Niemeijer
Christelijke verantwoordelijkheid
voor het welzijn van de wereld
half zware shag"
In moderne plastic-verpakking
Hervormde jeugd uit classis Leiden
kwam zaterdag bijeen
Groeiend besef van noodzaak
tot samenwerking is merkbaar
Kon. onderscheiding W. P. Dool
Ylaardingse treiler in Leiden van stapel
Handig rollen
Heerlijk roken!
96ste jaargang Maandag 9 september 1957 Tweede blad no. 29235
WAT DOET DE WERELDRAAD?
'sAvonds sprak dr. H. Berkhof over:
„Wat doet de Wereldraad van Kerken
op het ogenblik". Dr. Berkhof gaf een
beschouwing over de stof, die op de ver
gadering van het centraal comité van
de Wereldraad van Kerken te New-Ha-
ven behandeld was. Tegen alle verwach
tingen in was de verhouding Oost—West
weinig ter sprake gebracht. Als de drie
hoogtepunten van deze vergadering zag
spr. de discussie over de stopzetting der
kernproeven, over het veranderen van
de basis van de Wereldraad en over de
geloofsvervolgingen in Columbia. Met
toenemende klem werd over de stopzet
ting van de kernproeven gesproken. Hoe
moet men als christen hierover denken?
Sommigen menen dat de morele inzich
ten ontbreken. Op deze wijze kunnen de
V.N. ook een verbod uitspreken. Als
christen evenwel moet het goed, goed
en het kwaad, kwaad vinden in Gods
stijl. Anderen vonden het verbod on
barmhartig, omdat men weinig van de
feiten afweet. De kwestie van de basis
van de Wereldraad vond spr. één van
de meest spannende ogenblikken van de
vergadering. De huidige basis is ontleend
aan de basis van de Par ij se jongeman-
nenvereniging en luidt: Jezus Christus
als God en Heiland in overeenstemming
met de Heilige Geest. Volgens sommigen
is deze basis te beknopt. Echter waren
er veel stemmen tegen om deze te ver
anderen. Het voorstel tot wijziging is
nu een jaar uitgesteld.
Voorts wilde men een motie over de
geloofsvervolging in Columbia. Is dit
echter wel de juiste weg?-De regering
in Columbia heeft immers weinig te ver
tellen. Het centraal comité heeft de
C.C.I.A. verzocht de regering van Co-
Half schuilgaande achter een op
stuivende watergolf glijdt op deze
foto een in aanbouw zijnde Vlaar-
dingse motortreiler te water. De
logger wordt gebouwd bij de
scheepswerf Gebr. Boot aan de Su-
matrastraat te Leiden en is bestemd
voor de N.V. Zeevisserij maatschap
pij en Haringhandel v.h. A. Ver
boon N. V. De fan Senior, zoals het
schip gedoopt werd door de bejaar
de moeder van de reder, zal varen
onder het registratienummer VL.
84. Er bestond voor deze tewater
lating, steeds een spectuculair
schouwspel, een zeer grote belang
stelling, zowel op het terrein van
de werf zelve als aan de overzijde
van de Zijl. Uiteraard ging de te
waterlating gepaard met toespra
ken, waarin dank gebracht werd
voor de bouw en hoop werd uitge
sproken op een goed vaart van deze
nieuwe fraaie aanwinst voor de
Nederlandse zeevisserij.
(Porto LID ./Van VWot)
Wie ben ik en
wie ben jij
In gebouw „Irene" te Oegstgeest,
werd zaterdagmiddag en -avond een
jeugdsamenkomst gehouden, uitgaande
van de classis Leiden der Ned. Herv.
Kerk.
Het openingswoord werd gesproken
door de voorzitter van de Jeugdraad ds.
E Saraber uit Voorschoten Hij heette
de aanwezigen hartelijk welkom en
hoopte dat zij iets van deze bijeenkomst
zouden mee nemen. We staan samen
voor het zelfde werk (jeugdwerk) en
weten toch zo weinig van elkaar af, al
dus spreker. Voor de middag stonden
verschillende besprekingen op het pro
gramma.
WIE BEN IK?
De heer v. d. Maas sprak als eerste
over het onderwerp: „Wie ben ik"?
