Kroesjtsjef beschuldigt liet Westen van imperialisme in Midden-Oosten Prof. Oud tegen de staatsaïmaclit WEERBERICHT Achter cle ruggen der regeringen wendt hij zich tot de socialistische oppositie Moskou wil kunstmaan uitbuiten Bezitsvorming onder socialisten is een onmogelijkheid JlcUrr Adenauer reageert omzichtig op Tito's erkenning van Oostzone 96ste jaargang WOENSDAG 16 OKTOBER 1957 No. 29266 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; t 0.59 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 De eerste secretaris van de Sovjetrussische communistische partij, Kroesjtsjef, heeft aan de leiders van verscheidene socialistische partijen in West-Europa brie ven gezonden over de toestand in het Midden-Oosten. Deze brieven zijn o.m. ont vangen in Engeland, Nederland, België, Frankrijk, Italië, Noorwegen en Denemarken. Het grondthema van deze brieven is: „het kleine, vredelievende en democratische Syrië wordt bedreigd door buitenlandse troepen, die aan zijn gren zen zyn samengetrokken, zulks op aanstichten van de imperialistische krachten, die in het Nabije- en Midden-Oosten werkzaam zijn". Als „imperialisten" worden „vooraanstaande personen in de Ver. Staten en bepaalde Westerse landen" aan geduid, die „belachelijke propaganda betreffende het zgn. communistische gevaar bedrijven". Deze imperialisten willen Syrië aanvallen, hetgeen zij pogen te ver doezelen door het streven naar onafhankelijkheid en nationale soevereiniteit der staten in het Midden-Oosten „als kuiperijen van het internationale communisme bestempelen". Terwijl de Amerikaanse Zesde Vloot nabij de Syrische kust is sa mengetrokken, leggen regerings- en militaire leiders in de V.S. tot oorlog ophit sende verklaringen omtrent Syrië af, die vol uitdagingen en bedreigingen zijn". Kroesjtsjef wenst zich als beschermer voor dit gebied voor te doen. Britse oorlogsschepen naar sraëlische ha. ms De „Daily Herald", het orgaan van de Britse Labourpartij zegt. dat Kroesjtsjefs stap niet zou worden gekritiseerd, in dien het een eerlijke poging was in het belang van de vrede, maar het zijn juist de Russen, die Syrië hebben bewapend. Als Moskou de vrede wil bewaren dan moet de eerste stap zijn om de bewape ningswedstrijd in het Midden-Oosten te staken. De Westelijke mogendheden moeten bereid zijn tot een overeenkomst met de Sovjet-Unie onder de Verenigde Naties ter handhaving van de vrede. De Britse Labour-partij heeft hierop reeds sinds lang aangedrongen. Het blad zegt, dat het Westen dit aanbod thans moet doen, maar voegt er aan toe, dat Kroesjtsjefs beschuldiging, dat het Wes ten een oorlog wil ontketenen, van wei nig oprechtheid getuigt. Juist cle Russen zaaiden onrust Onze Londense correspondent telefo neerde ons hedenochtend: Hoewel Kroesjtsjef schrijft namens de communistische partij der Sovjet-Unie en niet namens de regering is zijn op treden wat Engeland betreft een poging om achter de rug van de Britse regering met de oppositie te onderhandelen. De diverse socialistische partijen, die zijn brief ontvingen, hebben elkaar telefo nisch geraadpleegd. De voorzitter van de Noorse socialistische partij vloog zondag naar Engeland voor een onder houd met Gaitskell en de andere partij leiders. De Sovjetrussische waarschu wing herinnert aan wat er op 5 novem ber vorig jaar is gebeurd, toen de Sov jet-Unie Engeland en Frankrijk van agressie in Suez beschuldigde, hetgeen naar de Russische regering beweerde, kon leiden tot eeh derde wereldoorlog. Gaitskell, de leider van de oppositie, pleegde, nadat hij Kroesjtsjefs brief zaterdag had ontvangen, onmiddellijk overleg met premier MacMillan. Hij was vergezeld van Aneurin Bevan, Labours schaduwminister van Buitenlandse Za ken. Macmillan riep daarna het kabinet bijeen. Het