Rusland wees gisteren westelijke
voorstellen definitief van de hand
Luisterbijdrage komt
op 15 gulden per jaar
T rein Zwolle Amersfoort
ontsnapte aan een ramp
WEERBERICHT
Mensheid staat voor onbepaalde
toekomst vol onmetelijk gevaar
Eigenaar van „La Prensa*' na 16
jaar weer van blindheid genezen
Rails geblokkeerd door hout
Vijfjarenplan
van de F.O.M.
38ste jaargang
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1957
No. 29226
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.750 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Wat Eisenhower tragischnoemde
De Rus Valerian Zorin heeft gisteren in Londen de Westelijke voorstellen
van 21 augustus tot staking van de kernproeven gedurende twee jaar, gekop
peld aan een stopzetting van de produktie van kernwapens en als deel van een
overeenkomst over een gedeeltelijke ontwapening, definitief van de hand
gewezen. Hij achtte deze voorstellen geen basis voor overeenstemming. Juist
tevoren had president Eisenhower gesproken over „tragisch", wanneer de
Russen deze belangrijke Westelijke voorstellen voor het eerste stadium van de
ontwapening zouden verwerpen, voordat deze door de Westelijke landen vol
ledig zijn ingediend en door de Sovjet-Unie grondig zijn bestudeerd.
een motie zal indienen „welke een stap
vooruit zal betekenen in de richting van
een algeheel verbod van proeven met
kernwapens". Hoewel de minister wei
gerde het voorstel verder te bespreken,
zei hij wel, dat het een geheel andere
benadering van het vraagstuk zal be
tekenen dan tot dusver is gevolgd.
9 Slot op pag. 2
Japans voorstel
„Een dergelijke houding van Rus
land zou de mensheid veroordelen
tot een onbepaalde toekomst vol on
metelijke gevaren", zo verklaarde
Amerika's hoogste autoriteit na een
onderhoud met zijn minister van
Buitenlandse Zaken, John Foster
Dulles. Overigens vond Eisenhower
het opmerkelijk, dat de aanval van
de Russen op de Westelijke voorstel
len samenvalt met hun blufferige
verklaring dat zij vooruitgang heb
ben geboekt bij de ontwikkeling van
de middelen, die veriooesting op gro
te schaal veroorzaken in elk deel
van de wereld.
Uiteraard houden de Russen er een
andere mening op na. Voor Radio-Mos
kou werd gezegd, dat de toestand op de
ontwapeningsconferentie er „in het hui
dige stadium niet erg hoopvol uitziet"
en dat de impasse is veroorzaakt door
de houding van de Westelijke landen.
Het Westen had, volgens deze berichten,
geen opbouwende voorstellen gedaan en
de Russische voorstellen alle verworpen.
Stassen teleurgesteld
De definitieve afwijzing van Zorin
moet ook een teleurstelling zijn geweest
voor de Amerikaanse afgevaardigde Ha
rold Stassen, die juist aan het begin van
de bijeenkomst van gisteren - die
slechts 25 minuten duurde - had be
weerd. dat de hoofdlijnen van een suc
cesvolle afsluiting van de onderhande
lingen over een gedeeltelijke ontwape
ning zich nu duidelijk gingen afteke
nen. Hij was toen nog de mening toege-
Bijna honderd doden
door scheepsbotsing
In Buenos Aires is gisteren officieel
bekendgemaakt, dat 94 mensen ver
mist worden na het vergaan van het
Argentijnse schip „Ciudad Buenos
Aires", dat woensdag op de Rio de la
Plata is gezonken na een aanvaring
met een Amerikaans schip. 71 van de
vermisten zijn passagiers. De anderen
zijn bemanningsleden.
De gezagvoerder van het schip heeft
op het eiland Martin Garicia zelf
moord gepleegd.
