Eerste Kamer debatteert over de
wijziging van de huurwetten
WEERBERICHT
K. V.P. verdeeld over blokkering
A.R.,C.HV.V.D. en S.G.P. legen
Engelse ontwapeningspolitiek in
liet Lagerhuis goedgekeurd
SACHA GUITRY OVERLEDEN
96ste jaargang
WOENSDAG 24 JULI 1957
No. 29194
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur:J. W. Henny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Uiteenlopende opvattingen
„Gruwelijk onrecht jegens bepaalde groep"
De Eerste Kamer is gisteren begonnen met de openbare behandeling
van de huurwetten. Aan de orde waren een wijziging van de huurwet
tot verhoging van de huren per 1 augustus a.s., regelingen ter bevor
dering van de reservering van gelden voor verbetering van woningen
(Wet Grootboek Woningverbetering) en fiscale voorzieningen in
verband met de reservering van gelden voor verbetering van wonin
gen. Achter de regeringstafel hadden plaatsgenomen de ministers
Witte, Hofstra, Zijlstra en Suurhoff. Gedurende een deel van de ver
gadering was ook dr. Drees aanwezig.
Eerste spreker was de heer Kraayvanger (KVP) die zeide namens
een deel van zijn fractie te spreken. Het huurbeleid is een zwakke
stee geweest in het beleid van de na-oorlogse kabinetten, aldus spre
ker. Politieke tegenstellingen hebben de regering, maar ook het Parle
ment onmachtig gemaakt het huurbeleid de goede richting uit te
sturen. Met de wijziging van de huurwet en de verhoging van de
huren zegt spreker volledig te kunnen instemmen. Er zal echter nog
heel wat moeten gebeuren en er zullen nog enige verhogingen moeten
volgen.
De heer Kraayvanger zeide de rege
lingen ter bevordering van de reserve
ring van gelden voor verbetering van
woningen een gezonde gedachte te ach
ten. De termijn van 12 jaar van de ge
dwongen blokkering is zeer lang. Het
zou beter zijn, indien voor de rentever
goeding een variabele rentevoet zou
worden vastgesteld. Het is te betreuren,
dat de PvdA om politieke redenen zo
lang heeft gewacht met goedkeuring
van een huurverhoging. Dit heeft de
gezondmaking van de volkshuisvesting
in de weg gestaan.
De blokkering acht de heer Kraay
vanger een ontsiering van de gedachte
van een grootboek voor de woningver
betering. Het is een onnodige dwang.
Er moet echter een offer worden ge
bracht om een compromis mogelijk te
maken. Het opnieuw veroorzaken van
een kabinetscrisis onder de huidige
omstandigheden zou schadelijker zijn.
Dat deel van de fractie van de KVP,
namens hetwelk de heer Kraayvanger
spreekt, is bereid het offer van het aan
vaarden van dwang te brengen om de
huurverhoging te bereiken.
De heer Hellema (AR) zeide, dat het
een onjuiste gedachte is, dat de gelden
voor de woningbouw moeten worden
verkregen van de huiseigenaren. Men
Enorme
fabrieksbrand
te Rhenen
Schade IV2 miljoen
Gistermorgen werd de Rhe-
nense vrijwillige brandweer ge
alarmeerd voor een enorme uit
slaande brand in de fabriek van de
Recticel Rubber Company aan de
Radboutweg te Rhenen. In het
magazijn van deze fabriek was de
brand uitgebroken. De brand had
in korte tijd zo'n grote omvang
aangenomen dat het gehele bedrijf
met inventaris verloren ging. De
schade schat men op anderhalf
miljoen gulden. De oorzaak is niet
bekend. Het bedrijf was verzekerd.
De Rhenense brandweer bestreed het
vuur met adht stralen en werd geas
sisteerd door de vrijwillige brandweer
uit de buurtschap Achterberg.
In de ver vaardig-de produkten, hoofd
zakelijk roibberartikelen, kon het vuur
zidh snel uitbreiden en de rookontwik
keling was navenant.
