AARDBEIEN
MASSAAL GEWELD VAN RUSSEN
SMOORDE HONGAARS VERZET
itten deden gisteren de derde
(en laatste?) H-bom ontploffen
WEERBERICHT
Duitse massa-moordenaar wegens
gezondheidsredenen in vrijheid
Opstand ivas spontaan en niet geïnspireerd door
reactionairenin binnen- of buitenland
Gerö's rede maakte volk razend
Lloyd zou vrijwillig staken
van proeven aankondigen
96ste jaargang
DONDERDAG 20 JUNI 1957
No. 29165
LEIDSCH
DAGBLA
Dlrecteuri J. W. Henny
Hoofdredacteur! J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f. 2.55 per maand; f. 0.59 per week.
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie; 25041; Redactie; 21507
Z.K.H. Prins Bernhard heeft gis
teren een inspectiebezoek gebracht
aan de vliegbasis Gilze-Rijen. Hij
woonde o.m. een gedeelte van de
lessen bijwelke in het instructie
lokaal werden gegeven aan leerling-
vliegers.
Advertentie
|lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllll^
3 x zo snel de
kroontjes eraf!
En toch gave
aardbeien, scho
ne handen en
nagels! Ja, dat
kan! Dankzij een
vinding van
TO MAD O:
de handige,
verchroomde
aardbei-
ontkroner.
Daar zult u juist nd plezier van
hebben.
Overal verkrijgbaar, prijs slechts
35 cent!
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllH
Gistermiddag is op de Garst, te
Winschoten, de 77-jarige mevrouw E.
BarteldsOvereinder aangereden door
een auto. Aan de gevolgen van dit onge
val is zij vannacht overleden in het r.-k.
ziekenhuis te Winschoten.
Mevrouw B. stak plotseling achter een
geparkeerde auto langs de straat over,
waardoor de chauffeur van een juist
naderende auto haar niet meer kon ont
wijken.
Op de St. Annastraat te Nijmegen is
gisteravond het 13-jarige meisje G. van
Kempen uit Nijmegen dodelijk aange
reden door een auto die voor een plot
seling van richting veranderende brom
fietser uitweek.
PO BRAK DOOR
HAAR DIJKEN
Wat met bange vrees de laatste dagen
werd tegemoet gezien en wat men met
alle middelen heeft getracht te voorko
men, is vanochtend toch gebeurd: de ri
vier de Po in Italië is bij de delta door
haar dijken gebroken en overstroomt
thans een uitgestrekt laagland. De
32.000 bewoners van het eiland Ariano
worden in allerijl geëvacueerd. Ver
wacht werd, dat de twee dorpen op het
eiland, Taglio di Po en Corbola, binnen
enkele uren overstroomd zullen zijn.
Reeds om middernacht was de stand
van de rivier even hoog als in 1951, toen
het gebied door een van de ergste ram
pen getroffen werd, die Italië heeft ge
kend. Duizenden mensen kampeerden
met hun vee op de hoge dijken. Ook in
Neder-Lombardije wast de Po voortdu
rend. De stad Cremona is reeds over
stroomd.
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perioden. Zwak
ke tot matige wind tussen noord en
noordoost. Iets hogere temperaturen
overdag. (Opgemaakt te 11.15 uur).
21 JUNI
Zon op: 4.22 uur; onder: 21.06 uur.
Maan op: 0.33 uur; onder: 14.04 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee te 9.21
en 21.50 uur; laagwater te 4.41 en 17.10
uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Een aantal kunstenaars - voor
namelijk afkomstig uit Den Haag.
wö.s' gisteren de gast van de
Koninklijke luchtmacht en bracht
daarbij een bezoek aan de vlieg
basis Leeuwarden. De kunstschil
ders en -schilderessen vertrokken
's morgens per vliegtuig van Ypen-
burg .Op de basis kwamen al spoe
dig de schetsboeken te voorschijn
en werden tekeningen gemaakt van
de vliegtuigen, terwijl het personeel
toekeek.
