Dulles kondigt wijziging aan van
de Amerikaanse militaire tactiek
Minister Staf wil de Kon. Marine
van atoomonderzeeboten voorzien
WEERBERICHT
Methode van massale vergelding
projectielen van Moskon niet meer
door nieuwe
toereikend
Het vlootplan nadert voltooiing
SURINAMER STAK HOTELIER
EN DOOK DAARNA IN GRACHT
96ste jaargang
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1957
No. 29245
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: y J. W. Henny
Hoofdredacteur r J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in New York)
Nu de ontwapeningsconferentie in Londen is
mislukt, moeten de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Dulles en zijn Sovjetrussische
collega Gromyko uiteraard een propagandastrijd
voeren, teneinde de onschuld te bewijzen van het
eigen land aan het negatieve resultaat. De rede
voering, die Dulles gisteren in de Algemene Ver
gadering der V.N. heeft gehouden (zie hiervoor
elders in dit nummer), rees echter ver boven het
propaganda-niveau uit. De Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken heeft de wereld precies
gezegd, hoe ernstig de situatie thans is geworden.
Gelijktijdig met de redevoering, maakte hij een
artikel bekend, dat hij voor de oktober-aflevering
van het tijdschrift van Foreign Affairs heeft ge
schreven. De redevoering en het artikel tezamen
geven scherp weer, hoe Dulles de toestand thans
ziet. In kringen der Verenigde Naties heeft deze
rede veel indruk gemaakt en het optimisme, dat
sommigen tussen de zomers van '55 en '57 bij vla
gen hebben gekoesterd, is thans grotendeels ver
dwenen.
Kleinere staten in gevaarlijker positie
De grote mogendheden gaan op volle kracht door met de bewapeningsrace en
in het bijzonder met de experimenten op het gebied van nieuwe projectielen. Het
vaststellen van dit feit is niet sensationeel, doch het belangrijkste, dat uit de rede
en het artikel bleek, was de aankondiging van een wijziging in Amerika's militaire
tactiek. Nu namelijk het tijdstip nadert, waarop de Sovjet-Unie Amerika met
zijn intercontinentale projectielen ernstig kan bedreigen, eist met name de ver
dediging van niet-Amerikaanse delen van de vrije wereld een nieuwe methode.
Tot dusverre kon Amerika dreigen met een massale vergelding, wanneer Rusland
ergens ter wereld tot agressie zou overgaan. Thans echter nadert het moment,
waarop de Rus en Amerika kunnen dreigen met intercontinentale projectielen,
wanneer de Amerikanen zich zouden gaan bemoeien met enigerlei Russische
expansie of penetratie. Het is alleen maar logisch, dat Amerika zich duchtig zou
bedenken of een betrekkelijk geringe Russische agressie wel de reden mag zjjn
een verdelgingsoorlog te ontketenen, waarbij het lot van de gehele mensheid in
het geding zou zijn.
Tactische A-wapens
voor de „buren"
Uit het bovenstaande kan blijken, hoe
zeer juist de kleinere staten in een ge
vaarlijker positie zijn geraakt, nu de
Russen Amerika binnen afzienbare tijd
ernstig kunnen intimideren. Dulles
schijnt deze situatie helder te doorzien.
Zijn oude systeem van dreigement en
massale vergelding heeft veel aan waar
de verloren. Thans is het nodig gewor
den, dat elk land, dat door de Sovjet-
Unie kan worden aangevallen, zich ver
mag te verdedigen met ultramoderne
wapenen. De Amerikanen denken daar
bij vooral aan tactische atoomwapens,
die uiteraard grotendeels uit Amerika
zouden moeten komen. Indien de aan
valler zou weten, dat hem op de plaats
van zijn agressie uiterst heftige tegen
stand zou worden geboden, zou hij niet
licht tot de aanval overgaan. Mocht hij
zulks desalniettemin toch doen, dan kan
men hopen dat de strijd nog een betrek
kelijk conventioneel karakter zou be
houden en niet zou leiden tot een mas
sale verdelging van bevolkingscentra.
Dat echter een dergelijke strijd grote
gevaren voor uitbreiding zou inhouden
behoeft geen betoog.