De aanvaring geschiedde op 125 km
van de Argentijnse hoofdstad. De scha
de aan het 3754 ton metende Argentijn
se schip was zo groot, dat het schip na
een uur in de golven verdween. Het
Amerikaanse schip, dat slechts lichte
averij opliep, had inmiddels vele opva
renden van het Argentijnse vaartuig
aan boord genomen. Het merendeel van
de passagiers bevond zich in de eetzaal,
toen de aanvaring plaats had. Er ont
stond een begin van paniek. De Ciudad
Buenos Aires" was op weg van de Ar
gentijnse hoofdstad naar Concepcion in
Uruquay.
Een overlevende heeft verklaard, dat
de davids van de sloepen defect waren,
zodat geen der sloepen van het zinkende
schip naar beneden gelaten kon worden.
Veel opvarenden sprongen in hun wan
hoop overboord, toen de Ciudad Buenos
Aires slagzy ging maken. Het water was
bedekt met een dikke laag stookolie. Een
aantal drenkelingen werd door de sterke
stroom tegen de romp van het schip ge
slagen. Het Amerikaanse schip zette di
rect sloepen uit om de mensen, die wan
hopig tegen de stroom opworstelden te
redden.
Advertentie
LEDEREN KLEDING
H. Walenkamp Zn
H A ARLEMMERSTR. 4
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zonninge perioden en bijna overal
droog weer. Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen. Koude nacht met
hier en daar mist. Morgen overdag iets
hogere temperaturen dan vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
30 AUGUSTUS
Zon op: 5.50 uur; onder: 19.34 uur.
Maan op: 12.31 uur: onder: 21.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.23 en 18.49
uur.
Laagwater te 2.19 en 14.34 uur.
i)it nummer bestaat uit 10 pagina's.
daan, dat het Westelijke voorstel van 21
augustus een akkoord mogelijk maakte.
Stassen, die zaterdag aanwezig zal zijn
bij het huwelijk van zijn zoon in Char
lottesville in Virginia, zal van deze reis
naar Amerika waarschijnlijk ook ge
bruik maken om een ontmoeting te heb
ben met president Eisenhower. Zij zul
len dan spreken over de jongste ont
wikkelingen in de onderhandelingen. Hij
zal ook een onderhoud hebben met mi
nister Dulles. Vermoedelijk zal de sub
commissie in Londen dinsdag a.s. weer
bijeenkomen. Stassen zou dan naar alle
waarschijnlijkheid in de Britse hoofd
stad zijn.
Ook Japan maakt zich ongerust over
de slechte vorderingen, die in Londen
gemaakt worden. Dit blijkt duidelijk uit
de bekendmaking van de Japanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Foed-
jijama, dat hij volgende maand bij de
Algemene Vergadering der Ver. Naties
Midden-europese tijd
blijft gehandhaafd
De regering meent, dat de Midden-
europese tijd als wettelijke tijd ge
handhaafd moet blijven en ziet ver
schillende bezwaren tegen wederinvoe
ring van de middelbare zonnetijd van
Amsterdam en de aparte zomertijd,
zoals ons land die voor de oorlog
kende.
In 1946 is bij de wet bepaald, dat de
Middeneuropese tijd, die in de oorlog
door de bezetter was ingevoerd, tot een
nader te bepalen tijdstip zou blijven
gelden. Nu deze tijdelijke regeling door
een definitief voorschrift moet worden
vervangen, is bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend, dat beoogt de
Middeneuropese tijd ook in de toe
komst wettelijke tijd te doen zijn.
Deze tijd, zo deelt de minister van
Binnenlandse Zaken in zijn memorie van
toelichting mee, geldt in alle West-
europese landen, met uitzondering van
Engeland en Portugal, zodat een afwij
kende tijdregeling in Nederland grote
nadelen zou opleveren, vooral voor de
spoorwegen, de K.L.M. en het telefoon-
en telegraafverkeer.
Broer van min.-president Jonckheer
„Ik zag twee jongetjes op een autoped"
De broeder van de minister-president van de Nederlandse Antillen, de
heer A. D. Jonckheer, eigenaar van het dagblad „La Prensa" in Willem
stad (Curagao), is na een oogbehandeling in de kliniek van prof. Weve te
Utrecht thans als genezen ontslagen na 16 jaar blind te zijn geweest.
