■M'KWIOW
Twee Finnen zeiten internationale
ijkbasis op de Velnwe uit
Luxemburg bevreesd voor verlies
van Kolen- en Staal Gemeenschap
DAGBLADRECLAME IS NIET TE VERVANGEN
Mot
0.1
een nauwkeurigheid van
millimeter per kilometer
k.S.G. voor moeilijke problemen
Moris Minor 1955
burgerwoonhuis
telegrafiste/telexiste
woensdag 20 november isój
Blij met motregen
motregen, lodat zij
zijn!
tevreden konden
(Speciale berichtgeving)
Licht interferentie
I Waarom Juist Finnen dit werk moes-
i ten doen? Omdat de Finse professor Vai-
jsnla sinds 1925 een methode heeft ont
wikkeld om met behulp van Interferentie
w j j van lichtgolven afstanden te meten tot
WM I. ffn m.l.r? I). Ilk.rl irrlt hel «nl.onrd op do.f vr..»: ..Onder meter oagtv„r „n kllometïr lrnKto. ultüaande
wordt verstaan de afstand bi) 0 graden Celsius van de assen der beide middel- van ern nauwkeurig bekende maateen-
strepen op een staaf van platlna-iridium, welke bewaard wordt In het Interna- held De maateenheld ls in dit geval de
tlonale bureau voor maten en gewichten te Secres b)J Parijs en welke door de kwartsst&af van een meter, waarvan de
eerste algemene conferentie voor maten en gewichten tot standaard voor de lengte tot op 0.1 micron <0.0001 milli-
ecnheld san lengte Is verklaard". In Delft wordt een kopie van de Parjjse nieterls bepaald De internationale ijk-
standaardmeter bewaard en hiermee HJkt dit probleem wel voldoende opgelost. ^.^Scn «"meten11 °P manier
De moderne landmeetkunde kan met deze wettelijke ..grondslag van maat" In der betonnen pijlers en alle
de praktilk echter niet veel doen. Een meter Is te klein voor de landmeetkundige, overige werkzaamheden vonden plaats
Daarom gebruikt hl) voor het nauwkeurig bepalen van grotere afstanden metalen onder auspiciën van de Rijkscommissie
draden van 24 meter lengte. Om nu deze draden te kunnen ijken, hebben twee <x>r Geodesie, die ook het toezicht houdt
Finnen op de Veluwse heide een Ukbasls van 576 meter lengte gemeten met een op deze ijkbasis
.,.u.k.un,h.ld on,.,«r 1 op d, 1. ott«.1 .1 .HU...» p.r
kilometer. 1955 over zo n basis De volgende zullen
in de omgeving van Marseille en nabij
en het rekenen geweest, bi) voorkeur Mlinchen worden gemeten Van de basis
tijdens motregen Want dan was de jn de Loenermark zullen behalve de geo-
kans op onnauwkeurigheden het detlsche diensten van Nederland ook die
kleinst. van West-Duitsland en Belgie gebruik
Gelukkig voor hen. viel ej nogal wat kunnen maken
Europa op uniforme wijxe
in kaart
Het U de bedoeling, d.t op verschel-
dene plaatsen In Europa io n standaard-
basis wordt aangelegd, vertelde ons ir.
C. J Bruins, lector aan de Technische
Hogeschool te Delft. Een desbetreffende
reaolutte werd aanvaard op het tak 1954
te Rome gehouden congres van de In
ternationale Oeodetische en Geofysische
.idat lil de oorlog de wenselijk
heid was gebleken om Europa volgens
een uniforme methode in kaart te bren
ger. Bu de opmars der geallieerden
stuitte men namelijk telkens op moei
lijkheden. omdat de verschillende kaar
ten niet precies op elkaar aansloten
Kaarten worden gemaakt met drie
hoeksmetingen. waarbij behalve de hoe
ken slechte de lengte van Wn bepaalde
basis behoeft te worden gemeten De
basis van het huidige drlehoeksnrt van
Nederland ia gelegen op het volkomen
icchte stuk van de weg Amersfoort-
Apeldoorn ter hoogte van Stroc Daar
werd in 1913 met behulp van een vier
meter lange staaf een afstand van on
geveer 4320 meter precies bepaald Een
Concurrentie van Brussel
prijzen in de meeste landen van de ge
meenschap hoger. Die nieuwe prijzen,
welke door de Duitse kolenmijnen wor
den Ingediend, liggen voor cokeskolen
620 mark hoger, en in België verwacht
I men een hausse voor alle kolen en wel
Luxemburg Het ontslag van Rene Mayer als president van de ..Hoge ren prijsstijging van ca. drie gulden per
Autoriteit der Kolen- en Staalgemeenschap", bijkans direct gevolgd door ton.
