Twaalfhonderd wezen in Washington
gingen hi warenhuis cadeaux kopen
De omzet van grammofoonplaten
is thans groter clan ooit tevoren
In het jaar 2000 zal de aarde met
vijf miljard mensen bevolkt zijn
Nieuwjaars
advertenties
KAAS—
Aan misdeelde jeugd werd de
Waarde van het geven van een
geschenk geleerd
Pat Boone onbetwist aan de kop
Bekend Duits geleerde verwacht
dat er genoeg voedsel zal zijn
96ste jaargang
Vrijdag 20 december 1957
Derde blad no. 29322
De kunst van het kerstgeschenk
CVan onze correspondent in Washington)
Een stralende winterzondag in de Amerikaanse hoofdstad. Bijna overal
in de wereld heeft de zondag een bepaalde sfeer. In Washington begint
deze dag opvallend rustig, maar om half elf beginnen ineens de auto's te
snorren en dat betekent, dat hele gezinnen op zijn mooist uitgedost in hun
glanzende rode, blauwe en gele auto's naar de kerken gaan rijden.
Amerika is een kleurig en vrolijk land en de vele kerkgangers - of beter
kerkrijders - zien er eer uit alsof ze naar een bruiloft gaan.
Ditmaal was er iets bijzonders aan de hand: tussen de vele vrolijk-
gekleurde auto's zag men tal van vies-bruinige autobussen van het Ame
rikaanse leger, die zich naar het centrum van de stad begaven. Mobilisa
tie? Men zou het zo kunnen noemen, maar dan met een heel vredelievend,
plezierig doel. Die legerbussen gingen namelijk bij de weeshuizen en bij
andere instellingen waar misdeelde kinderen zijn ondergebracht, de arm-
sten van Washingtons jeugd ophalen. Twaalfhonderd kinderen zijn aldus
vervoerd naar een heel groot, goedkoop warenhuis in het centrum van
Washington.
Wnten. Dat zoeken, dat geven maakt de
Kersttijd bijzonder mooi en wie niets te
geven heeft in deze dagen is armer dan
wie niets krijgt. Diezelfde Nederlanders
die weeshuizen in stand hielden en die
met in alle opzichten knappe psycholo
gen waren, hebben één ding toch heel
goed beseft, namelijk dat het inderdaad
beter is te geven dan te ontvangen.
Van die gedachte gingen ook zij uit,
die te Washington de expeditie hebben
georganiseerd van twaalfhonderd mis
deelde kjnderen naar dat grote waren
huis. Die kinderen gingen daar niet
heen om voor zichzelf kerstcadeautjes
uit te zoeken, maar om geschenken te
kopen voor broertjes, zusjes, vriendjes
en vriendinnetjes, kortom voor ieder, die
in hun leven van belang was. Die arm
ste kinderen van Washington hebben
zelf niet genoeg geld om voor vyf of
Feestelijke zendag
Het is alsof de kersttijd altüd weer
herinneringen aan vroeger oproept.
Toen ik al die weeskinderen dat waren
huis binnen zag gaan, moest ik ineens
denken aan de weeskinderen van jaren
geleden in Rotterdam. Myn vader was
voogd over een viertal wezen nooit
zal ik hun namen vergeten en iedere
tweede kerkstdag kwamen „de wezen"
bq ons thuis op bezoek. Er kwamen dan
ook andere kinderen, maar als vanzelf
stonden die twee weesjongens en die
twee weesmeisjes een beetje apart. Die
jongens met hun dikke, stijve, zwarte
pakken en die meisjes met rode baaien
rokken en witte omslagdoeken kon ik
eigenlijk nooit helemaal als „echte" kin
deren, als normale vriendjes en vrien
dinnetjes beschouwen. Ze kwamen uit
dat kolossale, sombere huis bij de Goudse
Singel, waar een mysterieuze „vader" en
„moeder" het bevel voerden over die
lange rij van achttiende-eeuws geklede
knapen en maagden, die op zondag naar
de Oosterkerk marcheerden en daar in
de wezenbanken moesten zitten.
