Kroesjtsjef beschuldigt liet Westen
van imperialisme in Midden-Oosten
Prof. Oud tegen de staatsaïmaclit
WEERBERICHT
Achter cle ruggen der regeringen wendt hij
zich tot de socialistische oppositie
Moskou wil kunstmaan uitbuiten
Bezitsvorming onder socialisten
is een onmogelijkheid
JlcUrr
Adenauer reageert omzichtig op
Tito's
erkenning van Oostzone
96ste
jaargang
WOENSDAG 16 OKTOBER 1957
No. 29266
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f.2.55 per maand; t 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De eerste secretaris van de Sovjetrussische communistische partij, Kroesjtsjef,
heeft aan de leiders van verscheidene socialistische partijen in West-Europa brie
ven gezonden over de toestand in het Midden-Oosten. Deze brieven zijn o.m. ont
vangen in Engeland, Nederland, België, Frankrijk, Italië, Noorwegen en
Denemarken. Het grondthema van deze brieven is: „het kleine, vredelievende en
democratische Syrië wordt bedreigd door buitenlandse troepen, die aan zijn gren
zen zyn samengetrokken, zulks op aanstichten van de imperialistische krachten,
die in het Nabije- en Midden-Oosten werkzaam zijn". Als „imperialisten" worden
„vooraanstaande personen in de Ver. Staten en bepaalde Westerse landen" aan
geduid, die „belachelijke propaganda betreffende het zgn. communistische gevaar
bedrijven". Deze imperialisten willen Syrië aanvallen, hetgeen zij pogen te ver
doezelen door het streven naar onafhankelijkheid en nationale soevereiniteit der
staten in het Midden-Oosten „als kuiperijen van het internationale communisme
bestempelen". Terwijl de Amerikaanse Zesde Vloot nabij de Syrische kust is sa
mengetrokken, leggen regerings- en militaire leiders in de V.S. tot oorlog ophit
sende verklaringen omtrent Syrië af, die vol uitdagingen en bedreigingen zijn".
Kroesjtsjef wenst zich als beschermer
voor dit gebied voor te doen.
Britse oorlogsschepen naar
sraëlische ha. ms
De „Daily Herald", het orgaan van de
Britse Labourpartij zegt. dat Kroesjtsjefs
stap niet zou worden gekritiseerd, in
dien het een eerlijke poging was in het
belang van de vrede, maar het zijn juist
de Russen, die Syrië hebben bewapend.
Als Moskou de vrede wil bewaren dan
moet de eerste stap zijn om de bewape
ningswedstrijd in het Midden-Oosten te
staken. De Westelijke mogendheden
moeten bereid zijn tot een overeenkomst
met de Sovjet-Unie onder de Verenigde
Naties ter handhaving van de vrede. De
Britse Labour-partij heeft hierop reeds
sinds lang aangedrongen. Het blad zegt,
dat het Westen dit aanbod thans moet
doen, maar voegt er aan toe, dat
Kroesjtsjefs beschuldiging, dat het Wes
ten een oorlog wil ontketenen, van wei
nig oprechtheid getuigt.
Juist cle Russen
zaaiden onrust
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons hedenochtend:
Hoewel Kroesjtsjef schrijft namens de
communistische partij der Sovjet-Unie
en niet namens de regering is zijn op
treden wat Engeland betreft een poging
om achter de rug van de Britse regering
met de oppositie te onderhandelen. De
diverse socialistische partijen, die zijn
brief ontvingen, hebben elkaar telefo
nisch geraadpleegd. De voorzitter van
de Noorse socialistische partij vloog
zondag naar Engeland voor een onder
houd met Gaitskell en de andere partij
leiders. De Sovjetrussische waarschu
wing herinnert aan wat er op 5 novem
ber vorig jaar is gebeurd, toen de Sov
jet-Unie Engeland en Frankrijk van
agressie in Suez beschuldigde, hetgeen
naar de Russische regering beweerde,
kon leiden tot eeh derde wereldoorlog.
Gaitskell, de leider van de oppositie,
pleegde, nadat hij Kroesjtsjefs brief
zaterdag had ontvangen, onmiddellijk
overleg met premier MacMillan. Hij was
vergezeld van Aneurin Bevan, Labours
schaduwminister van Buitenlandse Za
ken. Macmillan riep daarna het kabinet
bijeen.
