 uur)
25 DECEMBER
Zon op: 8.50 uur; onder: 16.35 uur.
Maan op: 10.49 uur; onder: 21.37 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.51 uur en
18.03 uur.
Laagwater te 1.31 en 13.51 uur.
(26/12: hoogwater te 6.25 en 18.40 uur.
laagwater te 2.06 en 14.26 uur; 27/12:
hoogwater te 7.02 en 19.21 uur; laag
water te 2.41 en 14.58 uur).
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
„Ik ben thans genoodzaakt Uw
aandacht te vestigen op de huidige
toestand in Indonesië, waar een
vijandige campagne wordt gevoerd
tegen Nederlandse onderdanen en
ondernemingen en particuliere be
zittingen. Economische en persoon
lijke druk op de Nederlandse ge
meenschap in Indonesië, bestaande
uit ongeveer 50.000 zielen, heeft
thans het punt bereikt, dat een uit
tocht op grote schaal aan de
gang is".
Dit zegt de minister van Buiten
landse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns,
in een nota aan de secretaris-generaal
der Verenigde Naties, die vandaag in
New York is overhandigd.
In de nota, waarin mr. Luns herin
nert aan zijn brieven aan de secre
taris-generaal van het vorig jaar over
de opzegging van de RTC-overeen-
komsten door Indonesië en de ver
loochening van de Indonesische
schulden, wordt een overzicht gege
ven van de jongste gebeurtenissen en
officiële verklaringen met betrekking
tto de ontwikkelingen in Indonesië.
„Het is duidelijk", aldus de nota, „dat
de anti-Nederlandse activiteiten opzet
telijk zijn beraamd, aangekondigd en
uitgevoerd door de regering van de Re
publiek Indonesië. Het is een vaststaand
feit, dat de Indonesische regering opzet
telijk en systematisch de toenemende
animositeit van de bevolking tegen een
buitenlandse minderheid in haar land
heeft uitgelokt. Daarom is de regering
van Indonesië verantwoordelijk in de
volle betekenis van het woord voor de
huidige beschamende toestand met alle
gevolgen daarvan, die een vijandige
actie vormen, gericht tegen een buiten
landse gemeenschap, die rechtmatig in
Indonesië verblijft. De situatie, die
thans in dat land heerst, is een bedrei
ging voor de veiligheid en de levens- en
arbeidsomstandigheden van deze min
derheid, die blootstaat aan een kren
kende behandeling, alleen op grond van
haar nationaliteit. De Indonesische re-
gerinc legt haar opzettelijk levensom
standigheden op, die erop berekend zyn
ontberingen te veroorzaken en tezyner
tijd gedwongen vertrek.
Rechtsschendingen
Deze vijandige handelingen tegen Ne
derlandse onderdanen en hun eigen
dommen in Indonesië zijn schendingen
van de beginselen, die algemeen worden
erkend in het internationale recht en
zijn vervat in het Handvest van de V.N.
Daar de boycot en het in beslag nemen
van Nederlandse ondernemingen niet
dienen tot handhaving van het interna
tionale recht, maar tot politiek voor
deel, vormen zij een onwettige inmen
ging van de zijde van de Indonesische
regering. Voor zover de daden van boy
cot en beroving zijn gepleegd door indi
viduele burgers, groepen en organisaties,
zijn deze opgedragen, goedgekeurd of
toegelaten door de Indonesische rege
ring.
Bovendien vormen de maatregelen,
genomen of goedgekeurd door de rege
ring van Indonesië, niet alleen een
discriminatie tegen Nederlandse onder
danen, maar zij zijn ook beneden de
minimum-maatstaf, die door een staat
in acht moet worden genomen bij de
behandeling van vreemdelingen.
Voorts zijn de vijandige handelingen
tegen de Nederlandse gemeenschap in
Indonesië een openlijke negatie van de
rechten van de mens en de fundamen
tele vrijheden, die het Handvest van de
V.N. volgens de doelstellingen moet
handhaven en waarvan de ontwikkeling
en codificatie voortdurend door de V.N.
worden nagestreefd".
Reactie
De nota besluit: „Opgemerkt dient te
worden, dat volgens een aantal Indone
sische officiële verklaringen de druk, die
wordt uitgeoefend op de Nederlandse
gemeenschap, moet worden bezien als
een reactie op de weigering van de Al
gemene Vergadering de Indonesische
aanspraken op Ned. Nieuw-Guinea in te
willigen.
Indien dat zo is, zou dat een poging
zijn om met onwettige middelen dat te
bereiken wat Indonesië langs wettige
wegen niet heeft kunnen verkrygen. In
dat geval houdt een dergelyke actie een
uitdaging in aan het gezag van de V.N.
De Nederlandse regering protesteert
hierbij krachtig tegen de handelingen
en daden van de Indonesische rege
ring en behoudt zich alle rechten voor.