Later begon ik in te zien, dat dat
sombere weeshuis een van de mooiste
gebouwen in Rotterdam was, en in die
zelfde tijd begon ik er oog voor te krij
gen, dat het kostuum van die wees
meisjes eigenlijk veel mooier was dan
wat er in de goedkope confectiezaken
aan het „normale" publiek werd ver
kocht. Zo lang ik jong was heb ik de
wezen evenwel toch nooit als gewone
kinderen kunnen zien, en zijzelf moeten
door die gestichtskleren ook altijd
wel het gevoel hebben gehad, dat zij
anders waren dan de anderen, dat zij er
eigenlijk „niet bij hoorden" in eeh nor
maal milieu. Voor een kind is er bijna
niets ergers dan dit en hoe goed ook de
bedoelingen geweest mogen zijn van de
ouderwetse Nederlandse weldadigen, zij
hebben die kinderen, juist door die
weespakjes, ongetwijfeld een heel moei
lijke jeugd bezorgd.
Iets voor anderen kopen
De kinderen, die ik op deze zondag
ochtend in Washington het warenhuis
zag binnenstappen, zagen er precies zo
uit als andere kinderen in Amerika. En
die tocht naar die grote winkel was voor
hen georganiseerd door mensen, die te
recht begrepen hadden, dat het van be
lang was voor deze jongelui om zoveel
mogelijk „net als de anderen" te zijn.
Iedereen in Amerika heeft het in deze
weken druk met het kopen van kerst
cadeautjes voor verwanten en vrienden.
Het valt soms niet mee om voor ieder
een geschikt geschenk te bedenken, maar
het geeft een heel bevredigend gevoel
om juist voor die vrienden en familie
leden, voor wie men warme sympathie
heeft, precies het Juiste geschenk te
Weer „Thor"-raket
gelanceerd
De Amerikaanse luchtmacht heeft
gisteren in het gebied van Kaap Cana
veral, in de Amerikaanse staat Florida,
met succes een „Thor"-raket afgescho
ten. Deze raket voor middelbare afstand,
met een bereik van 2400 kilometer, die
overeenkomst met de „Jupiter" van het
leger, is tot nu toe vier maal op geslaag
de wijze afgevuurd. Er zijn ook vier
mislukte proefnemingen geweest. Het
Amerikaanse ministerie van Landsver
dediging heeft medegedeeld dat de
„Thor"' de berekende baan heeft be
schreven en in het doelgebied terecht
is gekomen.
Zo werden de wezen in het waren
huis ontvangen door hun „advi
seurs".
zes anderen een kerstcadeautje te ko
pen. Daarom hebben twee omroepers
van radio en televisie de laatste weken
een campagne gevoerd voor „dollars for
orphans", dollars voor wezen dus. En
duizenden dollars zijn binnengestroomd.
Het resultaat was, dat al die twaalfhon
derd jongens en meisjes een bedrag van
ongeveer vijf dollar konden besteden in
een goedkoop warenhuis, waar zij boven
dien nog twintig procent korting kregen.
Helpende hand van ouderen
Om zulk een inkoop-toer te doen sla
gen heeft men natuurlijk de medewer
king nodig van vele volwassenen. En
tientallen jonge mannen en jonge vrou
wen hadden zich dan ook beschikbaar
gesteld om kleine groepjes van deze
arme kinderen rond te leiden door het
warenhuis en om hen te helpen bij het
uitkiezen van de geschenken. Op zondag
is de grote zaak niet open voor het pu
bliek en zo kregen de kinderen werke
lijk een prachtige kans om rustig rond
te kijken.
Technisch ging het als volgt toe: ieder
kind kreeg bij het binnenkomen een
grote zak om de cadeautjes in te stop
pen. Onder leiding van een volwassene
ging dan een aantal van die kinderen
de ronde doen door die winkel vol schit
tering en kleur. Voordat een kind iets
in zijn grote zak stopte, schreef de lei
der of leidster op, wat er was uitgezocht
en hoeveel dat kostte. De raad en hulp
van de leider was natuurlijk nogal eens
nodig om voor het bedrag van vijf dol
lar het juiste aantal geschikte cadeautjes
te vinden, maar ik kreeg de indruk, dat
alles vlot verliep. „Wat zijn er toch veel
aardige mensen op de wereld", denkt
men onwillekeurig wanneer men al die
mannen en vrouwen op zulk een gedul
dige manier bezig ziet die kinderen te
helpen. Het was waarlijk al kerstfeest
op 15 december in Washington!
(Advertentie)
PRISMA
mooi en goed horloge
'-Y„
S^.~sZsS Nog tot
21 dec.'
Ook U hebt kans op één van de
100 gratis Prisma horloges
Inlichtingen bij Uw Prisma horloger
RECHTZAKEN
VORDERING OP DE N.S.
