Golden Fiction
Ook Leiden stelt zich thans achter
nieuwbouw Diaconessenhuis
BREESTRAAT 11
Garant voor rente en aflossing
van twaalf miljoen
Nog geen knipperbollen en
oversteekplaats Prinsessekade
Onder ons gezegd...
toch maar liever...
voortaan
96ste jaargang
Dinsdag 5 november 1957
Tweede blad no. 29285
Met 25 gemeenten
Na een discussie, welke gistermiddag in de Leidse raad ruim een
uur in beslag nam, heeft Leiden zich thans met 25 omliggende ge
meenten gesteld achter de nieuwbouw van een Diaconessenhuis, dat
gebouwd zal worden aan de Houtlaan. Een inrichting, waarvan de
bouw circa twaalf miljoen zal kosten en waarin voorlopig plaats is
voor 306 bedden. Een beskuit, dat met algemene stemmen werd geno
men en waarbij Leiden zch tegenover deze gemeenten verbindt om
zich garant te stellen vooi de betaling van rente en aflossing van een
door de Chr. Vereniginc voor Ziekenverpleging „Het Diaconessen
huis" te sluiten geldlening van circa twaalf miljoen gulden. Hiertegen
over verbinden deze 25 gemeenten zich te voldoen aan hun verplich
tingen t.o.v. Leiden.
Alvorens dit besluit \wrd genomen
waren er nog wel enfcle financiële
moeilijkheden te overwnnen. Was de
Leidse raad unaniem iD zijn opvatting,
dat het medisch veranwoord, ja zelfs
noodzakelijk is, dat de Didse ziekenhuis
ruimte met ruim 300 bdden wordt uit
gebreid, de financiëe consequenties
spraken nog wel een woordje mee.
Met name dokter lortmann van de
KVP vestigde hier deaandacht op. Dok
ter Kortmann, die aarne nog meer
ruimte had gelaten an het intern over
leg, betreurde de z.i.ontijdige publikatie
van dit voorstel dor het College van
B. en W. Niet-inge'ijden krijgen nu de
indruk, dat alles eeds in kannen en
kruiken is. Spreke) moet nu wel zaken
aansnijden, welke oeter intern hadden
kunnen blijven. :o betreurt spekers
fractie het, dat L de directie van het
bestuur van bt ziekenhuis geen
econoom zitting leeft. Met het oog op
de financiële cosequenties ware dit
zeker gewenst ge'eest. Aan de hand van
het rapport van de Gem. Accountants
dienst voor <e samenstelling heeft
spreker grote be/oncering ontwikkelt
spreker dan enlele bezwaren tegen de
financiële opzet van dit plan. Architect
en adviseurs ortvangen o.a. hoge hono
raria, de aankoop vtn bedden is aan
de hoge kant. aetgeei tot gevolg heeft,
dat de totale bouw eninrichting op circa
f. 40.000 per ted kont te staan. Een
totaal bedrag, dat pe bed de duurste is
in ons land. Hebben 1. en W., zo wenste
dokter Kortmann te 'eten, de zekerheid,
dat de Ziekenfondse de verpleegprijs,
welke hoger ligt dann de andere Leidse
ziekenhuizen, straks ook volledig zullen
betalen? Thans besnikt het bestuur
over een aanbiedingvan een geldlening
van zes miljoen tegn 41/4%, doch te
gen welk rente-pe;entage volgen de
andere zes miljoen'Komt men halver
wege de bouw nietin financiële moei
lijkheden, met alle gevolgen daaraan
verbonden?
Prof. Goslings v. d. A.), die zich
met dokter Kortrrnn op het standpunt
stelt, dat het meisch zeer noodzakelijk
is dat de Leidse ekenhuisruimte wordt
uitgebreid, is mtfer te spreken over de
gevolgde procedie.
rendbele exploitatie?
Spreker had t stellige indruk, dat nog
een mogelijkhd voor intern beraad was
opengelaten. Ideze zaak wel rendabel
te exploiterende verpleegprjjzen liggen
in verhoudin/ met de andere Leidse
inrichtingen in de hoge kant.