Daar de onderhavige kwestie zowel
de Veiligheidsraad als de Algemene
Indonesische
zee-annexatie
onaanvaardbaar
Een deskundig oordeel
Naar aanleiding van de stap
van de Indonesische regering
om uitgestrekte zeegebieden
tussen en grenzend aan de
eilanden van de archipel tot
territoriale wateren te verkla
ren hebben wij ons tot deskun
dige zijde gewend met de vraag
een oordeel te geven over de
rechtsgeldigheid en betekenis
van dit besluit op internatio
naal niveau.
Elders in dit blad treft U een
beschouwing over deze materie
aan van een bij uitstek deskun
dige, wiens naam op grond van
zijn positie niet kan worden
vermeld-
O ONMIDDELLIJK nadat de V.N.
in hun jongste zitting geweigerd
hadden om zich met de vereiste
twee-derde meerderheid u;t te spreken
vóór de Indonesische resolutie inzake de
toekomstige status van Ned. Nieuw-
Guinea, hebben wij er op deze plaats op
gewezen, dat deze uitspraak weliswaar
een Indonesische nederlaag, doch geens
zins een Nederlandse overwinning bete
kende.
Zo men al gedachten mocht koesteren
aan een Nederlandse diplomatieke zege,
dan heeft de loop der gebeurtenissen
onmiddellijk daarna toch wel overduide
lijk bewezen, dat hier slechts sprake kon
zijn van een Pyrrhus-overwinning.
In theorie moge Nederland zegevierend
de politieke arena hebben verlaten, in de
praktijk zyn de Nederlanders in Indo
nesië het kind van de rekening gewor
den. Daarmede is overigens allerminst
gezegd, dat de Indonesische regering uit
eindelijk aan het langste eind heeft ge
trokken en evenmin, dat de gang van
zaken anders zou zijn geweest, indien de
Ver. Naties zich wèl met een tweederde
meerderheid achter het Indonesische
standpunt zouden hebben gesteld.
MET volledige handhaving van de
zeer ernstige kritiek, welke wij in
het verleden hebben uitgeoefend
op het Nederlandse beleid ten opzachte
1 van Indonesië, zoals zich dat vooral ty-
dens het Kabinet-Schermerhorn heeft
gemanifesteerd, scharen wy ons thans
onvoorwaardelijk achter het Nederlandse
standpunt, gelyk dat onlangs door mr.
i Schürmann in de V.N. is verkondigd en
zoals dat gistermiddag door minister
Luns in een officiële regeringsverklaring
tot uiting is gebracht. Een van de sterk
ste punten in deze verklaring achten wy
de passage, waarin de regering de hui
dige gebeurtenissen in Indonesië plaatst
in het perspectief van wat zich sinds de
soevereiniteitsoverdracht in dat land
heeft afgespeeld. „Zo hebben wy aldus
woordelijk de verklaring dan succes-
^ievelyk zien gebeuren het onwettig te
niet doen der federale structuur van de
I Republiek, waarby het recht der deel-
i staten om een speciale status in of bui
ten Indonesië te verkrygen verdween,
i het saboteren van de zo vele andere
afspraken van de Unie, de schandpro-
cessen tegen onschuldige Nederlanders,
het niet ratificeren van het protocol in
1954, de eenzydige opzegging van alle
met Nederland gesloten akkoorden en
het annuleren van alle financiële ver
plichtingen en tenslotte hetgeen thans
1 geschiedt. Degenen in Indonesië, die
zulks anders wilden en die zyn er nog
steeds! zijn nimmer, en zulks vanaf
het begin, in staat geweest het gety te
keren.
Men doet het nu voorkomen alsof de
thans genomen maatregelen het gevolg
zyn van de weigeringen van de Verenig
de Naties om de Indonesische aanspra
ken op Nieuw-Guinea te onderschryven,
doch dit is naar het oordeel van de
regering in het licht van wat zich sinds
1949 heeft afgespeeld, niet anders dan
een voorwendsel. Zelfs uit uitlatingen
van officiële Indonesische zyde biykt de
juistheid van dit oordeel. Nog eergiste
ren heeft de Indonesische minister-pre
sident in een radiorede verklaard, dat de
huidige actie niet alleen haar oorzaak
vindt in het Nieuw-Guinea-geschil, doch
dat deze vooral gezien moet worden in
het kader van de Indonesische wens de
gehele nationale economie van Indonesië
op een nieuwe basis te schoeien, en
daarmee een zelfstandiger buitenlandse
politiek mogeiyk te maken'. Tot zoverre
minister Luns.
Vergadering van de V.N. raakt, zou
mijn regering zeer verplichten indien
u de inhoud van deze brief onder de
aandacht zou willen brengen van de
leden van beide lichamen", aldus de
nota.
Advertentie
De Amerikaanse luchtmacht heeft
een order geplaatst voor de vervaardiging
van een nieuwe lange-afstandsbommen
werper. die zich op een hoogte van 21.500
meter met een snelheid van 3.200 kilo
meter per uur zal voortbewegen, aldus
een mededeling van een luchtmacht
woordvoerder. die de vraag of het toestel
met een raketmotor zou worden uitge
rust. niet wilde beantwoorden. De snel
ste Amerikaanse lange-afstandsbommen-
werper van thans heeft een snelheid van
meer dan tweeduizend kilometer per uur.