AFGEWEZEN
De Civiele Kamer van het Gerechts
hof te Amsterdam heeft in hoger beroep
de vordering van de thans 17-jarige G.
Leijgraaff, aan wie de rechtbank te
Utrecht een schadevergoeding van
f. 15.000 had toegewezen wegens vermin
king tijdens een treinreis in 1946, afge
wezen.
Leijgraaff was 1 Januari 1946 als 6-
Jarig knaapje nabij Gouda uit een
rijdende trein gevallen en zo ernstig
gewond, dat hij een been moest missen.
Eerst in 1953 werd een vordering tegen
de N.S. ingesteld, die aanvankelijk door
de rechtbank te Utrecht werd toegewe
zen.
In september kwam de zaak in hoger
beroep voor het Gerechtshof te Amster
dam. De advocaat van Leijgraaff be
toogde toen, dat de deur van de wagon
niet goed gesloten zou zijn. De NS.
voerde toen aan, dat de deur waardoor
Leijgraaff naar buiten was gevallen een
veiligheidsslot had en de betrokkene
waarschijnlijk met de deurkruk had ge
speeld.
TEGEN GEREDUCEERD TARIEF
De prijs voor z.g. NIEUWJAARS-
ADVERTENTIES in ons nummer
van dinsdag 31 december a.s. is
115 mm. f 1.80
elke mm. meer f 0.14
Geef ze spoedig op. De opdrach
ten worden in volgorde van bin
nenkomst uitgevoerd.
Nd 28 december worden geen
nieuwjaarsadvertenties tegen dit
gereduceerd tarief aangenomen.
DE DIRECTIE
Kaarsen, kaas en Kerstmis
Natuurlijk hebt U met Kerstmis kaarsen in huis.
Immers, wat is Kerstmis zonder kaarsen? 't Is
als een maaltijd zonder kaas.
Laat daarom met al Uw zorg voor kaarsen de
kaas met Kerstmis toch niet schieten. Want zonder
kaas is Kerstmis geen Kerstmis.
Als U vóór het Kerstdiner een aperitief drinkt,
presenteer er dan een stukje kaas bij - en na het
diner, als waardig sluitstuk, weer een hartig stukje
Hollandse kaas. Dat accentueert het succes van
Uw kookkunst!
Over kookkunst gesproken
kent U het Kaasreceptenboekjemet
een schat aan kaasrecepten?
Vraag het Uw winkelier (25 cl.) of
schriftelijk (25 ct. postzegel bijsluiten),
aan Hel Nederlands 'uivelbureau
Cort van der Linderutraat 7,
Rijswijk - Z.H.
do^ meer
Een reactie op het vermoeiende leven?
Amusemen tsmu ziek
nog meest in trek
Nederland heeft in het laatste
jaar voor f. 25 miljoen aan grammo
foonplaten gekocht. Dit is een piek,
welke nog nimmer in ons land werd
bereikt en een record betekent in de
omzet van zwarte schijven in ons
land. De handelaren en importeurs,
de fabrikanten en grossiers weten
niet wat hun is overkomen.
Sedert 1954 heeft de omzet van gram
mofoonplaten in ons land een grote
vlucht genomen. Men heeft dat aanvan
kelijk. zo vernamen wij uit de kringen
van de grammofoonhandei, aan de al
gemene welvaart geweten. De tqden
gingen daarna keren, maar terwijl men
in de rijwiel- en bromfietszaken steen
en been klaagde, terwijl de autohan
del slecht ging, de omzetten van de
confectie kelderden en de verkoop van
ijskasten en stofzuigers tot een fractie
van hetgeen er voorheen werd omgezet
terugliep, bleven de omzetcijfers van
grammofoonplaten (en daarmee verband
houdend ook die der pickup-installaties)
stijgen.
Waarom? Het enige antwoord wat
men in de kringen van de grammofoon-
platenhandel. die tenslotte nauw met
het amusementsleven is verweven, weet
te vertalen is, dat de moderne mens
thuis meer amusement zoekt als reactie
op het snelle en vermoeiende leven van
de huidige tijd. Daarbij komt dan het
feit. dat door de moderne opname- en
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Hoe zal onze aarde er in het Jaar 2000 uitzien? Hoeveel mensen zuilen hier
ongeveer wonen, welke mensenrassen zullen dan numeriek het sterkste zijn en
zal het mensdom dan nog kunnen leven van de produkten, welke de aarde oplevert?