Hoewel prt Goslings zijn steun aan
dit voorstel zal onthouden, verwacht
hij van de Z^e van het College van B.
en W. de toegging, dat een Commissie
van Overle,'Zal worden samengesteld,
waarin afg«aardigden van de Leidse
ziekenhuize zitting hebben. Een com
missie, well het College bij voorkomen
de gelegenlden kan adviseren.
De heer'ortheine (VVD), die even
eens van i noodzakelijkheid van de
bouw was>vertuigd, kon zich in grote
lijnen aaruiten bij het betoog van prof.
Goslings, en Commissie, welke B. en W.
van vooiehting dient over hetgeen er
in de Lese ziekenhuizen omgaat, resp.
gaat get-iren. acht ook hij zeer op haar
plaats.
Wether Menken, die het medisch
gedeeltvoor zijn rekening nam, zeide
in de Jorgaande besprekingen niet de
indruis hebben gekregen, dat nog op
een v-rtgezet intern overleg prijs werd
gestel Indien er al door het College
van jen W. een omissie is begaan, dan
betuf hij hierover zijn spijt.
ZIEKENFONDSEN BETALEN
r Ziekenfondsen hebben zich op het
?ndpunt gesteld, dat zü de verpleeg-
gieven, ongeacht de hoge bouwkos-
n, moeten betalen.
1 naar gelang de behoefte kan de
fcsse-indeling in het nieuw te bouwen
iaconessenhuis aangepast worden.
ER KOMT EEN COMMISSIE
Met de samenstelling van een com
missie van Overleg is het College reeds
een goed eind op weg. Aan de vier zie
kenhuizen is van B. en W. een verzoek
uitgegaan tot samenstelling van een
dergelijke commissie. Drie ziekenhuizen
hebben hierop reeds gunstig gereageerd.
Binnenkort hopen B. en W. met deze
Commissie „om de groene tafel te zit
ten".
Wethouder Van der Kwaak, die in
ging op de financiële consequenties,
was verheugd, dat reeds van 25 buiten
gemeenten adhesie-betuigingen waren
binnengekomen. Leiden sluit thans de
rij. Over de financiële opzet van het
plan maakte de wethouder zich geen
zorgen.
De landelijke Commissie van het Zie
kenhuiswezen heeft het plan voldoende
„uitgekamd". Bovendien is een uitvoerig
rapport opgesteld door de Gem. Accoun
tantsdienst en heeft het bestuur van het
Diaconessenhuis dagelijks de beschikking
over een bekend Accountantskantoor te
Leiden. Economisch en financieel is de
zaak aan alle kanten bekeken. Daarnaast
beschikt het huidige bestuur over een
jarenlange ervaring en kan het aantal
bedden in de toekomst nog worden uit
gebreid.
PRIJS PER BED IS VERANTWOORD
Gelet op de hoge bouwkosten, waarin
de geldende honoraria zijn verwerkt, is
een prijs van circa f. 40.000 per bed,
verantwoord. Amersfoort en Arnhem,
gemeenten die reeds vier tot vijf jaar
geleden een ziekenhuis bouwden, kwa
men toen reeds op een totale prijs van
ruim f. 30.000 per bed. Inderdaad is de
toekomstige verpleegprijs hoog, doch
daaraan kan niemand iets doen. Men
zal er, rekening houdende met de hui
dige omstandigheden, aan moeten wen
nen. De Ziekenfondsen houden hier
reeds rekening mede. Spreker maakte
dokter Kortmann duidelijk, dat het be
stuur momenteel nog over geen cent,
laat staan over zes miljoen, beschikt.
Het nodige kapitaal zal moeten worden
aangetrokken tegen een op dat moment
geldend rente-gamma, dat thans nog
vastgesteld is op 4 1/4%. Het is niet uit
gesloten, dat dit percentage straks nog
hoger wordt, doch hier geldt dan toch
zeker „de sterken voor de zwakken".
Na deze uiteenzettingen werd het
voorstel van B. en W. z.h.s. aangeno
men, waarmede de financiële grondslag
voor de bouw van een nieuw Diacones
senhuis is gelegd.
