Westerse luchtinspectieplanneu zijn thans vrijwel in kannen en WEERBERICHT Van Ierland tot Oeral Ook grondcontroleindertijd door Rusland gesuggereerdnu in voorstellen opgenomen Conferentie World University Service in Nijenrode begonnen „Naar beter begrip tussen West en Oost Zelfkant mag niet meedoen bij komende Duitse verkiezingen K.L.M.-vliegers staken de actie Washington niet ongerust over de ontwikkelingen in Indonesië 96ste jaargang DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1957 No. 29201 LEIDSCH Üt DAGBLAD Directeur: i J. W Herrnj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte slDBel l* LeWen Glr° 00 57055 Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie; 25041; Redactie 21507 Men acht het thans te Londen waarschijnlijk dat de Westerse dele- gaties, als gevolg van de door Dulles gevoerde besprekingen, in staat zullen zijn begin volgende week een gemeenschappelijk standpunt in te nemen betreffende de Amerikaanse voorstellen voor de eerste fase eher internationale ontwapening. Deze voorstellen omvatten plannen voor luchtinspectiezones en het instellen van controleposten op de grond. De Europese zone zou zich uitstrekken van de westkust van Ierland tot de Oeral en zij zou in het zuiden de noordelijke helft van Spanje, een groot gedeelte van Italië, Griekenland, Thracië en Europees Turkije omvatten. Neutrale landen als Zweden en Zwitserland zouden buiten het zonegebied val len. De positie van Ierland, Zuid-SIavië en Spanje is niet bekend. Spanje is geen lid van de NAVO, doch er bevinden zich Amerikaanse luchtbases. De Westerse afgevaardigden keurden een voorstel van Dulles goed voor het instellen van een noordelijke inspectiezone, die Noord-Canada, Noorwegen en Groenland (Deens), benevens Noord-Rusland zou omvatten. Zweden en Finland zouden er echter buiten vallen. „Njet" van Moskou? Het voor Europa voorgestelde inspec- tiegebied is veel groter en strekt zich veel verder op Sovjetrussisch gebied uit dan was voorzien in de jongste Russi sche voorstellen terzake, die dertig april j.l. werden gedaan. Waarnemers betwij felen dan ook, of het Kremlin ze aan vaardbaar zal achten. Doch het denkbeeld om de luchtin- spectie te koppelen met het instellen van toezichtposten op de grond is van AANBEVELING VOOR SUNFED Scherpe kritiek mr. Schürmann tegen uitstel-politiek De Economische en Sociale Raad van de V.N. heeft gisteren met 15 tegen 3 stemmen een resolutie aan genomen waarin er bij de Alge mene Vergadering van de V.N. op wordt aangedrongen om op haar komende zitting een speciaal fonds te stichten voor de econo mische ontwikkeling van minder- ontwikkelde gebieden (Sunfed). Tegen stemden de afgevaardigden van de V.S., Groot-Brittannië en Canada. De Nederlandse afgevaardigde mr. C. W. A. Schürmann verwees by het debat naar een artikel in „The Times", waar in wordt opgemerkt dat het voorstel om dit fonds in het leven te roepen wel op een beleefde manier onder tafel zal verdwijnen. Volgens mr. Schürmann geven deze critici, hoewel zy geconfronteerd wor den met een uitgehongerde mens op de stoep van hun huis, de raad hem niets te geven omdat zij hem over een paar jaar misschien een heerlyk diner kunnen aanbieden. Mr. Schürmann vervolgde: „Wij wil len hem nu liever vast een paar korsten geven, omdat hij over enkele jaren wel dood kan zijn". Illlllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Amerikaanse ministeries op zwart zaad Een aantal Amerikaanse ministe ries en regeringsdiensten zit deze maand zonder geld, omdat de senaat, druk doende met een om streden wetsontwerp inzake de burgerrechten van negers, geen tijd