m
President Coty protesteert tegen
„walgelijke barbarij in Algerije"
mi
WEERBERICHT
Wij zullen bevolking niet aan
rebellen-terreur uitleveren
Vijftig jaar onderzeebootdienst
Gouverneur van Baal over de
toekomst van Nieuw-Guinea
Uitbarsting dreigt in Indonesië
EIGENLIJKE BRITSE H-BOM
TOT EXPLOSIE GEBRACHT
96ste Jaargang
ZATERDAG 1 JUNI 1957
No. 29150
LEIDSCH mDAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaal: 12.55 per maand; 10.59 per week.
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na het bloedbad in Meloeza
(Van onze Parijse correspondent)
Het afgrijselijk bloedbad, dat ongeveer 150 Algerijnse rebellen in de
nacht van dinsdag op woensdag in het dorpje Meloeza hebben aan
gericht en waarbij 302 mannen onder de ogen van hun vrouwen en
kinderen op beestachtige wijze werden afgemaakt, heeft in Frankrijk
een intesse afkeer gewekt. Uit de verslagen in de Parijse bladen over
dit „Algerijnse Oradour" (Oradour was een plaatsje in Frankrijk, dat
in de tweede oorlog hetzelfde lot onderging als het Nederlandse Putten
en het Tsjechische Lidice) kan de gevolgtrekking worden gemaakt,
dat de aanleiding tot deze massa-moord gelegen is in een conflict tus
sen twee rivaliserende bevrijdingsbewegingen. De bevolking van
Meloeza scheen enige sympathie voor de M.N.A. van Messali te heb
ben getoond, waarna het Nationale Bevrijdingsfront met represailles
dreigde. Deze werden ten uitvoer gelegd, toen enkele families de be
scherming der Franse troepen wilden inroepen. Nadat alle mannen
waren vermoord en de vrouwen gillend de bossen waren ingevlucht,
gingen de moordenaars aan de haal. De Fransen zitten hen thans op
de hielen. In de zomer van 1955 werden tweehonderd dorpelingen in
de Soemmanvallei ten oosten van Algiers door opstandelingen gedood,
toen zij uiting hadden gegeven aan hun trouw jegens Frankrijk.
Radio-boodschap aan alle
beschaafde volkeren
In een speciale radio-boodschap
aan „alle beschaafde volkeren"
heeft president René Coty vannacht
een diep bewogen protest tegen deze
barbaarse methoden van de fellag-
ha's doen horen.
Het Franse staatshoofd vroeg zich
in zijn oproep af, of het moment nu
niet is gekomen, dat de hele be
schaafde wereld ieder gehoor weigert
aan de daders en medeplichtigen
van een weerzinwekkende terreur,
waardoor de elementairste wetten
van menselijkheid met de voeten
worden getreden. Aan de Algerijnse
bevolking, waarvan nu al 5000 man
nen, vrouioen en kinderen door de
fellagha's moeten zijn gedood, gaf
president Coty de plechtige verzeke
ring, dat Frankrijk de veiligheid en
de rechtvaardigheid zal garanderen
en haar nooit aan de barbarij der
fellagha's zal uitleveren.
„De moordenaars gaan voort met
het uitvoeren van de orders van hun
leiders, dezelfde leiders, die nog
donderdag j.l. via een buitenlands
radiostation hun vreugde uitten
over de lafhartige en verraderlijke
moord op een Algerijn (Ali Chekkal)
wiens enige fout was, dat hij van
Frankrijk hield. En het zijn deze
zelfde leiders, die reeds een vijfdui
zend weerloze Algerijnen, mannen,
vrouioen, ouden van dagen en kin
deren, lieten afslachten", aldus de
Franse president.
Van Franse militaire zijde wordt ver
nomen, dat in de nacht van donderdag
op vrijdag bij Saida in westelijk Algerië
35 Mohammedaanse arbeiders door op
standelingen zijn gedood en 21 gewond.
De verslagenen werden eerst gemarteld.
In de afgelopen 24 uur, aldus werd
gisteren door de Fransen bekend ge
maakt, werden 140 opstandelingen ge
dood en vijftien gevangen genomen.