IER ligt naar onze vaste over
tuiging het kernpunt van de ge
hele zaak. Het is eenvoudig be
lachelijk om te veronderstellen, dat het
trekken van West-Irian binnen de Indo
nesische Republiek van enige betekenis
zou zijn voor haar economische ontwik
keling evenals het krankzinnig zou zijn
om te beweren, dat Nederland zonder
Nieuw-Guinea geen toekomst zou heb
ben. Ontdaan van alle sentimenten,
wordt de waarheid waarschynlyk het
dichtst benaderd, wanneer wij stellen,
dat het bezit van Nieuw-Guinea alias
West-Irian voor beide landen in
'economisch opzicht een „blok aan het
been" betekent.
Maar terwyl Nederland uit historische en
ethische overwegingen zomede op grond
van het in het Handvest der V.N. erken
de zelfbeschikkingsrecht zyn soevereini
teitsaanspraken handhaaft, is „de kwes
tie West-Irian" door Indonesië systema
tisch opgeblazen tot een walgelyk natio
nalistisch prestige-complex en in feite
een geraffineerd-demagogische manoeu
vre om de aandacht af te leiden van de
erbarmelijke binnenlandse toestanden.
„West-Irian" is in werkelykheid niet
anders dan de stok om de Hollanders uit
Indonesië te slaan.
Zoals minister-president Djoeanda in
zyn laatste radiorede onomwonden ver
klaarde, moet de huidige Indonesische
anti-Nederlandse aotie „vooral gezien
worden in het kader van onze wens om
de gehele nationale economie van Indo
nesië op een nieuwe basis te schoeien en
daarmee een zelfstandiger buitenlandse
politiek mogeiyk te maken'
Dé&rom en daarom alléén worden de
Hollanders uit Indonesië getrapt, wor
den de Nederlandse eigendommen en
ondernemingen genaast en worden es
sentiële bepalingen van het internatio
nale en volkenrecht aan de lopende
band overtreden.
Elders in dit Blad schryft een by
uitstek deskundig, want op dit gebied
gespecialiseerd jurist wiens naam wy
in verband met zyn maatschappelyke
positie helaas niet mogen noemen in
wetenschappeiyk-vernietigende termen
over de maatregel der Indonesische
Republiek om de gehele Indische Archi
pel als territoriaal gebied te beschouwen.
VlIJWEL de gehele vrije wereld
heeft zich in mispryzende zin uit
gelaten over alle besluiten, welke de
Indonesische regering na de uitspraak
in de V.N. ten aanzien van de Neder
landers in Indonesië heeft genomen en
uitgevoerd. De NAVO-landen hebben in
Parys unaniem ernstige bezorgdheid ge
uit over hetgeen in Indonesië gebeurt en
niet onder stoelen of banken gestoken,
dat hun sympathie aan de Nederlandse
zijde staat.
Zonder een onbeperkt vertrouwen te
stellen in de doelmatigheid van de be
slissingen der V.N., koesteren wy toch
nog wel zoveel geloof in de rechtsgrond
slagen van dit lichaam, dat we met enig
optimisme de reactie tegemoet zien van
het beroep, dat Nederland blijkens de
mededeling van minister Luns op dit
instituut heeft gedaan.
Maar inmiddels raast in Indonesië de
lavastroom van rechtsonzekerheid, rech
teloosheid en rechtsverkrachting voort.
Fanatieke volksmenners hebben de
vuurhaard in de nationalistische vulkaan
opgestookt tot explosief-gevaarlyke tem
peraturen. zich daarby nauwelyks bewust
van het feit, dat de communisten de
blaasbalg hanteerden en de kraterrand
alvast sloopten.
IHoe eerder de uitbarsting, hoe liever..
XDIEN zich momenteel in Djakarta
nog gezagsdragers bevinden, die het
gevaar onderkennen, dan vrezen wy
nochtans ernstig, dat het hun aan vol
doende gezag ontbreekt om de vuur
stroom te kunnen bedwingen. De over
dracht van de bevoegdheden der com
munistische vakbonden aan de centrale
overheid of het militair gezag en van het
„Bevrydingscomité West-Irian" aan de
Nationale Veiligheidsraad mogen van
de eerste veronderstelling twee sympto
men schynen. het is aan gerechte twyfel
onderhevig of deze maatregelen de com
munistische activiteiten en invloeden
zullen doen verminderen.
Had het er luttele weken geleden nog
de schyn van alsof het voor de Indone
sische regering het moeilykste probleem
zou zyn om „haar gezicht te redden", de
recente loop der gebeurtenissen plaatst
haar voor de nog véél dringender vraag
„de weg terug" te vinden.
Soekarno c.s. hebben wind gezaaid.
Moge Indonesië de storm bespaard
biy ven