Het antwoord van Labour aan
Kroesjtsjef is, dat hij indien hij denkt
dat er gevaar is voor agressie, de Veilig
heidsraad er van dient op de hoogte te
stellen. De Britse Labourpartij is niet in
een positie om een oordeel uit te spre
ken over Kroesjtsjefs beweringen, maar
stelt vast, dat deze elders worden ont
kend. Aan Kroesjtsjef werd verder
meegedeeld, dat zijn brief en de manier,
waarop deze de Labourpartij bereikte
via de zaakgelastigde van de Russische
ambassade in Londen, die Gaitskell
thuis opzocht constitutionele kwesties
opwerpt, welke het partijbestuur op 23
oktober nog nader onder ogen zal zien.
Bij het verkeerde eind
Van de zijde van het Britse departe
ment van Buitenlandse Zaken wordt
verklaard, dat Kroesjtsjef het bij het
verkeerde eind heeft. Een woordvoerder
zei, er zeker van te zijn. dat niemand
agressie tegen Syrië gaat beginnen. Het
enige wat in Londen zonneklaar is ge
bleken, vormt het feit. dat het de Rus
sen zijn, die Syrië hebben bewapend.
Opgemerkt kan nog worden, dat oppo
sitie-partijen in Engeland zich niet
rechtstreeks bemoeien met diplomatieke
acties van de regering, maar trachten
op de normale democratische manier in
het parlement hun invloed uit te oefe
nen. Kroesjtsjef speculeert kennelijk op
het feit. dat de Labourpartij zich in de
Suezcrisis tegen de regering heeft uit
gesproken en reeds vaak nieuwe stap
pen voor het Midden-Oosten heeft aan
bevolen.
Kroesjtsjefs actie wil kennelijk de in
Europa bestaande vrees uitbuiten om
daardoor zijn eigen doeleinden te bevor
deren. De Russen willen blijkbaar ge
bruik maken van de door de kunstmaan
gemaakte indruk met als hoofddoel een
breuk te veroorzaken tussen West-Euro
pa en de Verenigde Staten. Wat Enge
land betreft wil Kroesjtsjef de bestaan
de wrijving tussen regering en oppositie
bestendigen. Verder is het Russische
doel Syrië en Egypte het Sovjet-leider
schap op te dringen in de hoop op deze
manier de wankele Arabische eenheid
te herstellen. Kroesjtsjefs brieven waren
ongetwijfeld geschreven met de voorken
nis, dat Egypte troepen zou sturen naar
Syrië. Nassers expeditie-leger moet wor
den beschouwd als een onderdeel van
Moskou's grote strfategie voor het Mid
den-Oosten.
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vanavond en vannacht front passage
met regen. Morgen overdag opklaringen
overwegend droog weer. Matige tijdelijk
vrij krachtige wind tussen zuid en west.
Temperaturen vannacht omstreeks 8
graden, morgenmiddag omstreeks 13
graden.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
17 OKTOBER.
Zon op: 7.10 uur; onder: 17.44 uur.
Maan op: uur; onder: 14.41 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.54 en 21.28 u.
Laagwater te 4.11 en 16.39 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Na de receptie, die de minister en
staatssecretaris van Defensie giste
ren in Amsterdam hielden voor een
groep leden van het American Le
gion voerden de Kon. Militaire Ka
pel en het tamboerskorps van de
Limburgse Jagers een taptoe uit ter
ere van deze Amerikaanse oud
strijders. De Limburgse Jagers in
actie.
Schörner tot 4'/2
jaar veroordeelt!
De vroegere Nazi-veldmaarschalk
Schörner, eens Hitiers jongste generaal,
is gisteren te München tot vier en een
half jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens moord en poging tot moord.
Het Hof had een verzoek van de ver
dediger om twee voormalige hoge rech
ters van een krijgsraad op te roepen,
verworpen omdat het niet onder zijn
bevoegdheid viel een oordeel uit te spre
ken over de bindende kracht van de
z.g.n. „rampbevelen" van Hitier, waarop
Schörner zich beriep.
Voorstel van Saoed
Volgens het Libanese blad „l'Oriënt"
zou Koning Saoed van Saoedi-Arabië
de Syrische regering hebben voorgesteld
Saoedi-Arabische troepen naar Syrië te
zenden.
