Sint Nicolaasfeesi
A. E.
Voor verdelging van mof
stenotypiste
Guldemond Zoon n.v.
TEEKENS SLAGERIJEN:
Rambaldo nam liet initiatief
luchtvaart ballonvaart was
toen
Vakantiegangers krijgen de sclmld
van de prijsstijgingen in Spanje
chocolaterie
de ontsmettingsinrichting
De K. N. V. V. L. stimuleerde de
enorme ontwikkeling
Maar cle overheid heeft zelf haar diensten en
goederen belangrijk duurder gemaakt
BONN IS WOEDEND OP E
PRAWDA-CORRESPONDENTE
Moedennieuws
van Gerzon,
Hulpverkoopsters
MAANDAG 7 OKTOBER 1957
50 jaar Kon. Ned. Ver. voor Luchtvaart
Nederlanders waren de pioniers
Twaalf
(Van onze Haagse redactie)
In het „Zuid-Hollandsch Koffiehuis" aan de Groenmarkt te Den Haag, aldus
vernielden de kronieken, kreeg luitenant-ter-zce-ballonvaarder A. E. Rambaldo
op 10 oktober van het jaar 1907 voldoende belangstellenden byeen elf heren
met klinkende namen! om de oprichting van een Nederlandse Vereniging voor
Luchtvaart te kunnen bespreken.
Luchtvaart, dat betekende in die dagen ballonvaart, want een andere mogelijk
heid voor de mens om zich in de derde dimensie te bewegen, kende men nog
nauwelijks. Zeker had men al wel gehoord en gelezen van de prestaties van de
twee Amerikaanse rywielfabrikanten Wright, die vier jaar eerder een toestel
„zwaarder dan lucht" hadden geconstrueerd, dat door een motor en propeller de
lucht in kon worden getrokken. Maar waarheen deze vinding zou leiden, kon toen
nog niemand overzien.
Voorvoeld hebben de twaalf heren het
waarschijnlijk wel, want art. 2 van de
statuten van de vereniging, die op die
avond meteen werd opgericht, luidde:
„De vereniging heeft ten doel de lucht
vaart in de ruimste zin genomen te be
vorderen en zich in het bijzonder te
wijden aan de ontwikkeling van de
luchtsporten en luchttoerisme".
Gestuwd door het enthousiasme van
de marine-officier Rambaldo. die van
overheidswege de opdracht had een rap
port samen te stellen over de lucht
vaart van die dagen en die bij zijn on
derzoekingen zeer geestdriftig werd. zet
te een dozijn vooraanstaande Neder
landers voor ons land de eerste schrede
op het pad van de ontwikkeling van de
vliegerij, een pad dat, zoals wij thans
een halve eeuw later kunnen getuigen,
steil omhoog zou voeren tot schier on-
onvoorstelbare successen.
Daarom moet een jubileumartikel ter
ere van de thans 50-jarige Kon. Ned.
Ver. voor Luchtvaart beginnen met een
tribuut aan deze 12 Nederlanders, die
nog telkenjare in het KNWL-hand-
boek op de eerste pagina worden ge
noemd. n.l. H. J. K. André de la Porte,
W. N. Bakker. S. P. 1' Honoré Naber. S.
van Hoogstraten. H. J. van der Leeuw,
M. K. Medenbach, J. A. H. L. baron
Melvill van Carnbee, dr. H. A. Naber, H.
F. Onderwater, jhr. J. H. Ram, A. E.
Rambaldo en dr. B. S. Sybrandy.
Welke betekenis zou de luchtvaart in
Nederland hebben als de KNVVL er
niet was?
Zouden wjj dan even trots kannen
zijn op onze nationale luchtvaartmaat
schappij, de KLM, als wij thans met
een gerust geweten mogen zijn? Zou
Nederland een eigen nationale vlieg
tuig-industrie hebben, even wereldbe
roemd en even gerenommeerd als het
Fokkerconcern?
Deze vragen mogen, nu de KNVVL
50 jaar bestaat, worden gesteld. Niet om
er een antwoord op te geven, doch om
vast te stellen, dat het de thans jubile
rende vereniging was, die telkens weer
in de halve eeuw van haar bestaan het
initiatief nam tot het bundelen van
reeds aanwezige dan wel ontplooien van
nieuwe krachten, die de ontwikkeling
van de luchtvaart in ons land konden
bevorderen. Vele jaren lang immers was
de KNVVL. die in 1913 het predicaat
..Koninklijke'' verwierf, de enige lucht
vaartinstantie" in Nederland.