Het duurde ongeveer een uur, voor
dat de spuitgasten het vuur hadden in
gesloten. Met man en macht moest men
een naastbij gelegen woning nat houden,
waarvan het -dak reeds had vlam gevat,
terwijl op verscheidene plaatsen de
verflaag reeds was verschroeid en rui
ten waren gesprongen.
Zowel de woning als het kantoor van
de fabriek konden behouden blijven.
Advertentie
laat toch de boeren ook niet de Zui
derzeewerken financieren, omdat er een
tekort aan landbouwgrond is?
De geblokkeerde gelden van de huur
verhoging zullen geen enkele nuttige
taak hebben, behalve de verbetering aan
de moeilijke kaspositie van het Rijk.
De heer Hellema zeide ervan over
tuigd te zijn, dat als gevolg van de on
derhavige wetsontwerpen de bedrijven
hun prijzen zullen moeten verhogen.
Het is erg optimistisch te veronderstel
len. dat zij de verhoogde kosten zouden
kunnen opvangen door een uitbreiding
van de omzet.
Sprekende over de verhoging van de
huren van na-oorlogse woningen, zeide
de heer Hellema. dat in Amsterdam wo
ningen. die in 1955 zijn afgebouwd. 23
meer huur zullen moeten opbrengen. Er
is geen sprake van. dat het verschil tus
sen de huren tussen oude en nieuwe wo
ningen zodoende kleiner zal worden. Bo
vendien wordt de last door de huurprijs
te hoog. Spreker zeide te hopen, dat de
ministers bereid zullen zijn de huurver
hoging voor nieuwe woningen te her-
terzake een motie
zien. Hij kondigde
aan.
Voorts zeide spreker onder de huidige
omstandigheden een zo belangrijke ver
hoging van de huren, als vervat in de
wijziging van de huurwet, niet verant
woord te achten in verband met de eco
nomische risico's daarvan. Zijn fractie
zal haar standpunt ten aanzien van de
wetsvoorstellen laten afhangen van za
kelijke overwegingen. Een Kabinetscri
sis mag onder de huidige omstandighe
den niet worden geriskeerd. Daaruit
mag echter niet voortvloeien, dat de za
kelijke discussie met de regering uitge
sloten is.
Het ware beter geweest de verhoging
te beperken tot 12V4 en verdere ver
hogingen te laten afhangen van de eco
nomische omstandigheden, zonder de
zinloze blokkering, zoals thans is voor
gesteld met alle administratieve romp
slomp daarvan.
Resumerend zeide de heer Hellema.
dat de groot-t mogelijke meerderheid
van zijn fractie tegen de verhoging van
25 *7, de blokkering en de fiscale voor
zieningen is en haar stem niet aan de
wetsontwerpen zal kunnen geven. Deze
houding beoogt allerminst het Kabinet
of enig lid daarvan onaangenaam te
zijn, doch berust op louter zakelijke
gronden.
De heer De Vos van Steenwijk (VVD)
zeide een huurverhoging van 25 op
zichzelf niet te hoog te achten. De be
zwaren richten zich tegen de blokke
ring. Veel beter zou overigens een se
rie kleine verhogingen zijn. Er is in de
huidige wetsontwerpen geen rekening
gehouden met wat er verder met de
huur gaat gebeuren. Er is geen oplos
sing voor het probleem van de huren
gevonden.
De maatregelen van de regering t.a.v.
de ramp van het woningtekort zijn ach
tergebleven in vergelijking met die.
welke bij andere nationale rampen zijn
getroffen. Inzake de blokkering zeide de
heer De Vos van Steenwijk. dat er geen
enkele waarborg is. dat deze gelden" in
derdaad voor verbetering van de wo
ningen zullen worden gebruikt.
Spreker vroeg zich voorts af, of de
f. 600.000 ter bestrijding van de kosten
der blokkering voldoende zal zijn.
