Ons volk zou de onderhoudsplicht
zeker niet willen missen
WEERBERICHT
Onivaarachtigheden moeten iveg
Negerleerlinge in Little Rock
niet tot lyceum toegelaten
NOVIB BEGINT DE STRIJD
TEGEN ARMOEDE IN WERELD
Bouwstop van 524 miljoen
FRANSE BOEREN
AANVAL OP DE
BEGINNEN
REGERING
96ste jaargang
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1957
No. 29232
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: <j J. W. Henny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Overtuiging van minister Samkalden
Tegengaan lichtvaardige echtscheidingen
verschillende le-
(Van onze parlementaire redacteur)
„Ik geloof niet, dat de rechtsovertuiging van het Nederlandse volk
zover is, dat het afschaffing van de onderhoudsplicht tussen ouders en
kinderen zou kunnen dragen. De meerderheid van het Nederlandse
volk zou die onderhoudsplicht niet willen missen!
Met deze woorden keerde de socialistische minister van Justitie,
prof. mr. I. Samkalden, zich gisteren in de Tweede Kamer tegen het
amendement van de PvdA om de alimentatieplicht van de kinderen
tegenover hun ouders af te schaffen.
De minister had echter wel oog voor de sociale ontwikkeling, die
een richting heeft ingeslagen, waardoor tot inperking van de onder
houdsplicht kan worden overgegaan zonder aantasting van de zede
lijke waarde van de onderhoudsplicht. De moderne sociale voorzienin
gen vangen voor een groot deel van het volk de onderhoudsplicht op.
Maar juist daardoor voelt het overblijvende deel de plicht tot onder
steuning des te eerder als onrechtvaardig. In de huidige fase van de
sociale ontwikkeling acht de minister daarom schrapping van de on
derhoudsplicht tussen grootouders en kleinkinderen redelijk en recht
vaardig. Hij handhaafde dus deze schrapping tegenover de meerder
heid van de Kamer. Men komt vandaag nog op deze kwestie terug. Er
is gisteren nog geen beslissing over gevallen.
„De grote leugen"
Minister Samkalden constateerde,
dat men het er algemeen over eens
is, dat de bepalingen omtrent de
mogelijkheid van echtscheiding
thans niet te wijzigen zijn, omdat
over wijziging van de echtscheidings
gronden geen overeenstemming be
staat, waardoor men onmachtig is
een einde te maken aan een onbe
vredigende toestand, die in echt
scheiding sprocessen leidt tot on
waarachtige verklaringen. Men er
kent bij onderlinge afspraak zonder
een naam te noemen willekeurig
overspel als de eenvoudigste grond
om echtscheiding te verkrijgen. Al
gemeen wordt dit „de grote leugen"
genoemd.
Ontwapeningsov er leg
in een impasse
Het ontwapeningsoverleg, dat nu ruim
vjjf maanden aan de gang is, schjjnt
nu duidelijk in een impasse te zjjn ge
raakt. Hoewel er geen aanwijzingen zijn,
dat één van de deelnemers zal voorstel
len, de besprekingen te verdagen, ver
wacht men in doorgaans welingelichte
Westelijke kringen, dat er deze week in
feite een einde zal komen aan de bij
eenkomsten van de subcommissie. Naar
van gewoonlijk goedingelichte zijde
wordt vernomen, is het onwaarschijnlijk,
dat Zorin het initiatief tot verdaging
zal nemen, hoewel hij en de Sovjetrus-
sische pers de laatste tijd de voordelen
hebben belicht van een overbrenging
van het debat naar de Algemene Ver
gadering der V.N.
Tot bovenstaande pessimistische con
clusie zyn Westelijke waarnemers geko
men, nadat de Sovjetrussische afgevaar
digde naar de ontwapeningsbesprekingen
te Londen, Zorin, gisteren zijn Weste
lijke collega's had meegedeeld, dat de
aanval, welke hij vorige week op het
Westelijke standpunt inzake ontwape
ning had gedaan, de opvatting weer
spiegelde, die zijn regering over de jong
ste Westelijke voorstellen heeft.