Zij was betrokken bij de oprichting
van de militaire luchtvaartafdeling van
het leger, thans de Kon. Luchtmacht,
in 1913. Zij verleende steun en mede
werking aan de luitenants Plesman en
Hofstee voor hun ELTA (Eerste Lucht-
verkeers Tentoonstelling Amsterdam) in
1919, waaruit de KLM is voortgekomen
en waaraan het mede te danken is, dat
Anthonie Fokker zijn in Duitsland ge
vestigde fabriek naar Nederland over
bracht. Het was haar voorzitter van de
„vakafdelinng Aviatiek", de heer Alb.
Kapteijn. die in 1909 voor de Techni
sche Hogeschool te Delft een lezing
hield over aërodynamica, dat wil zeggen
over alles wat men er in die dagen van
wist, hetgeen leidde tot de oprichting
van een aërodynamisch laboratorium
aan de T.H.. dat nog lange tijd onder
beheer van de vereniging stond, tot het
in 1919 werd overgedragen aan de in
middels (ook met hulp der KNVVL)
opgerichte Rijksstudiedienst voor de
Luchtvaart, de voorloper van het huidi
ge Nationaal Luchtvaartlaboratorium.
Het „Comité Vliegtocht Nederland-
lndië", dat zijn streven in 1924 zo
succesrijk "bekroond zag, werd in het
leven geroepen mede op instigatie
van de KNVVL. Sportvliegers kon
den al vroeg bij de KNVVL terecht
kunnen bij de in 1927 opgerichte
Nationale Luchtvaartschool, waar
van de algemeen secretaris van de
KNVVL ambtshalve directeur is. Het
zweefvliegen werd in 1930 in ons
land geintroduceerd en het was al
weer op verzoek van de thans jubile
rende vereniging dat enkele Duit
sers deze bijzondere sport hier des
tijds kwamen demonstreren. Aan die
andere aan de luchtvaart verwante
sport, de modelvliegtuigbouw, werd
in 1913 al gedacht, toen er een
„proef-aeroplan-sportcommissie" in
het leven werd geroepen. Uiteraard
had men met deze hobby wel succes
onder de jeugd, hetgeen er toe bij
droeg om de jongelui van de twinti
ger jaren vertrouwd met de vliegerij
te maken. Later werd juist deze ac
tiviteit van de KNVVL steeds inten
siever aangepakt.
Thans is de propaganda onder de
jeugd de voornaamste doelstelling.
Een opsomming als deze zou doen ver
moeden dat de KNVVL, bij het steeds
verder uitslaan van haar wieken, altijd
de wind heeft meegehad. Toch is dat
niet geheel waar. De tweede wereldoorlog
bracht ,een gevoelige klap toe ook aan
dit stuk verenigingsleven in ons land. In
1945 was er noch van de vereniging, noch
van haar materiaal veel meer over.
Met een aantal „Piper-Cub"-vliegtui-
gen uit Engelse dumps en met wat
zweefvliegtuigen naar Duits model, die
Fokker als vrij spoedig wist te fabrice
ren, werd de sport- en zweefvliegerij
echter weer op gang gebracht.
Veel steun werd daarbij ondervonden
van Prins Bernhard, die sedert 1938 ere
voorzitter van de vereniging is. De be
langstelling van de Prins voor de lucht
vaart in het algemeen, betekent dat de
KNVVL in hem meer dan ere-voorzitter,
ja, in feite een actieve eerste voorzitter
heeft. H.M. de Koningin is bescherm
vrouwe van de vereniging.
Met haar 8000 leden, haar eigen voor
Nederland toonaangevende luchtvaart
periodiek, haar filmdienst en haar vele
springlevende onder-afdelingen is de
KNVVL thans weer een zeer bloeiende
vereniging.
Het in 1950 geopende zweefvliegcen-
trum Teriet waar het vooral 's zomers
doorlopend zeer druk is, leidt elk jaar
gemiddeld honderd jongelui op tot
zweefvlieger. Als wervings- en selectie
apparaat voor toekomstige burger- en
militaire vliegers is de zweefvliegschool
op Teriet van niet. te onderschatten be
tekenis. Grote propagandistische waarde
gaat ook uit van de jeugdluchtvaart-
brigade. alsmede van het bureau jeugd-
luchtvaartscholing en -voorlichting, dat
zijn activiteiten voornamelijk tot de
scholen richt.
