President Bourguiba van Tonesië roept ambassadeur in Parijs terug Regering verwacht grotere welvaart en meer kansen van de Euromarkt WEERBERICHT Druk op Washington om wapens te krijgenzeggen cle Fransen Geen dieper overheidsingrijpen in liet economische leven 96ste jaargang VRIJDAG 4 OKTOBER 1957 No. 29256 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: j J. W. Henny Hoofdredacteur J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN t. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Weer een verrassende radiorede namelijk van beschieting van enige dor pen in dit gebied. De gouverneur van Kef heeft de uitwijzing gelast van alle Fransen uit Kef en Saket Sidi Joessef. (Van onze Par ij se correspondent) Het Tunesische staatshoofd Habib Bourguiba zorgt in zfjn wekelijkse radiotoe spraken wèl telkens voor een verrassing. Zo maakte hjj gisteren bekend, dat hjj zjjn ambassadeur in Parijs spoorslags naar het vaderland heeft teruggeroepen. Ais aanleiding en rechtvaardiging van deze stap werd door de Tunesische staatsman gezegd, dat de Fransen maar niet ophouden de veiligheid der Tune sische onderdanen te bedreigen. De laatste dagen zouden er weer Tunesische gewonden zjjn gevallen, die van Franse vliegtuigen uit werden beschoten. In officiële kringen in Parijs heeft men niet zonder enige diepe teleurstelling, ver ontwaardiging en verbittering van dit besluit van Bourguiba kennis genomen, een besluit, waarachter men de wens van het Tunesische staatshoofd meent te mogen bespeuren een extra-pressie op Washington uit te oefenen door de betrek kingen met Frankrijk geweld aan te doen. Washington met zijn wapenleveranties niet op Parijs zou behoeven te wachten. Die indruk wordt nog versterkt door een andere verklaring van de Tune sische staatschef, waarbij hij het volk publiekelijk toestemming gaf aan zijn gemoederen vrijelijk lucht te geven, of van zijn verontwaardiging over de Franse gedragingen te getuigen. Voor vandaag worden er in Tunesië dan ook massale demonstraties tegen Frankrijk verwacht! En wat Parijs betreft, gaat de binnen landse regeringscrisis, waar nog weinig of geen schot in zit, dus gepaard met verhoging der spanningen in de betrek kingen met Tunesië, spanningen die hun weerslag op het verzet in Algerije, naar te vrezen valt, niet zullen missen. Vandaag betogingen Men herinnert zich, dat de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Chris tian Pineau, vlak voor de stemming over de vertrouwenskwestie welke de regering noodlottig zou worden mede deelde, dat Frankrijk en Tunesië waren overeen gekomen de wapenleveranties aan laatstgenoemd land op te schorten tot eerst een internationale conferentie over dit onderwerp zou zijn gehouden. Deze verklaring wordt nu, voorzichtig uitgedrukt, wel in een wat vals daglicht geplaatst, want uit de houding van Bourguiba spreekt het tegendeel van tegemoetkomendheid! In elk geval is hij niet bereid met het oog op de hudige regeringscrisis in Frankrijk extra-geduld te betrachten. Het ziet er integendeel naar uit, dat Bourguiba deze crisis juist als argument wil gebruiken om te be wijzen, dat er met de Fransen nooit overeenstemming te bereiken is, zodat Atoomoverleg in Wenen buiten politieke sfeer (Van onze Weense correspondent) De eenstemmigheid, de waarmee atoomconferentie in Wenen dezer dagen met haar werk is begonnen, vertoonde woensdag en donderdag enige scheuren, omdat de communistische staten, ge deeltelijk gesteund door Egypte, India en Indonesië, tegen het lidmaatschap van nationalistisch China protesteerden en zich daartegenover voor de toelating van het communistische China als waar nemer uitspraken. Een Amerikaans voorstel dergelijke politieke strijdvragen niet te bespreken en zo spoedig mogeljjk aan het eigenlijke werk te beginnen, werd tenslotte aangenomen. Gistermiddag werd het bestuur van het atoombureau gekozen, dat uit 23 leden moet bestaan. Dertien leden wer den reeds door de commissie van voor bereiding aangewezen, namelijk Austra lië, Brazilië, Canada, de Verenigde Sta ten, Frankrijk, India, Japan, Portugal, Groot-Brittannië, Zweden, Tsjecho- Slowakije. de Sovjet-Unie en de Zuid- afrikaansë Unie. Voor tien overige