Vreemde beslissing van Duitse rechtbank
(Van onze correspondent in West-Duitsland>
Het Oberlandesgericht (hoogste provinciale rechtbank) in Frankfort am
Main is de vroegere S.S. Obersturmbannführer, Hermann Krumey, die indertijd
aan het hoofd van de S.S.-afdeling heeft gestaan, die de joden in Hongarije
moest elimineren, om gezondheidsredenen in vrijheid gesteld. Krumey was pas
op de 1ste april in hechtenis genomen. Hij wordt ervan beschuldigd ervoor
verantwoordelijk te zijn geweest, dat in 1944 in Hongarije binnen drie weken
tijds tussen de 15de mei en de 7de juni ongeveer 400.000 joden gedeporteerd en
voor een groot gedeelte in de gaskamers vermoord werden. Bovendien zou hij
zich in tal van gevallen aan afpersing schuldig hebben gemaakt. Door rijke
joden, die niet gevangen zouden worden genomen, had hij zich buitengewoon
grote bedragen laten uitbetalen.
(Slechts één vraag: hebben Duitse gevangenissen geen ziekenhuizen? Al
was deze massa-moordenaar op sterven na dood, dan behoorde hij daar te wor
den opgenomen en niet in vrijheid te worden gesteld. - Red. „L. D.")
V.N.-rapport stelt nadrukkelijk vast:
9V
„De Sovjet-Unie heeft op reusachtige schaal
van wapengeweld gebruik gemaakt, om de spon
tane Hongaarse volksopstand in de herfst van
1956, ondernomen onder leiding van studenten,
arbeiders, soldaten en intellectuelen, onder wie
vele communisten of gewezen communisten, neer
te slaan.
De huidige Hongaarse premier, Janos Kadar,
heeft stelselmatig de ene stap na de andere geno
men om de macht der arbeiders te vernietigen.
„De bewering, dat de Hongaarse opstand werd geïnspireerd door „reactionaire
kringen" in Hongarije, of door „imperialistische Westerse kringen", is onjuist",
vervolgt de commissie in haar uit dertien punten bestaand verslag.
„De opstand werd niet voorbereid, in feite is hij voor de deelnemers eraan bij
verrassing gekomen. De opstand viel samen met het succes der Poolse commu
nistische regering, die van het Kremlin grote onafhankelijkheid had weten te
verkrijgen en hij werd in de hand gewerkt door de teleurstelling, veroorzaakt
door de toespraak, die Ernö Gerö, toen eerste secretaris der Hongaarse commu
nistische partij, op 23 oktober 1956, bij zijn terugkeer uit Joego-Slavië, hield. De
Hongaren hoopten toen, dat Gerö een sympathiek standpunt zou innemen ten
aanzien van de eisen van het volk, zoals deze op 22 oktober 1956 door de studen
ten onder woorden waren gebracht", aldus het commissierapport.
uitnodiging van de Hongaarse regering
naar Hongarije terug te keren", aldus
de commissie.
De commissie, die begin 1957 door de
Algemene Vergadering der V.N. werd
ingesteld, nadat de Sovjet-Unie gewei
gerd had gevolg te geven aan de door
de Assemblee goedgekeurde resoluties,
waarin werd aangedrongen op terugtrek
ken der Sovjet-troepen uit Hongarije, en
nadat de Hongaarse regering secretaris
generaal Hammarskjöld niet in haar
land had willen toelaten, verklaart dat
de wijze, waarop de Algemene Vergade
ring zich met de Hongaarse opstand
heeft bezig gehouden, „juridisch volko
men in orde" was.
Sinds het tweede ingrijpen der Sovjet-Unie, op 4
november 1956, is er geen enkele aanwijzing ge
weest van steun van het Hongaarse volk voor
Kadars bewind", aldus wordt verklaard in een
verslag der Verenigde Naties over de Hongaarse
opstand.
Het 150.000 woorden beslaande verslag is sa
mengesteld door een commissie, waarin vertegen
woordigers van vijf landen zitting hadden.
bepalingen, zoals die betreffende de
produktienormen, afgeschaft.