antwoord van Labour aan Kroesjtsjef is, dat hij indien hij denkt dat er gevaar is voor agressie, de Veilig heidsraad er van dient op de hoogte te stellen. De Britse Labourpartij is niet in een positie om een oordeel uit te spre ken over Kroesjtsjefs beweringen, maar stelt vast, dat deze elders worden ont kend. Aan Kroesjtsjef werd verder meegedeeld, dat zijn brief en de manier, waarop deze de Labourpartij bereikte via de zaakgelastigde van de Russische ambassade in Londen, die Gaitskell thuis opzocht constitutionele kwesties opwerpt, welke het partijbestuur op 23 oktober nog nader onder ogen zal zien. Bij het verkeerde eind Van de zijde van het Britse departe ment van Buitenlandse Zaken wordt verklaard, dat Kroesjtsjef het bij het verkeerde eind heeft. Een woordvoerder zei, er zeker van te zijn. dat niemand agressie tegen Syrië gaat beginnen. Het enige wat in Londen zonneklaar is ge bleken, vormt het feit. dat het de Rus sen zijn, die Syrië hebben bewapend. Opgemerkt kan nog worden, dat oppo sitie-partijen in Engeland zich niet rechtstreeks bemoeien met diplomatieke acties van de regering, maar trachten op de normale democratische manier in het parlement hun invloed uit te oefe nen. Kroesjtsjef speculeert kennelijk op het feit. dat de Labourpartij zich in de Suezcrisis tegen de regering heeft uit gesproken en reeds vaak nieuwe stap pen voor het Midden-Oosten heeft aan bevolen. Kroesjtsjefs actie wil kennelijk de in Europa bestaande vrees uitbuiten om daardoor zijn eigen doeleinden te bevor deren. De Russen willen blijkbaar ge bruik maken van de door de kunstmaan gemaakte indruk met als hoofddoel een breuk te veroorzaken tussen West-Euro pa en de Verenigde Staten. Wat Enge land betreft wil Kroesjtsjef de bestaan de wrijving tussen regering en oppositie bestendigen. Verder is het Russische doel Syrië en Egypte het Sovjet-leider schap op te dringen in de hoop op deze manier de wankele Arabische eenheid te herstellen. Kroesjtsjefs brieven waren ongetwijfeld geschreven met de voorken nis, dat Egypte troepen zou sturen naar Syrië. Nassers expeditie-leger moet wor den beschouwd als een onderdeel van Moskou's grote strfategie voor het Mid den-Oosten. Opklaringen De Bilt verwacht tot morgenavond: Vanavond en vannacht front passage met regen. Morgen overdag opklaringen overwegend droog weer. Matige tijdelijk vrij krachtige wind tussen zuid en west. Temperaturen vannacht omstreeks 8 graden, morgenmiddag omstreeks 13 graden. (Opgemaakt te 11.15 uur). 17 OKTOBER. Zon op: 7.10 uur; onder: 17.44 uur. Maan op: uur; onder: 14.41 uur. Hoogwater te Katwijk te 8.54 en 21.28 u. Laagwater te 4.11 en 16.39 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Na de receptie, die de minister en staatssecretaris van Defensie giste ren in Amsterdam hielden voor een groep leden van het American Le gion voerden de Kon. Militaire Ka pel en het tamboerskorps van de Limburgse Jagers een taptoe uit ter ere van deze Amerikaanse oud strijders. De Limburgse Jagers in actie. Schörner tot 4'/2 jaar veroordeelt! De vroegere Nazi-veldmaarschalk Schörner, eens Hitiers jongste generaal, is gisteren te München tot vier en een half jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens moord en poging tot moord. Het Hof had een verzoek van de ver dediger om twee voormalige hoge rech ters van een krijgsraad op te roepen, verworpen omdat het niet onder zijn bevoegdheid viel een oordeel uit te spre ken over de bindende kracht van de z.g.n. „rampbevelen" van Hitier, waarop Schörner zich beriep. Voorstel van Saoed Volgens het Libanese blad „l'Oriënt" zou Koning Saoed van Saoedi-Arabië de Syrische regering hebben voorgesteld Saoedi-Arabische troepen naar Syrië te zenden. De Syrische regering heeft hierover Engeland zendt