Golden Fiction
Bouw van nieuw Diaconessenhuis
kost ruim twaalf miljoen gulden
Leiden en 25 gemeenten garant
voor rente en aflossing
Onder ons gezegd...
Belangrijke prijsverlaging bij
Albert Heijn
96ste jaargang
Dinsdag 29 oktober 1957
Tweede blad no. 29277
Over enkele maanden bomven!
Er komt een capaciteit van 306 bedden
Zoals bekend liep het bestuur van de Chr. Vereniging voor Zieken
verpleging „Het Diaconessenhuis" reeds voor de tweede wereldoorlog
rond met plannen voor de bouw van een nieuw Diaconessenhuis.
Reeds kort na de bevrijding in ons Blad van 26 september 1946
schreven wij daar uitvoerig over kwam een uitgewerkt plan op
tafel van de hand van de Rotterdamse architect, ir. B. J. K. Cramer,
dat voorzag in de bouw van een Diaconessenhuis aan de Houtlaan,
met een capaciteit van 375 bedden. Had men aanvankelijk in 1953
toestemming tot deze bouw verkregen, in december j.l. ontving het
bestuur bericht, dat het Rijk geen bijdrage in de bouwkosten kon ver
lenen. Het bestuur, over deze teleurstelling heen, zat echter niet stil
en heeft tal van pogingen aangewend om toch tot deze noodzakelijke
bouw te komen. Thans ontvangen wij van de zijde van het college van
B. en W. bericht, dat Leiden en 25 gemeenten zich garant willen
stellen voor rente en aflossing. Met Leiden zijn dit de gemeenten Ter
Aar, Alkemade, Alphen a.d. Rijn, Benthuizen, Boskoop, Hazerswoude,
Katwijk, Koudekerk a.d. Rijn, Leiderdorp, Leimuiden, Lisse, Nieuw-
veen, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnsaterwoude, Rijns
burg, Sassenheim, Valkenburg, Voorhout, Voorschoten, Warmond,
Wassenaar, Woubrugge en Zoeterwoude.
De bouw, welke ongeveer vier jaar zal duren, kost ruim twaalf
miljoen gulden. In de loop der jaren zijn in het oorspronkelijke plan tal
van wijzigingen aangebracht. Het nieuwe Diaconessenhuis over
enkele maanden hoopt men nu te gaan bouwen krijgt een capaciteit
van 306 bedden.
dig onderzoek door een veelzijdig samen
gestelde commissie van deskundigen.
In verband met de voor verpleging in
het nieuwe ziekenhuis te heffen tarieven
hebben B. en W. zich afgevraagd, of de
klasse-indeling wel verantwoord is. Hun
twijfel te dien aanzien is echter bij het
overleg met het bestuur van de vereni
ging weggenomen door de mededeling,
dat de plannen zodanig zijn opgezet, dat,
zo nodig, vertrekken voor de 2de klasse-
verpleging op zeer eenvoudige wijze in
vertrekken voor 3de klasse-verpleging
kunnen worden veranderd.
Bouw duurt 4 jaar
Uit de mededeling van het Leidse
College van B. en W. blijkt, dat de
bouwkosten, aanvankelijk geraamd op
f. 8.800.000. thans op ruim f. 12.000.000
moeten worden begroot.
De financiering
Voor de financiering van het voor de
stichting van een nieuw Diaconessen
huis nodige kapitaal zal de vereniging
een geldlening moeten aangaan. Zy zal
hiertoe alleen in Staat zijn, indien de
betaling van rente en aflossing door een
overheidsinstantie wordt gegarandeerd,
hetgeen impliceert, dat de lening moet
worden aangegaan op de voorwaarden,
welke ook de gemeenten by het sluiten
van geldleningen in acht moeten ne
men (ren'tegamma enz.).
