if
Spaarbanken blijven aantrekkelijk
voor de kleine man
Lage rentemaar minste risico
Expositie Paul Scliuitema in liet
Prentenkabinet Rijksuniversiteit
Drukke receptie bij 75-jarig
bestaan N. Samsom N.V., Alphen
s riOOk'y
i'f\
2QQQ]owftxijL haouktï
[uti, Rotterdams Vtul-
96ste jaargang
Zaterdag 2 november 1957
Derde blad no. 29281
Over sparen en beleggen
(Van onze financiële medewerker)
Het grote succes van de 6 Woningbouwlening heeft aanleiding gegeven tot
allerlei beschouwingen over de kapitaalnood en de noodzakelijke besparingen op
het nationaal inkomen. Het feit dat naar algemeen wordt aangenomen het
leeuwdeel van de byna f 400 miljoen inschrijvingen op rekening komt van de
particuliere spaarders wordt gezien als een bewijs dat als de overheid bereid is
tegen marktvoorwaarden te lenen, de benodigde bedragen wel door de bevolking
ter beschikking worden gesteld. Ook wy hebben meer dan eens betoogd dat het
weinig zin heeft met allerlei kunstmiddelen, bijv. met een beroep op de „burger
zin" e.d. de overheid aan geld te helpen, maar dat vraag en aanbod van geld
zuiver zakelijke transacties zijn. De Duitsers zeggen: „Bei Geldfragen hört die
Gemütlichkeit auf".
De spaarbanken kunnen nu eenmaal
geen hoge rente vergoeden, omdat zij
gehouden zijn de gelden op de minst
riskante wijze te beleggen, maar dan
ook de zekerheid bieden dat men zijn
geld aan de invloed van alle conjunc
tuurschommelingen en voor een goed
deel zelfs ook van de wisselende rente
stand onttrekt. Want de spaarbanken
beleggen op lange termijn, wat ook de
reden is waarom in deze tijd slechts in
zeer bescheiden mate tot verhoging van
de spaarrente kan worden overgegaan.
Voor de kleine man blijft daarom
de spaarbank ook in de toekomst, naar
wij menen, haar aantrekkelijkheid be
houden.
Waardevolle experimenten op het gebied
van de fotografie en prentkunst
Paul Schuitema, leraar aan de Kon. Haagse Academie van Beeldende Kunsten
te Den Haag, exposeert een zeer interessante collectie van zijn prenten, tekenin
gen en foto's in het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit aan de Kloksteeg. Deze
expositie is gistermiddag geopend door de heer J. J. Beljon, directeur van voor
noemde Academie, met een enkel woord ingeleid door de directeur van het
Prentenkabinet, prof. dr. H. van de Waal.
De heer Beljon meende dit te moeten
doen door middel van het voorlezen van
een modern, in ritmische woorden ver
vat geschrift van eigen hand, onder de
titel
Het welslagen van de Woningbouw
lening mag dus ongetwijfeld aan de
hogere rente worden toegeschreven, maar
de enige reden is het toch niet. Het ge
lukkig verschijnsel heeft zich namelijk
voorgedaan dat de Nederlandse rege
ring zich met hand en tand tegen een
devaluatie heeft verzet en krachtig stel
ling heeft genomen tegen een verdere
doorwerking van het inflatieproces, dat
de koopkracht van het geld ondermijnde
en de bereidheid om in geld te sparen
bij de bevolking heeft verminderd. Mi
nister Hofstra moge dan vóór zijn mi
nisterschap stellingen hebben geponeerd
welke de kapitaalbezitter de schrik om
het hart deden slaan, sinds hij met het
beheer van 's lands financiën is belast,
laat hy een meer vertrouwenwekkend
geluid horen en de eerste door hem in
gediende begroting is ook in financiële
kringen niet zonder voldoening ontvan
gen.
Nog dezer dagen heeft de minister
op de jaarvergadering van het Verbond
van Nederlandsche Werkgevers zich
als een verklaard tegenstander van
inflatie doen kennen, welke hij „im
moreel" noemde, omdat geld en finan
ciën instrumenten zyn tot het berei
ken van bepaalde doeleinden, welker
gebruik slechts op zjjn economische
doeltreffendheid, doch ook op zjjn ze
delijke waarde dient te worden onder
zocht.