De Syrische regering heeft hierover
Engeland zendt volgende week vijf nog geen beslissing genomen, aldus het
Oppositie tegen de monsterstaat
oorlogsschepen naar Israël. De Britse en
Israëlische regeringen zyn namelijk on
langs overeengekomen, dat, indien
Egypte en zijn bondgenoten militair of
politiek een dreigende houding gaan
aannemen, de Britse Marine bij wijze
van machtsdemonstratie een strijd
macht naar Israël zou sturen.
blad.
Het Syrische blad „Hadara" meldt
reeds, dat strijdkrachten van Saoedi-
Arabië de komende 24 uur Syrië zullen
binnenkomen.
Slot op pag. 2
Politieke scheidslijn
Na de bevrijding in 1945 hebben de
socialisten, die toen in de regering
kwamen, telkens betoogd dat er een
sterke leiding van de Staat zou ko
men waardoor alles beter zou gaan
dan vroeger.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Troonrede op de derde dinsdag in september heeft algemeen
„een goede pers" gehad, omdat zij oog had voor de werkelijkheid van
de economische toestand. Voor prof. Oud (VVD), de aanvoerder van
de zeer kleine oppositie in de Tweede Kamer, was het gisteren bij de
algemene politieke beschouwingen naar aanleiding van de Troonrede
echter de vraag of de regering krachtig genoeg is om haar goede
voornemens te verwezenlijken, want door het grote aantal partijen dat
in het Kabinet is vertegenwoordigd, kan de eensgezindheid niet
sterk zijn.
De resultaten van dat sterke diri
gisme zijn thans echter niet in over
eenstemming met de grote verwach
tingen. De gemeentejinanciën heb
ben nooit zo diep in het moeras ge
zeten als nu. Dat moet worden toe
geschreven, aldus prof. Oud, aan het
ver doorgevoelde dirigisme van de
staat.
De gemeenten worden in hun uitgaven
beperkt op een manier waardoor van de
gemeentelijke zelfstandigheid niet veel
meer overblijft. Het overwegend socialis
tische gemeentebestuur van Rotterdam
heeft daarover een nota gepubliceerd,
die vol kritiek staat op de regering. Dat
socialistische gemeentebestuur begrijpt
blijkbaar nog steeds niet, dat het diri
gisme van de Staat en de gemeentelijke
zelfstandigheid onverenigbaar zijn.
De socialisten vergissen zich steeds in
de almacht van de Staat. Na de bevrij
ding verkondigde de socialistische minis
ter Lieftinck, dat voortaan een rente
van 3% normaal zou zijn. Daarop moest
men zich maar instellen. Maar thans
heeft dr. Drees voor de radio een drin
gend beroep moeten doen op het volk
om geld voor de woningbouw te lenen
tegen 6%, het dubbele.
kabinetten op brede basis geen politieke
zekerheid wensen van de wieg tot het
graf.
Men moet risico durven nemen!
Inderdaad verklaarde prof. Romme
(KVP), dat hij niets voelt voor een
minderheidskabinet dat onderhevig
zou zijn aan de zweepslag van de
VVD. De fractieleider van de P. v. d.
A., de heer Burger, wilde prof. Oud
wel toegeven dat de feiten hem in het
gelijk hebben gesteld inzake de mis
lukking van de geleide economie, maar
dat komt omdat er fouten zijn ge
maakt, omdat niet tijdig is ingegrepen
toen de overbesteding merkbaar werd,
doch integendeel de belastingen wer
den verlaagd. Voorts maakte hjj er op
attent, dat, in weerwil van soms diep
gaande verschillen, samenwerking tus
sen KVP en P. v. d. A. toch steeds
mogelijk is gebleken.
Voor de thans noodzakelijke beste
dingsbeperking had de heer Wagenaar
(CPN) geen goed woord en ds. Zandt
(SPG) hield een redevoering die vol
kritiek was op de groeiende Staatsbe
moeienis; waardoor de gemeenten thans
een verlengstuk zijn geworden van het
ambtenaren-apparaat.
Vandaag antwoordt de minister-pre
sident, dr. Drees.