Hangende het overleg van de vereni
ging met het Riik, heeft het bestuur een
aantal gemeenten die geacht kunnen
worden by de totstandkoming van een
nieuw Diaconessenhuis belang te heb
ben, benaderd terzake van het verlenen
van financiële medewerking in de vorm
van het garanderen van de betaling van
rente en aflossing van de te sluiten
geldlening. Het Leidse College heeft toe
gezegd de medewerking van de gemeente
voor haar deel te zullen bevorderen. Het
belang van de gemeente is naar de me
ning van B. en W. zeer nauw betrokken
bij de totstandkoming van een nieuw
Diaconessenhuis. Het bestaande Diaco
nessenhuis is immers in hoge mate ver
ouderd, zeer inefficiënt in de exploitatie
en heeft slechts een capaciteit van 160
a 170 bedden. De praktijk heeft reeds
lang uitgewezen, dat die capaciteit zeer
onvoldoende moet worden genoemd. De
vraag, of de bouw van dit ziekenhuis
in de voorgenomen omvang, ook wat de
klasse-indeling betreft, met het oog op
de in Leiden ten behoeve van het daarop
georiënteerde gebied voorhanden zijnde
verpleegruimte, verantwoord is, is door
de verleende toestemming van de minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezond
heid bevestigend beantwoord, nadat zij
in de „Ziekenhuiscommissie", die ge
noemde bewindsman van advies dient
met betrekking tot het al dan niet ver
lenen van de vereiste toestemming en
waarin deskundigen op het gebied van
het ziekenhuiswezen en de ziekenhuis-
bouw en financiële en economische des
kundigen zitting hebben, omstandig is
bezien.
In toekomst uitbreiding
beddencapaciteit
Van de zyde van het ministerie, daar
bij voorgelicht door bedoelde commissie,
is er zelfs op aangedrongen bij de opzet
van de plannen rekening te houden met
een in de toekomst noodzakelijk te ach
ten uitbreiding van de beddencapaciteit.
Vervolgens hebben B. en W. in aanmer
king genomen, dat de exploitatie van het
nieuwe ziekenhuis zodanig is opgezet, dat
redelijkerwijze mag worden verwacht,
dat zij bij een bezetting van 85der
beddencapaciteit zal sluiten. Weliswaar
moet hierbij worden opgemerkt, dat de
verpleegprijzen in het nieuwe ziekenhuis
niet onaanzienlijk hoger zullen komen
te liggen dan die, welke voor verpleging
in het bestaande Diaconessenhuis in re
kening worden gebracht zulks mede
tengevolge van de omstandigheid, dat
het Rijk geen bijdrage verleent in de
zgn. onrendabele bouwkosten doch
die verpleegprijzen zullen niet hoger zijn
dan die, welke in een in deze tijd ge
bouwd, aan de eisen des tijds beant
woordend ziekenhuis in rekening moeten
worden gebracht, en zullen, naar de ver
eniging van de zyde van de bevoegde
instanties is verzekerd, de vereiste goed
keuring verwerven, op grond waarvan
b.v. de ziekenfondsen verplicht zullen
zijn die verpleegprijzen te betalen.
Sluitende exploitatie
B. en W. hebben de financiële opzet,
zowel van de bouw en inrichting als van
de exploitatie van het nieuwe zieken
huis, door de directeur van de Gemeen
telijke Accountantsdienst aan een onder
zoek doen onderwerpen. Uit zijn rapport
blijkt, dat deze van mening is, dat de
door het bestuur van de vereniging over
gelegde begrotingen aanvaardbaar zijn
voor het verkrijgen van een voorlopig
beeld van de gehele opzet, en voorts, dat
op basis van deze begrotingen als voor
lopige conclusie gesteld kan worden, dat
bij een bezetting van 85% van de bed-
dencapaci'teit een sluitende exploitatie
kan worden verkregen. B. en W. zijn
van oordeel, dat verwacht mag worden,
dat gemiddeld een bezettingspercentage
van 85% van de capaciteit zal worden
bereikt o.m. uit hoofde van de omstan
digheid, dat de minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid de vereiste
toestemming tot de bouw heeft verleend,
welke toestemming, zoals reeds werd
opgemerkt, gebaseerd is op een omstan-
aanleiding. B. en W. zijn mitsdien van
oordeel, dat de gevraagde garantie door
Leiden, voor zover haar deel betreft,
moet worden verleend.
Niet langer wachten
Terzake van de medewerking door de
andere belanghebbende gemeenten heb
ben B. en W. zich tot de besturen van
die gemeenten gewend. Reeds hebben
al deze gemeenten op één na hun me
dewerking toegezed. Intussen verstrijkt
de tyd en B. en W. menen daarom niet
langer te moeten wachten met het aan
hangig maken van deze aangelegenheid
bij de raad in het vertrouwen, dat de
gemeente, die nog geen besluit heeft ge
nomen, zich met afzijdig zal houden.
Het komt B. en W. het meest doelma
tig voor, dat de te verlenen garantie
tegenover de geldschieter geheel dooi
de gemeente Leiden wordt verleend.
De medewerkende gemeenten zullen
zich dan voor haar deel 'tegenover Lei
den moeten verbinden.
