ÏWEEDE KAMER AANVAARDT DE DELTAWET
Australië en Neder la ucl
gaan samenwerken
Enkele KVP-ers nu formeel tegen
wegens grondwettelijke bezwaren
WEERBERICHT
1 1
Applaus na historisch besluit
Daar werd iets
groots verricht!
menu
Bevordering ener ongestoorde
ontwikkeling van het proces
GAILLARD MAAKT EEN EINDE
AAN CRISIS VAN 36 DAGEN
MET 106 TEGEN 8 STEMMEN
96ste jaargang
V/OENSDAG 6 NOVEMBER 1957
No. 29284
LEIDSCH
Directeur:. J. W. Henny
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f 0.59 per week
DAGBLAD
Witte Singel 1, Lelden Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze parlementaire redacteur)
In het felle licht van film en televisie en terwijl
de radio voor een rechtstreekse uitzending zorg
de, heeft de Tweede Kamer gisteravond vijf
minuten over half twaalf onder grote belangstel
ling met 106 tegen 8 stemmen de Deltawet aan
genomen, die de afsluiting van de zeegalen tussen
de Westerschelde en de Rotterdamse Waterweg
inhoudt. Het waren alleen formele, grondwettelijke
bezwaren, tegen een onderdeel van de Deltawet,
die de KVP-ers Römme, Van Doorn, Lucas, De
Kort, Bachg, v. d. Heuvel, J. M. Peters en W. J.
G. Peters bewogen tegen de Deltawet te stemmen,
want met het plan op zichzelf stemden zij vol
ledig in.
Daarom kon de minister van Verkeer en Wa
terstaat, mr. J. Algera, aan het slot van het debat
plechtig verklaren: „Ik ben zeer verheugd, spre
kende namens de regering, dat de Tweede Kamer
in haar geheel op het standpunt staat, dat het
Deltaplan behoort te worden uitgevoerd. Ik ben
Na de stemming zei de voorzitter van de Tweede Kamer, dr. L. G. Korten-
horst: „Het Nederlandse volk zal het besluit beschouwen als de inlossing van een
belofte, die in de bange dagen na de ramp van 1953 werd afgelegd: koste wat
wil, herhaling moet in de toekomst naar menselijke berekening onmogelijk wor
den gemaakt. Moge deze stap spoedig worden gevolgd door een overeenkomstig
besluit van de Eerste Kamer. God bestemde het kwaad, opdat er goeds uit worde
geboren".
Uit de Kamer en van alle tribunes klonk hierna applaus, hetgeen alleen bij
heel zeldzame gelegenheden gebeurt. En in een lange rij gingen alle Kamerleden
hierna minister Algera de hand drukken om hem geluk te wensen met de aan
neming van de historische Deltawet.
kering van een waterschap in beheer
kan nemen, als dit voor de uitvoering
van de deltawerken nodig is. Maar de
grondwet bepaalt, dat de Provinciale
Staten de inrichting van de waterschap
pen regelen. De kwestie was of dit als
een uitsluitende bevoegdheid van Pro
vinciale Staten (en dus niet ook van
het Rijk) moet worden beschouwd. De
meerderheid van de Kamer huldigde
die opvatting niet, maar de KVP wel
een wijzigingsvoorstel van de heer v. d.
Heuvel (KVP), dat beoogde de beslis
sing hierover tenslotte over te laten aan
de rechter, werd bij zitten en opstaan
verworpen. Alleen de KVP stemde voor
het amendement.
daarvoor ook dankbaar omdat werken als deze
slechts dan tot stand kunnen komen als de rege
ring zich geschraagd weet door het gehele volk.
Deze werken zijn zonder weerga in onze water
staatgeschiedenis en daarom moeten wij schouder
aan schouder staan.
Het is nu meer dan 4 jaren geleden, dat de
stormramp van februari 1953 ons trof. Thans
maken wij ons op maatregelen te treffen, die naar
de mens gesproken een herhaling zullen voor
komen.
Het is een zware taak, vooral voor hen, die in
de frontlinie zullen staan. Het vastberaden besluit
van de Kamer zal hen bemoedigen als er tegen
slagen komen. Ik moge besluiten, aldus de minis
ter, met de bede, dat God het werk onzer handen
zal zegenen en dat ons werk zal worden gedragen
door de steun en het medeleven van het gehele
volk".
dere leden van de KVP, tot zyn spijt
tegen de gehele Deltawet moeten
stemmen.
Beheer dijkwerken
bezwaar van K.V.P.