Advertentie
Specialist in
dames-modeschoenen
Bonn wil kennelijk geen beslissing nemen
waarvan men later spijt zon hebben
(Van onze correspondent in West-Duitsland
In politieke kringen in Bonn gelooft men niet, dat de Westduitse Bondsrepubliek
haar diplomatieke betrekkingen met Joego-Slavië zal afbreken, al heeft maar
schalk Tilo thans ook de Oostzone officieel als een zelfstandige staat erkend. In
ieder geval is men hier niet van plan over een nacht ijs te gaan en wil men nog
geen beslissing nemen, waarvan men later wellicht spijt zou hebben. Men kan
dit uit een verklaring van Adenauer concluderen.
Dr. Adenauer heeft namelijk gisteren in West-Berlijn, waar de eerste consti
tuerende vergadering van de nieuwe Westduitse Bondsdag plaats vond, op een
bijeenkomst van zijn fractie gezegd, dat het nieuwe probleem, waarmee men
thans is geconfronteerd, nog eens rustig en grondig moet worden overwogen. Dat
bewijst dus wel, dat hij de brug naar Joego-Slavië nog niet wil afbreken. Joego-
Slavië was tot dusver behalve de machtige Sovjet-Unie de enige communistische
staat, waarmee de Bondsrepubliek directe officiële betrekkingen onderhield.
Joego-Slavië maakt wel
degelijk onderscheid!
In de CDU is niet iedereen het met
Adenauer eens. Er is een stroming waar
te nemen, die op het standpunt staat,
dat West-Duitsland wel degelijk de be
trekkingen tot Joego-Slavië moet afbre
ken. omdat men er altijd mee heeft ge
dreigd.
De Bondsregering zal zich morgen in
Bonn met het nieuwe vraagstuk bezig
houden. De kwestie zal de dag daarop
in Bonn ook op een bespreking Van ver
tegenwoordigers der diverse Bondsdag
fracties ter sprake worden gebracht. Er
is nog geen Bondsdag-commissie be
noemd, die zich met vraagstukken van
de buitenlandse politiek moet bezig hou
den.
In Eist in de Betuwe werd giste-
ten een landelijke demonstratie ge
geven van een nieuwe aardappel-
rooimachine. die de aardappelen uit
de grond haalt, reinigt en in zakken
verpakt. Het wordt daardoor mo
gelijk in snel tempo grote opper
vlakten te rooien met weinig man
kracht. De belangstelling voor deze
machines was zeer groot.
Joego-Slavië is overigens van plan in
de Oostzone slechts een gezantschap te
vestigen, maar in Bonn heeft het een
ambassade. Daaruit blijkt dat het West-
Duitsland in ieder geval belangrijker
acht dan de Oostzone. Van Joegoslavi
sche zijde wordt beweerd, dat het er
kennen van de Oostzone door Belgrado
Duitslands hereniging zou kunnen be
vorderen en dat de internationale span
ningen er door worden verminderd,
maar in Bonn deelt men deze opvatting
niet.
Men vreest hier, dat andere landen
zoals Egypte. Syrië. India en wellicht
ook Zweden het voorbeeld van Joego-
Slavië zullen volgen. De ene staat heeft
slechts op de andere gewacht en geen
van hen wilde de eerste zijn.
Dr. Adenauer was van plan geweest
onmiddellijk nadat de nieuwe Westduit
se regering zou zijn gevormd en hij zijn
regeringsverklaring in de Bondsdag had
afgelegd, een paar weken met vakan
tie te gaan en die in het zuiden van
Frankrijk door te brengen, maar in ver
band met de geeomplieeerd geworden si
tuatie. heeft hij besloten van een va
kantie af te zien en op zijn post in
Bonn (7 blijven.
Aantal slachtoffers
bij Valencia stijgt
Zeker meer dan 50 doden
In het gebied van Valencia zijn vol
gens de jongste berichten zeker meer
dan vijftig personen om het leven ge
komen tengevolge van de hevigste over
stromingen. die Spanje in de laatste
vijftig jaar hebben getroffen. Het peü
van de Turia, de rivier, die tengevolge
van zware regenval buiten haar oevers
is getreden, daalt echter gestaag.
Alle verbindingen met het dorp Naza-
ret aan de monding van de haven van
Valencia zijn nog verbroken. Men vreest,
dat het merendeel van de huizen door
het overstromingswater in zee is ge
sleurd. De stad Valencia zelf is ook nog
van de buitenwereld afgesneden. De wa
ter- en elektriciteitsvoorziening is ge
stagneerd.
Met helikopters heeft men verschei
dene gezinnen gered, die hun leven in
boomtoppen trachtten veilig te stellen.