Heden zou de subcommissie opnieuw
bijeen komen.
Misdaad de oorzaak van de
treinramp op Jamaica?
De machinist van de zondagavond j.l.
met rampzalige gevolgen nabij Kendal,
op Jamaica, ontspoorde trein heeft ver
klaard, dat het ongeluk is veroorzaakt
door gebrekkige remwerking. Hij voegde
hieraan toe de remmen nog kort voor
het ongeluk te hebben beproefd en hij
meende, dat er met het remmechanisme
was geknoeid. Volgens de machinist was
een luchtleiding tussen twee wagons
verbroken.
De politie van Kingston heeft ver
klaard, dat zich onder de slachtoffers
van de treinramp verscheidene, door
haar gezochte misdadigers bevinden. Zij
voegde hieraan toe, dat een aantal pas
sagiers de lijken van verongelukte me
depassagiers heeft uitgeschud.
Daarom was de minister teleurge
steld, dat de woordvoerder van de
KVP had gezegd niet te willen we
ten van een, gesprek" hierover tus
sen mensen van
vensbeschouwing.
Minister Samkalden verklaarde een
dergelijk gesprek op gang te hebben ge
bracht buiten het verband met de
„Haarlemse huwelijken" en ook niet op
initiatief van de Eerste Kamer, maar
op grond van het voorlopig verslag van
de Tweede Kamer over het Nieuwe Bur
gerlijk Wetboek, welk verslag in febru
ari van dit jaar werd uitgebracht.
Hij heeft zich toen georiënteerd bij
vier juristen van verschillende richting
en dat heeft geleid tot-de uitnodiging
aan een groep van verschillend gezinde
personen tot het voeren van een „ge
sprek" over het echtscheidingsprobleem.
Die groep heeft niet een bepaalde op
dracht gekregen en is ook niet verplicht
rapport uit te brengen. De zaak is heel
voorzichtig aangepakt. De groep is een
maal bijeen geweest en aan het „ge
sprek" heeft de minister van Justitie niet
actief deelgenomen.
„Ik lioop", aldus minister Samkal
den, „dat deze uiterst voorzichtige
poging moge bijdragen uit de wet de
onwaarachtigheden te verwijderen die
de eerbied voor de wet in toenemende
mate ondermijnen. Daarvoor is be
reidheid nodig om elkaar te vinden
in de oplossing. Maar die bereidheid
is tot nu toe niet gebleken".
De in 1955 tot stand gekomen wet
tot het tegengaan van lichtvaardige
echtscheidingen door ernstige verzoe
ningspogingen, zal de minister op een
zo vroeg mogelijk tijdstip invoeren. De
invoering is vertraagd door de over
drukke werkzaamheden, o.a. als ge
volg van de adoptiewet, van de raden
voor de kinderbescherming (voogdij
raden), die in de verzoeningspoging
een belangrijke rol spelen.
Slot op pag. 2
Onbestendig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen, morgen in
de loop van de dag weer toenemende
bewolking met tegen de avond van het
westen uit enige regen. Zwakke tot
matige westelijke wind, krimpend naar
zuid. Over het algemeen weinig veran
dering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
6 SEPTEMBER
Zon op: 6.01 uur; onder: 19.19 uur.
Maan op: 17.49 uur; onder: 3.15 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.37
14.06 uur.
eter te 9.38 en 21.59 uur.
en
Dit nummer bestaat uit 10 pagdna'i.
Rassenscheiding in Arkansas (V.S.)
Gouverneur van de staat beroept zich op
de noodzaak van handhaving der orde
Een negermeisje heeft gisteren in Little Rock, in de Amerikaanse staat Ar
kansas verscheidene malen vergeeft geprobeerd door een kordon van leden van
de Nationale Garde rondom het gemeentelijk lyceum van de stad te breken.
Een 200 man van de Nationale Garde had namelijk op bevel van gouverneur
Faubus, de wacht bjj de school betrokken om te verhinderen, dat negerleer
lingen de school zouden binnengaan.