volgende week vijf nog geen beslissing genomen, aldus het Oppositie tegen de monsterstaat oorlogsschepen naar Israël. De Britse en Israëlische regeringen zyn namelijk on langs overeengekomen, dat, indien Egypte en zijn bondgenoten militair of politiek een dreigende houding gaan aannemen, de Britse Marine bij wijze van machtsdemonstratie een strijd macht naar Israël zou sturen. blad. Het Syrische blad „Hadara" meldt reeds, dat strijdkrachten van Saoedi- Arabië de komende 24 uur Syrië zullen binnenkomen. Slot op pag. 2 Politieke scheidslijn Na de bevrijding in 1945 hebben de socialisten, die toen in de regering kwamen, telkens betoogd dat er een sterke leiding van de Staat zou ko men waardoor alles beter zou gaan dan vroeger. (Van onze parlementaire redacteur) De Troonrede op de derde dinsdag in september heeft algemeen „een goede pers" gehad, omdat zij oog had voor de werkelijkheid van de economische toestand. Voor prof. Oud (VVD), de aanvoerder van de zeer kleine oppositie in de Tweede Kamer, was het gisteren bij de algemene politieke beschouwingen naar aanleiding van de Troonrede echter de vraag of de regering krachtig genoeg is om haar goede voornemens te verwezenlijken, want door het grote aantal partijen dat in het Kabinet is vertegenwoordigd, kan de eensgezindheid niet sterk zijn. De resultaten van dat sterke diri gisme zijn thans echter niet in over eenstemming met de grote verwach tingen. De gemeentejinanciën heb ben nooit zo diep in het moeras ge zeten als nu. Dat moet worden toe geschreven, aldus prof. Oud, aan het ver doorgevoelde dirigisme van de staat. De gemeenten worden in hun uitgaven beperkt op een manier waardoor van de gemeentelijke zelfstandigheid niet veel meer overblijft. Het overwegend socialis tische gemeentebestuur van Rotterdam heeft daarover een nota gepubliceerd, die vol kritiek staat op de regering. Dat socialistische gemeentebestuur begrijpt blijkbaar nog steeds niet, dat het diri gisme van de Staat en de gemeentelijke zelfstandigheid onverenigbaar zijn. De socialisten vergissen zich steeds in de almacht van de Staat. Na de bevrij ding verkondigde de socialistische minis ter Lieftinck, dat voortaan een rente van 3% normaal zou zijn. Daarop moest men zich maar instellen. Maar thans heeft dr. Drees voor de radio een drin gend beroep moeten doen op het volk om geld voor de woningbouw te lenen tegen 6%, het dubbele. kabinetten op brede basis geen politieke zekerheid wensen van de wieg tot het graf. Men moet risico durven nemen! Inderdaad verklaarde prof. Romme (KVP), dat hij niets voelt voor een minderheidskabinet dat onderhevig zou zijn aan de zweepslag van de VVD. De fractieleider van de P. v. d. A., de heer Burger, wilde prof. Oud wel toegeven dat de feiten hem in het gelijk hebben gesteld inzake de mis lukking van de geleide economie, maar dat komt omdat er fouten zijn ge maakt, omdat niet tijdig is ingegrepen toen de overbesteding merkbaar werd, doch integendeel de belastingen wer den verlaagd. Voorts maakte hjj er op attent, dat, in weerwil van soms diep gaande verschillen, samenwerking tus sen KVP en P. v. d. A. toch steeds mogelijk is gebleken. Voor de thans noodzakelijke beste dingsbeperking had de heer Wagenaar (CPN) geen goed woord en ds. Zandt (SPG) hield een redevoering die vol kritiek was op de groeiende Staatsbe moeienis; waardoor de gemeenten thans een verlengstuk zijn geworden van het ambtenaren-apparaat. Vandaag antwoordt de minister-pre sident, dr. Drees. Advertentie Specialist in dames-modeschoenen Bonn wil kennelijk geen beslissing nemen waarvan men later spijt zon hebben (Van onze correspondent in West-Duitsland In politieke kringen in Bonn gelooft men niet, dat de Westduitse Bondsrepubliek haar diplomatieke betrekkingen met