Met deze vraagstukken heeft de bekende Duitse professor dr. Fritz Baade,
directeur van het Instituut voor Wereldeconomie van de universiteit te Kiel, zich
de laatste tijd veel bezig gehouden. Hij meent dat het heel goed mogelijk is zich
nu al een vrü duidelijk beeld van de toestanden op onze aarde in het jaar 2000
te vormen, mits men daarbij van de veronderstelling uitgaat, dat het politieke
inzicht van de mensen gelijke tred houdt met de ontwikkeling van de techniek.
de aarde zal in 2000 uit Chinezen en
Indiërs bestaan.
Hoewel men veel andere opvattingen
heeft gehoord, is prof. Baade ervan over
tuigd, dat de aarde genoeg voedsel voor
wel 10 miljard mensen kan opbrengen.
Om deze bewering te staven voert hij
aan, dat de grond in grote gedeelten van
onze aarde nog altijd op zeer achterlijke
en primitieve wijze wordt bewerkt. Ne
gentig procent van de boeren werkt nog
met al lang verouderde ijzeren ploegen
met trekdieren ervoor Hier en daar ge
bruiken ze zelfs nog houwelen, net als
een paar duizend jaar geleden. Daarbij
komt nog dat maar één tiende gedeelte
van de boeren de grond volgens een
wetenschappelijk vastgestelde juiste
methode bemest.
Mensheid kan kiezen
tussen paradijs
zelfvernietiging
en
De mensen hebben nog nooit over zo
veel belangrijke positieve en negatieve
mogelijkheden kunnen beschikken als
thans, maar het mensdom zweeft, zoals
de grijze Duitse fysicus Max Born dat
kort geleden nog zo treffend formuleer
de, tussen het dreigende gevaar van zelf
vernietiging en de hoop om zichzelf op
deze aarde een paradijs te kunnen schep
pen.
In het jaar 2000 zal de aarde, volgens
prof. Baades berekening, door ongeveer
5 miljard mensen worden bewoond.
Thans wonen er „nog maar" 2.5 miljard.
Meer dan de helft van de bevolking van
Eén op veertig
Er behoeven geen nieuwe technische
uitvindingen op het gebied van de land
bouw te worden gedaan en er behoeven
ook niet eens meer menselijke werk
krachten op de velden bezig te zijn dan
thans, om de grond toch voldoende
voedsel voor al die mensen te laten op
brengen.
In 1830 kon één landbouwer vier men
sen van het nodige voedsel voorzien,
thans kan hij 24 van zijn medemensen
voeden en in het jaar 2000 zal hij 40
mensen kunnen voeden.
Wel zal de landbouw van overheids
wege financieel gesteund moeten wor
den, want een boer, die nog met de aller -
primitiefste gereedschappen werkt, zal
zeker niet uit eigen middelen in staat
zijn zich ook maar de meest eenvoudige
landbouwmachines aan te schaffen.
Aan het einde van onze eeuw zullen
er 300 miljoen industrie-arbeiders zijn.
Thans telt men er 180 miljoen. Er zul
len dan meer kleurlingen dan blanken
in de industriebedrijven werken. Men
zal dan 14 miljoen ingenieurs en even
eens 14 miljoen technici nodig hebben.
Onze huidige „vrije wereld van het Wes
ten", aldus prof. Baade, zal daarbij met
maar 3 4 miljoen ingenieurs een onder
geschikte rol spelen.
Prof. Baade, die geen communist is en
al sedert 1949 onafgebroken als afge
vaardigde van de socialistische party in
de Westduitse Bondsdag zit, vestigt er
de aandacht op, dat men in de Sovjet-
Unie en in Rood-China nu al terdege
rekening met de voor de deur staande
ontwikkeling houdt. In Sovjet-Rusland
worden nu al meer ingenieurs opgeleid
dan in de hele overige wereld, en de
Russische ingenieurs staan, wat be
kwaamheid betreft, niet bij de Ameri
kaanse ten achter. In China worden
thans, met ondersteuning door de Rus
sen, scholen voor ingenieurs opgericht.
Maar ln West-Duitsland wordt, volgens
prof. Baade, nog veel te weinig gedaan.