UITBREIDINGSPLAN
LEIDEN-NOORD
Vroeg het partieel uitbreidingsplan
„Houtkwartier-Noord" geruime tijd aan
dacht van de raad wij schreven daar
gisteren reeds over een dito plan voor
Leiden-Noord gaf minder stof tot spre
ken. In grote lijnen kon men met dit
plan akkoord gaan. De heer Van Iterson
(Prot. Chr.) had bezwaren, dat reeds
thans werd vastgesteld, dat in een verre
toekomst een groot aantal woningen
aan dit plan ten slachtoffer zou vallen,
o.a. woningen op de hoek van de
Lage Rijndijk/Herensingel. De heer
Schüller (P. v. d. A.) daarentêgen was
van mening, dat het pleit voor B. en W.,
dat zij een grootse visie hebben op de
toekomst. Door dit thans reeds vast te
stellen kunnen eigenaren er hun voor
deel mede doen. De heer Aalders (KVP)
betreurde het, dat voor een eventueel
garagebedrijf geen ruimte in de plannen
wordt gelaten, terwijl zijn fractie-genoot
Kortmann de geprojecteerde parkeer-
strook in de Beatrixstraat wenste door
te trekken. Tenslotte vroeg de heer Van
Weizen (CPN) naar hetgeen in de toe
komst met het voormalige station aan
de Herensingel zal geschieden.
In zijn antwoord wees wethouder Jon-
geleen er o.m. op, dat bij dit plan reeds
het toekomstige structuurplan en het
wegenschema om de hoek komen kijken.
Het is gewenst, dat de huidige eigenaars
weten waar zij straks aan toe zijn. Voor
de toekomstige noord-zuidverbinding
dient een offer te worden gebracht. Met
het oog op de a.s. verbreding Lage
Rijndijk/Herensingel moet de gemeente
straks de beschikking hebben over de
panden in deze omgeving. Met een ge
dempte Langegracht zal dit t.z.t. een
ontlasting geven van de Haarlemmer
straat. De toekomstige verkeersweg
maakt afbraak van het voormalig sta
tion aan de Herensingel straks nood
zakelijk. Het ligt niet op de weg van het
College tot bouw van een garage-bedrijf
over te gaan. Dit is een particuliere
zaak. Laat een eventuele gegadigde zich
met het College in verbinding stellen;
aan de Sumatrastraat is daarvoor nog
een stuk grond beschikbaar. Het door
trekken van de parkeerstrook lijkt het
College uit stedebouwkundig opzicht niet
gewenst. Tenslotte stelde spreker, dat
Leiden met zijn uitbreidingsplannen
vooruit moet zien: eventuele knelpunten
moeten weg worden genomen. Na deze
uiteenzetting en dupliek van de raad
werd het voorstel z.h.s. aangenomen. De
heer Van Iterson wenste aantekening
tegen te hebben gestemd.
bouw van 218 woningen
Ook het voorstel tot de bouw van 218
woningen en 14 garages ten zuiden van
de Willem de Zwijgerlaan ontmoette
weinig bezwaren. De heer Stolp (Prot.
Chr.) achtte het College t.o.v. de finan
ciering te somber gestemd. In het voorstel
heet het, dat B. en W. nog volkomen in
het duister tasten omtrent de wijze,
waarop de bouw moet worden gefinan
cierd, doch spreker is van mening, dat
het Rijk voor de financiering zorg
draagt. Waarom maakt het College zich
dan ongerust? De heer Van Dijk (KVP)
wenste over de toekomstige huurwaarde
ingelicht te worden, terwijl mej. Van
Nienes (P. v. d. A.) appelleerde aan het
voorstel van de Vrouwen Adviescom
missie inzake de geprojecteerde berg
ruimte. welke doelmatiger kan worden
ingericht, dan het voorstel van het Col
lege aangeeft. Voorts vroeg zij rekening
te houden met een bergruimte voor
stookolie.
Wethouder Jongeleen maakte de heer
Stolp erop attent, dat B. en W. van het
Rijk nog geen bericht hebben ontvan
gen over de financiering van deze bouw.
In dit opzicht tasten wij nog volkomen
in het duister. B. en W. hebben echter
goede moed, dat dit in orde komt. Met
het oog op de onzekerheid op de kapi
taalmarkt kan nog niets definitiefs over
de huurwaarde worden gezegd: de huren
zijn evenwel begroot op een huur van
f. 14.60 per week. Over olieberging en
bergruimte zal spreker zijn gedachten
nog eens laten gaan. Conform wordt
dan besloten.
