mmm of forv m
Bouw van Ij-tunnel gaat ten koste
van de woningbouw in de stad
«OTORBUOES
Minister H. Hofstra kampt met een
tekort van ongeveer 900 miljoen!
WEERBERICHT
Drie moties steunen Amsterdam
lt x: sT4«nr>s< usx
Ondanks bestedingsbeperking nog
geen gunstiger begrotingsbeeld
Franse schepen volgende week
opnieuw door het Suezkanaal
96ste Jaargang
VRIJDAG 14 JUNI 1957
No. 29160
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur! J. W. Henny
Hoofdredacteuri J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
V LGIL/GH JE.IN VJ
17.50 per kwartaal: £.2.55 per maand: 10.59 per week.
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Geen nieuwe lasten!
(Van onze parlementaire redacteur)
De Amsterdammers staan op hun achterste benen over de weigering
van de regering thans financiële medewerking te verlenen aan de
Amsterdamse tunnelplannen. In antwoord op een rustig zakelijk betoog
van de Rotterdammer ir. Posthumus (P. v. d. A.) verklaarde minister
Hofstra gisteren in de Tweede Kamer, dat de beslissing uitsluitend is
genomen op grond van de bestedingsbeperking. Ahisterdam vraagt
90 van de kosten, die in totaal zijn geraamd op 800 a 1000 miljoen
gulden. Het is uitgesloten, dat het Rijk in de huidige omstandigheden
zich kan binden dergelijke nieuwe lasten op zich te nemen, indien
Amsterdam voor eigen rekening de tunnel zou bouwen, gaat dat ten
koste van de woningbouw. De IJ-tunnel-lening lijkt mooi, maar het is
geld, dat anders in Amsterdam en elders voor woningen zou zijn be
steed. Amsterdam zou haar grootheid kunnen tonen, zo besloot de
minister, door het eigenbelang te plaatsen tegen de achtergrond van
de nationale eis tot bestedingsbeperking.
Toch werden er drie moties ingediend, waarmee steun wordt ge
geven aan de Amsterdamse tunnelplannen.
Amsterdam werd-op de vingers getikt
De gemeenten zijn vrij te doen wat zij willen, zette minister Hofstra uiteen,
indien zij niet in strijd komen met de wet of het algemeen belang. De nationale
bestedingsbeperking is een zaak van algemeen belang en indien dus een gemeente
in ernstige mate tegen dat beleid ingaat, zal een dergelijk gemeentelijk besluit
moeten worden vernietigd. Indien Amsterdam de bedragen voor de tunnelbouw
zou kunnen vinden door het weglaten van andere bestedingen, zou Amsterdam
met de bouw kunnen voortgaan, maar zo eenvoudig is de zaak niet. Men moet
küken of de afzonderlijke bestedingen haar plaats kunnen krijgen in het totaal
van de nationale bestedingen.
Indien het Amsterdam mogelijk is, zo
als het gemeentebestuur heeft geschre
ven, van de ene dag op de andere dag
26 miljoen aan bestedingen te schrap
pen, dan zijn die uitgaven bepaald niet
dringend noodzakelijk geweest, maar
hadden zjj reeds lang achterwege moe
ten blijven in het kader van de natio
nale bestedingsbeperking.
Omdat alles afhangt van de financie
ring en het kapitaal schaars is, is het
dit jaar en het volgend jaar de vraag of
wij tunnels of woningen zullen bouwen.
De regering beschikt tot dusver niet over
gegevens dat tunnelbouw binnen het ka
der van de nationale bestedingsbeper
king tot de feitelijke mogelijkheden be
hoort.
Wel enig verschil.
(Van onze parlementaire
redacteur)
In het debat in de Tweede Ka
mer over de weigering van de re
gering om thans medewerking te
verlenen aan de bouw van de IJ-
tunnel te Amsterdam, werd ter
vergelijking even herinnerd aan het
destijds verleende Rijkssubsidie voor
de Maastunnel te Rotterdam.
Laconiek zei minister Algera daar
over: „Achter de Maastunnel ligt
héél Europaen achter de
IJ-tunnel de kop van Noord-Hol
land. Dat maakt wel enig ver
schil.
Een deel van de Kamer schoot in
de lach. De Amsterdammers keken
verstoord.