zetels werden gisteren Argentinië, Italië, Roe menië, Egypte, Pakistan, Indonesië, Zuid-Korea, Guatemala, Peru en Tur kije gekozen. Deze gouverneurs zouden vandaag een directeur-generaal ipoeten kiezen. Men neemt aan dat de Verenigde Staten hun gedelegeerde W. Sterling Cole nog steeds willen pousseren, waartegenover de Sovjet-Unie dr. H. J. Bhabha uit India willen voorstellen. Als compromis-op lossing wordt gesproken over de Zweed prof. Harry Brynielson en over de Zwit ser dr. Paul Jolles, die secretaris-gene raal van de commissie is. De keuze van deze laatste is echter niet waarschijnlijk. Eerst daarna verwacht men, dat het politieke aspect in de toespraken geheel zal verdwijnen en dat men weer een drachtig aan het eigenlijke construc tieve werk voor de vreedzame toepassing van de kernenergie zal kunnen begin nen. Stiefovergrootmoeder van veertien jaar De veertienjarige Mary Lou Lawson uit Hernando in de Ame rikaanse staat Missouri is stief overgrootmoeder geworden door in het huwelijk te treden met een man van 76 jaar. Deze heeft negen kinderen, zes kleinkinderen en drie achterkleinkinderen. Mary Lou verklaarde, dat zij „veel liever de beminde vrouw van een be jaard man dan de slaaf van een jonge man is". Toenemende bewolking De Bilt verwacht tot morgenavond: Vannacht opklaringen, hier en daar mist en plaatselijk nachtvorst. Morgen toenemende bewolking met voornamelijk in het noorden van het land enige regen. Zwakke tot matige, aan de kust later krachtige wind, krimpend naar west tot zuidwest. Morgen overdag on geveer dezelfde tempera'uren als van daag. (Opgemaakt te 11.15 uur). 5 OKTOBER Zon op: 6.49 uur; onder: 18.11 uur. Maan op: 16.37 uur; onder: 3.14 uur. Hooswater te Katwijk te 1.07 en 13.36 uur. Laagwater te 9.07 en 21.23 uur. Dorpen beschoten Tot zover onze Parijse correspondent. De Tunesische regering heeft naderhand in een communiqué bekendgemaakt, dat duizenden Tunesiërs in Kef en twee andere plaatsen protestbetogingen heb ben gehouden tegen de „Franse agres sie" en wapens hebben geëist om het Tunesische grondgebied te beschermen. De Tunesiërs beschuldigen de Fransen Advertentie Specialist in dames-modeschoenen De A-griep loopt nu terug in Semielager Rustig laten uitzieken „Op het ogenblik bevinden zich nog 121 Nederlandse militairen in het hos pitaal van Sennelager (Duitsland), van wie er 15 afkomstig zjjn van de batal jons, die onlangs naar huis zijn terug gekeerd en 26 anderen tot de kamp staf behoren. De nieuwe Nederlandse bataljons, die sedert enkele dagen aan de oefeningen in Sennelager deelne men, tellen tot op heden 84 zieken, van wie er 60 aan de A-griep lijden. Dit cijfer steekt echter tegenover de eerste oefening, toen het aantal zieken als gevolg van de A-griep het maximum cijfer van 411 bereikte, zeer gunstig af." Aldus deelde luitenant-kolonel Nauhuys, chef-arts van de vierde Nederlandse divisie de journalisten mede, die dezer dagen een bezoek brachten aan het in Sennelager geïmproviseerde hospitaal. De A-griep toont een duidelijke neiging tot teruggang, aldus overste Nauhuys. De A-griep, zo ging hij verder, luistert sterk naar penicilline en andere antibiotoca en zodra er dan ook maar enige reden tot vrees voor complicaties bestaat worden deze onmiddellijk toegediend. In het hospitaal zijn thans nog twee afdelingen in gebruik, die ieder ruimte bieden aan elk 90 patiënten. Drie artsen oefenen geregeld toezicht uit en deze kunnen eventueel nog ver sterkt worden door de doktoren, die bij de drie Nederlandse bataljons aanwezig zijn. Dokter Nauhuys deelde nog mede, dat de muren van de zalen van het hospitaal inmiddels stofvrij zijn gemaakt en de soldaten thans in plaats van de strozakken in bedden met matrassen zijn gelegerd en over lakens en pyjama's be schikken. Ook hebben zij radiotoestellen ontvangen. Overste Nauhuys zei voorts van oor deel te zqn, dat deze A-griep-epidemie in tjjd van oorlog niet zou zijn uitge broken. Wij zouden dan onmiddellijk over grote hoeveelheden entstoffen hebben beschikt. Thans hebben wij echter gemeend, gezien ook de lang durige methode, die gevolgd moet wor den bij de fabricage van entstof en de kosten die ermee gemoeid gaan, dat het mede