Incidenten aan de grens
van Algerije met Tunesië
De secretaris-generaal van het Tune
sische ministerie van Buitenlandse Za
ken, Hajeri. is gisteren ernstig gewond
bij een schietpartij tussen Franse troe
pen en Tunesische gendarmes aan de
Tunesisch-Algerijnse grens. Hij stelde in
dat gebied een onderzoek in naar het
probleem van de vluchtelingen, die Tu
nesië uit Algerijë binnenkomen.
De Franse ambassade te Tunis heeft
de volgende verklaring uitgegeven; „Een
*Cohr thusnKUi—
Hogewoerd 66-68
Eigen financiering
Zonnig
De Bilt verwacht tot zondagavond:
Droog en overwegend zonnig weer.
Vannacht hier en daar mist. Zwakke tot
matige zuidwestelijke wind. Opnieuw
iets warmer. (Opgemaakt te 11.15 uur)
2 JUNI.
Zon op; 4.27 uur; onder: 20.53 uur.
Maan op: 8.54 uur; onder: 23.50 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.41 en 18.06 u.
Laagwater te 1.28 en 13.49 uur.
(3/6 hoogwater te 6.27 en 18.55 uur,
laagwater te 2.10 en 14.34 uur).
Olt nummer bestaat uit 12 pagina's
en een Bijvoegsel
Franse eenheid, die in het grensgebied
een normale oefening hield, die niet in
verband stond met de aanwezigheid van
Algerijnse vluchtelingen, werd vrijdag
middag door een wegversperring opge
houden. Een voorste patrouille passeerde
de wegversperring, doch zij en de rest
der eenheid werd besloten, waardoor
verscheidene militairen werden gewond
Het vuur werd beantwoord, en er ont
stond een uitwisseling van schoten,
waarbij de auto, waarin Hajeri was ge
zeten, werd getroffen. De secretaris
generaal werd hierbij ernstig gewond".
Het hoofd van de Tunesische voor
lichtingsdienst, Bechir ben Jamed Said,
deelde gisteravond in Tunis mede, dat
Franse militairen in twee Tunesische
dorpen huiszoekingen hadden verricht
en de bevolking hadden ondervraagd. In
de dorpen bevonden zich enkele Alge
rijnse vluchtelingen, die daar zondag
waren aangekomen. Said verklaarde dat
de Tunesische regering het leger op
dracht had gegeven maatregelen te ne
men om de bevolking te beschermen.
Aan de Tunesische ambassadeur in
Parijs is opgedragen een protest over het
incident bij de Franse minister van
Buitenlandse Zaken Pineau in te dienen
Volgens een andere Tunesische be
kendmaking zijn zes Tunesische militai
ren bij een botsing met Franse troepen
gesneuveld en zestien gewond. De Fran
sen zouden drie Tunesische legervoer
tuigen en vijf boerderijen hebben ver
nield.
Aanslag in Parijs
Amar Medjkoene, caféhouder en een
van de voornaamste leiders van de Alge
rijnse Bevrijdingsbeweging (M.N.A.) in
het gebied van Parijs, is bij een aanslag
ernstig gewond, waarschijnlijk door le
den van het concurrerende Algerijnse
Bevrijdingsfront (F.L.N.). Zij losten
schoten op hem en wisten daarna te
ontvluchten.
Een overzicht tijdens de plechtige j
herdenking van de gevallenen bij
het onderzeedienstmonument in
Rotterdam ter gelegenheid van het
vijftigjarig bestaan van de Onder-
zeedienst.
Naar een nieutve, eervolle taak!
„Een der beste dragers der traditie
Te Rotterdam wordt met verschillende manifestaties het 50-jarig bestaan van
de Onderzeedienst herdacht. Het middelpunt van 't jubileum speelde zich gister
ochtend af rond het monument voor de gevallenen op het terrein van de onder
zeebootdienst aan de Waalhaven, waarby tal van burgerlijke- en militaire autori
teiten waren uitgenodigd.