Tevens werden onderhandelingen ge
voerd over een algeheel terugtrekken
der Sovjet-troepen uit Hongarije In
Boedapest begon het leven weer normaal
te worden."
De commissie, wier rapporteur K. C.
O. Shann was, een nog jonge Austra-
Reeds op 20 oktober
Russische stappen
In het V.N.-rap-port wordt ver
klaard, dat de Sovjetrussische auto
riteiten reeds op 20 oktober 1956
stappen hadden genomen, om een
gewapend ingrijpen in Hongarije
mogelijk te maken.
„Het bewijs is geleverd, dat
reeds Sovjetrussische troepenbewe
gingen waren geweest er voorberei
dingen waren getroffen voor andere
militaire verplaatsingen. Bij het eer
ste Russische ingrijpen in Hongarije
is zelfs gebruik gemaakt van Sovjet
russische troepen die zich buiten
Hongarije bevonden.
De betogingen, die 23 oktober in
Hongarije werden gehouden, hadden
aanvankelijk een volstrekt vreed
zaam verloop. Er is nergens uit ge
bleken, dat de betogers het plan
hadden tot geweld over te gaan.
Dat het beeld volkomen verander
de kwam door ingrijpen van de
Hongaarse staatsveiligheidspolitie,
die begon te schieten op mensen, die
zich buiten het gebouw van Radio-
Boedapest bevonden.
Tezelfdertijd verschenen Russische
militairen in Boedapest, die zich al
daar gedroegen alsof zij in een veld
slag tegenover een vijandelijk leger
stonden", aldus het commissiever
slag.
Velen weggevoerd
Het rapport vervolgt: „gebleken is,
dat de talrijke mededelingen over on
menselijke behandeling en martelen van
arrestanten door leden van de Hon
gaarse veiligheidspolitie op waarheid
berusten.
Ook is in een poging om de kracht
van de opstand te breken, een aantal
Hongaren, onder wie vrouwen, naar de
Sovjet-Unie weggevoerd. Er bestaan
aanwijzingen, dat een aantal hunner
niet naar Hongarije is teruggezonden.
De vijf-landen-commissie der V.N.
stelt verder, dat de regering-Kadar
.krachtige onderdrukkingsmaatregelen"
heeft genomen en dat zij de algemene
verkiezingen, die dit jaar in Hongarije
gehouden hadden moeten worden, voor
twee jaar heeft opgeschort.
„Voorts heeft Kadar onder de huidi
ge omstandigheden geweigerd over te
rugtrekking der Sovjetrussische troepen
uit Hongarije te onderhandelen.
Er zijn een 190.000 Hongaren naar
het buitenland uitgeweken, slechts een
klein deel hunner is ingegaan op een
Advertentie
Inderdaad agressie
„Wanneer een mogendheid op reus
achtige schaal wapengeweld gebruikt op
het gebied van een ander land, met de
vooropgezette bedoeling in te grijpen
in de binnenlandse aangelegenheden van
dat land. heeft ztf zich volgens de om
schrijving, die de Sovjet-Unie zelf van
het begrip „agressie" heeft gegeven, aan
een aanvalsdaad schuldig gemaakt, die
dan tevens een internationale aangele
genheid is geworden", vervolgt de com
missie in haar verslag.
„Ex-premier Imre Nagy heeft uitdruk
kelijk verklaard, dat hij de Sovjetrus
sische autoriteiten niet heeft verzocht
in Hongarije in te grijpen. Er is ook
nergens uit gebleken dat hij of een an
dere Hongaarse autoriteit wel een der
gelijk verzoek tot de Russen richtte.
Gedurende de enkele dagen van vrij
heid, die het Hongaarse volk heeft geno
ten. bleek hoezeer het hier een volks
opstand betrof: er verscheen een vrije
pers radiosprekers mochten vrijuit spre
ken en onder het volk heerste algemene
vreugde.
In een aantal gevallen zijn personen
door het volk geslagen of om het leven
gebracht. Dat betrof, in bijna alle ge
vallen leden van de staatsveiligheids
politie of personen, die met haar hadden
samengewerkt of van wie dit werd aan
genomen," aldus het verslag.
