IN HONGARIJE IS HET THANS
ALLES WEER BIJ HET OUDE
Vuurzee herschiep papierfabriek
Page te Gennep in een puinhoop
WEERBERICHT
Overeenkomst over lijdelijke
legering van Russische troepen
Schade minstens half miljoen
96ste jaargang
DINSDAG 28 MEI 1957
No. 29147
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur! J. W. Henny
Hoofdredacteur! J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; t. 2.55 per maand; L0.59 per week.
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Openlijke ontevredenheid neemt toe
Er zullen Russische troepen in Hongarije gelegerd zijn als verdediging tegen
„agressieve plannen van de imperialisten", maar zij zullen niet in interne Hon
gaarse aangelegenheden tussenbeide mogen komen, aldus een overeenkomst over
de positie van de Sovjetrussische strijdkrachten op Hongaarse bodem, welke
overeenkomst gisteren in Boedapest is getekend tussen de Sovjetrussische minis
ters van Buitenlandse Zaken en Defensie, Gromyko en maarschalk Zjoekof, en
hun Hongaarse ambtgenoten Imre Horvoth en generaal Geza Revesz. Het
officiële Russische nieuwsagentschap Tass deelt mede, dat in de overeenkomst
de nadruk wordt gelegd op het tijdelijk karakter van de Russische garnizoenen
in Hongarije. Het optreden van Russische troepen buiten hun bases behoeft
goedkeuring van Hongarije. Het Russische militaire personeel zal onder de Hon
gaarse civiele wet vallen.
Arbeiders en boeren uiten
hun diepe teleurstelling
Onze Weense correspondent tele
foneert ons hedenochtend:
De Hongaarse boeren zijn niet ge
makkelijk tot -praten te krijgen en
durven nauwelijks voor hun mening
uit te komen onder het huidige po
litieke systeem, dat geheel op inti
midatie is afgestemd. Desondanks
heeft een groot aantal boeren op
een vergadering in de stad Györ zijn
Schandaal-Montesi in
vrijspraak geëindigd
De rechtbank van Venetië heeft van
ochtend vroeg Piero Piccioni, zoon van
een voormalige Italiaanse minister van
Buitenlandse Zaken, niet-schuldig be
vonden aan doodslag op Wilma Montesi,
de 21-jarige dochter van een Romeinse
timmerman, wier dood aanleiding heeft
gegeven tot het grootste schandaal, dat
Italië na de oorlog heeft gekend.
Ook de twee andere hoofdbeklaagden,
de „markies" Ugo Montagna en de voor
malige hoofdcommissaris van politie
van Rome, Saverio Poli to, die van me
deplichtigheid waren beschuldigd, wer
den vrijgesproken.
De drie rechters hadden zeven en een
half uur nodig om te komen tot hun
besluit, dat overeenkwam met het oor
deel van de openbare aanklager, dr.
Ces are Palminteri. Deze had om vrij
spraak verzocht, omdat hij geen recht
streekse of indirecte bewijzen tegen de
beklaagden had kunnen ontdekken. In
tegenstelling tot de verdediging had hij
evenwel verklaard, dat wel het bewijs
was geleverd, dat Wilma's overlijden
het gevolg waa geweest van een misdrijf,
niet van een ongeluk. De wijze waarop
Wilma Montesi in april 1953 door ver
drinking om het leven kwam, zal waar
schijnlijk wel nooit worden opgehelde-d.
Toen de president van de rechtte I
de uitspraak bekend maakte, barstte „e
75-jarige Polito in snikken uit. De
35-jarige Piccioni, die leider is van een
dansorkest-, beefde zichtbaar en zelfs de
45-jarige Montagna kreeg een hoogrode
kleur. Van de banken van de verdedi
ging en de publieke tribune steeg een
applaus op.
In oktober 1954 waren de drie be
klaagden in staat van beschuldiging ge
steld. Het proces in Venetië heeft vier
maanden geduurd.
Met deze vrijspraak is de zaak-Mon-
tesi echter nog niet geëindigd. Naar
aanleiding van dit proces zijn reeds tal
rijke burgerlijke processen aanhangig
gemaakt en voorts zal de politie voor
de vierde maal een onderzoek instellen.
