Engelsen willen liet ook in Oman eerst eens uit de lucht proberen Krijgen op Java cle communisten in 1960 de absolute meerderheid? WEERBERICHT Primitieve opstand bedreigt de Britse oliebelangen in Koeweit Succes van in arme en intense propaganda overbevolkte streken DULLES WANHOOPT NIET AAN ONTWAPENINGSGESPREK Eerste executie in Engeland na doodstraf discussie van 1955 96ste jaargang DINSDAG 23 JULI 1957 No. 29193 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wltte singel 1 Lelden Giro no 57055 Hoofdredacteur J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Pamfletten en demonstratievluchten (Van onze Londense correspondent) Er zijn nu bijzonderheden bekend geworden over de Britse hulp aan de Sultan van Muskate en Oman. Vanochtend kwam de Engelse luchtmacht in actie. Eerst zouden pamfletten boven het rebellengebied worden uitgeworpen, welke een waarschuwing inhouden. Een tweede stap zal zijn met straaljagers laag over de dorpen en bergtoppen te vliegen. Een dergelijke demonstratie heeft in het Aden-protectoraat destijds reeds de gewenste uitwerking gehad. Als dat niet helpt, zullen andere pamfletten worden uitgestrooid, waarin ernstiger actie wordt aangekondigd, indien de rebellen de door hen bezette strook niet ver laten. De strijdkrachten van de Sultan (10001500 man onder een tiental Britse officieren), zijn te zwak om de rebellen te verdrijven. Ook de Engelsen zouden dit alleen kunnen doen door middel van een grootscheepse militaire operatie. Eerst zullen zij echter proberen met de luchtmacht resultaten te bereiken. Britse strijdkrachten in actie gaan in Centraal Oman. Verdere ontwikkelingen zullen vandaag in het Lagerhuis ter sprake komen. De oppositie is vooral gekant tegen gebruik van dienstplich tigen bij wat zij „een intern conflict op buitenlands grondgebied noemt. Er heerst in het parlement een ongerust heid, dat dit een tweede Suez kan wor den. De conservatieven eisten krachtig optreden en oefenden kritiek op de re gering, dat dit was nagelaten. Want dit conflict heeft nog eens overduidelijk aangetoond, dat in het Midden-Oosten onmiddellijke paraat heid noodzakelijk is. wil Engeland zijn vertrouwen niet verspelen. Selwyn Lloyd sprak over een beperkte locale actie, waartoe de Engelsen eventueel zouden overgaan. Op het ogenblik zijn slechts kleine voorzorgsmaatregelen genomen. De revolte zou. volgens de inlichtingen waarover de Britse regering beschikt, een primitief karakter dragen. Als eerste stap zullen vier transport vliegtuigen - twee kwamen van Aden en twee vertrokken uit Engeland - troe pen van Kenia naar Trucial Oman over brengen, een gebied dat onmiddellijk grenst aan het door onlusten geteisterde Muskate en Oman. Voor de Engelsen betekent deze gebeurtenis een waar schuwing, dat in dit atoomtijdperk con ventionele wapens niet kunnen worden gemist, zoals sommigen denken. Hassoena, algemeen-secretaris van de Arabische liga, heeft gisteren een on derhoud gehad met het hoofd van het Omaanse Imamaatbureau in Cario. Vol gens het blad „Al Gomhoeria" geschied de dit om van de leden der Arabische Liga steun te vragen in de strijd tegen het Britse imperialisme. Prestigekwestie Het wordt in Londen van het grootste belang geacht, dat Enge land vastberadenheid toont om zijn prestige rond de Perzische Golf te behouden. Het gaat vooral om Koe weit, voor Engeland het belangrijk ste oliegebied. Achter de actie van de rebellen ziet men in Londen in direct Nasser en zelfs in zekere zin de Ver. Staten, wier commerciële oliebelangen nog altijd met die van de Britten botsen, al erkent men dat de Amerikaanse invloed in het Mid den-Oosten sinds Suez heilzaam is geweest. Het Engelse besluit om de sultan bij te staan schijnt reeds onmiddellijk het vertrouwen in de omliggende gebieden, waar de bevolking aarzelde, te hebben hersteld. Zo wordt gemeld, dat in een dorp waar de zwarte vlag van de hei lige oorlog was gehesen, deze weer werd neergehaald, zodra de Engelsen in be weging waren gekomen. u:"' men zich rustig. Daarna hield Dat in de ondragelijke hitte van dit jaargetijde een campagne zou beginnen, was geheel onvoorzien. In december 1955 heeft de sultan een vorige revolte in de kiem gesmoord, maar zijn ambi tieuze broeder heeft sindsdien Saoedi- Arabië en Cario bezocht. Wapens en geld stroomden