Terwijl officieren, onderofficieren en manschappen stonden aangetreden, ver
welkomde de Commandant van de onderzeedienst, kapitein ter zeer H. M. L. F. E.
van Oostrom Soede o.a. de vertegenwoordigers van Koningin Juliana, Prins Bern-
hard en Prinses Wilhelmina, de Staatssecretaris van Marine, H. C. W. Moorman,
de vice-president van de Raad van State, luitenant-admiraal buiten dienst
Fürstner, de bevelhebber der Zeestrijdkrachten, admiraal H. H. L. Pröpper, de
commandant van de Britse Onderzeedienst, Schout bü Nacht W. J. Woods, die
per vliegtuig in Rotterdam was aangekomen, de Amerikaanse marine-attaché in
Den Haag, J. C. Shaw, mr. G. E. van Walsum, burgemeester van Rotterdam, de
oudste nog in leven zijnde commandant van onze eerste onderzeeboot O I, D.
Scalongne, de commandanten van het korps Mariniers en de Zeemacht Nederland
en drie leden van de eerste bemanning van de OI, verder nabestaanden van
gevallenen en reünisten.
De Staatssecretaris van Marine, H. C.
W. Moorman, hield een rede, waarin hij
herinnerde aan de taak van de Onder
zeedienst in de laatste oorlog. Steeds
heeft de Onderzeedienst getoond een der
beste dragers van marinetradities te zijn,
aldus spr. Wat de toekomst betreft,
merkte de Staatssecretaris op, dat wel
egd wordt dat de Onderzeedienst
vroeger 30 schepen had en nu nog maar
zes en dat van verwaarlozing van een
dienst, die altijd een mooie taak heeft
vervuld, kan worden gesproken. Wie dit
evenwel zegt, zo vervolgde spr., ziet een
aantal factoren voorbij en wel allereerst,
dat de mogelijke vijand van morgen een
heel andere is dan die van gisteren. Het
is mogelijk, dat wij in de toekomst te
maken krijgen met een grote continen
tale mogendheid, wier eigen zeetranspor
ten minimaal zullen zijn. Verder moet
niet vergeten worden, dat Nederland lid
is van de NAVO-familie en dat op het
gebied van onderzeeboten een evolutie
wordt doorgemaakt.
Snelheid, duikdiepte, voortstuwing
en bewapening ondergaan thans prin
cipiële wijzigingen en daardoor zullen
de plaats en de taak van de onderzee
boot ook een principiële wijziging
ondergaan. Wat de taak van de Neder
landse Onderzeedienst betreft: de
taken die hem in NAVO-verband wor
den toebedeeld worden nauwkeurig
vervuld en met de bondgenoten wordt
de ontwikkeling gevolgd. Als de tijd
rijp is zal de juiste plaats en taak van
de Onderzeedienst bepaald kunnen
worden. Dat deze taak in het komende
atoomtijdperk een eervolle zal zijn
staat voor hem vast. De taak van de
Onderzeedienst is de juiste bouwstof
te vergaren opdat de regering op het
juiste ogenblik de juiste beslissing kan
nemen.
Spr. deelde tenslotte mede, dat het
H.M. de Koningin had behaagd enige
onderscheidingen te verlenen. Kapitein
luitenant ter zee, N. J. H. Gregory, werd
benoemd tot Officier in de Orde van
Oranje Nassau, luitenant ter zee eerste
klasse, R. van Wely, tot Ridder in de
Orde van Oranje Nassau, opperschipper
A. J. van Kuyk, chef d'equipage ontving
de ere-medaille in goud verbonden aan
de Orde van Oranje Nassau, sergeant-
torpedomaker, W. Weener en korporaal
machinist L. J. Landini, de ere-medaille
resp in zilver en brons, verbonden aan
de Orde van Oranje Nassau, voor alle
onderscheidenen met de toevoeging „met
de zwaarden".
De burgemeester van Rotterdam voer
de vervolgens het woord en zeide altijd
gevoeld te hebben, dat Rotterdam niet
tot zijn recht zou zijn gekomen als de
Marine daarin niet vertegenwoordigd
was. Hij sprak van een element, dat men
moeilijk kan missen.