Hij kon het overigens niet bewonde
ren. dat vooral onder de huidige om
standigheden de regering bagatellise
rend over zo'n bedrag spreekt.
Slot op pag. 2
Behoudens een enkele voorwaarde
Ook tandartsen verklaren zieh
akkoord met arbitrage-regeling
De Nederlandsche Maatschappij
tot Bevordering der Tandheel
kunde kan zich verenigen, zo
deelt zij mee, met de door de mi
nister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid enkele dagen ge
leden voorgestelde arbitrage-rege
ling inzake de honorering van de
tandheelkundige hulp aan zieken
fondsverzekerden.
Een voorbehoud is nog gemaakt ten
aanzien van de betalingsregeling ge
durende de periode, dat het bindend
advies wordt voorbereid. Het gaat
hier offti een voorschotregeling, totdat
de honorering van de tandarts op ba
sis van het bindend advies definitief
kan worden verrekend.
De Nederlandse Maatschappij tot Be
vordering der Tandheelkunde verklaart
•met nadruk da het conflict met de zie
kenfondsen niet in de eerste plaats een
honoreringsregeling betreft Het hoofd
bestuur acht daarom op korte termijn
overleg met de ziekenfondsorganisaties
noodzakelijk omrent de regelingen, die
als voorwaarden blijven gelden voor het
hervatten van de medewerking aan de
ziekenfondsen.
Door ook van de gesaneerde patiënt
boven een nader te bepalen leeftijd een
bijbetaling te verlangen voor bepaalde
behandelingen, wil de maatschappij er
naar streven de tandheelkundige hulp
in de eerste plaats ten goede te laten
komen aan de verzekerden, die de in
standhouding van het eigen gebit op
prijs stellen. Zolang men nog in vele
gevallen te kampen heeft mot het
euvel van overstelpte tandartsprafcty-
kene moet een dergelijke regeling ter-
wille van een verantwoorde tandheel
kundige hulp naar de mening van de
Nederlandsche Maatschappij tot Bevor
dering der Tandheelkunde als een 'on
vermijdelijke noodzaak worden be
schouwd. Op deze wijze zou tevens een
doelmatiger besteding van de beschik
bare ziekenf ondsge l den kunnen worden
bereikt.
Om dezelfde hierboven genoemde
redenen heeft de Nederlandsche
Maatschappij tot Bevordering der
Tandheelkunde bij de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid
bovendien aangedrongen op de spoe
dige invoering van het nieuwe schema
voor tandheelkundige hulp. waaraan
de ziekenfondsen en de Ziekenfonds
raad aJ eerder hun goedkeuring heb
ben gehecht. Het stemt de Maat
schappij daarom ot voldoening, dat
de minister de bereidheid heeft ge
toond de spoedige invoering van dit
nieuwe schema te bevorderen.
Met 322 tegen 262 stemmen
Geen moreel verschil tussen één H-bom en
massaal gebruik conventionele wapens
(Van onze Londense correspondent)
In het gisteravond in het Lagerhuis gehouden ontwapeningsdebat
verzette de minister van Defensie Duncan Sandys zich krachtig tegen
socialistische voorstellen, dat Engeland de ontwikkeling van kern
wapens zou stop zetten. Evenals Selwyn Lloyd, de minister van Bui
tenlandse Zaken, deed Sandys een beroep op de Russen om het
vraagstuk van de necleaire ontwapening op van groter werkelijkheids
zin getuigende wijze te benaderen. Aneurin Bevan en mevrouw Megan
Lloyd George wilden, dat de Russische voorstellen een gunstiger ont
haal zou worden gegeven. De ontwapeningspolitiek der regering werd
met 322 tegen 262 stemmen goedgekeurd.
