Krupp's Villa Hügel (bij Essen) is
middelpunt van cultureel leven
Waar zwarte schapen
sterk favoriet zijn
West-Berlijn bijna in haar geheel te zien
Collectie beeldhouwwerken van Staatsmuseum in
Totlllltoe in Wiesbaden bewaard Vierhonderd werken
Indianen breien beroemde
pullovers voor beroemdheden
Mevrouw Pat Charlie weegt
meer dan 250 pond en breit al
vijfentwintig jaren met een-en -
het-zelfde stel houten pennen.
En ze gaan nog heel lang mee!
zei ze.
96ste jaargang Zaterdag 15 juni 1957 Zesde blad no. 29161
beeldhouwwerk (ei-
Mevrouw Pat
Charlie (ruim
250 pond, het
geen niet on
geloofwaardig
schijnt!ge
bruikt nu al
'n kwarteeuw
dezelfde hou
ten naalden.
Naalden lan
ger dan 25 cm
zouden breken
onder het ge
wicht van bij
na 2 kg wol
voor een trui
maat 40!
Buster Matliew's winkeltje in het dorpje Koksilah (Brits-Columbia) is de enige „markf' voor de Cou-
richan-truien in Amerika. Daar de Indiaanse vrouwen alleen maar breien, als zij daar zin in hebben heeft
J Buster Mathew nooit last van een te grote voorraad.
Een der
zaten van
de villa Hü
gel.
(Bijzondere medewerking)
Nieuws is overal. De kunst is om het te vinden. Dit bleek opnieuw
waar te zijn, toen een kleine kudde schapen mij tot stoppen dwong
niet ver van het dorpje Koksilah in de Canadese provincie Brits-
Columbia. Die kudde bleek inderdaad een bron van nieuws te zijn!
Waarschijnlijk had ik die bron zelf niet ontdekt en zou ik doorgere
den zijn, als mijn Canadese reisgezel niet gezegd had: „Besef je
eigenlijk wel, dat de wol van die schapen over een jaar in de vorm
van sweaters, pullovers en truien een plaats zal hebben gevonden in
de klerenkasten van tal van beroemde vrouwen en mannen?
Ik knikte van neen en keek er de
schapen eens op aan. Zo op het eerste
gezicht zag ik niets bijzonders. „Hoe
weet je dat?" vroeg ik mijn metgezel.
„Well" zei hij „hier in Cowichan,
w heet het Indianenreservaat waar
we nu zijn, maken de Indiaanse vrou
wen van de schapewol kledingstuk
ken, die in de wereld der beroemd
heden zeer in trek zijn. Tal van be
kende figuren, de Canadese Eerste Mi
nister St. Laurent, de oud-president der
Verenigde Staten Harry Truman, Lord
Alexander en andere Britse aristocra
ten, Bing Crossby en andere helden en
heldinnen van het Witte Doek, kort
om, veel beroemdheden bezitten zo'n
Cowichan-kledingstuk".
De Indianen bij Koksilah behoren
tot de stam der Salish. Een groot deel
van hun inkomen danken zij aan hun
schapen en breiende vrouwen. De
Cowichan-pullovers zijn enig op aarde.
Ook daarom zijn zij zeer gevraagd.
Toch zijn ze zeldzaam. Waarom? Om
dat de squaws der Salish alleen willen
breien als ze daar zin in hebben. Haar
devies is: „We breien om te leven,
maar we leven niet om te breien".
Toen ik dit gehoord had, besloot ik
in Koksilah een uurtje uit te rusten.
De hoofdingang van de Villa
Hügel te Essen.
De hulpmiddelen der Salish-squaws
zijn betrekkelijk eenvoudig. Een paar
„verbouwde" oude naaimachines die
nen als spinnewielen. Daar de wol
De Krupps wonen al sedert het
einde van de oorlog niet meer in
hun villa „Hügel", die jarenlang
door de Geallieerden is bewoond.
Het tegenwoordige hoofd van de
familie en van de firma, Alfried
Krupp von Bohlen und Halbach
(een zoon van Bertha Krupp, naar
wie de „dikke Bertha's", kanon
nen uit de eerste wereldoorlog
werden genoemd) heeft zes jaar
lang bij de Geallieerden gevangen
gezeten. Hij werd echter lang voor
dat zijn tijd „om" was, op vrije
voeten gesteld.
In de villa „Hügel" geven de Krupps
af en toe schitterende feesten als er
gekroonde hoofden of andere voor
aanstaande personages, die een offi
cieel bezoek aan de Westduitse Bonds
republiek brengen, zoals de Negus van
Abessinië. Haile Selassie en het
Griekse koningspaar te gast zijn. Ook
tal van in Bonn geaccrediteerde di
plomaten uit de Westelijke landen en
hun dames ziet men daar dan ver
schijnen.
Toen wij dezer dagen door het ge
bouw wandelden, dat indertijd door de
„kanonnenkoning" in eigen persoon
werd ontworpen, viel ons vooral op,
dat het er van buiten, ondanks zijn
majestueuze ingang met zuilen en
hoge kandelaars, veel eenvoudiger uit
ziet dan van binnen. Prachtige zalen
en ruime, weelderig versierde vertrek
ken volgen elkaar in schier eindeloze
reeksen op, Enorme fonkelende kris
tallen kronen hangen aan de rijk ge
beeldhouwde plafonds. Aan de muren
van een paar zalen prijken kostbare
en bijzonder fraaie Vlaamse en Fran
se gobelins. In andere weer kijken de
in zware lijsten kolossale, meer dan
levensgroot geschilderde beeltenissen
van de Krupps U aan. Deze familie
heeft zich overigens in betrekkelijk
korte tijd omhoog gewerkt, want toen
de oprichter van de firma in 1826
stierf, telde men slechts vier arbeiders
en toen Alfred, de „kanonnenkoning"
in 1887 overleed, werkten er al 20.000
personen in het bedrijf.