Joego-Slavië zal afbreken, al heeft maar schalk Tilo thans ook de Oostzone officieel als een zelfstandige staat erkend. In ieder geval is men hier niet van plan over een nacht ijs te gaan en wil men nog geen beslissing nemen, waarvan men later wellicht spijt zou hebben. Men kan dit uit een verklaring van Adenauer concluderen. Dr. Adenauer heeft namelijk gisteren in West-Berlijn, waar de eerste consti tuerende vergadering van de nieuwe Westduitse Bondsdag plaats vond, op een bijeenkomst van zijn fractie gezegd, dat het nieuwe probleem, waarmee men thans is geconfronteerd, nog eens rustig en grondig moet worden overwogen. Dat bewijst dus wel, dat hij de brug naar Joego-Slavië nog niet wil afbreken. Joego- Slavië was tot dusver behalve de machtige Sovjet-Unie de enige communistische staat, waarmee de Bondsrepubliek directe officiële betrekkingen onderhield. Joego-Slavië maakt wel degelijk onderscheid! In de CDU is niet iedereen het met Adenauer eens. Er is een stroming waar te nemen, die op het standpunt staat, dat West-Duitsland wel degelijk de be trekkingen tot Joego-Slavië moet afbre ken. omdat men er altijd mee heeft ge dreigd. De Bondsregering zal zich morgen in Bonn met het nieuwe vraagstuk bezig houden. De kwestie zal de dag daarop in Bonn ook op een bespreking Van ver tegenwoordigers der diverse Bondsdag fracties ter sprake worden gebracht. Er is nog geen Bondsdag-commissie be noemd, die zich met vraagstukken van de buitenlandse politiek moet bezig hou den. In Eist in de Betuwe werd giste- ten een landelijke demonstratie ge geven van een nieuwe aardappel- rooimachine. die de aardappelen uit de grond haalt, reinigt en in zakken verpakt. Het wordt daardoor mo gelijk in snel tempo grote opper vlakten te rooien met weinig man kracht. De belangstelling voor deze machines was zeer groot. Joego-Slavië is overigens van plan in de Oostzone slechts een gezantschap te vestigen, maar in Bonn heeft het een ambassade. Daaruit blijkt dat het West- Duitsland in ieder geval belangrijker acht dan de Oostzone. Van Joegoslavi sche zijde wordt beweerd, dat het er kennen van de Oostzone door Belgrado Duitslands hereniging zou kunnen be vorderen en dat de internationale span ningen er door worden verminderd, maar in Bonn deelt men deze opvatting niet. Men vreest hier, dat andere landen zoals Egypte. Syrië. India en wellicht ook Zweden het voorbeeld van Joego- Slavië zullen volgen. De ene staat heeft slechts op de andere gewacht en geen van hen wilde de eerste zijn. Dr. Adenauer was van plan geweest onmiddellijk nadat de nieuwe Westduit se regering zou zijn gevormd en hij zijn regeringsverklaring in de Bondsdag had afgelegd, een paar weken met vakan tie te gaan en die in het zuiden van Frankrijk door te brengen, maar in ver band met de geeomplieeerd geworden si tuatie. heeft hij besloten van een va kantie af te zien en op zijn post in Bonn (7 blijven. Aantal slachtoffers bij Valencia stijgt Zeker meer dan 50 doden In het gebied van Valencia zijn vol gens de jongste berichten zeker meer dan vijftig personen om het leven ge komen tengevolge van de hevigste over stromingen. die Spanje in de laatste vijftig jaar hebben getroffen. Het peü van de Turia, de rivier, die tengevolge van zware regenval buiten haar oevers is getreden, daalt echter gestaag. Alle verbindingen met het dorp Naza- ret aan de monding van de haven van Valencia zijn nog verbroken. Men vreest, dat het merendeel van de huizen door het overstromingswater in zee is ge sleurd. De stad Valencia zelf is ook nog van de buitenwereld afgesneden. De wa ter- en elektriciteitsvoorziening is ge stagneerd. Met helikopters heeft men verschei dene gezinnen gered, die hun leven in boomtoppen trachtten veilig te stellen. Daar alle bruggen in de omgeving