Een groot deel van het debat over het
Deltaplan had gisteren gedraaid om de
kwestie ol artikel 4 van de Deltawet in
strijd was met de grondwet of niet. Dat
artikel bepaalt, dat het Rijk de water-
HET miljarden-Deltaplan is aan
vaard; na felle discussies ging de
Tweede Kamer ermee akkoord.
En nu aan het werk!
Opnieuw kan een klein land bewijzen
in grote dingen groot te zijn.
Een herhaling van de tragische storm
ramp moet voor een volgende generatie
uitgesloten worden en daarvoor heeft de
tegenwoordige generatie gedurende 20
jaar graag 10 gulden extra belasting
over.
De beslissing van historische beteke
nis op deze gedenkwaardige 5 november
195. genomen, siert ons land en is voor
alle Nederlanders een gelukwens waard!
Nederlandse ingenieurs en arbeiders
krijgen een enorme taak te verwezen
lijken. maar het gaat om de bescher
ming van het eigen land en dat is een
offer waard.
„Daar werd iets groots verricht!"
Laten zij, die na ons komen, dat van
ons kunnen zeggen. Ditmaal in het eigen
land, nu het elders niet meer kan!
(Advertentie)
VAN DE DAG
Weel u wal lekker smaakt?
SPINAZfE (uit blik) met
Amendement-Biewenga
Alvorens de waterkering van een wa
terschap in beheer van het Rijk te ne
men, wilde minister Algera daarover
eerst Gedeputeerde Staten horen. Tegen
de zin van de KVP werd echter een
amendement van de heer Biewenga
(AR) aangenomen, volgens hetwelk niet
Gedeputeerde Staten, (het dagelijks be
stuur van de provincie), maar Provin
ciale Staten moeten worden gehoord.
Tegen het amendement-Biewenga had
de heer Romme het formele, grondwet
telijke bezwaar, dat daardoor de be
voegdheid van het Rijk ten aanzien van
de inrichting van de waterschappen
boven die van de Provinciale Staten
wordt gesteld
Met dit amendement wordt uitge
sproken, dat hier geen sprake meer is
van een uitsluitende bevoegdheid van
Provinciale Staten en dat was naar
zijn mening in strijd met de grondwet
en daarom zou hij, evenals zeven an-
G.S. horen
Indien Gedeputeerde Staten zouden
worden gehoord, zou formeel de moge
lijkheid open blijven, dat op verzoek van
het Rijk toch Provinciale Staten de in
richting van de waterschappen regelen.
Dan zou de Deltawet niet in strijd zyn
met de grondwet en dan had hy wel
voor de Deltawet kunnen stemmen.
Maar de meerderheid van de Kamer
nam by zitten en opstaan het amende
ment-Biewenga aan en als consequentie
daarvan stemde de heer Romme met
zeven andere KVP-ers tegen de Delta
wet.
By zitten en opstaan werd eveneens
een amendement aangenomen van de
heer Van Dongen (KVP), volgens het
welk schadevergoeding als gevolg van
de uitvoering van de deltawerken, niet
beperkt blyft tot de visserij en aan
verwante bedryven, maar zich ook kan
uitstrekken tot anderen, die er voor
in aanmerking komen. Alleen de P. v.
d. A. stemde tegen dit amendement
omdat de minister reeds een toezeg
ging in die richting had gedaan.
Slot op pag. 2
JUtia- SPECIALIST III
Weer aanzienlijke
deviexenstijging
Volgens de weekstaat van de Ned.
Bank is de netto deviezenreserve, die
vorige week een aanzienlijke stijging
met ruim f. 91 miljoen onderging, op
nieuw gestegen, ditmaal met ruim
f. 34 miljoen tot f. 943.2 miljoen. De
goudvoorraad bleef onveranderd op
f. 2.648.8 miljoen, zodat goud en devie
zen tezamen thans belopen f. 3.592
miljoen, tegen vorige week f. 3.557.6
miljoen.
Australische verklaring over
Mieuw-Guinea
De Australische minister voor Ge
biedsdelen. Paul Ilasluck. heeft gisteren
gezegd te honen, dat de Nederlanders
„lange tijd" in Westelijk Nieuw-Guinea
zouden blijven.
Hij voegde h:,raan toe: „Ik denk, dat
de toekomst van de volken van het ge
hele gebied van Nieuw-Guinea het beste
gediend zal zijn door samenwerking tus
sen Australië en de Nederlanders".
Minister Hasluck is gisteren in Port-
moresby aangekomen om de Nederland
se minister van Zaken. Overzee, mr. G.
Ph. Helders, te ontmoeten.
Verklaring over Nieuiv Guinea
De Nederlandse en de Australische regering hebben vandaag in Den
Haag en in Canberra een gemeenschappelijke verklaring gepubliceerd,
waarin zij het voornemen te kennen geven de samenwerking op het
gebied van beleid en bestuur in Nieuw-Guinea te versterken.