De vijand is de
totale oorlog
Tegenover de klacht van de oppositie,
dat de westelijke regeringen de doel
einden van de ontwapeningscommissie
van de Ver. Naties overboord gegooid
hadden, op het ogenblik dat het erop
leek alsof de Russen tot iets positiefs
bereid waren, stelde Selwyn Lloyd. dat
belangrijke vooruitgang was gemaakt en
dat de kansen op een gedeeltelijk succes
sinds maart waren gestegen. Eén van
de redenen, waarom de Russen niet
hielden van kernwapens, was dat de
Sovjet-Unie thans even kwetsbaar was
als de kleine landen van West-Europa.
Er was volgens Selwyn Lloyd, geen
moreel verschil tussen het zenden van
duizend bommenwerpers om een stad
te vernietigen met krachtige explo
sieven en het sturen van één bom
menwerper met één H-bom. Nucleaire
wapens waren niet de vijand, maar
de totale oorlog, welke wapens er ook
gebruikt worden.
Aneuring Bevan, namens de oppositie
sprekende, zeide later, dat nucleaire
wapens geen defensief karakter droe
gen. maar dienden tot wederzijds zelf
moord.
Volgens Selwyn Lloyd wilde de Sov
jet-Unie kernwapens afschaffen, als een
sluwe manoeuvre om de veiligheid van
het land te verzekeren. Wij willen ont-
Gistermorgen arriveerde in de
Parkhaven te Rotterdam .een smal
deel van de Kon. Zweedse Marine,
dat van 23 tot 29 juli een niet-offi-
cieel bezoek aan Rotterdam brengt.
Op de foto ziet men de kruiser
"Tre Kronor".
wapening, maar de afschaffing van
nucleaire en conventionele wapens moet
met elkaar verbonden worden, zeide hy.
Geen vage regeling
Wy geloven niet in afspraken, waar
van wy niet weten, of zy worden nage
komen. Dit slaat op de onmiddellijke
uitbanning van kernwapens. Een in
spectie-systeem is denkbaar dat geheime
kernproeven onmogelijk maakt, maar
het kan niet wetenschappelijk worden
vastgesteld, of de bestaande voorraden
kernwapens al of niet vernietigd zyn.
Selwyn Lloyd zeide dat de regering
vasethoudt aan het Brits-Franse ont
wapeningsplan van 1954, welks eind
fase voorziet in de afschaffing van
Gistermorgen vond op het ..Atoom"
de uitreiking plaats van de prijzen
voor de Europese opstellen- en
tekenwedstrijd. De winnaressen
brachten tevens als gasten van het
Nederlands comité „Europese
schooldag" een bezoek aan de ten
toonstelling. In de droomkeuken
maakte onze fotograaf dit plaatje
van de zes jongedames: van links
naar rechts: Paula Hubert uit
München. Birthe Hansen uit Dene
marken. Una Steplianson uit Schot
land. Marie Louise Lacan uit Frank
rijk. Marie Jeanne Molitor uit
Luxemburg en Nicole Haby uit Bel
gisch Luxemburg.
nucleaire wapens. Dit plan zal leiden
tot een dergelijke mate van controle,
dat volgens hem byna gelijk staat met
werelregering.
Het was, zeide Lloyd, duidelijk dat de
Sovjet-Unie en de Ver. Staten in dit
stadium niet bereid waren het algemene
ontwapening, maar de mogelijkheid tot
gedeeltelijke ontwapening bleef bestaan.
Russische resolutie verworpen
In de sociale commissie van de eco
nomische en sociale raad van de Ver
enigde Naties, die in Genève byeen is,
is gisteren een Rusische ontwerpresolu
tie. waarin wordt aangedrongen op het
staken van de kernproeven, met 11 tegen
6 stemmen by 1 onthouding verworpen.
Voor de ontwerpresolutie stemden:
Polen. Rusland, Zuid-Slavië. Egypte,
Finland en Indonesië. Tegen stemden
Pakistan. Groot-Brittannië, de Ver.
Staten, Argentinië. Brazilië, Canada,
China, de Dominicaanse republiek.
Frankrijk. Griekenland en Neder
land. Mexico onthield zich van stem
ming.
acteur en regisseur
Schrijver.