Het hoofd van de school had dinsdag na een bevel van een federale rech
ter om de rassenscheiding op het lyceum op te heffen verklaard, dat negen
negerleerlingen, die voor het nieuwe schooljaar ingeschreven zijn, toegelaten
zouden worden. De gouverneur verzet zich echter tegen opheffing van de rassen
scheiding, omdat hij vreesde voor gewelddaden. Hij riep toen militairen op om
de integratie op het lyceum te beletten
Federale rechter zal een
onderzoek laten instellen
Gouverneur Faubus verklaarde, dat hij
niet inging tegen de uitspraak van de
federale rechter, volgens welke de ras
senscheiding op het lyceum van Little
Rock opgeheven moest worden, maar
dat hij de behoeder van vrede en orde
in zijn staat is en daarom het optreden
van de Nationale Garde had gelast.
De federale rechter zei later, dat hij
de federale openbare aanklager op
dracht had gegeven onmiddellijk een
grondig onderzoek te beginnen om de
verantwoordelijkheid voor het verzet
tegen zijn uitspraak vast te stellen.
De militairen stonden woensdag schou
der aan schouder vóór de school en het
negermeisje, dat door een 'troep schreeu
wende blanken was omgeven, kon er niet
door, hoewel zij het op verscheidene
plaatsen probeerde. Verscheidene blan
ken schreeuwden: „Ga terug naar waar
je hoort, nikker", doch zij lieten haar
overigens ongemoeid.
Toen later nog eens acht negerkinde
ren probeerden de school binnen te
gaan, werden ook zij teruggestuurd. De
bevelhebber van de Nationale Garde zei,
dat gouverneur Faubus de school tot
verboden gebied voor negers heeft ver
klaard.
In Van Buren in Arkansas is de
rassenscheiding op de middelbare
school zonder incidenten geëindigd: 23
negerleerlingen zijn daar dinsdag rustig
naar school gegaan.
Het hoofd van een lagere school in
Alcao (Tennessee) heeft de inschrij
ving geweigerd van 26 negerleerltngen
in zjjn school, die tot nu toe slechts door
blanken werd bezocht.
In Birmingham (Alabama) wordt een
onderzoek ingesteld naar de mishande
ling van een 34-jarige neger, die vol
gens zijn zeggen maandag door blanken,
in 'twee auto's waren komen aanrijden,
ontvoerd, geslagen en lichamelijk ernstig
gewond is. De blanken hadden hem ge
zegd: „Dit zal gebeuren als de rassen
scheiding op de scholen in Birmingham
wordt opgeheven". De neger is in een
ziekenhuis opgenomen.
De sherif van Birmingham deelde gis
teren mede, dat, voor zover bekend, de
mishandelde neger geen deel uitmaakt
van een beweging om een einde te ma
ken aan de rassenscheiding op de
scholen en dat er geen spanning als
gevolg van deze aanval is ontstaan
Een
radio-actie
grote
Projecten in Griekenland en de Soedan
(Van onze Haagse redactie)
Niet alleen de tegenstelling „Oost-West" vormt een gevaar voor
de wereld. Ook die tussen „rijke" en „arme" volken is een bedreiging
voor de wereld en voor de menselijke solidariteit. Deze bedreiging
treedt minder op de voorgrond, houdt in mindere mate de gemoederen
bezig, is er echter even reëel om. Deze tegenstelling te helpen door
breken en de internationale gerechtigheid te bevorderen - dat is het
doel van de NOVIB, de Nederlandse organisatie voor internationale
bijstand, waarvan Prins Bernhard algemeen voorzitter is. In oktober
treedt de NOVIB in de openbaarheid. Zij gaat een actie op touw zet
ten voor het bijeenbrengen van veel geld. Geld, dat gebruikt wordt
voor het verlenen van technische, economische en financiële bijstand
aan gebieden, die daaraan hard behoefte hebben. De actie omvat o.m.
een nationale prijsvraag, een reeks radio-uitzendingen en een demon
stratief congres.
gezonde economische, sociale en finan
ciële verhoudingen. „Wij zijn de smeer
olie in de machine, niet de beweeg
kracht, die moet uit de volkeren zelf
voortkomen", zo drukte prof. De Vries
het uit. Dit alles krachtens een besef
van internationale solidariteit. „De No-
vib wil een teken zijn dat er in ons
land krachten zijn, die zich van deze
solidariteit bewust zijn, zonder zich te
bekommeren om politieke scheidslijnen
en bewegingen".