In weerwil van het verschil achtte
minister Algera de bouw van de
IJ-tunnel, de Coentunnel en de
Hemtunnel (spoorwegtunnel) voor
Amsterdam toch wel gewenst zodra
het financieel mogelijk is.
Chauffeur vrijgelaten
De 39-jarige Haarlemse chauffeur
van de N.Z.H.V.M., die zaterdag als
bestuurder van een autobifs betrokken
was bij een botsing in Dinslaken bij
Wezel (Duitsland), is na een vier
daags arrest, in Haarlem teruggekeerd,
nadat de directie van de N.Z.H.V.M.
een cautie had gestort.
De botsing was ontstaan tussen een
Duitse autobus, die op weg was naar
Amsterdam, een motorrijder en de
Haarlemse bus met Nederlandse passa
giers, die naar Keulen gingen. Bij het
ongeval zijn twee Duitsers om het leven
gekomen. De chauffeur had tijdens zijn
verblijf in het politiebureau veel pijn
gehad van een schouderblessure. Hij
heeft zich thans onder behandeling ge
steld van zijn huisarts.
Advertentie
Verwonderd!
Minister Hofstra was er zeer verwon
derd over, dat het gemeentebestuur van
Amsterdam er direct akkoord mee ging
de voor de tunnelbouw noodzakelijke
verplaatsing van het Rijks-Marine-eta-
Minister Staf in Australië
Minister Staf, die op het ogenblik
een beleefdheidsbezoek aan Australië
brengt, heeft gisteren een militaire
parade bijgewoond, die door de cadet
ten van de Militaire Academie wan
Duntroon ter gelegenheid van de
verjaardag van Koningin Elizabeth
werd gehouden.
Minister Staf is woensdag in Can
berra aangekomen. Tijdens zijn verblijf
van 5 dagen in Australië zal hij be
sprekingen voeren met de Australische
minister van Buitenlandse Zaken,
Richard Casey, premier Sir Athur Fad-
den en andere Australische ministers.
blissement (kosten 40 miljoen gulden)
voor haar rekening te nemen. Maar
waarschijnlijk hadden de Amsterdamse
gemeentebestuurders toen al in het ach
terhoofd een Rijssubsidie van 90 te
vragen, zodat dan tenslotte toch het
Rijk bijna geheel de verplaatsing van
haar eigen etablissement zou betalen.
Er zijn inmiddels geruchten, dat de
bouw van de IJ-tunnel ook mogelijk
is zonder die verplaatsing en als men
40 miljoen bespaart, zou de zaak vol
gens minister Hofstra wel eens in een
ander licht kunnen komen te staan.
Hij meende, dat Amsterdam met het
tijdelijke uitstel nog wel eens gel1 "t
zou kunnen zijn, want eerst iaoL -i
overleg ook nog de vraag van de om
vang van de Rijkssteun worden opge
lost. Een percentage van 90 is wel de
top, die gevraagd kan worden. Als
men nagaat, dat door de IJ-tunnel
15 interlocaal verkeer wordt ver
wacht, zou het Rijk van dat percen
tage kunnen uitgaan.
Slot op pag. 2
„Duizend Hongaren
terechtgesteld"
Het regiem-Kadar in Hongarije heeft
reeds ongeveer 2000 mensen ter dood
veroordeeld. Een duizendtal is al te
rechtgesteld. De Russen hadden meer
dan 35.000 mensen gedeporteerd, aldus
heeft generaal Bela Kiraly, die onder
de regering-Nagy militair bevelhebber
van Boedapest was, in Londen gezegd.
De generaal is voorzitter van de Bond
van Hongaarse vrijheidsstrijders. Hij is
naar Londen gekomen om landgenoten
te bezoeken.
Het rechtse onafhankelijke Weense
blad „Bildtelegraf" maakte melding van
enige gevallen, waarbij onlangs in
Tsjecho-Slowakije communistische par
tijfunctionarissen waren „geteerd en
met veren beplakt".
Op 27 april kwamen de partijfunc
tionaris Dostal en zijn echtgenote, ge
heel uitgeput, in Jihlava aan, nadat zij
door onbekenden „geteerd en met veren
getooid" wai-en. Een dag daarna on
derging de communist Bosak bij Brno
eenzelfde lot. Dergelijke gevallen hebben
zich ook bij Olomouc, Prerov en Mo-
ravska Ostrava voorgedaan, aldus het
blad.