Hij blijft nog enige tijd in Nederland voor een nabehandeling.
De heer Jonckheer heeft het verlies
van zijn gezichtsvermogen sedert 16 ja
ren buitengewoon flink gedragen. Wie
hem bezocht, bemerkte vrijwel niets,
want door een fijn gehoor en een scher
pe opmerkingsgave wist de heer Jonck
heer zijn gemis vrijwel geheel te ver
bergen voor zijn bezoekers.
„Wanneer bemerkte U het herstel
van Uw gezichtsvermogen het eerst?",
vroegen wij hem. „Dat was tijdens de
operatie", zei de heer Jonckheer. „Ik
zag opeens in grove trekken de profes
sor zelf, daarna een wit licht en een
diep blauw licht daa. omheen, maar het
diepst bewust ben ik mij geworden van
het grote geluk van het terugwinnen
van mijn volle gezichtsvermogen, toen
ik de trappen afging van het gebouw,
waarin de kliniek van prof. Weve ge
vestigd is.
Toen zag ik op de stoep een autoped
met twee jongetjes erop zich voortbe
wegen en ik stond stil en ik dacht:
„Kijk, dat zijn nu twee jongetjes op een
autoped, die ik zie"
De heer Jonckheer moet op voor
schrift van prof. Weve nog veel rust
houden en heeft meegedeeld, dat hij
niemand zal mogen en kunnen ontvan
gen.
Zwaarbewapende Franse parachu
tisten en Zouaven ziet men op deze
foto. terwijl zij de wacht houden in
een smal straatje van de Kasbah. de
inheemse wijk. van Algiers, nadat
zij daar een razzia hebben uitge
voerd tegen verdachte elementen.
De militairen vernietigen een ver
sterkt huis, dat dienst deed als
hoofdkwartier voor de opstandelin
gen en doodden drie moslim-leiders.
Met ingang 1 juli 1958
Een wetsontwerp, ivaarbij de luis
terbijdrage ivordt verhoogd tot f. 15
per jaar, is bij de Tweede Kamer in
gediend. Het is de bedoeling, dat de
verhoogde luisterbijdrage ingaat op
1 juli 1958.
De inkomsten uit de luisterbijdrage
zullen zó in 1958 met f. 4.100.000 omhoog
gaan en het jaar daarna met het dub
bele. De reden tot verhoging van de
luisterbijdrage is de stijging van kosten
bij de radio-uitzendingen. Financiering
van de Wereldomroep uit 's Rijks alge
mene middelen, waardoor een hoger be
drag uit de luisterbijdrage voor de bin
nenlandse omroep beschikbaar zou ko
men, achte de regering op dit punt niet
juist, omdat hierover een beslissing
moet worden genomen bij de behande
ling van het ontwerp-omroepwet. Ove
rigens is de regering wel van mening,
dat financiering van de Wereldomroep
primair als staatstaak moet worden ge
zien.
Hogere uitgaven
Als factoren, die van invloed zijn op
de hogere uitgaven van de Nederlandse
radio-omroep, worden in de memorie
van toelichting op het wetsontwerp ge
noemd:
1. de sterk verhoogde uitgaven betrek
king hebbende op de salarissen van het
personeel door de nieuwe salarisrege
ling. welke over het algemeen een ver
betering der salarissen inhoudt,
2. de oprichting van het F.M. zender
net,
3. de uitbreiding en vernieuwing van
het zenderpark van de Wereldomroep.
TV remt
Tegenover deze toenemende uitgaven
staat wel een tot dusverre tamelijk re
gelmatige toeneming der ontvangsten
uit de opbrengst van de luisterbijdrage,
hoewel er rekening dient te worden ge
houden met de remmende invloed op de
toename van het aantal luisteraars die
naar verwacht moet worden - zal uit
gaan van de ontwikkeling van de tele
visie. terwijl tevens het aantal luiste
raars mogelijk binnen afzienbare tijd
het plafond zal naderen.