De verklaring heeft de volgende inhoud:
„1. De Nederlandse en Australische regeringen baseren hun politiek
ten aanzien van de gebieden op Nieuw-Guinea, waarvoor zij verant
woordelijk zijn, op de belangen en onvervreemdbare rechten van de
inwoners van die gebieden in overeenstemming met de bepalingen van
het Handvest der Verenigde Naties.
Morgen bespreking Helders-Hasluck
I In Amsterdam lieeft gistermiddag
kolonel mr. H. H. A. de Graaff, die
onlangs cum laude aan de Leid se
Universiteit promoveerde, het ambt
van lector in het militaire straf- en
tuchtrecht aan de Gemeentelijke
Universiteit aanvaard.
2. Nederlands Nieuw - Guinea, het
Australisch trustgébied Nieuw-
Guinea, en Papoea zijn geogra
fisch en etnologisch verwant en
de toekomstige ontwikkeling van
de "bevolking van deze gebieden
zal gebaat zijn met samenwer
king op het gebied van beleid en
bestuur.
3. Daarom voeren de Australische
en Nederlandse regeringen -
zij zullen dit ook in de toekomst
blijven doen - een beleid dat ge
richt is op de politieke, economi
sche, sociale en opvoedkundige
vooruitgang van de bevolkingen
van hun gebieden op een wijze,
die rekening houdt met deze et
nologische en geografische ver
wantschap.
4. Tegelijkertijd zullen beide rege
ringen de samenwerking, welke
er thans bestaat tussen hun be
stuursorganen in die gebieden,
voortzetten en versterken.
5. Daarbij zijn de beide regeringen
vastbesloten een ongestoorde
ontwikkeling van dit proces te
bevorderen, totdat de inwoners
van de betrokken gebieden in
staat zullen zijn over hun eigen
toekomst te beslissen".
De gemeenschappelijke verklaring ls
bekendgemaakt op het ogenblik, waarop
de Nederlandse minister van Zaken
Rustig weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht met hier en daar mist.
Overigens langzaam toenemende bewol
king met morgen in het oosten van het
land tijdeliik enige regen. Weinig wind
en ongeveer dezelfde middagtemperatu-
ren.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
7 NOVEMBER
Zon op: 7.47 uur: onder: 17.04 uur.
Maan op: 17.04 uur: onder: 7.31 uur
(v.m.)
Hoogwater te Katwijk te 2.58 en 15.11
uur.
Laagwater te 11.03 en 23.19 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Tut de vele filmsterren, die voor
de Royal Command Performance
in Odeon te Londen aan Koningin
Elizabeth van Engeland werden
voorgesteld, behoorde ook Jayne
Mansfield. Wij zien haar hier, ter
wijl zij door de Koningin wordt be
groet.
Overzee, mr. G. Ph. Helders, in het
Australische gebied van Nieuw-Guinea
is aangekomen, waar hij morgen in
Port Moresby besprekingen zal voeren
met zyn Australische collega, de heer
Paul Hasluck. De beide ministers zullen
in de loop van volgende week tezamen
naar Canberra reizen, waar de bespre
kingen zullen worden voortgezet.
Een woordvoerder van het Nederland
se ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft naar aanleiding van de publikatie
van de verklaring erop gewezen, dat
reeds geruime tijd gestreefd wordt naar
een samenwerking op bestuursgebied op
het eiland door Nederland en Australië.
Reeds in 1953 werd met dit streven een
aanvang gemaakt. Volgens de woord
voerder zal deze samenwerking gunstige
perspectieven bieden. Zij strekt zich vol
gens de reeds in 1953 gemaakte afspra
ken uit tot bepaalde terreinen van be
stuursbeleid. Het ligt in de bedoeling op
het gebied van de ontwikkeling van de
landbouw, van het gezondheidswezen, de
quarantaine-voorzieningen en de opvoe
ding tot een uitwisseling van gegevens
te komen. De samenwerking zal zich
voorts ook uitstrekken tot het verbete
ren van de verbindingen tussen de de
len van het eiland, waartoe reeds vier
jaren geleden een begin is gemaakt door
de instelling van een geregelde lucht-
verbinding. Het ligt in de bedoeling de
op deze gebieden reeds begonnen sa
menwerking te consolideren en uit te
breiden.
De thans bekend gemaakte gemeen
schappelijke verklaring zal daartoe,
naar het oordeel van de woordvoerder
van Buitenlandse Zaken, meer moge
lijkheden bieden. Er wordt op gewezen
dat op bestuursgebied nog meer dan tot
dusverre consequenties kunnen worden
getrokken uit de etnologische en geogra
fisch gelijke gesteldheid van Nederlands
en Australisch Nieuw-Guinea.