(Advertentie)
Na interpellatie mr. J. Drijber
Vrijwel geli,ele raad voelt voor verplaatsing
in de richting Bostelbrug
Er komen nog geen knipperbollen op de voor voetgangers gepro
jecteerde beschermde oversteekplaats op de Prinsessekade. De gister
middag in de Leidse raad gehouden interpellatie-Drijber inzake de
ligging van deze oversteekplaats resulteerde in een motie, waarin
B. en W. worden uitgenodigd deze zaak nog eens te bezien. Vrijwel
de gehele raad slechts de fractie-voorzitter van de C.P.N. nam een
afwijkend standpunt in kon met de suggestie van de interpellant
medegaan om deze oversteekplaats te verplaatsen in de richting van
de Bostelbrug. Gelet op deze stroming in de raad, kon de voorzitter,
die vasthield aan de thans geprojecteerde ligging, niet anders doen
dan deze motie in pre-advies te nemen.
Zaak wordt nog eens
bekeken
De voorzitter, die in eerste instantie
inging op de door mr. Drijber gedane
suggestie om deze oversteekplaats plm.
15 meter in de richting van de Bostel
brug te verplaatsen, wees er de inter
pellant op. dat B. en W. deze over
steekplaats gedacht hebben nabij de
Blauwpoortsbrug. Zij is dan vrijwel op
genomen in de route van het voetgan
gersverkeer. Zou de oversteekplaats ver
legd worden in de richting van de Bos
telbrug, dan zal dit ongetwijfeld tot ge
volg hebben, dat vele voetgangers geen
gebruik maken van de oversteekplaats.
Indien het College zou overgaan tot het
aanbrengen van een hek langs het trot
toir, dat naar de oversteekplaats leidt,
zou dit tot gevolg kunnen hebben, dat
voetgangers, die b.v. naar de Haarlem
merstraat moeten, reeds op de Blauw
poortsbrug de rijweg betreden. Boven
dien kan het plaatsen van een hek ge
vaar opleveren voor wielrijders, die
plotseling moeten uitwijken in de rich
ting van het trottoir. Een hek schept de
mogelijkheid, dat wielrijders, die nier
mede in aanraking komen, de macht
over het stuur verliezen en op de rijweg,
met alle gevolgen daaraan verbonden,
terecht komen. Bij handhaving van de
geprojecteerde ligging is het gevaar voor
verkeersopstoppingen naar de mening
van het College niet groot. B. en W.
achtten het dan ook ongewenst om de
oversteekplaats in de richting van de
Bostelbrug te verplaatsen.
De voorzitter wees er nog op, dat vrij
wel op hetzelfde moment, dat hij de
raad de toezegging deed om hangende
deze interpellatie geen knipperbollen op
de palen aan te brengen, dit is geschied.
Op zijn verzoek zijn deze knipperbollen
toen weer verwijderd.
UITZICHT BEPERKT.
Mr. Drijber, die niet overtuigd is, oor
deelt het onjuist, dat hangende deze
interpellatie de knipperbollen zijn ge
plaatst en later weer weggehaald. Psy
chologisch bezien is dit niet juist ge
weest. Het was bovendien een vooruit
lopen op een beslissing van de raad.
Voetgangers zullen er toe gebracht
moeten worden om van deze over
steekplaats en dan verplaatst in de
richting van de Bostelbrug ge
bruik te maken. Doen zij dit niet,
dan moet hen dit met een boete dui-
door B. en W. gekozen plaats is. het
uitzicht beperkt. Een harmonica-bot
sing kan er het gevolg van zyn.
Gaat men tot verplaatsing over, dan
zal het euvel van opstoppingen afnemen.
Auto's in de richting Haarlemmerstraat
zullen immers in vele gevallen door
kunnen rijden. Bovendien is er bij ver
plaatsing van de oversteekplaats ruimte
gecreëerd voor drie k vier personen
auto's.
Volgens mr. Drijber zal het plaatsen
van een hek voor wielrijders niet zulk
een groot gevaar opleveren. Een tussen
de paaltjes aangebrachte ketting geeft
nog een mogelijkheid tot uitwijken.