Tekort aan 800
beroepsmariniers
Generaal H. O. Romswinckel, com
mandant van het Korps Mariniers, heeft
naar aanleiding van de herhalings
oefeningen, die thans voor de Mariniers
worden gehouden, een persconferentie
belegd tüdens welke hij ook gesproken
heeft over de huidige personeelsmoeiljjk-
heden bij het Korps. De generaal zeide
o.a. dat sedert 1948 een gestadige terug
gang was te bespeuren in de jaarlijkse
aanneming van beroepsmariniers, ge
deeltelijk door een sterk verloop, gedeel
telijk door een te geringe aanmelding
van nieuwe rekruten.
Over 1957 tot en met augustus had
den 102 beroepsmariniers na het be
ëindigen van hun gecontracteerde
diensttijd het korps verlaten, terwijl
slechts 56 nieuwe rekruten in deze pe
riode konden worden aangenomen. Ge
zien het feit dat het voor een gezonde
personeelssituatie noodzakelijk is onge
veer 200 man jaarlijks aan te nemen, is
een en ander voor de generaal en ook
voor de gehele marineleiding wel zeer
verontrustend, temeer omdat uit dit be-
roepspersoneeï het noodzakelijke kader
voor de toekomst moet worden gevormd.
Generaal Romswinckel gaf een over
zicht van de vele werkzaamheden die
door het Bureau Werving van de Kon.
Marine was verricht. Om deze aanne-
mingscijfers op te voeren, terwijl ook
intern getracht was dienstplichtige ma
riniers voor de overgang in beroeps-
dienst op basis van vrijwilligheid te be
stemmen.
Op de 2600 beroepsmariniers die het
Korps bij een vredessterkte van 4000 man
(dienstplichtigen inbegrepen) nodig
heeft, kan men thans over 1800 man
beroepspersoneel beschikken, dus 800 te
weinig. De generaal hoopte evenwel dat
deze precaire personeelssituatie zich in
de nabije toekomst in gunstige zin zou
verbeteren.
Oostelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en overwegend
droog weer. Zwakke tot matige oostelijke
wind. Weinig verandering in tempera
tuur. (Opgemaakt te 11.15 uur).
21 SEPTEMBER
Zon op: 6.26 uur; onder: 18.44 uur.
Maan op: 3.13 uur; onder: 17.13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.41 en
13.15 uur.
Laagwater te 8.47 en 21.13 uur.
Militair budget kan niet langer
besnoeid worden
Dulles is de mening toegedaan, dat
over enkele jaren landen, grenzend aan
communistische gebieden, zich met der
gelijke tactische atoomwapenen zouden
kunnen verdedigen. In de NAVO-Ianden
kan men zich dat voorstellen, doch men
vraagt zich wel af, hoe een dergelijke
defensie bijv. in landen als Afganistan
en Indonesië moet worden georgani
seerd. Amerika besteedt veel aandacht
aan de ontwikkeling van tactische
atoomwapens, doch de vraag dringt zich
op. of Amerika werkelijk wel alle krach
ten inspant, nu om de haverklap nieu
we besnoeiingen worden aangekondigd
op de militaire uitgaven.
Wil Amerika ernst maken met de
nieuwe situatie, dan zal het militair
budget stellig omhoog moeten. Niemand
zal er zich over verheugen, doch derge
lijke maaregelen zijn noodzakelijk. De
risico's, ook voor de kleine landen ne
men toe. Doch de vrije wereld zal in de
komende periode moeten beseffen, dat
zij voor de keus staat tussen risico en
slavernij.
Koning Saoed via Lausanne
naar Syrische hoofdstad
Koning Saoed van Saoedi-Arabië is
gisteren, met zes van zijn zoons en een
deel van zyn hofhouding, uit West-
Duitsland in Zwitserland aangekomen.
Van het vliegveld van Genève, waar het
gezelschap in twee vliegtuigen arriveer
de, zyn de Koning en zijn gevolg direct
doorgereisd naar Lausanne, waar men
vijf dagen zal vertoeven.