De zingende huisvader", zo
wordt de 23-jarige Pat Boone ook
wel genoemd. Hoewel hij nog als
student staat ingeschreven aan de
Columbia Universiteit, is hij ge
trouwd met Shirley Foley, een
jeugdliefde van hem. Hij is vader
van drie kinderen. Zijn succes als
zanger was meteen enorm. Miljoe
nen grammofoonplaten zijn reeds
van hem in omloop. De verkoop
daarvan werd nog eens extra gesti
muleerd door de uitgebrachte films,
zoals Bernardine waarvan u
hier een plaatje ziet). Binnenkort
komt in Nederland een nieuwe film
van hem in omloop „April Love",
waarin Shirley Jones als zijn tegen
speelster optreedt. Pat Boone
die voor zijn filmopnamen tot begin
1958 vakantie heeft genomen als
student heeft tot voor kort om
principiële redenen geweigerd een
meisje op het witte doek te kussen.
Hij is nu echter bezweken onder de
drang van zijn vele enthousiaste
bewonderaars en zal zich in het
vervolg op de film „normaal" ge
dragen.
weergave-techniek de huidige grammo
foonplaten vrijwel volmaakt zijn en dat
het optreden van de allerbeste artiesten
van de wereld binnen ieders bereik ligt.
Meer klassiek
Opmerkelijk is in dat verband de
enorme opgang welke de verkoop der
klassieke muziek op grammofoonplaten
heeft gemaakt. Van omstreeks 15 tot 20
procent van voor en onmiddellijk na de
oorlog hebben de platen in het klassieke
genre het thans gebracht tot 35 procent
van de totale grammofoonplaten-omzet
(landelijk met 'n piek van 40 procent in
de grote steden). Daaruit blijkt overi
gens dat nog steeds de amusementsmu
ziek op zwarte schijven h^t meest in
trek ls, alhoewel ook moet worden ge
zegd. dat meestal deze amusementsmu
ziek op de kleine 45-toeren plaatjes,
goedkoper is dan de klassieke meester
werken op de plaat.
Door concurrentie op de wereldmarkt
van de grote grammofoonbedrijven is de
prijs van de klassieke platen nu echter
ook in een dalende lijn en kan men
veelal ook een goedkopere uitvoering
van de overbekende werken krijgen. De
enorme gestegen vraag naar grammo
foonplaten is niet alleen een Neder
lands verschijnsel. Zij doet zich over de
hele Westerse wereld voor een gelijk
percentage gelden, in het bijzonder in
Frankrijk en Denemarken, aldus zeiden
ons importeurs en fabrikanten.
Drie miljoen hoger
De omzet is. bij vorig jaar vergeleken,
in ons land alleen al met zeker drie mil
joen gulden gestegen. Toen de handel
dacht dat de verkopen na de sinterklaas
drukte ineen zouden vallen, kwam zij tot
haar vreugde bedrogen uit, want het ko
pen hield aan, zij het dan niet in die
mate als in de sinterklaastijd. Opmer
kelijk is intussen dat de laatste tijd een
achteruitgang hier te lande is te bespeu
ren wat betreft het amusementsgenre in
„rock and roll" en wonderlijk ge
noeg ten aanzien van het kopen van
Franse chansons. In het genre der lich
te muze bestaat thans een onmisken
bare hang naar zoetvloeiende muziek.
De platen van de Amerikaanse zan
ger Pat Boone bereikten daarbij een
omzet als nog nimmer door één uitvoe
rend kunstenaar op de grammofoon
werd bereikt. Zelfs de calypso zanger
Harry Belafonte, wiens stem uit vrijwel
iedere radio van iedere zender ons tege
moet komt. moet het bq de Pat Boone
rage afleggen.
Opmerkelijk is ook dat een zeer
grote groep klassiek-verzamelaars
op het gebied der zwarte schijven
bijzondere liefhebberijen heeft ge
kregen en steeds maar weer vraagt
om speciale opnamen, zoals er laatst
verscheen van een orkest-repetitie
onder leiding van de beroemde diri
gent Bruno V/alter. Deze plaat - min
of meer als een grapje gelanceerd -
bleek in het klassieke genre een vol
treffer van wereldformaat te wor
den, ondanks de toch waarlijk niet
zo lage prijs.
Onderscheiding voor
dr. E. D. Spelberg
Koning Boudewijn van België heeft
dr. E. D. Spelberg, programma-directeur
van de VPRO benoemd tot Officier in
de Kroonorde van België. Zoals bekend
is. verzorgt de VPRO reeds meer dan
vijf jaar regelmatig uitzendingen, die
ten doel hebben de samenwerking met
België in Benelux-verband te bevorde
ren.
De uitreiking der onderscheiding ge
schiedt vandaag ln het Belgisch consu
laat-generaal te Amsterdam.