Een wereldreis
als hoofdprijs
De N o v i b is ruim een jaar geleden
opgericht en bestaat uit zestig organi
saties (o.a. de meeste Nederlandse po
litieke partijen, werknemers- werkge
versbonden en kerkelijke organisaties).
Vorig jaar was het drama-Hongarije er
de oorzaak van, dat zij niet voor het
voetlicht trad. Nu heeft de voorzitter,
prof. dr. ir. E. de Vries een concreet
werkplan aangekondigd: een sociaal ont
wikkelingsproject in de Soedan en een
aanvullingsprogramma voor een V.N.-
project, dat op het ogenblik in de Nes-
tosvallei in Thracië (Noord-Grieken
land) wordt uitgevoerd. Over een pro
ject in Marokko wordt nog overleg ge
pleegd.
Drie groeperingen
In Nederland werkt de Novi'o samen
met het Unesco-centrum-Nederland en
de Stichting Ned. Comité Unicef (We
reldkinderfonds). De drie groeperingen
streven er naar ons volk voor te lich
ten over de noodsituaties in tal van
landen, op te wekken tot het geven van
bijdragen ter opheffing dezer noden en
acties op te zetten als thans fn de Soe
dan en in Griekenland gevoerd zullen
worden.
Die acties hebben ten doel achterge
bleven landen op weg te helpen naar
(Van onze Haagse redactie)
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid heeft 875 bouwwerken
ter waarde van f. 100.000.of meer
aangehouden. In totaal betreft het hier
een bouwstop van 524 miljoen gulden.
Aangehouden wordt de bouw van 332
scholen, 98 overheidsgebouwen, 261
gebouwen die met handel of verkeer
hebben te maken en 129 gebouwen
van andere diensten en instellingen.
Gisteren is de nieuwe brug over
de Rijn bij Rhenen gesloten. Hoe
wel de eerste stappen erover reeds
gezet zijn - door de burgemeesters
van vier gemeenten - zal het toch
nog wel tot eind oktober duren,
voordat het verkeer over de brug
mogelijk is.
Op het internationaal concours
hippique in Rotterdam heeft Prinses
Beatrix gistermiddag het internatio
naal concours voor jachtpaarden in
de lichte klasse om de prijs van Sint
Hubertus gewonnen.
Deze foto laat zien hoe de Prinses
na haar zege door haar vader Prins
Bernhardhartelijk werd gefelici
teerd
Prijsvraag
Op grond van dit alles waagt de No-
vib het haar achtie in oktober te voegen
bij de vele inzamelingscampagnes, die
de laatste jaren zijn gevoerd. In de eer
ste week van die maand start een prijs
vraag, waarvoor in een oplage van 3%
miljoen kaarten huis aan huis zullen
worden verspreid. Prijzen: een wereld
reis, Europese en Benelux reizen. Op
Ï2 september begint al een serie radio
uitzendingen van tien minuten. De vier
grote omroepverenigingen werken daar
aan in gezamenlijke programma's mee.
De voorzitter, prof. De Vries en verder
prof. Banning en pater S. Jelsma zullen
zich dan tot de luisteraars richten. Op
25 oktober sluit de radio-actie met een
grote, nationale uitzending, die door
Prins Bernhard wordt geopend. In dit
programma worden de winnaars van de
prijsvraag bekend gemaakt.
De reeks van voorlichtingsactivitei
ten omvat voorts de oprichting van
een aantal regionale en plaatselijke
contactgroepen en een demonstratief
congres in de tweede week van okto
ber. Daarop zullen de vraagstukken,
samenhangend met de actie voor de
technische en economisch achterge
bleven gebieden aan de orde komen.