Desalniettemin heeft de verhouding
tussen uitgaven en ontvangsten zich nu
reeds dermate ongunstig ontwikkeld dat
het budget voor 1957 een tekort zal ver
tonen. Voor 1957 wordt de opbrengst
van de luisterbijdrage geraamd op f. 31
Indonesië vraagt
schadeloosstelling
aan Nederland
De Indonesische minister voor oud
strijders-aangelegenheden, Chairoel
Saleh, heeft in het parlement verklaard
dat de Indonesische regering van plan
is schadeloosstelling te eisen van Ne
derland voor de verliezen, die het In
donesische volk tijdens de strijd voor
de onafhankelijkheid heeft geleden.
Saleh zeide tijdens de behandeling
van een wetsontwerp, waarin de kwestie
van de oudstrijders wordt geregeld,
dat deze verliezen zijn ontstaan .tijdens
de Nederlandse agressie".
Naar hij mededeelde is de Indonesi
sche regering van mening, dat in de wet
de periode van de strijd voor de onaf
hankelijkheid dient te worden gesteld
van 17 augustus 1945 tot 27 december
1949, de dag van de overdracht van de
souvereiniteit.
Bij de debatten merkte het Masjoemi-
lid. Rasjid Fakih, echter op, dat naar
zijn mening het onjuist is te spreken van
27 december als einde van de stryd, .daar
de strijd tegen de Nederlandse handlan
gers daarna nog moest worden voort
gezet".
miljoen. De uitgaven voor dat jaar. met
inbegrip van de inningskosten en een
normaal te achten reservering, moeten
gesteld worden op f. 34 miljoen, waarbij
in de ramingen van de Ned. Radio Unie
en haar componenten rekening is ge
houden met de eerdergenoemde kosten
verhogende factoren.
Gisterochtend heeft H.M. Koningin
Juliana in Huis ten Bosch in Den
Haag een delegatie van het tiende
congres van Wereldjederalisten
ontvangen. Gelijk met deze dele
gatie werd de bekende Parijse
priester Abbé Pierre ontvangen.
Op de foto ziet men H.M. de
Koningin, de president van de
"World Association of World Fede
ralists", de Engelsman Lord Boyd
Orr (links), de voorzitter van de
Unie van parlementariërs voor
wereldfederalisme. de Noor ge-
neraal-majoor H. Riisserlarsen
(rechts) en Abbé Pierre (rechts
achter H.M. de Koningin).
Maniak aan het werk?
(Speciale berichtgeving)
Naar eerst thans bekend is geworden, is de sneltrein, die zaterdagavond
om tien uur uit Zwolle naar Amersfoort vertrok, aan een ramp ontsnapt. Even
buiten de IJsselbruggen ontdekte de machinist, dat zijn trein moeilijker begon
te rijden. Na de trein tot stilstand te hebben gebracht, ontdekte hij, dat zich
voor de bumper een totaal versplinterde stapel hout bevond. De trein had
schade aan de koppeling opgelopen en kon na twintig minuten zijn weg ver
volgen. Aan het feit, dat de trein had moeten wachten voor een onveilig
signaal en op het moment van de botsing met het hout nog niet zijn volle
snelheid had, is het te danken, dat er zich geen ernstig ongeluk heeft voor
gedaan. De spoorwegrecherche is onmiddellijk met een intensief onderzoek
begonnen.
Omwonenden hebben inmiddels ver
klaard, dat zij zaterdagavond om-
streekt tien uur verschillende malen een
bromfiets hebben gehoord, iets wat in
deze stille buurt, waar praktisch geen
verkeer op de landweg is, veel bevreem
ding wekte. Een signalement konden zij
helaas niet opgeven. De dader (s) heeft
er in ieder geval goed de tijd voor geno
men. In de omgeving van de onbewaakte
overweg, waar de versperring was aan
gelegd, werden palen uit de grond ge
rukt, een hekwerk vernield en enige biel
zen, die verderop lagen, naar de rails
gesleept.