het hebben begeven en er dus geen nieuwe Taak van de Staat Meer dan ooit is het nodig om ons te bezinnen op de taak van de Staat, ver volgde prof. Oud. Het liberale beginsel gaat uit van de ontwikkeling van de zelfstandige kracht. Dat moet de over heid bevorderen. Het wegnemen van het eigendomsrecht zou een machtige prikkel wegnemen tot ontwikkeling van zelfstandige kracht. Wij moeten zoeken naar maatschappelijke verhou dingen met minimum bestaanskansen. Voor allen, maar er moeten ook gelijke kansen zijn voor allen om zich boven dat minimum uit te werken en te komen tot bezitsvorming. De KVP, AR en CHU zijn het daarmee eens, maar de P. v. d. A. niet. Daarom loopt de scheidslijn in de politiek tussen socia- voorraden kunnen worden aangevoerd, listen en niet-socialisten. Dat komt dreigt de voedselvoorziening spaak te typisch tot uiting op het terrein van topen. Verscheidene transporten met de bezitsvorming. f,onHl Wanneer men doelbewust een politiek wil voeren die leidt tot bezitsvorming, dan kan men daarvan geen succes verwachten in samenwerking met de socialisten die er principieel tegen zijn. Samenwerking met socialisten kan onder bepaalde omstandigheden nodig zijn, maar dan moet men er zich rekenschap van geven, dat men daar voor het offer brengt van een doelbe wuste politiek van bezitsvorming. Geen principieel beleid Prof. Oud waarschuwde tegen de illu sie van de almacht van de Staat, want dan is het met de vrijheid gedaan. Het meest democratische apparaat zal de monsterstaat geen baas kunnen worden. De principiële scheidslijn in de politiek loopt tussen socialisten, die voorstan ders zjjn van de staatsalmacht, en de niet-socialisten. Daarom kan een breed samengesteld kabinet geen principieel beleid voeren. Dan is veel beter een minderheidskabinet dat in de praktijk zal blijken te kunnen steunen op een meerderheid in de Kamer. Alle kabinet ten van 1894 tot 1918 waren minder heidskabinetten. Omdat men in de kringen van de AR. CHU en KVP steeds meer ongerustheid toont over de samenwerking met de P. v. d. A., wilde prof. Oud die mogelijk heid van een minderheidskabinet nog eens onder het oog brengen, hoewel hij er zich van bewust was, dat de druk eerst sterker zal moeten worden eer de rechtse partijen daartoe zullen beslui ten. Daarom herinnerde hij aan de bijbelspreuk: „De drukking der melk brengt boter voort". Men moet met tienduizenden kilo's brood trachten even wel het bedreigde gebied te bereiken. Er woedt nu ook nog een griepepidemie onder de inwoners van de geteisterde gebieden. Krachtige aanwas der deviezen De krachtige stijging van de devie zenreserve vormt een der meest spec taculaire elementen van de weekstaat van de Ned. Bank per 14 oktober. Met een stijging deze week van ruim f65 miljoen is in 2 weken tijds deze re serve met meer dan f 100 miljoen ver sterkt en opgeklommen van f 699,4 mil joen tot f 802,5 miljoen. Men had reeds min of meer met een behoorlijke aanwas rekening gehouden. Er is n.l. de laatste weken behoorlijk wat aan deviezen uit het buitenland binnen gekomen. De oorzaak daarvan moet voornamelijk worden gezocht in de om standigheid. dat de vorige maanden veel valutaschuld vooruit is betaald in af wachting van een mogelijke devaluatie van het Engelse pond en een revaluatie van de Westduitse mark. Hierdoor doet zich nu het tegenovergestelde verschijn sel voor als in augustus en september Er is een overschot aan deviezen ge kweekt en de vlucht is tot staan ge bracht, welk verschijnsel zich nog over vele maanden kan uitstrekken. Tevens is een belangrijke kwalitatieve verbete ring van het deviezenbezit bereikt. Im mers. de convertibele voorraad is toe genomen met ruim f 100 miljoen tot f 439 miljoen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1