heeft gehad om een noodmaatregel goed te keuren die deze diensten van geld moest voorzien. Nu beschikt de Amerikaanse re gering wel over krediet, maar dui zenden ambtenaren en alle mili tairen moeten op hun salaris wach ten. iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiip de Russen afkomstig. Men hoopt nu, dat dit gedeelte der westerse voorstel len geredelijk door de Sovjet-Unie zal worden aanvaard. Kernwapenproeven Bepaalde Westerse delegaties overwe gen thans een voorstel om de proefne mingen met kernwapens voor achttien maanden te staken, i.p.v. de door de Amerikaanse vertegenwoordiger Stassen voorgestelde tien maanden (welke ter mijn vermoedelijk gebaseerd is op de Amerikaanse vrees, dat het niet moge lijk is de thans in overheidsdienst zijn de Amerikaanse geleerden op het gebied der kernenergie bijeen te houden). De Russen willen, als gemeld, de proefnemingen voor een periode van twee tot drie jaar geschorst zien. Doch ook al zou hierin een compro mis worden bereikt, dan blijft er nog een belangrijk geschilpunt over: de Russen willen een onvoorwaardelijke schorsing der proeven, terwijl het wes ten erop staat dat schorsing gepaard gaat met stopzetting van de aanmaak van splitsbaar materiaal voor het ver vaardigen van atoomwapens. Vandaag gesprek met Pineau Minister Dulles heeft gisteren ook ge sproken met het hoofd van de Russische afvaardiging, Zorin, om te trachten de vastgelopen ontwapeningsbesprekingen weer op gang te brengen. De twee po litici ontmoetten elkaar in de woning van de Amerikaanse ambassadeur. Whitney. Ook de leiders van de Britse, Franse en Canadese afvaardiging waren hierbij aanwezig. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Pineau, was eveneens uitgeno digd, maar hij kon gisteren Parijs niet verlaten. Het onderhoud tussen Dulles en Pineau zou vandaag plaats vinden. Franse diplomaten te Parijs zeiden niet te weten wat minister Dulles be oogt met zijn uitnodiging aan Pineau. Men had echter de indruk, dat de Ame rikaanse minister de steun van Frank rijk wenste te verwerven voor vergaan de plannen tot wederzijdse luchtver- kenning. Nadat de burgemeester van Breukel en, de heer T. T. M. H. Byleveld, gister ochtend in aanwezigheid van circ? 125 hoogleraren en studenten uit 41 landen de vlag had gehesen op het terrein van kasteel Nijenrode te Breukelen ter officieuze opening van de conferentie der World University Service, heeft de Directeur-Generaal voor kunsten en voor de buitenlandse culturele betrek kingen, mr. H. J. Reinink, de conferentie officieel geopend in de trouwzaal van het Amsterdamse raadhuis. Deze zeide o.m., dat er nauwe samen werking bestaat tussen de W.U.S. en de Unesco. „Het blijkt telkens," zo ging hij voort, „dat er nog een grote kloof gaapt tussen de Westerse en de Oosterse wereld. Men kent eikaars geschiedenis en kuituur niet. Vaak werkt dit rem mend op internationale bijeenkomsten, die juist georganiseerd worden voor de bevordering van beter onderling begrip. Dan ontstaan soms misverstanden, die een durende vrede tussen de volkeren van deze werelddelen in de weg staan. Ik ben daarom erg verheugd te zien, dat de W.U.S. thans het initiatief heeft genomen tot het organiseren van een symposium over de rol, die universitei- en kunnen spelen tot het wekken van beter algemeen begrip tussen West en Oost. Op hoop, dat deze algemene ver gadering en het symposium zullen bij dragen tot de verwerkelijking van uw doelen: de universiteiten te laten uit groeien tot werkelijke centra van inter nationaal leven." Hierna leidde de directeur-generaal van dc Unesco, dr. Luther Evans uit Parijs