En zoals dat in het verleden zo vaak
het geval was bij het voorbereiden
van weer een nieuw luchtvaartinstituut
Misbruik van vertrouwen
Leugenachtige voorlichting over C.D.l
West-Duitsland)
De Westduitse bondsregering is bui
tengewoon ontevreden over de manier,
waarop enkele in Bonn geaccrediteerde
Sovjetrussische journalisten zich hier
van hun taak kwijten. Zij komt er
onomwonden voor uit en zij heeft in
het laatste nummer van het haast
dagelijks verschijnende „Bulletin"
de officiële publikatie van de rege-
ringsvoorliehtingsdient een felle
aanval op de correspondenten van de
„Prawda", het orgaan van de commu
nistische partij in Rusland, gedaan.
Deze correspondenten zijn Pavel Nau-
mof en Boris Michailof. Naumof, wiens
komst overigens als eerste Sovjetrussi
sche correspondent een paar jaar gele
den vrij veel opzien baarde, heeft intus
sen al, nog voordat het artikel in het
„Bulletin" is verschenen, de opdracht
van zijn hoofdredactie gekregen West-
(Van onze correspondent te Madrid)
De bijna vier miljoen toeristen, die dit seizoen Spanje hebben bezocht, krygen
min of meer de schuld voor de prijsstijgingen, die gedurende het afgelopen half
jaar vele Spaanse huismoeders en hun echtgenoten! onrustig hebben
gemaakt.
Don Pedro Gual Villalbi, minister zonder portefeuille en voorzitter van de
Nationale Economische Raad, heeft dit verklaard. Bovendien legde hij nog eens
de nadruk op een kortgeleden uitgegeven regeringsverklaring, waarin wordt ge
zegd, dat de peseta niet zal worden gedevalueerd, hoe hardnekkig de geruchten
dienaangaande ook mogen zyn en blijven.
Dat een verklaring moest worden gegeven voor de steeds maar stijgende prijzen,
is verklaarbaar, maar dat nu de niets vermoedende buitenlandse vakantiegangers
tot zondebokken moesten worden verklaard, dat heeft wel enige verbazing gewekt.
Uiteraard ligt over de woorden van Don Pedro wel een vernis van waarheid, maar
dat is zo dun, dat zelfs Spanjaarden er doorheen zien.
in de spiraal van lonen en prijzen in te
dammen.
Verguisde theorie
van vraag en aan bod
Het is waar, dat de Spaanse economie
nauwelijks is ingesteld op het massale
buitenlandse bezoek. De jarenlang ver
guisde theorie van vraag en aanbod is
daarbij in het spel gekomen en daar de
toeristen met hun goedkope peseta's
voor alles ruim konden betalen, pasten
de prijzen zich snel aan. Er wordt in
Spanje nu eenmaal niet voldoende ge
produceerd en er zijn maar weinig de
viezen beschikbaar voor import. Daarom
kon het in het hoogseizoen op enkele
plaatsen aan de „volkomen door buiten
landers overstroomde „Costa Brava"
voorkomen, dat de bevolking op de
markt niets kon kopen, omdat buiten
landers en Spaanse hotelhouders de hele
voorraden groenten, fruit, eieren, vlees
e.d. al hadden opgekocht, en dat tegen
prijzen die een doodgewone Spanjaard
in geen jaren zou kunnen betalen.
Uit Gerona werd zelfs bericht, dat de
hotelhouders „dc boer op gingen" om
daar groenten e.d. meteen van het land
De lange winter.
Het is tekenend dat Don Pedro het
tere onderwerp der loonsverhogingen zo
bruut aanroert, nu de vakanties achter
de rug zijn en men ook in Spanje gaat
denken aan de lange, moeilijke winter,
die op komst is. In de afgelopen jaren
waren het vooral de wintermaanden, die
werden gezien als de maanden bij uit
stek voor stakingen en ongeregeldheden,
zoals de grote stakingen in begin 1956
en de ongeregeldheden in Barcelona van
dit jaar januari. Een voorproefje is nu
al gegeven in Bilbao, waar ruim twee
duizend arbeiders van een scheepswerf
een sit down-staking hielden, een sta
king die door slechte organisatie en het
gebrek aan stakingskassen, evenals alle
voorgaande stakingen zonder resultaat
is verlopen.
Vlucht in goederen
De regering kan ook moeilijk tot
loonsverhogingen overgaan, zonder de
zwakke peseta nog meer te verzwakken.
manier, maar als het niet anders kan,
zullen andere maatregelen worden ge
nomen tegen de speculanten", zo heeft
de minister gedreigd. Die „andere maat
regelen" zullen op de duur wel noodza
kelijk zyn.
in ons land. het Nationaal Luchtvaart
museum, dat volgend jaar mei op Schip
hol voor het publiek moet worden
geopend, heeft de KNVVL weer een be
langrijk aandeel. Enkele van haar func
tionarissen werken in het Stichtingsbe
stuur.