Na hem spraken de 78-jarige Schout
Nagy in Boedapest?
Volgens doorgaans betrouwbare krin
gen in Wenen zouden er in Boedapest
„hardnekkige" geruchten gaan, dat de
voormalige Hongaarse premier Nagy uit
Roemenië naar Boedapest is terugge
bracht.
Nagy zou tijdens de oktoberrevolutie
van het vorig jaar, na eerst zijn toe
vlucht bij de Zuidslavische ambassade
in Boedapest te hebben gezocht, naar
Roemenië zijn gebracht. Hij zou zich
volgens de nu lopende geruchten op het
ogenblik in de staatsgevangenis van de
veiligheidspolitie in Boedapest bevin
den. Uit de geruchten kan men voorts
opmaken, dat de Hongaarse regering
een proces voorbereidt tegen generaal
Pal Maleter, die minister van Defensie
in de regering-Nagy was, en andere
voormalige miliaire leiders.
Wij blijven tot de Papoea's zelfbestuur
hebben en zullen iedere invasie neerslaan
De gouverneur van Nederlands Nieuw-Guinea heeft gisteren in een
interview met een U.P.-correspondent voorspeld, dat de Papoea's in
opstand zullen komen, indien de Nederlanders gedwongen worden zich
uit West-Nieuw-Guinea terug te trekken.
Hij verklaarde, dat de Nederlandse regering de Papoea's uiteindelijk
zelfbestuur heeft beloofd. Overdracht van de soevereiniteit aan Indo
nesië betekent echter geen zelfbestuur voor de Papoea's. En weg te
gaan met verbroken beloften zou ons tot verraders maken in de ogen
der inheemsen en een opstand zou tegen ons als verraders en de
Indonesiërs als veroveraars uitbreken, voegde hij eraan toe.
„Het is voor ons zo moeilijk te begrijpen Britten op Brits-Borneo, Portugezen op
waarom de westelijke mogendheden de
aanvallen tegen ons goedkeuren," ver
volgde hij, „tenslotte is Nederlands
Nieuw-Guinea van vitaal belang voor de
verdediging van de Australisch-Ameri-
kaanse toevoerwegen. Indien wij worden
geliquideerd zullen de anti-westelijke
groeperingen hun aanvallen tegen de
Botsins zou vermeden kunnen worden
indien Soekarno zich terug trekt
Vele westelijke diplomaten in Indonesië zijn van mening, dat de moeilijk
heden in dat land spoedig tot een uitbarsting zullen leiden, die wellicht be
slissend zal zijn voor het voortbestaan van de jonge republiek als onafhan
kelijke staat, al gelooft men niet algemeen, dat die uitbarsting een burger
oorlog zal worden.
Indonesië kan de huidige politieke en economische moeilijkheden met veel
langer het hoofd bieden, aldus U. P.
bij Nacht b. d., D. Scalongne en de hoofd-
vlootpredikant, ds. J. H. Sillevis Smit.
Terwijl de matrozenkapel uit Hilver
sum koraalmuziek ten gehore bracht,
werden diverse kransen gelegd o.a. na
mens de Koningin en de Prins.
De plechtigheid werd besloten met het
„Wilhelmus".
In een van de loodsen op de basis van
de Onderzeedienst volgde daarna een
receptie Vice-admiraal C. H. Brouwer,
die speciaal voor deze gelegenheid een
mars componeerde met de titel „Onder
zeedienst mars", bood de commandant
hiervan een exemplaar aan. De eerste
openbare uitvoering volgde daarna en
de aanwezigen konden luisteren naar de
Rotterdamse politiekapel „Hermandad".
Tijdens een diner, dat gisteravond
werd gegeven in het gebouw van de
Koninklijke Roei- en Zeilvereniging
„De Maas" heeft de commandant van
de Britse Onderzeedienst, Schout by
Nacht Woods, een geschenk aangebo
den in de vorm van een zilveren
beeldje, voorstellend een Britse ma
troos in het uniform van de Onder
zeedienst.