Het ziet er somber uit voor hel bewind
van Bourgès-Maunoury en Gaillard
(Van onze Par ij se correspondent)
De Franse boeren heffen de dorsvlegels en hooivorken dreigend tegen de
regering en in het bijzonder tegen de minister van Financiën, Felix Gaillard:
gistermiddag zijn zij een breed en fel offensief begonnen, waarbij zij de eis
hebben gesteld, dat het parlement op 16 september in vervroegde zitting moet
komen. Om deze boerenactie zoveel mogelijk de wind uit de zeilen te nemen,
heeft de regering, eveneens gisteren, besloten de Kamer tegen 24 september
bijeen te laten komen, zogenaamd vanwege Algerije, aan welks toekomstig sta
tuut momenteel koortsachtig wordt gedokterd. Bourgès-Maunoury poogt dus de
aandacht van de ontevredenheid der bo eren af te leiden en op Algerije toe te
spitsen, maar of hij in deze doorzichtige manoeuvre slagen zal, is natuurlijk
zeer de vraag.
Tussen twee vuren
De storm is dus in alle hevigheid op
gestoken tegen de pogingen van Gaillard
de nationale economie te saneren. Vorige
week hebben wij reeds bericht, dat de
derde fase van zijn reorganisatieplan,
waarbij de prijzen werden bevroren, door
een belangrijk deel van de groothandel
en de grootindustrie met reserve is be
jegend. Nu zijn het dus de boeren, die,
veel minder bedeesd, een aanval hebben
ingezet, waarbij van alle „directe mid
delen" van belastingstaking via de
weigering 'tot levering van bepaalde
produkten tot barricadering van de we
gen! gebruik zal worden gemaakt.
Bovendien schijnen de boeren er ook
in te zijn geslaagd al een ruim deel van
het parlement in het geweer te roepen.
Geen wonder overigens, want het plat
teland levert meer dan een kwart van
de kiezers en dus ook der Kamerzetels.
Het parlement is, als gezegd, momenteel
nog op reces, doch de grondwet bepaalt,
dat de afgevaardigden in speciale zit
ting bijeen moeten komen, wanneer een
convocatie door 298 stemmen wordt on
dersteund. Reeds 230 parlementariërs,
met inbegrip van de communisten, zou
den zich bereid hebben getoond zich
voor het boerenkarretje te laten span
nen. Wanneer binnen enkele dagen het
fatale cijfer van 298 zou kunnen worden
bereikt, dan staan de regering-Bourgès
Maunoury onrustige uren te wachten!
van Financiën Gaillard zitten dus weer
eens tussen twee vuren.
De prijzen stijgen na de verkapte
devaluatie ondanks de prij zenstop
nog steeds zienderogen, terwijl de boeren
en handelaren, die voor een groot deel
voor die prijzen verantwoordelijk zijn,
moord en brand schreeuwen zodra de
regering een voorzichtig ordenende hand
durft uit te steken. Daarenboven is het
niet lastig te ontdekken, dat zekere
politieke elementen, vooral in het
rechtse kamp, gaarne gebruik zullen
maken van deze economische spannin
gen om de regering een beentje te lich
ten in de hoop zo tevens de Algerije-
politiek te ondermijnen, die naar hun
smaak een nog veel te liberale richting
koerst, nu binnenkort de Verenigde Na
ties zich weer met dit drama zullen
inlaten.
Ministers Luns en Mansholt
naar Griekenland
De Griekse regering heeft gisteravond
bekendgemaakt, dat de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken, mr. J.
M. A. H. Luns, en diens ambtgenoot van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning, dr. S. L. Mansholt zijn uitgenodigd
voor een officieel bezoek aan Grieken
land.
De uitnodiging is aanvaard en de
twee Nederlandse ministers zullen Grie
kenland in november bezoeken, aldus de
bekendmaking van de regering te
De premier en zijn jeugdige minister Athene.