het onderwerp „Het wederzijds begrip voor de waarden van Oos' en West" in, dat besproken zal worden in een symposium door de deelnemers, die tot en met 31 augustus a.s. op Nijenrode bijeen zullen zijn. Dr. Luther Evans zeide het bijzonder belangrijk achten, dat men de levens gewoonte van de ander leert kennen, iets te weten van de achtergronden en de geschiedenis van het land. waarin de ander leeft. Eerst deze wetenschap kan leiden tot het leggen van een basis voor het wederzijds begrip. „We hebben de gehele studentenge meenschap nodig voor het scheppen van een atmosfeer, waarin al de activiteiten die kunnen leiden tot een beter begrip, meer vrucht kunnen dragen". De rol van de W.U.S. noem de dr. Evans daarbij uitermate be langrijk. Vervolgens spraken namens de senio ren-leden van het nationale comité der W.U.S. dr. Buell Gallagher uit de V.S. en namens de studentenafgevaardigden de in zijn opvallend nationaal costuum geklede heer A. O. Solaru uit Nigeria woorden van dank tot de leden van het Nederlands comité van de W.U.S., dat onder voorzitterschap van prof. mr. dr. J. P. A. Frangois deze conferentie heeft georganiseerd. Prof. Frangois zette daarna het doel en de taak van de World University Service uiteen, waarbij hij vooral wees op het belang van de dienst aan de ander. Tenslotte ontving de directeur van de afdeling onderwijs der gemeente Am sterdam mr. W. M. Morren de gasten namens het gemeentebestuur in de raadzaal. Vooraf hadden de deelnemers een rondvaart door de grachten en havens van Amsterdam gemaakt Von Brentano erkent „voorlopig" Nederlands gezag Duitse staatsburgers, die in het zelfkantgebied wonen kunnen niet aan de komende Westduitse parlements verkiezingen deelnemen, zo heeft de minister van Buitenlandse Zaken Von Brentano gisteren in antwoord op een interpellatie van de liberale fractie in de Bondsdag verklaard. Op een volgende vraag van de vrye democraten, „hoe de regering te Bonn de Duitse boeren in het zelfkantge bied tegen de daar begonnen onteige- ningsmaatregelen zal beschermen", antwoordde de minister, dat Neder land in dit gebied „voorlopig" de wet geving en de rechtspraak uitoefent. De Westduitse ambassade te Den Haag had het Nederlandse ministerie herhaaldelijk voorgesteld, de genoemde maatregelen op te schorten tot het be ëindigen van de Duits-Nederlandse on derhandelingen. Von Brentano sprak persberichten te gen, als zou by dit overleg de kwestie van de indijking van de Dollart voor rang genieten boven het lot van de Duitsers in het zelfkantgebied. De Bondsregering wil veeleer alle nog han gende kwesties tussen beide landen te gelijk regelen, waarbij alle vraagstukken in nauw onderling verband worden be keken. Droog weer De Bilt verwacht tot morgenavond: Droog weer met enkele overdrijvende wolkenvelden voornamelijk in h noor den van het land Weinig verandering in temperatuur. Matige tot zwakke wind in hoofdzaak uit noordel ijk i rich tingen. (Opgemaakt te 11.15 uur) 2 AUGUSTUS Zon op: 5.05 uur; onder: 20.31 uur. Maan op: 13.34 uur; onder: 23.10 uur (Eerste kwartier). Hoogwater te Katwijk aan Zee te 7.34 en 20.04 uur; laagwater 3.29 en 15.44 uur. Dit nummer bestaat uit acht pagina's Gistermiddag vond in het stad huis te Amsterdam een ontvangst plaats van de deelnemers aan de conferentie van de "World Univer sity Service?'