uit Saoedi-Arabië het rebellengebied binnen. De gevechten op de grond zijn op het ogenblik echter tot stilstand gekomen. Lagerhuis in beroering In het Lagerhuis heerste gisteren be roering, toen de minister van Buiten landse Zaken. Selwyn Lloyd, zijn ver klaring over de Britse hulp voor „een trouwe vriend" aflegde. Engeland is niet bij verdrag verplicht te helpen, maar het feit. dat de actie tegen de sultan van buitenaf wordt gesteund, gaf voor de Britse regering de doorslag. Overigens is algemeen bekend, dat de Britse belangen en de Britse invloed in dit gebied groot zijn. Engeland is er praktisch de baas, al is het land van Muskate en Oman formeel zelfstandig. Selwyn Lloyds verklaring werd door de conservatieven toegejuicht. Labour echter protesteerde en eiste een onmid dellijk debat voordat Britse troepen aan de strijd zouden deelnemen. Selwyn Lloyd weigerde de toezegging te geven, dat hij het Huis zou inlichten, voordat K.L.M. boekte laatste maanden grote winst De KLM heeft in het eerste half jaar van 1957 een winst gemaakt van 7.776.000 gulden (zelfde periode 1956: 6.276.000 geilden), aldus heeft de direc tie van de KLM medegedeeld aan de aandeelhouders. Zij deelt voorts mede, dat de cijfers in dit verslag aan de aandeelhouders voorlopig zijn en niet door accountants van de KLM zijn gecontroleerd. Het vervoer van passage en bagage was in het eerste halve jaar van 1957 21 meer dan in het eerste halve jaar van 1956. Het vervoer van vracht steeg met 18 dat van post met 8 Het totaafl vervoer steeg met 20 Advertentie Amerikaans standpunt Lincoln White, de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken, heeft verklaard, dat de V.S. alles wat spanningen in het zeer ernstig opvatten De V.S. doen al les wat zij kunnen om de gemoederen tot rust te brengen, aldus White. Hij was van mening, dat de Engelsen de V.S. op de hoogte houden van de toestand in Oman. Naar zijn weten heb ben de Ver. Staten geen voeling gehou den met Saoedi-Arabië. Afgezien van de wapens, die Amerika aan Saoedi- Arabië had verkocht, waren er, voorzo ver White wist, geen Amerikaanse wa pens in het bewuste gebied. Hij noem de het doel waarvoor de Amerikaanse wapnes aan Saoedi-Arabië waren ver strekt, duidelijk bepaald. Volgens White houdt het geschil om de oase van Boerami verband met het huidige conflict. De Ver. Staten hadden officieel niets gedaan om hun goede diensten tussen Engeland en Saoedi- Arabië aan te bieden, landen waarmee de V.S. bevriend zijn, aldus White. Naar een Britse woordvoerder in Washington heeft verklaard, zijn er geen aanwijzingen, dat Amerikaanse belangen achter de opstand tegen de sultan van Oman en Muskate staan. Er wetrd voortdurend overleg gepleegd tus sen de Britse ambassade en het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Za ken over de toestand in centraal Oman. Arabische schiereiland kan oproepen ber 1955. Funeste tweedracht bij andere partijen Indonesische politieke waarnemers in Djakarta voorspellen, dat de communisten door de verkiezingen niet alleen in Midden-, maar ook in Oost-Java de provinciale- en gemeenteraden zullen gaan beheersen. Pessimisten onder de politici in de Indonesische hoofdstad voorspellen zelfs, dat tegen 1960 de communistische partij op Java de absolute meerderheid zal behalen bij de dan te houden algemene verkiezingen. Een van de vooraanstaande leiders van de Masjoemi, Isa Anshary, heeft onlangs gewaarschuwd, dat de communistische partij de grootste in geheel Indonesië zal worden na de volgende algemene verkiezingen, indien de niet-communistische en anti-communistische partijen hun passieve houding zullen handhaven en zullen doorgaan met hun onder linge strijd inplaats van een vastbesloten front tegen de communisten te vormen. De inwoners van Djakarta stemden de vorige maand wat de grote partijen betreft bij de gemeenteraadsverkiezin gen. vergeleken met de algemene ver kiezingen in 1955, als volgt: 1955 1957 PKI (communisten) 96.351 137.313 Masjoemi 200.478 154.050 Nahdatoel Oelama 120.696 104.663 PNI 151.733 123.955 De onmerkelijke winsten van de com munistische partij van de afgelopen tijd worden beschouwd als een bewijs voor de betrouwbaarheid van deze voorspel lingen. In Djakarta is de communisti sche partij, die een indrukwekkende en ongetwijfeld zeer kostbare