Tenslotte wees interpellant B. en W.
er op, dbt deze zaak leeft onder de bur
gerij. Hoewel hij dit niet had verwacht,
'heeft men van vele zijden instemming
met zijn suggestie aan de dag gelegd.
EENS MET Mr. DRIJBER.
De heer Meester (P. v. d. A.) kon zich
in grote lijnen met het voorstel van mr.
Drijber verenigen. Het uitzicht op dit
knelpunt van het verkeer is inderdaad
slecht. Bovendien gaan automobilisten
een helling af, waardoor het gevaar van
een harmonica-botsing groter wordt.
Spreker vraagt zich af of het niet
gewenst is de situatie op dit punt
nog eens geheel te overzien. Is het
b.v. niet mogelijk om de oversteek
plaats geheel te verplaatsen naar de
zijde van de Turfmarkt? Voetgangers,
komende uit de richting Station, zou
men dan b.v. kunnen verplichten om
by Lido over te steken. Het trottoir
zou dan aan deze zyde moeten wor
den doorgetrokken naar de Blauw
poortsbrug.
Tenslotte deed de heer Meester nog
de suggestie om de knipperlichten des
avonds om twaalf uur uit te schakelen
en nog een knipperlicht aan te brengen
op de verkeersheuvel in de rijweg van
het Levendaal (Kraaierstraat) en ter
hoogte van de Boerhaavelaan.
Ook de heer Woudstra (Prot.-Chr.)
kon zich verenigen met de suggestie van
mr. Drijber. De door B. en W. gepro
jecteerde oversteekplaats ligt te dicht
bij de Blauwpoortsbrug. Voorts pleitte
spreker voor het aanbrengen van een
oversteekplaats bij de Turfmarkt voor
voetgangers, die uit de richting Haar
lemmerstraat gaan in de richting Sta
tion.
HOPELOZE SITUATIE.
De heer Hagens (V.V.D.) onderschreef
Een gulden
genieting
voor 90 rent
Zo zaclit - zo zuiver!
onderstreepte de hopeloze situatie voor
automobilisten bij handhaving van de
door B. en W. gedachte oplossing. In
dien 's zaterdags een agent zij het
met veel tact op dit punt het voet
gangersverkeer regelt, krijgt men reeds
een goede indruk van de verwarde
situatie, die dan ontstaat. Automobilisten
moeten plotseling afremmen, wielrijders
stoppen, een lange file van auto's ont
staat, het verkeer in de richting Haar
lemmerstraat is volkomen geblokkeerd.
Komt de voor voetgangers beschermde
oversteekplaats op de voorgestelde plaats,
dan wordt deze situatie permanent.
Ook dr. Kortmann (KVP) was het met
de zienswijze van mr. Drijber eens.
Slechts de heer Van Weizen (C.P.N.),
die de zaak bekeek vanuit het stand
punt van de voetganger, hield er een
afwijkende mening op na. Op het Leidse
Plein in Amsterdam is de zaak analoog
aan de door B. en W. voorgestelde op
lossing.
In tweede instantie bleef de voorzitter
bij zijn eerder ingenomen standpunt, te
meer daar er t.o.v. de voetgangers van
dwang geen sprake kan zijn. Een uit
wijkmogelijkheid naar de zijde van het
trottoir, is voor menige wielrijder reeds
zijn behoud geweest. Of men, de sug
gestie van de heer Meester volgend, bij
Lido zal oversteken is voor spreker nog
een grote vraag. Het geopperde denk
beeld wil spreker echter wel eens in
studie nemen. Evenzo het uitschakelen
van de knipperlichten om twaalf uur
's avonds en het plaatsen van nog een
knipperlicht bij Boerhaavelaan en Le
vendaal.
EEN MOTIE.