Onze eerste reactie is, daar heb je
niets mee te maken. Toch houdt dit
onderwerp ons het grootste deel van de
dag bezig. Soms krijg je het idee, dat
de wereld voor jou is. De winkeljuffrouw
is er om Jou te helpen en zo kun je wel
doorgaan. Maar toch kan die wereld je
best missen. Dit denkt een ongelovige
tenminste. Een gelovig iemand denkt:
veel beteken ik toch niet. maar mis
schien ben ik voor God toch iets meer
waard, dan voor de mensen.
WIE BEN JIJ?
De heer Vink sprak hierna over „Wie
ben jij. Wij denken altijd aan onszelf.
Soms voel je je verantwoordelijk voor
de andere, soms helemaal niet. Toch
ben je een totaliteit in deze wereld. Een
mens, waar God zijn plezier in heeft.
Je bent geschapen voor de herschep
ping. Door ons hele leven loopt eigen
lijk een barst. Door die barst glijdt een
lichtstraal. Deze lichtstraal is de
toekomst in God, die ons eenmaal een
nieuwe aarde en nieuwe hemel zal ge
ven.
WIJ SAMEN.
Tenslotte sprak ds. Keja over „Wij
samen". Er is een groot verschil tussen
„wij" en „wij". Soms is het een optel
ling van allemaal „ikken" soms een
optelling van „wij's". Hoe komt het, dat
we weten, dat er een werkelijkheid
„wij" bestaat. Ds. Keja dacht, dat het
te maken had met het feit. dat wij
Jezus Christus hebben gehoord. Dat
„wij" is een mens geweest. Jezus Chris
tus is een ontmoeting tussen Godzijn
en menszijn. We zien het ook in het
hogepriestelijk gebed „opdat zij één zijn
zoals w ij één zijn. Dit slaat op de ge
meente. Als gemeente moeten we „wij"
leren zeggen. Het „wij" zeggen is het
aanvaarden van de ander, het kruis op
nemen van het anders zijn van de an
dere. De gemeente is niet bij toeval een
eenheid, een „wij". Wij hebben de
opdracht om de wereld te laten zien
wat Christus met de wereld bedoelt.
Dat moet je overkomen
(Speciale 'berichtgeving)
Een 17-jarige Noorse matroos, moe
van het passagieren en van de alcohol,
verlangde zaterdagnacht te Rotterdam
naar een zacht bed om ui't te rusten.
Hy klom door een raam van een bin
nenschip en legde zich te slapen naast
de schipper en diens vrouw. Toen de
schippersvrouw wakker werd, zag zij tot
haar grote schrik een vreemde jonge
man naast zich liggen. Zij gaf een gil,
waardoor ook haar man wakker werd.
De schipper gelastte de Noor het bed
te verlaten, maar die weigerde. Er ont
stond een vechtpartij, waaraan door de
politie een einde werd gemaakt. De in
dringer werd naar het bureau gebracht,
waar hi) in bewaring werd gesteld we
gens huisvredebreuk.
Voor degenen, die in het jeugdwerk zit
ten, zijn hier vele opdrachten. Wij zijn
als gemeente op deze aarde als voorpos
ten van Gods toekomst.
Na geanimeerde discussies volgde een
gezamenlijke broodmaaltijd.
De avondbijeenkomst werd verzorgd
door de Le.iderdorpse Lekespelgroep die
Nehemia, een spel van Henk Fedder
opvoerde. Dit spel, dat de geschiedenis
van Nehemia weergeeft, werd door de
spelgroep op sobere en eenvoudige wijze
gebracht. Vooral de rol van Nehemia
werd gevoelvol vertolkt.
Verkeersongevallen
Zaterdagavond is een personenauto ge
slipt op de Meerveldhovenseweg te
Eindhoven, waardoor de wagen in bot
sing kwam met een tegenligger. De
bestuurder van de auto, de 33-jarige
W. van Gennip uit Eindhoven werd
daarbij zo zwaar gewond, dat hy een
uur later in het Binnenziekenhuis
overleed.