Alle met teer en veren bewerkte
functionarissen kregen later netjes hun
kleren over de post thuisgestuurd, zo
voegt hét blad hier nog aan toe.
In gewoonlijk wélingelichte kringen in
Praag verluidt, dat de leider van de
communistische partij in de Sovjet-Unie,
Kroesjtsjef, op 2 juli in Praag wordt
verwacht voor besprekingen met de
Tsjechoslowaakse leiders. Het is niet be
kend of premier Boelganin Kroesjtsjef
zal vergezellen. In maart zijn premier
Siroky en president Zapotocky in Mos
kou geweest.
Auto van chirurg tegen bus:
Dode en twee zwaargewonden
Bij een botsing tussen de personen
auto van dr. R. Suurenbroek, chirurg
en internist te Goes met een autobus
van de Algemene Maatschappij Zee
land (A.M.Z.) bestuurd door Leen-
derse uit Rilland-Bath gisteravond op
de Rijksweg tussen Krabbendjjke en
Kruiningen is deze 38-jarige chirurg
om het leven gekomen. Zijn vrouw en
twee kinderen, die in de auto mee
reden werden gewond, de vrouw en
het kleinste kind zeer ernstig.
De echtgenote van dr. Suurenbroek is
met een gecompliceerde beenbreuk en
zware schedelbasisfractuur in het zie
kenhuis opgenomen.
Het ongeluk geschiedde toen de auto
bus, komènde uit de richting Goes, de
auto van dr. Suurenbroek, komende uit
de richting Krabbendijke, naderde en
ter hoogte van de Oostdijk tekenen gaf,
linksaf te willen slaan. Dr. Suurenbrink
begon op dat ogenblik te remmen, de
auto gleed echter met nog vrij grote
kracht door naar de linkerzijde van de
weg en kwam tegen de bus terecht, die
vrij ernstig beschadigd werd. De perso
nenauto is geheel vernield. Onder de
passagiers in de bus hebben zich geen
persoonlijke ongelukken voorgedaan.
Prins Bernhard heeft gisteren
tijdens zijn werkbezoek aan Den
Bosch een nieuwe vijlenfabriek of
ficiéél geopend door het doorvijlen
van een contact.
Hogewoerd 6G-68
Eigen financiering
Iets warmer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanhoudend droog en overwegend
zonnig met een matige tot vrij krachtige
wind. Opnieuw iets warmer.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
15 JUNI
Zon op: 4.21 uur; onder: 21.04 uur.
Maan op: 22.47 uur; onder: 7.35 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.03 uur en
17.27 uur.
Laagwater te 0.50 en 13.08 uur.
Dit nummer bestaat alt 14 pagina's
„Geen discussies zonder definitieve cijfers"
Het per 1 juni herziene begrotingsbeeld voor dit jaar vertoont nog generlei ver
betering. Ook voor 1958 kan de mogelijkheid van verdere bezuinigingen bij een
ongewijzigd beleid niet opwegen tegen de verhoging van een aantal andere posten
die moeten worden verwacht, bij voorbeeld voor onderwijs en voor rente van
vlottende schuld. Weliswaar is op de begroting een vermindering van de uitgaven
met 30 miljoen gevonden, nodig geworden voor de handhaving van de subsidie
op melk. Maar onder deze omstandigheden is het nauwelijks verantwoord, deze
vermindering van uitgaven te beschouwen als dekking voor de 30 miljoen, die
voor handhaving van de melksubsidie nodig is. Veeleer zou reeds thans de eis
van een additionele dekking van de verdere nog niet in de begroting opgenomen
uitgaven dienen te worden gesteld. Minister Hofstra verwacht echter binnenkort
te kunnen beschikken over de voorlopige begrotingscijfers voor 1958, die hem in
staat zullen stellen tot een nauwkeurige beoordeling van de financiële situatie.
Het prinselijk paar van Monaco
heeft een dag doorgebracht aan
boord van het Amerikaanse vlieg-
dekschip „Forrestal", dat met de
Zesde Vloot in de Middelandse Zee
vertoeft. Prinses Gracia in de heli
kopter. welke haar van boord naar
haar paleis terugbracht.