Het spreekt vanzelf, dat aan de ga
rantie de nodige voorwaarden dienen te
worden verbonden om een deskundige en
efficiënte exploitatie te verzekeren.
Blijkens de voorwaarden zal de vereni
ging de geldlening eerst na goedkeuring
van het College mogen aangaan. Dit
houdt verband met de omstandigheid,
dat geen vaste lening met garantie van
de gemeente kan worden afgesloten
tegen een rente welke hoger is dan die
voor vaste leningen, door de gemeente
aan te gaan. Dit zou betekenen, dat,
zolang de bestaande toestand op de ka
pitaalmarkt voortduurt, de vereniging in
de onmogelijkheid zou verkeren met de
bouw van het Diaconessenhuis aan te
vangen. De vereniging zou nu de bouw
voorlopig met kasgeldleningen willen
fiancieren en zij heeft verzocht ook voor
deze kasgeldleningen een garantie voor
de betaling van rente en aflossing te
verlenen. B. en W. zijn van mening, dat
aan dit verzoek dienst te worden vol
daan. Zij hebben in dit verband over
wogen, dat met de bouw in de eerstvol
gende maanden nog niet zal worden
aangevangen en er zeker vier jaren zul
len verstrijken, vóórdat het gehele be
drag van de bouwkosten zal zijn ge
ïnvesteerd. Daarenboven hebben zij goe
de grond voor de verwachting, dat de
vereniging na een betrekkelijk kort tijds
verloop in de gelegenheid zal zijn al
thans een deel van de vaste geldlening
M. I. de Zwijger kreeg
Kon. onderscheiding
Burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot heeft vanmorgen in het Stad
huis aan de heer M. I. de Zwijger, die
reeds veertig jaar in dienst is van de
Stedelijke Lichtfabrieken, de bronzen
medaille verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau uitgereikt. De jubilaris
vervult op het ogenblik de functie van
voorman-fitter. Behalve mevr. De Zwij
ger waren ook weth. D. v. d. Kwaak en
de directeur van de Lichtfabrieken, ir.
Y. Ykema, bij de plechtigheid aanwezig.
Later op de dag volgde een huldiging op
het kantoor van de S.L.F.
BEJAARDE BROMFIETSER VIEL
De 67-jarige bromfietser J. van Zoe-
len uit Oegstgeest wilde gistermiddag
omstreeks twee uur op het rijwielpad
van de Rijnsburgerweg een wielrijder
passeren, die in de richting Leiden reed.
De bromfietser stootte daarbij tegen de
arm van de wielrijder, verloor de macht
over het stuur, reed tegen een boom en
kwam te vallen. Hij liep een hoofdwon
de op en werd door de E.H.D. naar het
Academisch Ziekenhuis overgebracht.
Tengevolge van het wegvallen van
een regel is een zinsnede in het verslag
van de bijeenkomst der Loge van
Theosophen onduidelijk geworden. De
bewuste passage moet als volgt luiden:
„Het is by deze strijd, dat wij in het
bijzonder van de noden der ziel kunnen
spreken. Paulus een ingewijde, kende
hem (Rom. 18—23) en de Bhagavad
Gita verklaarde hem duizenden jaren
geleden".
op aanvaardbare voorwaarden op te
nemen. Het komt B. en W. voor, dat de
betaling van rente en aflossing van de
door de vereniging te sluiten kasgeld
leningen geheel door Leiden zou kunnen
worden gegarandeerd. De aflossing zal
immers worden gefinancierd uit nieuwe
kasgeldleningen, c.q. vaste geldleningen,
terwijl de rente van deze kasgeldlenin
gen ten laste van de bouw zal moeten
worden gebracht. Om de betalingen, die
de vereniging te zijner tijd terzake van
de bouw zal moeten verrichten, zonder
schokken te doen verlopen, zouden B. en
W. haar voorts in de gelegenheid willen
stellen de opbrengst van de gesloten
kasgeldleningen bij de gemeente in reke
ningcourant te storten tegen een rente
vergoeding gelijk aan die van de kas
geldleningen en mét de bepaling, dat
zij uit haar saldo in rekening-courant
naar behoeven kan putten.
Op grond van bovenstaande uiteenzet
ting stellen B en W. de raad voor om
in deze geest een besluit te nemen.
Voor het bestuur van het Diaconessen
huis een vreugdevolle ontwikkeling in
een reeds lang lopende zaak!