In de auto zaten voorts de vrouw van
Van Gennip, zyn zuster en haar man,
alsmede twee zoontjes van drie en
anderhalf jaar van dit laatste echt
paar. Zjj werden allen met meer of
minder ernstige verwondingen in het
Binnenziekenhuis opgenomen. De toe
stand van het oudste jongetje is zeer
zorgwekkend.
De bestuurder van de tegenligger uit
Reuzel, werd licht gewond. Beide wagens
werden zwaar beschadigd.
In Tivoli onder de gemeente Geldrop
werd de 49-jarige bromfietser M. A.
Thaens uit Geldrop aangereden door een
personenauto. De man kwam met het
hoofd tegen een paal terecht. Hij is in
het Sint Josephziekenhuis te Eindhoven
overleden. Het slachtoffer was gehuwd
en vader van zes kinderen. Een 13-jarig
zoontje dat op de duo van de bromfiets
zat, kreeg slechts enkele schrammetjes.
Op de Bossche weg onder Best reed
de motorrijder J. van de Bungelaar uit
Tilburg in volle vaart tegen een auto,
die uit tegenovergestelde richting na
derde. De man werd naar het Binnen
ziekenhuis te Eindhoven overgebracht,
waar hij later is overleden. Zijn duo-
passagiere werd, eveneens met zware
verwondingen, in het Binnenziekenhuis
opgenomen.
In het Wilhelminagasthuis te Amster
dam is zaterdagavond overleden de 51-
jarige L. Riepe uit A'dam, die ernstig
werd gewond, op de Amstelveenseweg te
Amsterdam. Hij reed op de fiets en stak
de drukke weg over juist op het moment
dat een autobus van het gemeentever
voerbedrijf naderde, die de man niet
meer kon ontwijken.
Zaterdagmiddag is het zes-jarig zoon
tje Frans van de familie Santrok uit
Hoensbroek aangereden door een motor
fiets, bestuurd door een inwoner van
Hoensbroek, en om het leven gekomen.
Het jongetje liep met zijn ouders op de
Heerlerweg en ging plotseling de rijbaan
op, waarna hij werd aangereden.
Een Inwoonster van Hilversum is
zaterdag op de Groest te Hilversum met
haar fiets komen te vallen. Zij werd
door een vrachtauto overreden en is in
de R.-K. Ziekenverpleging aan haar
verwondingen overleden.
Aan de verwondingen, opgelopen tij
dens een verkeersongeluk in Barneveld,
is in het ziekenhuis, „De Lichtenberg" te
Amersfoort overleden een 48-jarige
mevrouw uit Leuvenum op de Veluwe
Zij reed met haar bromfiets in de
Gasthuisstraat te Barneveld en wilde
de voorrangskruising Thorbeckelaan-
Gasthuisstraat oversteken juist op het
moment, dat op de Thorbeckelaan een
grote vrachtwagen van een firma uit
Barneveld naderde. De chauffeur tracht
te nog de dame te ontwijken, doch dit
gelukte niet met als gevolg dat de brom
fietsberijdster door de vrachtauto erd
gegrepen.
Conferentie Kasteel Oud-Poelgeest
S. G. van Looy "j"
B(j de opening van de conferentie, uitgaande van de Oecumenische Raad
van Kerken in Nederland, welke in het afgelopen weekeinde in Oud-Poelgeest
werd gehouden, verklaarde de voorzitter, prof. dr. W. F. Dankbaar, hoogleraar
te Groningen, zeer verheugd te zijn over de grote opkomst, hetgeen naar zijn
mening een goede belofte inhoudt. Meer dan 100 bezoekers waren aanwezig, die
door prof. Dankbaar hartelijk werden verwelkomd.
Nadat men twee verzen van Gez. 1501umbia te verzoeken de toestand zoveel
had gezongen, las de voorzitter gedeel
ten uit Genesis 22 en Johannes 4. Hij
ging nader in op het offer van Abraham
en wel in het bijzonder op de woorden:
,.Op de berg des Heren zal het voorzien
worden". Er behoeven in onze tijd geen
offers van dien aard meer te worden
gebracht, want intussen is er een offer
gebracht dat alles in de schaduw stelt:
Christus dood op Golgotha. Wel zijn er
nog velen, die menen een eigen bergje
te moeten oprichten. Doch mogen wij
wel zeggen dat een bepaalde berg de
berg des Heren is? Er is, aldus prof.