Mr. Drijber, die zich in tweede in
stantie bewust is niet de ideale op
lossing te brengen, wil dan toch de
beste kiezen en dat blijft z.i. altijd
nog de verplaatsing van de oversteek
plaats. Nu de voorzitter heeft toege
zegd ook het denkbeeld van de heer
Meester in studie te willen nemen,
dient hy een mede door de heren
Woudstra en Kortmann ondertekende
motie in, waarin B. en W. worden uit
genodigd, gehoord de besprekingen in
de raad, de beschermde oversteek
plaats te verplaatsen naar het midden
van de Prinsessekade, dan wel naar
een andere plaats in deze omgeving,
welke voldoende verkeersveiligheid
waarborgt.
u.lll muct in II Uil 11ICI ten UUCVt uui- l/C lltll UOJtlU V V U11UII OUU CC1
delijk worden gemaakt. Op de thansde mening van zijn fractiegenoot en
Nog geen oversteekplaats voor
voetgangers op de Prinsessekade.
De Leidse raad oordeelt de ligging
van deze oversteekplaats niet juist
gekozen. Een „doekje voor het
bloeden" neemt de plaats in van
het oranje knipperlicht
(Foto L.D./Vam Vliet)
Zoals gezegd werd deze motie door
b. en W. in pre-advies genomen, het
geen inhoudt, dat er voorlopig nog
geen beschermde oversteekplaats voor
voetgangers op de Prinsessekade komt.
Storm over Leiden
DAME DOOR RUKWIND VAN FIETS
GEVALLEN
Gistzremorgen te 8.20 uur reed mej.
C. de Groot, De Goejeotraat 6, met haar
rijwiel op de Utrechtse brug, toen een
rukiwind haar deed vallen. Zij brak
haar linkerarm en werd door de E HD.
naar het Academisch Ziekenhuis ver
voerd.
De storm kreeg gistermorgen te om
streeks 7.30 uur vat op het dak van een
bouwkeet, eigendom van de firma Hil-
lenaar te 's-Gravenhage. en staande op
de hoek Burggravenlaan en Verdam-
straat- De brokstukken vielen op de rij
baan en leverden gevaar op voor het
verkeer. De Gemeentelijke Reinigings
dienst ruimde de rommel op.
Overigens heeft de storm slechts
zeer geringe schade veroorzaakt.
BijKjb. is met ingang van 28 novem
ber 1957 herbenoemd tot plaatsvervan
ger van het tweede lid in de pachtka-
mer van het Kantongerecht alhier, de
heer G. P. van der Krogt.
Advertentie
Het werk der Ver. Naties
EXPOSITIE IN ACADEMIE.
De afdeling Leiden van de Neder
landse Studentenvereniging voor We
reldrechtsorde, welke zich ten doel
stelt belangstelling te wekken voor
problemen betreffende de internatio
nale betrekkingen, is haar activiteiten
ln dit academiejaar begonnen met het
organiseren van een tentoonstelling
over de Verenigde Naties.
Op deze expositie, die in het Histo
risch Museum der Universiteit gehouden
wordt, wordt vooral aan de gespeciali
seerde onderafdelingen van de V. N. bij
zondere aandacht geschonken. Het mate
riaal is in bruikleen afgestaan o.m. door
het ministerie van Landbouw, Vissery en
Voedselvoorziening, de Vereniging voor
Internationale Rechtsorde te Den Haag
en het Unesco-centrum te Amsterdam.
Er wordt op de tentoonstelling, die dage
lijks van tien tot vijf uur geopend is,
niet alleen een fotografisch verslag ge
geven van het ontstaan van de V. N.,
maar duidelijk wordt ook aangetoond
van welk een grote betekenis het werk
van het kinderfonds der V. N., van de
Wereldgezondheidsorganisatie, van de
Internationale Arbeidsorganisatie en van
de Voedsel- en Landbouworganisatie is.
Filatelisten kunnen hun hart ophalen
aan een collectie postzegels door en voor
de V. N. uitgegeven. Enkele zegels zijn
van het Nederlands Postmuseum, ter
wijl de rest particulier bezit is. In het
kader van deze interessante tentoonstel
ling zal vanavond in het Academie
gebouw mr. H. Scheltema, die enige ja
ren deel heeft uitgemaakt van de Ne
derlandse delegatie bij de V.N., een
lezing houden over de politiek in de
V. N. De studenten hebben het plan
j opgevat om in de toekomst tentoonstel-
lingen op touw te zetten, die zeer in het
bijzonder op één bepaalde onderafdeling
van de V.N. betrekking zullen hebben.