Dr. Drees jr. meent gelijk ge
meld dat als men op een bepaald
moment tot devaluatie overgaat, re
valuatie (opwaardering van het geld)
in een tyd van hoogconjunctuur daar
van de logische consequentie is en de
voorkeur verdient boven loonronden,
omdat met zulk een revaluatie ook de
z.g. vergeten groepen worden geholpen.
Het verdient echter verre de voorkeur
zowel devaluatie als revaluatie prin
cipieel af te wijzen en de bevolking
zo groot mogelijke waarborgen te ge
ven dat van hogerhand aan de waarde
van het geld niet zal worden getornd
omdat hierdoor een voortdurende toe
stand van onzekerheid wordt gescha
pen.
De gegroeide overtuiging dat de rege
ring geen devaluatie wil en door prijs-
stabilisatie. zo mogelijk prijsverlaging de
inflatie de kop wil indrukken, heeft
daarom de bereidheid tot sparen en be
leggen vergroot en is een van de rede
nen waarom mag worden verwacht dat
in ons land aan de „overbesteding" lang
zamerhand een einde zal komen. Het is
reeds merkbaar dat de prijsdaling op de
grondstoffenmarkten allengs in de prij
zen van de gerede produkten begint
door te werken en ook al zullen vele be
drijven tijdelijk als gevolg van een ver
minderde omzet met kleinere winstmar
ges genoegen moeten nemen, naarmate
dit aanpassingsproces de particuliere
besparingen bevordert, zal langzamer
hand een economisch herstel kunnen
intreden en de kapitaalmarkt kunnen
worden verruimd.
Het verdient de aandacht dat dr.
Drees jr., de directeur van de Rijks
begroting, zich onlangs op een bijeen
komst van het Instituut voor Bestuurs
wetenschappen een voorstander van
particuliere besparingen heeft ver
klaard. Opvoering van de nationale
besparingen kan. zo zegt hij, in de
eerste plaats worden bereikt door een
belastingverlaging voor de hogere in
komens, waar de geneigdheid tot spa
ren het grootst is. Een andere manier
is dat het Rijk de belastingen verhoogt
en bezuinigingen doorvoert. Ook zul
len de overheidsbedrijven een bijdrage
kunnen leveren door overschotten te
kweken.
In ons land, aldus dr. Drees, is het
duidelijk dat men de weg van de be
lastingverlaging voor de hogere inko
mens niet wil nemen. Wanneer de
tweede manier wordt gevolgd, houdt dit
in dat individueel sparen niet zal ge
schieden, maar dat de regering van de
belastinginkomens der belastingbetalers
spaart. In dit laatste geval komt echter
naar de mening van dr. Drees de eco
nomische macht geheel bij de regering
te liggen en wordt de individuele bezit
ter slechts een werktuig tot versterking
van de economische invloed van de Staat.
De ondernemingslust der bezitters zal
zeker onder dit vooruitzicht lijden, het
geen volgens dr. Drees niet uit het oog
mag worden verloren.
Het ligt voor de hand dat de directeur
van de Rijksbegroting zich hier voor
zichtig moet uitspreken, maar het is
toch duidelijk, dat hij aan de besparin
gen bij particulieren boven de besparin
gen bij de overheid de voorkeur geeft.
Naarmate deze zienswijze ook in rege
ringskringen gemeengoed wordt is er
hoop op een gezonde ontwikkeling van
ons economisch bestel en ook op een
stijging van het nationaal spaarkapitaal,
dat voor de expansie van onze natio
nale economie onontbeerlijk is.