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vry veel bewolking, maar geen regen
van betekenis. Zwakke of matige wind
tussen west en noordwest. Weinig ver
andering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
25 JULI
Zon op: 4.53 uur; onder: 20.43 uur.
Maan op: 2.57 uur; onder: 19.04 uur
Hoogwater te Katwyk-aan-Zee te 1.16
en 13.49 uur; laag water te 9.25 en
21.57 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
De ..grote minnaarvan het Franse toneel
De bekende Franse toneelschrijver, acteur en filmregisseur Sacha Guitry
is vanochtend om ongeveer kwart over drie in zijn woning te Parijs over
leden. Guitry, die 72 jaar is geworden, was al maandenlang ziek. In de
laatste dagen werd zijn gezondheidstoestand zeer zorgwekkend. Tot het
laatste toe behield hij echter zijn gevoel voor humor.
Aan het sterfbed bevond zich Guitry's echtgenote, de toneelspeelster
Lana Marconi.
Schreef meer dan
100 toneelstukken
Sacha Guitry was de „grote minnaar"
op het Franse toneel. Hij heeft eens ge
zegd, dat een goed toneelspeler in staat
moet zijn te bereiken dat iedere vrouw
onder het publiek verliefd op hem
wordt. Deze uitlating was kenmerkend
voor de in Rusland geboren toneelspe
ler, wiens hoofddoel in het theater was
het publiek te amuseren. Hij stond in
zijn genre van wereldwijs en noncha-
larit spel alleen.
Hij schreef meer dan honderd to
neelstukken en verder nog dialogen en
scenario's voor films en verscheidene
boeken. Eén van deze boeken. „Soixante
jours de prison", beschrijft de twee
maanden, die hij na de tweede wereld
oorlog in gevangenschap heeft doorge
bracht. verdacht van sympathieën voor
de Duitsers tijdens de bezetting. Na 60
dagen werd hij op vrije voeten gesteld
en van alle blaam gezuiverd.
Sacha Guitry. eigenlijk heette hij
Alexandre Pierre Georges Guitry, is in
het toenmalige Sint Petersburg gebo
ren als zoon van van Lucien Guitry, die
een van de grootste toneelspelers van
Frankrijk is geweest, en Renee de Bont-
Jest dochter van een romanschrijver.
Als kleine jongen bracht Sacha de
winters in Rusland en de zomers in
Frankrijk door. Op vijfjarige leeftijd
trad hij voor het eerst op in een door
zijn vader en de Russische toneelspeler
Dawidof geschreven pantomine. Onder
zijn toehoorders bevond zich Tsaar
Alexander de Derde.
Op negentienjarige leeftijd, toen hij
kleine rollen vertolkte onder leiding van
zijn vader, kwam het tot een breuk tus
sen hen. Zij gingen uiteen en zagen el
kaar in dertien jaar niet.
Op twintigjarige leeftijd begon Sacha
Guitry met schrijven en zijn eerste to
neelstuk, het blijspel ..Nono'. was een
succes. „Nono" werd gevolgd door an
dere successen en ook door enkele mis
lukkingen. De meeste van zijn toneel
stukken zijn blijspelen, maar ook oogst
te hij veel succes met werk van een
ernstiger karakter, zoals bijvoorbeeld
het toneelstuk ..Pasteur". Dit werk over
de grote Franse geleerde wordt door ve
len beschouwd als het hoogtepunt van
zijn carrière als schrijver.
Ook had hij reeds vroeg belangstel
ling voor de film. Hij was één van de
eersten, die sprekende films produceer
de. Sacha Guitry is vijfmaal getrouwd
geweest. Sacha en diens tweede vrouw,
Yvonne Printemps, vormden, nadat Sa
cha zich met ziin vader had verzoend,
een trio, dat in Parijs grote populariteit
heeftg enoten. Aan dit trio kwam in
1925 een einde door de dood van Lu
cien.