Antwoord aan Kamer
Hij is tot de conclusie gekomen,
dat het de voorkeur verdient de dis
cussie over de verdere maatregelen,
die voor het voeren van een gezond
financieel beleid nodig zijn, uit te
stellen totdat deze cijfers bekend
zijn.
Gezien de voortdurende aandrang
van tal van zijden om telkens weer
nieuwe lasten op de schatkist te leg
gen verwacht de minister niet, dat
ook maar aan een enkele van de ge
uite wensen kan worden voldaan
zonder een verdere belastingverho
ging.
Hij leidt voorts uit de thans beschik
bare gegevens af, dat in elk geval de
thans voorgestelde maatregelen tot tijde
lijke verhoging van de vennootschaps
belasting, tijdelijke wijziging van de
omzetbelasting en tot wijziging van
de personele belasting en van de finan
ciële verhouding tussen het Rijk ener
zijds en de gemeenten en provinciën
anderzijds, met spoed dienen te worden
verwezenlijkt.
Dit zegt minister Hofstra in zijn me
morie van antwoord aan de Tweede
Kamer over het wetsontwerp, houdende
de hierboven genoegde maatregelen.
Miljoenen
In deze memorie geeft de minister een
herziening van het beeld der lopende
begroting per 1 juni. Hierbij is rekening
gehouden met nog te verwachten sup-
pletoire begrotingen.
Verkeersdrama in het
hart van Londen
In Oxfordstreet, Londens drukste win
kelstraat, heeft zich gistermiddag tijdens
het prachtige weer een verschrikkelijk
verkeersdrama afgespeeld. Doordat de
ruim 60-jarige bestuurder van een dub
beldekker onwel werd en het bewustzijn
verloor, reed het hoge zware voertuig
het trottoir op en maaide tientallen
mensen neer, die bij een bushalte in de
rij stonden, of die zich in de nabijheid
daarvan bevonden. Zeven personen wer
den gedood en 21 gewond, van wie enke
len ernstig. De bus kwam tegen een
muur tot stilstand. De haltepaal werd
omveer geworpen. Een aantal mensen
werd door de open deur van een mode
zaak naar binnen geworpen.
Het ongeluk gebeurde juist, nadat de
bus de eigen halte had verlaten en met
een snelheid van 15 kilometer wegreed.
Vier personen raakten onder de bus be
klemd, die door de brandweer werd op
gevijzeld. Het was een vreselijk schouw
spel. Overal lagen stervende en gewonde
mensen, o.w. vele vrouwen. De winkels
in de omgeving waren in een ogenblik
veranderd in verbandplaatsen. Personeel
snelde te hulp. Sommige voorbijgangers,
die de tragedie aanschouwden, vielen
flauw. Het gebeurde herinnert aan een
soortgelijk ongeluk, toen in december
1953 een bus inreed op een rij bij een
halte wachtende mensen in een ander
deel van de stad, waarbij twee mensen
de dood vonden en 19 werden gewond.
De conclusie van 's ministers
overzicht is, dat het tekort op de
gehele dienst met 109 miljoen moet
worden verhoogd. Het komt name
lijk van 761 op 870 miljoen. Deze
verhoging vindt haar oorzaak hier
in, dat de uitgaven 236 miljoen
hoger moeten worden geraamd,
terwijl de middelen slechts 127 mil
joen hoger kunnen worden geschat.
Volgens het herziene beeld worden de
uitgaven op de gehele dienst thans ge
raamd op 8.148 miljoen plus 59 miljoen
aan mogelijk nog te verwachten addi
tionele uitgaven. De middelen op de ge
hele dienst worden thans geschat op
7.337 miljoen.
De grootste post, die heeft geleid tot
de hogere raming der uitgaven, is de
nieuwe raming van het nadelig saldo
van het Landbouw-Egalisatiefonds van
54 miljoen. Verder is er een post we
gens te laag geraamde onderwijzers
salarissen van 12 miljoen en een post
herstel watersnoodschade van 18 mil
joen.
Op basis van het herziene begrotings
beeld meent de minister rekening te
moeten houden met een budgettair kas
tekort, dat zal overeenstemmen met het
in de laatste miljoenennota geraamde
deficit van globaal 900 miljoen.