Niet iedereen, die de villa bezoekt,
krijgt de fraaie vertrekken op de eer
ste verdieping te zien, die vroeger
voortdurend ter beschikking werden
gehouden van keizer Wilhelm II. die
hier af en toe kwam logeren. Ze liggen
tegenover de werkkamer van de vroe
gere chef van de Krupp-onderneming,
die er achter een enorme schrijftafel
troonde. Deze tafel, die in het midden
van de lege kamer staat, deed ons aan
een statig zeeschip denken.
Noordnederlands
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
De in een fraai park vlak bij de industriestad Essen gelegen villa
„Hügel" heeft in de laatste tijd een internationale vermaardheid ge
kregen, niet alleen doordat zij nog steeds het eigendom van de schat
rijke familie Krupp is, maar ook omdat zij een middelpunt van cultureel
leven is geworden. In dit pompeuze gebouw, dat de Duitse „kanon
nenkoning" Alfred Krupp, zoon en opvolger van de oprichter van de
firma Krupp, in 1870 als woning voor zichzelf en zijn gezin heeft
laten optrekken, worden tegenwoordig geregeld grote tentoonstellin
gen gehouden, die ook van ver buiten West-Duitslands grenzen be
zoekers trekken. Bovendien hebben er herhaaldelijk lezingen en
concerten plaats. Thans is er een buitengewoon belangrijke expositie
van beeldhouwwerk geopend, die de hele zomer door, tot in september,
zal duren.
Momenteel worden er in de villa
beeldhouwwerken uit de tijd van de
grijze oudheid tot aan de Rococo-pe-
riode tentoongesteld. Het is het aller
mooiste en het allerkostbaarste wat
men maar bijeen heeft kunnen krij
gen.
Alle werken zijn eigendom van het
vermaarde Staatsmuseum in (West-)
Berlijn. Een groot gedeelte ervan is
in 1938, toen de oorlog uitbrak, van
de Duitse hoofdstad naar veiliger oor
den gebracht. In de laatste jaren be-
kehout) uit de pe
riode 1450-1460
voorstellende de ge
boorte van Maria.
vonden deze kunstschatten zich in
Wiesbaden. Voordat ze nu naar Ber
lin terug worden gebracht, wil men
de mensen van het vrije Westen nog
in de gelegenheid stellen ze te bewon
deren. Men heeft intussen ook nog
een groot aantal kunstwerken per
vliegtuig van Berlijn naar de Bonds
republiek gehaald om de tentoonstel
ling nog beter en rijker te maken.
In de villa „Hügel" kan men thans
ongeveer 400 prachtstukken bewonde
ren, waaronder het enige werk van
Met mijn reisgezel bezocht ik een der
beste breisters. Mevrouw Pat Charlie
(zo heet zij) koesterde geen belang
stelling voor de slanke lijn. Ze maakte
er geen geheim van, dat ze meer dan
250 pond weegt. Zij was bezig, zo'n
Cowichan-pullover te breien. De wol
ik zag en voelde het is zwaar en
niet ontvet. Zij gebruikt vertelde ze
reeds meer dan een kwart eeuw
een-en-hetzelfde stel houten pennen.
Die breipennen moeten hier kort en
sterk zijn, want anders zouden ze bre
ken onder het gewicht van een onge
veer vijf pond wegende sweater, maat
veertig! De wol wordt evenmin ontvet
als geverfd. De truien en pullovers zijn
bestand tegen weer en wind, tegen
regen en koude. Ze houden de dragers
droog en warm.
zwaar is en de draad dik moet zijn, is
dat spinnen een moeilijk karwei, dat
men pas na jaren oefening goed kan
verrichten. De vrouwen scheren zelf
de schapen, ze maken de wol „brei-
klaar" en gaan dan breien. Niet met
tevoren vaststaande patronen, doch
geheel volgens haar fantasie. Daarom
is iedere Cowichanse pullover verschil
lend van al zijn voorgangers!
In de regel hebben schapenhou
ders en wolfabrikanten weinig op
met zwarte schapen, maar deze
spreekwoordelijk weinig geziene die
ren zjjn in Cowichan juist zeer in
trek en favoriet. Waarom? Omdat
hun wol van nature gekleurd is.
Dank zij die zwarte wol kunnen de
breisters van Cowichan haar patro
nen duidelijk inwerken.
Er is een directe export van Cowi-
chans breiwerk naar sommige landen
op aarde. De vraag is heel wat groter
dan de produktie. En in heel Amerika
is er slechts één kleinhandelaar, die
Cowichanse sweaters en pullovers ver
koopt. Dat is Buster Mathew, die een
winkel houdt in het dorpje Koksilah.
Hij heeft nooit te klagen (vertelde hij
mij) over een te grote voorraad, om
dat zoals ik reeds schreef de
squaws der Salish-Indianen alleen
breien als ze er zin in hebben. Dit
heeft ook zijn goede zijde (meent Bus
ter Mathew)want daardoor maken zij
en ik goede prijzen!
Michel Angelo, dat eigendom van een
Duits museum is. Het is een bronzen
torso, dat omstreeks het jaar 1550
door de grote Italiaanse meester is
vervaardigd. Er zijn verder nog wer
ken van Riemenschneider, Donatello,
Cellini, Peter Vischer de jongere en
tal van anderen. Bijzonder fraai is
een eikehouten Noordnederlands
beeldhouwwerk uit de tijd van 1450
1460, dat de geboorte van Maria voor
stelt
(Nadruk verboden)