. Op de foto ziet men (v.l.nr.) Mr. W. M. Morren, directeur van het onderwijs, die namens burgemeester en wethouders de gasten ontving, de heer Bola Igen uit NigeriaDr L. Evans, directeur-generaal van de Unesco te Parijs. Banjo Solaru. eveneens uit Nigeria en Mr. F. H. Tunnissen. directeur van het Unes- co-centrum Nederland- In afwachting bemiddeling De K.L.M. vliegers hebben beslo ten op vrijdagnacht één minuut voor middernacht de normale dienstuitvoering, alle extra-presta ties inbegrepen, te hervatten. In een verklaring ivordt gezegd, dat dit besluit werd genomen, niet vanwege een verandering van ge voelens ten opzichte van de directie van de K.L.M.maar omdat de vlie gers er overtuigd van zijn, dat een rustige atmosfeer gewenst is tijdens de komende bemiddeling in het loonconflict door het College van Rijksbemiddelaars. Het besluit werd principieel reeds maandag j.l. genomen, maar de uitvoe ring werd vertraagd door een persoon lijke brief van de president-directeur van de maatschappij aan alle vliegers, welke dinsdagmorgen door hen werd ontvangen. De inhoud van dit schrijven, aldus de verklaring van de zijde van de vliegers, was zo prikkelend en behelsde zulke'pertinente onjuistheden, dat daar mede de laatste hoop van de vliegers op een in de toekomst mogelijk herstel van vertrouwen in en een goede verstand houding met de directie te niet werd ge daan. De besturen van de vliegerorgani saties kwamen door deze brief ten op zichte van hun leden tevens in een po sitie. waarin de schijn zou worden ge wekt. dat een besluit" tot herstel van de normale dienstuitvoering genomen zou worden op initiatief of onder druk van de directie van de KLM. Niettegenstaande de psychologische moeilijkheden, door bedoeld schrijven geschapen en het feit. dat de brief werd verzonden na het aangekondigde be sluit van de KLIVI directie om het loon conflict voor te leggen aan het College van Ryksbemiddelaars. werd door de besturen van de vliegerorganisaties be sloten de normale dienstuitvoering te hervatten. Drie emmertjes water halen ieder doet dat op zijn eigen ma nier. en deze twee meisjes uit Zuid- Rhodesia, die deelnemen aan het wereldkampioenschap van de gid sen. dat in Engeland wordt ge houden. doen het op deze wijze. Het is maar wat je gewend bent! Churchill wil herziening van V.N.-structuur Sir Winston Churchill heeft gisteren op een banket ter ere van Amerikaanse juristen, die een bezoek aan Londen brengen, gepleit voor een herziening van de structuur van de V.N., omdat er z.i. in de volkerenorganisatie geen recht wordt gedaan. M.I.R. stelt ontwerp verordening premies gehele mijnpersoneel vast Met 21 stemmen voor en 1 tegen heeft de Myn'ndustrieraad gisteren de ontwerp-verordening betreffende een premieregeling voor het gehele myn- personeel vastgesteld. De verordening behoeft nog de goed keuring van de ministers Zylstra en Suurhoff, die gekant zijn tegen ~en premie voor bovengronders. De pre mies zullen volgens de ontwerp-ver ordening variëren tussen f. 25 en f. 75 per maand. Vóór vaststelling van de verordening waren de elf werkgeversvertegenwoordi gers, de zes vertegenwoordigers van de Nederlandse Katholieke Mijnwerkers- bond, de twee van de Katholieke Ver eniging voor Mijnbeambten, de verte genwoordiger van de Protestant-Chris telijke Mijnwerkersbond en die van de Algemene Bond van Werkers in het Mijnbedrijf. Tegen stemde de vertegen woordiger van de bij het N.V.V. aange sloten Algemene Nederlandse Bedrijfs- bond in de mijnindustrie. Verder stelde de Mynindustrieraad de ontwerp-verordening diensttydtoe- slag vast. Deze houdt in, dat onder- gronders na 10, bovengronders na 15 dienstjaren een toeslag ontvangen van f. 60 per jaar, die daarna wordt ver hoogd met f. 6 per bjj de mynen door gebracht dienstjaar, tot een maximum van f150 per jaar. Van regeringszijde werd ons meege deeld, dat er geen verandering is geko men in het standpunt van de regering, zoals dat uiteen is gezet in de verkla ring van maandag jl. Geen hoop voor Sr. James Theater De Engelse minister van Huisvesting, Henry Brook, heeft Vivien Leigh ver klaard, dat hij niets kan doen tot red ding van het St.