in verband met het goed aardig karakter van de epidemie het beter zou zijn de A-ziekte maar rustig te laten uitzieken." Gouden jubileum van Boekverkopersbond gevierd Namens de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft dr. J. Hulsker, hoofd van de afdeling Kunstzaken van O., K. en W. gister morgen te Delft de tentoonstelling „Den Gulden Winckel" geopend, die tot 26 oktober in het stedelijk museum „Het Prinsenhof" wordt gehouden ter gelegenheid van het gouden jubileum van de Nederlandse Boekverkopers bond, dat gisteren in Delft werd ge vierd. In de middaguren werd in de S'tads- doelen een feestvergadenng gehouden, waarin de voorzitter, de heer H. W. Blok een overzicht gaf van de afgelopen vijf tig jaar en daarbij constateerde, dat het ledental in dat tijdsbestek is gestegen van 112 tot 730. Voorts deelde hij mede, dat Nederland op de zesde plaats staat wat de oplaagcijfers per titel betreft, dat volgens de laatst bekende gegevens (1952) 31 miljoen boeken werden omge zet en dat door de Nederlandse biblio theken en leeszalen 15 miljoen boeken werden uitgeleend. Voor de eerste maal werd tijdens deze vergadering de J. H. Donnerprijs uitgereikt, een vijfjaarlijkse prijs, die bestemd is voor de boekhande laar, die zich op bijzondere en langdu rige wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor de boekhandel. De heer Th. Wink, redacteur van het Nieuwe blad voor de Boekhandel en directeur van de Vereni ging ter bevordering van de Belangen des Boekhandels, kon deze prijs in ont vangst nemen uït handen van dr. A. M. H. Schepman, voorzitter van de jury. In de namiddag werd in Het Prinsenhof een druk bezochte receptie gehouden. De feestdag werd besloten mei een feest avond in de Stadsdoelen. FEESTVERKOOP NYLONS geminderd, pracht kwaliteit 2.39 NATUURLIJK BIJ HAARLEMMERSTRAAT 172 - 174 - 179 HERENSTRAAT 9 MIDZA-BONNEN voor onze cliënten. Geen sprong in het duister! Leiden, de derde oktober: het jaarlijkse [eest van de Sleutelstad. Niet alleen een eest op 'het terrein van de ontspanning, ook een [eest van gedenken, van dankbaarheid voor een bevrijding die vooral de thans levende geslachten zon bij- zondere betekenis heeft. Dat geden ken en die dankbaarheid vonden gisteren in de Pieterskerk hun hoogtepunt tijdens de dienst in de ochtendurendie vele Leidenaren naar dit centrum van het kerkelijk leven in deze stad trok, om een plechtigheid bij te wonen die niet in het centrum van de eestvoering pleegt te staan maar daarvan toch eigenlijk de kern uitmaakt. (Foto LX)./Van Wert) Bij aanneming is geen iveg terug (Van onze parlementaire redacteur) De Europese Economische Gemeenschap biedt perspectieven voor versterking van onze welvaart, aldus minister Luns (Buitenlandse Zaken) gistermiddag in de Tweede Kamer. De ervaring met Benelux leert, zo voegde minister Zijlstra (Economische Zaken) er aan toe, dat er wel verschuivingen in de handel zullen optreden, maar de omvang van de handel zal toenemen. Met het EEG-verdrag in handen, zei minister Mansholt (Landbouw) kunnen wij de landbouw beter dienen dan met de mogelijkheden van thans. Minister Algera (Verkeer en Waterstaat) meende dat het verdrag goede ruimte kan scheppen voor een ontplooiing van het vervoer. Het algemene klimaat het het verdrag is er gunstig voor. Met erkenning van de onzekerheden sprak minister president Drees in de avondvergadering tenslotte de hoop uit, dat een zo groot mogelijke meerderheid het verdrag zou goedkeuren om daar door vertrouwen onder het volk te wekken, opdat het de geestdrift zal kunnen opbrengen om de kansen, die het verdrag biedt, eruit te halen. Stijging van kosten opvangen Ten bewijze van zijn stelling, dat de handel als gevolg van de Euromarkt zal toenemen, vermeldde minister Zijlstra, dat in Benelux-verband de uitvoer van België en Luxemburg naar Nederland is gestegen van 11 (van de totale uitvoer) voor de oorlog, tot 19 thans. De uitvoer van Ne derland naar België en Luxemburg is gestegen van 10 tot 14 Het han delsverkeer met andere landen is daardoor niet ingekrompen. Verwacht mag daarom worden, dat door de Euromarkt de handel met de buiten wereld niet zal afnemen, maar zal toenemen. Dit nummer bestaat