In dit verband kan de vraag worden
gesteld of zich in ons spaarwezen een
structurele verandering voltrekt, in zo
verre in mindere mate bij de spaarban
ken dan op andere wijze zal worden ge
spaard. Wij hebben er de laatste tijd
meer dan eens op gewezen dat het met
de spaarinlagen niet erg vlot loopt en
in vele gevallen de opvragingen de in
lagen overtreffen. Als straks de cijfers
van eind november bekend worden, zal
vermoedelijk blijken dat de Woning
bouwlening grote bedragen aan de
spaarbanken heeft onttrokken. De voor
waarden van deze lening zijn uitermate
aantrekkelijk en hebben ongetwijfeld
velen, die tevoren nimmer over beleg
ging in obligaties dachten, op de lening
doen inschrijven. Vooral het grote ver
schil in rente zal een sterke prikkel ge
weest zijn en de vraag komt op. of ook
de kleine spaarder zich niet meer en
meer van de spaarbanken zal afwenden
en op de obligatiemarkt, dan wel bij de
gewone banken belegging voor zijn spaar
geld zal zoeken.
Men weet dat er de laatste tjjd ge
poogd wordt ook de z.g. kleine man
voor de aandelenmarkt te interesseren
door de uitgifte van kleine coupures,
teneinde op deze wijze een groter deel
van het nationale spaarkapitaal naar
de risicodragende sfeer te trekken.
Wy hebben hiervoor ook wel eens
het pleit gevoerd, de ervaringen van
de laatste tijd hebben echter geleerd
dat men met deze actie tot wijziging
van de beleggingsgewoonten der kleine
spaarders toch voorzichtig moet zijn.
De scherpe koersdaling op de aande
lenmarkt heeft uiteraard ook de kleine
coupures getroffen en vele kleine
spaarders, die hun geld daarin hebben
belegd, zullen zich thans gedupeerd
voelen.
Iets anders is het natuurlijk als de
spaarder in plaats van by de spaar
banken zijn geld in obligaties belegt, ge
lijk nu bij de inschrijving op de Wo
ningbouwlening is geschied. En ook de
belegging bij de gewone banken tegen
een rente van om en bij 4%'-, draagt een
ander karakter, omdat men in beide ge
vallen binnen de z.g. risicomijdende
sfeer blijf».
Men zal hierbij echter moeten beden
ken dat de rentevoet, waartegen thans
staats- en semi-staatsobligaties worden
aangeboden, als abnormaal wordt be
schouwd en dat. naarmate de kapitaal
markt weer ruimer wordt, het verschil
tussen het rendement op obligaties en
dat van spaargelden weer kleiner zal
worden. De rents, welke de spaarban
ken vergoeden, is inderdaad laag, ook
in normale tijden, maar de belegger
heeft daarbij het voordeel dat de hoofd
som onaangetast blijft en hij elk ogen
blik. althans op zeer korte termijn, over
de integrale hoofdsom kan beschikken.
Bij obligaties is dat in zoverre ook wel
het geval, dat de stukken op de beurs
kunnen worden verkocht, maar dit gaat
met kosten gepaard en kan nodig zijn
op een moment dat de koers van de
obligaties beneden de aankoopkoers no
teert.
De verwachting bestaat thans dat
een verdere stijging van de rente zal
uitblijven, maar als dit niet het geval
is en de rentestand stijgt verder, dan
zullen ook de 6% obligaties beneden
pari dalen.
Als de verhoudingen op de kapitaal
markt thans abnormaal zijn, zal men
de verschijnselen, welke zich thans
voordoen, dus niet mogen beschouwen
als een aanwijzing voor blijvende ver
anderingen in de structuur van het
sparen en beleggen.
schreven naar aanleiding van de veran
deringen in de kunst gedurende de laatste
halve eeuw.
Wat een en ander echter van doen
„Seismografiek", door hem ge- I had met deze expositie is ons nóch ver-
6 I moedelyk de aanwezigen onder wie
zich de rector-magnificus prof. S de
Jongh en mr. N. Hofstee namens het
College van Curatoren bevonden, niet
duidelijk geworden.
Mocht dit geschied zijn ter verhoging
van iemands glorie, dan was dit zeker
niet die van de exposant, die zulks
overigens stellig verdiende.
