Krupp's Villa Hügel (bij Essen) is middelpunt van cultureel leven Waar zwarte schapen sterk favoriet zijn West-Berlijn bijna in haar geheel te zien Collectie beeldhouwwerken van Staatsmuseum in Totlllltoe in Wiesbaden bewaard Vierhonderd werken Indianen breien beroemde pullovers voor beroemdheden Mevrouw Pat Charlie weegt meer dan 250 pond en breit al vijfentwintig jaren met een-en - het-zelfde stel houten pennen. En ze gaan nog heel lang mee! zei ze. 96ste jaargang Zaterdag 15 juni 1957 Zesde blad no. 29161 beeldhouwwerk (ei- Mevrouw Pat Charlie (ruim 250 pond, het geen niet on geloofwaardig schijnt!ge bruikt nu al 'n kwarteeuw dezelfde hou ten naalden. Naalden lan ger dan 25 cm zouden breken onder het ge wicht van bij na 2 kg wol voor een trui maat 40! Buster Matliew's winkeltje in het dorpje Koksilah (Brits-Columbia) is de enige „markf' voor de Cou- richan-truien in Amerika. Daar de Indiaanse vrouwen alleen maar breien, als zij daar zin in hebben heeft J Buster Mathew nooit last van een te grote voorraad. Een der zaten van de villa Hü gel. (Bijzondere medewerking) Nieuws is overal. De kunst is om het te vinden. Dit bleek opnieuw waar te zijn, toen een kleine kudde schapen mij tot stoppen dwong niet ver van het dorpje Koksilah in de Canadese provincie Brits- Columbia. Die kudde bleek inderdaad een bron van nieuws te zijn! Waarschijnlijk had ik die bron zelf niet ontdekt en zou ik doorgere den zijn, als mijn Canadese reisgezel niet gezegd had: „Besef je eigenlijk wel, dat de wol van die schapen over een jaar in de vorm van sweaters, pullovers en truien een plaats zal hebben gevonden in de klerenkasten van tal van beroemde vrouwen en mannen? Ik knikte van neen en keek er de schapen eens op aan. Zo op het eerste gezicht zag ik niets bijzonders. „Hoe weet je dat?" vroeg ik mijn metgezel. „Well" zei hij „hier in Cowichan, w heet het Indianenreservaat waar we nu zijn, maken de Indiaanse vrou wen van de schapewol kledingstuk ken, die in de wereld der beroemd heden zeer in trek zijn. Tal van be kende figuren, de Canadese Eerste Mi nister St. Laurent, de oud-president der Verenigde Staten Harry Truman, Lord Alexander en andere Britse aristocra ten, Bing Crossby en andere helden en heldinnen van het Witte Doek, kort om, veel beroemdheden bezitten zo'n Cowichan-kledingstuk". De Indianen bij Koksilah behoren tot de stam der Salish. Een groot deel van hun inkomen danken zij aan hun schapen en breiende vrouwen. De Cowichan-pullovers zijn enig op aarde. Ook daarom zijn zij zeer gevraagd. Toch zijn ze zeldzaam. Waarom? Om dat de squaws der Salish alleen willen breien als ze daar zin in hebben. Haar devies is: „We breien om te leven, maar we leven niet om te breien". Toen ik dit gehoord had, besloot ik in Koksilah een uurtje uit te rusten. De hoofdingang van de Villa Hügel te Essen. De hulpmiddelen der Salish-squaws zijn betrekkelijk eenvoudig. Een paar „verbouwde" oude naaimachines die nen als spinnewielen. Daar de wol De Krupps wonen al sedert het einde van de oorlog niet meer in hun villa „Hügel", die jarenlang door de Geallieerden is bewoond. Het tegenwoordige hoofd van de familie en van de firma, Alfried Krupp von Bohlen und Halbach (een zoon van Bertha Krupp, naar wie de „dikke Bertha's", kanon nen uit de eerste wereldoorlog werden genoemd) heeft zes jaar lang bij de Geallieerden gevangen gezeten. Hij werd echter lang voor dat zijn tijd „om" was, op vrije voeten gesteld. In de villa „Hügel" geven de Krupps af en toe schitterende feesten als er gekroonde hoofden of andere voor aanstaande personages, die een offi cieel bezoek aan de Westduitse Bonds republiek brengen, zoals de Negus van Abessinië. Haile Selassie en het Griekse koningspaar te gast zijn. Ook tal van in Bonn geaccrediteerde di plomaten uit de Westelijke landen en hun dames ziet men daar dan ver schijnen. Toen wij dezer dagen door het ge bouw wandelden, dat indertijd door de „kanonnenkoning" in eigen persoon werd ontworpen, viel ons vooral op, dat het er van buiten, ondanks zijn majestueuze ingang met zuilen en hoge kandelaars, veel eenvoudiger uit ziet dan van binnen. Prachtige zalen en ruime, weelderig versierde vertrek ken volgen elkaar in schier eindeloze reeksen op, Enorme fonkelende kris tallen kronen hangen aan de rijk ge beeldhouwde plafonds. Aan de muren van een paar zalen prijken kostbare en bijzonder fraaie Vlaamse en Fran se gobelins. In andere weer kijken de in zware lijsten kolossale, meer dan levensgroot geschilderde beeltenissen van de Krupps U aan. Deze familie heeft zich overigens in betrekkelijk korte tijd omhoog gewerkt, want toen de oprichter van de firma in 1826 stierf, telde men slechts vier arbeiders en toen Alfred, de „kanonnenkoning" in 1887 overleed, werkten