Daar alle bruggen in de omgeving het
hebben begeven en er dus geen nieuwe
Taak van de Staat
Meer dan ooit is het nodig om ons te
bezinnen op de taak van de Staat, ver
volgde prof. Oud. Het liberale beginsel
gaat uit van de ontwikkeling van de
zelfstandige kracht. Dat moet de over
heid bevorderen. Het wegnemen van
het eigendomsrecht zou een machtige
prikkel wegnemen tot ontwikkeling
van zelfstandige kracht. Wij moeten
zoeken naar maatschappelijke verhou
dingen met minimum bestaanskansen.
Voor allen, maar er moeten ook gelijke
kansen zijn voor allen om zich boven
dat minimum uit te werken en te
komen tot bezitsvorming. De KVP, AR
en CHU zijn het daarmee eens, maar
de P. v. d. A. niet. Daarom loopt de
scheidslijn in de politiek tussen socia- voorraden kunnen worden aangevoerd,
listen en niet-socialisten. Dat komt dreigt de voedselvoorziening spaak te
typisch tot uiting op het terrein van topen. Verscheidene transporten met
de bezitsvorming. f,onHl
Wanneer men doelbewust een politiek
wil voeren die leidt tot bezitsvorming,
dan kan men daarvan geen succes
verwachten in samenwerking met de
socialisten die er principieel tegen zijn.
Samenwerking met socialisten kan
onder bepaalde omstandigheden nodig
zijn, maar dan moet men er zich
rekenschap van geven, dat men daar
voor het offer brengt van een doelbe
wuste politiek van bezitsvorming.
Geen principieel beleid
Prof. Oud waarschuwde tegen de illu
sie van de almacht van de Staat, want
dan is het met de vrijheid gedaan. Het
meest democratische apparaat zal de
monsterstaat geen baas kunnen worden.
De principiële scheidslijn in de politiek
loopt tussen socialisten, die voorstan
ders zjjn van de staatsalmacht, en de
niet-socialisten. Daarom kan een breed
samengesteld kabinet geen principieel
beleid voeren. Dan is veel beter een
minderheidskabinet dat in de praktijk
zal blijken te kunnen steunen op een
meerderheid in de Kamer. Alle kabinet
ten van 1894 tot 1918 waren minder
heidskabinetten.
Omdat men in de kringen van de AR.
CHU en KVP steeds meer ongerustheid
toont over de samenwerking met de P.
v. d. A., wilde prof. Oud die mogelijk
heid van een minderheidskabinet nog
eens onder het oog brengen, hoewel hij
er zich van bewust was, dat de druk
eerst sterker zal moeten worden eer de
rechtse partijen daartoe zullen beslui
ten. Daarom herinnerde hij aan de
bijbelspreuk: „De drukking der melk
brengt boter voort". Men moet met
tienduizenden kilo's brood trachten even
wel het bedreigde gebied te bereiken. Er
woedt nu ook nog een griepepidemie
onder de inwoners van de geteisterde
gebieden.
Krachtige aanwas
der deviezen
De krachtige stijging van de devie
zenreserve vormt een der meest spec
taculaire elementen van de weekstaat
van de Ned. Bank per 14 oktober. Met
een stijging deze week van ruim f65
miljoen is in 2 weken tijds deze re
serve met meer dan f 100 miljoen ver
sterkt en opgeklommen van f 699,4 mil
joen tot f 802,5 miljoen.
Men had reeds min of meer met een
behoorlijke aanwas rekening gehouden.
Er is n.l. de laatste weken behoorlijk wat
aan deviezen uit het buitenland binnen
gekomen. De oorzaak daarvan moet
voornamelijk worden gezocht in de om
standigheid. dat de vorige maanden veel
valutaschuld vooruit is betaald in af
wachting van een mogelijke devaluatie
van het Engelse pond en een revaluatie
van de Westduitse mark. Hierdoor doet
zich nu het tegenovergestelde verschijn
sel voor als in augustus en september
Er is een overschot aan deviezen ge
kweekt en de vlucht is tot staan ge
bracht, welk verschijnsel zich nog over
vele maanden kan uitstrekken. Tevens
is een belangrijke kwalitatieve verbete
ring van het deviezenbezit bereikt. Im
mers. de convertibele voorraad is toe
genomen met ruim f 100 miljoen tot
f 439 miljoen.