Koning Saoed heeft intussen een uit
nodiging van de Syrische regering om
op de thuisreis van Zwitserland een
bezoek aan Damascus te brengen, aan-
Slot od Dae 2 vaard, aldus werd gisteren in de Syri-
sche hoofdstad meegedeeld.
s ijn
Wanneer financiën toereikend
Wanneer de plannen, die minister ir. C. Staf in zijn memorie van
toelichting op de nieuwe marinebegroting met de nodige omzichtigheid
onthult, realiteit zullen worden, zal de Nederlandse Marine binnen
afzienbare tijd over atoomduikboten beschikken. In het kader van het
vlootplan, dat zijn voltooiing nadert, kan de tewaterlating van de beide
eerste vervangende onderzeeboten, waarvan de bouw regelmatig ver
loopt, in de tweede helft van het volgend jaar tegemoet worden gezien.
Deze schepen kunnen dan in de loop van 1959 aan de vloot worden
toegevoegd. Gezien echteree bijzondere ontwikkeling, welke de voort
stuwing door middel van de kernenergie juist op het gebied van onder
zeeboten in het jongste verleden in het buitenland heeft doorgemaakt,
heeft de minister opdracht gegeven de werkzaamheden aan het tweede
tweetal van deze boten op basis van het bestaande project voorlopig
stop te zetten.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Steun bondgenoten
onontbeerlijk
De minister wil namelijk voorko
men, dat deze onderzeeboten kort
na het gereedkomen reeds als verou
derd zouden moeten worden aange
merkt. Volgens hem laat het zich
aanziendat de ontwikkeling van de
voortstuwing door kernenergie een
verdere, mogelijk zelfs nog verras
sender voortgang zal hebben. Het
lijkt hem verantwoord er van uit te
gaan, dat nagenoeg alle duikboten
in de toekomst op atoomkracht zul
len varen.
Daarom acht de bewindsman het niet
verantwoord om verder te gaan met de
bouw van onderzeeboten op de bestaan
de conventionele basis, ook al zijn er ui
teraard reeds niet onbelangrijke kosten
gemaakt en zijn deze boten eigenlijk
r.odig ter instandhouding van het hui
dige aantal (6).
Zou voor het op sterkte houden van
het aantal onderzeeboten bijv. door tij
delijke bruikleen van buitenlandse bo
ten - zoals in het verleden reeds is ge
schied - een oplossing gevonden kun
nen worden, dan zou minister Staf er de
voorkeur aan geven de bouw van de
Advertentie
Geheel nieuwe sortering
effen gestreept en gebloemd
FLANEL
Keuze uit meer dan 50 soorten
vanaf 98 Ct. p. mtr.
NATUURLIJK BIJ
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZA-BONNEN
voor onze cliënten.
derde en vierde onderzeeboot op te
schorten tot de Nederlandse scheeps
bouw, uiteraard in samenwerking met
de betrokken technische instanties van
de Koninklijke Marine, een nieuw ont
werp kan aanbieden, waarin de recen
te ontwikkelingen zijn verwerkt en dat
tevens financieel te realiseren valt.
Hangende een definitieve beslissing
terzake, welke echter eerst genomen kan
worden, nadat alle facetten - technische
en financiële - van het vraagstuk kun
nen worden overzien, heeft de minister
reeds stappen genomen om de bouw
van de derde en vierde onderzeeboot
voorlopig op te schorten.
De minister ontveinst zich niet, dat
de onontkoombare invoering van de
nieuwe atomische middelen in de Kon.
Marine slechts geleidelijk zal kunnen
geschieden. Het tempo, dat daarbij kar
worden toegepast, zal in hoge mate wor
den bepaald door de technische en fi
nanciële mogelijkheden der komende
jaren. De steun van de bondgenoten, die
op dit gebied al in het stadium der re
gelmatige produktie verkeren - zij het
ook, dat de fase der ontwikkeling nog
geenszins is afgesloten - zal bij de in
troductie van deze atomische middelen
in de Marine niet kunnen worden ont
beerd.
Q Slot op pag. 2
Over de vaandels van de schut-
tersgilden schrijdt H.M. Koningin
Juliana naar de ingang van het
Stadhuis in Eindhoven, dat zij gis
teren bezocht ter opening van de
Technische Hogeschool aldaar.
Toestand van Koning
Haakon weer slechter
In een door twee artsen ondertekend
bulletin is gisteren in Oslo medegedeeld,
dat de toestand van Koning Haakon VII
donderdagmiddag slechter werd door
een toenemende storing van de adem
haling. Het was voor het eerst, dat er
op één dag een tweede bulletin werd
uitgegeven.