er al 20.000 personen in het bedrijf. Niet iedereen, die de villa bezoekt, krijgt de fraaie vertrekken op de eer ste verdieping te zien, die vroeger voortdurend ter beschikking werden gehouden van keizer Wilhelm II. die hier af en toe kwam logeren. Ze liggen tegenover de werkkamer van de vroe gere chef van de Krupp-onderneming, die er achter een enorme schrijftafel troonde. Deze tafel, die in het midden van de lege kamer staat, deed ons aan een statig zeeschip denken. Noordnederlands (Van onze correspondent in West-Duitsland) De in een fraai park vlak bij de industriestad Essen gelegen villa „Hügel" heeft in de laatste tijd een internationale vermaardheid ge kregen, niet alleen doordat zij nog steeds het eigendom van de schat rijke familie Krupp is, maar ook omdat zij een middelpunt van cultureel leven is geworden. In dit pompeuze gebouw, dat de Duitse „kanon nenkoning" Alfred Krupp, zoon en opvolger van de oprichter van de firma Krupp, in 1870 als woning voor zichzelf en zijn gezin heeft laten optrekken, worden tegenwoordig geregeld grote tentoonstellin gen gehouden, die ook van ver buiten West-Duitslands grenzen be zoekers trekken. Bovendien hebben er herhaaldelijk lezingen en concerten plaats. Thans is er een buitengewoon belangrijke expositie van beeldhouwwerk geopend, die de hele zomer door, tot in september, zal duren. Momenteel worden er in de villa beeldhouwwerken uit de tijd van de grijze oudheid tot aan de Rococo-pe- riode tentoongesteld. Het is het aller mooiste en het allerkostbaarste wat men maar bijeen heeft kunnen krij gen. Alle werken zijn eigendom van het vermaarde Staatsmuseum in (West-) Berlijn. Een groot gedeelte ervan is in 1938, toen de oorlog uitbrak, van de Duitse hoofdstad naar veiliger oor den gebracht. In de laatste jaren be- kehout) uit de pe riode 1450-1460 voorstellende de ge boorte van Maria. vonden deze kunstschatten zich in Wiesbaden. Voordat ze nu naar Ber lin terug worden gebracht, wil men de mensen van het vrije Westen nog in de gelegenheid stellen ze te bewon deren. Men heeft intussen ook nog een groot aantal kunstwerken per vliegtuig van Berlijn naar de Bonds republiek gehaald om de tentoonstel ling nog beter en rijker te maken. In de villa „Hügel" kan men thans ongeveer 400 prachtstukken bewonde ren, waaronder het enige werk van Met mijn reisgezel bezocht ik een der beste breisters. Mevrouw Pat Charlie (zo heet zij) koesterde geen belang stelling voor de slanke lijn. Ze maakte er geen geheim van, dat ze meer dan 250 pond weegt. Zij was bezig, zo'n Cowichan-pullover te breien. De wol ik zag en voelde het is zwaar en niet ontvet. Zij gebruikt vertelde ze reeds meer dan een kwart eeuw een-en-hetzelfde stel houten pennen. Die breipennen moeten hier kort en sterk zijn, want anders zouden ze bre ken onder het gewicht van een onge veer vijf pond wegende sweater, maat veertig! De wol wordt evenmin ontvet als geverfd. De truien en pullovers zijn bestand tegen weer en wind, tegen regen en koude. Ze houden de dragers droog en warm. zwaar is en de draad dik moet zijn, is dat spinnen een moeilijk karwei, dat men pas na jaren oefening goed kan verrichten. De vrouwen scheren zelf de schapen, ze maken de wol „brei- klaar" en gaan dan breien. Niet met tevoren vaststaande patronen, doch geheel volgens haar fantasie. Daarom is iedere Cowichanse pullover verschil lend van al zijn voorgangers! In de regel hebben schapenhou ders en wolfabrikanten weinig op met zwarte schapen, maar deze spreekwoordelijk weinig geziene die ren zjjn in Cowichan juist zeer in trek en favoriet. Waarom? Omdat hun wol van nature gekleurd is. Dank zij die zwarte wol kunnen de breisters van Cowichan haar patro nen duidelijk inwerken. Er is een directe export van Cowi- chans breiwerk naar sommige landen op aarde. De vraag is heel wat groter dan de produktie. En in heel Amerika is er slechts één kleinhandelaar, die Cowichanse sweaters en pullovers ver koopt. Dat is Buster Mathew, die een winkel houdt in het dorpje Koksilah. Hij heeft nooit te klagen (vertelde hij mij) over een te grote voorraad, om dat zoals ik reeds schreef de squaws der Salish-Indianen alleen breien als ze er zin in hebben. Dit heeft ook zijn goede zijde (meent Bus ter Mathew)want daardoor maken zij en ik goede prijzen! Michel Angelo, dat eigendom van een Duits museum is. Het is een bronzen torso, dat omstreeks het jaar 1550 door de grote Italiaanse meester is vervaardigd. Er zijn verder nog wer ken van Riemenschneider, Donatello, Cellini, Peter Vischer de jongere en tal van anderen. Bijzonder fraai is een eikehouten Noordnederlands beeldhouwwerk uit de tijd van 1450 1460, dat de geboorte van Maria voor stelt (Nadruk verboden)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 17