het ontslag van d - heer Etzel, de Duitse vice-president zijn op de Place de
(Van onze Brusselse correspondenti
S2^r^^mMndlwdl«orn'\''£j"d,_,Ru'_*!dr.'"?er. Luxemburg. «aar de dienhen\an 'de Hoge
basis te meten met een nauwkeurig-
hndsgraad van ongeveer een millmcter
per kilometer.
Kostbare kwartsstaven
Groter invoer
De ambtenaren van de eerste supra-nationale instelling van West-
Europa vinden het een bcctfe bar, dat de president van dc Hoge Autori- j De productie van kolen Ls in de ge-
tcit een functie aanvaardt in een grote financiële maatschappijdc Bel- meenschap over de eerste acht maanden
gische .Joftna' terwijl de heer Etzel opnieuw naar het rationale vlak v»n het jaar niet toegenomen, terwijl de
terugkeert, namelijk ah minister van Financien m het nieuwe kabinet van lnvoer- J1® vo9[ drie-vierde uit Amen-
Tegenwoordig zijn de staven van vier
meter vervangen door 24 meter lange
draden van de metaallegermg invar In-
var bestaat voor 64 procent uit s>aa!
en voor 30 procent uit nikkel en heeft
een zeer geringe uitzettingscoefficient j
De lengte van de draden is daardoor
heel weinig gevoelig voor temperatuurs
veranderingen en bovendien kan men er
\rel sneller mee werken dan met een
vier nieter staaf Om nu deze invar-
draden te ijken volgen» de internatio
naal aanvaarde methode Ls in de Loe
nermark bU Apeldoorn een ijkbasis aan
gelegd. De Loenermark is hiervoor bij
uitstek geschikt door de uitzonderlijke
hardheid van de grond
Nadat zeven betonnen polen waren
gebouwd, wnarvan enkele werden verze
kerd door zware ondergrondse beton
blokken. kwamen twee Finnen naar de
Loenermark.
"d, m0ttm O"'*"""1 dctdk'oslellmg hier- v"
door prestigeverlies lijdt
Veranderde sfeer
Yrrgrlrkrn met het vorige Jaar von
den w|J de sfeer te Luxemburg overi
gen* vrU %eranderd. De diensten
draaien verder en tussen de ambtena-
rrn i- .m wrrkrlilk rnllegtale luro-
pe>e geest levendig geworden. Maar de
Instelling van de Luxemburgers zelf Is
er een geheel andere dan toen. Nu er
van overal geruchten opdoemen, dat
Ir Big» ISlorihll uitrinclrltik toch
zou gaan verhulzen, daar Straatsburg
of Brussel meer kans hebben alt
Europese hoofdstad, nu worden de
Luxemburger-s plotseling wakker!
Een Jaar geleden was het grote aantal
acht maanden van 1956.