Kerte periode van vrijheid
Het rapport vervolgt: „In deze zeer
korte periode van vrijheid werden door
de arbeidersraden stappen genomen
om de arbeiders daadwerkelijk het toe
zicht te geven op genationaliseerde on
dernemingen. Ook werden impopulaire
Noorse belangstelling
voor de „Friendship"
Gisterochtend is de Fokker F-27
„Friendship" naar de Noorse hoofdstad
Oslo gevlogen, waar drie vluchten met
genodigden voor de Noorse luchtvaart
maatschappij „Braathens" werden ge
maakt. „Braathens" South American and
Far East Air Transport a.s." heeft enige
tijd geleden drie „Friendships" besteld,
die voor de kortere en middelgrote tra
jecten in Noorwegen gebruikt zullen
worden.
Dit korte bezoek heeft de Noorse auto
riteiten en pers in de gelegenheid gesteld
kennis te maken met het toestel. Tegen
de avond landde de „Friendship" na een
vlucht van 2% uur op Schiphol.
lische beroepsdiplomaat, die voor dit
werk tijdelijk werd ontheven van zijn
post van Australisch ambassadeur te
Manilla, geeft uiting aan haar leedwe
zen dat de Hongaarse regering haar
geen toestemming heeft willen verlenen
voor een bezoek aan Hongarije.
„Deze weigering had onder meer tot
gevolg dat wij niet in staat waren uit
de eerste hand inlichtingen te verkrijgen
over het standpunt der regering-Ka-
dè,r", constateert de commissie.
Zij verklaart verder dat zij, bij het
samenstellen van haar verslag, is geleid
door de wens een objectief verslag van
het gebeurde te geven". En daarom
hadden wij ook een weergave van de
meningen der regeringen van de Sovjet-
Unie en Hongarije willen geven", aldus
de V.N.-commissie.
Slot op pag. 2
(Van onze Londense correspondent)
Engeland heeft gisteren de derde, en waarschijnlijk laatste, H-bom in de tegen
woordige proefserie laten ontploffen. De bom werd wederom gelanceerd door een
Valiant-bommenwerper van een hoogte van 16.000 meter. Ook deze explosie werd
„een volledig succes". De derde bom had een kracht, gelijk aan die van de eerste
twee H-bommen tezamen, die tot ontploffing gebracht zijn. H-bom 3 vertegen
woordigde een explosief vermogen van tenminste zes miljoen V-1's die in de
tweede wereldoorlog op Londen werdecEafgevuurd
Algemeen wordt aangenomen, dat dit de laatste maal is geweest dat de Engelse
regering in dit stadium van onderzoek een H-bom heeft doen ontploffen. Het
oorspronkelijke plan was om vier of vijf bommen te doen ontploffen. Beweerd
wordt dat, gezien de aandrang van de openbare mening en het voorzichtig
optimisme inzake de Londense ontwapeningsconferentie, premier Macmillan op
dracht heeft gegeven de proefexplosies stop te zetten. Hij heeft de atoomgeleerden
gezegd, dat zij zich tevreden moeten stellen met het absolute minimum aan
proeven om de wereld te bewijzen dat hun denkbeelden juist waren.
Ongebruikte bommen komen
naar Engeland terug
Of dit werkelijk overeenkomstig de
feiten is, weet niemand. Tot nu toe
heeft Macmillan, ondanks de protesten,
het proefplan doorgezet, maar het is
mogelijk dat Selwyn Lloyd, de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, thans
in de ontwapeningscommissie der Ver
enigde Naties zal verklaren, dat Enge
land vrijwillig de proefnemingen heeft
gestaakt.
De drie H-bom-proeven hebben, af
gescheiden van het voorafgaande onder
zoek. 150 miljoen gulden gekost. De tij
delijke basis en kampen op Christmas-
eiland zullen thans zo spoedig mogelijk
worden gesloten. Een ingewikkeld na-
vigatie-systeem voor de Valiant-bom-
menwerpers, dat moest verzekeren, dat
de uitbarstingen precies op de juiste
plek zouden geschieden, zal worden ont
manteld. Dit stelsel kostte bijna 10 mil
joen gulden.