campagne heeft gevoerd, gestegen van de vierde naar de tweede plaats van de ongeveer 40 partijen, die aan de verkiezingen in de Indonesische hoofdstad hebben deelgenomen. Overal hamer en sikkel Een ieder, die een reis door Mid den- en Oost-Java maakt, komt on- I der de indruk van de intensiteit van de communistische propaganda in deze arme en overbevolkte streken. Het is niet overdreven te zeggen, dat biljetten met het hamer- en sikkel embleem om de honderd meter zijn aangeplakt op bomen langs de gehe- Opmerkelijke resultaten De resultaten van de verkiezingen in Djakarta waren, dat de communisten de enige partij vormden, die meer stem men - en wel 43 procent - kregen dan bij de algemene verkiezingen in septem- Rustig weer De Bilt verwadhit tot morgenavond: Veranderlijke bewolking en op de meeste plaatsen droog weer. Zwakke tot matige wind tussen west en noordwest. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere. (Opgemaakt te 11.15 uur). 24 JULI Zon op: 4.51 uur; onder: 20.45 uur. Maan op: 1.55 uur; onder: 18.15 uur. Hoogwater te Katwijk aan Zee te 0.15 en 12.53 uur; laagwater te 8.20 en 20.58 uur. Dit nummer bestaat oit acht pagina's Gistermiddag werd aan het Prin- senhoofd te Rotterdam het nieuwe opleidingsschip ..De Nederlander" voor de opleiding van matrozen bij de koopvaardij in gebruik genomen. Het voormalige veerschip van de aienst Enkhuizen-Staveren werd voor dit doel omgebouwd en kan thans honderd leerlingen herbergen. De foto geeft een beeld van het hijsen van de vlag door de leerlin gen op het nieuwe schip. Ie weg van 500 1cm lang tussen Baii- joemas op de grens van West- en Midden-Java en Soerabaja in Oost- Java. Kantoren van de partij wor den zelfs aangetroffen in gehuchten met niet meer dan 700 inwoners. In deze twee provincies heeft de com munistische partij ook haar grote suc cessen geboekt in de vorige algemene verkiezingen. Van de 39 communistische zetels in de volksvertegenwoordiging zijn er 29 uit deze provincies afkomstig. Tot verbazing van politici in Djakarta, die hadden verwacht dat de PKI slechts stemmen zou trekken in de industriële centra en in de grote steden en geen grote invloed zou krijgen op het platte land, werden de communisten de vierde partij in Indonesië. Sindsdien weet men, dat de communistische slagzinnen, die voorspoed beloven aan iedereen, vele dorpsbewoners winnen, die gewend zijn te leven op één van de laagste gemid delde jaarinkomens ter wereld. Boven dien zijn zij beroofd van vele bestaans- bronnen van voor de oorlog als gevolg van de politiek der verbrande aarde der Indonesische vrijheidsstrijders, waarbij alleen al bij Jogja zes suikerfabrieken in de as werden gelegd. Voorts zijn vele koffie-, thee- en rubberondernemingen gesloten na de overdracht van de soe vereiniteit in 1949. Slot op pag. 2 ue tiaagse oaKKerijucunjvcii zuntn in de periode van 22 juli tot en met 17 augustus geen brood aan huis bezorgen. Dit is besloten om de werknemers in de bakkerijbedrijven twee weken aaneengesloten vakan tie te kunnen geven. De melkbezor gers. eveneens niet aan huis bezor gen. zullen van 22 juli tot en met 27 juli en van 5 tot en met 10 augustus op straat zonder aan te bellen hun waren verkopen. Foto links .door luid gebel geeft de melkboer te kennen dat hij in de straat is gearriveerd. Rechtsde bakker heeft zelfs nu even tijd om zijn krantje erbij op te slaan. Dr. Vixeboxse voorzitter van V.N. commissie Onze landgenoot dr. J. Vixseboxse is gisteren bij acclamatie tot voorzitter gekozen van de V.N.-commissie voor inlichtingen uit gebieden zonder zelf bestuur. Hij werd voor deze functie voorge dragen door de Brit Barry Gidden, die verwees naar de diensten, die de heer Vixseboxse de commissie in de afgelo pen 3 jaar heeft bewezen en naar het werk van de heer Vixseboxse als rap porteur op de zitting van het vorig jaar. Na zijn benoeming sprak de heer Vixseboxse over de vriendschappelijke geest, waardoor de uit 14 leden be staande commissie gekenmerkt wordt. Deze geest kan bijdragen tot het ves tigen van „betere internationale be trekkingen in de gehele wereld", aldus dde heer Vixseboxse. Rusland moet bewijs van goede ivil geven De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, heeft in een door radio en televisie uitgezonden toespraak gezegd, dat er geen