De stichting en inrichting van een mu
seum, waarbij de blik uiteraard op het
verleden wordt gericht, weerhoudt, de
KNWL er niet van tevens in de toe
komst te zien. Haar afdelingen voor
luchtvaartwetenschappen, waarin de
„Vereniging voor ruimtevaart" is opge
nomen bewijst dat.
Als Prins Bernhard op 19 oktober, by
de plechtige herdenking van de 50ste
verjaardag van de vereniging de sleutels
in het slot steekt om daarmee het on
langs betrokken nieuwe gebouw aan
het Jozef Israëlsplein 8 te Den Haag of
ficieel in gebruik te stellen, dan weet hy
dat hij daarmee tevens de weg ontsluit
voor een tweede halve eeuw van gestage
KNVVL-arbeid in het belang van de
Nederlandse luchtvaart.
Duitsland te verlaten. De Russ
jouranlisten hadden, aldus het „I
journalisten hadden, aldus het
tin", misbruik gemaakt van de
vrijheid, die hen in West-Duitslandi
verleend. Maar het ligt. naar wij v|
men. niet in de bedoeling van de
duitse autoriteiten de Russische
mannen officieel het verblyf i:
Bondsrepubliek te ontzeggen.
CENSUUR IN RUSl
Het wordt in het bewuste artik
het „Bulletin", dat langer dan ee:
lom is, echter wel de aandacht o;
vestigd, dat Duitse correspondent;
de Sovjet-Unie, die daar op een i
gelijke wijze werkten, al lang ui'
land zouden zijn gezet. Het werk vs
le buitenlandse correspondenten wol
Rusland streng gecensureerd en
had een Sovjetrussisch blad nog ii.
twee Duitse correspondenten beschi
onjuiste berichten te hebben do
geven en om hun uitzetting uit Ru
gevraagd.
In de Prawda had nu een beric't
Bonn gestaan, waarin werd gezegt
Adenauer, die zich lang in de mant;
een deemoedig christen en een
craat had gehuld, thans de rol va:
nieuwe Fiihrer van het Duitse volk
de. Het had verder geheten, dat de
bij de verkiezingen alleen maar m<
hulp van een anti-democratisch vt
zingssysteem.e een teugeloze det
gie, leugen en bedrog de overwij
had behaald.
Dat is, aldus het „Bulletin" eei
draaiing van de waarheid en dat
niets meer met objectieve kritie
maken, die elke buitenlandse joui
in de Bondsrepubliek kan uitoel
Het werk van de Sovjetrussische c.
pondenten had er toe kunenn bijdi
dat tussen de Sovjet-Unie en 1
Duitsland meer vertrouwen ont
waarop Moskou, naar het altyd
zoveel prijs stelt.
Tot dusver heeft de Westduitse
ring nog nooit zulke scherpe wo
aan het adres van buitenlandse e
pondenten gericht. Wjj zyn ben
of en hoe Moskou op deze aanv
reageren.
De gezinnen, die in aanmerking wensen te komen voor het
van de Vereniging van Vrouwelyke Studenten te
Leiden voor arme Leidse kinderen kunnen daartoe
aanvragen richten tot UITERLIJK 20 OKTOBER
aan de St.-Nicolaas-commissie, Rapenburg 65.
Alleen schriftelijke aanvragen worden behandeld.
In november zullen zij nader bericht ontvangen.
TE KOOP GEVRAAGD
in grote plaats of stad in Zuid-Holland
met banketverkoop of BANKETBAKKERIJ met
belangrijke doorverkoop.
Woonruimte van minimaal 3 kamers moet beschikbaar
zijn. Contante betaling is mogelijk. Brieven bureau van
dit blad onder nummer 5328.
te kopen. Minister Villalbi heeft dus wat l Minister Gual Villalbi spreekt nogal
dat betreft gelijk, maar hij vergeet te vertoornd over buitenlandse kranten, die
vertellen, dat de overheid haar diensten
en goederen sterk in prijs verhoogde en
dat daar geen toerist aan te pas is ge
komen. Trams, treinen, telefoon, luci
fers, sigaretten, het ging allemaal in
prys omhoog en daarnaast is officieel
door Madrid toestemming gegeven tot
prijsverhogingen voor kranten, brood,
vlees, vier, om dan maar enkele uit de
lange rij duurder geworden artikelen te
noemen. De twee forse loonsverhogin
gen van het vorige jaar zyn daardoor
weer volkomen ingelopen en voor de
gewone Spaanse „man in de straat" is
het weer even moeilijk als altijd om de
eindjes via vele merkwaardige bijbaan
tjes aan elkaar te knopen.