Een beschouwing over Schuitema's le
ven en werk ter verheldering van in
zicht, ware ons persoonlijk veel liever
geweest
Paul Schuitema is een bekende „avant
garde "-figuur, die reeds in de jaren
'2530 de aandacht trok met zijn foto's,
die van revolutionaire denkbeelden op
dit gebied getuigden, doch waardoor hij
dikwijls in conflict kwam met de tradi
N. Samsom officier in Orde Oranje Nassau
Na de stijlvolle herdenkingssamenkomst, gistermorgen in de her
vormde kerk ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van N. Samsom
N.V. gehouden (waarover wij reeds gisteren in een gedeelte van onze
oplage uitvoerig schreven), vond gistermiddag in de grote kantoor
ruimte een niet minder stijlvolle receptie plaats, die haar hooqtepunt i tioneél «nestelde fotografen. Tezamen
beleefde in de uitreiking van de Koninklijke onderscheidingen aan een d^HaaesfAcademie de atdrtingfrecla-
viertal medewerkers te weten de heren J. C. Oskam en J. Th. Hoog-
teijling die de medaille verbonden aan de orde van Oranje Nassau in
zilver ontvingen en de heren B. Batelaan en G. van 't Hout die deze
onderscheiding in brons mochten ontvangen. De hooqste onderschei- -
A\nr. a j i j r Schuitema is zowel op het gebied van
ding werd toegekend aan de gedelegeerd commissaris van het bedrijf, I de fotografie, de film als de grafische
de heer N. Samsom, die benoemd werd tot Officier in de Orde van
Oranje Nassau.
me", waarbij de aandacht uitgaat
naar moderne grafische technieken, wel
ke hij ook bezigt in de tekeningen en
prenten. Zijn bindingen met de architec
tuur komen hem hierbij goed te stade.
Deze Koninklijke onderscheidingen
werden uitgereikt op voordracht van de
Ministers van Binnenlandse Zaken, On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen en
Sociale Zaken door mr. M. F Mijnlieff,
vertegenwoordiger van de minister van
Binnenlandse Zaken in Den Haag, die
in zijn toespraak er op wees, dat zo er
geen ministerraad was geweest deze
middag zekere enkele ministers hier
aanwezig zouden zijn geweest. De rege
ring, aldus mr. Mijnlieff, stelt het op
zeer hoge prijs, dat in dit bedrijf zeker
niet altijd naar de winst gekeken is. De
regering heeft waardering voor zulke
De heer NSamsom, oud-direc
teur, thans gedelegeerd-commissaris
ontvangt uit handen van mr. Mijn
lieff namens H.M. de Koningin de
hoge onderscheiding.
bewindslieden, vandaar ook aldus spre
ker, dat ik het mij tot een hoge eer
reken namens H.M. Koningin Juliana
deze onderscheidingen te mogen uitrei
ken. De heer N. Samsom sprak mede
namens de vier anderen woorden van
dank.
Mocht dit moment als hoogtepunt
van deze receptie beschouwd worden,
by de honderden personen die zich
hierna opmaakten de directie, be
staande uit de heren N. Samsom, W.
Samsom, J. B. Samsom, J. F. Samsom
en R. H. Samsom, waren talrijke be
langrijke personaliteiten, die deze
receptie tot een unieke receptie in de
Rijnstreek maakten.
TALRIJKE GASTEN
Aanwezig waren o.m. de commissaris
der Koningin in de provincie Zuid-Hol
land mr. J. Klaasesz. het lid van de
Raad van State prof. G. A. van Poelje,
de secretaris-generaal van Onderwijs dr.
J. H Wesseling, mr. F A. Melmstryd.
oud-gemeentesecretaris van Alphen thans
griffier by de Provincie, mr. H. A. N.
Dinger, chef van het kabinet van de
commissaris, tal van burgemeesters en
gemeentebesturen, mr. W. Kist voor het
vormingscentrum „Oud Poelgeest", plaat
selijke predikanten en geestelijkheid,
namens de industriële club jhr. Z. H. M.
van Asch van Wyck, kantonrechter mr.
H. H. Kirchheimer, de inspecteur van
het lager onderwijs de heer L. Schipper,
mr. W. Royer en ds. J. Th. Meijer, res
pectievelijk voorzitter en predikant
directeur van de Martha-Stichting, de
directeur van het postkantoor, de heer
A. Klein, de heer J. Koudys, hoofd
inspecteur van gemeente-financiën, de
heer J. W Henny, directeur van ons
blad. oud-burgemeester der gemeente
Alphen, de heer P. A. Colijn, voorts no
tarissen en vele vertegenwoordigers van
vakorganisaties.