President Soekarno is volgens weste
lijke waarnemers gebonden een links
georiënteerde, sterk gecentraüseerde re
gering te vormen. Hij is reeds te ver ge
gaan, dan dat hij nog zou kunnen terug
vallen op de betrekkelijk „veilige" func
tie van constitutioneel president.
Hü zou vastbesloten zün de acties
van de militaire commandanten in de
buitengewesten neer te slaan, maar on
bekendheid met de kracht van de
tegenstander zou hem van drastische
stappen weerhouden. Een botsing zou
vermeden kunnen worden als Soekarno
zich uit het politieke leven zou terug
trekken, zo gelooft men.
Portugees Timor en uiteindelijk tegen de
Amerikanen, die Okinawa bezetten, in
tensiveren.
Hij vond het tragisch dat Indonesië
gevaren buiten zijn gebied moet verzin
nen om de aandacht van het volk van
de binnenlandse moeilijkheden af te
wenden.
„Nederlandse schepen hebben moei
lijkheden om tussen Nieuw-Guinea en
Indonesië te varen", zeide hy, „en onze
vliegtuigen kunnen niet rechtstreeks
tussen de beide landen vliegen, wegens
de door Indonesië ingestelde beperkin
gen, die even schadelijk voor Indonesië
als voor ons zijn".
„Wy zullen hier blyven tot wy onze
beloften om de Papoea's zelfbestuur te
geven hebben vervuld. En wy zullen
met alle ons ten dienste staande mid
delen elke invasie van Nederlands
Nieuw-Guinea weerstaan. Wanneer dit
maar eens goed begrepen is dan zullen
wij tezamen kunnen werken om van
Nederlands Nieuw-Guinea en Indone
sië een betere plaats om op te wonen
te maken".
De economische blokkade door Zuid
en Centraal Sumatra, en Oost-Indonesië
noodzaakt de centrale regering echter
spoedig tot actie over te gaan.
Een buitenlandse deskundige schatte,
dat Indonesië's export in mei tot vijftig
procent is teruggelopen, nu de comman
danten de opbrengst van de export niefc
ter beschikking van Djakarta stellen.
Deze deskundige was er van over
tuigd, dat de regering van Djoeanda
zich bij de wensen var de opstandige
gewesten zal moeten neerleggen of
ernstiger moet optreden, wil de cen
trale regering het hoofd boven water
kunnen houden.
Ontploffing van 15 mei ivas, werkmodel
Groot-Brittannië heeft gisteren een tweede en zwaardere waterstofbom hoog
boven het midden van de Stille Oceaan tot ontploffing gebracht. De bom werd
afgeworpen in het gebied van Christmas-eiland, ongeveer 6700 km ten oosten van
Japan en op bykans 2000 km afstand van Hawaii. Dit geschiedde door een vier
motorige straalbommenwerper van de R.A.F.
Het betrof hier de eigenlyke, grote waterstofbom; de ontploffing van 15 mei jl.
was slechts een proef met een werkmodel. De ontploffing van gisteren was, voor
zover bekend, de elfde kernontploffing, die door Engeland is teweeg gebracht. Een
aantal journalisten was getuige van de explosie. Vóór de ontploffing zocht een
groep vliegtuigen een uitgestrekt zeegebied af om er zeker van te zyn, dat er
geen schepen voeren.
De kracht van de explosie zou vyf megatons hebben bedragen (vyf miljoen ton
TNT). Van officiële zyde was hedenochtend nog niets over aard en kracht van
de explosie bekendgemaakt.
De Amerikaanse regering heeft
besloten bij wijze van proef te po
gen tot een beperking van kern
proeven te komen, zo meldt de New
York Times uit Washington.
Dit besluit zou een gevolg zijn van
de opvatting van vresident Eisenho
wer, dat de Ver. Staten de Sovjet-
Unie halverwege tegemoet moeten
komen om een ontwapeningsover-
eenkomst te bereiken.
Het prototype van de Cornet 4
an de Engelse Havillandfabrieken
leeft gisteren een bezoek gebracht
tan Schiphol voor demonstratie
vluchten met KLM-vliegers en des
kundigen. Het toestel tijdens de
tart voor een der vluchten.