uit 28 pagina's De minister maakte erop attent, dat de verhoging van invoerrechten, die voor ons het gevolg zal zijn van de in voering van de Euromarkt. in de loop van 12 tot 15 jaren zal neerkomen op een kostenstijging (over het geheel) van l k 2 (voor bepaalde afzonderlijke bedrijven veel meer). Die kostenstijging kan, zonder noodzaak tot prijsverho ging, zeker worden opgevangen door verbetering van de produktiviteit in die periode. Ons tarief van invoerrechten is thans driemaal hoger dan in 1929. Die verhoging heeft zich voltrokken zonder ongunstige gevolgen. De Euromarkt is eigenlijk de voort zetting van een proces, dat reeds in gang was, hoewel wij er met alle kracht naar zullen moeten streven om te ko men tot verlaging van de douanetarie ven. De Euromarkt betekent reeds een ver laging van de invoerrechten in Italië, Frankrijk en Duitsland. Wanneer na 15 jaar liet stadium wordt bereikt van de volledige afschaf fing van de invoerrechten binnen de 6 EEG-landen, dan is dat naar verhou ding voor Nederland een groter voordeel omdat de invoerrechten van Italië, Frankrijk en Duitsland zo hoog zijn. Omdat Nederland slechts lage invoer rechten heeft is het voordeel voor de andere landen kleiner. Aanpassing gelukt De aanpassing bij de nieuwe econo mische toestand zal zeker moeilijkheden veroorzaken, maar men moet het aan passingsvermogen niet onderschatten als men nagaat hoe de gevolgen van de oorlog en het verlies van Indonesië zijn overwonnen. Op ongedachte wijze zijn de veranderingen in onze economische omstandigheden gecompenseerd. Van groot belang achtte minister Zijl stra ook de handelspolitieke kracht van de Europese Economische Gemeenschap, indien er bijv. sprake is van economi sche onderhandelingen met Amerika. Men behoeft ook niet te vrezen, dat de Euromarkt zal leiden tot een dieper in grijpen van de overheid in het econo mische leven, want de samenwerking in een groter geheel zal juist nopen tot meer algemene maatregelen. De verho ging van de invoerrechten op tabak kan eventueel worden gecompenseerd door verlaging van accijnzen. Uitbreiding van de Euromarkt met een vrijhandelszone, waarbij Engeland zou kunnen worden betrokken, blijft minis ter Zijlstra beschouwen als een econo misch en politiek belangrijke zaak, maar er zullen oplossingen moeten wor den gevonden voor de onoverkomelijke bezwaren, zoals de handicap van het buitentarief voor de EEG-landen. Invalspoort voor Europa Wat de gevaren betreft voor de door voerhandel en daarmede voor de ha ven van Rotterdam, verklaarde minister Zijlstra, dat tijdens de overgangspe riode van 12 tot 15 jaar, het bestaande systeem van de heffing van invoerrech ten blijft gehandhaafd. Wat er in de definitieve periode zal gebeuren is nog een vraag. Indien er voor de invoer rechten een gemeenschappelijke kas wordt gemaakt, dan verliest het pro bleem zijn scherpe kanten. Indien er een gemeenschappelijke kas komt zou het 't beste zijn het bestaande systeem te handhaven. „Ik geloof niet", aldus de minister, dat onze transito handel zal afnemen, maar in de EEG in toenemende mate zal bloeien. Neder land blijft de beste invalspoort voor Eu ropa! Minister Suurhoff (Sociale Zaken) zag geen gevaar in het streven naar ge meenschappelijke sociale verbeteringen, indien het tempo maar niet vooruit loopt op de stijging van de produktivi- teit. Minister Luns verklaarde, dat de re gering gaarne gevolg zal geven aan de motie, waarin wordt verzocht te stre ven naar versterking van de Nederland se vertegenwoordiging in de Europese vergadering. Hij verzekerde ook nog eens, dat de EEG geen protectionisti sche politiek zal voeren. Het verdrag stelt dat uitdrukkelijk vast. Indien het verdrag wordt goedgekeurd is er geen Studentenbetoging in Poolse hoofdstad De politie in Warschau is gisteravond met traangasbommen en gummiknuppels opgetreden tegen meer dan tweeduizend betogende studenten. De studenten hadden zich verzameld voor een studen tentehuis aan het Narutowicza-plein, enige kilometers van het centrum van de stad verwijderd, om te protesteren tegen een besluit van de regering, het Studenten-weekblad Po Prostu een ver schijningsverbod op te leggen. Po Prostu is het