VERKEERSREGELING
Vrywel het gehele Alphense politie
korps was des middags op de been om
middels een speciaal ontworpen ver
keersregeling te zorgen, dat buiten het
gebouw alles op rolletjes liep en de
honderden auto's goed geparkeerd
konden worden in de naaste omgeving
van het bedryf.
RECEPTIE VOOR PERSONEEL
Des avonds kreeg het uit ruim 600
leden bestaande personeel met hun fa
milieleden gelegenheid de directie met
een persoonlijke handdruk de gelukwen
sen aan te bieden, waarvan eveneens
een dankbaar gebruik is gemaakt,
i Hiermee is deze jubileumdag van dit
zo met Alphen verbonden bedrijf beslo
ten en is een periode afgesloten, waar
op zeker met trots kan worden terug
gezien.
Op de beroemde Richmond-
ijsbaan te Londen trainen op het
ogenblik weer dë kunstrijdsters voor
de internationale dameskampioen
schappen. Sjoukje Dijkstra uit Am
stelveen, een van de Nederlandse
troeven voor de titel en vorig jaar
winnaresse van de Richmond-tro-
phee, vindt ondertussen nog tijd om
j de tienjarige Maureen Bickneel en- Surrhoff. hef nieuwe gebouw van de
kele fijne kneepjes van het vak teRÜkswerkplaats voor vakontwikkeling
leren j aan de^ Rooseveltetraat officieel in ge-
Minister Suurhoff opent
Rijkswerkplaats
Maandag 11 november 's middags om
halfdrie zal de minister van Sociale Za
ken en Volksgezondheid, de heer J. G.
bruik stellen.
kunst een man van het „experiment",
met veelal de verrassendste resultaten.
Wat de film betreft: hij maakte er in
samenwerking met de thans overleden
componist Koos van der Griend, sinds
1933 niet minder dan 12. w.o. „De Maas
bruggen", ,De hallen van Parijs" en „De
bouwhoek van Harlingen". waarin hy
zich ten doel stelde het onbeweeglijke
„beweeglijk" te maken, wat bijv. voor
de „Bouwhoek van Harlingen", een on
beweeglijk landschap bij uitstek, een
uiterst zware opgave betekende.
Zijn volgens bepaalde procédé's (in
elkaar grijpende kleuren op steen ge
drukt) vervaardigde affiches, prenten en
tekeningen, waaruit prachtige, gloeiende
kleuren resulteren, bewijzen niet alleen
dat de heer Schuitema steeds naar
nieuwe wegen zoekt, hetgeen een spe
ciale hobby van hem is. doch tevens,
dat hy een kunstenaar is, wiens werken
van vakbekwaamheid getuigen.
Was hij op het gebied der fotografie
eertijds een pionier met een zeer per
soonlijke visie, hij bewijst dit ook te
zijn op dat van de druktechniek, waarin
hy bij voortduring nieuwe ontdekkingen
doet bij zijn gebruik van de steen als
palet.
Zijn experimenten mogen in verschil
lende gevallen „probeersels" zijn en de
uitkomsten ervan soms een gevolg van
het toeval, dit neemt niet weg, dat zij
ruimschoots de aandacht verdienen en
de merkwaardigste kleureffecten en
schakeringen openbaren, vooral ook in
de ontwikkeling der „thema's" (mono-
litho's), v/aarin telkens wisselende kleu
ren zijn toegepast.
Dat Schuitema een scherp observe
rend tekenaar is, bewijst hij o.a. ook in
zyn vele naaktfiguren, waarin veelal met
één lijn een raak beeld gegeven wordt.
De ganse expositie spreekt van het
werk van een rusteloos zoek \id
„levend" mens. die. ondanks het
klimmen der jaren, nog beschikt over
een gelukkige, vitale scheppingskracht.
Het werkt verfrissend, daar kennis
van te nemen!
H.