Minister Pedro Gual Villalbi, die ver
antwoordelijk is voor de ontwikkeling
van de Spaanse economie, heeft nu dui
delijk te verstaan gegeven, dat de ge
ruchten over nieuwe loonsverhogingen
iedere grond missen. Mede daaruit kan
worden geconcludeerd, dat de regering
steeds maar schrijven over devaluatie
van de peseta, maar ook de Spaanse j
geven „hints" in die richting. Een krant
in Barcelona bijvoorbeeld de stad
waar Don Pedro als Catalaan zelf
woont! laat een dagelijks stripfiguur
tje praten over een vriend, die al zijn
geld heeft omgezet in goederen, met het
oog x>p de komende devaluatie. Er wor
den verder grapjes over gemaakt, maar
dat dit onderwerp wordt aangeroerd,
spreekt voor Spanje boekdelen. Het is
inderdaad bekend, dat velen hun geld
beleggen in huizen of bouwgronden en
de prijzen daarvan zijn dan ook hoger
dan ooit. Voorzichtige huismoeders met
iets meer peseta's dan normaal, kopen
in de „Comados", de rommelige Spaanse
kruidenierswinkels, ook meer levensmid
delen dan vroeger, dit als voorzorg te
gen de ondanks alles verwachte verdere
stijging der pryzen. Het helpt weinig,
dat de regering voorbereidingen treft
om voor de voornaamste levensmiddelen
een prijsstop af te kondigen. „We pro-
voor lessen, zoals zij dat nu nog vast besloten is om de inflatoire tendens beren het nog te doen op een soepele
houtworm en andere insekten in stoffering, meubilair en
gebouwen, met garantie:
p.a. HOOFTSTRAAT 26 - ALPHEN AAN DEN RIJN
TELEFOON 3173
Gevraagd voor zo spoedig mogelijke
indiensttreding
H.b s.-opleiding en steno Engels en
Duits genieten voorkeur.
Schriftelijke sollicitatie aan:
NIET SENSATIONEEL
maar zó, dat U iedere week Uw gezin goede vleesmaaltijden kunt
voorzetten! Daarop alleen zijn Teekens' reclames gericht en
daarom weten hoe langer hoe meer mensen onze slagerij te vinden.
500 gram VARKENSKARBONADE, klein beentje 1.58
DEZE WEEK
DINSDAG
500 gr. mag. speklapp. 118
200 gram zult 0.38
WOENSDAG
500 gr. gehakt h.o.
I DONDERDAG
1.28 500 gr. runderlappen 1.28
0.52 I 500 gr. doorr. spekl. 0.80
200 gr. lunchworst
Weekreclame
100 gram ROOKVLEES en 100 gram LUNCHWORST 0.85
500 gr. palingrookworst 1.25; 250 gr. leverworst 0.60; 100 gr. r. rookworst 0.38
Grote sortering LAMSVLEES, KALFSVLEES
en volop voor de erwtensoep.
HOGEWOERD 72
LANGE MARE 90
LANGE MARE 94
voor hele of halve dagen.
(Eventueel ook uitsluitend van 18.00-21.00 uur)
De verkoop van onze speelgoederen, chocoladeletters
en vele andere cadeau-artikelen vraagt in de St. Nicolaas-
tijd extra uitbreiding van ons verkooppersoneel.
Prettige werkkring.
Dames (gehuwd geen bezwaar), die tijdelijk werk zoeken
in een prettige omgeving en genegen zijn onze vele
cliënten op een goede en vlotte wijze te helpen, bieden wi|:
goede verdiensten
en bovendien een extra korting op gezinsinkopen, dus
ook op St. Nicolaas-inkopen bij de Hema.
Aanmeldingen dagelijks van 9.00-18.00 uur bide Bedrijfs
leider van het filiaal, Haarlemmerstraat 130. Leiden.
DAGBLADRECLAME IS NIET TE VERVANGEN
Turban, gedistingeerde dames
hoed van bever mclusine in
9 modekleuren 7^
Amazone, een jeugdige creatie
van antilope wol vilt in nieuwe
herfsttinten
R:
v
Ri
Al
W
\n
R
R
A
V
T
W
Te
Co
AS
W:
Fo
Cc
W
Fc
EK
TI
Ste
Nie
DU