bekendste studentenblad in Polen geweest, dat met zijn uitgesproken kri tiek op de euvelen van het Stalinisme en met zjjn pleidooien voor vérstrek kende hervormingen, de weg heeft hel pen bereiden voor de „kleine revolutie" van oktober vorig jaar in Polen. De studenten, die donderdag betoog den, hebben de maatregelen tegen Po Prostu kennelijk opgevat als een be dreiging van de persvrijheid. Toen zij 's avonds bij het tehuis arriveerden, von den zij de deur van de grote vergader zaal gesloten. Zij zeiden later, dat dit gebeurd was op last van de rector van de Warschause universiteit en daardoor kon de uitgeschreven vergadering niet doorgaan. De studenten verzamelden zich vervolgens buiten het gebouw. Tegen de tijd, dat de bijeenkomst (in de vergaderzaal) zou beginnen (te 7 uur) was de menigte voor het gebouw tot meer dan tweeduizend man aange groeid. De betogers werden omsingeld door honderd politiemannen, die. nadat cle demonstratie uiteen was gejaagd, alle toegangen tot het plein afzetten. Later op de avond zouden verscheidene stu denten gearresteerd zijn, onder wie een tweetal gewonden. Het bestuur van de Polytechnische Hogeschool heeft strenge maatregelen aangekondigd tegen de deelnemers aan het incident, waar onder hun verwijdering van de hoge school. weg terug. Die weg zal dikwijls moei lijk zijn en vol onzekerheden, maar hij leidt naar een nieuwe vorm van samen werking, die de enige waarborg biedt voor een krachtig Europa, waarin Ne derland een eervolle plaats zal innemen Over de toekomstige regeling van het vervoer was wel veel ongerustheid ge uit, maar minister Algera wilde toch niet spreken van een sprong in het duis ter. Hij wilde liever spreken van een schemering, die het licht kan inleiden, want zonder het verdrag zijn de voor uitzichten voor ons vervoerwezen aller minst gunstig. De toekomst van onze zeehavens kon hij onmogelijk somber inzien. Slot «n petg. 2 Radio-prijsvraag van Wim Kan mislukt (Van onze correspondent) Thans is wel gebleken, dat de radio- prjjsvraag, die Wim Kan op 31 augus tus in het nationale radio-programma heeft opgezet en verzorgd ten bate van de kankerbestrijding, een grote mis lukking is geworden. Naar wij uit be trouwbare bron vernemen, zijn er slechts een kleine 6000 oplossingen binnengekomen; een reactie, die het Koningin Wilhelminafonds weinig zo den aan de dijk heeft gezet. Bovendien hebben velen ingezonden, omdat zij voor het goede doel nog wel iets overhadden, maar zij maakten daar bij de aantekening dat de prijsvraag on oplosbaar was. Kan heeft namelijk te hoog gegrepen. Hij zong zes liedjes, waarvan een be paald aantal van hemzelf waren en een aantal van anderen. Men moest per briefkaart opgeven, welke van Kan waren en welke van anderen en tevens extra port opplakken. Wim Kan heeft de keuze niet gemakkelijk genoeg gemaakt om de actie een éclatant succes te doen worden: hij heeft het publiek overschat door te denken dat zijn repertoire een dergelijke bekendheid had, dat iedereen direct zijn liedjes zou herkennen. Om deze reden, dat de prijsvraag dus te moeilijk bleek, wordt ook een herhaling van de uitzen- ling niet langer overwogen. Amerikaans-Russisch overleg in tie V.S. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Dulles, zal zaterdag a.s. in Washington overleg plegen met zfjn Russische collega Grom.vko over „inter nationale aangelegenheden, die van be lang zfjn voor de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie", aldus een bekendma king van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze bijeenkomst is belegd op Dulles* verzoek. Naar van ambtelijke zijde ver luidt zullen het Midden-Oosten en de ontwapening belangrijke punten van overleg worden, dat overigens de bui tenlandse politiek in het algemeen zal betreffen. Zoals officieel medegedeeld werd maakt deze bespreking deel uit van een reeks ontmoetingen tussen Dulles en en kele van zijn buitenlandse ambtgenoten die momenteel de V.N.-assemblee be zoeken. Dit geschiedt in overeenstem ming met Dulles' wens, om iedere ge legenheid te baat te nemen om belang rijke internationale zaken met vreemde staatslieden te bespreken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1