De twee ongebruikte H-bommen zul
len naar Engeland worden teruggevlogen
maar veiligheidshalve eerst uit elkaar
genomen worden.
Britse voorsprong
Engeland is het eerste land ter we
reld, dat in staat is geweest H-bommen
uit vliegtuigen af te werpen en hoog
boven de aarde te laten ontploffen.
De Engelsen hebben het uiterst moei
lijke probleem om de kracht van de H-
bom zodanig te concentreren, dat hij
hanteerbaar werd en in een vliegtuig
kon worden vervoerd, opgelost. In elk
geval hebben de Engelsen in het diplo
matieke spel een troef in handen. Zij
hebben zich militair onafhankelijk ge
maakt van de Verenigde Staten en zijn
hard op weg om atoomladingen voor
geleide projectielen te vervaardigen.
Het plan schijnt te zijn, dat Engeland
elke maand één H-bom fabriceert.
Hoe dit te rijmen valt met de tegen
over de Russen gestelde eis, dat de pro-
duktie van nucleaire wapens zal worden
stopgezet, als voorwaarde voor het
eindigen van de proefexplosies, is niet
duidelijk. Misschien stuurt Macmillan,
nu Engelands eigen proeven zoals be
weerd wordt voor de eerste twee jaar
afgelopen zijn, nog steeds aan op zijn
algemeen onvoldoende geachte voorstel
tot louter registratie van proefnemingen
teneinde tijd te winnen om een eigen
Britse H-bom-voorraad op te bouwen.
Het wordt hoe langer hoe duidelijker,
dat de Britse militaire plannen door
kruist worden door de Amerikaans-Rus
sische toenadering inzake ontwapening.
Engeland kan zich niet veroorloven roet
in het eten te gooien.
Slachtoffers van
verkeer en water
Aan 't trotse record van Hengelo, dat
in een half jaar geen dodelijk verkeers
ongeval meer had behoeven te registre
ren, is gisterochtend een droef einde
gekomen. Toen overleed in het zieken
huis de 70-jarige W. Regts, die een dag
tevoren tegen het middaguur met zijn
bromfiets was aangereden. Het slacht
offer had vrij plotseling links af willen
slaan zonder voldoende teken te geven,
waarbij hij werd gegrepen door een per
sonenauto.
Gistermiddag is het achtjarig Am-
bonnees meisje Sarah Surilatu uit het
woonoord in de Carel Coenraadpolder
in de sluiskolk van de sluis van de Rei-
derwolderpolder onder de rook van Fin-
sterwolde geraakt en jammerlijk ver
dronken. De onderwijzer, die met het
meisje en haar klasgenootjes, een wan
deling maakte, is onmiddellijk in de
sluiskolk gesprongen en dook ettelijke
malen. Hij vond echter niets. Eerst een
half uur later kon het lijkje worden op
gehaald.
De 72-jarige schilder H. J. Waaijen-
berg is tijdens werkzaamheden aan een
huis aan de Spadelaan te Apeldoorn van
een ladder gevallen en vervolgens aan de
bekomen verwondingen in het St.-Lidui-
na-ziekenhuis te Apeldoorn overleden.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllll
WEL op het gras
in Amersfoort
In Amersfoort zal een aantal
bordjes, die het „betreden der per
ken" verbieden, verdwijnen. Bur
gemeester en wethouders van
Amersfoort hebben namelijk beslo
ten bij wijze van proef plantsoenen
en groenstroken van de stad voor
spelende kinderen en recreatie zoe
kende volwassenen open te stellen.
Het college meent iermeee aan
een gebleken behoefte tegemoet te
komen. Met de maatregel hoopt
men tevens bij te dragen tot het
aankweken van grotere waarde
ring voor wat er in plantsoenen
en parken groeit en bloeit.
Het is uiteraard aan de bezoekers
van deze recreatie-terreinen niet
toegestaan aldaar te kamperen, te
voetballen of op andere wijze de
grasmat te vernielen of schade
toe te brengen aan planten,
heeesters enz.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