-James Theater te Londen. De minister had nog een onderhoud gehad met Felix Fenston, de financier die het theater vorige maand gekocht heeft voor de sloop, en de minister heeft geconcludeerd dat hij machteloos staat. Vivien Leigh had de minister bezocht om hem te verzekeren, dat twee Ameri kaanse miljonairs bereid waren de nieuwe eigenaar van het theater uit te kopen en het openblijven te financieren. Staatsgreep praktisch uitgesloten geacht Hoewel men in Washinrton met de grootste aandacht de crisis in Indo nesië gadeslaat, maakt men zich daar, naar het schynt, op het ogenblik toch niet ongerust. Uit een onderzoek in welingelichte kringen is gebleken, dat Amerikaanse deskundigen, hoewel zy menen, dat de toestand verward blijft, over het alge meen toch niet verwachten, dat de vreedzame opstand van Borneo, Sumatra en Celebes tegen het centrale gezag van Java, zich tot een gewapende revolte zal ontwikkelen. Protesten tegen Nikes bij Darmstadt en Mainz De Westduitse sociaal-democraten hebben gisteren te Bonn geprotesteerd tegen de aanleg van Amerikaanse lan- ceerinrichtingen voor Nike-raketten in de omgeving van de steden Darmstadt en Mainz. De Amerikanen hebben de bezwaren van de bevolking naast zich neer gelegd en waren zonder verdere onderhande lingen met de bouw begonnen. De so ciaal-democraten hebben de Bondsre gering gevraagd of zij in staat en bereid is in te grijpen. Zij baseren dit oordeel op de volgende overwegingen: 1) de anti-communistische Hatta, die zijn stem nog vaak laat ho ren, maant voortdurend de beide be trokken partijen tot gematigdheid aan, na aanvankelijk, bij het begin van de vreedzame opstand, de indruk te hebben gewekt de partij van de „separatisten" te kiezen; 2) de centrale regering op Java het dichtstbevolkt van de grote eilanden van Indonesië is in econo misch opzicht voor een groot deel af hankelijk van de natuurrijkdommen van Borneo, Sumatra en Celebes, terwijl aan de andere kant de „rebellen'-leiders zich er rekenschap van moeten geven, dat deze drie eilanden moeilijk los van Java kunnen bestaan; 3) president Soe- karno is, naar het schijnt, nog steeds populair in de gehele Indonesische Ar chipel. Bovendien heeft hij zijn plannen met betrekking tot de Nationale Raad, welke volgens de eerste aanwijzingen Indonesië had moeten „besturen", niet tot het uiterste doorgedreven. Volgens de laatste in Washington bekende in lichtingen zal deze Raad, waarvan aan vankelijk werd gevreesd, dat hij het Kabinet opzij zou schuivm, slechts drie maal per maand bijeenkomen, m.a.w., de rol van deze raad zal vrij beperkt zijn; 4) de recente overwinningen van de communisten bij de regionale verkie zingen op Java. schijnen op het natio nale vlak geen belangrijke consequen ties te zullen hebben In dit verband wijst men er op, dat de communisten in de gebieden buiten Java veel minder talrijk zijn. Onder deze omstandigheden is een communistische staatsgreep in Indo nesië op het ogenblik naar het in zicht van Amerikaanse deskundigen practisch uitgesloten. Hoe het ook zij, welingelichte Ame rikaanse kringen menen, dat de vreedzame opstand der Buitengewes ten tegen Java een volkomen nieuwe situatie heeft geschapen, die voor i- donesië aanleiding moet zijn zich te reorganiseren in een meer gedecen traliseerd, en wellicht federaal, rege ringsstelsel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1