Dankbaar, maar één berg n.l. de plaats
waar Christus is en in ons midden
woont en wij dienen samen één gemeen
schap te vormen en elkander te sterken
in één geloof en één Heer. Dit streeft
de oecumenische beweging na. De tocht
van Abraham was zwaar en moeizaam,
groot van geloof en offerbereidheid. Het
is voor ons christenen evenmin gemak
kelijk allerlei vormen van scheiding te
overwinnen. Ook daar is offerbereidheid
voor nodig. Het doel der conferentie, al
dus prof. Dankbaar, is elkander te ster
ken en te schouwen naar de berg des
Heren, samen te gaan op de weg om
God te dienen om Christus wil. Er ont
staat dan een wereldwijd uitzicht, een
gericht zijn op Hem, die ons aller Heer
is.
OPDRACHT VAN CHRISTUS
Prof. ir. E. de Vries uit Den Haag
sprak vervolgens over: „Christelijke
verantwoordelijkheid voor het welzijn
van de wereld". Hij toonde aan, dat
het niet alleen de groten der aarde
zijn, die het lot van de wereld bepa
len, omdat de verantwoordelijkheid
voor de merkwaardige wereld, waarin
wij thans leven, mede berust bij hen,
die begrip hebben voor de opdracht,
die Christus aan ieder van ons heeft
gegeven. Er is een groeiend besef van
de noodzaak tot samenwerking, als ge
volg van de ongekende afhankelijkheid,
die ieder van ons voelt.
Een conflict in Korea b.v. heeft in
vloed op ons welzijn. De moderne com
municatiemiddelen brengen de volken
dicht bij elkaar.
De invloed van kleinere groepen is
merkbaar verminderd. Dit was provin
cialistisch, kenmerkend voor de 19de
eeuwse economie. Wie thans zijn eigen
welzijn wil bevorderen ten koste van
anderen schaadt zichzelf. Men moet nu
in veel groter verband het doel bereiken
of wel onderweg samen vergaan. De
tweede wereldoorlog heeft veel zekerhe
den weggevaagd en deze tijd is niet
beter en gemakkelijker geworden. In de
snelle ontwikkeling, die wij thans bele
ven wreken geestelijke en economische
afzijdigheid zich, want als wy ons niet
met de wereld willen bemoeien, bemoeit
de wereld zich met ons.
CHRISTENEN KUNNEN HELPEN
Vervolgens behandelde spreker de
vraag of de christenen de wereld wel
kunnen redden. Zij vormen immers
slechts een klein percentage. Toch is
gebleken, dat christenen een uitzicht
in een bepaalde situatie kunnen bie
den, waartoe anderen niet kunnen
komen. Regeringen, die in verlegen
heid raken, wenden zich tot de ker
ken met het dringend verzoek: in
Godsnaam, help ons. Als sprekend
voorbeeld hiervan schetste spreker de
ontwikkeling van de vakbeweging in
Brazilië, waar een minister van Ar-
bied zich wendde tot de evangelische
kerken aldaar om het communistisch
gevaar te helpen bezweren.
Met andere interessante voorbeelden
verlevendigde prof. De Vries zijn cau
serie. Hy wees nog in dit verband op
Zuid-Afrika, waar men op een dood punt
gekomen scheen te zijn inzake de ras
senpolitiek en het gesprek weer op gang
moet komen met inschakeling van de
kerken. Zich bepalend tot Nederlandse
toestanden, besprak prof. De Vries de
aangekondigde bijstand-actie voor de
achtergebleven gebieden. Het is uiter
mate verheugend dat het in ons „ver
zuilde" land mogelijk is dat zo'n actie
tot stand komt onder leiding van een
bestuur waarin vrijwel alle richtingen
zijn vertegenwoordigd. Het gaat niet
alleen om het geld, dat er moet komen
want van minstens evengrote betekenis
is de geestelijke achtergrond. Dit is het
aanvaarden van christelijke verantwoor
delijkheid voor het welzijn van de we
reld.
mogelijk te verbeteren. Deze wil zich
verenigingen met de Wereldraad. De
vorm heeft men nu weten te vinden. De
internationale zendingsraad zal de status
van een groter onderafdeling van de
Wereldraad krijgen. Er kunnen ook ker
ken aan meedoen die niet bij de Wereld
raad zijn aangesloten.