Een bevredigend beeld levert de wo-
n.ncbouw op. Zoals bekend, wordt met
de financiële steun van dê gemeenschap
(1000 dollar per woning) een eerste pro-
89" mém wmto
de Luxemburgers de kolen- en staal
mensen niet meer kwijt Men mag van
Brussel of Straatsburg maken, wat men
wil. maar de KSG moet in Luxemburg -
blijven t Kan verkeren, ze: Breero De *ram van 15 89' arbeiderswoningen af-
KSG-menaen zun intussen aan het «®w.®rkt- terwUl een tweede program van
wennen Er ls niet meer zo'n grote 13 550 woningen :n een ver gevorderd
animo om de ..kleinatad te ontvluchten slad*um is gekomen. In totaal zijn meer
dan 7600 hulzen voltooid en ca. 9600
hulzen zijn in aanbouw
Zorgwekkend
In de kantoren van de Hoge Autoriteit
buigt men zich over de zorgwekkende
vraagstukken van de kolenmark: VrU
geleidelUk. maar toch veel vlugger dan
de experts hadden verwacht, zyn de
vrachtprijzen voor het vervoer van de
Amerikaanse kolen over de Oceaan, ge-
ambtenaren van de KSG voor de
(Luxemburger ..in de straat" de oorzaak daald In december 1956 betaalde men
llri vim T. J. Kukkamakl en T. van hogere huur en van gestegen nog 120 shilling om ccn ton Amerikaan-
Honkasalo. belden doctor In de geolo- levensduurte, terwUl binnenkamers ge- se kolen over de Oceaan te krijgen, en
gtr Hun instrumenten, zoals kt|ker* klaagd werd over het veel te groot ge- de scheepsruimtc was schaars. Hierdoor
en spiereK. hadden zU al Tooruil ge- achte verschil tui n de salarissen van waren de Amerikaanse kolen een flink
stuurd Maar hun kostbaarste bezit de gewone Luxemburger en de ambte- «tuk duurder dan de duurste Europese
brachten zU mee: twee kwarUsUvcn r.aar van de Europese adminLstratie kolen Thans is de vrachtprijs gedaald
«n ren meter lengte, die zo precies Want dat verschil is wel zee: groot De tot op 30 shilling en men z:et de tij?
urn grmeten. dat de Einnen in geen gewone ^enotyplste van óc Hoge Auto- naderen, dat de Amerikaanse kolen niet
enkele andere meter (behalve dan die ritei: verdient immers minimum het duurder ln de Europese havens zullen
In Parij*geloven. De gehele maand nubbele van wat op de Luxemburgse worden geleverd dan de kolen van het
oktober *Un de Finnen aan het kijken kantoren wordt betaald. Maar nu willen Ruhrgebied. Intussen worden de kolen-
In de sectoren van de staalindustrie
zijn de export-orders voor de landen
huiten de gemeenschap vrij aanzien
lijk teruggelopen, maar de verkoop
binnen de gemeenschap ligt eigen
aardig genoeg nog 5 procent hoger dan
het vorige jaar. Hier blijft de eoneur-
rentie-eapaciteit van de Duitse en
Franse staalproducenten vrij goed.
Engeland heeft n.l. zjjn staalprijzen
verhoogd met 5 tot 15 procent, waar
door de Engelse prijzen hoger liggen
dan die van het continent. Men heeft
de indruk dat de staalindustrie het
best de langzaam komende depressie
weerstaat. Luxemburg ziet echter
grote zorgen naderen, dat is de over
heersende indruk van ons recente be
zoek.
Rechter vraagt xich af:
Was liet vergif in
oliebollen dodelijk?
In hoeverre het vergif Parathion j
dodelijk? Deze vraag had de Alk-
maarse Rechtbank beantwoord willen
zien, alvorens uitspraak te doen in de
zaak togen een 48-jarige timmerman
uit Middenmeer, tegen wie de officier
van Justitie, jhr. mr. A. J. Reigersman,
op 22 oktober j.l. wegens poging tot
moord op zijn vrouw en drie kinderen,
tien jaar gevangenisstraf en onvoor
waardelijke terbeschikkingstelling had
geelst. Verdachte had zijn familie-op
zijn verjaardag getrakteerd met zelf
gebakken oliebollen, waarin hij vergif
had gewerkt.
Op 5 november gelastte de Rechtbank
1 hervatting van het onderzoek en zo
werd gistermorgen als getuige-deskun-
I dlge gehoord mevrouw dr. Hortense
I Jansen, apothekeres aan het gerechtelijk
laboratorium van het ministerie van
Justitie ten Den Haag Zij verklaarde,
dat het nrgif dodelijk ls. In de oliebol
len die verdachte op de verjaardag.
8 september als traktatie had gebakken
was een hoeveelheid van tien tot
twaalf milligram aangetroffen. Een hoe
veelheid van acht oliebollen kon dodelijk
I zijn.
De verdediger, mr. N. P. Vestering,
stelde getuige enkele vragen die betrek
king hadden op de methode van onder
zoek. waarbU hU in twijfel trok of het
onderzoek wel op de meest juiste wijze
was geschied Een andere vraag betrof
verschillende soorten parathion waarvan
niet alle verbindingen dezelfde zjjn, zo
dat het ene meer vergif bevat dan het
andere Ook betoogde pleiter dat het
natrium bicarbonaat van het zelfrijzend
bakmeel, vooral bij verhitting, sterk
ontledend werkt op het vergif.