Geen risico
Het vorenstaande in aanmerking ge
nomen, mag, naar B. en W. menen,
worden gezegd, dat aan het verlenen
van garantie voor de betaling van rente
en aflossing van de aan te gane geld
lening door de gemeenten, die geza
menlijk die medewerking zullen verle
nen. geen onaanvaardbaar risico is
verbonden waarbij nog komt, dat de
financiële toestand van de vereniging
zeer gunstig is te noemen en de ver
eniging over enig eigen vermogen be
schikt, hetwelk in de eerste plaats kan
worden aangewend om eventuele na
delige exploitatie-uitkomsten op
vangen.
Advertentie
Ca. 60 artikelen worden 5 tot 15% goedkoper
Wanneer men ervan uitgaat, dat de
lening een bedrag zal belopen van
f. 12.000.000, dat zij zal worden afgeslo
ten tegen een rente van 4 1/4% per jaar
en zal worden algelost in 40 jaren en
voorts, dat de belanghebbende gemeen
ten in de garantie zullen deelnemen naar
rato van het gemiddelde aantal ver-
pleegdagen van patiënten uit die ge
meenten over een bepaald aantal jaren,
zal de garantie voor de gemeente Lei
den betrekking hebben op een bediag
van plm. f. 296.961 per jaar. Voor de
vrees, dat de gemeente voor dit bedrag
zal worden aangesproken, bestaat, ge
lijk uit het vorenstaande blijkt, geen
Een aanzienijke prijsverlaging voor de
groep kruidenierswaren is dezer dagen
door de directie van Albert Heijn N.V.
aangekondigd. Deze prijsverlaging, die
t j voor de des betreffende artikelen van 5
tot 15 bedraagt, heeft tot gevolg dat
het prijspeil van het kruidenierswaren-
pakket zal dalen.
Een drietal overwegingen hebben tot
dit vérstrekkende besluit geleid:
In de eerste plaats heeft men het ver
trouwen, dat de prijsstabilisatiepolitiek
van de regering voor het komende jaar
zal slagen en dat een verdere stijging van
het kostenpeil voorkomen kan worden.
Tevens verwacht men, dat de reeds lang
verwachte daling van de grondstoffen-
prijzen zich de komende tijd zal doen
gelden en neemt men het risico hierop
vooruit te lopen.
De derde overweging is geweest, dat
men vertrouwt de verdere daling van de
toch al kleine winstmarges, die het
gevolg zal zijn van deze prijsverlaging,
op te kunnen vangen door de verwachte
verdere stijging van de omzet èn door
verdere verhoging van de produktiviteit
in de fabrieken, zowel als in de winkels.
Alles bijeen heeft gemaakt, dat de lei
ding het er op gewaagd heeft deze
belangrijke wissel op de toekomst te
trekken.
De heer G. Heyn, voorzitter van de
Raad van Bestuur van dit bedrijf, gaf
als zijn commentaar:
„Wij zijn er ons volkomen van bewust,
dat wij met deze prysverlagingsactie
thans een groot risico nemen. De grond
slag van onze prijspolitiek is het stre
ven de Nederlandse huisvrouw van kwa
liteitsartikelen te voorzien, tegen zo laag
mogelijke prijzen. Wij menen, dat het
consumentenbelang zowel als het onder-
nemingsbelang hiermee gediend wordt.
Daarom zien wij de toekomst met ver
trouwen tegemoet".
Zo zacht - zo zuiverl
Dodelijk ongeluk bij de
Witte Singel berecht
Op 27 juni van dit jaar is een jeug
dige berijdster van een fiets op het
Noordeindsplein in botsing gekomen
met een vrachtauto met aanhangwagen,
welke zich ter plaatse, waar een gevaar
lijke bocht is gelegen, op het linker deel
van de weg zou hebben bevonden. Het
slachtoffer is tengevolge van dit onge
luk overleden. Deze zaak diende gisteren
I voor de kantonrechter hier ter stede. De
substituut-officier van Justitie wees
I erop, dat verdachte, een chauffeur uit
Leiden, zeer onvoorzichtig had gereden
j en eiste f. 75 boete of 25 dagen hechte
nis. De raadsman van verdachte, mr.
J Van der Voort, was van mening, dat
men er rekening mee moet houden, dat
de aanhangwagen van een vrachtauto
afwijkt van de door de bestuurder be
paalde koers, naar welke omstandigheid
de andere weggebruikers hun gedrag
zullen moeten bepalen. Hij achtte ver
dachte dan ook niet schuldig aan de
dood van het slachtoffer. Replicerende
merkte de substituut-officier van Justi
tie op, dat het bijzonder gevaarlijk is
indien men zich als bestuurder van een
vrachtauto met aanhangwagen in een
bocht meer naar links begeeft dan be
slist noodzakelijk is. Hij persisteerde
dan ook bij zijn eis. De plv. kantonrech
ter, mr. W. de Koning, veroordeelde
verdachte tot f. 30 boete of vijftien
dagen hechtenis.