Hockeyprogramma
Heren, le klasse: SCHS—HHYC; TO
GOAmsterdamDelftse StudsHil
versum; BMHC—Laren.
Promotieklasse B: AsvionLeiden;
Spirit—HHYC 2; HDM 2—Ring Pass;
TOGO 2—HBS.
2e klasse C: Leiden 2—Leonidas; VCL
Delftse Studs 2; Aeolus 2Hudito.
2e klasse D. Te Werve—HGC 4; BMHC
6HHYC 4; Victoria 3Zuidwijck.
Dames, le klasse: Be FairAlliance;
Gooi—BDHC; RBC—TOGO; Kieviten—
Hilversum.
2e klasse B: AllianceHVC 2; BDHC
3Rijswijk; Leiden—Kieviten 2; TOGO
2—HBS.
DUIVENSPORT
Leidse Concourscommissie
KAMPIOENSCHAPPEN 1957
Kampioen Generaal: 1. J. W. Woltevs
11044.0 pnt.; 2. C. v. d. Berg 10640.1 pnt.;
3. G. A. v. Albada 10588.5 pnt.; 4. R. P.
de Graaf 9547.3 pnt.; 5. A. v. d. Hulst
9399.4 pnt.; 6. M. v .d. Wiel 9253.8 pn'
7. Chr. v. d. Pluym 9012.4 pnt.; 8 F.
Hendriks 87965 pnt.; 9. L. Bax
8724 9 pnt.; 10. J. de Weerd 8633 9 pnt.
Aantal concoursduiven 39628 (24 con
coursen) gemiddeld per concours 1651
duiven.
Korte afstand 100900 km.: 1. C. v. d.
Berg 4643.2 pnt.; 2 J. W. Wolters 4556.9
pnt.; 3. G. A. v. Albada 4466.1 pnt.; 4.
Chr. v. d. Pluym 4328.9 pnt.; 5. A. Sin-
geling 4315.9 pnt.
Aantal concoursduiven 17657 (10 con
coursen) gemiddeld per concours 1765
duiven.
Lange afstand 500—900 km.: 1. J. W.
Wolters 2389.5 pnt.; 2. G. A. v. Albada
2282.8 pnt.; 3. M. v d. Wiel 2159.6 pnt
4. Hoek—De Vries 2138.7 pnt.; 5. J. v. d.
Wiel 2075.9 pnt.
Aantal concoursduiven 3781 (15 con
coursen) gemiddeld per concours 756
vogels.
Totaal van korte plus lange afstand
100—900 km.: 1. J W. Wolters 6946 4
pnt.; 2. G. A v. Albada 6748 9 pnt.; 3.
C. v. d. Berg 6620.2 pnt.; 4. M. v. d. Wiel
6256.2 pnt.; 5. R. P. de Graaf 6059 8 pnt.
Aantal concoursduiven 21438 (15 con
coursen) gemiddeld per concours 1429
vogels.
Jonge duiven 100—350 km.: 1. G. v. d.
Ham 2333.6 pnt.; 2 L Bax 2312.2 pnt.;
3. F. Hendriks 2311.4 pnt.; 4. N. Bemel-
man 2259.5 pnt.; 5. C. v. Weeren 2241 8
pnt.
Aantal concoursduiven 12796, gemid
deld per concours 2559 duiven.
Navlucht 100—200 km.: 1. H. Moenen
1910 3 pnt 2. J. W Wolters 1888 4 pnt.;
3. C. v. d. Berg 1851.6 pnt.; 4. F. Hen
driks 1845.8 pnt.; 5. P. v. Wissen 1835 6
pnt.
mf"~{
Leidse Amateuxjofccjïa-
rtaar ttiwd. Italië'
[ted Rêls u ca- evila Ceia
daal nat z&L{d£maar
ojxiQ viaox.
Cvto rrutótrutoi
Koopt Vs/jjim oayiqr/jot
uxxfc- te bGojsVuaef
De PtW/imvfeeuec: Was
souisix. tooq Wme tec
\JQX.O.j<XÓ£x'vL(>j
i'K i
li r(Ü/.A
We Qaan weer naax. de
wteieo v WeiWeeeÜjk
ojjovulja" toe. o