De zaak-Montesi die de Italiaanse
staat de laatste vier jaar schatten geld
heeft gekost en bijna geleid heeft tot
een regeringscrisis, heeft er anderzijds
toe bijgedragen dat verscheidene mis
standen uit de weg zijn geruimd. Zo is
het werk van de politie voor de open
bare veiligheid aanzienlijk doeltreffen
der geworden. Met veel meer kracht
pakt men de grote belastingontduikers
en de handelaren in verdovende midde
len aan en er wordt krachtiger opgetre
den tegen corruptie in regeringskringen.
Bovendien zijn de ministers en andere
overheidsfunctionarissen voorzichtiger
geworden bij het kiezen van hun vrien
den.
sympathie voor Imre Nagy tot uit
drukking gebracht. Zij wezen erop,
dat Nagy in het jaar 1945 als minis
ter van Landbouw het wetsontwerp
inzake de verdeling van het land
heeft doorgevoerd en dat de si
tuatie voor hen is verbeterd toen hij
minister-president is geworden. Om
niet als contra-revolutionairen te
worden beschuldigd lieten zij er da
delijk op volgen, dat hij in oktober
een misgreep heeft gedaan, maar zij
voegen er aan toe dat daardoor toch
zijn vroegere verdiensten niet kun
nen worden aangetast.
Het antwoord van een regeringsverte
genwoordiger op deze verklaring spreekt
boekdelen. Het feit is - zei hij - dat
700.000 boeren niet van Nagy, doch op
grond van de bevrijding door de Sovjet-
Unie land hebben gekregen van de
communistische partij. Toen de boeren
in Györ dat hoorden, zwegen zij weer.
Ook de arbeiders in de steden blijven
ontevreden en klagen er over dat de
vakbonden niets voor hen doen. Een ar
beider uit Czepel zei: „De vakverenigin
gen zijn van de arbeiders vervreemd.
Het grote aantal wettelijke overtredin
gen door de vakbonden heeft ons luste
loos gemaakt. Wij worden ontslagen,
maar de vakbond doet niets voor ons.
Men vraagt ons niet eens naar onze
mening, maar men plaatst ons gewoon
voor voldongen feiten".
Het officiële bericht van de regering
dat de arbeiders zelf om invoering van
het normsysteem zouden hebben ge
vraagd, blijkt natuurlijk niet waar te
zijn. Zelfs het blad van de vakvereni
ging „Nepakarat" moet dit toegeven en
zegt dat volgens een groot aantal arbei
ders het normsysteem een ongunstige
invloed heeft gehad op het werk en de
arbeiders zelf tegen de invoering ervan
zijn.
Ondanks alle pogingen om vooral de
jonge arbeiders weer voor het commu
nisme te winnen en ze op te vangen in
de Kisz-organisatie. hebben zich van de
duizenden jonge arbeiders in de 22 be
drijven van Györ slechts 800 als lid op
gegeven. De communistische leiders vin
den dit veel te weinig en zij beklaagden
zich erover, dat de jeugd haar vrije tijd
nutteloos doorbrengt of op eigen gele
genheid aan sport doet. Het verdient
aanbeveling - zo wordt vastgesteld -
dat de sportgroepen van politiek stand
punt worden gecontroleerd en de open
lijke contra-revolutionaire elementen
worden uitgeschakeld, aldus het blad
..Kisafoeld" uit Györ.
Soemoeal neemt 100
miljoen roepiah op
Voor ontwikkeling
Oost-lndonesië
Het legerhoofdkwartier in Djakarta
heeft bekend gemaakt, dat de militaire
commandant van Oost-lndonesië. lui
tenant-kolonel Ventje Soemoeal, de
vorige week een bedrag van 100 mil
joen roepiahs heeft opgenomen bij
het agentschap van de Bank van In
donesië in Makassar.
Soemoeal, die naar thans officieel
werd bekend gemaakt van zijn post is
ontheven, maakt cp het ogenblik een
rondreis door de Molukken en de kleine
Soenda-eilanden, welke eilandengroe
pen tot zijn militaire territoir behoren.
In Ambon verklaarde Soemoeal, dat de
strijd van het volk van Oost-lndonesië
is gebaseerd op het nationale belang, en
geen separatistische beweging vertegen
woordigt
De bewuste 100 miljoen roepiahs zijn
volgens hem bestemd voor de ontwikke
ling van het gebied van Oost-lndonesië.
Aan elk van de 50 administratieve dis
tricten van dit gebied zal twee miljoen
worden toegewezen
Overste Soemoeal heeft nog niet offi
cieel gereageerd op de mededeling van
bet legerhoofdkwartier, dat hij van
zijn commando is ontheven en naar
een andere post zal worden overge
plaatst. Ook zijn er geen aanwijzingen,
dat hij zijn rondreis door zijn territoir
zal onderbreken.