De officier van Justitie persisteerde
bij zijn eis; zowel de poging tot moord
als de voorbedachte rade achtte hij be-
wezen. Er is verband tussen handeling
en voornemen Hier is sprake van een
strafbare poging. Verdachte had alles
verricht wat hjj zich had voorgenomen-
Het middel was in zyn algemeenheid
deugdelijk; doch als het door de wijze
toepassing niet deugdelijk zou zijn, zou
verdachte nog niet straffeloos zyn.
Mr. N. P- Vestering handhaafde de
conclusie van zijn pleidooi, nl. dat
vrijspraak moet volgen, omdat het
In de Amsterdamse haven raak
te de kraan van een overslagbedrijf
gisteren met zulk een kracht de
mast van een Costaricaans schip,
dat deze mast afknapte en met de
verwrongen kraan op het dek neer
kwam. Een van de arbeiders werd
zwaar gewond. Zo zag het dek er
na het ongeval uit.
OEGSTGEEST
ORGEL- EN ZANGAVOND IN
GROENE KERK
Op vrydag 22 r yvember 1957 zal er in
de Groene- of Willibrordkerk te Oegst-
geest een Orgel- en Zangavond worden
gegeven door Lex de Vries, orgel, en de
Ohr. Gem. Zanpver. Die Rihijnsangtiers.
ol v. Hans Boelee. Het programma
vermeldt oa werken van Bach. Buxte-
hude Walther, Sdhtiz, Hormlms en
Weber.
Grand Prix
voor Daniel Wayenberg
Voor de tweede achtereenvolgende maal
ls aan de in Parijs woonachtige Neder
landse pianist Daniel Wayenberg een
Grand Prix du Disque toegekend Hij
kreeg de grote prijs van de Academie
des Disques Francais in de afdeling
piano met orkest voor een 33-toeren-
plaat, met aan de ene zijde een vertol
king van het Pianoconcert in G gr. van
Ravel, en aan de keerzijde het Concert
voor de linkerhand van dezelfde com
ponist. orkest van het Theatre des
Champs Elysees onder leiding, van Er-
nest Bour.
In 1956 had Wayenberg de Grand Prix
de l'Academie Charles Gros gekregen in
de afdeling piano-solo voor een plaat
met Brahms-opnamen.
middel ondeugdelijk was en verdachte
vrijwillig de dokter heeft gewaar
schuwd. Er was bovendien van de
oliebollen niet voldoende gegeten om
het vergif dodelijk te doen zijn al
dus pleiter die de Rechtbank vroeg
al deze omstandigheden in aanmer
king te nemen. De uitspraak werd be
paald op 3 december.
dus gebruiksklaar
daar doet u alles mee!
ln prima staat.
P. J. Blokstr. 13 - Tel. 32472
NOORDWUK AAN ZEE
TE KOOP
vlak bij zee. VrU te aanvaar
den. Koopprüs f22.000.
Vrye vestiging.
Hotel DUNA. tel. 2906-k 1719
Telegraafkantoor 's-Gravenhage
vraagt uitsluitend vrouwelijk personeel, om te worden opge
leid tot
een interessante en prettige werkkring.
VEREISTE: diploma M.U.L.O.-A of-B,
(met Frans, Duits en Engels), H. B. S. 3-j.
cursus of gelijkwaardig diploma of bewijs.
Salaris: afhankelijk van leeftijd. Op 21-jarige
leeftijd f217,16 bruto per maand.
Vakantietoeslag 4
t Voor diensten in avonduren wordt een extra
toeslag op het loon gegeven.
Aan personeel, wonende buiten 's-Graven
hage, dat dagelijks heen en weer kan reizen,
worden de reiskosten 2e klasse vergoed. Zij,
die verplicht zijn zich van elders in '«-Ora-
venhage te vestigen, ontvangen een i .o.on-
toelage reiskosten voor gezinsbezoek.
Schriftelijke sollicitaties met vermel
ding vai. geboortedatum tc richten aan
de directeur van het Telegraafkantoor,
Prin.estraat 2 te 's-Gravenhage.
Mondeling van 10-12 en 14.30-16.30 uur.
m