HET LEVEN VAN DE ZUID-
AFRIKAANSE KERKEN
In het referaat, dat gistermiddag ge
houden werd, gaf dr. E. Emmen uit Den
Haag zijn indrukken van het leven van
de Zuidafrikaanse kerken naar aanlei
ding van de reis, die hij dit jaar maakte.
De historische verbondenheid met het
stamverwante volk is mede de oorzaak
dat het contact met Nederland op prijs
wordt gesteld. De problemen zijn zeer
ingewikkeld en doordat het oog van heel
de wereld op Zuid-Afrika is gericht, heeft
men behoefte aan contact en raad van
hen, die geacht worden de Zuidafrika
ners te kennen.
Langzaam gaat het besef doordringen,
dat het op den duur zonder een samen
gaan der kerken niet gaat. Men moet
evenwel in Nederland nimmer de ge
dachte hebben dat het de bedoeling is
de naturellen te verdrukken in de
slechte zin. Wel is men erop uit aan hen
rechten te onthouden. Spr. had wel kri
tiek op het beleid, dat in Zuid-Afrika
wordt gevoerd, doch gaf anderszins on
omwonden toe, dat de problemen ook
zeer moeilijk zijn.
Gisteravond werd de conferentie ge
sloten met enkele indrukken van ds.
W. Barnard over diens werk als secre
taris van de „Van der Leeuwstichting".
Veertig jaar bij de S.L.F.
Wederom heerste er op de afdeling
Gasdistributie van de Lichtfabrieken
zaterdag een feestelijke stemming. Dit
maal was het de heer W. P. Dool, die
het feit herdacht van zijn 40-jarig
ambtsjubileum. Alvorens de heer Dool
aan de Lichtfabrieken arriveerde, was
hij ten Stadhuize ontboden. De burge
meester, jhr. mr. F. H. van Kinschot,
sprak hier de jubilaris op waarderende
wijze toe en dankte hem namens het
Gemeentebestuur voor de op voorbeel
dige wijze bewezen diensten. Daarna
werd hem het ere-metaal in brons, ver
bonden aan de Orde van Oranje Nassau
op de borst gespeeld, waarmee hij har
telijk gelukgewenst werd.
In de directiekamer van de Lichtfa
brieken verving ir. T. Lentelink, hoofd
ingenieur afd. Gas, ir. Y. Ykema wegens
uitstedigheid. De heer Lentelink felici
teerde de heer Dool met zijn zojuist
ontvangen onderscheiding en met zijn
De heer D. van der Kwaak wet
houder van de bedrijven (rechts),
wenst de heer W. P. Dool geluk met
zijn koninklijke onderscheiding en
jubileum.
(Foto LjD./Van Vliet)
ring uit voor de opgewektheid, waarmee
de heer Dool steeds zijn taak heeft ver
vuld. Ook de overige aanwezige heren
roemden de goede kwaliteiten van de
heer Dool, die steeds een goede geest
onder zijn collega's wist te bevorderen.
De fraaie oorkonde van het gemeente
bestuur en de bekende enveloppe beze
gelden de woorden van lof. Vertegen
woordigers van de Personeelsvereniging
voegden daar namens het gehele perso
neel nog een geschenk aan toe en dank
ten hem voor de medewerking, de doel
einden van de P.V. te helpen bevorde
ren. In de kantine waren, behalve zijn
chefs, ook de naaste collega's van de ju-
Directeur van
N.V. A. W. Sijthoff's Uitg. Mij.
Gisteren is na een korte ongesteldheid
in het Diaconessenhuis overleden de heer
S. G. van Looy, sedert 1928 directeur van
A. W. Sijthoff's uitgeversmaatschappij
N.V.