Zaakgelastigde Kweedjihoo
vandaag naar Djakarta
„DRINGENDE CONSULTATIES"
Naar wij vernemen zal de Indonesi
sche zaakgelastigde in ons land, de
heer Kweedjiehoo, vandaag naar Dja
karta vertrekken voor „dringende con
sultaties" met zijn regering. Van de
zijde van de Indonesische vertegen
woordiging in Den Haag zeide men
geen nadere inlichtingen te kunnen
geven over onderwerpen, die de heer
Kweedjiehoo in Djakarta zal bespre
ken.
Fascinerend schouwspel!
350 arbeiders eerste maanden werkloos
(Speciale berichtgeving)
Een ongekend felle vuurzee heeft gistermiddag de papierfabriek
Page in Gennep voor een groot deel in de as gelegd. Aangewakkerd
door een harde wind woedde een helse orgie van vuur over het uit
gestrekte fabrieksterrein, alles vernietigend wat maar branden wilde.
De brandweren uit verre omgeving, aanvankelijk gehandicapt door
watergebrek pompten bijkans het riviertje de Niers leeg om de „rode
haan" een halt toe te roepen. Na meer dan vier uur verbeten strijd
was de brand weliswaar bij lange na nog niet bedwongen, maar wel
in zoverre gelocaliseerd, dat voor verdere uitbreiding geen direct ge
vaar meer bestond. Een overzicht van de totale schade was vanmorgen
nog niet mogelijk, maar dat die schade minstens een half miljoen
bedraagt, staat wel haast vast!
kleding in veiligheid te brengen. Ook de
brandweer uit Gennep begreep al spoe
dig dat hier met groote materieel moest
worden gewerkt. Er werd groot alarm
gegeven en om tien minuten over vier
raasden al drie autospuiten, een motor
spuit en een ladderwagen van de Nij
meegse brandweer in de richting Gen
nep. Ongeveer te zelfder tijd loeiden
Brandweer uit vele plaatsen
Tegen vier werd een begin van brand
ontdekt in een van de loodsen. De fa
briekssirene gaf ogenblikkelijk alarm,
maar het vuur greep zo snel om zich
heen, dat de meeste arbeiders, die in
deze afdeling werkten, niet eens kans
meer zagen om hun jassen en andere
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perioden.
Zwakke tot matige wind uit noordelijke
richtingen. Weinig verandering in tem
peratuur. (Opgemaakt te 11.15 uur).
29 MEI
Zon op: 4.31 uur; onder: 20.48 uur.
Maan op: 4.35 uur: onder: 20.51 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.01 en 15.26 u.
Laagwater te 11.06 en 23.28 uur.
DU aammer bes*«at uit 14 pagina's
Voor de eerste maal na zijn terug- 5 Griekenland, die men op de foto het
keer uit ballingschap ontmoette I teruggekeerde kerkelijke hoofd van
aartsbisschop Makarios dezer dagen
'oij een bijeenkomst in de Universi
teit van Athene Koning Paul van gin Frederika van Griekenland.
Cyprus de hand ziet drukken. Ge
heet rechts op de voorgrond Konin-
ook de sirenes van brandweerwagens uit
Venlo, Kleef, Boxmeer, Cuyk en Mill,
die naar het Noord-Limburgse stadje
ijlden, waar zwarte rookwolken reeds
van verre de plaats van de ramp aan
gaven. By de garages van de „Zuid
ooster", die op slechts enkele meters
van de papierfabriek zijn gevestigd,
maakte men ondertussen hachelijke
ogenblikken door. Het vuur woedde op
dat ogenblik in de directe omgeving van
de garages en de felle wind stond pal
in die richting. De eigen bedrijfsbrand
weer van de Zuid-Ooster, die juist za
terdag een grootscheepse oefening had
gehouden, trad onmiddellijk handelend
op en kon met eigen materieel een be
gin van brand op het dak van de ga
rages blussen
Papier gretige prooi
Het was in die hoek van het terrein
ook, dat de brandweer aanvankelijk de
meeste zorg besteedde om het overslaan
van de brand te voorkomen. Het vuur
greep zo snel om zich heen, dat de
vlammenzee al lang vaste voet aan de
grond had, toen de eerste krachtige
stralen op de brand konden worden ge
richt. Dat vergde namelijk enige tijd,
omdat er geen water voldoende aanwe
zig bleek. Honderden meters slangen
moesten eerst worden uitgerold naar het
riviertje de Niers, dat een goede 1200
meter van de papierfabriek voorbij -
stroomt. Vandaar werd het water opge
jaagd en over de vele slangen verdeeld.