Inzake de ontwikkeling van de kas-
positie van het Rijk in 1958 verwacht de
minister, dat de volledige doorwerking
van de maatregelen, getroffen en nog te
treffen terzake van uitgavenverlaging
en inkomstenverhoging, tot enige verbe
tering zal kunnen leiden, mits Staten-
Generaal en regering bereid zullen zijn
bij het goedkeuren van nieuwe uitgaven
de uiterste beperking in acht te nemen.
Zelfs in dat geval zullen echter de kas-
behoeften van het Rijk in 1958 aanzien
lijk blijven. Op de kapitaalmarkt zal
daarbij een evenwichtiger situatie kun
nen ontstaan naarmate de strekking
van het overheidsbeleid: investeringen
en besparingen weer met elkaar in over
eenstemming te brengen, wordt verwe
zenlijkt.
Aflossing
De minister kan de zienswijze niet
delen, dat het bestaande kastekort moet
worden toegeschreven aan een overma
tige schuldaflossing in 1956. Er is, zo
zegt hij, in dat jaar geen staatsschuld
onverplicht afgelost.
De minister wijst eveneens de ver
onderstelling van de hand, als zou de
moeilijke kaspositie van het Rijk wor
den veroorzaakt door het feit, dat de
regering inzake de gewone dienst geen
belangrijke vereenvoudiging tot stand
zou willen brengen. De bewindsman
geeft toe, dat het algemeen belang
zeker niet wordt gediend met een te
groot overheidsapparaat. Hij rekent het
zich dan ook tot zijn taak er nauw
lettend op toe te zien, dat de omvang
ervan binnen verantwoorde grenzen
blijft.
Naar aanleiding van het pleidooi in
het voorlopig verslag voor de bevorde
ring van de bezitsvorming voor de grote
massa der bevolking zegt minister Hof
stra, dat de voorgestelde belastingver
zwaringen niet geheel berusten op de
noodzaak tot beperking der bestedingen.
Voor zover zij dienen tot dekking van
de hogere uitgaven voor de landbouw
zouden zij ook bij een hoger peil van
nationale besparingen niet achterwege
kunnen blijven.
Al kan het belang van een besten
dige vergroting van de spaarquote van
de gezinshuishoudingen geredelijk wor
den erkend, zo valt toch anderzijds
van een bevordering van de bezitsvor
ming een ingewikkeld vraagstuk
met vooral ook sociale facetten
op korte termijn geen belangrijke
bijdrage tot vermindering van de par
ticuliere consumptieve uitgaven te
verwachten.
Bonrgès-Maiinoury moet als premier uit
ander vaatje tappen dan als minister
(Van onze correspondent in Parijs)
Ook Frankrijk zal van volgende week af weer gebruik maken van het Suez
kanaal, aldus heeft het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken gisteren in
een bescheiden communiqué de voorspelling bevestigd, waarvan wij een maand
geleden al melding hebben gemaakt. Franse schepen waren toen namelijk al in
Egyptische richting gedirigeerd. Niettemin deed minister Pineau vlak voor het
uitbreken van de regeringscrisis op dat moment nog een heldhaftige poging
de Veiligheidsraad opnieuw voor de Suezkwestie in beweging te brengen, een
poging, die zoals niet moeilijk was te voorzien op helemaal niets is uit
gelopen.
Het akkoord, dat nu tussen Parijs en Cairo is bereikt, werd dankzij Zwitserse
bemiddeling tot stand gebracht. Frankrijk zal de doorvaartrechten in z.g. trans-
ferabele ponden mogen voldoen en de voornaamste Franse scheepvaartmaat
schappijen hebben de nodige gelden al overgemaakt.
daad van de nieuwe minister-president
Maurice Bourgès-Maunoury, de officiële
capitulatie van Frankrijk tegenover ko
lonel Nasser moest behelzen.
Het is inderdaad geen geheim dat de
nieuwe premier in zijn hoedanigheid
van minister van Oorlog in het vorige
kabinet de voornaamste inspirator en
uitvoerder is geweest van de Frans-
Engelse straf-expeditie tegen de Egyp
tische dictator
Grimmig toeval.
Op vrijdag 21 juni a.s. zullen de eerste
Franse boten weer door het kanaal va
ren en de ironie van het toeval wil, dat
zich daaronder dan de „Ferdinand de
Lesseps" bevindt, genoemd naar de
Franse ontwerper van de zo fel omstre
den Egyptische waterweg
Een ander, doch veel grimmiger toe
val heeft meegebracht, dat de eerste