Voor het koninklijk paleis in Oslo
wacht een grote menigte op nieuwe be
richten over de toestand. De Koning
krijgt kunstmatig zuurstof toegediend.
De Noorse premier, Einar Gerhardsen,
heeft donderdagavond lange tijd bü de
sponde van de Koning vertoefd.
Gents eredoctoraat
Voor prof. mr. R. P. Cleveringa
Nog goed afgelopen
Samen in ambulancewagen naar ziekenhuis
Een 42-jarige uit Suriname afkomstige zeeman-zonder-schip, die al geruime j
tijd in Amsterdam vertoeft, heeft 's nachts grote opschudding veroorzaakt in een J
klein hotel aan de Prinsengracht te Amsterdam, waar hij zich op ongebruikelijke
manier naar binnen had begeven.
Dat geschiedde n.l. door een raam, maar al spoedig werd hjj door een vrouw
ontdekt, die ijlings de hotelhouder ging waarschuwing.
Voor zover bekend, wenste de indrin
ger een bezoek te brengen aan zijn broer,
een musicus, die in het hotel woont,
maar aangezien de beide broers op ge
spannen voet stonden, verwachtte de
zeeman blykbaar, dat hij het hotel zou
worden uitgezet, wanneer hij op de nor
male wijze naar binnen was gegaan.
Eenmaal ontdekt, was hij niet van
plan zonder meer weer te vertrekken. Er
ontstond een vechtpartij tussen hem en
de hoteleigenaar.
Hij trok een mes en diende de hotelier
daarmede ettelijke steken toe. Toen
greep een 29-jarige hotelgast het eer
ste het beste wapen, dat hp te pakken
kon krijgen: een schemerlamp en sloeg
Burgemeester G. van Hall van
Amsterdam gefotografeerd op de
stand van de B.B. op de Firato.
deze op het hoofd van de Surinamer
aan diggelen.
Het bleek een afdoend middel. De I
zeeman rende het hotel uit en zocht
meteen het water op, al was het niet
het ruime sop. Tot verbazing van de
nog ontstelde achterblijver sprong hjj I
pardoes de Prinsengracht in.
De hotelier, die vele bloedende steek
wonden had opgelopen, had wel wat an
ders te doen, dan de Surinamer te gaan
redden, maar er kwamen langs de gracht
toevallig enkele wandelaars, die de zwem
mende zeeman bij zijn pogingen weer op
het droge te komen de behulpzame hand
boden. Kort daarna arriveerde een am
bulancewagen van de GG en GD, waar-
in zowel de hotelier als zijn aanvaller j
broederlijk tezamen naar het Weesper-
plein ziekenhuis werden gebracht. Ook
de Surinamer had enkele hoofdwonen
opgelopen.
Het tweetal werd er verbonden, waar- j
na de hotelhouder naar huis en de zee
man naar het politiebureau werd ge
bracht.
Prof. Mr. R. P. CLEVERINGA
De Universiteit van Gent heeft onze
stadgenoot, prof. mr. R. P. Cleveringa be
noemd tot doctor honoris causa. Het ere
doctoraat zal hem op 8 oktober a.s. bjj
de opening van het nieuwe academische
jaar plechtig worden uitgereikt. Gelijk
tijdig is aan tien andere buitenlandse
geleerden deze hoge onderscheiding ver
leend.
Amerikaanse troepen
opnieuw met 100.000
man verminderd
De Amerikaanse minister van Defen
sie, Charles Wilson, heeft gisteren een
tweede vermindering van de sterkte der
Amerikaanse strijdkrachten met 100.000
man gelast.
In juli had de minister reeds opdracht
gegeven de omvang van de strijdkrach
ten voor eind december met 100.000 man
te verminderen. Voor 30 juni van het vol
gende jaar zal de omvang nu met nog
eens 100.000 man worden verminderd.
De sterkte van de Amerikaanse land-,
zee- en luchtmacht zal dan 2.600.000
man bedragen.
Wilson verklaarde op een persconfe
rentie, dat de nieuwe vermindering geen
invloed zal hebben op de Amerikaanse
sterkt in West-Europa. Hij zei tevens,
dat mag worden aangenomen, dat in
het belastingjaar 1958 1959 een ver
minder'"" van de sterkte der strijd
krachten zal worden gelast.