Ook een juiste coördinatie van de ver
schillende korpsen om de bestrijding zo
effectief mogelijk te maken, vergde
enige tijd.
Van die luttele minuten maakte
het vuur gébruik om, tegen de wind
in, een breed offensief op te zetten.
Tientallen tonnen oud papier, die
buiten lagen opgeslagen, vormden
een gretige prooi. Razend stortte het
vuur zich op dit uiterst brandbare
materiaal. Een berg papierbalen,
meters breed en vele tientallen me
ters lang, iverd stukje bij stukje
door het vuur verorberd. Loodsen
met papier en cellulose, vier spoor
wagons met 20 ton oud papier ston
den als fakkels temidden van de
rookwolken te branden.
Voor tweede maal verwoest
Voor al deze helse gloed had de brand
weer maar matig interesse. Alle krach
ten waren er op gericht om een uit
breiding naar het terrein van de Zuid-
Ooster te voorkomen en om het gedeelte
van de fabriek met kantoren en het
kostbare machinepark te behouden. Daar
werd alle mankracht, watervoorraad en
brandweervindingrijkheid op geconcen
treerd.
's Avonds omstreeks acht uur kon men
zeggen in die opdracht goeddeels te zyn
geslaagd. Ook toen nog laaide het vuur
hoog op, maar men had toch een ring
getrokken om het vitale gedeelte. Uren
en uren werkten de brandweerkorpsen
door. Een van de brandweerlieden, die
door rook en hitte bedwelmd raakte,
moest naar een Nymeegs ziekenhuis
worden overgebracht. Rijkspolitie, mare
chaussee en douane zorgden voor de af
zetting van het terrein, waar rondom
heen honderden dit fascinerende schouw
spel volgden. Om half tien nog laaiden
de vlammen hoog op in wat toen was
herschapen tot verwrongen staalcon
structies, gebarsten, scheefgetrokken en
neergestorte muren en bergen van
gloeiende papierhopen, die zeker nog da
genlang zullen nasmeulen.
Over de oorzaak van de brand wer
den verschillende gissingen gedaan.
Vandaag een kwart eeuw geleden een enorme kraan een einde maakte
werd het laatste gat in de dertig aan de Zuiderzee en het IJssetmeer
kilometer lange Afsluitdijkde Vlie- tot stand bracht. Op de onderste
ter. gedicht. Op de bovenste foto dit foto de machtige dijk. gezien vanuit
historische moment, waarop een het monument, dat op de plaats van
zware hap klei uit de grijper van de dichting werd opgericht.
Amerikaanse lening Vluchtelingen hebben
voor de Ij-tunnel
Op onderpand van
„tolgelden"
(Speciale berichtgeving)
In bankierskringen te Amsterdam
heeft men het hoofdstedelijke ge
meentebestuur doen weten, dat er
een mogelijkheid bestaat tot finan
ciering van de IJ-tunnel. De banken
zien namelijk kans, aldus onze zegs
man, in Amerika een 51/2 lening,
groot 200 miljoen gulden, geplaatst
te krijgen op onderpand van „tol
gelden". Het gemeentebestuur zal1
moeten beslissen over het heffen
van deze „tolgelden" en men is in
bankierskringen er zeker van, dat
een lening op een dergelijke basis in I
Amerika voltekend zal kunnen wor
den.
Bovendien zyn er onder de bankiers j
enkele stemmen opgegaan om een der
gelijke lening niet alleen in Amerika
maar ook in Duitsland te sluiten. Men
had gedacht aan 150 miljoen gulden in
Amerika en 50 miljoen gulden Duits ka
pitaal aan te trekken.
Het gemeentebestuur heeft hierom
trent nog geen standpunt bepaald. Naar
wij vernemen is men in regeringskrin
gen niet zo heel erg gecharmeerd van
de plannen der bankiers Het ontwerp is
op het ogenblik in studie.