De heer Van Looy, die een bekende
figuur in de drukkers- en uitgeverswe
reld was, werd geboren te Hilversum op
3 februari 1897. Nadat hij de middelbare
school en de School voor de Grafische
Vakken had doorlopen, werkte hij ten
einde zich voor het boekbedrijf te be
kwamen tot 1914 in Leipzig. In 1921
werd hij deelgenoot in de uitgeverij van
zijn vader, de uitgeversfirma S. L. van
Looy te Amsterdam. In 1928 werd hij be
noemd tot mededirecteur van Sijthoff's
Uitgeversmaatschappij, waarbij het fonds
van de uitgeverij Van Looy in dat van
Sijthoff werd opgenomen.
Na het aftreden wegens gezondheids
redenen van de heer A. W. Frentzen in
1929 bleef hij enig directeur der uitge
vers- en drukkersvennootschap, totdat
met ingang van 1 augustus 1955 de heer
G. de Flines zijn mededirecteur werd.
Tydens zijn bijna dertigjarig directeur
schap werden vele belangrijke uitgaven
voortgezet of voltooid.
Toen tijdens het Nazi-regime in Duits
land aan vele denkers en geleerden het
publiceren was ontzegd, heeft de heer
Van Looy zich beijverd vele belangrijke
werken van deze emigranten-auteurs,
vooral op het terrein van wetenschap en
kunst, te doen verschijnen.
Tevens was de heer Van Looy gedu
rende vele jaren lid van commissies in
het boekbedrijf en in de grafische orga
nisaties. r
Op verzoek van de familie zal de ter
aardebestelling van het stoffelijk over
schot in alle stilte te Amsterdam plaats
hebben.
„Groenoord" bestaat
twintig jaar
De Buurt- en Speeltuinvereniging
„Groenoord", die in het verleden vele
activiteiten ontwikkelde en ook thans
nog een belangrijk aandeel heeft in het
speeltuinwerk, bestaat twintig jaar. Ter
gelegenheid van deze lustrumviering
wordt a.s. donderdagavond in „De Klei
ne Burcht" een receptie gehouden. Za
terdagmiddag is er feest voor de speel
tuin jeugd, gevolgd door een feestavond
in de Stadsgehoorzaal.
PRACHTIG RESULTAAT
Tijdens een te Delft gehouden con
cours behaalde de Drumband van het
Leidse Jeugdorkest „Den Burcht", di
recteur de heer De Jeu, een eerste prijs,
met zeer veel lof van de jury. Zij ont
ving voor dit prachtige resultaat een be
ker en medaille.
OPRICHTING LUTHERSE
JONGERENGROEP
Teneinde ook in Leiden te komen tot
de oprichting van een Lutherse Jonge
rengroep wordt 14 september in de
sacristie van de Lutherse Kerk een ver
gadering gehouden waar een dergelijke
groep zal worden opgericht en een uit
eenzetting van het doel en de plannen
van deze groep zal worden gegeven.
In de nacht van vrijdag op zater
dag is ingebroken in de kantine van de
aan de Haarlemmerweg gelegen R.-K.
Sportvelden. Voor een bedrag van circa
f. 25.wordt aan gevulde koeken en
kauwgummi vermist.
Zaterdagavond is de 49-jarige heer
L. de Vogel, wonende in de Rijndijk
straat, op de hoek van het Levendaal
en de Plantage met zijn rijwiel geslipt.
In bewusteloze toestand is het slacht
offer naar het Acad. Ziekenhuis over
gebracht.
jubileum. Hij sprak zijn grote waarde- bilaris aanwezig, die daar omringd door en jubileum.
zijn echtgenote en kinderen en warme
huldiging mocht incasseren. De heren
H. C. Kramer. A. van Bemmel, P. M. v.
Steen en A. de Kort vertolkten de ge
voelens van het personeel der afd. Gas
distributie en het spreekt vanzelf, dat
de heer Dool, die zo menigmaal bij ju
bilea het woord had gevoerd, veel vrien
delijke woorden aan te horen had. Even
vanzelfsprekend bleef de heer Dool,
slagvaardig als altijd, het antwoord niet
schuldig. Hij dankte allen voor de zo
lange jaren ondervonden kameraad
schap. Vele personeelsleden kwamen
hem en zijn familieleden daarna de
hand drukken met zijn onderscheiding
heerlijk pittig
die SAMSON!
de shag droogt
niet uit en blijft
altijd soepel en
vers