ZIJ KWAMEN NIET VOOR HET
FEEST
De Utrechtse recherche ontdekte bij
een routinebezoek aan een opkoper in
de Domstad een bromfiets, die volgens
de beschikbare gegevens in Leiden sinds
3 oktober werd vermist. Gelukkig wist
de opkoper zich te herinneren van wie
hy deze bromfiets had gekocht. Twee
Utrechtenaren werden in hun kraag ge
pakt en naar de Sleutelstad overge
bracht, waar zij aanvankelijk hardnek
kig bij hun verklaring bleven, dat zij dit
vervoermiddel hadden gekocht van een
onbekende. Na enkele dagen gratis
logies aan de Zonneveldstraat bekenden
zij echter op 3 oktober de bromfiets te
hebben gestolen op het Levendaal. De
mannen zullen voor de Officier van
Justitie worden geleid.
OPENING STUDENTENPAVILJOENS
Gisteren berichtten wij, dat donderdag
a.s. de studentenpaviljoens aan het Piet
Paaltjenspad officieel in gebruik zouden
worden genomen. Deze plechtigheid vindt
echter niet as. donderdag maar donder
dag 7 november om 15.15 uur plaats.
Een beeld in vogelvlucht van het nieuwe Diaconessenhuis. In het
midden beneden aan de tekening de hoofdingang met daarboven de
kerkzaal, waarvan de frontramen naar de Houtlaan gekeerd zijn. Het
hoge gebouio dat aan dit ingang-kerkzaal-gedeelte aansluit bevat de ver
trekken voor de polikliniek, voor de niet-interne patiënten. Daardoor
wordt bereikt dat de verplegingsafdelingen geheel buiten het geroeze
moes van de komende en gaande patiënten blijven. De bovenste verdie
ping van dit gebouw doaar men op de tekening de veel grotere ramen
zietbevat de chirurgische afdeling.
Korte gangen op alle verdiepingen verbinden dit gebouw met het ge
bouio rechts boven op de tekening, waarin de verpleegruimten zijn
ondergebracht. Het hoge gedeelte waar de verbindingsgangen dit ver-
pleeggebouw bereiken bevat de centrale lift. Door deze constructie van
het complex wordt het horizontale verkeer tot een minimum beperkt en
het mechanische verticale verkeer in het centrum, dus zo dicht mogelijk
bij alle gedeelten van het complex geplaatst.
De ziekenkamers bevinden zich alle aan de zuidzijde, dus de zonzijde
van het gebouw rechts boven. Zij hebben dus alle ramen in de op de te
kening niet zichtbare zijde op de zon. Aan de wel zichtbare zijde van dit
gebouw bevinden zich dienstvertrekken.
Het gebouw links op de tekening, slechts op de begane grond met de
polikliniekafdeling verbonden, is het zusterhuis. Aan beide zijden van de
gangen, die op alle verdiepingen in het midden van het gebouw lopen,
bevinden zich vertrekken voor de verpleegsters. Door de plaatsing van
dit gebouw met de hoofdas in de richting noord-zuid wordt bereikt, dat
alle vertrekken een deel van de dag op de zonzijde liggen, de op de
tekening zichtbare vertrekken des middags, de vertrekken die ramen
hebben in de op de tekening niet zichtbare gevel des ochtends.
Militair- of burgervervoer
Valkenburg-Leiden
(Van onze Haagse redactie)
Een Noordwijkse busondernemer, die
geregeld militair- en burgerpersoneel
van het vliegveld Valkenburg naar Lei
den vervoerde, werd indertijd door de
reahtbanik te Den Haag vrijgesproken
van overtreding van de wet-a utovervoer
personen. Aangevoerd werd door de
rechtbank dat het vervoer van de bus-
ondernemer viel onder militair vervoer,
waarvoor vergunning volgens bovenge
noemde wet niet nodig is. De Officier
van Justitie kwam in cassatie, die met
het oog op de veligtheidtsvoorschrifien
een zo ruim mogelyke toepassing van
de wet-a utovervoer personen wenste.
In deze zaak. die voor de Hoge Raad
kwam. concludeerde de Procureur-Ge
neraal tot vernietiging van het vonnis
en verwijzing naar het Gerechtshof te
Den Haag.
Uitspraak: 26 november.