Daar het aanbod van de bankiers niet
lang van kracht kan blijven, hoopt men
bij de openbare behandeling van het
tunnelprobleem in de morgen te hou
den gemeenteraad, dat B en W in staat
zijn iets naders over deze zaak te zeg
gen
Indonesië gaat nieuwe
„Kredief-po'itiek" voeren
De Indonesische minister van Fi
nanciën, Slamet, heeft vandaag bekend
gemaakt, dat de regering morgen een
nieuwe „Krediet-politiek" zal gaan
toepassen. De hiertoe behorende maat
regelen zullen zijn gericht op het voor
komen van verdere verslechtering van
's lands alarmerende financiële positie,
doch de minister was niet bereid hier
over verder uit te weiden. „Wacht
maar tot morgen", aldus zijn bescheid.
De directeur van de Bank Indonesia,
Loekman Hakim, maakte tezelfder tijd
bekend, dat het invoerverbod de vol
gende maand zal worden ingetrokken,
in elk geval voor de invoer van essen
tiële goederen.
doch met zekerheid kon echter niets
worden vastgesteld. Deze brand is een
zware klap voor het bedryf, dat in
1944 reeds by de oorlogshandelingen
werd verwoest. Een groot gedeelte van
de nieuwbouw, die enkele jaren gele
den tot stand kwam. ging gisteren
verloren. Voor de ruim 350 arbeiders
van de papierfabriek zal er de eerste
maanden geen werk zyn.
nog veel hulp nodig
Dr. Lindt streeft naar een
definitieve oplossing
Het vraagstuk van de Hongaarse
vluchtelingen moet dit jaar worden op
gelost; de kampen, waarin nog altyd
„oude" vluchtelingen zyn gehuisvest,
moeten eind volgend jaar dicht zyn. In
deze twee zinnen heeft de nieuwe Hoge
Commissaris der Verenigde Naties voor
de vluchtelingen, de Zwitser dr. A. R.
Lindt (opvolger van wylen dr. G. J. van
Heuven Goedhart) zyn toekomstplannen
samengevat in een persconferentie in
het Volkenbondspaleis te Genève.
Dr. Lindt vertelde, dat de wereld ont
zaglijk veel heeft gedaan voor de byna
200.000 Hongaren, die na de mislukte op
stand van vorig jaar het land hebben
verlaten. Maar de belangstelling verslapt
op het ogenblik enigszins, terwijl nog
44.000 Hongaarse vluchtelingen niet zijn
geholpen en bovendien nog 50.000 andere
vluchtelingen, die al jaren en jaren in
kampen zitten, geen uitzicht hebben op
verlossing uit hun ellende.
Op het ogenblik zyn in Oostenrijk nog
30.000 Hongaren. De Hoge Commissaris
hoopt, dat aan het eind van dit jaar
20.000 van hen zullen zijn geëmigreerd
naar andere landen. De resterende 10 000
zullen waarschijnlijk, althans voor het
grootste deel, blijvend in Oostenrijk kun
nen worden opgenomen. In Joego-Slavië
bevinden zich nog 14 000 Hongaren, van
wie de meesten in zeer slechte omstan
digheden verkeren. Juist dezer dagen is
een begin gemaakt met hun emgiratie
en dr. Lindt hoopt, dat ook voor al deze
mensen aan het eind van het jaar het
leed geleden zal zijn.
Een miljoen personen, die de status van
vluchteling hebben, vallen onder het
mandaat van de Hoge Commissaris der
Ver. Naties voor de vluchtelingen. Voor
800.000 hunner behoeft het Hoge Com
missariaat echter niet meer te zorgen,
daar zij enkel nog vluchteluig zijn, om
dat zij nog niet in het lrfhd, dat hen
heeft opgenomen zyn genaturaliseerd.
Zij zijn er gevestigd en verdienen er hun
brood. Voor 200 000 echter, van wie 50.000
nog in kampen wonen in verscheidene
Europese landen, is wel hulp nodig. Van
die kampen zijn er nog meer dan 500!
Weliswaar kunnen niet alle 200.000 als
noodgevallen worden beschouwd, doch
hun positie baart nog altijd zorgen. Ve
len van hen hebben wel een inkomen en
een onderkomen, doch beide moeten in
de meeste gevallen als zeer onvoldoende
worden beschouwd. Vandaar dat er in
samenwerking met allerlei vrijwillige
particuliere organisaties voor vluchtelin
genhulp allerlei plannen in uitvoering
zijn om de toestand van deze mensen te
verbeteren. Studenten krijgen toelagen
om hun studie te voltooien, ouden van
dagen worden ondergebracht in speciale
tehuizen en zieken in sanatoria. Er wor
den woningen gebouwd, leningen gege
ven aan ambachtslieden voor het aan
schaffen van gereedschappen en aan
kleine handelaars als handelskapitaal