Marianne heeft iveer een regering
De jongste Franse leider sinds Napoleon
(Van onze Parijse correspondent)
Sinds vannacht één uur heeft Frankrijk, na 36 dagen crisis, weer
een regering en het is de jonge radicaal Felix Gaillard, die als premier
van een meerderheidskabinet zal optreden. De 38-jarige Gaillard is
het jongste hoofd van een Franse regering sedert Napoleon. Met de
zeer gerieflijke meerderheid van 338 tegen 173 stemmen heeft hij het
fiat van de Nationale Vergadering gekregen en ofschoon die gunstige
uitslag met het oog op de crisismoeheid, die zich de laatste dagen
steeds duidelijker manifesteerde, tevoren wel te voorspellen was, zou
men de jeugdige minister-president toch een groot onrecht aandoen
door ook zijn persoonlijke verdiensten niet breed uit te meten bij de
verklaring van dit succes.
Zware waarheden
Gaillard heeft zich bij zijn inves
tituur-rede, en nog sterker bij de
duplieken, een debater en ook een
staatsman van soms werkelijk in-
drulaoekkende allure getoond.
Op een beheerste toon, die toch
niet onbewogen was, heeft de jonge
minister-president zijn collega's van
het parlement gisteren een reeks
zware waarheden voorgehouden.
Hij sprak over de voortdurende tegen
stellingen, die de partijen van elkander
isoleren en waardoor het nationale be
lang geheel uit het oog wordt verloren.
Over de economische crisis, die met deze
dramatische politieke crisis gepaard
gaat en waardoor de frank nu opnieuw
in gevaar is gebracht, zodat er nieuwe
voorschotten aan de Franse bank zullen
moeten worden gevraagd en nieuwe be
lastingen nodig zijn. had hij het uiter
aard eveneens. Evenals over de nood
zaak het onderwijs te hervormen, wil
Frankrijk geen natie worden - zo waar
schuwde Gaillard - „van decadente re
derijkers".
Tegenover drie Engelse ingenieurs,
zeide hij. staat er ma:.r één bij ons en
dreigen wij bij de modernisatie
steeds verder te worden voorbij ge?
streefd.
Sanering financiën
De sanering van de staatsfinanciën,
tezamen met het probleem-Algerije, op
welks rebellenleiders de staatsman op
nieuw een dringend beroep deed. zijn de
twee centrale problemen die voor het
einde van het jaar een oplossing zullen
moeten vinden en waarvoor de regering
binnen tien dagen extra-volmachten
van het parlement zal vragen. Daarna
had de premier Let over de herziening
van de grond - en van de kieswet. Een
deel van die vraagstukken zou hij willen
toevertrouwen aan een commissie die
uit de meerderheid der partyen zal wor
den samengesteld, een voornemen dat
echter weinig waardering bleek te ont
moeten by de Kamer, die ook geen re
den had met diepe voldoening aan vo
rige ronde-tafel-conferenties te denken.
Wij leerden veel en snel
Gaillard besloot zijn rede, die in haar
uitgebalanceerde termen aan duidelijk
heid toch niets te wensen overliet, met
een toêspeling op zijn leeftijd. ..Ik be
hoor". zo zei hij. „tot een generatie die
sommige uwer misschien nog te jong
zullen achten om a' tot de hoogste lei
dende posten te worden toegelaten. Ver
geet dan niet dat wij zijn opgegroeid in
"n tijd. die zo dramatisch was. dat wij
veel sneller veel meer ervaring dan in
andere tijden konden opdoen. Laten
onze kinderen". 50 luidde zijn slot
woord. „ons nooit behoeven te verwyten
dat wij hun toekomst hebben afgesne
den".
Uit Gaillards rede sprak vastberaden
heid, overtuiging en vooral: talent. Men
mag slechts hopen, dat zijn ontegenzeg
gelijke grote kwaliteiten niet eens te
meer zullen worden verspild aan een
onvervulbare taak omdat door de ver
wording van het Franse politieke stelsel
elke poging tot herstel tot mislukking
zou zijn gedoemd.
Salariëring van het
Overheidspersoneel
In verband met de moeilijkheden,
welke bestaan over de salariëring van
het overheidspersoneel hebben de voor
zitters van het A C O P de Christelijke
Centrale en de R.-K. Centrale, resp de
heren Blom, Kapinga en Wetjters gis
teren een audiëntie gehad met de mi
nister van Binnenlandse Zaken.