Aangezien enige tijd geleden aan de
andere kant van Zwolle op de lijn Zwolle
—Almelo zich ook op een zaterdagavond
een dergelijk geval zich heeft voorgedaan
Koningin bij bloemencorso
te Amsterdam
Het ligt in het voornemen van H. M.
de Koningin om het 10e Aalsmeerse
bloemencorso „Bloem en operette" bij
te wonen op zaterdagmiddag 7 septem
ber in het Olympisch Stadion te Am
sterdam.
Regering-Jagan goedgekeurd
De Britse regering heeft op voorstel
van de gouverneur van Brits Guyana.
Sir Patrick Renison, de regering van
de tandarts Cheddi Jagan, leider van
de sterk links-georiënteerde progressieve
Volksparty, goedgekeurd. Jagans party
heeft vier ministers in het kabinet van
dit Britse gebied, dat grenst aan Suri
name. Jagan (die geruime tijd buitens
lands vertoefde onder verdenking van
communisme) zelf is minister van Han
del, Onderwijs en Sociale Zaken; zyn
vrouw Janet, die secretaris-generaal van
zijn partij is, is minister van Arbeid,
Gezondheid en Huisvesting. De vice-
voorzitter van de Progressieve Volks
partij, Beharry, is minister van Natuur
lijke Hulpbronnen (het vroegere ministe
rie van Land-, Bos- en Mijnbouw) en
de penningmeester van de partij, Ram-
karran, is minister van Openbare Wer
ken en Verbindingen.
Gouverneur Sir Patrick zal de verga
deringen van het nieuwe kabinet voor
zitten.
by de onbewaakte overweg van Laag-
Zithem, neemt men aan, dat dit geen
kwajongenswerk is. De recherche heeft
alle omwonenden gevraagd om by het
minste teken van onraad, dat duidt op
een herhaling van het gebeuren, onmid
dellijk te waarschuwen.
Als er sprake is van één dader, moet
hij, gezien de omstandigheden waar
onder de versperring is aangebracht, over
een zeer grote -lichaamskracht beschik
ken.
De voorlichtingsdienst van de Spoor
wegen, die wij om nader commentaar
verzochten, verklaarde niets te kunnen
mededelen, omdat in de dagrapporten
niets stond vermeld!
Van groot belang
voor Nederlandse industrie
De „Stichting voor Fundamenteel
Onderzoek der Materie" en de „Stich
ting Instituut voor Kernphysisch On
derzoek" maken in hun jaarverslag
1956 melding van een door de F.O.M.
opgezet .vijfjarenplan", dat van 1957
tot 1962 zal duren. In deze jaren is
men voornemens op een aantal nieuwe
gebieden onderzoek te gaan verrichten
of het reeds bestaand onderzoek te
stimuleren.
Deze nieuwe gebieden zijn: 1. dat van
de thermo-nucleaire reacties; 2. dat van j
de vaste stof, en 3. dat van de transfor-
matie van stralingsenergie in chemische
en elektrische energie. De jaarlijkse
kosten, aan de uitvoering van dit vijf
jarenplan verbonden, worden geschat op
ongeveer 3!4 miljoen gulden in 1957, op
klimmend tot ruim zes miljoen in 1961.
Deze kosten zullen vele buitenstaanders
waarschijnlijk aan de hoge kant voor
komen, maar dr. W. J. Beekman, direc
teur van de F.O.M. wees er in een on
derhoud op. dat men niet moet vergeten
dat dit onderzoek van een niet te on
derschatten betekenis voor ons land is.
Het vormt namelijk de basis van het
toegepaste natuurwetenschappelijk on
derzoek, waarvan de Nederlandse in
dustrie zeer veel profijt kan trekken.
Daardoor kan het mede de economi
sche toestand van het land op zeer
gunstige wijze beïnvloeden.