enkele reden bestaat om te wanhopen aan het welslagen van de Lon dense ontwapeningsconferentie, maar zolang de Sovjet-Unie geen bewijs van goede trouw gaf, moest Amerika zijn defensie op peil hou den, voornamelijk door collectieve veiligheidsverdragen. Wij zullen niets doen, aldus de minister, dat de veiligheid van West-Europa in gevaar brengt, de verdeeldheid van Duitsland besten digt of de menselijke vrijheid en de onafhankelijkheid der naties beknot onder de naam van ontwapening. Nieuwe acties in Lagerhuis opkomst? (Van onze Londense correspondent) De laatste pogingen van een groep Lagerhuisleden om de 22-jarige John Vickers van de galg te redden, hebben gefaald. Vickers is van ochtend om negen uur in de gevangenis van Durham opgehangen. Hij is de eerste misdadiger, die sinds augustus 1955 toen het wetsontwerp inzake afschaffing van de doodstraf aan de orde kwam, werd geëxecu teerd. Hoewel zelfs opperrechter Lord Goddard twijfelde, of Vickers met voorbedachte rade de moord heeft gepleegd, kon zijn terechtstel ling niet worden voorkomen. 72-jarige winkelierster werd ontdekt, had hij haar waarschijnlijk uit angst neergeslagen. Hij gebruikte daarbij geen wapen, maar de oude vrouw stierf. De klappen, die hij haar had toegebracht, waren volgens de patholoog „matig tot licht". Niemand heeft sympathie voor de jonge Vickers, doch voor de tegenstan ders van de doodstraf is dit een zwarte dag. Velen hebben ten onrechte gemeend, dat de galg voor goed tot het verleden zou behoren. Het be langrijkste argument tegen de dood straf is altijd geweest, dat het immo reel is om moord te doen vergelden door een andere moord uit naam van de gemeenschap. Vickers had in de stad Carlisle in Noord-Engeland zich schuldig gemaakt aan winkelroof. Toen hij door de ruim Dulles zei, dat Amerika bereid is in spectie van zijn gehele gebied toe te laten als de Amerikanen het Russische gebied mogen inspecteren. Met Canada was overleg gaande om ook dit land bij de Noord-Amerikaanse inspectiezone te betrekken. Amerika is ook bereid te beginnen met kleinere zones, die later kunnen worden uitgebreid. Ook aan een zone in Europa wordt gedacht. Hier is de zaak echter veel ingewikkelder. Amerika wil niet voorstellen, aldus de minister, de bestaande kernwapens te vernietigen of het gebruik ervan te verbieden, daar op die punten geen ze kerheid kan wordenn verkregen. De omvang van het kernwapenprobleem zou echter kunnen worden verkleind en men zou kunnen voorkomen, dat zulke wapens zich over de gehele wereld ver spreiden. Wat Amerika wel wil, is dat na een bepaalde datum geen splijtbaar mate riaal voor kernwapens meer wordt ge produceerd, dat er een systeem wordt ontworpen om de bestaande voorraden kernwapens geleidelijk te verminderen door overgang op vredesdoeleinden en dat bijwijze van proef de proefnemin gen met kernwapens voor tien maanden worden gestaakt. In deze proefperiode zou een inspec tiesysteem moeten worden ingevoerd Amerika is voorts bereid een over eenkomst te sluiten, op grond waarvan het gebruik van ruimteprojectielen wordt beperkt tot vreedzame en we tenschappelijke doeleinden. Het parlement heeft destijds gewei gerd het voorstel tot algehele afschaf fing van de doodstraf te aanvaarden. Zij bleef onder andere bestaan voor moorden, die worden gepleegd als on derdeel van een ander misdryf. zoals inbraken, maar daarby zou moeten vaststaan, dat de moord met voorbe dachte rade was gepleegd. Er heerst grote twyfel. of dit in het geval van Vickers zo was. De regering weigerde haar goedkeuring te hechten aan een beroep van Vickers op het Ho gerhuis, dat in Engeland de hoogste juridische instantie is. Gezien zijn jeug dige leeftijd, het feit dat hij geen en kel ander misdrijf had gepleegd en dat hij niet met opzet had gemoord, zouden argumenten zijn geweest voor gratie. Het geval Vickers heeft tot een nieuwe felle agitatie geleid tegen de doodstraf. Zo goed als zeker zal het Lagerhuis trachten de doodstrafwet te amenderen om een herhaling onmoge lijk te maken. Waarschijnlijk is to tale afschaffing van de doodstraf de enige logische oplossing, omdat deze halfslachtige regeling niemand bevre digt, maar deze is weer een gevolg van de nog steeds bestaande aarzeling van de publieke opinie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1